Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0111-KDIB2-2.4015.36.2018.3.HS
z 13 lipca 2018 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 800 ze zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 24 kwietnia 2018 r. (data wpływu 7 maja 2018 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej m.in. podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych otrzymania spłaty w związku z częściowym działem spadku – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 7 maja 2018 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej m.in. podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych otrzymania spłaty w związku z częściowym działem spadku.

W związku z brakami formalnymi stwierdzonymi we wniosku, pismem z 25 czerwca 2018 r. Znak: 0111-KDIB2-2.4015.36.2018.2.HS, 0113-KDIPT2-2.4011.256.2018.1.KR wezwano Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku. Wnioskodawca nie uzupełnił braków formalnych wniosku, jednakże pomimo braku odpowiedzi wniosek – zgodnie z zawartym w wezwaniu pouczeniem – podlega rozpatrzeniu w zakresie podatku od spadków i darowizn.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca jest jednym ze spadkobierców po babce zmarłej 8 października 1963 r., jak również spadkobiercą po będących kolejnymi spadkobiercami babki: dziadku Wnioskodawcy zmarłym 10 lipca 1983 r., ojcu Wnioskodawcy zmarłym 26 marca 1973 r., matce Wnioskodawcy zmarłej 8 maja 2004 r., bratu ojca Wnioskodawcy zmarłym 19 maja 1976 r. oraz siostrze ojca Wnioskodawcy zmarłej 20 lutego 2016 r.

Od daty otwarcia spadku po zmarłej żaden ze spadkobierców nie dokonał odpowiednich czynności zmierzających do dokonania całkowitego objęcia spadku po zmarłej babce Wnioskodawcy. W międzyczasie w trakcie upływających lat umierali również kolejni spadkobiercy.

Od otwarcia spadku minęło kilkadziesiąt lat, toteż aktualni spadkobiercy, reprezentujący kilka linii i szczepów krewnych w rozumieniu prawa spadkowego w 2016 r. postanowili wnieść do sądu sprawę o częściowy dział spadku dotyczący nieruchomości zlokalizowanej w X.

Postanowieniem z 28 czerwca 2017 r. (data uprawomocnienia 11 sierpień 2017 r.) Sąd Rejonowy, określając wartość opisanej nieruchomości na 266 000,00 zł, postanowił o następującym częściowym dziale spadku:

• na wyłączną własność jednego z uczestników postępowania przyznać nieruchomość,
• na rzecz pozostałych uczestników postępowania zasądzić od osoby, której przyznano własność nieruchomości, kwoty pieniężne tytułem spłaty z majątku spadkowego, w tym wymieniono Wnioskodawcę, na rzecz którego zasądzono kwotę 58 786,00 zł.
  
  

Obejmujący prawa do ww. nieruchomości złożył deklarację w sprawie podatku od czynności cywilnoprawnych oraz opłacił obliczone zobowiązanie podatkowe od całości oszacowanej przez sąd wartości nieruchomości.

Zasądzona na rzecz Wnioskodawcy spłata została dokonana terminowo, tj. do 1-go miesiąca czasu od daty uprawomocnienia postanowienia sądu.

W związku z powyższym opisem zadano m.in. następujące pytanie.

Czy w opisanym stanie faktycznym po stronie Wnioskodawcy zaistniał obowiązek podatkowy w podatku od spadków i darowizn? (pytanie oznaczone nr 1)

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn podatkowi od spadków i darowizn podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem:

1. dziedziczenia, zapisu zwykłego, dalszego zapisu, zapisu windykacyjnego, polecenia testamentowego;
2. darowizny, polecenia darczyńcy;
3. zasiedzenia;
4. nieodpłatnego zniesienia współwłasności;
5. zachowku, jeżeli uprawniony nie uzyskał go w postaci uczynionej przez spadkodawcę lub w drodze dziedziczenia albo w postaci zapisu;
6. nieodpłatnej: renty, użytkowania oraz służebności.
   
   

Ponadto, zgodnie z art. 1 ust. 2. ww. ustawy – podatkowi od spadków i darowizn podlega również nabycie praw do wkładu oszczędnościowego na podstawie dyspozycji wkładem na wypadek jego śmierci oraz nabycie jednostek uczestnictwa na podstawie dyspozycji uczestnika funduszu inwestycyjnego otwartego albo specjalistycznego funduszu inwestycyjnego otwartego na wypadek jego śmierci.

Mając na uwadze powyższe przepisy, Wnioskodawca uważa, że katalog czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn określony w art. 1 ust. 1 i 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn jest katalogiem zamkniętym. Zgodnie z art. 1037 § 1 Kodeksu cywilnego – dział spadku może nastąpić na mocy umowy między wszystkimi spadkobiercami lub na podstawie orzeczenia sądu na podstawie żądania któregokolwiek ze spadkobierców. Na podstawie art. 1038 § Kodeksu cywilnego – sądowy dział spadku powinien obejmować cały spadek, jednakże z ważnych powodów może być ograniczony do części spadku.

Mając na uwadze powyższe uregulowania, Wnioskodawca twierdzi, że dokonanie częściowego działu spadku, jako czynność niewymieniona w art. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Przedmiotem niniejszej interpretacji jest kwestia dotycząca podatku od spadków w zakresie skutków podatkowych otrzymania spłaty w związku z częściowym działem spadku. Natomiast w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych wydane zostanie odrębne rozstrzygnięcie.

