Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0112-KDIL2-1.4012.603.2017.1.AP
z 29 stycznia 2018 r.

 

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r., poz. 201, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 27 listopada 2017 r. (data wpływu 11 grudnia 2017 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania podatkiem VAT należności z tytułu odstąpienia od umowy przedwstępnej – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 11 grudnia 2017 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania podatkiem VAT należności z tytułu odstąpienia od umowy przedwstępnej.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą. Jest czynnym, zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług.

Główną działalnością jest działalność związana z oprogramowaniem (PKD 62.01.Z). Dodatkową działalnością jest handel towarami używanymi (PKD 47.79.Z). W ramach tej działalności Wnioskodawca kupuje od osób fizycznych, które nie są podatnikami VAT, towary używane, a następnie sprzedaje je osobom trzecim. Towary te są wykorzystywane wyłącznie do prowadzonej działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

Wnioskodawca rozważa, by przed zawarciem umowy właściwej, podpisać ze sprzedającymi umowę przedwstępną. Miałaby ona zawierać określony termin, do którego strony zobowiązują się zawrzeć umowę właściwą. Na podstawie umowy przedwstępnej Wnioskodawca wypłacałby sprzedającemu zaliczkę na poczet późniejszej dostawy towaru. Umowa przedwstępna dawałaby Wnioskodawcy możliwość dokładnego sprawdzenia towaru. Pozytywny rezultat takiego sprawdzenia byłby podstawą zawarcia umowy właściwej. Badanie towaru w zakresie weryfikacji braku wad fizycznych i prawnych nastąpić by miało do dnia zawarcia umowy właściwej. Przedmiot umowy do momentu zawarcia umowy właściwej znajdowałby się w posiadaniu Wnioskodawcy, który nie jest uprawniony do jego używania w zakresie przekraczającym wymóg jego sprawdzenia. Postanowienia umowy przedwstępnej dawałyby możliwość odstąpienia od umowy bez podania przyczyny za zapłatą odstępnego, przy czym odstąpienie to byłoby możliwe tylko do dnia, w którym strony zobowiązały się zawrzeć umowę właściwą. W przypadku odstąpienia od umowy sprzedaży (przyrzeczonej) przez sprzedającego niebyłby on zobowiązany na podstawie umowy przedwstępnej do złożenia oświadczenia o odstąpieniu od umowy sprzedaży (przyrzeczonej). Odstąpienie od jednej umowy pozostaje bez wpływu na drugą umowę. Również postanowienia jednej umowy nie regulują sytuacji możliwych do wystąpienia w związku z wykonaniem drugiej umowy.

W przypadku odstąpienia od umowy przez sprzedającego, Wnioskodawcy przysługiwałby zwrot uprzednio wypłaconej zaliczki oraz ustalona w umowie kwota odstępnego. Jeżeli natomiast nie miałoby miejsca odstąpienie od umowy, Wnioskodawca, po podpisaniu ze sprzedawcą umowy właściwej, sprzedawałby zakupiony towar osobom trzecim, opodatkowując VAT marżę uzyskaną na transakcji.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

  1. Czy Wnioskodawca powinien traktować należności wypłacone przez sprzedającego z tytułu odstąpienia od umowy przedwstępnej jako niepodlegające podatkowi od towarów i usług?
    W przypadku pozytywnej odpowiedzi na pytanie nr 1:
  2. Czy Wnioskodawca prowadząc sprzedaż towarów używanych w systemie „VAT marża” i uzyskując dochody z tytułu odstępnego wypłacanego przez sprzedających jest obowiązany stosować tzw. „prewspółczynnik” proporcji, zgodnie z art. 86 ust. 2a i następne ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług?

Zdaniem Wnioskodawcy:

Ad. 1

Należności wypłacone Wnioskodawcy przez sprzedającego z tytułu odstąpienia od umowy przedwstępnej, nie będą podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Zgodnie bowiem z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają:

  • odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju,
  • eksport towarów,
  • import towarów na terytorium kraju,
  • wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju,
  • wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

Stosownie do art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Zatem należności, jakie wypłacałby sprzedający z tytułu odstąpienia od umowy niestanowiłyby żadnego wynagrodzenia za dostawę towarów. Natomiast w myśl art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej nie mającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7. Odstępne niestanowiłoby zatem wynagrodzenia, jakie Wnioskodawca mógłby uzyskiwać za wykonanie określonej usługi. Byłoby natomiast formą rekompensaty za niewywiązanie się z umowy przedwstępnej.

