Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0115-KDIT2-3.4011.160.2018.2.JG
z 2 lipca 2018 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2018 r., poz. 800, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 16 kwietnia 2018 r. (data wpływu 27 kwietnia 2018 r.) uzupełnionym pismem z dnia 28 maja 2018 r. (data wpływu 20 czerwca 2018 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie uzyskania przychodu z tytułu otrzymania spłaty w związku z planowanym działem spadku i zniesieniem współwłasności udziałów w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego odziedziczonych po matce dokonanym przed upływem 5 lat od ich odziedziczenia oraz obowiązku złożenia zeznania podatkowego z tego tytułu – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 27 kwietnia 2018 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie uzyskania przychodu z tytułu otrzymania spłaty w związku z planowanym działem spadku i zniesieniem współwłasności udziałów w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego odziedziczonych po matce dokonanym przed upływem 5 lat od ich odziedziczenia oraz obowiązku złożenia zeznania podatkowego z tego tytułu.

Z uwagi na stwierdzone we wniosku braki formalne, pismem z dnia 21 maja 2018 r. nr 0115 KDIT2-3.4011.160.2018.1.JG wezwano Wnioskodawcę do ich usunięcia. Wniosek został uzupełniony pismem w dniu 20 czerwca 2018 r.

We wniosku oraz jego uzupełnieniu przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

W marcu 2002 r. zmarł ojciec Wnioskodawcy. Postanowieniem sądu rejonowego z dnia 14 czerwca 2002 r. Wnioskodawca jego brat i matka nabyli spadek po ojcu. Przedmiotem spadku było spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego, którego właścicielami byli rodzice Wnioskodawcy. Każdy ze spadkobierców odziedziczył po 1/3 udziałów w tym mieszkaniu z części należącej do ojca.

W ustawowym czasie spadkobiercy złożyli zawiadomienie do Urzędu Skarbowego i zapłacili należny podatek.

W grudniu 2015 r. zmarła matka Wnioskodawcy. W 2016 r. spadkobiercy przeprowadzili postępowanie spadkowe.

Matka Wnioskodawcy posiadała 4/6 udziałów w mieszkaniu. Każdy ze spadkobierców odziedziczył po 1/2 mieszkania [Powinno być: po 1/2 udziałów w tym mieszkaniu – dopisek organu] z części należącej do matki. Wnioskodawca i jego brat złożyli zawiadomienie o nabyciu spadku na formularzu SD-Z2 w ustawowym terminie.

Brat Wnioskodawcy chce go spłacić i zatrzymać mieszkanie. W tej sytuacji Wnioskodawca i jego brat zamierzają dokonać działu spadku i zniesienia współwłasności ze spłatą nieprzekraczającą wartości ekwiwalentnej posiadanych przez Wnioskodawcę udziałów nabytych w spadku po matce.

Jednocześnie Wnioskodawca chce za spłatą zbyć również odziedziczone po ojcu udziały na rzecz brata. Czynności tych Wnioskodawca i jego brat mają zamiar dokonać przed upływem pięciu lat.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

1. Czy spłata, którą Wnioskodawca otrzyma od brata po przeprowadzeniu podziału spadku i zniesienia współwłasności, będzie podlegała podatkowi dochodowemu, jeżeli będzie ekwiwalentna do posiadanych przez Wnioskodawcę udziałów otrzymanych w spadku po matce?
2. Czy Wnioskodawca ma obowiązek złożenia PIT-39, jeżeli spłata nie przekroczy wartości ekwiwalentnej posiadanych przez Wnioskodawcę udziałów nabytych po matce?

Zdaniem Wnioskodawcy:

Ad 1. U Wnioskodawcy nie wystąpi podatek dochodowy, ponieważ spłata, którą otrzyma od brata będzie jedynie kwotą ekwiwalentną do posiadanych przez niego udziałów w spadku po matce, mimo że czynności tej chce dokonać przed upływem 5 lat.

