Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0114-KDIP3-1.4011.71.2018.1.KS1
z 8 maja 2018 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2018 r., poz. 800) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 13 lutego 2018 r. (data wpływu 13 lutego 2018 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie uznania za koszty uzyskania przychodu wydatków na wynagrodzenie byłego wspólnika z tytułu zakazu konkurencji - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 13 lutego 2018 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie uznania za koszty uzyskania przychodu wydatków na wynagrodzenie byłego wspólnika z tytułu zakazu konkurencji.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

W ramach spółki cywilnej (dwóch wspólników) Wnioskodawca prowadził dom opieki, działalność zwolniona z podatku Vat z art. 43 ust. 1 pkt 22d. W 2017 r. spółka została rozwiązana na mocy porozumienia stron, dokonany podział majątku wspólnego oraz zniesienie współwłasności nieruchomości na mocy której Wnioskodawca stał się właścicielem nieruchomości, w której wspólnicy prowadzili placówkę. Już jako jednoosobowa działalność gospodarcza Wnioskodawca prowadzi dom opieki w tym samym miejscu. Wnioskodawca podpisał z byłą wspólniczką umowę o zakazie konkurencji, w której była wspólniczka zobowiązała się przez okres 11 lat nie prowadzić na terenie powiatu, w którym Wnioskodawca prowadzi dom opieki, działalności konkurencyjnej, w tym świadczyć żadnych usług konkurencyjnych oraz nie pełnić żadnych funkcji w przedsiębiorstwach konkurencyjnych.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy wynagrodzenie wypłacane byłemu wspólnikowi, Wnioskodawca może zaliczyć do kosztów w firmie ?

Zdaniem Wnioskodawcy, wydatek ten może być zaliczony do kosztów uzyskania przychodów. Nie podjęcie przez byłego wspólnika działalności na obszarze Wnioskodawcy w tym samym zakresie wytwarza związek przyczynowo-skutkowy, który zachowuje albo zabezpiecza Wnioskodawcy źródło przychodu. Wydatek poniesiony na ochronę potencjalnych lub obecnych klientów należy uznać za racjonalny. Powszechnie wiadomym jest że wyeliminowanie bądź ograniczenie skutków konkurencji może przyczynić się do zwiększenia przychodu. Jeśli zatem wydatki poniesione na wypłatę należności za niepodejmowanie przez niego działalności konkurencyjnej miały zapobiec temu, aby informacje, które posiadał nie trafiły do konkurencji (co mogłoby spowodować spadek przychodu), to będą mogły zwiększyć koszty podatkowe. Mają one bowiem wpływ na wielkość osiąganych obrotów a tym samym przychodów.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2016 r., poz. 2032 z poźn. zm.), kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23 tej ustawy.

Powyższe oznacza, że wydatki związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, po wyłączeniu zastrzeżonych w ustawie, są kosztami uzyskania przychodów, o ile pozostają w związku przyczynowo-skutkowym z osiąganymi przychodami lub służą zachowaniu bądź zabezpieczeniu źródła przychodów. Kosztami będą zarówno koszty pozostające w bezpośrednim związku z uzyskiwanymi przychodami, jak i pozostające w związku pośrednim, jeżeli zostanie wykazane, że zostały w sposób racjonalny poniesione w tym celu, nawet wówczas gdy z obiektywnych powodów przychód nie zostanie osiągnięty.

Do kosztów uzyskania przychodów podatnik ma prawo zaliczyć wszystkie koszty, zarówno te bezpośrednio, jak i pośrednio związane z przychodami, o ile zostały prawidłowo udokumentowane, za wyjątkiem kosztów ustawowo uznanych za niestanowiące kosztów uzyskania przychodów. Podatnik, zaliczając dany wydatek do kosztów uzyskania przychodów, winien wykazać jego związek z prowadzoną działalnością gospodarczą oraz to, że poniesienie wydatku ma lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętego przychodu lub, że wydatek ten jest związany z konkretnym przedsięwzięciem gospodarczym.

