Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0111-KDIB4.4015.126.2018.2.BB
z 22 listopada 2018 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2018 r., poz. 800, ze zm.) – Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z 23 sierpnia 2018 r. (data wpływu – 28 sierpnia 2018 r.), uzupełniony 01 października 2018 r., o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie możliwości skorzystania ze zwolnienia z opodatkowania nabycia, w drodze zasiedzenia, udziału w nieruchomości – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 28 sierpnia 2018 r. wpłynął do Organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie możliwości skorzystania ze zwolnienia z opodatkowania nabycia, w drodze zasiedzenia, udziału w nieruchomości.

Z uwagi na fakt, że wniosek nie spełniał wymogów formalnych, w piśmie z 17 września 2018 r., znak: 0111-KDIB4.4015.126.2018.1.BB wezwano do jego uzupełnienia. Wniosek uzupełniono 01 października 2018 r.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

Wnioskodawczyni wraz z mężem 5 marca 2016 r. nabyła przez zasiedzenie na zasadach małżeńskiej wspólności ustawowej udział w ¼ części nieruchomości oznaczonej nr 40,41,94,130 i 213 położonej w L. oraz nieruchomość nr 292 położonej w K. o łącznej powierzchni 7,9424 ha fizycznych.

Nabyty udział stanowi zatem 1,9856 ha i jest to gospodarstwo rolne w myśl ustawy o podatku rolnym. Nabyty grunt użytkowany jest w całości wyłącznie w prowadzonej przez Wnioskodawczynię i jej męża działalności rolniczej.

Przedmiotowe nabycie stwierdzone zostało prawomocnym postanowieniem Sądu Rejonowego z 8 czerwca 2018 r. Przedmiotowa nieruchomość wejdzie w skład istniejącego gospodarstwa rolnego, będącego własnością Wnioskodawczyni i jej męża. Wnioskodawczyni wraz z mężem posiada gospodarstwo rolne, które wspólnie prowadzą. Między małżonkami istnieje ustrój wspólności majątkowej małżeńskiej.

Posiadany wspólnie areał wynosi 25,6771 ha fizycznych., na co składa się:

• wspólne gospodarstwo o powierzchni 4,8407 ha fizycznych, położone w B., nabyte 13 marca 2012 r. i położone w M., nabyte 29 kwietnia 2016 r.
• gospodarstwo o pow. 17,2039 ha fizycznych, położone w B., stanowiące wyłączną własność Wnioskodawczyni, nabyte w drodze darowizny 28 kwietnia 2011 r.
• udział w ¾ części nieruchomości położonej w L. i K., stanowiący wyłączną własność Wnioskodawczyni, nabyty w drodze darowizny 28 kwietnia 2011 r. (w stosunku do tej nieruchomości wydano postanowienie stwierdzające zasiedzenie ¼ udziału).
  
  

Wnioskodawczyni wraz z mężem korzystała w ostatnich trzech latach podatkowych z pomocy de minimis, jednakże kwota pomocy nie przekroczyła limitu indywidualnego przewidywanego dla jednej osoby oraz limitu krajowego.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy do nabycia udziału w nieruchomości będącej już w części ułamkowej własnością Wnioskodawczyni, ma zastosowanie zwolnienie zawarte w art. 4 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn w brzmieniu obowiązującym na dzień 5 marca 2016 r. stanowiące pomoc de minimis w rolnictwie.

Zdaniem Wnioskodawczyni, która przywołała art. 4 ust. pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, w przedmiotowej sprawie ma zastosowanie zwolnienie wynikające z tego artykułu w brzmieniu obowiązującym na dzień nabycia, tj. na 5 marca 2016 r., pozwalające na skorzystanie ze zwolnienia.

Nabyte grunty weszły w skład gospodarstwa rolnego, będącego własnością Wnioskodawczyni i jej męża oraz powiększyły areał gruntu. Wobec tego spełniony został warunek powiększenia gospodarstwa, umożliwiający zwolnienie, które stanowi pomoc de minimis.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Na wstępie Organ pragnie zaznaczyć, że ponieważ opisane we wniosku nabycie, nastąpiło – jak zostało wskazane we wniosku – w dacie 5 marca 2016 r., w niniejszej sprawie będą miały zastosowanie przepisy ustawy o podatku od spadków i darowizn w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2016 r.

W myśl art. 1 ust. 1 pkt 3 ustawy z 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz.U. z 2016 r., poz. 205) podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej "podatkiem", podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem zasiedzenia.

Stosownie do art. 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn, obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych.

Natomiast na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 6 ww. ustawy, obowiązek podatkowy powstaje – przy nabyciu w drodze zasiedzenia – z chwilą uprawomocnienia się postanowienia sądu stwierdzającego zasiedzenie.

