Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0111-KDIB2-2.4014.178.2018.1.SK
z 14 listopada 2018 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 i art. 14r ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2018 r., poz. 800 ze zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Zainteresowanych przedstawione we wniosku wspólnym z 13 września 2018 r. (data wpływu 17 września 2018 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie opodatkowania umowy cash poolingu – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 17 września 2018 r. wpłynął do Organu ww. wniosek wspólny o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie opodatkowania umowy cash poolingu.

We wniosku złożonym przez:

Zainteresowanego będącego stroną postępowania:

• S.S.S.B.V.,

Zainteresowanych niebędących stroną postępowania:

• S.B. B.V.,
• S.H.N.B.V.,
• S.P a.s.,
• T.I. a.s.,
• S.K.a.s.,

przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

S.S.S. B.V., S.B. B.V, S.H.N. B.V. – spółki prawa holenderskiego oraz S.K. a.s., S.P. s.r.o. i T.I. s.r.o. – spółki prawa czeskiego (dalej: Zainteresowani) rozważają możliwość zawarcia z bankiem lub bankami z siedzibą na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej lub odziałem banku zagranicznego zarejestrowanym w Rzeczpospolitej Polskiej lub oddziałami zagranicznego banku lub zagranicznych banków z siedzibą w kraju członkowskim Unii Europejskiej, innym niż Rzeczpospolita Polska (dalej: Bank) umowę lub umowy w zakresie usługi lub usług zarządzania płynnością finansową (dalej: Cash Pooling lub Umowa). Stroną lub stronami Umowy mogą być także inne podmioty należące do Grupy S. (dalej: Grupa), zarejestrowane na terytorium lub poza terytorium Rzeczpospolitej Polskiej.

Cash pooling polega na zarządzaniu środkami posiadanymi przez uczestników, tj. wykorzystywaniu nadwyżek określonych jego uczestników dla zapewnienia niezbędnych środków innym uczestnikom, którzy wykazują zapotrzebowanie na środki pieniężne (mają saldo ujemne). Celem cash poolingu jest zatem zwiększenie efektywności zarządzania środkami finansowymi jednych uczestników i ograniczenie kosztów finansowania po stronie innych uczestników. Spośród uczestników – wyznacza się jeden podmiot, który pełni rolę lidera (reprezentanta uczestników wobec banku lub banków). Podmiot ten poza rachunkiem posiadanym jako uczestnik może mieć przypisany także rachunek pomocniczy do rozliczania przepływów w ramach struktury. Jednym z warunków uczestnictwa w strukturze jest posiadanie rachunku w banku, który zapewnia lub w bankach, które zapewniają usługę zarządzania płynnością.

Uczestnikami danej struktury objętej Umową (dalej: Struktura) będą Zainteresowani, którzy zawrą Umowę oraz inne podmioty, które zawrą Umowę (dalej: Uczestnicy). Umową mogą być również objęte oddziały, w tym zagraniczne, funkcjonujące w ramach Grupy.

Zakłada się, że liderem danej Struktury (dalej: Lider) będzie podmiot polski, będący Uczestnikiem, niemniej dopuszcza się także możliwość powierzenia tej roli innemu podmiotowi, który będzie stroną Umowy, w tym podmiotowi zarejestrowanemu poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (np. któremuś z Zainteresowanych).

Liczba Uczestników może się zmieniać w czasie, tj. może się zmniejszać lub zwiększać, w szczególności na skutek przystępowania do Umowy dodatkowych podmiotów, rezygnacji z uczestnictwa w Umowie określonych podmiotów lub ewentualnych działań reorganizacyjnych w Grupie.

Podstawę funkcjonowania danej Struktury stanowić będą rachunki prowadzone przez Bank w walucie polskiej, w walucie obcej lub w walutach obcych dla Uczestników, w tym Lidera (dalej: Rachunki). Cash Pooling będzie realizowany poprzez rzeczywiste przepływy środków. Jedną Strukturą objęte zostaną środki w jednej walucie lub więcej niż jednej walucie.

Uczestnicy będą mieli możliwość wykorzystania udostępnionych im indywidualnych limitów zadłużenia, tj. kwot, do których łącznie dyspozycje Uczestników dotyczące Rachunków danego dnia lub w innym okresie dłuższym niż jeden dzień będą mogły być realizowane przez Bank w przypadku braku odpowiednich środków dostępnych na tych Rachunkach (dalej: Limit Zadłużenia). Bank będzie przechowywał na Rachunkach środki pieniężne Uczestników i będzie dokonywał na zlecenie Uczestników rozliczeń pieniężnych.