Odstępne i kary umowne powinno się traktować jako opłaty będące poza zakresem VAT (niepodlegające VAT), nie stanowią bowiem wynagrodzenia za wykonanie czynności wymienionych w art. 5 ust. 1 ustawy o VAT, przede wszystkim odpłatnego świadczenia usług na terytorium kraju. W ocenie Wnioskodawcy, nie zachodzi tutaj zasada wzajemności, która dawałaby podstawy do opodatkowania czynności podatkiem VAT. Zapłata należności z tytułu odstąpienia od umowy nie stanowi zapłaty za jakąkolwiek czynność Wnioskodawcy. Jest raczej rekompensatą za niewywiązanie się sprzedającego ze zobowiązania wynikającego z umowy przedwstępnej. Nie można w takiej sytuacji mówić o zgodnym zakończeniu umowy, skoro nawet nie doszło do jej zawarcia. Nie można też uznać, że odstępne wiąże się bezpośrednio z umową sprzedaży, gdyż do takowej w ogóle nie doszłoby.

Stosownie do art. 361 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny, zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego wynikła szkoda. Sprzedający, wypłacając odstępne, nie świadczy na rzecz Wnioskodawcy żadnej usługi, natomiast rekompensuje mu wcześniejsze odstąpienie od umowy przedwstępnej i nie zawarcie umowy właściwej. Brak jest wzajemności, bowiem otrzymane odstępne niewiązałoby się z żadnym świadczeniem ze strony Wnioskodawcy.

Podsumowując, według Wnioskodawcy, otrzymane od sprzedającego należności w związku z jego odstąpieniem od umowy przedwstępnej, nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Podobne stanowiska zaprezentował Sąd Wojewódzki we Wrocławiu w wyroku z dnia 4 maja 2017 r., sygn.. akt I SA/Wr 1245/16, a także TSUE w wyroku z dnia 15 lipca 1982 r. w sprawie Hong-Kong Trade Development Council, czy TSUE w wyroku z dnia 18 lipca 2007 r. w sprawie C-277/05 Societe Thermale DEugenie-Les-Bains (sygn. C-2/05).

Ad. 2

Stosownie do art. 86 ust. 2a ustawy z dnia 11 marca 2004 r., w przypadku nabycia towarów i usług wykorzystywanych zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza, z wyjątkiem celów osobistych, do których ma zastosowanie art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2, oraz celów, o których mowa w art. 8, gdy przypisanie tych towarów i usług w całości do działalności gospodarczej podatnika nie jest możliwe, kwotę podatku naliczonego oblicza się zgodnie ze sposobem określenia zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej, zwanym dalej „sposobem określenia proporcji”. Sposób określenia proporcji powinien najbardziej odpowiadać specyfice wykonywanej przez podatnika działalności i dokonywanych przez niego nabyć.

Zdaniem Wnioskodawcy, postanowienia wynikające z art. 86 ust. 2a ustawy o VAT, będą mieć zastosowanie jedynie do sytuacji, gdy nabywane towary i usługi, są wykorzystywane do działalności gospodarczej oraz do celów innych niż działalność gospodarcza, gdy przypisanie ich w całości do działalności gospodarczej nie jest możliwe.

Zdaniem Wnioskodawcy, wszystkie czynności jakie zachodzą w związku z zakupem i sprzedażą przez niego towarów używanych, stanowią przedmiot jego działalności. Co za tym idzie, również kwoty odstępnego, jakie otrzymałby on w przypadku odstąpienia przez sprzedającego od umowy przedwstępnej, są związane z wykonywaną przez niego działalnością gospodarczą.

Zatem, w opinii Wnioskodawcy, nie ciąży na nim obowiązek do stosowania proporcji, o której mowa w art. 86 ust. 2a ustawy o VAT.

Podobne stanowisko zostało zaprezentowane w interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 24 września 2015 r. (sygn. IBPP3/4512-521/15/AZ).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2017 r., poz. 1221, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą – opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Art. 7 ust. 1 ustawy stanowi, że przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Pojęcie towaru ustawodawca zdefiniował w art. 2 pkt 6 ustawy. Zgodnie z zapisem zawartym w tym przepisie, przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

W myśl art. 8 ust. 1 ustawy – przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

  1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
  2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
  3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Definicja świadczenia usług ma charakter dopełniający definicję dostawy towarów i jest wyrazem realizacji powszechności opodatkowania podatkiem od towarów i usług transakcji wykonywanych przez podatnika w jego działalności gospodarczej.

