Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0111-KDIB2-2.4019.18.2018.1.MM
z 13 grudnia 2018 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 800 ze zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z 11 października 2018 r. (data wpływu 16 października 2018 r.) o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej zwrotu osobom fizycznym niektórych wydatków poniesionych w związku z budową pierwszego domu jednorodzinnego na podstawie ustawy z dnia 27 września 2013 r. o pomocy państwa w nabyciu pierwszego mieszkania przez młodych ludzi w zakresie ustalenia prawa do ubiegania się o zwrot – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 16 października 2018 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej zwrotu osobom fizycznym niektórych wydatków poniesionych w związku z budową pierwszego domu jednorodzinnego na podstawie ustawy z dnia 27 września 2013 r. o pomocy państwa w nabyciu pierwszego mieszkania przez młodych ludzi w zakresie ustalenia prawa do ubiegania się o zwrot.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

W dniu 21 marca 2016 r. Wnioskodawczyni wraz z Panem W.K. zakupili udziały wynoszące po 1/2 części w prawie użytkowania wieczystego niezabudowanej nieruchomości. Następnie 12 kwietnia 2016 r. przeniesiono na rzecz ww. osób udziały wynoszące po 1/2 części w prawie użytkowania wieczystego wyżej opisanej nieruchomości.

W dniu 4 kwietnia 2017 r. wydano pozwolenie na budowę domu mieszkalnego jednorodzinnego. Decyzja została wydana dla Wnioskodawczyni i Pana W.K.

Dom jednorodzinny ma powierzchnię użytkową 124 m². Wnioskodawczyni wraz z Panem W.K. chciałaby ubiegać się o zwrot podatku VAT za materiały budowlane zakupione na budowę domu jednorodzinnego. Wnioskodawczyni wskazała, że spełniają warunki do ubiegania się o zwrot VAT, tj.:

• nie ukończyli 36 lat,
• nie byli wcześniej właścicielami budynków mieszkalnych lub lokali,
• nie przysługiwało im spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, którego przedmiotem jest lokal mieszkalny lub dom jednorodzinny,
• nie byli również współwłaścicielami budynku, którego udział w przypadku zniesienia współwłasności obejmował co najmniej jeden lokal mieszkalny.
  
  

Wnioskodawczyni i Pan W.K. nie są spokrewnieni w żadnym stopniu. Są stanu wolnego, bezdzietni. Ww. nieruchomość należy do każdego z nich z osobna w 1/2 części, tj. po 62 m².

Według zasady prawa cywilnego budynek postawiony na nieruchomości staje się częścią składową – art. 191 Kodeksu cywilnego, który brzmi: własność nieruchomości rozciąga się na rzecz ruchomą, która została połączona z nieruchomością w taki sposób, że stała się jej częścią składową. Z kolei art. 48 Kodeksu cywilnego wskazuje, że częściami składowymi gruntu są w szczególności budynki i inne urządzenia trwale z gruntem związane.

W świetle prawa cywilnego Wnioskodawczyni oraz Pan W.K. mając na uwadze, to że nie są małżeństwem tym samym nie są związani ze sobą małżeńską wspólnością majątkową są właścicielami po 1/2 części domu jednorodzinnego, czyli każde z nich ma własność po 62 m² ze 124 m² powierzchni użytkowej ww. domu jednorodzinnego.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy w przedstawionej sytuacji można starać się o zwrot podatku VAT za zakup materiałów budowlanych?

Zdaniem Wnioskodawczyni, ustawa z dnia 27 września 2013 r. o pomocy państwa w nabyciu pierwszego mieszkania przez młodych ludzi zatytułowana „zwrot osobom fizycznym niektórych wydatków poniesionych w związku z budową pierwszego własnego mieszkania” mówi wprost, że przysługuje odliczenie za materiały budowlane, jeżeli powierzchnia użytkowa domu jednorodzinnego nie przekracza 100 m². Natomiast orzeczenia sądów oraz interpretacje przepisów nie mówią co w przypadku gdy dom jednorodzinny stanowi współwłasność w 1/2 części i jego powierzchnia użytkowa wynosi w połowie mniej niż 100 m². Zdaniem Wnioskodawczyni, w świetle prawa cywilnego przysługuje jej i Panu W.K. po 62 m², tym samym mieszczą się w kryteriach, które pozwalają im skorzystać osobno ze zwrotu podatku VAT za materiały budowlane

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 38 i art. 39 ustawy z dnia 27 września 2013 r. o pomocy państwa w nabyciu pierwszego mieszkania przez młodych ludzi (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 604) – z dniem 1 stycznia 2014 r. straciła moc ustawa z dnia 29 sierpnia 2005 r. o zwrocie osobom fizycznym niektórych wydatków związanych z budownictwem mieszkaniowym (Dz.U. Nr 177, poz. 1468 ze zm.) regulująca zasady zwrotu osobom fizycznym części wydatków poniesionych na zakup materiałów budowlanych przez te osoby w związku z budową i remontem budynku mieszkalnego lub jego części.