Każdy z Uczestników będzie mógł wykorzystać przyznany mu Limit Zadłużenia jedynie do wysokości niższej z podanych kwot:

1. do kwoty dostępnych środków Grupy w ramach Rachunków albo
2. do kwoty, w jakiej Limit Zadłużenia został przyznany danemu Uczestnikowi, o ile został określony.
   
   

Dodatkowo oprócz przypisanego do niego – jako Uczestnika – jednego lub więcej niż jednego z Rachunków w danej Strukturze, Lider może posiadać w Banku rachunek pomocniczy lub rachunki pomocnicze służące jedynie do celów związanych z funkcjonowaniem danej Struktury.

Liderowi oraz Uczestnikom, niebędącym Liderem może być przyznany – na podstawie odrębnej umowy – kredyt do wykorzystania w celu zasilenia Struktury lub Struktur lub w celu zaspokojenia potrzeb własnych Uczestników, w tym Lidera.

Cash Pooling będzie oparty o mechanizmy prawne, zdefiniowane w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2018 r., poz. 1025 ze zm. dalej: KC) jako:

1. wstąpienie w prawa zaspokojonego wierzyciela poprzez spłacenie cudzego długu za zgodą wyrażoną przez spłacanego dłużnika (art. 518 § 1 pkt 3 KC), lub
2. przejęcia długu (art. 519 § 1 KC).
   
   

Bilansowanie sald Rachunków dokonywane będzie na koniec każdego dnia roboczego z chwilą postawienia w wymagalność Limitów Zadłużenia. W przypadku, gdy saldo na rachunku określonych Uczestników będzie wykazywało wartość:

1. ujemną – wówczas Bank działając z upoważnienia Lidera dokona transferu środków pieniężnych z Rachunku posiadanego lub Rachunków posiadanych przez Lidera na Rachunki Uczestników niebędących Liderem, w następstwie czego Lider za uprzednią zgodą Uczestników dokona spłaty zobowiązań Uczestników, którzy posiadają ujemne saldo na Rachunkach, względem Banku i nabędzie w ten sposób wierzytelność Banku względem tych Uczestników do wysokości dokonanej spłaty, wstępując tym samym w prawa zaspokajanego wierzyciela tj. Banku,
2. dodatnią – wówczas Bank działając z upoważnienia Uczestników dokona transferu środków pieniężnych z Rachunków Uczestników niebędących Liderem na Rachunek posiadany lub Rachunki posiadane przez Lidera, w następstwie czego Uczestnicy, którzy posiadają dodatnie saldo na Rachunkach, za uprzednią zgodą Lidera dokonają spłaty zobowiązań Lidera istniejących w Rachunkach posiadanych przez Lidera względem Banku (w tym – jeśli dotyczy – ujemnego salda w Rachunku posiadanym lub Rachunkach posiadanych przez Lidera spowodowanego technicznym zadłużeniem niezbędnym do przeprowadzenia subrogacji pomiędzy Liderem a Uczestnikami posiadającymi salda dodatnie) i nabędą w ten sposób wierzytelności Banku względem Lidera do wysokości dokonanej spłaty, wstępując tym samym w prawa zaspakajanego wierzyciela, tj. Banku.
   
   

Innymi słowy, przy wykorzystaniu wskazanego powyżej mechanizmu prawnego Lider dokonywał będzie spłaty wobec Banku długów pozostałych Uczestników z tytułu wykorzystania przez nich Limitów Zadłużenia, lub Uczestnicy inni niż Lider spłacać będą długi Lidera wobec Banku z tytułu wykorzystania Limitu Zadłużenia przyznanego Liderowi. W konsekwencji powyższego odpowiednio Lider jak i pozostali Uczestnicy mogą wstępować w miejscu Banku w prawa z wierzytelności tytułu dokonanych spłat (dalej: Roszczenia).

