2015.06.17 - Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie

Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie
IPPP2/4512-233/15-4/RR
z 17 czerwca 2015 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Strony  przedstawione we wniosku z dnia 11 marca 2015 r. (data wpływu 18 marca 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie sposobu opodatkowania transakcji nabycia Nieruchomości w drodze postępowania egzekucyjnego oraz prawa do odliczenia podatku naliczonego i stawki podatku dla planowanej sprzedaży Nieruchomości – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 18 marca 2015 r. wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie sposobu opodatkowania transakcji nabycia Nieruchomości w drodze postępowania egzekucyjnego oraz prawa do odliczenia podatku naliczonego i stawki podatku dla planowanej sprzedaży Nieruchomości.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny oraz zdarzenie przyszłe.

Pan Michał R. (dalej także: „Wnioskodawca”) jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług (dalej: „VAT”). Wnioskodawca, jako czynny podatnik VAT, nabył w drodze postępowania egzekucyjnego (licytacji komorniczej) nieruchomość położoną, stanowiącą zabudowane budynkiem użytkowym o funkcji biurowej, handlowo-usługowej i magazynowej działki gruntu o numerach ewidencyjnych 273/4 i 273/6, dla której Sąd Rejonowy Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą (dalej: „Nieruchomość”). Postanowienie Sądu Rejonowego z dnia 19 grudnia 2013 roku o przysądzeniu prawa własności Nieruchomości na rzecz Wnioskodawcy stało się prawomocne w dniu 31 grudnia 2013 r.

Komornik który prowadził postępowanie egzekucyjne z Nieruchomości, w dniu 1 marca 2014 r. wystawił fakturę w imieniu dłużnika ( Spółka z o.o.) będącego właścicielem Nieruchomości na rzecz Wnioskodawcy na kwotę brutto 3.525.000 zł. (kwota netto 2.865.853,66 zł, podatek VAT 659.146,34 zł). W swym piśmie z dnia 31 marca 2014 r. skierowanym do Wnioskodawcy, zatytułowanym: „Doręczenie Nabywcy faktury VAT”, Komornik wskazał, że kwota podatku VAT w wysokości 659.146,34 zł zostanie przez niego przekazana Naczelnikowi Urzędu Skarbowego . Według informacji przekazanych przez Komornika Wnioskodawcy, powyższa kwota podatku VAT została wpłacona przez Komornika na rachunek Urzędu Skarbowego.

Z informacji uzyskanych przez Wnioskodawcę już po nabyciu przez niego Nieruchomości wynika, że ostatnie rozporządzenie Nieruchomością przed jej sprzedażą egzekucyjną miało miejsce w 2007 roku, kiedy nastąpiła jej sprzedaż na rzecz Sp. z o.o. (późniejszy dłużnik egzekucyjny) opodatkowana VAT, zaś VAT naliczony z tytułu nabycia Nieruchomości został odliczony przez Sp. z o.o. Według informacji posiadanych przez Wnioskodawcę, Sp. z o.o. (późniejszy dłużnik egzekucyjny) nie poniosła wydatków na ulepszenie Nieruchomości, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, które stanowiłyby co najmniej 30% wartości początkowej Nieruchomości.

Z dokumentów i informacji przedstawionych Wnioskodawcy przez Komornika przed dokonaniem transakcji wynikało, że dostawa Nieruchomości podlega bezwarunkowo VAT (wynikało to m.in. z „Operatu Szacunkowego” z dnia 19 lutego 2013 roku, jak i z „Obwieszczenia o pierwszej licytacji Nieruchomości” z dnia 14 sierpnia 2013 roku). Wnioskodawca nie miał żadnych możliwości weryfikacji prawidłowości kwalifikacji sprzedaży Nieruchomości na gruncie podatku VAT przyjętej przez Komornika, albowiem do jej dokonania potrzebny był dostęp do informacji i dokumentów dotyczących zarówno pierwszego zasiedlenia, w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (dalej: „Ustawa o VAT”), budynku znajdującego się w obrębie Nieruchomości, jak i wydatków poniesionych na jego ulepszenie, którego to dostępu Wnioskodawca nie posiadał. Z tego względu Wnioskodawca musiał oprzeć się na kwalifikacji podatkowej dokonanej przez Komornika, który przyjął, iż dostawa Nieruchomości podlega bezwarunkowo VAT i dla jej opodatkowania VAT nie jest konieczne składanie jakichkolwiek oświadczeń.