W myśl art. 7 ust. 1 ww. ustawy, podstawę opodatkowania stanowi wartość nabytych rzeczy i praw majątkowych po potrąceniu długów i ciężarów (czysta wartość), ustalona według stanu rzeczy i praw majątkowych w dniu nabycia i cen rynkowych z dnia powstania obowiązku podatkowego. Jeżeli przed dokonaniem wymiaru podatku nastąpi ubytek rzeczy spowodowany siłą wyższą, do ustalenia wartości przyjmuje się stan rzeczy w dniu dokonania wymiaru, a odszkodowanie za ubytek należne z tytułu ubezpieczenia wlicza się do podstawy wymiaru.

Stosownie do regulacji zawartych w art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn, nabycie własności w drodze zasiedzenia podlega opodatkowaniu w wysokości 7% podstawy opodatkowania; art. 9 ust. 1 nie ma w tym wypadku zastosowania. Zatem w przypadku zasiedzenia nie stosuje się przepisu dotyczącego kwoty wolnej od opodatkowania na podstawie zaliczenia nabywcy do odpowiedniej grupy podatkowej, bowiem art. 9 ust. 1, który stanowi o tejże kwocie wolnej nie ma – na mocy powołanego art. 15 ust. 2 ww. ustawy – w tym przypadku zastosowania.

Zgodnie z art. 17a ustawy o podatku od spadków i darowizn, podatnicy podatku są obowiązani, z zastrzeżeniem ust. 2, złożyć, w terminie miesiąca od dnia powstania obowiązku podatkowego, właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego zeznanie podatkowe o nabyciu rzeczy lub praw majątkowych według ustalonego wzoru. Do zeznania podatkowego dołącza się dokumenty mające wpływ na określenie podstawy opodatkowania.

Ustawa o podatku od spadków i darowizn nie zawiera pojęcia „zasiedzenie”, dlatego należy w tym zakresie odwołać się do odpowiednich przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz.U. z 2018 r., poz. 1025, ze zm.).

Stosownie do treści art. 172 Kodeksu cywilnego, posiadacz nieruchomości niebędący jej właścicielem nabywa własność, jeżeli posiada nieruchomość nieprzerwanie od lat dwudziestu jako posiadacz samoistny, chyba że uzyskał posiadanie w złej wierze (zasiedzenie). Po upływie lat trzydziestu posiadacz nieruchomości nabywa jej własność, choćby uzyskał posiadanie w złej wierze.

W myśl art. 176 § 1 Kodeksu cywilnego, jeżeli podczas biegu zasiedzenia nastąpiło przeniesienie posiadania, obecny posiadacz może doliczyć do czasu, przez który sam posiada, czas posiadania swego poprzednika. Jeżeli jednak poprzedni posiadacz uzyskał posiadanie nieruchomości w złej wierze, czas jego posiadania może być doliczony tylko wtedy, gdy łącznie z czasem posiadania obecnego posiadacza wynosi przynajmniej lat trzydzieści. Przepisy powyższe stosuje się odpowiednio w wypadku, gdy obecny posiadacz jest spadkobiercą poprzedniego posiadacza (art. 176 § 2 Kodeksu cywilnego).

Zasiedzenie jest tzw. instytucją dawności, służącą korygowaniu rzeczywistego stanu posiadania ze stanem prawnym. Prowadzi ono do nabycia przez posiadacza własności na skutek długotrwałego posiadania przez niego rzeczy, czemu towarzyszy utrata własności przez dotychczasowego właściciela, który w przeszłości utracił posiadanie rzeczy.

Zasiedzenie jest instytucją prowadzącą do nabycia prawa na skutek upływu czasu. Umożliwia ono, sankcjonując stan faktyczny, usunięcie długotrwałej niezgodności między stanem prawnym a stanem posiadania. Na skutek zasiedzenia, które następuje ex lege, dotychczasowy uprawniony traci swoje prawo, a nabywca uzyskuje je niezależnie od niego; jest więc ono pierwotnym sposobem nabycia prawa podmiotowego.

Skutkiem zasiedzenia jest zatem pierwotne nabycie własności przez posiadacza, który może wystąpić do sądu z wnioskiem o stwierdzenie zasiedzenia. Samo nabycie własności następuje z mocy samego prawa, a orzeczenie stwierdzające nabycie własności przez zasiedzenie ma jedynie charakter deklaratywny.

W związku z powołanymi powyżej przepisami należy stwierdzić, że zasiedzenie podlega generalnie opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 3 cyt. ustawy, a obowiązek uiszczenia tego podatku ciąży na nabywcy.