Niezależnie od powyższego, nie wyklucza się oparcia wybranej Struktury lub wybranych Struktur – obok mechanizmu opisanego powyżej – o rozwiązanie polegające na tym, że w przypadku wykazywania przez poszczególnych lub wszystkich Uczestników sald dodatnich lub równych zeru nastąpi przejęcie przez Lidera długów Banku względem Uczestników, którzy posiadają saldo dodatnie (dalej: Długi Banku). W takiej sytuacji – celem przejęcia Długów Banku – Bank przekaże na Rachunek posiadany przez Lidera kwotę w wysokości nominalnej długów.

W wyniku dokonania powyższych czynności, na koniec każdego dnia roboczego, w którym będzie dokonywane bilansowanie sald na Rachunkach, saldo na każdym z Rachunków ma wynosić zero (kolejnego dnia roboczego w zależności od uzgodnień z Bankiem mogą odbywać się automatyczne transfery zwrotne, których tytułem będzie spłata nabytych poprzedniego dnia wzajemnych wierzytelności). Powyższa reguła dotyczyć będzie co do zasady Uczestników, niebędących Liderem. W przypadku Lidera saldo na przypisanych do niego Rachunkach może bowiem przyjmować wartości inne niż zero.

Kwoty Roszczeń lub Długów Banku obciążone będą odsetkami stosownie do określonej stopy procentowej. Wysokość odsetek należnych poszczególnym Uczestnikom kalkulowana będzie przez Bank. Odsetki płacone będą przez Uczestników do Lidera lub przez Lidera do Uczestników za pośrednictwem Banku.

W związku z Umową Bank będzie mógł – w zależności od finalnych uzgodnień uwzględniających całokształt współpracy pomiędzy Grupą i Bankiem – nakładać opłaty na Uczestników lub Lidera.

Bank jest podatnikiem podatku od towarów i usług (dalej: VAT).

Zastosowanie w treści niniejszego wniosku wielkiej litery co do zasady oznacza (z zastrzeżeniem początków zdań w określonych sytuacjach), że oznaczone w ten sposób pojęcie zostało zdefiniowane. Wszystkie te pojęcia mają takie samo znaczenie jak nadane w definicji, z uwzględnieniem kontekstu, niemniej bez względu na to, czy zdefiniowane pojęcie zostało użyte w liczbie pojedynczej, czy mnogiej.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy przystąpienie do Umowy lub wykonywanie czynności w ramach Umowy nie będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych?

Zdaniem Zainteresowanych, przystąpienie do Umowy lub wykonywanie czynności w ramach Umowy nie będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Uzasadniając stanowisko, Zainteresowani wyjaśnili, że przepis art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych zawiera katalog czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem. Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy – podatkowi od czynności cywilnoprawnych (dalej: PCC) podlegają następujące czynności cywilnoprawne:

1. umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych,
2. umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku,
3. umowy darowizny w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy,
4. umowy dożywocia,
5. umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności w części dotyczącej spłat lub dopłat,
6. ustanowienie hipoteki,
7. ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, oraz odpłatnej służebności,
8. umowy depozytu nieprawidłowego,
9. umowy spółki.
   
   

Ponadto zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 2 i 3 ustawy PCC podlegają również zmiany ww. umów, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych oraz orzeczenia sądów, w tym również polubownych, oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne.

Powyższy katalog ma charakter zamknięty, co oznacza, że tylko czynności enumeratywnie w nim wymienione podlegają opodatkowaniu. Powyższy przepis nie może być interpretowany rozszerzająco, a więc jakakolwiek inna czynność prawna, niewymieniona w przedmiotowym katalogu, pozostaje poza zakresem opodatkowania PCC.

Należy podkreślić, że katalog ten swym zakresem nie obejmuje ani subrogacji, ani przejęcia długu, ani umowy cash poolingowej. W związku z tym czynności te nie podlegają opodatkowaniu PCC.

Subrogacja i przejęcie długu są zdefiniowane prawnie, odpowiednio w art. 518 ustawy Kodeks cywilny oraz art. 519 KC. Nie ma zatem wątpliwości co oznaczają te terminy. Wyłącznie dla porządku można wskazać, że subrogacja oznacza sytuację, w której osoba trzecia spłaca wierzyciela i nabywa spłaconą wierzytelność do wysokości dokonanej zapłaty. Przejęcie długu oznacza natomiast sytuację, w której osoba trzecia wstępuje na miejsce dłużnika, który zostaje z długu zwolniony.