Wnioskodawca nie został poinformowany przez Komornika o tym, iż w rozważanym przypadku dla opodatkowania dostawy Nieruchomości VAT konieczne jest złożenie przez strony transakcji zgodnego oświadczenia o rezygnacji ze zwolnienia od podatku VAT i wyboru opodatkowania dostawy Nieruchomości VAT. Z dokumentów i informacji przekazanych przez Komornika, występującego w charakterze płatnika VAT, wynikało, że transakcja dostawy Nieruchomości podlega opodatkowaniu VAT bezwarunkowo i dla jej opodatkowania VAT nie jest konieczne składanie żadnych dodatkowych oświadczeń.

W przyszłości Wnioskodawca rozważa ewentualną sprzedaż Nieruchomości. Wnioskodawca nie planuje w okresie poprzedzającym sprzedaż dokonywać ulepszeń Nieruchomości.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania (oznaczone w złożonym wniosku nr 1, 4 i 5).

Czy transakcja dostawy Nieruchomości na rzecz Wnioskodawcy, która nastąpiła w postępowaniu egzekucyjnym, korzystała ze zwolnienia od podatku VAT na mocy art. 43 ust. 1 pkt 10 Ustawy o VAT, a w konsekwencji, czy transakcja dostawy przedmiotowej Nieruchomości na rzecz Wnioskodawcy została nieprawidłowo opodatkowana przez Komornika stawką podstawową podatku VAT wobec braku rezygnacji ze zwolnienia od VAT, o którym mowa w art. 43 ust. 10 ustawy o VAT? (pytanie to dotyczy zaistniałego stanu faktycznego)
W przypadku twierdzącej odpowiedzi tutejszego organu podatkowego na pytanie nr 1, Wnioskodawca wnosi o potwierdzenie, że w związku z nieprawidłowym opodatkowaniem VAT dostawy Nieruchomości przez Komornika, Wnioskodawcy nie będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego wynikającego z faktury wystawionej przez Komornika, zgodnie z art. 88 ust. 3a pkt 2 Ustawy o VAT? (pytanie to dotyczy zaistniałego stanu faktycznego)
Czy w przypadku twierdzącej odpowiedzi tutejszego Organu podatkowego na pytanie nr 4, Wnioskodawcy w przyszłości przy sprzedaży przedmiotowej Nieruchomości, będzie przysługiwało prawo do rezygnacji ze zwolnienia od VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 Ustawy o VAT i wyboru opodatkowania VAT tej sprzedaży, po spełnieniu przesłanek wynikających z art. 43 ust. 10 Ustawy o VAT? (pytanie to dotyczy zdarzenia przyszłego)

Zdaniem Wnioskodawcy:

AD. 1

Wnioskodawca stoi na stanowisku, że transakcja dostawy Nieruchomości, która nastąpiła w postępowaniu egzekucyjnym na jego rzecz, korzystała ze zwolnienia od podatku VAT na mocy art. 43 ust. 1 pkt 10 Ustawy o VAT, w związku z czym została ona nieprawidłowo opodatkowana przez Komornika stawką podstawową VAT (zwolnienie przedmiotowej transakcji z VAT wynikało z braku złożenia przez strony transakcji zgodnego oświadczenia o rezygnacji ze zwolnienia od podatku VAT i wyborze opodatkowania VAT, o którym mowa w art. 43 ust. 10 ustawy o VAT).

Przepis art. 43 ust. 1 pkt 10 Ustawy o VAT stanowi, że zwalnia się od podatku VAT dostawę budynków, budowli lub ich części, z wyjątkiem gdy:

dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim,
pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.

W myśl art. 2 pkt 14 ustawy o VAT przez pierwsze zasiedlenie rozumie się oddanie do użytkowania, w wykonaniu czynności podlegających opodatkowaniu, pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi budynków, budowli lub ich części, po ich:

wybudowaniu lub
ulepszeniu, jeżeli wydatki poniesione na ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej.

W stanie faktycznym będącym przedmiotem niniejszego wniosku nie wystąpił żaden z wyjątków wskazanych w powyższym przepisie, uzasadniający niezastosowanie zwolnienia dostawy Nieruchomości od podatku VAT.

Dostawa Nieruchomości na rzecz Wnioskodawcy nie została dokonana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim, w związku z okolicznością, iż pierwsze zasiedlenie Nieruchomości nastąpiło najpóźniej w 2007 r., wtedy bowiem doszło do ostatniego rozporządzenia Nieruchomością przed jej sprzedażą egzekucyjną (istnieje możliwość, iż do pierwszego zasiedlenia w rozumieniu ustawy o VAT doszło przed 2007 rokiem, lecz Wnioskodawca nie posiada wiedzy w tym zakresie).