Ad 2. Wnioskodawca nie musi składać PIT-39, ponieważ nie wystąpi przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, a kwota ekwiwalentna to jedynie spieniężenie posiadanych przez niego udziałów odziedziczonych po matce.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego - jest prawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2018 r., poz. 200, z późn. zm.; dalej: ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a, 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy, źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

1. nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
2. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
3. prawa wieczystego użytkowania gruntów,
4. innych rzeczy,

• jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a)-c) – przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy – przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany.

Powyższy przepis formułuje generalną zasadę, że odpłatne zbycie nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie rodzi obowiązek podatkowy w postaci zapłaty podatku dochodowego. Tym samym, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości jej części lub udziału w nieruchomości nastąpiło po upływie 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie nie jest źródłem przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a przychód uzyskany ze sprzedaży nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości w ogóle nie podlega opodatkowaniu.

Zatem, w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości i praw majątkowych, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ww. ustawy, decydujące znaczenie w kwestii opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych ma forma prawna ich nabycia oraz moment nabycia.

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie definiuje, co należy rozumieć pod pojęciem nabycia w drodze spadku, dlatego w tym wypadku należy posiłkować się normami prawa cywilnego. Zgodnie z art. 922 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. z 2017 r., poz. 459, z późn. zm.; dalej Kodeks cywilny) prawa i obowiązki majątkowe zmarłego przechodzą z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób stosownie do przepisów księgi niniejszej.

Powołanie do spadku wynika z ustawy albo z testamentu - art. 926 Kodeksu cywilnego. Z kolei art. 925 tej ustawy stanowi, że spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku, co następuje z chwilą śmierci spadkodawcy (art. 924 Kodeksu cywilnego). Prawomocne postanowienie Sądu o nabyciu spadku, czy też akt poświadczenia dziedziczenia sporządzony przez notariusza, potwierdza jedynie prawo spadkobiercy do tego spadku od momentu jego otwarcia - art. 1025 § 1 Kodeksu cywilnego.

Zgodnie z opisem zawartym we wniosku o wydanie interpretacji, w grudniu 2015 r. zmarła matka Wnioskodawcy. W 2016 r. spadkobiercy przeprowadzili postępowanie spadkowe.

Matka Wnioskodawcy posiadała 4/6 udziałów w mieszkaniu. Każdy ze spadkobierców odziedziczył po 1/2 mieszkania z części należącej do matki. Wnioskodawca i jego brat złożyli zawiadomienie o nabyciu spadku na formularzu SD Z2 w ustawowym terminie. Jak z powyższego wynika do nabyciu udziału po matce doszło w 2015 roku. W związku z powyższym w przedstawionym zdarzeniu przyszłym ustawowo określony pięcioletni okres obowiązuje do dnia 31 grudnia 2010 roku.

Natomiast z instytucją działu spadku mamy do czynienia w sytuacji, w której spadek przypada kilku spadkobiercom. Wskutek działu spadku poszczególni spadkobiercy stają się podmiotami wyłącznie uprawnionymi względem przyznanych im praw majątkowych, stanowiących do chwili działu przedmiot wspólności. Na skutek działu spadku następuje konkretyzacja składników masy spadkowej przypadających poszczególnym spadkobiercom.

Jeżeli spadek przypada kilku spadkobiercom, do wspólności majątku spadkowego oraz do działu spadku stosuje się odpowiednio przepisy o współwłasności w częściach ułamkowych z zachowaniem przepisów niniejszego tytułu – art. 1035 Kodeksu cywilnego.

Dział spadku może nastąpić bądź na mocy umowy między wszystkimi spadkobiercami, bądź na mocy orzeczenia sądu na żądanie któregokolwiek ze spadkobierców – art. 1037 § 1 ww. ustawy. Sądowy dział spadku powinien obejmować cały spadek. Jednakże z ważnych powodów może być ograniczony do części spadku. Umowny dział spadku może objąć cały spadek lub być ograniczony do części spadku – art. 1038 § 1 § 2 powołanej ustawy.

