Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
IPPB2/415-903/13/18-1/S/MM
z 2 sierpnia 2018 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2018 r., poz. 800 ze zm.) oraz zgodnie z art. 223 ustawy z dnia 16 listopada 2016 r. Przepisy wprowadzające ustawę o Krajowej Administracji Skarbowej (Dz. U. z 2016 r., poz. 1948 ze zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej po ponownym rozpatrzeniu sprawy w związku z wyrokiem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 26 lutego 2015 r., sygn. akt III SA/Wa 1984/14 (data wpływu prawomocnego orzeczenia 16 maja 2018 r.), stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 13 grudnia 2013 r. (data wpływu 16 grudnia 2013 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych sprzedaży nieruchomości – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 16 grudnia 2013 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych sprzedaży nieruchomości.

Dotychczasowy przebieg postępowania

W dniu 6 marca 2014 r. Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów wydał dla Wnioskodawczyni indywidualną interpretację znak: IPPB2/415-903/13-4/PW w której uznał za nieprawidłowe stanowisko Wnioskodawczyni w zakresie skutków podatkowych sprzedaży nieruchomości.

Wnioskodawca na interpretację przepisów prawa podatkowego z 6 marca 2014 r. znak: IPPB2/415-903/13-4/PW wniósł pismem z dnia 20 marca 2014 r. (data wpływu 20 marca 2014 r.) wezwanie do usunięcia naruszenia prawa.

W odpowiedzi na powyższe wezwanie do usunięcia naruszenia prawa Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów pismem z 16 kwietnia 2014 r., znak: IPPB2/415-903/13-6/PW stwierdził brak podstaw do zmiany ww. indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego.

Wnioskodawca na interpretację przepisów prawa podatkowego z 6 marca 2014 r. znak: IPPB2/415-903/13-4/PW złożył skargę z dnia 24 maja 2014 r. (data wpływu 27 maja 2014 r.).

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wyrokiem z 26 lutego 2015 r. sygn. akt III SA/Wa 1984/14 uchylił zaskarżoną interpretację indywidualną z 6 marca 2014 r., znak: IPPB2/415-903/13-4/PW.

Od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 26 lutego 2015 r. sygn. akt III SA/Wa 1984/14, Dyrektor Izby Skarbowej złożył skargę kasacyjną z 5 maja 2015 r. znak IPA/46-69/15 do Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie.

Pismem z dnia 5 września 2017 r. Szef Krajowej Administracji Skarbowej wycofał skargę kasacyjną z 5 maja 2015 r. znak IPA/46-69/15 wniesioną do Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie.

Postanowieniem z 25 września 2017 r. sygn. akt II FSK 2237/15 Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie umorzył postępowanie kasacyjne.

W dniu 16 maja 2018 r. do organu wpłynęło prawomocne orzeczenie wyroku z dnia 26 kwietnia 2015 r. sygn. III SA/Wa 1984/14.

W ocenie Sądu skarga jest zasadna.

Sąd wskazał, że spór w przedmiotowej sprawie sprowadza się do odpowiedzi na pytanie: czy powiększenie majątku wspólnego małżonków umową zawartą na podstawie art. 47 § 1 k.r.o. o zabudowaną nieruchomość, stanowiącą dotąd przedmiot majątku odrębnego jednego z małżonków, stanowi dla drugiego małżonka nabycie, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 p.d.o.f.

Sąd podkreślił, że wychodząc od przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zauważyć należy, że użyty przez ustawodawcę w art. 10 ust. 1 pkt 8 p.d.o.f. zwrot „nabycie” nie został zdefiniowany. Brak wskazania tytułów prawnych nabycia, mógłby sugerować, że chodzi tu o każde uzyskanie wymienionych, w nich praw, bez względu na tytuł i formę nabycia. Jednak analiza orzecznictwa wskazuje, że nie wszystkie formy nabycia będą mieściły się w tym pojęciu. W uchwale siedmiu sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego z 17 grudnia 1996 r., FPS 7/96 (ONSA 1997/2, poz. 51), Sąd nie uznał za nabycie, zwrotu wywłaszczonej uprzednio nieruchomości, mimo że decyzja wydana w tym przepisie miała charakter konstytutywny.

