INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2005r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działając w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 9 grudnia 2010r. (data wpływu 17 grudnia 2010r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia całego podatku naliczonego z faktur VAT dokumentujących nabycie materiałów do budowy zakładu produkcyjnego wznoszonego na gruncie stanowiącym współwłasność małżeńską – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 17 grudnia 2010r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia całego podatku naliczonego z faktur VAT dokumentujących nabycie materiałów do budowy zakładu produkcyjnego wznoszonego na gruncie stanowiącym współwłasność małżeńską.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą w zakresie produkcji części motoryzacyjnych i jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. W 2010r. dokonał wraz z małżonką, z którą pozostaje we wspólności majątkowej, nabycia nieruchomości gruntowej. Na tej nieruchomości będzie wybudowany przez Wnioskodawcę drugi zakład produkcyjny, który będzie wykorzystywany do wykonywania przez niego czynności opodatkowanych podatkiem VAT. Małżonka Wnioskodawcy nie prowadzi działalności gospodarczej i nie jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy Wnioskodawcy jako czynnemu podatnikowi podatku od towarów i usług, przysługuje prawo do odliczenia całego podatku naliczonego z faktur VAT dokumentujących nabycie materiałów do budowy zakładu produkcyjnego wznoszonego na gruncie stanowiącym współwłasność małżeńską...

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest bezpośredni i bezsporny związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi. Przedstawiona wyżej zasada wyklucza możliwość dokonania odliczenia podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do wykonywania czynności zwolnionych od podatku oraz niepodlegających temu podatkowi. Zgodnie ze stanem faktycznym zakupione przez Wnioskodawcę materiały zostaną w całości przeznaczone na wybudowanie i wyposażenie zakładu produkcji części motoryzacyjnych, których to sprzedaż po ich wyprodukowaniu będzie opodatkowana podatkiem VAT, zatem spełniony będzie warunek z art. 86 ust. 1, na podstawie którego podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o podatek naliczony, jeżeli towary i usługi zostaną wykorzystane do wykonywania czynności opodatkowanych. Kwestia pozostawania Wnioskodawcy ze wspólności majątkowej oraz wymienienie Wnioskodawcy i jego małżonki w akcie notarialnym, nie ma wpływu na prawo do odliczenia podatku od towarów i usług, w sytuacji gdy grunt zostanie wykorzystany do realizacji inwestycji budowy zakładu produkcyjnego. Zgodnie ze stanem faktycznym Wnioskodawca jest osobą fizyczną samodzielnie prowadzącą działalność gospodarczą a jego małżonka nie prowadzi działalności gospodarczej, a także nie jest czynnym podatnikiem VAT. Stosownie do art. 31 § 1 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. Nr 9, poz. 59 ze zm.), z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Zgodnie z powyższym przychody uzyskane przez Wnioskodawcę z prowadzonej działalności gospodarczej zasilają majątek wspólny małżonków, a więc zakup gruntu oraz środki na inwestycję budowy zakładu produkcyjnego pochodzić będą z majątku wspólnego małżonków i ta okoliczność jest źródłem wyliczenia obojga małżonków w akcie notarialnym dokonującym przeniesienia własności gruntu.

Dodatkowo stosownie do art. 37 § 1 cyt. ustawy, zgoda drugiego małżonka jest potrzebna m.in. do dokonania czynności prawnej prowadzącej do zbycia, obciążenia, odpłatnego nabycia nieruchomości lub użytkowania wieczystego. Na podstawie art. 35 w/w kodeksu cywilnego w czasie trwania wspólności majątkowej żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego, jak również nie może rozporządzać lub zobowiązywać się do rozporządzenia udziałem, który w razie ustania wspólności przypadnie mu w majątku wspólnym lub w poszczególnych przedmiotach należących do tego majątku. W świetle powyższych przepisów kodeksu rodzinnego i opiekuńczego w akcie notarialnym dokumentującym, np. nabycie nieruchomości, wymieniani są oboje małżonkowie jeżeli istnieje między nimi ustawowa wspólność majątkowa. Wspólność wynikająca ze stosunku małżeństwa jest współwłasnością łączną, w której zgodnie z art. 196 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r., nr 6, poz. 93 z późn. zm.) udziały współwłaścicieli nie są określone, a w czasie jej trwania żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego. W trakcie trwania związku małżeńskiego nie ma więc możliwości określenia wysokości udziałów każdego ze współmałżonków w majątku wspólnym. Zgodnie ze stanowiskiem Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach przedstawionym w interpretacji przepisów prawa podatkowego z dnia 4 grudnia 2009r. o sygn. akt IBPP1/443-949/09/AZb, okoliczność, iż nieruchomości zostaną nabyte ze skutkiem dla majątku wspólnego małżonków pozostaje w przedmiotowej sytuacji bez wpływu na prawo do odliczenia podatku naliczonego przez Wnioskodawcę, bowiem jeśli przedmiotowa nieruchomość używana jest w sposób wyłączny dla celów prowadzonej działalności gospodarczej przez jednego z małżonków (Wnioskodawcę), wówczas stwierdzić należy, iż na gruncie prawa podatkowego rzeczywistym nabywcą będzie Wnioskodawca jako podatnik podatku od towarów i usług."