W świetle powyższego, aby wydatek poniesiony przez podatnika stanowił dla niego koszt uzyskania przychodu, muszą być spełnione następujące warunki:

• został poniesiony przez podatnika, tj. w ostatecznym rozrachunku musi on zostać pokryty z zasobów majątkowych podatnika (nie stanowią kosztu uzyskania przychodu podatnika wydatki, które zostały poniesione na działalność podatnika przez osoby inne niż podatnik),
  

• jest definitywny (rzeczywisty), tj. wartość poniesionego wydatku nie została podatnikowi w jakikolwiek sposób zwrócona,
  

• pozostaje w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,
  

• poniesiony został w celu uzyskania, zachowania lub zabezpieczenia przychodów lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętych przychodów,
  

• został właściwie udokumentowany,
  

• nie może znajdować się w grupie wydatków, których zgodnie z art. 23 ustawy, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów.
  
  
  

Należy przy tym zauważyć, że definicja sformułowana przez ustawodawcę ma charakter ogólny. Z tego względu, każdorazowy wydatek poniesiony przez podatnika powinien podlegać indywidualnej analizie w celu dokonania jego kwalifikacji prawnej. Wyjątkiem jest sytuacja, gdy ustawa wyraźnie wskazuje jego przynależność do kategorii kosztów uzyskania przychodów lub wyłącza możliwość zaliczenia go do tego rodzaju kosztów. W pozostałych przypadkach, należy zaś zbadać istnienie związku przyczynowego pomiędzy poniesieniem kosztu a powstaniem przychodu lub realną szansą powstania przychodów podatkowych, bądź też zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła ich uzyskiwania.

Ustawodawca nie definiuje, co należy rozumieć pod pojęciami: „w celu” osiągnięcia przychodu, jak i „zachowanie” lub „zabezpieczenie” źródła przychodów.

Zgodnie z definicjami zawartymi w Słowniku języka polskiego PWN, pojęcie:

1. „celowość” oznacza: „przydatność do jakichś potrzeb”, „świadome zmierzanie do celu”, „taki przebieg zjawisk, zdarzeń, działań ludzkich, jakby w swym rozwoju zmierzały one do określonego celu”,
2. „zabezpieczyć” oznacza: „zapewnienie ochrony przed czymś niebezpiecznym lub szkodliwym”, „uczynienie bezpiecznym”, „zapewnienie utrzymania czegoś w dotychczasowym stanie”, „zapewnienie komuś środków do życia”, „zapewnienie zaspokojenia roszczenia lub wykonanie kary”, natomiast
3. „zachować” oznacza: „pozostać w posiadaniu czegoś”, „dochować coś w niezmienionym stanie mimo upływu czasu lub niesprzyjających okoliczności”, „uchronić przed zapomnieniem”.
   
   

Można więc przyjąć, że ustawodawca posługując się w treści analizowanego przepisu art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zwrotem „koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodu lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów” przypisuje temu określeniu cechę świadomego, zamierzonego, przemyślanego i logicznego działania podatnika podporządkowanego osiągnięciu przychodów, a nie odwołuje się do skutku będącego następstwem określonego działania. Wykładnia językowa użytego przez ustawodawcę określenia „koszty poniesione w celu” oznacza, że podatnik ma możliwość odliczenia dla celów podatkowych wszelkich wydatków pod tym jednakże warunkiem, że wykaże, że poniósł określony wydatek, który ma związek z prowadzoną działalnością gospodarczą, a jego poniesienie miało lub mogło mieć pośredni lub bezpośredni wpływ na wielkość osiągniętego przychodu, bądź też ma służyć zachowaniu lub zabezpieczeniu źródła przychodów. Przesłankę celowości kosztu uważa się za spełnioną, gdy istnieje związek przyczynowy pomiędzy poniesieniem danego kosztu a powstaniem lub realną szansą powstania przychodów podatkowych, bądź też zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła ich uzyskiwania. Nie ma przy tym znaczenia, czy dany wydatek przyniósł oczekiwany skutek w postaci osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia ich źródła. Istotne jest, czy w momencie jego ponoszenia podatnik mógł - obiektywnie oceniając - oczekiwać takiego efektu.