Po nabyciu Nieruchomości w 2007 roku Spółka z o.o. (późniejszy dłużnik egzekucyjny) nie poniosła wydatków na ulepszenie Nieruchomości, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, które stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej Nieruchomości. W związku z tym uznać należy, iż do pierwszego zasiedlenia Nieruchomości nie mogło dojść po 2007 r.

Z powyższego wynika, że pomiędzy pierwszym zasiedleniem Nieruchomości, a jej dostawą w ramach postępowania egzekucyjnego, która nastąpiła według wystawionej przez Komornika faktury dnia 1 marca 2014 r., upłynął okres dłuższy niż 2 lata, co powoduje, iż nie znajdzie zastosowania również wyjątek od zwolnienia od podatku VAT wskazany w literze „b” art. 43 ust. 1 pkt 10 Ustawy o VAT.

Ponadto strony transakcji dostawy Nieruchomości nie zrezygnowały ze zwolnienia od podatku VAT, o którym mowa w art. 43 ust. 10 Ustawy o VAT i nie wybrały opodatkowania dostawy Nieruchomości VAT.

W związku z powyższym należy stwierdzić, iż transakcja dostawy Nieruchomości, która nastąpiła w postępowaniu egzekucyjnym na rzecz Wnioskodawcy, korzystała ze zwolnienia od podatku VAT na mocy art. 43 ust. 1 pkt 10 Ustawy o VAT, w związku z czym obciążenie jej podatkiem VAT i wystawienie przez Komornika faktury z dnia 1 marca 2014 r. z wykazaną kwotą podatku VAT obliczoną według stawki 23%, było nieprawidłowe. Należy zauważyć, iż ocena prawno-podatkowa transakcji wpływa wprost na sytuację Wnioskodawcy, albowiem wskutek dokonania przez Komornika wadliwej kwalifikacji dostawy Nieruchomości na gruncie podatku VAT, Wnioskodawcy nie przysługuje prawo do odliczenia VAT naliczonego w cenie nabycia Nieruchomości i zapłaconego przez Wnioskodawcę na podstawie faktury wystawionej przez Komornika.

AD. 2 (nr 4 w złożonym wniosku)

Zdaniem Wnioskodawcy, w związku z nieprawidłowym opodatkowaniem VAT dostawy Nieruchomości przez Komornika, Wnioskodawcy nie będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego wynikającego z faktury wystawionej przez Komornika, zgodnie z art. 88 ust. 3a pkt 2 Ustawy o VAT.

W myśl powoływanego przepisu, nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku gdy m.in. transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku VAT.

Zdaniem Wnioskodawcy, biorąc pod uwagę treść art. 88 ust. 3a pkt 2 Ustawy o VAT oraz fakt, że strony transakcji przed jej dokonaniem nie złożyły zgodnego oświadczenia o rezygnacji ze zwolnienia VAT i wyborze opcji opodatkowania VAT, Wnioskodawcy nie przysługuje prawo do zwrotu podatku VAT naliczonego wynikającego z wystawionej przez Komornika faktury dokumentującej dostawę przedmiotowej Nieruchomości.

AD. 3 (nr 5 w złożonym wniosku)

W ocenie Wnioskodawcy, w przypadku sprzedaży przez niego w przyszłości przedmiotowej Nieruchomości, będzie mu przysługiwało prawo do rezygnacji ze zwolnienia od VAT i wyboru opodatkowania VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 Ustawy o VAT, po spełnieniu przesłanek wynikających z art. 43 ust. 10 Ustawy o VAT.

Zatem, niezależnie od okoliczności czy Komornik wystawi fakturę korygującą do faktury VAT 2/2014 stwierdzającą zwolnienie od VAT transakcji dostawy Nieruchomości, sprzedaż Nieruchomości w przyszłości przez Wnioskodawcę będzie zwolniona od podatku VAT na mocy art. 43 ust. 1 pkt 10 Ustawy o VAT z możliwością rezygnacji ze zwolnienia i wybrania opodatkowania VAT, przy spełnieniu warunków określonych w art. 43 ust. 10 pkt 1 i 2 Ustawy o VAT (w myśl tego przepisu możliwość zwolnienia od VAT i wyboru opodatkowania VAT dostawy Nieruchomości wystąpi jeśli dostawca i nabywca będą zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni i przed dniem dokonania dostawy Nieruchomości złożą właściwemu dla nabywcy naczelnikowi urzędu skarbowego zgodne oświadczenie o wyborze opodatkowania tej dostawy VAT).

