2018.08.14 - Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej

Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0111-KDIB2-2.4014.94.2018.1.MZA
z 14 sierpnia 2018 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2018 r., poz. 800 ze zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 27 czerwca 2018 r. (data wpływu 28 czerwca 2018 r.) o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej m.in. podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie opodatkowania umowy cash poolingu – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 28 czerwca 2018 r. wpłynął do tutejszego Organu wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej m.in. podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie opodatkowania umowy cash poolingu.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

Spółka X S.A. (dalej: Spółka lub Wnioskodawca) zamierza przystąpić do Umowy Systemu Zarządzania Środkami Pieniężnymi w Grupie Rachunków (dalej: Umowa) z bankiem mającym siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Stronami Umowy są podmioty, które wraz ze Spółką wchodzą w skład jednej grupy kapitałowej (dalej: Uczestnicy Systemu) i są polskimi rezydentami podatkowymi.

System Zarządzania Środkami Pieniężnymi w Grupie Rachunków jest usługą należącą do zakresu usług bankowych, polegających na umożliwieniu przez bank grupie kapitałowej, do której należy Spółka, bardziej efektywnego, codziennego zarządzania środkami pieniężnymi i limitami zadłużenia oraz korzystania przez poszczególne spółki z grupy ze wspólnej płynności finansowej całej grupy kapitałowej. W szczególności, usługa zarządzania środkami pieniężnymi oferowana przez Bank pozwala na obniżenie kosztów finansowania poszczególnych Uczestników Systemu poprzez uzyskanie niższego oprocentowania zadłużenia, przy jednoczesnej możliwości korzystniejszego lokowania nadwyżek finansowych (Uczestnik Systemu ma możliwość uzyskania wyższego oprocentowania niż standardowe oprocentowanie lokat bankowych). Umowa dotyczy zatem systemu zarządzania płynnością finansową Uczestników Systemu. Oznacza to, iż na podstawie Umowy bank będzie świadczył na rzecz Wnioskodawcy oraz pozostałych Uczestników Systemu tzw. usługę cash poolingu.

Wnioskodawca zawarł z bankiem umowę bieżącego rachunku bankowego. Bank prowadzi bieżący rachunek bankowy Wnioskodawcy, podobnie jak bieżące rachunki bankowe pozostałych Uczestników Systemu (dalej łącznie jako: Rachunki Główne).

Następnie, Spółka przystąpi do analizowanej Umowy, na podstawie której bank udostępnia w Rachunkach Głównych limit zadłużenia, wymagalny na koniec dnia, w którym został udzielony (dalej: Limit Zadłużenia). Ponadto, w ramach Umowy bank będzie dokonywał, na zlecenie Wnioskodawcy (podobnie jak na zlecenie pozostałych Uczestników Systemu), rozliczeń pieniężnych z wykorzystaniem Rachunków Głównych. Systemem zarządzania środkami pieniężnymi są i będą objęte rachunki prowadzone w walucie polskiej.

W ramach Umowy jeden z Uczestników Systemu pełni dodatkowo funkcję tzw. Koordynującego, który posiada w banku dwa rachunki rozliczeniowe. Jeden z rachunków prowadzony jest dla Koordynującego w ramach grupy Rachunków Głównych (dalej: Grupa Rachunków) z udostępnionym Limitem Zadłużenia (dalej: Rachunek Główny Koordynującego), natomiast drugi z rachunków nie jest objęty Grupą Rachunków (dalej: Rachunek Pomocniczy Koordynującego).

Zgodnie z Umową, rozliczenia dokonywane pomiędzy poszczególnymi Uczestnikami Systemu (w tym Koordynującym) w ramach Systemu Zarządzania Środkami Pieniężnymi (dalej: System) oparte są na konwersji długu (art. 518 § 1 pkt 3 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 1025, ze zm.; dalej: Kodeks cywilny), skutkującej subrogacją z art. 518 Kodeksu cywilnego, tj. wstąpieniem w miejsce zaspokojonego wierzyciela.