Niezależnie od powyższego, w ustawie o podatku od spadków i darowizn przewidziano sytuacje, w których czynność mieszcząca się w zakresie przedmiotowym ustawy jest zwolniona z opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn.

Zgodnie z art. 4 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, zwalnia się od podatku nabycie własności gruntów, stanowiących gospodarstwo rolne w rozumieniu przepisów o podatku rolnym, wraz z będącymi ich częścią składową drzewami i innymi roślinami, pod warunkiem że w wyniku nabycia zostanie utworzone lub powiększone gospodarstwo rolne, a powierzchnia gospodarstwa rolnego utworzonego lub powstałego w wyniku powiększenia będzie nie mniejsza niż 11 ha i nie większa niż 300 ha oraz gospodarstwo to będzie prowadzone przez nabywcę przez okres co najmniej 5 lat od dnia nabycia; zwolnienie to stanowi pomoc de minimis w rolnictwie, o której mowa w rozporządzeniu Komisji (UE) nr 1408/2013 z dnia 18 grudnia 2013 r. w sprawie stosowania art. 107 i 108 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej do pomocy de minimis w sektorze rolnym (Dz. Urz. UE L 352 z 24.12.2013, str. 9).

Z opisu stanu faktycznego przedstawionego we wniosku wynika, że Wnioskodawczyni wraz z mężem 5 marca 2016 r. nabyła przez zasiedzenie na zasadach małżeńskiej wspólności ustawowej udział w ¼ części nieruchomości o łącznej powierzchni 7,9424 ha fizycznych. Pozostałe ¾ części nieruchomości jest już własnością Wnioskodawczyni.

Nabyty udział stanowi zatem 1,9856 ha i jest to gospodarstwo rolne w myśl ustawy o podatku rolnym. Nabyty grunt użytkowany jest w całości wyłącznie w prowadzonej przez Wnioskodawczynię i jej męża działalności rolniczej.

Przedmiotowe nabycie stwierdzone zostało prawomocnym postanowieniem Sądu Rejonowego z 8 czerwca 2018 r. Przedmiotowa nieruchomość wejdzie w skład istniejącego gospodarstwa rolnego, będącego własnością Wnioskodawczyni i jej męża. Wnioskodawczyni wraz z mężem posiada gospodarstwo rolne, które wspólnie prowadzą. Między małżonkami istnieje ustrój wspólności majątkowej małżeńskiej.

Posiadany wspólnie areał wynosi 25,6771 ha fizycznych.

Wnioskodawczyni stoi na stanowisku, że w opisanej sprawie ma zastosowanie zwolnienie wynikające z art. 4 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn. W ocenie Wnioskodawczyni nabyte grunty powiększyły areał gruntu, w związku z tym został spełniony warunek powiększenia gospodarstwa umożliwiający skorzystanie ze zwolnienia.

Z powyższym stanowiskiem nie można się zgodzić.

Zwolnienie zawarte w powołanym powyżej art. 4 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn ma charakter warunkowy. Oznacza to, że opisane nabycie będzie zwolnione z podatku od spadków i darowizn, tylko wtedy, gdy w rozumieniu ustawy o podatku rolnym, w chwili nabycia nabywca posiada już grunty rolne (użytki rolne), nabywany grunt będzie stanowił gospodarstwo rolne, a w wyniku dokonania czynności zostanie utworzone lub powiększone gospodarstwo rolne, którego powierzchnia będzie nie mniejsza niż 11 ha i nie większa niż 300 ha oraz gospodarstwo to będzie prowadzone przez nabywcę przez okres co najmniej 5 lat od dnia nabycia. Ostatnią przesłanką determinującą skorzystanie z omawianego zwolnienia od podatku jest spełnienie warunków do przyznania pomocy de minimis, a więc zawarcie się kwoty zwolnienia (ulgi podatkowej) w przysługującym podatnikowi limicie pomocy de minimis w rolnictwie.

W przypadku niespełnienia któregokolwiek ze wskazanych w art. 4 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn warunków, prawo do zwolnienia z ww. podatku nie przysługuje.

Podkreślenia wymaga, że w myśl art. 4 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn w zw. z art. 2 ust. 1 ustawy o podatku rolnym, nabywca, aby skorzystać ze zwolnienia musi być na dzień nabycia właścicielem (współwłaścicielem) użytków rolnych lub gospodarstwa rolnego, albo muszą być one w jego posiadaniu, żeby mógł zostać spełniony warunek utworzenia lub powiększenia gospodarstwa rolnego. Utworzenie lub powiększenie gospodarstwa rolnego w rozumieniu ww. przepisów nie jest uzależnione od posiadania określonego tytułu prawnego do użytkowanych gruntów.