Przepis art. 43 ust. 1 pkt 10 Ustawy o VAT stanowi, że zwalnia się od podatku VAT dostawę budynków, budowli lub ich części, z wyjątkiem gdy:

dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim,
pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.

W przypadku sprzedaży przez Wnioskodawcę Nieruchomości w przyszłości nie wystąpi żaden z wyjątków wskazanych w powyższym przepisie uzasadniający niezastosowanie zwolnienia dostawy Nieruchomości od podatku VAT.

Dostawa Nieruchomości przez Wnioskodawcę nie zostanie dokonana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim, w związku z okolicznością, iż pierwsze zasiedlenie Nieruchomości nastąpiło najpóźniej w 2007 r. (ostatnie rozporządzenie Nieruchomością przed jej sprzedażą egzekucyjną miało miejsce w 2007 roku). Mając na uwadze fakt, iż pomiędzy pierwszym zasiedleniem Nieruchomości w rozumieniu ustawy o VAT, a jej ewentualną dostawą w przyszłości przez Wnioskodawcę, upłynął już okres dłuższy niż 2 lata, nie znajdzie zastosowania również wyjątek od zwolnienia od VAT wskazany w literze „b” art. 43 ust. 1 pkt 10 Ustawy o VAT.

Ponadto, w związku z zastosowaniem do dostawy Nieruchomości w przyszłości zwolnienia od podatku VAT określonego w art. 43 ust. 1 pkt 10 Ustawy o VAT, na mocy art. 43 ust. 10 Ustawy o VAT strony transakcji dostawy Nieruchomości dokonanej w przyszłości przez Wnioskodawcę, pod pewnymi warunkami, będą mogły zrezygnować ze zwolnienia od VAT przewidzianego w art. 43 ust. 1 pkt 10 Ustawy o VAT i wybrać opodatkowanie VAT dostawy Nieruchomości.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Towarami stosownie do art. 2 pkt 6 ustawy o VAT są rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Z treści powołanego wyżej przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy jednoznacznie wynika, że dostawa towarów i świadczenie usług, co do zasady podlegają opodatkowaniu VAT jedynie wówczas, gdy czynności te są wykonywane odpłatnie.

Zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy o VAT, stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

W myśl art. 146a pkt 1 ww. ustawy o VAT w okresie od dnia 1 stycznia 2011r. do dnia 31 grudnia 2016 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Zarówno w treści wskazanej ustawy, jak i w przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych towarów i czynności stawkami preferencyjnymi oraz zwolnienie od podatku.

W art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy wprowadzono – z dniem 1 stycznia 2014 r. – zmianę mającą na celu pełniejsze odwzorowanie przepisu art. 136 lit. a Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347, str. 1 ze zm.), umożliwiającego zastosowanie zwolnienia od podatku dla dostawy towarów wykorzystywanych wyłącznie do działalności zwolnionej od podatku, jeżeli przy nabyciu lub wytworzeniu tych towarów nie przysługiwało podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego. Zmiana ta wiąże się również z odejściem od dotychczasowego warunku, że tylko w stosunku do towarów używanych przez podatnika, gdy okres ich używania wynosił co najmniej pół roku po nabyciu prawa do rozporządzania nimi jak właściciel, możliwe było zastosowanie zwolnienia od podatku VAT (art. 43 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług, obowiązujący do 31 grudnia 2013 r.).

Zwolnienie od podatku określone w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, od 1 stycznia 2014 r. dotyczy wszystkich towarów – zarówno nieruchomości, jak i ruchomości – przy nabyciu (imporcie lub wytworzeniu) których nie przysługiwało podatnikowi prawo do odliczenia podatku VAT i wykorzystywanych – niezależnie od okresu ich używania przez podatnika (kilka dni, miesięcy czy lat) – wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku VAT.

W przypadku terenów zabudowanych budynkami lub budowlami zwolnienie od podatku przysługuje na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 oraz 10a ustawy.

W myśl art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części, z wyjątkiem gdy:

dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim,
pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.

Definicja pierwszego zasiedlenia, o której mowa powyżej została zawarta w art. 2 pkt 14 ustawy.