System zakłada bilansowanie (tj. zerowanie) sald na prowadzonych przez bank Rachunkach Głównych (tj. Grupie Rachunków), z wykorzystaniem Rachunku Pomocniczego Koordynującego. Bilansowanie sald na Grupie Rachunków dokonywane jest na koniec każdego dnia roboczego z chwilą postawienia w wymagalność Limitów Zadłużenia udzielonych przez bank Uczestnikom Systemu oraz Koordynującemu w Grupie Rachunków. Oznacza to, iż przy wykorzystaniu wskazanego powyżej mechanizmu prawnego Koordynujący dokonuje spłaty wobec banku długów wszystkich Uczestników Systemu z tytułu wykorzystania przez nich Limitów Zadłużenia, lub Uczestnicy Systemu spłacają długi Koordynującego wobec banku z tytułu wykorzystania Limitu Zadłużenia przyznanego Koordynującemu. W wyniku wskazanych czynności odpowiednio Koordynujący, jak i pozostali Uczestnicy Systemu wstępują w miejsce banku w prawa z wierzytelności subrogacyjnych z tytułu dokonanych spłat (dalej: Roszczenia). Zgodnie z Umową kwoty Roszczeń obciążone są odsetkami stosownie do określonej stopy procentowej, naliczanymi na bazie dziennej i płatnymi w okresach miesięcznych.

Odsetki od salda środków pieniężnych zgromadzonych na Rachunkach Głównych, należne od banku, są naliczane na bazie dziennej i księgowane na Rachunkach Głównych w okresach miesięcznych.

Odsetki od wykorzystanych Limitów Zadłużenia, niespłaconych w terminie przez któregokolwiek Uczestnika Systemu, należne na rzecz banku, naliczane są na bazie dziennej, natomiast płatne są w okresach miesięcznych.

Wysokość odsetek należnych poszczególnym Uczestnikom Systemu jest kalkulowana przez bank.

W związku z uczestnictwem w Systemie, Spółka będzie ponosiła na rzecz banku określone w Umowie opłaty.

Zgodnie z Umową, Koordynujący reprezentuje pozostałych Uczestników Systemu wobec banku w zakresie kwestii związanych z Umową (uczestnictwem w Systemie) – przykładowo, jest on upoważniony do określonych czynności administracyjno-technicznych w postaci:

podpisania z bankiem, w imieniu Uczestnika Systemu, zlecenia włączenia nowego uczestnika do Systemu;
zlecania zmiany lub zastępowania treści zleceń lub załączników do Umowy;
negocjowania z bankiem wysokości oprocentowania, które bank będzie stosował odpowiednio w przypadku dodatnich i ujemnych sald na wszystkich Rachunkach Głównych;
negocjowania z bankiem wysokości opłat i kosztów związanych z Umową.

Z tytułu ww. czynności, Koordynujący nie uzyskuje wynagrodzenia od Uczestników Systemu. Na rzecz Koordynującego wydana została interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 28 listopada 2013 r. Znak: IPPP1/443-1010/13-2/MP, potwierdzająca, że z tytułu uczestnictwa w Systemie nie jest on podatnikiem podatku od towarowi usług (dalej: VAT).

Spółka nie funkcjonuje w sferze innej niż działalność gospodarcza.

Spółka prowadzi działalność gospodarczą i jest zarejestrowana jako podatnik VAT czynny.

