Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie
IPPB1/4511-951/16-5/AM
z 6 grudnia 2016 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613 z późń. zm.) oraz § 5 pkt 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r, poz 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Rozwoju i Finansów stwierdza, że stanowisko – przedstawione we wniosku z dnia 25 sierpnia 2016 r. (data wpływu 28 sierpnia 2016 r.) uzupełnione pismem, z dnia 25 sierpnia 2016 r. data wpływu 18 listopada 2016 r. (data nadania 17 listopada 2016 r.) stanowiącym odpowiedź na wezwanie z dnia 9 listopada 2016 r. Nr IPPB1/4511-951/16-2/AM (data nadania 9 listopada 2016 r., data doręczenia 14 listopada 2016 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie momentu rozliczenia kosztów uzyskania przychodów prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 28 sierpnia 2016 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie momentu rozliczenia kosztów uzyskania przychodów prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

W ramach prowadzonej działalności gospodarczej w zakresie audytu Kancelaria wystawia faktury za wykonane usługi badania sprawozdań finansowych i planów przekształceń spółek.
W związku z brakiem zapłaty części należności planowane jest skierowanie pozwu do sądu w postępowaniu upominawczym. Zgodnie z treścią art. 13 ust.1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych do pozwu zostanie dołączone potwierdzenie dokonanej opłaty sądowej w wysokości 5 % należności.

Po uprawomocnieniu się nakazu zapłaty Sąd z urzędu zwraca stronie trzy czwarte uiszczonej opłaty od pozwu w postępowaniu upominawczym (art.79 ust.1 pkt 2 lit. e ustawy o kosztach sadowych w sprawach cywilnych). Pozostała część opłaty sądowej wraz z należnością główną, należnymi odsetkami i pozostałymi kosztami powinna być wpłacona na konto Kancelarii przez dłużnika. Kancelaria poniesie również koszty obsługi prawnej.

W odpowiedzi na wezwanie z dnia 9 listopada 2016 r. Nr IPPB1/4511-951/16-2/AM Wnioskodawczyni uzupełniła wniosek o informacje zawarte w wezwaniu.

Jednocześnie Wnioskodawczyni wskazała, że Kancelaria prowadzi podatkową księgę przychodów i rozchodów metodą memoriałową.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

1. Czy kwota zapłaconej zaliczki na poczet opłat sądowych może zostać ujęta w kosztach podatkowych, w miesiącu jej zapłaty na rachunek bankowy sądu?
2. Czy w przypadku niewyegzekwowania należności od dłużnika część która powinna być zapłacona przez dłużnika będzie kosztem uzyskania przychodów ?
3. Czy wydatki na obsługę prawną poniesione w związku z prowadzonym postępowaniem sądowym stanowią koszty pośrednio związane z przychodami, w rozumieniu art. 22 ust. 5c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a tym samym będą potrącalne, w tym roku podatkowym, w którym zostały poniesione?
   
   

Zdaniem Wnioskodawcy opłata sądowa wpłacona na rachunek sądowy w celu dochodzenia należności do czasu zakończenia postępowania sądowego jako kwota zapłaconej przez wierzyciela zaliczki na poczet opłat sądowych nie może zostać ujęta w kosztach podatkowych. Dopiero w sytuacji, gdy postępowanie sądowe wobec dłużnika będzie w całości lub w części bezskuteczne, uznać będzie można, iż wpłacona zaliczka w części nie zwróconej przez dłużnika jest wydatkiem definitywnym, podlegającym uznaniu za koszt uzyskania przychodów w momencie umorzenia należności na podstawie postanowienia komornika o braku możliwości wyegzekwowania należności.

Natomiast koszty obsługi prawnej zalicza się do wydatków pośrednich, które nie mają bezpośredniego odzwierciedlenia w osiąganych przychodach, a więc takie, którym nie można przypisać konkretnego przychodu, jakkolwiek ich ponoszenie warunkuje ich uzyskanie. Tego rodzaju koszty, chociaż niewątpliwie związane są z osiąganymi przychodami, nie pozostają w uchwytnym związku z konkretnymi przychodami. Tym samym nie jest możliwe ustalenie, w którym okresie bądź roku podatkowym wystąpi przychód uzasadniający potrącenie takich kosztów. Dlatego też koszty obsługi prawnej powinny zostać zaliczone do kosztów podatkowych w momencie ich poniesienia.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r., poz. 361, z poźn. zm.), kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23.

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych daje podatnikom prowadzącym podatkową księgę przychodów i rozchodów możliwość wyboru jednej z dwóch metod rozliczania kosztów uzyskania przychodów. Dokonany wybór decyduje o sposobie ewidencjonowania kosztów. Przy czym, należy wskazać, że raz przyjęta metoda ewidencji kosztów powinna być stosowana konsekwentnie w każdym roku prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów, w stosunku do wszystkich kosztów uzyskania przychodów.