Taki szeroki charakter świadczenia usługi potwierdzają także zapisy ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2017 r., poz. 459, z późn. zm.) (dalej: k.c.).

W świetle art. 353 § 2 k.c., świadczenie może polegać na działaniu albo na zaniechaniu. Tak więc na świadczenie może składać się zachowanie polegające na działaniu (dokonanie czynności na rzecz innego podmiotu) albo na zaniechaniu (zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji).

Zauważyć należy, że przy określeniu czy miała miejsce czynność podlegająca opodatkowaniu istotne jest określenie, czy wykonywano świadczenie i czy wynagrodzenie z tytułu wykonywania tego świadczenia miało być wypłacone. Analiza ww. przepisów ustawy prowadzi do wniosku, że istotną cechą wynagrodzenia jest istnienie bezpośredniego związku pomiędzy usługą i otrzymaną zapłatą. Kolejnym czynnikiem decydującym o tym, czy mamy do czynienia z wynagrodzeniem jest ustalenie, czy wynagrodzenie takie było należne z tytułu danego świadczenia. Czynność opodatkowana powstaje w związku z zaistnieniem stosunku prawnego określonego umową między stronami. Zatem wystąpić musi bezpośredni związek pomiędzy wykonywanymi czynnościami i wysokością otrzymanego wynagrodzenia, oparty o relacje cywilnoprawne pomiędzy podmiotami.

Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie. Zauważyć jednak należy, że usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym. Kwestia ta ma szczególnie istotne znaczenie przy takich świadczeniach, których istotą jest zaniechanie, powstrzymywanie się od określonych czynności.

W związku z powyższym, jeżeli zaniechanie pewnych czynności za odstępnym przynosiłoby wymierną korzyść konkretnemu podmiotowi, to wówczas powinno być ono na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług uznane za usługę.

Ponadto podkreślić należy, że w rozumieniu ustawy zobowiązanie się do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji należy uznać za świadczenie usług wówczas, gdy odbywa się w ramach stosunków obligacyjnych.

Zatem, czynność podlega opodatkowaniu wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności.

Odnosząc się do pojęcia odszkodowania, należy zauważyć, że jest to termin niezdefiniowany w ustawie o podatku od towarów i usług. Regulacje dotyczące odszkodowania zostały zawarte w przepisach ustawy Kodeks cywilny.

Z postanowień art. 361 § 1 k.c. wynika, że zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. W powyższych granicach, w braku odmiennego przepisu ustawy lub postanowienia umowy, naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł, oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono (§ 2 ww. artykułu).

Na podstawie ww. przepisu odszkodowanie uzależnione jest od zaistnienia zdarzenia, z którym przepisy łączą obowiązek naprawienia szkody. Ponadto, między zdarzeniem, a zaistniałą w jego wyniku szkodą musi istnieć związek przyczynowy.

Zgodnie z art. 471 k.c. – dłużnik obowiązany jest do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, chyba że niewykonanie lub nienależyte wykonanie jest następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.

Zatem, szkoda polega na nienależytym wykonaniu bądź niewykonaniu zobowiązania przez dłużnika, istnienia adekwatnego związku przyczynowego pomiędzy działaniem lub zaniechaniem a szkodą. Brak tych przesłanek powoduje, że nie mamy do czynienia ze szkodą, za powstanie której dłużnik zobowiązany jest do wypłaty odszkodowania.

Istotą odszkodowań nie jest zatem płatność za świadczenie, lecz rekompensata za szkodę. W takim przypadku nie mamy do czynienia z transakcją ekwiwalentną – świadczenie w zamian za wynagrodzenie, co oznacza, że otrzymane odszkodowanie nie wiąże się z żadnym świadczeniem ze strony podatnika. Zapłata ta nie jest też związana ze zobowiązaniem się otrzymującego daną kwotę do wykonania czynności, powstrzymania się od dokonania czynności lub tolerowania czynności lub sytuacji.

