Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0115-KDIT2-3.4011.149.2018.3.MJ
z 27 lipca 2018 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2018 r., poz. 800 z późn. zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 17 kwietnia 2018 r. (data wpływu 23 kwietnia 2018 r.), uzupełnionym pismem, które wpłynęło 28 maja 2018 r., pismem z dnia 10 czerwca 2018 r. (data wpływu 15 czerwca 2018 r., pismem, które wpłynęło 19 czerwca 2018 r., o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie ustalenia daty pięcioletniego okresu od nabycia nieruchomości - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 23 kwietnia 2018 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek, uzupełniony pismami, które wpłynęły do tutejszego organu w dniach 28 maja 2018 r., 15 czerwca 2018 r., 19 czerwca 2018 r., o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie ustalenia daty pięcioletniego okresu od nabycia nieruchomości.

We wniosku oraz jego uzupełnieniu przedstawiono następujący stan faktyczny:

Żona otrzymała w drodze darowizny ½ nieruchomości dnia 21 kwietnia 2010 r. Darowizna otrzymana przez żonę dnia 21 kwietnia 2010 r. nie została włączona do majątku wspólnego. Małżeństwem jesteśmy od 2006 r.

Następnie dnia 11 marca 2014 r. w drodze darowizny żona darowała mi udziały darowizny (½ nieruchomości) i przedmiot darowizny stanowi majątek objęty wspólnością ustawową.

W 2018 r. doszło do ugody pomiędzy moim teściem – właścicielem połowy nieruchomości (ojcem żony), w wyniku której zmuszeni jesteśmy z żoną na podstawie postanowienia sądowego przekazać ½ nieruchomości na rzecz teścia, za którą otrzymaliśmy pierwszą ratę w lutym 2018 r. w kwocie (…) zł, a drugą ratę mamy otrzymać do końca września 2018 r. – również (…) zł. Postępowanie dotyczyło zniesienia współwłasności nieruchomości między mną, żoną a teściem. Warunkiem zawartej ugody jest spłata mnie i żony przez ojca żony w kwocie (…) zł, płatne w dwóch ratach.

Postanowienie zawarte przed sądem uprawomocniło się dnia 28 lutego 2018 r.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy okres 5 lat zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 liczony będzie od daty nabycia przez moją żonę 21 kwietnia 2010 r., czy też od dnia 11 marca 2014 r. – daty której żona przekazała mi udział ½ udziału nieruchomości?

Wnioskodawca przedstawił następujące stanowisko:

Moje stanowisko jest takie, że w naszym małżeństwie nie ma rozdzielności majątkowej, a małżeństwem jesteśmy od 2006 r., okres 5 lat liczony będzie, zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 od daty nabycia wyżej wymienionej nieruchomości 2010 r., w związku z tym nie będę podlegał opodatkowaniu PIT-39 z kwoty uzyskanej ugody.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2018 r., poz. 200, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do treści art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ww. ustawy, jednym ze źródeł przychodów jest odpłatne zbycie:

1. nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
2. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
3. prawa wieczystego użytkowania gruntów,

• jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

Podkreślić należy, że przepis art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy formułuje generalną zasadę, że odpłatne zbycie nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, rodzi obowiązek podatkowy w postaci zapłaty podatku dochodowego. Tym samym, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości nastąpi po upływie 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie, nie jest źródłem przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a więc kwota uzyskana z tego zbycia nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości w ogóle nie podlega opodatkowaniu.

Zgodnie natomiast z art. 30e ust. 1 ustawy od dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c podatek dochodowy wynosi 19% podstawy obliczenia podatku.

Z treści wniosku wynika, że dnia 21 kwietnia 2010 r. żona Wnioskodawcy otrzymała w drodze darowizny ½ nieruchomości. Darowizna otrzymana przez żonę dnia 21 kwietnia 2010 r. nie została włączona do majątku wspólnego. Wnioskodawca w związku małżeński z żoną pozostaje od 2006 r. W małżeństwie nie ma rozdzielności majątkowej.

Dnia 11 marca 2014 r. w drodze darowizny żona darowała Wnioskodawcy otrzymaną darowiznę (½ nieruchomości).

W wyniku postępowania dotyczącego zniesienia współwłasności nieruchomości w 2018 r., doszło do ugody pomiędzy teściem – właścicielem połowy nieruchomości (ojcem żony) a Wnioskodawcą i jego żoną. W wyniku tego postępowania, Wnioskodawca wraz z żona zmuszeni zostali do przekazania ½ nieruchomości na rzecz teścia. Warunkiem zawartej ugody jest spłata Wnioskodawcy i żony przez ojca żony w kwocie (…) zł płatne w dwóch ratach. Pierwszą ratę otrzymano w lutym 2018 r. w kwocie (…) zł, druga rata ma zostać wypłacona do końca września 2018 r. [również (…) zł].