W ramach i w związku z prowadzoną przez siebie działalnością gospodarczą, Wnioskodawca uzyskuje/uzyskiwał będzie również inne przychody, które nie stanowią jednak bezpośredniego wynagrodzenia należnego w zamian za konkretne czynności podlegające VAT. Stąd, mimo iż uzyskanie takich przychodów wynika z działalności gospodarczej realizowanej przez Wnioskodawcę, ich uzyskanie „nie generuje” po stronie Spółki sprzedaży opodatkowanej/zwolnionej z VAT. Przychody te traktowane są przez Wnioskodawcę jako niepodlegające VAT (tzw. sprzedaż NP.). W rezultacie, Spółka nie uwzględnia takich przychodów w rejestrach/deklaracjach VAT i nie dokumentuje ich za pomocą faktur. Ww. przychody mogą obejmować np.:

odszkodowania;
kary umowne;
odsetki od nieterminowo regulowanych należności Spółki (należności z tytułu odpłatnej dostawy towarów i odpłatnego świadczenia usług);
odsetki od środków pieniężnych zgromadzonych przez Spółkę na rachunkach bankowych.

Należy zaznaczyć, że ww. katalog ma charakter przykładowy i Spółka może uzyskiwać również inne przychody niepodlegające opodatkowaniu VAT, a będące rezultatem prowadzonej przez nią działalności gospodarczej.

Sfera aktywności Wnioskodawcy ograniczona jest do działalności realizowanej przez Spółkę jako podmiot gospodarczy nastawiony na generowanie przychodów i osiąganie zysku. Ergo, Spółka nie podejmuje innej aktywności niż stanowiąca lub związana z działalnością gospodarczą. Stąd, ogół przychodów uzyskiwanych przez Spółkę wynika z wykonywanej przez nią działalności gospodarczej (podlegającej/niepodlegającej opodatkowaniu VAT). W szczególności:

Spółka nie jest jednostką samorządu terytorialnego, działającą na podstawie odpowiedniej ustawy samorządowej, tj. ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 994, ze zm.), ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 995, ze zm.) lub ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie województwa (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 913, ze zm.);
podstawą działalności Spółki nie jest ustawa z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 2077, ze zm.), regulująca zasady działania m.in. jednostek budżetowych i samorządowych zakładów budżetowych;
Spółka nie jest również stowarzyszeniem lub fundacją w rozumieniu odpowiednio ustawy z dnia 7 kwietnia 1989 r. Prawo o stowarzyszeniach (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 210, ze zm.) lub ustawy z dnia 9 kwietnia 1984 r. o fundacjach (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 40, ze zm.).

W związku z powyższym opisem zadano m.in. następujące pytanie:

Czy w związku z przystąpieniem do Umowy i w konsekwencji uczestnictwem w Systemie na Wnioskodawcy będzie spoczywał obowiązek zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych (dalej: PCC)? (pytanie oznaczone we wniosku nr 1)

Zdaniem Wnioskodawcy, w związku z przystąpieniem do Umowy i w konsekwencji uczestnictwem w Systemie na Wnioskodawcy nie będzie spoczywał obowiązek zapłaty PCC.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy PCC – opodatkowaniu tym podatkiem podlegają następujące czynności cywilnoprawne:

umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych;
umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku;
umowy darowizny – w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy;
umowy dożywocia;
umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności – w części dotyczącej spłat lub dopłat;
ustanowienie hipoteki;
ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, oraz odpłatnej służebności;
umowy depozytu nieprawidłowego;
umowy spółki;
zmiany powyższych umów, jeśli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania PCC;
orzeczenia sądów (w tym sądów polubownych) oraz ugody, jeśli wywołują one takie same skutki prawne, jak wymienione powyżej czynności cywilnoprawne.

Katalog zawarty w art. 1 ust. 1 ustawy PCC ma charakter zamknięty. Innymi słowy, dana transakcja podlega opodatkowaniu PCC wyłącznie w przypadku, jeżeli zalicza się ona do jednej z wymienionych powyżej kategorii (jest tożsama z jedną z czynności wskazanych w ww. przepisie).

Ustawodawca w art. 1 ust. 1 ustawy PCC operuje pojęciami charakterystycznymi dla gałęzi prawa cywilnego oraz handlowego. W związku z powyższym, w celu określenia, czy Umowa podlega opodatkowaniu PCC, konieczne będzie dokonanie jej analizy z uwzględnieniem prawa prywatnego, oraz ustalenie, czy zawiera ona essentialia negoti którejkolwiek czynności wymienionej w przedmiotowym przepisie.