Umowa cash poolingu pozostaje natomiast umową nienazwaną. Kodeks cywilny nie zawiera przepisów odnoszących się do tego typu umowy. W tym kontekście, w celu uniknięcia jakichkolwiek wątpliwości, warto zbadać, czy umowa cash poolingu wypełnia znamiona którejkolwiek kategorii wskazanej w powyższym katalogu.

Umowa (abstrahując od podstawy prawnej, na której została oparta, tj. na instytucji subrogacji lub przejęcia długu czyli zdarzeń, które nie podlegają opodatkowaniu PCC) może być ewentualnie uznana za zbliżoną swą konstrukcją do:

1. umowy pożyczki,
2. umowy depozytu nieprawidłowego.
   
   

Czynności wykonywane na podstawie Umowy nie wypełnią definicji umowy pożyczki oraz umowy depozytu nieprawidłowego.

Zgodnie art. 720 KC – w ramach umowy pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

Depozyt nieprawidłowy został natomiast uregulowany w art. 845 KC. Na mocy tego przepisu depozyt nieprawidłowy jest formą przechowania, w której przechowawca może rozporządzać oddanymi na przechowanie pieniędzmi lub innymi rzeczami oznaczonymi tylko co do gatunku. Uznaje się więc, że depozyt nieprawidłowy (przechowanie nieprawidłowe) jest umową szczególnego rodzaju, zawierającą elementy przechowania i pożyczki.

W świetle przywołanych wyżej uregulowań należy uznać, że konstrukcja struktury objętej Umową nie wyczerpuje istotnych znamion pożyczki ani umowy depozytu nieprawidłowego.

Przede wszystkim, w odróżnieniu od tych umów (tj. umowy pożyczki i umowy depozytu nieprawidłowego), umowa cash poolingowa zakłada uczestnictwo co najmniej trzech podmiotów: minimum dwóch uczestników (co do zasady podmiotu posiadającego dodatnie saldo na rachunku bankowym i podmiotu posiadającego ujemne saldo na rachunku bankowym) oraz banku występującego w roli świadczącego usługę kompleksowego zarządzania płynnością finansową. Ponadto, w przypadku umowy cash poolingowej brak jest zobowiązania do przeniesienia określonej ilości pieniędzy na określony w umowie podmiot. W strukturze takiej powstają po stronie uczestników określone prawa i obowiązki, ale nie dochodzi do zawarcia umowy pożyczki ani umowy depozytu nieprawidłowego.

Odnosząc powyższe wyjaśnienia do analizowanej sprawy należy podkreślić, że stronami Umowy będzie kilka podmiotów z Grupy oraz Bank. Ponadto, w związku z Umową żaden z Uczestników nie zobowiązuje się do przeniesienia na innego Uczestnika, w tym Lidera lub Banku jakiejkolwiek kwoty pieniędzy w określonym czasie, tak aby ten inny podmiot mógł tą kwotą dysponować.

Podsumowując, Umowa nie stanowi umowy depozytu nieprawidłowego ani umowy pożyczki, w związku z czym nie podlega opodatkowaniu PCC.

Niezależnie od powyższego warto zauważyć, że zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2017 r., poz. 1221 ze zm. dalej: UVAT) – do usług zwolnionych z VAT należą usługi w zakresie depozytów środków pieniężnych, prowadzenia rachunków pieniężnych, wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych, długów, czeków i weksli oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu tych usług. Usługa polegająca na kompleksowym zarządzaniu płynnością finansową grupy kapitałowej (cash pooling) mieści się w zakresie usług, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 40 UVAT.

Usługa cash poolingu jest zatem usługą korzystającą ze zwolnienia od podatku VAT, której usługodawcą jest Bank.

Natomiast na podstawie art. 2 pkt 4 lit. b) UPCC – opodatkowaniu PCC nie podlegają czynności cywilnoprawne (inne niż umowa spółki i jej zmiany), jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest zwolniona z podatku VAT. Czynności składające się na usługę świadczoną przez Bank w ramach Umowy nie mieszczą się zatem w zamkniętym katalogu czynności podlegających opodatkowaniu PCC.

