Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0112-KDIL1-3.4012.710.2018.1.AK
z 11 stycznia 2019 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2018 r., poz. 800, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 13 listopada 2018 r. (data wpływu 20 listopada 2018 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zastosowania mechanizmu odwrotnego obciążenia do nabywanej usługi montażu podzielników kosztów centralnego ogrzewania – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 20 listopada 2018 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zastosowania mechanizmu odwrotnego obciążenia do nabywanej usługi montażu podzielników kosztów centralnego ogrzewania.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Spółdzielnia Mieszkaniowa w ramach swojej działalności statutowej zarządza nieruchomościami stanowiącymi jej mienie lub mienie jej członków. Realizując powyższe zadania oraz postanowienia wynikające z uchwały Walnego Zgromadzenia Członków Spółdzielni, w 2013 r. zostały zamontowane podzielniki kosztów centralnego ogrzewania. Mieszkańcy i najemcy nie podpisywali ze Spółdzielnią dodatkowych umów na montaż podzielników. Zgodnie z uchwałą Walnego Zgromadzenia koszty podzielników są doliczane corocznie po 1/10 (czyli przez 10 lat) do rozliczenia kosztów centralnego ogrzewania. Mimo, że montaż podzielników został zlecony przez Spółdzielnię dla 100% mieszkań, jednak w kilkunastu przypadkach mieszkańcy odmówili montażu podzielników.

Aktualnie, choć incydentalnie, to jednak pojawiają się sytuacje gdy użytkownik lokalu, który pierwotnie nie zamontował podzielników teraz wyraża na to zgodę. Ponadto zdarza się, że użytkownik lokalu doprowadzi do zniszczenia podzielnika, i wówczas Spółdzielnia dokonuje jego wymiany, na koszt użytkownika lokalu. Spółdzielnia powiadamiana jest o konieczności montażu podzielnika drogą telefoniczną lub pismem od lokatora.

W opisanych sytuacjach proces montażu podzielników odbywa się poprzez zlecenie przez Spółdzielnię firmie zewnętrznej montażu podzielników. Koszt podzielników w przypadku ich pierwotnego montażu jest ujmowany w corocznym rozliczeniu centralnego ogrzewania i rozkładany na raty, natomiast w przypadku wymiany podzielnika po jego uszkodzeniu, koszt podzielnika jest jednorazowo w całości doliczany do rozliczenia kosztów centralnego ogrzewania.

Zarówno w przypadku pierwotnego lub wtórnego montażu podzielników Spółdzielnia nie zawiera z użytkownikami lokali żadnych umów, a zasady użytkowania i rozliczania kosztów podzielników określa wewnętrzny regulamin Spółdzielni oraz uchwała Walnego Zgromadzenia Członków Spółdzielni.

Spółdzielnia nadmienia, że zarówno ona, jak i zleceniobiorca usługi są czynnymi podatnikami VAT.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy prawidłowe jest stanowisko Spółdzielni w opisanym zdarzeniu dotyczącym montażu podzielników centralnego ogrzewania w lokalach mieszkalnych przez firmę zewnętrzną będącą czynnym podatnikiem VAT, polegające na przyjmowaniu faktur VAT wystawionych na zasadach ogólnych (z wykazanym na niej podatkiem VAT), przyjmując, że w opisanych sytuacjach nie ma zastosowania mechanizm odwrotnego obciążenia?

Zdaniem Wnioskodawcy, w opisanej sytuacji zleceniobiorca usługi montażu podzielników centralnego ogrzewania powinien wystawić Spółdzielni fakturę VAT na zasadach ogólnych, gdyż nie ma tu zastosowania mechanizm odwrotnego obciążenia. W omawianych przypadkach nie występuje pierwotne zlecenie udzielane Spółdzielni jako głównemu wykonawcy, stąd w procesie tym nie występuje funkcja podwykonawcy, gdyż zleceniobiorcą usługi jest Spółdzielnia.

Ponadto użytkownicy lokali nie podpisują ze Spółdzielnią dodatkowych umów na finansowanie podzielników, a zasady rozliczenia kosztów podzielników wynikają z regulaminu Spółdzielni oraz uchwały Walnego Zgromadzenia, stąd użytkownicy lokali nie wchodzą w funkcję zleceniodawcy, ponieważ w każdym tego rodzaju przypadku zleceniodawcą pozostaje Spółdzielnia.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2018 r., poz. 2174, z późn. zm.) – zwanej dalej ustawą – opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, podlegają:

1. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;
2. eksport towarów;
3. import towarów na terytorium kraju;
4. wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;
5. wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.
   
   

Art. 7 ust. 1 ustawy stanowi, że przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii (art. 2 pkt 6 ustawy).

Na mocy art. 8 ust. 1 ustawy – przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (…).

W świetle art. 8 ust. 2a ustawy – w przypadku gdy podatnik, działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, przyjmuje się, że ten podatnik sam otrzymał i wyświadczył te usługi.