Cash pooling, będąc usługą finansową, nie doczekał się w Polsce kompleksowego uregulowania prawnego. Istnieje co prawda przepis art. 93a ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 1876, ze zm.; dalej: Prawo bankowe), który odnosi się do oferowanych przez banki podatkowym grupom kapitałowym umów o skonsolidowane oprocentowanie – przepis ten ma jednak bardzo ograniczony zakres zastosowania, gdyż dotyczy wyłącznie:

tzw. wirtualnego („notional”) cash poolingu, w którym nie dochodzi do rzeczywistych przepływów środków pomiędzy rachunkami uczestników a rachunkiem koordynującego;
podatkowych grup kapitałowych.

Oznacza to, że w przypadku cash poolingu tzw. rzeczywistego (a więc takiego, który jest przedmiotem niniejszego wniosku; ang. „cash concentration”) należy posiłkować się przepisami ogólnymi prawa cywilnego, bankowego i dewizowego, a więc w szczególności przepisami o rachunkach bankowych, przelewach, poręczeniach, subrogacji i tajemnicy bankowej.

Brak uregulowania instytucji cash poolingu w prawie polskim powoduje konieczność kształtowania jej w oparciu o treść art. 3531 Kodeksu cywilnego. Przepis ten statuuje zasadę swobody umów (zasadę swobody kontraktowania). Zgodnie z tą zasadą, strony mogą ukształtować treść umowy, a także wybrać kontrahenta według swego uznania, byleby treść stosunku prawnego lub jego cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, zasadom współżycia społecznego, ani przepisom ustawy o charakterze bezwzględnie wiążącym.

Istotą opisanej w niniejszym wniosku Umowy jest zwiększenie efektywności działalności gospodarczej prowadzonej przez posiadaczy Rachunków Głównych (Uczestników Systemu oraz Koordynującego) poprzez zoptymalizowanie kosztów finansowania i odpowiednie wykorzystanie sumy dziennych sald w Grupie Rachunków. Każdy z Uczestników Systemu (w tym Koordynujący), przystępując do Umowy zakłada, że uczestnictwo w Systemie przyczyni się do zmniejszenia obciążeń z tytułu odsetek od finansowania przyznanego przez bank danemu posiadaczowi Rachunku Głównego.

Jeżeli zatem Umowa, dotycząca zarządzania płynnością finansową, stanowi na gruncie prawa prywatnego umowę nienazwaną i jednocześnie nie jest tożsama z żadną z czynności wymienionych w art. 1 ust. 1 ustawy PCC, zdaniem Wnioskodawcy, Umowa ta nie powinna podlegać opodatkowaniu PCC.

Ponadto, należy wskazać, iż umowa cash poolingu nie stanowi umowy pożyczki w rozumieniu prawa cywilnego.

Zgodnie z art. 720 § 1 Kodeksu cywilnego – przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

Jak wynika z powyższego, dla uznania danej transakcji za umowę pożyczki środków pieniężnych, konieczne jest wystąpienie zobowiązania pożyczkodawcy do przeniesienia określonej ilości środków na określony w umowie podmiot oraz zobowiązania pożyczkobiorcy do zwrotu tej samej ilości środków temu samemu podmiotowi.

W przypadku cash poolingu powyższe przesłanki nie są spełnione, brak jest bowiem zobowiązania do przeniesienia/zwrotu określonej ilości pieniędzy na określony podmiot. Uczestnicy Systemu nie posiadają bowiem wiedzy na temat tego, czy będą oni dokonywali przeniesienia środków na inny podmiot, jak również nie są zobligowani do przelewu środków w określonej kwocie.