Koszty poniesione na zachowanie źródła przychodu to koszty, które poniesione zostały, aby przychody z danego źródła przychodów w dalszym ciągu uzyskiwano oraz aby takie źródło w ogóle dalej istniało. Natomiast za koszty służące zabezpieczeniu źródła przychodów należy uznać koszty poniesione na ochronę istniejącego źródła przychodów, w sposób gwarantujący bezpieczne funkcjonowanie tego źródła. Istotą tego rodzaju kosztów jest więc ich obligatoryjne poniesienie w celu nie dopuszczenia do utraty źródła przychodu w przyszłości.

Ponadto należy dodać, że samo wyliczenie kosztów, których nie uważa się za koszty uzyskania przychodu, nie stwarza domniemania, że wszystkie pozostałe koszty, które nie są wymienione w art. 23 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zostają z mocy samego prawa uznane za koszty podlegające odliczeniu. Innymi słowy, poniesienie wydatku, który nie został wyłączony w art. 23 nie oznacza, że wydatek taki automatycznie będzie uznany za koszt uzyskania przychodów. Podatnik ma bowiem możliwość odliczenia od przychodów wszelkich kosztów pod warunkiem, że mają one związek z przychodem z prowadzonej działalności gospodarczej, a ich poniesienie ma, bądź może mieć wpływ na wielkość osiągniętego przychodu.

Z treści wniosku wynika, że Wnioskodawca prowadził dom opieki w ramach spółki cywilnej. W 2017 r. spółka została rozwiązana na mocy porozumienia stron. Wnioskodawca stał się właścicielem nieruchomości, w której wspólnicy prowadzili placówkę. Wnioskodawca już jako jednoosobowa działalność gospodarcza prowadzi dom opieki w tym samym miejscu. Wnioskodawca podpisał z byłą wspólniczką umowę o zakazie konkurencji, w której była wspólniczka zobowiązała się przez okres 11 lat nie prowadzić na terenie powiatu, w którym Wnioskodawca prowadzi dom opieki, działalności konkurencyjnej, w tym świadczyć żadnych usług konkurencyjnych oraz nie pełnić żadnych funkcji w przedsiębiorstwach konkurencyjnych.

Przystępując do oceny możliwości zaliczenia ponoszonych przez Wnioskodawcę w ramach prowadzonej jednoosobowej działalności gospodarczej wydatków związanych z wynagrodzeniem byłej wspólniczki (spółki cywilnej) z tytułu zawartej umowy o zakazie konkurencji, stwierdzić należy, że tego typu wydatki nie zostały ujęte w katalogu wydatków nieuznawanych za koszt uzyskania przychodów zawartym w treści art. 23 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Podkreślić należy, że nie każdy wydatek poniesiony w związku z prowadzeniem działalności gospodarczej można zakwalifikować jako koszt podatkowy. Zaliczeniu do tej kategorii podlega jedynie wówczas, gdy podatnik jest w stanie wykazać, że jego poniesienie miało lub mogło mieć wpływ na powstanie (zwiększenie) przychodu z określonego źródła przychodów lub też wpływ na zabezpieczenie albo zachowanie tego źródła. Z przywołanego przepisu art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że nie każdy wydatek z racji tylko samego jego poniesienia jest kosztem podatkowym. Aby tak było, wydatek musi spełniać wskazane kryteria ustawowe. Nie ma w tym względzie dowolności i uznaniowości podyktowanej pozaustawowymi kryteriami.