Jak wynika z art. 336 ustawy Kodeks cywilny posiadaczem rzeczy jest zarówno ten, kto nią faktycznie włada jak właściciel (posiadacz samoistny), jak i ten, kto nią faktycznie włada jak użytkownik, zastawnik, najemca, dzierżawca lub mający inne prawo, z którym łączy się określone władztwo nad cudzą rzeczą (posiadacz zależny).

Jak już wskazano powyżej omawiane zwolnienie będzie miało zastosowanie jedynie wówczas, gdy zostaną spełnione łącznie wszystkie warunki wskazane w cytowanym przepisie art. 4 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn. Tym samym nabycie gruntów rolnych będzie korzystało ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn tylko wtedy gdyw rozumieniu ustawy o podatku rolnym, w chwili dokonania czynności nabycia nieruchomości, nabywca utworzy lub powiększy gospodarstwo rolne (którego powierzchnia będzie nie mniejsza niż 11 ha i nie większa niż 300 ha) oraz gospodarstwo to będzie prowadzone przez nabywcę przez okres co najmniej 5 lat od dnia nabycia.

Jak wynika z powołanego przepisu, warunkiem do skorzystania ze zwolnienia jest zatem w pierwszej kolejności „utworzenie” lub „powiększenie gospodarstwa rolnego”.

„Utworzyć” oznacza: zorganizować, założyć coś, co do tej pory nie istniało, spowodować powstanie czegoś, uformować się w pewien sposób (według słownika języka polskiego PWN). Zatem słowo „utworzenie” w odniesieniu do gospodarstwa rolnego, o którym mowa w tymże przepisie oznacza powstanie czegoś nowego czego nie było do tej pory (nie istniało). Z kolei „powiększyć” (powiększać) oznacza: uczynić coś większym pod względem rozmiarów, ilości lub intensywności.

W analizowanej sprawie – w związku z wydaniem postanowienia o zasiedzeniu – Wnioskodawczyni ani nie utworzy gospodarstwa rolnego, gdyż ono już istnieje i Wnioskodawczyni jest w jego posiadaniu, ani nie powiększy gospodarstwa rolnego już istniejącego, gdyż nie nabędzie innych użytków rolnych, niż te które już są w jej posiadaniu. Główną przeszkodą do skorzystania przez Wnioskodawczynię z ww. zwolnienia podatkowego jest zatem fakt, że w wyniku nabycia na własność gruntów u Wnioskodawczyni nie nastąpi przyrost powierzchni gospodarstwa rolnego.

Biorąc powyższe pod uwagę stwierdzić należy, iż z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego oraz przywołanych wyżej przepisów wynika, że w analizowanej sprawie nie znajdzie zastosowania zwolnienie z 4 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, gdyż Wnioskodawczyni w wyniku nabycia tytułem zasiedzenia gruntów, które przed nabyciem już były w jej posiadaniu, nie powiększyła posiadanego przez siebie gospodarstwa rolnego, tzn. w wyniku nabycia pozostało ono w niezmienionej – w stosunku do dotychczasowej – formie (areale). Gospodarstwo to było bowiem prowadzone przez Wnioskodawczynię w tejże formie już przed nabyciem przez nią na własność zasiedzianych gruntów. Wnioskodawczyni prowadziła bowiem to gospodarstwo rolne wspólnie z mężem, gdzie część gruntów stanowiła własność Wnioskodawczyni (25,6771 ha fizycznych), a część gruntów – nabytych w drodze zasiedzenia – była w jej posiadaniu również przed dniem zasiedzenia (1,9856 ha).

Zatem w momencie nabycia w drodze zasiedzenia 5 marca 2016 r. na własność gruntów, co do których Wnioskodawczyni była już – w myśl przepisów Kodeksu cywilnego – posiadaczem, prowadzone przez nią dotychczas gospodarstwo rolne nie uległo powiększeniu – nie zmieniła się jego powierzchnia.

W związku z powyższym, w niniejszej sprawie nie może mieć zastosowania zwolnienie zawarte w art. 4 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków, ponieważ nie został spełniony warunek konieczny do zastosowania tego zwolnienia, dotyczący powiększenia posiadanego przez nabywcę gospodarstwa rolnego.

Wobec powyższego, stanowisko Wnioskodawczyni należało uznać za nieprawidłowe.

Końcowo wskazać należy, że wydając interpretacje w trybie art. 14b Ordynacji podatkowej Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej nie przeprowadza postępowania dowodowego, w związku z czym nie jest obowiązany ani uprawniony do oceny załączonych dokumentów; jest związany wyłącznie opisem stanu faktycznego przedstawionym przez wnioskodawcę i jego stanowiskiem.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Wnioskodawczynię w złożonym wniosku. W związku

z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz.U. z 2018 r., poz. 1302) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.