Postanowienie zawarte przed sądem uprawomocniło się dnia 28 lutego 2018 r.

Celem postępowania o zniesienie współwłasności, w rozumieniu przepisów Kodeksu cywilnego, (Dz. U. z 2018 r. , poz. 1025) jest nowe ukształtowanie prawa własności rzeczy, która stanowi przedmiot współwłasności. Zgodnie z art. 195 Kodeksu cywilnego współwłasność jest instytucją prawa cywilnego polegającą na tym, że własność tej samej rzeczy przysługuje niepodzielnie kilku osobom.

Zgodnie z art. 210 Kodeksu cywilnego każdy ze współwłaścicieli w każdym czasie może domagać się zniesienia współwłasności. Przez zniesienie współwłasności rozumie się likwidację łączącego współwłaścicieli stosunku prawnego, która następuje w drodze umowy lub orzeczenia sądu.

W myśl art. 211 i art. 212 Kodeksu cywilnego, zniesienie współwłasności może nastąpić przez podział rzeczy wspólnej, a gdy rzeczy nie da się podzielić, przez przyznanie rzeczy jednemu ze współwłaścicieli z obowiązkiem spłaty pozostałych, bądź przez podział cywilny, polegający na sprzedaży rzeczy wspólnej i podziale uzyskanej ceny stosownie do wielkości udziałów współwłaścicieli. W rezultacie w wyniku zniesienia współwłasności dochodzi więc jedynie do nowego ukształtowania prawa własności poprzez odebranie temu prawu cechy wspólności.

W wyniku dokonania zniesienia współwłasności możliwe jest zatem przyznanie rzeczy jednej osobie, przy jednoczesnym zobowiązaniu do dokonania spłat na rzecz pozostałych współwłaścicieli.

Wówczas osoba otrzymująca w całości daną rzecz nabywa w niej udział ponad udział dotychczas posiadany i przysługujący jej w tej rzeczy. Konsekwencją tego jest zbycie udziału w rzeczy po stronie tego współwłaściciela, który w zamian przysługującego mu udziału w rzeczy otrzyma spłatę pieniężną. Wówczas mamy do czynienia z odpłatnym zbyciem (nabyciem) udziału w nieruchomości, które wyczerpuje dyspozycję przepisu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Wskazać bowiem należy, że użyte w wyżej powołanym art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych pojęcie „odpłatne zbycie” oznacza każde przeniesienie prawa własności lub innych praw majątkowych w zamian za korzyść majątkową. Termin odpłatne zbycie obejmuje zatem szeroki zakres czynności. Określenie „zbycie” odnosi się do wszystkich przypadków przeniesienia własności, nie ogranicza się wyłącznie do sprzedaży, czy zamiany, lecz ma zastosowanie do wszystkich czynności prawnych, których skutkiem jest przeniesienie prawa własności do rzeczy.

Zatem, po stronie dokonującego odpłatnego zbycia udziału w nieruchomości, tzn. w zamian za spłatę, powstaje obowiązek podatkowy, o ile zdarzenie to ma miejsce przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie zbywanego udziału w nieruchomości.

Mając na uwadze przedstawiony opis stanu faktycznego i powołane przepisy prawa należy stwierdzić, że w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zniesienie współwłasności ze spłatą na rzecz Wnioskodawcy i jego żony dokonane na podstawie ugody sądowej w 2018 r. stanowi formę odpłatnego zbycia przez Wnioskodawcę i jego żonę udziałów w nieruchomości.

W przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy, dla określenia jego skutków podatkowych istotne jest zatem ustalenie daty nabycia nieruchomości lub praw.

Zatem, aby ustalić konsekwencje podatkowe w przedmiotowej sprawie, należy określić od jakiego momentu liczy się dla Wnioskodawcy bieg pięcioletniego terminu, o którym mowa w powołanym wyżej art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie precyzuje pojęcia „nabycie”, nie wskazuje, czy ma to być nabycie odpłatne, czy nieodpłatne. Nie określa również, na podstawie jakiej czynności prawnej może nastąpić nabycie nieruchomości, ich części oraz udziału w nieruchomości lub praw majątkowych. Zatem, pojęcie to należy rozumieć szeroko, co oznacza, że z nabyciem nieruchomości lub praw majątkowych wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych mamy do czynienia z chwilą uzyskania prawa własności do nieruchomości lub tych praw, bez względu na charakter czynności prawnej, na podstawie której doszło do przysporzenia majątkowego w postaci własności rzeczy lub praw.