Ogólna zasada rozliczania kosztów uzyskania przychodów wyrażona została w art. 22 ust. 4 ww. ustawy. Zgodnie z tym przepisem, koszty uzyskania przychodów są potrącane tylko w tym roku podatkowym, w którym zostały poniesione, z zastrzeżeniem ust. 5, 6 i 10. Oznacza to, że przy stosowaniu tej metody wydatki stanowią koszt uzyskania przychodów w dacie ich poniesienia – bez względu na to, jakiego okresu dotyczą.

Podatnik prowadzący podatkową księgę przychodów i rozchodów może również wybrać metodę rozliczania kosztów w czasie, według zasad określonych w art. 22 ust. 5-5c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przewidzianych dla podatników prowadzących księgi rachunkowe. Wynika to z przepisu art. 22 ust. 6 ww. ustawy, zgodnie z którym zasady określone w ust. 5-5c, z zastrzeżeniem ust. 6b, mają zastosowanie również do podatników prowadzących podatkowe księgi przychodów i rozchodów, pod warunkiem że stale w każdym roku podatkowym księgi te będą prowadzone w sposób umożliwiający wyodrębnienie kosztów uzyskania przychodów odnoszących się tylko do tego roku podatkowego.

Przy tej metodzie ewidencjonowania kosztów, moment zaliczenia wydatków do kosztów uzyskania przychodu uzależniony jest od ich charakteru. Koszty – wydatki, dzielą się na koszty bezpośrednio związane z przychodami i koszty, których związek z przychodami jest pośredni.

Zgodnie z art. 22 ust. 5 cyt. ustawy, u podatników prowadzących księgi rachunkowe koszty uzyskania przychodów bezpośrednio związane z przychodami, poniesione w latach poprzedzających rok podatkowy oraz w roku podatkowym, są potrącalne w tym roku podatkowym, w którym osiągnięte zostały odpowiadające im przychody, z zastrzeżeniem ust. 5a i 5b.

Z kolei, stosownie do treści art. 22 ust. 5a ww. ustawy, koszty uzyskania przychodów bezpośrednio związane z przychodami, odnoszące się do przychodów danego roku podatkowego, a poniesione po zakończeniu tego roku podatkowego do dnia:

1. sporządzenia sprawozdania finansowego, zgodnie z odrębnymi przepisami, nie później jednak niż do upływu terminu określonego do złożenia zeznania, jeżeli podatnicy są obowiązani do sporządzania takiego sprawozdania, albo
2. złożenia zeznania, nie później jednak niż do upływu terminu określonego do złożenia tego zeznania, jeżeli podatnicy, zgodnie z odrębnymi przepisami, nie są obowiązani do sporządzania sprawozdania finansowego

– są potrącalne w roku podatkowym, w którym osiągnięte zostały odpowiadające im przychody.

Koszty uzyskania przychodów bezpośrednio związane z przychodami, odnoszące się do przychodów danego roku podatkowego, a poniesione po dniu, o którym mowa w art. 5a pkt 1 albo pkt 2, są potrącalne w roku podatkowym następującym po roku, za który sporządzane jest sprawozdanie finansowe lub składane jest zeznanie (art. 22 ust. 5b ww. ustawy).

Natomiast art. 22 ust. 5c powoływanej ustawy stanowi, że koszty uzyskania przychodów, inne niż koszty bezpośrednio związane z przychodami, są potrącalne w dacie ich poniesienia. Jeżeli koszty te dotyczą okresu przekraczającego rok podatkowy, a nie jest możliwe określenie, jaka ich część dotyczy danego roku podatkowego, w takim przypadku stanowią koszty uzyskania przychodów proporcjonalnie do długości okresu, którego dotyczą.

Przy czym, za dzień poniesienia kosztu uzyskania przychodów w przypadku podatników, o których mowa w ust. 6, z zastrzeżeniem ust. 5e, 6ba, 6bb i 7b, uważa się dzień wystawienia faktury (rachunku) lub innego dowodu stanowiącego podstawę do zaksięgowania (ujęcia) kosztu (art. 22 ust. 6b tej ustawy).

Z przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawczyni zdarzenia gospodarcze dla potrzeb rozliczenia podatku dochodowego od osób fizycznych ewidencjonuje w podatkowej księdze przychodów i rozchodów według zasady memoriałowej.

Z ogólnej definicji kosztów uzyskania przychodów zawartej w art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że podstawowym warunkiem zaliczenia danego wydatku do kosztów podatkowych jest pozostawanie tego wydatku w bezpośrednim lub pośrednim związku z przychodami podatnika.