Podzielając wyrażony w tej uchwale pogląd, że nie każde przeniesienie własności jest nabyciem w rozumieniu przepisu, Sąd rozważył charakter prawny małżeńskiej umowy majątkowej rozszerzającej wspólność ustawową.

Sąd podniósł, że zgodnie z art. 31 § 3 k.r.o., z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków. Do majątku osobistego każdego z małżonków należą między innymi przedmioty majątkowe nabyte przed powstaniem wspólności ustawowej, przedmioty nabyte przez dziedziczenie, zapis lub darowiznę, chyba że spadkodawca lub darczyńca inaczej postanowił (art. 33 k.r. o.).

Sąd podkreślił, że małżonkowie mogą przez umowę zawartą w formie aktu notarialnego wspólność ustawową rozszerzyć lub ograniczyć albo ustanowić rozdzielność majątkową lub rozdzielność majątkową z wyrównaniem dorobków (umowa majątkowa).

Sąd nadmienił, że umowa rozszerzająca wspólność majątkową małżeńską uregulowana została w art. 47 § 1 k.r. o. Jest to umowa, której celem jest ustanowienie ustroju majątkowego między małżonkami w sposób odmienny od przewidzianego w przepisach o wspólności ustawowej.

Sąd wskazał, że w orzecznictwie Sądu Najwyższego wyrażono pogląd, że umowa rozszerzająca wspólność majątkową małżeńską ma charakter czynności prawnej rozporządzającej o charakterze nieodpłatnym, co stanowi w swej istocie darowiznę dokonaną w ramach małżeńskiej umowy majątkowej. Wspólność małżeńska, która jest współwłasnością łączną cechuje bezudziałowy charakter. Oznacza to, że w przypadku sprzedaży nieruchomości, każdy z małżonków zbywa całą nieruchomość, a nie udziały w tej nieruchomości, a cały przychód ze sprzedaży wchodzi niepodzielnie do majątku wspólnego (uchwała SA z 15 stycznia 1992 r., III CZP 142/91, OSP 1993/3, poz. 5 ).

W myśl sądu, z powyższego również wynika, że z chwilą objęcia nieruchomości wspólnością majątkową nie następuje jakiekolwiek wydzielenie części nieruchomości, a żadnemu ze współwłaścicieli nie przysługuje własność fizycznie wydzielonej części rzeczy. Każdy z współwłaścicieli jest właścicielem całej rzeczy. Nie można również powiedzieć, że z chwilą zawarcia umowy majątkowej strona takiej umowy wyzbyła się prawa, a na skutek wyłączenia z tej współwłasności ponownie nabyła.

Sąd podniósł, że objęcie przedmiotów wspólnością ustawową i założenie, że wobec braku odmiennych postanowień, każdy z małżonków posiada ½ udziału jest czynnością prawną organizacyjną, której przedmiotem jest regulacja majątkowo - prawnych stosunków małżonków. Nie oznacza to, że od momentu zawarcia umowy majątkowej małżonek, który dotychczas władał całą nieruchomością, będzie miał prawo władania tylko połową i tylko w tej części będzie mógł nią rozporządzić, zaś drugą połową rozporządzał będzie drugi małżonek. Takie rozumowanie pozostawałoby w sprzeczności z zasadą wspólności ustawowej. Udział we współwłasności ustawowej nie może być przedmiotem obrotu.

Sąd wskazał, że w orzecznictwie nie ma wątpliwości co do tego, że w przypadku objęcia wspólnością ustawową nieruchomości, stanowiącej odrębną własność, małżonek, który stałby się w ten sposób współwłaścicielem, w przypadku sprzedaży tej nieruchomości, korzystałby ze zwolnienia przysługującego drugiemu małżonkowi, na skutek upływu terminu 5 lat, liczonego od momentu nabycia nieruchomości przez pierwszego małżonka (wyroki. NSA z dnia 9 kwietnia 2002 r., sygn. akt III SA 2717/2000, WSA w Rzeszowie z dnia 19 listopada 2013 r., sygn.. akt I SA/Rz 949/13, WSA w Lublinie z dnia 8 stycznia 2014r, sygn. akt I SA/Lu 1038/13 czy WSA w Gdańsku z dnia 29 października 2014 r. I SA/Gd 964/14, wszystkie dostępne na: http://orzeczenia.nsa.gov.pl).