Ponadto, Umowa nie wykazuje cech, które pozwalałyby na zakwalifikowanie jej jako jakiejkolwiek innej czynności wskazanej w art. 1 ustawy PCC.

Zatem, skoro Umowa nie została wymieniona w art. 1 ust. 1 ustawy PCC, jak również czynności dokonywane w ramach Systemu nie są tożsame z jakimikolwiek czynnościami wskazanymi w tym przepisie, w ocenie Wnioskodawcy, w związku z przystąpieniem do Umowy i w konsekwencji uczestnictwem w Systemie, na Wnioskodawcy nie będzie spoczywał obowiązek zapłaty PCC.

Co więcej, w tym miejscu Wnioskodawca wskazał, że zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy VAT, do usług zwolnionych z VAT należą usługi w zakresie depozytów środków pieniężnych, prowadzenia rachunków pieniężnych, wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych, długów, czeków i weksli oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu tych usług. W świetle aktualnego stanowiska organów podatkowych, usługa polegająca na kompleksowym zarządzaniu płynnością finansową grupy kapitałowej (cash pooling) mieści się w zakresie usług, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy VAT. Przykładowo, Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej z 27 sierpnia 2015 r. Znak: IPPP1/4512-825/15-2/AW, stwierdził, co następuje: „Zatem biorąc pod uwagę cechy charakterystyczne (...) umowy cash poolingu a także to, że wśród wymienionych w art. 43 ust. 15 ustawy czynności wyłączonych ze zwolnienia nie ma usług cash poolingu (zarządzania płynnością finansową), należy stwierdzić, że usługi zarządzania płynnością finansową świadczone (...) na rzecz Spółki, w ramach opisanego systemu cash poolingu, podlegać będą zwolnieniu od podatku, na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy.”

Zdaniem Spółki, również ten fakt potwierdza, że czynności składające się na usługę cash poolingu świadczoną przez bank w ramach Umowy nie mieszczą się w zamkniętym katalogu czynności podlegających opodatkowaniu PCC.

Prawidłowość stanowiska prezentowanego przez Spółkę jest konsekwentnie potwierdzana przez organy skarbowe. Przykładowo, Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej z 21 stycznia 2015 r. Znak: IPPB2/436-653/14-2/LS, wskazał, co następuje: „Należy podkreślić, iż umowa cash pooling pozostaje na gruncie polskiego prawa umową nienazwaną. Ustawa Kodeks cywilny – w części zobowiązaniowej – nie zawiera przepisów odnoszących się do tego typu umowy. (...) Uczestnik „cash poolingu” posiadający wolne środki nie wie, czy środki te zostaną wykorzystane, w jakiej wysokości i przez którego uczestnika. Tym samym nie jest skonkretyzowana druga strona transakcji, jak też jej przedmiot, ponieważ źródłem, z którego zostanie zasilony rachunek o saldzie debetowym, jest rachunek zbiorczy, na którym gromadzone są wolne środki wszystkich posiadających je uczestników „cash poolingu”. Należy stwierdzić, iż zawarcie umowy dotyczącej kompleksowego zarządzania płynnością finansową „cash pooling” nie zostało wymienione w ustawowym katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Czynności tego typu nie można również zakwalifikować jako umowy pożyczki. Tym samym wszelkie czynności dokonywane w ramach umowy nie będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.”

Analogiczne stanowisko zostało zaprezentowane w licznych interpretacjach indywidualnych wydanych przez organy podatkowe, w tym m.in.:

w interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 10 maja 2018 r. Znak: 0111-KDIB2-2.4014.30.2018.2.MZA,
w interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 27 kwietnia 2018 r. Znak: 0111-KDIB2-2.4014.6.2018.2.AR,
w interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 27 kwietnia 2018 r. Znak: 0111- KDIB4.4014.107.2018.2.ASZ,
w interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 26 maja 2017 r. Znak: 0114-KDIP3-2.4014.21.2017.1.LS,
w interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 23 maja 2017 r. Znak: 0114-KDIP3-2.4014.30.2017.1.JG1,
w interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 7 października 2016 r. Znak: 1462-IPPB2.4514.468.2016.1.JG1.