Zgodnie z przepisem art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 644) – podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej „podatkiem”, podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem:

1. dziedziczenia, zapisu zwykłego, dalszego zapisu, zapisu windykacyjnego, polecenia testamentowego,
2. darowizny, polecenia darczyńcy,
3. zasiedzenia,
4. nieodpłatnego zniesienia współwłasności,
5. zachowku, jeżeli uprawniony nie uzyskał go w postaci uczynionej przez spadkodawcę darowizny lub w drodze dziedziczenia albo w postaci zapisu,
6. nieodpłatnej: renty, użytkowania oraz służebności.
   
   

W myśl ust. 2 tegoż przepisu – podatkowi od spadków i darowizn podlega również nabycie praw do wkładu oszczędnościowego na podstawie dyspozycji wkładem na wypadek śmierci oraz nabycie jednostek uczestnictwa na podstawie dyspozycji uczestnika funduszu inwestycyjnego otwartego albo specjalistycznego funduszu inwestycyjnego otwartego na wypadek jego śmierci.

Jak z powyższych przepisów wynika, ustawa o podatku od spadków i darowizn ściśle określa granice przedmiotu opodatkowania, tj. nabycie według określonych tytułów, wyczerpująco wymieniając tytuły, na podstawie których nabycie podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn. Powyższy katalog ujęty w art. 1 ww. ustawy ma charakter zamknięty. Zatem opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn podlega tylko takie nabycie, które zostało w nim wymienione w sposób wyraźny.

Przepisy ww. ustawy nie definiują pojęć: spadek czy dział spadku, a zatem należy odwołać się do odpowiednich przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 1025 ze zm.).

W myśl przepisu art. 922 § 1 ww. ustawy – przez spadkobranie należy rozumieć przejście praw i obowiązków majątkowych zmarłego z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób. Stosownie do art. 925 w zw. z art. 924 Kodeksu cywilnego – spadkobierca nabywa spadek z chwilą śmierci spadkodawcy. Jeżeli spadek przypada kilku spadkobiercom, do wspólności majątku spadkowego oraz do działu spadku stosuje się odpowiednio przepisy o współwłasności w częściach ułamkowych (art. 1035 cyt. ustawy).

Zgodnie z zapisem art. 1037 § 1 ustawy – dział spadku może nastąpić na mocy umowy między wszystkimi spadkobiercami, bądź na mocy orzeczenia sądu na żądanie któregokolwiek ze spadkobierców. Zatem do momentu zniesienia współwłasności lub dokonania działu spadku, spadkobiercy są współwłaścicielami rzeczy i praw wchodzących w skład spadku. Na podstawie art. 1038 § 1 Kodeksu cywilnego – sądowy dział spadku powinien obejmować cały spadek. Jednakże z ważnych powodów może być ograniczony do części spadku. § 2 wskazuje, że umowny dział spadku może objąć cały spadek lub być ograniczony do części spadku.

Dział spadku jest zatem instytucją odrębną od dziedziczenia (nabycia spadku), który mogą ale nie muszą dokonać spadkobiercy po nabyciu spadku. Zgodnie z art. 1 ust. 1 i 2 ww. ustawy o podatku od spadków i darowizn opodatkowaniu tym podatkiem podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy lub praw znajdujących się lub wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej z tytułów wymienionych enumeratywnie w tym przepisie.

Katalog czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn określony w art. 1 ust. 1 i 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn jest katalogiem zamkniętym. Wobec tego jedynie wymienione w nim tytuły nabycia własności rzeczy lub praw majątkowych stanowią przypadki podlegające opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn. Tym samym nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych z innych tytułów, nie podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że przedmiotem częściowego działu spadku była nieruchomość położona w X. o wartości 266 000,00 zł, która została przyznana na wyłączną własność jednego z uczestników postępowania. Na rzecz pozostałych uczestników postępowania zasądzono od osoby, której przyznano własność nieruchomości kwoty pieniężne tytułem spłaty z majątku spadkowego; w tym na rzecz Wnioskodawcy, na rzecz którego zasądzono kwotę 58 786,00 zł.

Należy zatem stwierdzić, że częściowy dział spadku, jako czynność niewymieniona w art. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn nie podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn. A zatem częściowy dział spadku ze spłatą na rzecz Wnioskodawcy nie powoduje powstania po stronie Wnioskodawcy obowiązku podatkowego wynikającego z ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Zgodnie z art. 217 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz.U. Nr 78, poz. 483, ze zm.) – nakładanie podatków, innych danin publicznych, określanie podmiotów, przedmiotów opodatkowania i stawek podatkowych, a także zasad przyznawania ulg i umorzeń oraz kategorii podmiotów zwolnionych od podatków następuje w drodze ustawy. Oznacza to, że jeżeli określona czynność – tytuł nabycia nie został wskazany w ustawie (w tym wypadku w ustawie o podatku od spadków i darowizn), to nabycie na jego podstawie nie może powodować powstania obowiązku podatkowego.

Stanowisko Wnioskodawcy należało zatem uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej, przepisów art. 14k–14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.
   
   

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice, w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2018 r., poz. 1302) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.