W celu ustalenia momentu nabycia własności nieruchomości należy odnieść się do przepisów regulujących stosunki majątkowe małżeńskie, zawartych w ustawie z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2017 r., poz. 682).

Zgodnie z art. 31 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków. Ustrój wspólności ustawowej obejmujący dorobek obojga małżonków, ukształtowany został przez ustawodawcę jako wspólność łączna, bezudziałowa. Wspólność ta charakteryzuje się tym, że w czasie jej trwania małżonkowie nie mają określonych udziałów w majątku wspólnym, nie mogą zatem rozporządzać udziałami, a także nie mogą żądać podziału majątku objętego wspólnością – art. 35 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. Stosownie do art. 501 ww. Kodeksu, w razie ustania wspólności, udziały małżonków są równe, chyba że umowa majątkowa małżeńska stanowi inaczej.

Z powyższego wynika, że wspólność małżeńska jest szczególnym rodzajem współwłasności – tzw. „współwłasność łączna”. Jest to wspólność bezudziałowa, a w czasie jej trwania małżonkowie nie mogą rozporządzać swoimi prawami do majątku wspólnego jako całości. Wspólność ta jest wspólnością masy majątkowej i obejmuje cały zbiór praw majątkowych, takich jak własność i inne prawa rzeczowe czy wierzytelności. Współwłasność łączna, w tym wypadku wspólność majątkowa, różni się od ułamkowej tym, że nie można w niej określić ilości udziałów każdego współwłaściciela.

Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 13 maja 2016 r., sygn. akt II FSK 1110/14, wyraził stanowisko, że skoro z chwilą objęcia nieruchomości wspólnością majątkową nie następuje jakiekolwiek wydzielenie części nieruchomości, a żadnemu z małżonków (współwłaścicieli) nie przysługuje własność fizycznie wydzielonej części rzeczy, to nie można przyjąć, że z chwilą rozszerzenia wspólności majątkowej (wspólności ustawowej) strona takiej umowy wyzbyła się prawa do tej rzeczy.

Tożsamej oceny dokonano w szeregu innych wyroków NSA (przykładowo: wyrok NSA z dnia 22 marca 2017 r., sygn. akt II FSK 456/15, wyrok NSA z dnia 13 maja 2016 r., sygn. akt II FSK 1110/14, wyrok NSA z dnia 7 kwietnia 2016 r., sygn. akt 11 FSK 313/14.

Zarówno darowizna do majątku wspólnego małżonków, jak i umowa rozszerzająca wspólność małżeńską majątkową wywołuje takie same skutki na gruncie art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Włączenie do majątku wspólnego nieruchomości lub prawa majątkowego wchodzącej uprzednio w skład majątku osobistego małżonka nie stanowi nabycia tej nieruchomości lub prawa w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Datą nabycia nieruchomości lub prawa majątkowego (np. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu) przez każdego z małżonków jest data nabycia przez tego małżonka, który tę nieruchomość lub prawo włączył do majątku wspólnego.

Biorąc zatem pod uwagę powyższe należy uznać, że od daty zawarcia umowy rozszerzającej wspólność majątkową małżeńską, czy – jak w niniejszej sprawie – umowy darowizny i objęcia tą wspólnością ½ nieruchomości, Wnioskodawca stał się jej współwłaścicielem już od daty jej nabycia przez małżonkę, tj. od dnia 21 kwietnia 2010 r.

W konsekwencji od tej daty należy liczyć upływ 5-letniego terminu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zatem termin ten upłynął w dniu 31 grudnia 2015 r.

Reasumując, zniesienie współwłasności ze spłatą na rzecz Wnioskodawcy i jego żony przeprowadzone na podstawie ugody sądowej w 2018 r., stanowiące formę odpłatnego zbycia przez Wnioskodawcę i jego żonę udziału w nieruchomości, zostało dokonane po upływie pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło jego nabycie do majątku wspólnego małżonków, a tym samym nie stanowi źródła przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i w konsekwencji nie powstał z tytułu tej transakcji obowiązek uiszczenia podatku dochodowego w zw. z art. 30e tej ustawy.

W związku z powyższym stanowisko Wnioskodawczyni należało uznać za prawidłowe.

Organ interpretujący zaznacza także, że niniejsza interpretacja dotyczy wyłącznie kształtowania obowiązków podatkowych Wnioskodawcy i tym samym nie ma mocy wiążącej dla obowiązków podatkowych spoczywających na jego współmałżonce.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona interpretacja traci swoją aktualność.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2017 r., poz. 1369, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.