Analogicznie kwestie nabycia nieruchomości wspólnie przez współmałżonków rozstrzygają w interpretacjach: Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu o sygn. akt ILPP2/443-87/10-4/AD oraz Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie o sygn. akt IPPP2-43-44/10-4/IZ. Naczelny Sąd Administracyjny w Gdańsku w wyroku z 14 listopada 2003r. (I SA/Gd 2232/2000) stwierdził, iż absurdalnym byłoby, dokonywanie odliczenia tylko połowy podatku VAT naliczonego przy każdym zakupie dokonywanym przez małżonka pozostającego w majątkowej wspólności ustawowej (nawet bez aktu notarialnego), w sytuacji gdy towar objęty jest współwłasnością.

W świetle przepisów ustawy o podatku od towarów i usług oraz stanowiska doktryny i orzecznictwa Wnioskodawca reprezentuje pogląd, iż na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług brak jest przepisu, który ograniczałby możliwość obniżenia kwoty podatku należnego o podatek naliczony w związku z realizacją inwestycji – budową zakładu produkcyjnego, na gruncie pozostającym we wspólności majątkowej, która ma być później wykorzystywana do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem VAT przez Wnioskodawcę.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

W myśl art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.), zwanej dalej ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o VAT - podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza – na podstawie art. 15 ust. 2 cyt. ustawy – obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych

Należy wskazać, iż małżeństwo nie należy do żadnej kategorii wymienionej w art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług.

Rozpatrując przedmiotową sprawę należy mieć na uwadze przepisy ustawy z dnia 25 lutego 1964r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. Nr 9, poz. 59 ze zm.).

Zgodnie z art. 31 § 1 ww. ustawy z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.

Zatem istotą wspólności majątkowej małżeńskiej, zarówno ustawowej, jak i umownej, jest to, że każdy z małżonków jest współwłaścicielem poszczególnych składników majątku wspólnego (dorobkowego) na zasadach współwłasności łącznej (bezudziałowej).

W czasie trwania wspólności majątkowej żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego, jak również nie może rozporządzać lub zobowiązywać się do rozporządzenia udziałem, który w razie ustania wspólności przypadnie mu w majątku wspólnym lub w poszczególnych przedmiotach należących do tego majątku (art. 35 ww. Kodeksu).

W myśl art. 36 § 1 oraz § 2 ww. Kodeksu oboje małżonkowie są obowiązani współdziałać w zarządzie majątkiem wspólnym, w szczególności udzielać sobie wzajemnie informacji o stanie majątku wspólnego, o wykonywaniu zarządu majątkiem wspólnym i o zobowiązaniach obciążających majątek wspólny. Każdy z małżonków może samodzielnie zarządzać majątkiem wspólnym, chyba że przepisy poniższe stanowią inaczej. Wykonywanie zarządu obejmuje czynności, które dotyczą przedmiotów majątkowych należących do majątku wspólnego, w tym czynności zmierzające do zachowania tego majątku.

Zgodnie z art. 37 § 1 pkt 1 cyt. ustawy zgoda drugiego małżonka jest potrzebna m.in. do dokonania czynności prawnej prowadzącej do zbycia, obciążenia, odpłatnego nabycia nieruchomości lub użytkowania wieczystego, jak również prowadzącej do oddania nieruchomości do używania lub pobierania z niej pożytków.

Stosownie do art. 37 § 2 ww. ustawy, ważność umowy, która została zawarta przez jednego z małżonków bez wymaganej zgody drugiego, zależy od potwierdzenia umowy przez drugiego małżonka, natomiast zgodnie z § 4 tegoż przepisu, jednostronna czynność prawna dokonana bez wymaganej zgody drugiego małżonka jest nieważna.

Wspólność wynikająca ze stosunku małżeństwa jest współwłasnością łączną uprawniającą do współposiadania rzeczy wchodzących w skład majątku wspólnego, a w czasie jej trwania żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego.

Na mocy zapisu zawartego w art. 43 § 1 cyt. ustawy oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym.

Ustawa o podatku od towarów i usług nie wymienia małżonków jako odrębnej kategorii podatników. Powyższe stwarza dla małżonków prowadzących działalność gospodarczą szczególną sytuację prawną. Żaden z przepisów ustawy o podatku od towarów i usług nie zabrania małżonkom prowadzenia działalności gospodarczej jako odrębnym podatnikom. Nie ma przy tym przeszkód, aby pomiędzy małżonkami prowadzącymi odrębne działalności istniała ustawowa wspólność majątkowa. W konsekwencji, podatnikiem podatku od towarów i usług jest ten z małżonków, który dokonał czynności podlegającej opodatkowaniu.