Zgodnie natomiast z art. 20 ust. 1 ww. ustawy o pomocy państwa w nabyciu pierwszego mieszkania przez młodych ludzi – osoba fizyczna, która po dniu 1 stycznia 2014 r. poniosła wydatki na zakup materiałów budowlanych, ma prawo ubiegać się o zwrot części tych wydatków, zwany dalej „zwrotem wydatków”.

Ponadto – w myśl art. 20 ust. 3 pkt 1-5 ustawy o pomocy państwa w nabyciu pierwszego mieszkania przez młodych ludzi – o zwrot wydatków można się ubiegać, jeżeli:

1. wydatki zostały poniesione w celu zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych w związku z:
   
   
   1. budową domu jednorodzinnego albo
   2. nadbudową lub rozbudową budynku na cele mieszkalne lub przebudową (przystosowaniem) budynku niemieszkalnego, jego części lub pomieszczenia niemieszkalnego na cele mieszkalne, w wyniku których powstał lokal mieszkalny;
2. przedsięwzięcie, o którym mowa w pkt 1, było realizowane na podstawie pozwolenia na budowę wydanego po dniu 1 stycznia 2014 r. albo na podstawie zgłoszenia budowy;
   
3. powierzchnia użytkowa lokalu mieszkalnego albo domu jednorodzinnego, o których mowa w pkt 1, nie przekracza odpowiednio:
   
   1. 75 m² i 100 m²,
   2. 85 m² i 110 m² – w przypadku gdy osoba fizyczna w dniu wydania pozwolenia na budowę albo w dniu dokonania zgłoszenia budowy, o których mowa w pkt 2, wychowywała przynajmniej troje dzieci spełniających warunki, o których mowa w art. 7 ust. 1a;
4. osoba fizyczna do końca roku kalendarzowego, w którym wydano pozwolenie na budowę lokalu mieszkalnego albo domu jednorodzinnego albo dokonano zgłoszenia budowy nie ukończyła 36 lat;
   
5. do dnia złożenia wniosku o zwrot wydatków osoba fizyczna nie była:
   
   1. właścicielem budynku mieszkalnego jednorodzinnego lub lokalu mieszkalnego,
   2. osobą, której przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, którego przedmiotem jest lokal mieszkalny lub dom jednorodzinny,
   3. właścicielem lub współwłaścicielem budynku, jeżeli jego udział w przypadku zniesienia współwłasności obejmowałby co najmniej jeden lokal mieszkalny

–z wyłączeniem domu jednorodzinnego albo lokalu mieszkalnego, o którym mowa w pkt 1.

Zgodnie z art. 21 ww. ustawy – zwrot wydatków dotyczy wydatków poniesionych na zakup materiałów budowlanych, które do dnia 30 kwietnia 2004 r. były opodatkowane stawką podatku od towarów i usług w wysokości 7%, a od dnia 1 maja 2004 r. są opodatkowane podatkiem VAT, udokumentowanych fakturami wystawionymi dla osoby fizycznej od dnia wydania pozwolenia na budowę albo dokonania zgłoszenia budowy, o których mowa w art. 20 ust. 3 pkt 2, do dnia 30 września 2018 r.

Stosownie do art. 22 ust. 1 ww. ustawy – prawo do zwrotu wydatków przysługuje pod warunkiem, że osoba fizyczna lub jej małżonek nie dokonywali czynności, o których mowa w art. 20 ust. 1, jako podatnicy podatku od towarów i usług, w celu wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem.

W myśl art. 23 ust. 1 ustawy o pomocy państwa w nabyciu pierwszego mieszkania przez młodych ludzi – zwrot wydatków dokonywany jest na wniosek osoby fizycznej złożony w urzędzie skarbowym. Przy czym wniosek o zwrot wydatków osoba fizyczna składa raz, nie później niż do dnia 31 grudnia roku, w którym zgodnie z prawem miało miejsce przystąpienie do użytkowania wybudowanego domu jednorodzinnego (art. 23 ust. 2 ww. ustawy).

Z powyższych przepisów wynika zatem, że jeżeli osoba fizyczna od 1 stycznia 2014 r. poniesie w celu zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych wydatki na zakup materiałów budowlanych w związku z budową domu jednorodzinnego, to po spełnieniu wszystkich warunków przewidzianych ustawą o pomocy państwa w nabyciu pierwszego mieszkania przez młodych ludzi, może ubiegać się o zwrot części poniesionych wydatków.