Ustalanie statusu wypłacanej rekompensaty, jako podlegającej, bądź nie opodatkowaniu podatkiem VAT, należy oceniać w kontekście związku z konkretnym świadczeniem. Zatem, jeżeli płatność o charakterze odszkodowawczym nie będzie miała bezpośredniego związku z żadną czynnością mającą charakter świadczenia ze strony kontrahenta, wówczas kwota otrzymanych odszkodowań nie będzie mieściła się w katalogu czynności wymienionych w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług i jako taka nie będzie podlegała opodatkowaniu tym podatkiem. Wobec powyższego, tylko wówczas, gdy płatności o charakterze odszkodowawczym nie będą miały bezpośredniego związku z żadną czynnością mającą charakter świadczenia ze strony podmiotu zobowiązanego, wtedy kwota otrzymanych odszkodowań nie będzie mieściła się w katalogu czynności wymienionych w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług i jako taka nie będzie podlegała opodatkowaniu tym podatkiem.

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą. Zainteresowany jest czynnym, zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług.

Główną działalnością jest działalność związana z oprogramowaniem (PKD 62.01.Z). Dodatkową działalnością jest handel towarami używanymi (PKD 47.79.Z). W ramach tej działalności Wnioskodawca kupuje od osób fizycznych, które nie są podatnikami VAT, towary używane, a następnie sprzedaje je osobom trzecim. Towary te są wykorzystywane wyłącznie do prowadzonej działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług.

Wnioskodawca rozważa, by przed zawarciem umowy właściwej, podpisać ze sprzedającymi umowę przedwstępną. Miałaby ona zawierać określony termin, do którego strony zobowiązują się zawrzeć umowę właściwą. Na podstawie umowy przedwstępnej Wnioskodawca wypłacałby sprzedającemu zaliczkę na poczet późniejszej dostawy towaru. Umowa przedwstępna dawałaby Wnioskodawcy możliwość dokładnego sprawdzenia towaru. Pozytywny rezultat takiego sprawdzenia byłby podstawą zawarcia umowy właściwej. Badanie towaru w zakresie weryfikacji braku wad fizycznych i prawnych nastąpić by miało do dnia zawarcia umowy właściwej. Przedmiot umowy do momentu zawarcia umowy właściwej znajdowałby się w posiadaniu Wnioskodawcy, który nie jest uprawniony do jego używania w zakresie przekraczającym wymóg jego sprawdzenia. Postanowienia umowy przedwstępnej dawałyby możliwość odstąpienia od umowy bez podania przyczyny za zapłatą odstępnego, przy czym odstąpienie to byłoby możliwe tylko do dnia, w którym strony zobowiązały się zawrzeć umowę właściwą. W przypadku odstąpienia od umowy sprzedaży (przyrzeczonej) przez sprzedającego niebyłby on zobowiązany na podstawie umowy przedwstępnej do złożenia oświadczenia o odstąpieniu od umowy sprzedaży (przyrzeczonej). Odstąpienie od jednej umowy pozostaje bez wpływu na drugą umowę. Również postanowienia jednej umowy nie regulują sytuacji możliwych do wystąpienia w związku z wykonaniem drugiej umowy.

W przypadku odstąpienia od umowy przez sprzedającego, Wnioskodawcy przysługiwałby zwrot uprzednio wypłaconej zaliczki oraz ustalona w umowie kwota odstępnego. Jeżeli natomiast nie miałoby miejsca odstąpienie od umowy, Wnioskodawca, po podpisaniu ze sprzedawcą umowy właściwej, sprzedawałby zakupiony towar osobom trzecim, opodatkowując VAT marżę uzyskaną na transakcji.

W przedmiotowej sprawie wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą opodatkowania podatkiem VAT należności wpłacanych przez sprzedającego z tytułu odstąpienia od umowy przedwstępnej.

Aby ustalić zasady opodatkowania danej czynności, dokonanej w zamian za odszkodowanie (rekompensatę) niezbędne jest rozstrzygnięcie, czy te czynności skutkują uzyskaniem bezpośrednich korzyści przez wypłacającego.

Zauważyć należy, że w świetle wyżej przytoczonych przepisów, na gruncie stosunków cywilnoprawnych, szkoda polega na nienależytym wykonaniu, bądź niewykonaniu zobowiązania przez dłużnika, istnieniu adekwatnego związku przyczynowego pomiędzy działaniem lub zaniechaniem, a szkodą. Brak tych przesłanek powoduje, że nie mamy do czynienia ze szkodą, za powstanie której dłużnik zobowiązany jest do wypłaty odszkodowania.