Każdy ze współwłaścicieli może żądać zniesienia współwłasności. Do momentu zniesienia współwłasności lub dokonania działu spadku, spadkobiercy są współwłaścicielami rzeczy i praw wchodzących w skład spadku – art. 210 Kodeksu cywilnego. Każdy ze współwłaścicieli może żądać, ażeby zniesienie współwłasności nastąpiło przez podział rzeczy wspólnej, a gdy rzeczy nie da się podzielić, przez przyznanie rzeczy jednemu ze współwłaścicieli z obowiązkiem spłaty pozostałych bądź przez podział cywilny polegający na sprzedaży rzeczy wspólnej i podziale uzyskanej ceny stosownie do wielkości udziałów współwłaścicieli – art. 211 i art. 212 ustawy Kodeks cywilny.

Okoliczność, że dział spadku, którego przedmiotem jest nieruchomość czy prawa majątkowe, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ww. ustawy, następuje ze spłatami na rzecz pozostałego spadkobiercy, powoduje, że umowa ta ma charakter odpłatny z konsekwencjami wynikającymi z art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych z uwagi na dokonanie jej w ustawowo zakreślonym okresie. Nie jest to jednak równoznaczne z obowiązkiem zapłaty podatku dochodowego z tytułu zbycia nieruchomości.

W wypadku, gdy spadkobierca w wyniku zniesienia współwłasności nieruchomości otrzymuje od nabywcy działu spadku (udziału w nieruchomości wchodzącej do spadku) spłatę stanowiącą równowartość udziału tego spadkobiercy w spadku, nie powstaje przyrost majątku rozumiany, jako zwiększenie aktywów lub zmniejszenie pasywów w tym majątku. Dochodzi tutaj do zmiany ekonomicznej w majątku, która jednak nie przekłada się na sytuację prawnopodatkową. Tego rodzaju odpłatne zbycie jest dla otrzymującego ekwiwalentną do posiadanego udziału spłatę neutralne podatkowo.

Jeżeli spłata nie przekracza wartości przysługującego spadkobiercy udziału spadkowego, to nie powstaje przychód z odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W konsekwencji, otrzymana przez Wnioskodawcę spłata, która będzie ekwiwalentna do posiadanego udziału w spadku nie stanowi źródła opodatkowanego przychodu z odpłatnego zbycia udziału, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i na Wnioskodawcy nie będzie ciążył obowiązek zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych z tytułu otrzymania ekwiwalentnej spłaty posiadanych przez Wnioskodawcę udziałów otrzymanych w spadku po matce.

W myśl art. 30e ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, po zakończeniu roku podatkowego (tj. roku, w którym podatnik dokonał sprzedaży nieruchomości) podatnik jest obowiązany w zeznaniu podatkowym, o którym mowa w art. 45 ust. 1a pkt 3 (PIT-39), wykazać:

1. dochody uzyskane w roku podatkowym z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) i obliczyć należny podatek dochodowy od dochodu, do którego nie ma zastosowania art. 21 ust. 1 pkt 131, lub
2. dochody, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 131.

A contrario skoro przychody, które uzyska Wnioskodawca z tytułu spłaty, która będzie ekwiwalentna do posiadanego udziału w spadku z części po matce nie stanowią źródła opodatkowanego przychodu z odpłatnego zbycia udziału, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, to na Wnioskodawcy nie będzie spoczywał obowiązek zadeklarowania przychodu z tego tytułu w zeznaniu podatkowym PIT- 39.

W związku z powyższym, jeżeli Wnioskodawca w roku otrzymania ekwiwalentnej spłaty posiadanych przez Wnioskodawcę udziałów otrzymanych w spadku po matce nie uzyska dochodów ze zbycia nieruchomości i praw majątkowych, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, to nie będzie miał obowiązku złożenia zeznania PIT-39 za ten rok, w którym spłatę tę otrzyma.

Niniejsza interpretacja, stosownie do zadanych przez Wnioskodawcę pytań oraz przedstawionych stanowisk, odnosi się wyłącznie do skutków podatkowych działu spadku i zniesienia współwłasności posiadanych przez Wnioskodawcę udziałów w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego odziedziczonych po matce i nie dotyczy skutków podatkowych planowanego zbycia udziałów w tym prawie odziedziczonych po ojcu.

Interpretacja dotyczy przedstawionego zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie wydania interpretacji.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k–14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona interpretacja traci swoją aktualność.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2017 r, poz. 1369) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.