Przez pierwsze zasiedlenie rozumie się oddanie do użytkowania, w wykonaniu czynności podlegających opodatkowaniu, pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi budynków, budowli lub ich części, po ich:

wybudowaniu lub
ulepszeniu, jeżeli wydatki poniesione na ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej.

Stosownie do art. 43 ust. 10a ustawy zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części nieobjętą zwolnieniem, o którym mowa w pkt 10, pod warunkiem że:

w stosunku do tych obiektów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego,
dokonujący ich dostawy nie ponosił wydatków na ich ulepszenie, w stosunku do których miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a jeżeli ponosił takie wydatki, to były one niższe niż 30% wartości początkowej tych obiektów.

Warunku, o którym mowa w ust. 1 pkt 10a lit. b, nie stosuje się, jeżeli budynki, budowle lub ich części w stanie ulepszonym były wykorzystywane przez podatnika do czynności opodatkowanych przez co najmniej 5 lat (art. 43 ust. 7a ustawy).

Ponadto, w świetle ust. 10 ww. artykułu 43, podatnik może zrezygnować ze zwolnienia od podatku, o którym mowa w ust. 1 pkt 10, i wybrać opodatkowanie dostawy budynków, budowli lub ich części, pod warunkiem że dokonujący dostawy i nabywca budynku, budowli lub ich części:

są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni;
złożą, przed dniem dokonania dostawy tych obiektów właściwemu dla ich nabywcy naczelnikowi urzędu skarbowego, zgodne oświadczenie, że wybierają opodatkowanie dostawy budynku, budowli lub ich części.

Stosownie do ust. 11 ww. artykułu, oświadczenie, o którym mowa w ust. 10 pkt 2, musi również zawierać: imiona i nazwiska lub nazwę, adresy oraz numery identyfikacji podatkowej dokonującego dostawy oraz nabywcy; planowaną datę zawarcia umowy dostawy budynku, budowli lub ich części, adres budynku, budowli lub ich części.

Należy wskazać, że stosownie do art. 18 ustawy - organy egzekucyjne określone w ustawie z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. z 2014 r., poz. 1619, z późn. zm.), oraz komornicy sądowi wykonujący czynności egzekucyjne w rozumieniu przepisów Kodeksu postępowania cywilnego są płatnikami podatku od dostawy, dokonywanej w trybie egzekucji, towarów będących własnością dłużnika lub posiadanych przez niego z naruszeniem obowiązujących przepisów.

W myśl art. 8 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613), płatnikiem jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej, obowiązana na podstawie przepisów prawa podatkowego, do obliczenia i pobierania od podatnika podatku i wpłacania go we właściwym terminie organowi podatkowemu.

Jak wynika zatem z przytoczonego przepisu komornicy sądowi wykonujący czynności egzekucyjne w rozumieniu przepisów Kodeksu postępowania cywilnego są płatnikami podatku od towarów i usług od dostawy dokonywanej w trybie egzekucji. Charakter płatnika komornik sądowy będzie posiadał zarówno gdy przedmiotem ww. egzekucji będą rzeczy ruchome jak i nieruchomości. Przytoczony przepis wskazuje, że komornicy sądowi są płatnikami podatku VAT od dostawy dokonanej w trybie egzekucji, w sytuacji gdy wykonywane są czynności egzekucyjne. Za czynności te, uważa się każde formalne, oparte na przepisach procesowych działanie uprawnionego organu egzekucyjnego wywołujące skutek prawny dla prowadzonej egzekucji.

Z uwagi na ww. regulacje prawne, w przypadku gdy właściciel nieruchomości w stosunku do jej sprzedaży jest podatnikiem podatku od towarów i usług, wówczas komornik jest płatnikiem podatku VAT z tytułu dostawy nieruchomości.

Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca, zarejestrowany czynny podatnik podatku od towarów i usług nabył w drodze postępowania egzekucyjnego (licytacji komorniczej) nieruchomość stanowiącą zabudowane budynkiem użytkowym o funkcji biurowej, handlowo-usługowej i magazynowej działki gruntu o numerach ewidencyjnych 273/4 i 273/6. Postanowienie Sądu Rejonowego z dnia 19 grudnia 2013 roku o przysądzeniu prawa własności Nieruchomości na rzecz Wnioskodawcy stało się prawomocne w dniu 31 grudnia 2013 r. Postanowieniem z dnia 24 stycznia 2014 r. Sąd Rejonowy zatwierdził sporządzony w dniu 8 stycznia 2014 roku przez Komornika projekt planu podziału sumy uzyskanej z egzekucji Nieruchomości. Przedmiotowy plan podziału uprawomocnił się w dniu 1 marca 2014 r.