Jednym z warunków, o których mowa w ustawie o pomocy państwa w nabyciu pierwszego mieszkania przez młodych ludzi, dających prawo do ubiegania się o zwrot, jest warunek dotyczący limitu powierzchni użytkowej budowanego domu jednorodzinnego zawarty w art. 20 ust. 3 pkt 3 tej ustawy, który w przypadku bezdzietnych podatników nie może przekraczać 100 m².

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia wynika, że Wnioskodawczyni poniosła wydatki na budowę domu jednorodzinnego o powierzchni użytkowej 124 m², którego jest współwłaścicielem w udziale 1/2. Wątpliwość Wnioskodawczyni budzi warunek dotyczący limitu powierzchni użytkowej budowanego domu jednorodzinnego, ponieważ mimo że całkowita powierzchnia użytkowa domu wynosi 124 m2, to zdaniem Wnioskodawczyni jako współwłaścicielowi przysługuje jej część o powierzchni 62 m2.

Mając na uwadze powyższe przepisy oraz przedstawione we wniosku zdarzenie należy stwierdzić, że Wnioskodawczyni nie spełnia warunku określonego w art. 20 ust. 3 pkt 3 lit. a) ww. ustawy o pomocy państwa w nabyciu pierwszego mieszkania przez młodych ludzi. Wnioskodawczyni – jak błędnie uważa – nie posiada bowiem 62 m2 budynku mieszkalnego, lecz jest w posiadaniu udziału 1/2 w budynku mieszkalnym, którego całkowita powierzchnia użytkowa wynosi 124 m2.

Aby wyjaśnić istotę współwłasności należy odwołać się do ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 1025 ze zm.). Zgodnie z art. 195 Kodeksu cywilnego – współwłasność istnieje wówczas, gdy własność tej samej rzeczy przysługuje niepodzielnie kilku osobom. Istota współwłasności polega bowiem na tym, że współwłaścicielom przysługują części wspólnego prawa własności (tzw. udziały), którymi mogą swobodnie rozporządzać. Dopóki więc istnieje współwłasność można mówić tylko o istnieniu udziałów w tym prawie, a nie o prawie do części rzeczy. Współwłaściciele mają swoje udziały w prawie, ale nie w rzeczy. Będąca przedmiotem współwłasności rzecz jest niepodzielna i każdemu ze współwłaścicieli przysługuje prawo do całej rzeczy w trakcie trwania współwłasności, a nie jedynie do jej części określonej wielkością jego udziału. Każdy ze współwłaścicieli ma jednakowe prawo do całej rzeczy, ograniczone jedynie takim samym prawem pozostałych współwłaścicieli, a mianowicie każdy jest uprawniony do współposiadania rzeczy wspólnej oraz do korzystania z niej w takim zakresie, jaki daje się pogodzić ze współposiadaniem i korzystaniem z rzeczy przez pozostałych współwłaścicieli (art. 206 Kodeksu cywilnego). W momencie nabycia udziału w prawie własności każdy ze współwłaścicieli staje się współwłaścicielem całej nieruchomości będącej przedmiotem współwłasności, a więc każdego metra kwadratowego tej nieruchomości. Będąca przedmiotem współwłasności rzecz jest niepodzielna i każdemu ze współwłaścicieli przysługuje prawo do całej rzeczy w trakcie trwania współwłasności. Oznacza to, że Wnioskodawczyni będąc współwłaścicielem budynku mieszkalnego w udziale wynoszącym 1/2 nie jest właścicielem 62 m2 tego budynku lecz jest współwłaścicielem w udziale 1/2 każdego metra kwadratowego tego budynku. Natomiast z treści art. 20 ust. 3 pkt 3 lit. a) ustawy o pomocy państwa w nabyciu pierwszego mieszkania przez młodych ludzi jasno wynika, że powierzchnia użytkowa domu jednorodzinnego, w związku z budową którego zostały poniesione wydatki w celu zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych, nie może przekroczyć 100 m2. Tymczasem powierzchnia użytkowa domu jednorodzinnego, w związku z budową którego Wnioskodawczyni poniosła wydatki w celu zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych wynosi 124 m2.

W tym miejscu należy także wyjaśnić, że oprócz warunku dotyczącego limitu powierzchni użytkowej budowanego domu jednorodzinnego, Wnioskodawczyni nie spełnia także warunku dotyczącego tytułu prawnego jaki ma przysługiwać podatnikowi do nowo wybudowanego budynku.