Sąd podkreślił, że przy interpretacji powyższego przepisu należy mieć również na uwadze, założenie jakiemu przyświecał, tj. przeciwdziałania spekulacji rzeczami i prawami w przepisie tym wymienionymi. W ocenie Sądu takie ratio legis nie dotyczy małżeńskich umów majątkowych, w tym umowy rozszerzającej małżeńską wspólność ustawową i zmiany na ich podstawie statusu prawnego danego przedmiotu.

Sąd wskazał, że w świetle powyższego należy przyjąć, że zawarta w czerwcu 2008 r., przez Skarżącą małżeńska umowa majątkowa, na podstawie której dokonano objęcia wspólnością majątkową przedmiotowej nieruchomości nie mieściła się w pojęciu nabycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 p.d.o.f. i nie miała wpływu na powstanie obowiązku podatkowego w tym podatku.

Sad podniósł, że pięcioletni okres, o którym mowa w przepisie art. 10 ust. 1 pkt 8 p.d.o.f. należy w tym przypadku liczyć od daty nabycia prawa przez małżonka, któremu przysługiwało to prawo przed jego objęciem wspólnością majątkową.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

W 2005 r. Wnioskodawczyni zawarła związek małżeński. W dniu zawarcia związku małżeńskiego, małżonek Wnioskodawczyni był właścicielem nieruchomości gruntowej, na której budował dom. Po ślubie, małżonkowie wspólnie kontynuowali budowę oraz urządzanie domu. W czerwcu 2008 r. na mocy umowy rozszerzającej wspólność majątkową, małżonek Wnioskodawczyni dokonał zmiany w księgach wieczystych, dopisując jako właściciela Wnioskodawczynię. Budowa domu została ukończona w 2011 r. Na dzień składania wniosku toczy się sprawa rozwodowa, jednakże już teraz na poczet przyszłych rozliczeń między Wnioskodawczynią a jej małżonkiem, zdecydowali się oni na sprzedaż domu. Sprzedaż nastąpiła 11 września 2013 r. Ponieważ mąż Wnioskodawczyni był właścicielem tej nieruchomości ponad 5 lat przed datą sprzedaży, a Wnioskodawczyni stała się współwłaścicielką przed upływem 5 lat od sprzedaży, pojawiła się wątpliwość, czy Wnioskodawczyni powinna zapłacić podatek dochodowy od przysługującej jej połowy należności za sprzedaną przez małżonków nieruchomość zabudowaną.

Pismem z dnia 5 lutego 2014 r. Nr IPPB2/415-903/13-2/PW wezwano Wnioskodawczynię do uzupełnienia wniosku poprzez:

• dostarczenie pełnomocnictwa (oryginał lub urzędowo poświadczona kopia za zgodność z oryginałem); z którego wynika prawo Pana W. P. do występowania w imieniu Wnioskodawcy z wnioskiem o interpretację przepisów prawa podatkowego.
  
  
  

Wezwanie skutecznie doręczono 6 lutego 2014 r.

Pismem z dnia 6 lutego 2014 r. (data wpływu 7 lutego 2014 r.) Wnioskodawczyni uzupełniła wniosek w wyznaczonym terminie dołączając poświadczony za zgodność z oryginałem odpis pełnomocnictwa.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

Czy w przedmiotowej sytuacji Wnioskodawczyni będzie zobowiązana do rozpoznania przychodu ze sprzedaży zabudowanej nieruchomości będącej własnością małżonków i opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych połowy przysługującej jej należności z tej sprzedaży?

Zdaniem Wnioskodawczyni, w przypadku uzyskania przez Wnioskodawczynię połowy należności z tytułu sprzedaży nieruchomości zabudowanej nie powstanie u niej przychód do opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych („Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych z dnia 26 lipca 1991 r., t.j. Dz. U. z 2012 r. nr 361 .”), (dalej; „ustawa o PIT”) źródłem przychodu jest odpłatne zbycie za wyjątkiem zbycia nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości, pod warunkiem, iż odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a-c - przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

W przedmiotowej sprawie, Wnioskodawczyni nabyła część nieruchomości w drodze rozszerzenia wspólności majątkowej małżeńskiej na nieruchomości będącej przedmiotem własności małżonka.