Mając na uwadze powyższe, należy stwierdzić, że nie ulega wątpliwości, iż przystąpienie do Umowy lub wykonywanie czynności w ramach Umowy nie będą podlegały opodatkowaniu PCC z uwagi na następujące okoliczności:

1. subrogacja i przejęcie długu nie są wskazane w katalogu czynności opodatkowanych PCC,
2. Umowa nie stanowi umowy pożyczki lub umowy depozytu nieprawidłowego,
3. usługa lub usługi świadczone przez Bank na podstawie Umowy są zwolnione z podatku VAT.
   
   

Powyższe stanowisko znajduje swoje potwierdzenie w licznych interpretacjach indywidualnych wydawanych w zakresie zagadnienia objętego niniejszym wnioskiem. Tytułem przykładu Zainteresowani wskazali:

• interpretację indywidualną z 29 czerwca 2018 r. wydaną przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej Znak: 0111-KDIB2-2.4014.88.2018.1.BF,
• interpretację indywidualną z 25 maja 2018 r. wydaną przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej Znak: 0111-KDIB2-2.4014.42.2018.1.AR,
• interpretację indywidualną z 11 kwietnia 2018 r. wydaną przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej Znak: 0111-KDIB2-2.4014.11.2018.2.SK,
• interpretację indywidualną z 29 marca 2018 r. wydana przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej Znak: 0111-KDIB4.4014.64.2018.2.LB.

Biorąc pod uwagę powyższe, Zainteresowani uważają, że przedstawiony przez nich sposób postępowania w okolicznościach wynikających z opisu zdarzenia przyszłego należy uznać za prawidłowy.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Zainteresowanych w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Na wstępie zaznacza się, że przedmiotem niniejszej interpretacji – zgodnie z wolą Zainteresowanych – jest ocena stanowiska Zainteresowanych tylko w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych. Tym samym część stanowiska Zainteresowanych, która odnosi się do uregulowań zawartych w ustawie o podatku od towarów i usług, uznano za element własnego stanowiska niepodlegający ocenie w ramach wydawanej interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych.

Przepis art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (t.j. Dz.U. z 2017 r., poz. 1150) zawiera zamknięty katalog czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem. Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy – podatkowi temu podlegają następujące czynności cywilnoprawne:

• umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych,
• umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku,
• umowy darowizny – w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy,
• umowy dożywocia,
• umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności – w części dotyczącej spłat lub dopłat,
• ustanowienie hipoteki,
• ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, oraz odpłatnej służebności,
• umowy depozytu nieprawidłowego,
• umowy spółki.
  
  

Podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają również zmiany ww. umów, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych oraz orzeczenia sądów, w tym również polubownych, oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne (art. 1 ust. 1 pkt 2 i 3 ww. ustawy).

Ustawodawca wprowadził zasadę enumeratywnego określenia czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Należy stwierdzić, że umowa cash poolingu pozostaje umową nienazwaną. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2018 r., poz. 1025 ze zm.) w księdze trzeciej zobowiązania – nie zawiera przepisów odnoszących się do tego typu umowy.

Umowa cash poolingu jest najbardziej zbliżona swą konstrukcją do umowy pożyczki wymienionej w katalogu określonym w art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Jednakże nie jest taką umową, bowiem w myśl art. 720 § 1 ustawy Kodeks cywilny – dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

Przedstawiona we wniosku konstrukcja umowy cash poolingu, jako sposobu zarządzania płynnością finansową uczestniczących podmiotów, pomimo zawierania w sobie pewnych elementów pożyczki, nie wyczerpuje istotnych jej znamion. Cash pooling polega na umożliwieniu lepszej gospodarki finansowej grupy kapitałowej. Dzięki tej usłudze można skompensować niedobory środków podmiotów należących do danej grupy nadwyżkami innych podmiotów należących do tej samej grupy oraz korzystnie zagospodarować nadwyżkę środków. W przypadku cash poolingu mamy do czynienia z trzema przynajmniej podmiotami, a mianowicie: podmiotem posiadającym wolne środki finansowe, podmiotem posiadającym niedobór tych środków oraz podmiotem występującym w roli pośrednika działającego we własnym imieniu.