Z informacji uzyskanych przez Wnioskodawcę już po nabyciu przez niego Nieruchomości wynika, że ostatnie rozporządzenie Nieruchomością przed jej sprzedażą egzekucyjną miało miejsce w 2007 roku, kiedy nastąpiła jej sprzedaż na rzecz Sp. z o.o. (późniejszy dłużnik egzekucyjny) opodatkowana VAT. VAT naliczony z tytułu nabycia Nieruchomości został odliczony przez Sp. z o.o. Według informacji posiadanych przez Wnioskodawcę, Sp. z o.o. (późniejszy dłużnik egzekucyjny) nie poniosła wydatków na ulepszenie Nieruchomości, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, które stanowiłyby co najmniej 30% wartości początkowej Nieruchomości.

Wnioskodawca nie został poinformowany przez Komornika o tym, że w rozważanym przypadku dla opodatkowania dostawy Nieruchomości VAT konieczne jest złożenie przez strony transakcji zgodnego oświadczenia o rezygnacji ze zwolnienia od podatku VAT i wyboru opodatkowania dostawy Nieruchomości VAT.

Na tle przedstawionych okoliczności sprawy Wnioskodawca w pierwszym z zadanych pytań powziął w wątpliwość czy transakcja dostawy Nieruchomości na rzecz Wnioskodawcy, która nastąpiła postępowaniu egzekucyjnym, korzystała ze zwolnienia od podatku VAT na mocy art. 43 ust. 1 pkt 10 Ustawy o VAT, a w konsekwencji, czy transakcja dostawy przedmiotowej Nieruchomości na rzecz Wnioskodawcy została nieprawidłowo opodatkowana przez Komornika stawką podstawową podatku VAT wobec braku rezygnacji ze zwolnienia od VAT, o którym mowa w art. 43 ust. 10 ustawy o VAT.

Z treści wcześniej cyt. art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy wynika, że aby dostawa budynku, budowli lub ich części mogła korzystać ze zwolnienia od podatku VAT dostawa nie może być dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim. Przy czym za pierwsze zasiedlenie należy rozumieć oddanie do użytkowania, w wykonaniu czynności podlegających opodatkowaniu, pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi budynków, budowli lub ich części, po ich po wybudowaniu lub po ulepszeniu, jeżeli wydatki poniesione na ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej.

Z okoliczności przedstawionych we wniosku wynika, że dłużnik (poprzedni właściciel Nieruchomości) nabył Nieruchomość w 2007 roku, która to czynność była opodatkowana VAT. Ówczesny właściciel odliczył podatek VAT naliczony z tytułu nabycia Nieruchomości. Ponadto dłużnik egzekucyjny nie ponosił wydatków na ulepszenie Nieruchomości, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, które stanowiłyby co najmniej 30% wartości początkowej Nieruchomości.

Powyższe okoliczności powodują, że dostawa w postępowaniu egzekucyjnym budynku znajdującego się na działkach stanowiących własność dłużnika egzekucyjnego powinna korzystać ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, gdyż dostawa dokonywana była po pierwszym zasiedleniu oraz dłużnik nie ponosił wydatków na ulepszenie Nieruchomości, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym.

W odniesieniu do zbycia gruntu stanowiącego własność dłużnika należy wskazać, że zgodnie z art. 29a ust. 8 ustawy, w przypadku dostawy budynków lub budowli lub ich części trwale z gruntem związanych albo części takich budynków lub budowli z podstawy opodatkowania nie wyodrębnia się wartości gruntu. Z przepisu tego wynika, że w przypadku gdy budynek lub budowla jest trwale związana z gruntem to w stosunku do dostawy gruntu ma zastosowanie ta sama stawka podatku VAT, która obowiązuje przy dostawie budynków, budowli lub ich części trwale z tym gruntem związanych. W analizowanej sprawie dostawa w postępowaniu egzekucyjnym budynku powinna być zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, a zatem dostawa działek zabudowanych stanowiących własność dłużnika odpowiednio powinna korzysta ze zwolnienia od podatku w związku z art. 29a ust. 8 ustawy.

W okolicznościach niniejszej sprawy ponadto wskazano, że w niniejszej sprawie przed dokonaniem dostawy nie doszło do złożenia przez strony transakcji zgodnego oświadczenia o rezygnacji ze zwolnienia od podatku VAT i wyboru opodatkowania dostawy Nieruchomości VAT, o którym mowa w art. 43 ust. 10 ustawy o VAT.