W myśl art. 5a ustawy – towary lub usługi będące przedmiotem czynności, o których mowa w art. 5, wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, są identyfikowane za pomocą tych klasyfikacji, jeżeli dla tych towarów lub usług przepisy ustawy lub przepisy wykonawcze wydane na jej podstawie powołują symbole statystyczne.

Jak stanowi art. 15 ust. 1 ustawy – podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych – art. 15 ust. 2 ustawy.

Stosownie do art. 17 ust. 1 pkt 8 ustawy – podatnikami są również osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne nabywające usługi wymienione w załączniku nr 14 do ustawy, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki:

1. usługodawcą jest podatnik, o którym mowa w art. 15, u którego sprzedaż nie jest zwolniona od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 i 9,
2. usługobiorcą jest podatnik, o którym mowa w art. 15, zarejestrowany jako podatnik VAT czynny.
   
   

Natomiast według art. 17 ust. 1h – w przypadku usług wymienionych w poz. 2-48 załącznika nr 14 do ustawy przepis ust. 1 pkt 8 stosuje się, jeżeli usługodawca świadczy te usługi jako podwykonawca.

Załącznik nr 14 do ustawy obowiązujący od dnia 1 stycznia 2017 r. zawiera (w poz. 2-48) zamkniętą listę usług identyfikowanych przy pomocy Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU) podlegających mechanizmowi odwrotnego obciążenia w przypadku świadczenia tych usług przez podwykonawców.

Należy wskazać, że art. 17 ust. 1 pkt 8 ustawy wprowadza mechanizm polegający na przesunięciu obowiązku rozliczenia podatku VAT na podatnika, na rzecz którego świadczona jest usługa wymieniona w załączniku nr 14 do ustawy, jeżeli usługodawcą jest podatnik, o którym mowa w art. 15, u którego sprzedaż nie jest zwolniona od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 lub 9, natomiast usługobiorcą jest podatnik, o którym mowa w art. 15, zarejestrowany jako podatnik VAT czynny. Przy czym, w przypadku usług wymienionych w poz. 2-48 załącznika nr 14 do ustawy mechanizm odwrotnego obciążenia ma zastosowanie, jeżeli usługodawca świadczy te usługi jako podwykonawca.

Ustawa o podatku od towarów i usług nie definiuje pojęcia podwykonawcy, zatem dla prawidłowego rozumienia terminu „podwykonawca” – wystarczające będzie posłużenie się powszechnym jego znaczeniem wynikającym z wykładni językowej. Zgodnie z definicją zawartą w internetowym wydaniu Słownika Języka Polskiego, podwykonawca to „firma lub osoba wykonująca pracę na zlecenie głównego wykonawcy” (http://sjp.pwn.pl/sjp/podwykonawca;2503008).

Podwykonawca to zatem dalszy wykonawca prac (częściowych lub całościowych) w ramach zleconej przez inwestora na rzecz głównego wykonawcy inwestycji. A zatem, podwykonawca jest podatnikiem działającym na zlecenie głównego wykonawcy.

Po to, aby zaistniał mechanizm odwrotnego obciążenia dla transakcji w zakresie usług wymienionych w poz. 2-48 załącznika nr 14 do ustawy, ich przedmiotem muszą być wyłącznie usługi, które są wykonywane w następującej relacji: podwykonawca – główny wykonawca.

Podsumowując, aby stwierdzić, że w realizacji danej inwestycji uczestniczy podwykonawca muszą wystąpić dwa rodzaje zleceń: pierwotne zlecenie udzielone głównemu wykonawcy oraz zlecenie udzielone przez głównego wykonawcę na rzecz kolejnego podmiotu, który pełni właśnie funkcję podwykonawcy.

Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że Spółdzielnia Mieszkaniowa w ramach działalności statutowej zarządza nieruchomościami stanowiącymi jej mienie lub mienie jej członków. Realizując powyższe zadania oraz postanowienia wynikające z uchwały Walnego Zgromadzenia Członków Spółdzielni, w 2013 r. zostały zamontowane podzielniki kosztów centralnego ogrzewania. Mieszkańcy i najemcy nie podpisywali ze Spółdzielnią Mieszkaniową dodatkowych umów na montaż podzielników. Koszty podzielników są doliczane corocznie po 1/10 (czyli przez 10 lat) do rozliczenia kosztów centralnego ogrzewania. Mimo, że montaż podzielników został zlecony przez Spółdzielnię Mieszkaniową dla 100% mieszkań, jednak w kilkunastu przypadkach mieszkańcy odmówili montażu podzielników.