Z tytułu uczestnictwa w tych transakcjach dla wszystkich podmiotów powstają określone prawa i obowiązki, jednak nie dochodzi w tym przypadku do zawarcia umowy pożyczki, ponieważ brak jest zobowiązania do przeniesienia określonej ilości pieniędzy na określony w umowie podmiot. Uczestnik cash poolingu posiadający wolne środki nie wie, czy środki te zostaną wykorzystane, w jakiej wysokości i przez którego uczestnika. Tak samo uczestnik, który posiada niedobory nie wie, środkami którego podmiotu zostaną one zniwelowane. Tym samym nie jest skonkretyzowana druga strona transakcji, jak też jej przedmiot, ponieważ źródłem, z którego zostanie zasilony rachunek o saldzie debetowym, jest – co do zasady – rachunek zbiorczy, na którym gromadzone są wolne środki wszystkich posiadających je uczestników cash poolingu lub też rachunek któregoś z uczestników, który posiada saldo dodatnie.

Przedstawiona we wniosku konstrukcja cash poolingu, jako sposobu gospodarowania wolnymi środkami finansowymi uczestników niewątpliwie zawiera w sobie pewne elementy kredytowania jednych podmiotów przez drugie. Nie sposób jednak uznać, że wyczerpuje ona wszystkie elementy przedmiotowo istotne dla umowy pożyczki.

Czynności tego typu nie można wobec tego uznać jako umowy pożyczki.

Umowa cash poolingu nie stanowi także umowy depozytu nieprawidłowego, wymienionego w ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych jako czynność podlegająca opodatkowaniu. Zgodnie z art. 845 Kodeksu cywilnego – przez depozyt nieprawidłowy rozumieć należy umowę, zgodnie z którą przechowawca może rozporządzać oddanymi na przechowanie pieniędzmi lub innymi rzeczami oznaczonymi tylko co do gatunku. Do tego rodzaju umów stosuje się przepisy o pożyczce. Czas i miejsce zwrotu określają przepisy o przechowaniu. Umowa cash poolingu nie wyczerpuje zatem znamion instytucji depozytu nieprawidłowego.

Z treści wniosku wynika również, że umowa cash poolingu zostanie oparta o mechanizmy prawne zdefiniowane w prawie cywilnym jako subrogacja lub przejęcie długu (a zatem instytucje uregulowane odpowiednio w art. 518 § 1 pkt 3 lub art. 519 § 1 Kodeksu cywilnego). Wskazane instytucje nie zostały wymienione w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Zatem, jeżeli nie przyjmie ona charakteru żadnej z czynności w nim wymienionych – czynności oparte na subrogacji lub przejęciu długu dokonane w ramach cash poolingu nie będą podlegać opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

W związku z powyższym, należy stwierdzić, że skoro zawarcie umowy cash poolingu nie zostało wymienione w ustawowym katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych a czynności tego typu nie można zakwalifikować, np. jako umowy pożyczki czy też innej czynności tym katalogiem objętej, to tym samym – z powyższych przyczyn – czynności dokonywane w ramach umowy cash poolingu dotyczące zarządzania wspólną płynnością finansową nie będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych; nie mieszczą się bowiem w katalogu czynności ściśle wymienionych jako podlegające opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Zatem usługa zarządzania środkami finansowymi (umowa cash poolingu), do której przystąpią Zainteresowani oraz świadczone w jej ramach czynności nie będą podlegać opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Tym samym, skoro wskazane we wniosku czynności nie zostały wymienione wśród tych czynności, które określone są w art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, to zbędna jest analiza możliwości zastosowania wyłączenia z opodatkowania, o którym mowa w art. 2 pkt 4 cyt. ustawy, zgodnie z którym nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne, inne niż umowa spółki i jej zmiany:

1. w zakresie, w jakim są opodatkowane podatkiem od towarów i usług,
   
2. jeżeli przynajmniej jedna ze stron jest zwolniona od podatku od towarów i usług z tytułu dokonania tej czynności, z wyjątkiem:
   
   • umów sprzedaży i zamiany, których przedmiotem jest nieruchomość lub jej część, albo prawo użytkowania wieczystego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub prawo do miejsca postojowego w garażu wielostanowiskowym lub udział w tych prawach,
   • umów sprzedaży udziałów i akcji w spółkach handlowych.
   
   
   

Wobec powyższego, stanowisko Zainteresowanych należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Zainteresowanych i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Zainteresowanych w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k–14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.
   
   

Zainteresowanemu będącemu stroną postepowania (art. 14r § 2 Ordynacji podatkowej) przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2018 r., poz. 1302) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.