Wobec tego po uwzględnieniu okoliczności niniejszej sprawy Komornik sądowy dokonując transakcji w imieniu podatnika – dłużnika egzekucyjnego sprzedaży Nieruchomości z w trybie postępowania egzekucyjnego, zgodnie z art. 18 ustawy nie był zobowiązany do naliczenia, pobrania i wpłacenia podatku VAT od tej transakcji do właściwego urzędu skarbowego, gdyż czynność ta była zwolniona od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT.

W konsekwencji transakcja dostawy przedmiotowej Nieruchomości na rzecz Wnioskodawcy została nieprawidłowo opodatkowana przez Komornika stawką podstawową podatku VAT wobec braku rezygnacji ze zwolnienia od VAT, o którym mowa w art. 43 ust. 10 ustawy o VAT.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 1 należało uznać za prawidłowe.

W niniejszej sprawie Strona powzięła również wątpliwość czy w związku z nieprawidłowym opodatkowaniem VAT dostawy Nieruchomości przez Komornika, Wnioskodawcy nie będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego wynikającego z faktury wystawionej przez Komornika, zgodnie z art. 88 ust. 3a pkt 2 Ustawy o VAT.

Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług.

W myśl tego przepisu, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 ustawy, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Na mocy art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

nabycia towarów i usług,
dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.

Dlatego też prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany, czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Ponadto ustawodawca stworzył podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Jedno z takich ograniczeń zostało wskazane w art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy, zgodnie z którym, nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury w przypadku, gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Oznacza to, że podatnik nie może skorzystać z prawa do odliczenia w odniesieniu do podatku, który jest należny wyłącznie z tego względu, że został wykazany na fakturze w sytuacji, gdy transakcja nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

W niniejszej sprawie jak wcześniej ustalono Komornik sądowy dokonując transakcji w imieniu podatnika – dłużnika egzekucyjnego sprzedaży Nieruchomości z w trybie postępowania egzekucyjnego, nie powinien naliczyć podatku VAT od tej transakcji, gdyż czynność ta była zwolniona od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT.

Dlatego też w kwestii prawa do odliczenia przez Wnioskodawcę podatku naliczonego z otrzymanej od Komornika faktury dokumentującej nabycie Nieruchomości, w której nieprawidłowo został naliczony podatek VAT od dostawy Nieruchomości dokonywanej w postępowaniu egzekucyjnym, należy stwierdzić, że z uwagi na zaistnienie przesłanek negatywnych określonych w art. 88 usta. 3a pkt 2 ustawy o VAT Wnioskodawcy nie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z otrzymanej od Komornika faktury dokumentującej opisaną transakcję nabycia Nieruchomości.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy w niniejszym zakresie należało uznać za prawidłowe.

Ponadto w analizowanej sprawie przedmiotem zapytania Wnioskodawcy jest również wskazanie czy Wnioskodawcy w przyszłości przy sprzedaży przedmiotowej Nieruchomości, będzie przysługiwało prawo do rezygnacji ze zwolnienia od VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 Ustawy o VAT i wyboru opodatkowania VAT tej sprzedaży, po spełnieniu przesłanek wynikających z art. 43 ust. 10 Ustawy o VAT.

W niniejszej sprawie Wnioskodawca występuje jako zarejestrowany czynny podatnik podatku od towarów i usług, który nabył w drodze postępowania egzekucyjnego (licytacji komorniczej) Nieruchomość położoną w miejscowości Janki (gmina Raszyn) przy ul. Falenckiej 1, 05-090 Janki, znajdującą się w obrębie nr 6, stanowiącą zabudowane budynkiem użytkowym o funkcji biurowej, handlowo-usługowej i magazynowej działki gruntu o numerach ewidencyjnych 273/4 i 273/6, dla której Sąd Rejonowy VI Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą.