Należy jednocześnie mieć na uwadze, że celowość kosztu oznacza jego nakierowanie na osiągnięcie przychodu, zachowanie albo zabezpieczenie źródła przychodu. Przy czym za celowe można uznać jedynie takie wydatki, które oceniane przez pryzmat całokształtu okoliczności faktycznych pozwalają na przyjęcie, że zamiarem Wnioskodawcy w momencie poniesienia wydatku było właśnie albo osiągnięcie przychodu albo ewentualnie jego zachowanie, czy też zabezpieczenie. Badanie całokształtu okoliczności faktycznych ma w sprawie kluczowe znaczenie, albowiem kategoria „kosztu podatkowego” nie ma charakteru czysto obiektywnego, rozumianego w sposób formalistyczny, lecz zakłada istnienie elementów subiektywnych zależnych od oceny tych okoliczności. Skoro bowiem ustawodawca zakłada, że wydatek musi być celowy, to tym samym konieczne jest przeprowadzenie analizy owej celowości, która możliwa jest jedynie w oparciu o fakty przedstawione przez Wnioskodawcę w opisie stanu faktycznego.

W niniejszej sprawie należy wskazać, że w dobie gospodarki rynkowej i wiążącej się z tym konkurencji wydatek poniesiony na ochronę rynku potencjalnych lub obecnych klientów należy uznać za racjonalny. Powszechnie wiadomym jest, iż wyeliminowanie bądź ograniczenie skutków konkurencji może przyczynić się do zachowania lub zwiększenia liczby klientów (w tym przypadku pensjonariuszy), a zatem i do zwiększenia osiąganych przychodów. Wydatki poniesione przez Wnioskodawcę na wynagrodzenie dla byłej wspólniczki za nie prowadzenie na terenie powiatu, w którym Wnioskodawca prowadzi dom opieki, działalności konkurencyjnej, w tym nie świadczenie żadnych usług konkurencyjnych oraz nie pełnienie żadnych funkcji w przedsiębiorstwach konkurencyjnych, miały na celu zapobiec temu, aby informacje, które były i są w posiadaniu byłej wspólniczki Wnioskodawcy, nie trafiły do konkurencji, ponieważ mogłoby to wpłynąć m.in. na spadek liczby posiadanych klientów, jak również brak lub ograniczenie liczby potencjalnych przyszłych klientów, a tym samym uzyskiwanych przez Wnioskodawcę przychodów z prowadzonej jednoosobowej działalności gospodarczej, ponieważ Wnioskodawca prowadzi działalność w tym samym zakresie, w którym prowadziła zlikwidowana spółka cywilna. Wydatki te mają zatem wpływ na wielkość osiąganych przez Wnioskodawcę jak i możliwych do osiągnięcia w przyszłości przychodów z prowadzonej działalności gospodarczej w postaci domu opieki.

Mając na uwadze powyższe przepisy prawa podatkowego oraz przedstawiony stan faktyczny należy wskazać, że poniesione przez Wnioskodawcę wydatki na wypłacone wynagrodzenie dla byłej wspólniczki z tytułu umowy o zakazie konkurencji można zakwalifikować jako koszty służące zabezpieczeniu źródła przychodów. Wydatki poniesione przez Wnioskodawcę mają na celu ochronę istniejącego źródła przychodów w sposób gwarantujący bezpieczne funkcjonowanie tego źródła. Istotą wydatków służących zabezpieczeniu źródła przychodu jak już wcześniej wskazano jest ich obligatoryjne poniesienie w celu nie dopuszczenia do utraty źródła przychodu w przyszłości, co bez wątpienia ma miejsce w rozpatrywanej sprawie. Wnioskodawca w sposób prawidłowy przyjął zatem, że doszło do wypełnienia przesłanki celowości, co oznacza, iż zostały spełnione wszystkie przesłanki wskazane w art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, pozwalające na uznanie wydatku za podatkowy koszt uzyskania przychodu.

Należy przy tym podkreślić, iż ciężar co do prawidłowego udokumentowania wydatku, jak i wykazania związku przyczynowo-skutkowego pomiędzy poniesionym wydatkiem a uzyskaniem przychodu spoczywa na podatniku. Podatnik bowiem musi wykazać, że poniósł koszt celowy i zasadny z punktu widzenia prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej.

W świetle powyższego stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k–14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.
   
   

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – tj. Dz. U. z 2017 r., poz. 1369, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.