Co do zasady, obowiązek pokrycia szkody powstaje z uwagi na dokonanie czynności zabronionej (ex delicto) lub w wyniku niewykonania lub nieprawidłowego wykonania postanowień umowy (ex contracto).

Podkreślając, że decydujące znaczenie dla oceny skutków prawnych umów w stosunkach pomiędzy stronami ma ich treść, a nie nazwa, stwierdzić należy, że w ocenie tut. Organu, w przedmiotowej sprawie rekompensata finansowa (odstępne) nie będzie posiadała cech odszkodowania za poniesioną szkodę, gdyż nie zaistnieją okoliczności, które w rozumieniu przepisów Kodeksu cywilnego powodowałyby szkodę i determinowały wypłatę odszkodowania.

Należy w tym miejscu wskazać, że zgodnie z art. 395 § 1 i 2 k.c., można zastrzec, że jednej lub obu stronom przysługiwać będzie w ciągu oznaczonego terminu prawo odstąpienia od umowy. Prawo to wykonywa się przez oświadczenie złożone drugiej stronie. W razie wykonania prawa odstąpienia umowa uważana jest za niezawartą. To, co strony już świadczyły, ulega zwrotowi w stanie niezmienionym, chyba że zmiana była konieczna w granicach zwykłego zarządu. Za świadczone usługi oraz za korzystanie z rzeczy należy się drugiej stronie odpowiednie wynagrodzenie.

Natomiast w myśl art. 396 k.c., jeżeli zostało zastrzeżone, że jednej lub obu stronom wolno od umowy odstąpić za zapłatą oznaczonej sumy (odstępne), oświadczenie o odstąpieniu jest skuteczne tylko wtedy, gdy zostało złożone jednocześnie z zapłatą odstępnego.

Skuteczne odstąpienie od umowy w wyniku zapłaty odstępnego wymaga spełnienia następujących warunków:

  • zawarcia w umowie stron klauzuli umownego prawa odstąpienia od umowy;
  • zawarcia postanowienia co do odstępnego;
  • złożenie oświadczenia o odstąpieniu od umowy;
  • równoczesna z tym oświadczeniem zapłata odstępnego.

Ponieważ odstępne jest kwalifikowaną postacią umownego prawa odstąpienia, stąd, w wyniku braku ustawowych odmiennych regulacji w tym przedmiocie – stosuje się do niego przepisy dotyczące umownego prawa odstąpienia (art. 395 k.c.), m.in. dotyczące określenia terminu wykonania prawa odstąpienia, sposobu odstąpienia. W razie skutecznego odstąpienia umowę uważa się za niezawartą. Do obowiązku zwrotu wykonanych już świadczeń oraz wynagrodzenia za usługi i korzystanie z rzeczy – stosuje się odpowiednio art. 395 k.c.

W opisanym we wniosku zdarzeniu przyszłym, w ocenie tutejszego Organu mamy do czynienia ze świadczeniem usługi, gdyż określone świadczenie pieniężne jest wypłacane w zamian za zgodę na odstąpienie od umowy kupna-sprzedaży. Należy zwrócić uwagę na fakt, że w przypadku opisanym we wniosku możemy wskazać konkretnego beneficjenta tej usługi – w zamian za wyrażenie zgody na odstąpienie od umowy właściwej (przyrzeczonej) (wyczerpanie wszelkich roszczeń Wnioskodawcy związanych z odstąpieniem od umowy przez sprzedającego), Wnioskodawca otrzymuje określone świadczenie pieniężne. Jak wynika z opisanego zdarzenia przyszłego, świadczenie pieniężne należne z tytułu odstąpienia od umowy stanowi płatność wynikającą z łączącej strony umowy. Stanowi ono zabezpieczenie interesów Wnioskodawcy – nabywcy poprzez zagwarantowanie wypłaty wynagrodzenia w przypadku rezygnacji przez sprzedającego z dokonania dostawy. Natomiast korzyścią dla sprzedawcy jest odstąpienie od umowy sprzedaży (przyrzeczonej).