Ustawa o PIT nie reguluje sytuacji, w której nabycie następuje w drodze umowy rozszerzającej wspólność majątkową. Umowę taką na podstawie art. 47 § 1 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego („Ustawa kodeks rodzinny i opiekuńczy z dnia 25 lutego 1964 r., t.j. Dz. U. z 2012 r. nr 788”) małżonkowie mogą zawrzeć w formie aktu notarialnego. W orzecznictwie Sądu Najwyższego wskazuje się, iż umowa rozszerzająca wspólność majątkową małżeńską ma charakter czynności prawnej o charakterze nieodpłatnym. Stanowi to zatem darowiznę, przy czym wspólność małżeńska jest współwłasnością łączną, którą charakteryzuje bezudziałowy charakter (Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 16 lipca 1980 r,, III CZP 44/80 (OSNCP 1981, nr 2-3, poz. 24). W doktrynie również wskazuje się, iż umowie, o której mowa w art. 47 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego można nadać wsteczny skutek — czyli objąć umową nieruchomości należące przed zawarciem umowy do majątków osobistych małżonków (K. Piasecki, Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz; wyd. 5, LexisNexis.).

W konsekwencji, wskazać należy, iż włączenie do majątku małżonków nieruchomości w drodze umowy rozszerzającej wspólność majątkową nie będzie traktowane jako nabycie nieruchomości. Przyjmując powyższe, przyznać trzeba, iż datą, od której powinno się liczyć okres, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o PIT przyjąć należy moment nabycia nieruchomości przez małżonka, który włączał nieruchomość do majątku wspólnego.

Stanowisko takie potwierdzane jest również przez organy podatkowe. Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w swojej interpretacji wskazał, iż ,,(...)datą nabycia nieruchomości przez każdego z małżonków, na skutek zawarcia umowy rozszerzającej wspólność ustawową staje się data nabycia nieruchomości przez tego małżonka, który nieruchomość włączył do majątku wspólnego” (Interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 29 lipca 2009 r. sygn. IBPBII/2/415-535/09/JT;

W analogicznych sprawach również interpretacja z dnia 18 stycznia 2013 r. sygn. IBPBII/2/415-1444/12/AK oraz 13 luty 2009 r. sygn. IBPBII/2/415-89/08/HS). Podobnie stanowisko zajął Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie, który rozszerzył dodatkowo swoje stanowisko o stwierdzenie, iż omawiany przepis nie rozdziela sprzedaży gruntu od sprzedaży budynku, który stanowi jego część składową. W konsekwencji, okres pięcioletni nie będzie mógł być liczony odrębnie — z jednej strony dla gruntu, z drugiej dla budynku (Interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 7 stycznia 2009 r. sygn. IPPB4/415-67/08-2/JK).

Stanowisko powyższe znajduje również poparcie w orzecznictwie. W jednym z wyroków skład orzekający potwierdził powyższe rozważania, jak również wskazał dodatkowo, że umowa rozszerzająca wspólność majątkową jest „czynnością prawną organizacyjną, której przedmiotem jest regulacja majątkowo-prawnych stosunków małżonków.” (Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie (przed reformą) z dnia 9 kwietnia 2002 r. sygn. III SA 2717/00).

W związku z powyższym Wnioskodawczyni wnosi jak na wstępie.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Należy zaznaczyć, że niniejszą interpretację oparto na przepisach prawa podatkowego obowiązujących w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym we wniosku stanie faktycznym, bowiem niniejsza interpretacja stanowi ponowne rozstrzygnięcie tej samej sprawy w wyniku orzeczenia Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawczyni.

Z kolei odnosząc się do powołanych przez Wnioskodawczynię w przedmiotowym wniosku wyroków sądu tutejszy organ wyjaśnia, że powołane wyroki są rozstrzygnięciami w indywidualnych sprawach, osadzonych w określonym stanie faktycznym i tylko do nich się zawężają. Zatem wskazane we wniosku wyroki sądu nie mają wpływu na podjęte w niniejszej interpretacji rozstrzygnięcie.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k–14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.
   
   

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2018 r., poz. 1302) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę do sądu administracyjnego wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.