Zauważyć należy, że w art. 20 ust. 3 pkt 5 lit. c) ww. ustawy została wyrażona wola ustawodawcy, aby finansowego wsparcia nie otrzymywały osoby, które są wyłącznymi właścicielami budynku albo ich udział w takim budynku pozwala im, w przypadku zniesienia współwłasności, otrzymać na wyłączność co najmniej jeden lokal mieszkalny. Rozumienie w ten sposób tego przepisu determinuje również wykładnię całego pkt 5. Skoro decyzją ustawodawcy jest aby osoba mając wyłączne prawo do budynku albo mająca odpowiednio duży w nim udział nie otrzymały wsparcia, z uwagi na przysługiwanie im prawa na wyłączność, to również sytuacje opisane w lit. a) i b) należy również odczytywać w ten sposób, że przepisy te odnoszą się tylko do wypadku wyłącznego przysługiwania beneficjentowi prawa własności albo spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu. W tej kwestii należy wykładać te przepisy w sposób zapewniający równość podmiotom, których one dotyczą.

Powyższy sposób rozumienia katalogu wyłączeń wpływa również na sposób określenia tytułu prawnego jaki ma przysługiwać beneficjentowi wsparcia do nowo wybudowanego obiektu. Wyprowadzić wniosek w tym zakresie należy w połączeniu z użytym w tytule rozdziału określeniu, że wsparcie związane jest z budową pierwszego własnego mieszkania.

Rozdział 4 zawarty w ustawie o pomocy państwa w nabyciu pierwszego mieszkania przez młodych ludzi zatytułowany jest „Zwrot osobom fizycznym niektórych wydatków poniesionych w związku z budową pierwszego własnego mieszkania”. Głównym założeniem ustawodawcy było zatem stworzenie prawa osobom fizycznym o ubieganie się o zwrot niektórych wydatków w związku z budową pierwszego własnego mieszkania. Poprzedzenie słowa mieszkanie przymiotnikiem „własnego” świadczy o tym, że ustawodawca dopisując ten przymiotnik przesądził, że celem nadrzędnym ustawy jest budowa pierwszego własnego mieszkania, czyli takiego, do którego podatnik będzie posiadał prawo własności. Zwrot „własne” należy tu rozumieć potocznie, a więc jako coś co jest danej osoby, przysługuje jej i to przysługuje jej z wyłączeniem innych osób. Nie chodzi tu więc o przysługiwanie na własność udziału w prawie do rzeczy, ale przysługiwanie całej rzeczy (całości praw do tej rzeczy). Jest to zgodne ze wskazanym rozumieniem negatywnych przesłanek określonych w art. 20 ust. 3 pkt 5 ustawy – wsparcie nie dotyczy osób, które mają już daną rzecz lub prawo na wyłączność (tylko ta osoba jest uprawniona do danego prawa). Tym samym finansowe wsparcie przysługiwać może osobie, która jest wyłącznym właścicielem m.in. prawa do wybudowanego domu jednorodzinnego – przynajmniej na moment udzielania wsparcia prawo do tego domu nie może przysługiwać większej ilości osób. Wyjątek w tym zakresie należy uczynić w przypadku współmałżonków (z istoty małżeńskiego ustroju małżeńskiego oraz wyraźnego uregulowania w ustawie kwestii składnia wniosku o zwrot wydatków przez współmałżonków).

W świetle powyższych wyjaśnień w omawianej sprawie nie został spełniony również powyższy warunek, bowiem Wnioskodawczyni nie jest wyłącznym właścicielem wybudowanego domu ale jedynie współwłaścicielem w udziale wynoszącym 1/2. Wnioskodawczynię z drugim współwłaścicielem nie łączy bowiem małżeńska wspólność majątkowa.

Reasumując, nie można zgodzić się z Wnioskodawczynią, że z interpretacji przytoczonych przepisów nie wynika co w przypadku gdy dom jednorodzinny stanowi współwłasność w 1/2 i jego powierzchnia użytkowa wynosi w połowie mniej niż 100 m². Jak wyjaśniono na podstawie powyższych przepisów, Wnioskodawczyni poniosła wydatek na budowę domu jednorodzinnego o powierzchni użytkowej 124 m², ponadto wydatek ten nie został poniesiony w związku z budową własnego mieszkania, ponieważ Wnioskodawczyni jest jego współwłaścicielem.

Tym samym Wnioskodawczyni nie spełnia wszystkich warunków przewidzianych ustawą o pomocy państwa w nabyciu pierwszego mieszkania przez młodych ludzi, zatem nie jest uprawniona do skutecznego ubiegania się o zwrot części wydatków poniesionych po 1 stycznia 2014 r. w związku z budową domu jednorodzinnego.

Stanowisko Wnioskodawczyni należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Wnioskodawczynię w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w …, w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2018 r., poz. 1302 ze zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.