Chcąc zaliczyć wydatek do kosztów uzyskania przychodów wydatek tek musi spełniać równocześnie kilka warunków, a mianowicie:

• wydatek został poniesiony przez podatnika,
  

• jest definitywny, a więc bezzwrotny,
  

• pozostaje w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,
  

• poniesiony został w celu uzyskania przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów,
  

• został właściwie udokumentowany,
  

• nie jest kosztem wymienionym w art. 23 ust. 1 ww. ustawy.
  
  
  

W tym miejscu należy wskazać, że na podatniku spoczywa obowiązek udowodnienia, że określony wydatek jest kosztem uzyskania przychodu i spełnia warunki określone w art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Ma on obowiązek nie tylko udokumentować, że wydatek został poniesiony (prawidłowo zarachowany), ale wykazać także, że poniesiony został w celu osiągnięcia przychodów.

Z przedstawionego opisu zdarzenia wynika, że Wnioskodawczyni w ramach prowadzonej działalności gospodarczej wstawia faktury za wykonane usługi badania sprawozdań finansowych i planów przekształceń spółek. W przypadku braku zapłaty części należności planowane jest skierowanie pozwu do sądu w postępowaniu upominawczym. W takim przypadku do pozwu dołączone jest potwierdzenie dokonanej opłaty sądowej w wysokości 5 % należności (art. 13 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych). Następnie po uprawomocnieniu się nakazu zapłaty Sąd z urzędu zwraca stronie trzy czwarte uiszczonej opłaty od pozwu w postępowaniu upominawczym, natomiast pozostała część opłaty sądowej wraz z należnością główną, należnymi odsetkami i pozostałymi kosztami powinna być wpłacona na konto Kancelarii przez dłużnika.

Jednocześnie zauważyć należy, że na etapie wpłaty przez Wnioskodawczynię zaliczki na poczet opłat sądowych nie jest możliwe dokonanie jednoznacznej oceny, czy poniesiony wydatek będzie związany z uzyskaniem (zachowaniem lub zabezpieczeniem) przychodów, czy też nie. Zaliczka nie ma bowiem charakteru definitywnego. Tylko definitywny, faktycznie poniesiony wydatek może być uznany za koszt uzyskania przychodu.

Jak sama Wnioskodawczyni wskazuje, Sąd po uprawomocnieniu się nakazu zapłaty zwraca jej ¾ wpłaconej przez Nią zaliczki. Natomiast pozostała część opłaty sądowej tj. ¼ wraz z należnością główną, należnymi odsetkami i pozostałymi kosztami powinna być wpłacona na konto Wnioskodawczyni przez dłużnika.

Mając na uwadze przedstawiony stan faktyczny oraz przytoczone wyżej przepisy prawa podatkowego należy stwierdzić, że w przypadku prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów z zachowaniem zasad określonych w art. 22 ust. 5-5c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (metodą memoriałową), koszty pośrednie potrącalne są w momencie ich poniesienia, za wyjątkiem kosztów dotyczących okresu przekraczającego rok podatkowy, które ujmuje się proporcjonalnie do okresu, którego dotyczą.

Wydatki poniesione przez Wnioskodawczynię na obsługę prawną mogą zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodów i jako wydatki pośrednio związane z uzyskaniem przychodu stanowią koszt w momencie ich poniesienia.

Natomiast kwota zapłaconej przez Wnioskodawczynię zaliczki na poczet opłat sądowych nie może stanowić kosztu uzyskania przychodu w miesiącu jej zapłaty na rachunek bankowy sądu z uwagi, iż wskazany wydatek nie jest wydatkiem definitywnym.

Jednocześnie, jeżeli de facto cześć opłaty sądowej, która nie zostanie zwrócona Wnioskodawczyni przez dłużnika -w związku z postanowienia komornika o braku możliwości wyegzekwowania należności - może stanowić koszt uzyskania przychodów w prowadzonej przez Nią działalności gospodarczej.

A zatem stanowisko Wnioskodawczyni jest prawidłowe.

Należy przy tym zastrzec, iż rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest ustalanie stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego), stanowi to bowiem domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne. Organ nie prowadzi postępowania dowodowego, ograniczając się do analizy okoliczności podanych we wniosku. W stosunku do tych okoliczności wyraża swoje stanowisko, które zawsze musi być jednak ustosunkowaniem się do poglądu (stanowiska) prezentowanego w danej sprawie przez wnioskodawcę. Jeżeli w toku ewentualnego postępowania organ uzna, że zdarzenie opisane we wniosku różni się od zdarzenia występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie chroniła Wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2016 r., poz. 718). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Administracji Skarbowej w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.