Incydentalnie pojawiają się sytuacje gdy użytkownik lokalu, który pierwotnie nie zamontował podzielników teraz wyraża na to zgodę. Ponadto zdarza się, że użytkownik lokalu doprowadzi do zniszczenia podzielnika, i wówczas Spółdzielnia Mieszkaniowa dokonuje jego wymiany, na koszt użytkownika lokalu. Spółdzielnia Mieszkaniowa powiadamiana jest o konieczności montażu podzielnika drogą telefoniczną lub pismem od lokatora.

W opisanych sytuacjach proces montażu podzielników odbywa się poprzez zlecenie przez Spółdzielnię Mieszkaniową firmie zewnętrznej montażu podzielników. Koszt podzielników w przypadku ich pierwotnego montażu jest ujmowany w corocznym rozliczeniu centralnego ogrzewania i rozkładany na raty, natomiast w przypadku wymiany podzielnika po jego uszkodzeniu, koszt podzielnika jest jednorazowo w całości doliczany do rozliczenia kosztów centralnego ogrzewania.

Zarówno w przypadku pierwotnego lub wtórnego montażu podzielników Spółdzielnia Mieszkaniowa nie zawiera z użytkownikami lokali żadnych umów, a zasady użytkowania i rozliczania kosztów podzielników określa wewnętrzny regulamin Spółdzielni oraz uchwała Walnego Zgromadzenia Członków Spółdzielni. Zarówno Spółdzielnia Mieszkaniowa, jak i zleceniobiorca usługi są czynnymi podatnikami VAT.

Ustalenie czy dana usługa podlega rozliczeniu zgodnie z mechanizmem odwrotnego obciążenia, czy też zastosowanie ma ogólna zasada rozliczania podatku, ma charakter indywidualny.

W świetle powołanych przepisów prawa oraz przedstawionego stanu faktycznego należy stwierdzić, że zarówno w przypadku pierwotnego, jak i wtórnego montażu podzielników kosztów centralnego ogrzewania nie ma zastosowania mechanizm odwrotnego obciążenia, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 8 ustawy. Montaż przedmiotowych podzielników zlecany jest bowiem przez Spółdzielnię Mieszkaniową firmie zewnętrznej w ramach realizacji jej regulaminu oraz uchwały Walnego Zgromadzenia Członków Spółdzielni, a użytkownicy lokali (mieszkańcy i najemcy) nie zawierają ze Spółdzielnią Mieszkaniową żadnych umów na montaż tych podzielników. Ponadto, koszt podzielników ujmowany jest w corocznym rozliczeniu centralnego ogrzewania i rozkładany na raty (po 1/10 przez 10 lat). Mechanizm odwrotnego obciążenia nie występuje również w sytuacji, gdy ww. użytkownik lokalu doprowadzi do zniszczenia podzielnika, którego wymiany dokonuje Spółdzielnia Mieszkaniowa, a koszt tego podzielnika doliczany jest jednorazowo do rozliczenia kosztów centralnego ogrzewania na podstawie regulaminu Spółdzielni Mieszkaniowej oraz uchwały Walnego Zgromadzenia Członków Spółdzielni. Zatem montaż czy wymiana ww. podzielników leży w gestii Spółdzielni Mieszkaniowej, a nie użytkowników lokali. W związku z powyższym należy stwierdzić, że we wskazanych sytuacjach rozliczenie pomiędzy firmą zewnętrzną montującą podzielniki kosztów centralnego ogrzewania a Spółdzielnią Mieszkaniową powinno nastąpić na zasadach ogólnych, ponieważ firma zewnętrzna (wykonawca usługi montażu/wymiany podzielników) nie działa względem Spółdzielni Mieszkaniowej jako podwykonawca, o którym mowa w art. 17 ust. 1h ustawy, lecz jako wykonawca. Oznacza to, że przepis art. 17 ust. 1 pkt 8 ustawy (tj. mechanizm odwrotnego obciążenia) nie ma w tych przypadkach zastosowania, a Spółdzielnia Mieszkaniowa nie jest podatnikiem zobowiązanym do rozliczania nabywanych usług.

Reasumując należy stwierdzić, że w opisanych przypadkach dotyczących usług montażu (wymiany) podzielników centralnego ogrzewania w lokalach mieszkalnych realizowanych przez firmę zewnętrzną będącą czynnym podatnikiem VAT, nie ma zastosowania mechanizm odwrotnego obciążenia, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 8 ustawy, zobowiązujący Spółdzielnię Mieszkaniową do rozliczenia nabywanych usług, lecz zasady ogólne. W związku z tym postępuje ona prawidłowo przyjmując od firmy zewnętrznej faktury VAT dokumentujące ww. usługi z wykazanym na nich podatkiem VAT.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy jest prawidłowe.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem stanu faktycznego podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W szczególności, niniejszą interpretację indywidualną wydano w oparciu o wskazanie Wnioskodawcy, że koszt wymiany podzielnika po jego uszkodzeniu jest doliczany do rozliczenia kosztów centralnego ogrzewania. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej, przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług,
3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
   
   

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z dnia 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2018 r., poz. 1302, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.