W kwestii związanej z prawem Wnioskodawcy do odliczenia podatku naliczonego z faktury (faktur) dokumentujących nabycie materiałów do budowy zakładu produkcyjnego wznoszonego na gruncie stanowiącym współwłasność małżeńską, stwierdzić należy, iż podstawową zasadą obowiązującą w podatku od towarów i usług, określoną w art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, jest prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Zgodnie z tym przepisem, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124. Kwotę podatku naliczonego stanowi, z zastrzeżeniem ust. 3-7, suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług (art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy o VAT).

Zasada ta ma na celu zapewnienie neutralności podatku od towarów i usług dla czynnych podatników VAT.

Treść tego przepisu wskazuje, iż:

• prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje podatnikom VAT czynnym,
• prawo do odliczenia podatku naliczonego przysługuje podatnikowi „w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.”
  
  

Zatem odliczyć można w całości podatek naliczony, który jest związany z transakcjami opodatkowanymi podatnika. Wskazana zasada wyłącza jednocześnie możliwość dokonywania odliczeń podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku świadczenia czynności zwolnionych od podatku oraz niepodlegających temu podatkowi.

Ponadto odliczenie podatku naliczonego może być częściowe, tzn. w tej części (w takim zakresie), w jakiej dane towary lub usługi, z którymi związany jest podatek naliczony, są wykorzystywane do realizacji czynności opodatkowanych, z pominięciem tej części podatku, w jakiej te towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności zwolnionych od podatku lub niepodlegających opodatkowaniu.

Podatnik w momencie nabycia towarów lub usług powinien dokonać ich kwalifikacji do określonych rodzajów sprzedaży, z którymi zakupy te są związane. Najistotniejszym bowiem warunkiem, umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego, jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Jednocześnie, zgodnie z ust. 2 pkt 1 lit. a) i b) cytowanego powyżej artykułu, kwotę podatku naliczonego stanowi, suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług oraz potwierdzających dokonanie przedpłaty (zaliczki, zadatki, raty), jeżeli wiązały się one z powstaniem obowiązku podatkowego (…).

Z treści wniosku wynika, iż Wnioskodawca jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług, prowadzi działalność gospodarczą w zakresie produkcji części motoryzacyjnych. Wraz z żoną jest współwłaścicielem nieruchomości gruntowej, nabytej w 2010r., na której zamierza wybudować drugi zakład produkcyjny. Nieruchomość ta będzie wykorzystywana do wykonywania przez Wnioskodawcę czynności opodatkowanych podatkiem VAT. Małżonka Wnioskodawcy nie jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług, nie prowadzi działalności gospodarczej.

Pomiędzy małżonkami istnieje wspólność majątkowa małżeńska.

W związku z powyższym w przypadku gdy Wnioskodawca jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług prowadzącym działalność gospodarczą, a budowany drugi zakład produkcyjny służyć będzie prowadzonej przez niego działalności gospodarczej, to Wnioskodawcy przysługiwać będzie prawo do odliczenia podatku naliczonego z faktur dokumentujących nabycie ww. nieruchomości w takiej części, w jakiej wydatki te będą miały związek z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi, z zachowaniem zasad zawartych w art. 86 i art. 90 ustawy o VAT.

Jeżeli zatem Wnioskodawca, jak to wskazał we wniosku, zamierza wybudować drugi zakład produkcyjny na potrzeby prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej, oraz Wnioskodawca będzie wykorzystywał ww. nieruchomości wyłącznie do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem VAT, wówczas przysługiwać mu będzie prawo do pełnego odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących nabycie materiałów do budowy zakładu produkcyjnego wznoszonego na gruncie stanowiącym współwłasność małżeńską.

Jednocześnie okoliczność, iż budowany zakład produkcyjny powstanie na gruncie będącym majątkiem wspólnym małżonków, pozostaje w przedmiotowej sytuacji bez wpływu na prawo do odliczenia podatku naliczonego przez Wnioskodawcę, bowiem jeśli przedmiotowa nieruchomość używana będzie w sposób wyłączny dla celów prowadzonej działalności gospodarczej przez jednego z małżonków-Wnioskodawcę, wówczas stwierdzić należy, iż na gruncie prawa podatkowego rzeczywistym nabywcą będzie Wnioskodawca jako podatnik podatku od towarów i usług.

Reasumując należy stwierdzić, iż Wnioskodawca występując odrębnie jako podatnik podatku od towarów i usług, o którym mowa w art. 15 ustawy o VAT, będzie miał prawo do obniżenia kwot podatku należnego o kwoty podatku naliczonego wynikające z faktur dokumentujących nabycie materiałów do budowy zakładu produkcyjnego wznoszonego na gruncie stanowiącym współwłasność małżeńską, w takiej części, w jakiej wydatki te będą miały związek z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

W świetle powyższego stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Nadmienia się, że niniejsza interpretacja indywidualna traci swoją ważność w przypadku zmiany któregokolwiek z elementów przedstawionego zdarzenia przyszłego lub zmiany stanu prawnego.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016) skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-101 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.