Spełniona zatem jest przesłanka istnienia związku pomiędzy wypłatą należności, a otrzymaniem świadczenia wzajemnego, co jest warunkiem koniecznym do uznania, że wypłata tej kwoty podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W konsekwencji uznać należy, że należności wypłacone przez sprzedającego z tytułu odstąpienia od umowy przedwstępnej stanowią w analizowanym przypadku wynagrodzenie za świadczenie usługi wynikającej z łączących strony więzów obligacyjnych oraz przewidzianej wprost w postanowieniach umowy. Zgodę na wcześniejsze odstąpienie od umowy należy traktować jako odpłatne świadczenie usług spełniające przesłanki określone w art. 8 ust. 1 ustawy, podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Podsumowując, wypłacane na rzecz Wnioskodawcy należności otrzymane od sprzedającego z tytułu odstąpienia od umowy przedwstępnej stanowi wynagrodzenie za usługę i będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 w związku z art. 8 ust. 1 pkt 2 ustawy, jako odpłatne świadczenie usług.

W związku z powyższym, stanowisko przedstawione we wniosku należało ocenić jako nieprawidłowe.

W związku z udzieleniem negatywnej odpowiedzi na pytanie nr 1, pytanie nr 2 o treści: „Czy Wnioskodawca prowadząc sprzedaż towarów używanych w systemie „VAT marża” i uzyskując dochody z tytułu odstępnego wypłacanego przez sprzedających jest obowiązany stosować tzw. „prewspółczynnik” proporcji, zgodnie z art. 86 ust. 2a i następne ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług?”, stało się bezprzedmiotowe.

Zaznacza się także, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego w opisie sprawy, udzielona odpowiedź straci swą aktualność.

Należy podkreślić także, iż na ocenę prawidłowości przedmiotowej kwestii nie mogą wpłynąć powołane przez Wnioskodawcę orzeczenie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego lub TSUE, bowiem stanowią one rozstrzygnięcia w konkretnych sprawach, osadzonych w określonych stanach faktycznych. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. Nr 78, poz. 483, z późn. zm.) w swoim rozdziale III określa zamknięty katalog źródeł prawa powszechnie obowiązującego. Nie przewiduje on takiej mocy dla orzecznictwa sądowego, w tym orzecznictwa sądów administracyjnych (w Polsce nie obowiązuje system precedensów sądowych). W związku z powyższym, nie negując orzecznictwa, jako cennego źródła w zakresie wskazywania kierunków wykładni norm prawa podatkowego, należy zauważyć, że moc obowiązująca wyroków zamyka się w obrębie spraw, w których zostały wydane. Wynika to również z treści art. 153 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, który przesądza, że ocena prawna i wskazania co do dalszego postępowania wyrażone w orzeczeniu sądu wiążą w sprawie ten sąd oraz organ, którego działanie lub bezczynność było przedmiotem zaskarżenia. Organ podatkowy jest zatem zobowiązany traktować indywidualnie każdą sprawę, natomiast rozstrzygnięcia sądów podejmowane są w oparciu o zebrany w danej sprawie materiał dowodowy.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej, przepisów art. 14k–14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

  1. z zastosowaniem art. 119a;
  2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2017 r., poz. 1369, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.


doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji
Dołącz do zarejestrowanych użytkowników i korzystaj wygodnie z epodatnik.pl.   Rejestracja jest prosta, szybka i bezpłatna.

Reklama

Przejrzyj zasięgi serwisu epodatnik.pl od dnia jego uruchomienia. Zobacz profil przeciętnego użytkownika serwisu. Sprawdź szczegółowe dane naszej bazy mailingowej. Poznaj dostępne formy reklamy: display, mailing, artykuły sponsorowane, patronaty, reklama w aktywnych formularzach excel.

czytaj

O nas

epodatnik.pl to źródło aktualnej i rzetelnej informacji podatkowej. epodatnik.pl to jednak przede wszystkim źródło niezależne. Niezależne w poglądach od aparatu skarbowego, od wymiaru sprawiedliwości, od inwestorów kapitałowych, od prasowego mainstreamu.

czytaj

Regulamin

Publikacje mają charakter informacyjny. Wydawca dołoży starań, aby informacje prezentowane w serwisie były rzetelne i aktualne. Treści prezentowane w serwisie stanowią wyraz przekonań autorów publikacji, a nie źródło prawa czy urzędowo obowiązujących jego interpretacji.

czytaj