Postanowieniem z dnia 24 stycznia 2014 r. Sąd Rejonowy zatwierdził sporządzony w dniu 8 stycznia 2014 roku przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym (dalej: „Komornik”), projekt planu podziału sumy uzyskanej z egzekucji Nieruchomości. Przedmiotowy plan podziału uprawomocnił się w dniu 1 marca 2014 r. Komornik wystawił w dniu 1 marca 2014 r. fakturę w imieniu dłużnika ( Spółka z o.o.) będącego właścicielem Nieruchomości na rzecz Wnioskodawcy. Ostatnie rozporządzenie Nieruchomością przed jej sprzedażą egzekucyjną miało miejsce w 2007 roku, kiedy nastąpiła jej sprzedaż na rzecz Sp. z o.o. (późniejszy dłużnik egzekucyjny) opodatkowana VAT, zaś VAT naliczony z tytułu nabycia Nieruchomości został odliczony przez Sp. z o.o. Według informacji posiadanych przez Wnioskodawcę, Sp. z o.o. nie poniosła wydatków na ulepszenie Nieruchomości, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, które stanowiłyby co najmniej 30% wartości początkowej Nieruchomości. W przyszłości Wnioskodawca rozważa ewentualną sprzedaż Nieruchomości. Wnioskodawca nie planuje w okresie poprzedzającym sprzedaż dokonywać ulepszeń Nieruchomości.

Po uwzględnieniu okoliczności niniejszej sprawy wskazać należy, że przypadku sprzedaży przez Wnioskodawcę w przyszłości niniejszej Nieruchomości zabudowanej budynkiem użytkowym o funkcji biurowej, handlowo-usługowej i magazynowej będzie przysługiwało prawo do zastosowania zwolnienia z podatku od towarów i usług. Jak wynika z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części, z wyjątkiem gdy dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim oraz pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata, a przez przez pierwsze zasiedlenie należy rozumieć oddanie do użytkowania, w wykonaniu czynności podlegających opodatkowaniu, pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi budynków, budowli lub ich części, po ich po wybudowaniu lub po ulepszeniu, jeżeli wydatki poniesione na ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej.

W niniejszej poprzedni właściciel Nieruchomości nabył ją w 2007 roku, która to czynność była opodatkowana VAT. Ówczesny właściciel odliczył podatek VAT naliczony z tytułu nabycia Nieruchomości i nie ponosił wydatków na ulepszenie Nieruchomości, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, które stanowiłyby co najmniej 30% wartości początkowej Nieruchomości. Ponadto Wnioskodawca w okresie poprzedzającym sprzedaż nie planuje dokonywać ulepszeń Nieruchomości.

Powyższe okoliczności powodują, że planowana dostawa Nieruchomości będzie korzystała ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, gdyż dostawa ta dokonywana będzie po pierwszym zasiedleniu, a pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawa Nieruchomości upłynie okres dłuższy niż 2 lata.

Wskazać należy, że w niniejszej sprawie zbycie gruntu na którym posadowiony jest niniejszy budynek będzie odpowiednio korzystał ze zwolnienia od podatku w związku z art. 29a ust. 8 ustawy.

Ponadto wskazać należy, że pomimo tego, że dostawa Nieruchomości spełnia przesłanki do zastosowania zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, ustawodawca stworzył podatnikowi możliwość opodatkowania dokonywanej transakcji. Warunkiem jest aby obie strony transakcji były zarejestrowane jako podatnicy VAT czynni oraz aby przed dniem dokonania dostawy budynku, budowli lub ich części złożyły właściwemu dla ich nabywcy naczelnikowi urzędu skarbowego, zgodne oświadczenie, że wybierają opodatkowanie dostawy obiektów zamiast zastosowanie wobec tej dostawy zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy.

Zatem w sytuacji, gdy w dniu planowanej transakcji zarówno Wnioskodawca, jak i nabywca Nieruchomości będą czynnymi zarejestrowanymi podatnikami podatku VAT i jeżeli przed dniem dokonania transakcji Wnioskodawca oraz nabywca złożą naczelnikowi urzędu skarbowego właściwemu dla nabywcy, zgodne oświadczenie, że wybierają opodatkowanie dostawy Nieruchomości, której dostawa podlegała zwolnieniu z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10, Sprzedający może opodatkować tę dostawę stawką podatku VAT w wysokości 23%. Oświadczenie musi zawierać elementy wymienione w art. 43 ust. 11 ustawy. Wówczas dostawa Nieruchomości wraz z gruntem będzie opodatkowana podstawową stawką podatku VAT.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy w niniejszym zakresie należało uznać za prawidłowe.

Niniejszą interpretację wydano w zakresie pytań oznaczonych w złożonym wniosku nr 1, 4 i 5, natomiast w pozostałym zakresie zostało wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Interpretacja w zakresie pyt. 1 i 2 dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia przedstawionego w stanie faktycznym oraz w zakresie pyt. 3 dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Reklama

O nas

Regulamin