Mając na uwadze powyższe, zdaniem Spółki, w związku z przystąpieniem do Umowy i w konsekwencji uczestnictwem w Systemie na Wnioskodawcy nie będzie spoczywał obowiązek zapłaty PCC.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Na wstępie wskazać należy, że przedmiotem niniejszej interpretacji jest ocena stanowiska Wnioskodawcy wyłącznie w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych. W pozostałym zakresie wniosku, dotyczącym podatku od towarów i usług, zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Przepis art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (t.j. Dz.U. z 2017 r., poz. 1150) zawiera zamknięty katalog czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem. Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy – podatkowi temu podlegają następujące czynności cywilnoprawne:

umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych,
umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku,
umowy darowizny – w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy,
umowy dożywocia,
umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności – w części dotyczącej spłat lub dopłat,
ustanowienie hipoteki,
ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, oraz odpłatnej służebności,
umowy depozytu nieprawidłowego,
umowy spółki.

Podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają również zmiany ww. umów, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych oraz orzeczenia sądów, w tym również polubownych, oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne (art. 1 ust. 1 pkt 2 i 3 ww. ustawy).

Ustawodawca wprowadził zasadę enumeratywnego określenia czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Należy stwierdzić, że umowa cash poolingu pozostaje umową nienazwaną. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2018 r., poz. 1025 ze zm.) w księdze trzeciej zobowiązania – nie zawiera przepisów odnoszących się do tego typu umowy.

Umowa cash poolingu jest najbardziej zbliżona swą konstrukcją do umowy pożyczki wymienionej w katalogu określonym w art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Jednakże nie jest taką umową, bowiem w myśl art. 720 § 1 ustawy Kodeks cywilny – dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

Przedstawiona we wniosku konstrukcja umowy cash poolingu, jako sposobu zarządzania płynnością finansową uczestniczących podmiotów, pomimo zawierania w sobie pewnych elementów pożyczki, nie wyczerpuje istotnych jej znamion. Cash pooling polega na umożliwieniu lepszej gospodarki finansowej grupy kapitałowej. Dzięki tej usłudze można skompensować niedobory środków podmiotów należących do danej grupy nadwyżkami innych podmiotów należących do tej samej grupy oraz korzystnie zagospodarować nadwyżkę środków.

W przypadku cash poolingu mamy do czynienia z trzema przynajmniej podmiotami,

a mianowicie: podmiotem posiadającym wolne środki finansowe, podmiotem posiadającym niedobór tych środków oraz podmiotem występującym w roli pośrednika działającego we własnym imieniu.

Z tytułu uczestnictwa w tych transakcjach dla wszystkich podmiotów powstają określone prawa i obowiązki, jednak nie dochodzi w tym przypadku do zawarcia umowy pożyczki, ponieważ brak jest zobowiązania do przeniesienia określonej ilości pieniędzy na określony w umowie podmiot. Uczestnik cash poolingu posiadający wolne środki nie wie, czy środki te zostaną wykorzystane, w jakiej wysokości i przez którego uczestnika. Tak samo uczestnik, który posiada niedobory nie wie, środkami którego podmiotu zostaną one zniwelowane. Tym samym nie jest skonkretyzowana druga strona transakcji, jak też jej przedmiot, ponieważ źródłem, z którego zostanie zasilony rachunek o saldzie debetowym, jest – co do zasady – rachunek zbiorczy, na którym gromadzone są wolne środki wszystkich posiadających je uczestników cash poolingu lub też rachunek któregoś z uczestników, który posiada saldo dodatnie.

Przedstawiona we wniosku konstrukcja cash poolingu, jako sposobu gospodarowania wolnymi środkami finansowymi uczestników niewątpliwie zawiera w sobie pewne elementy kredytowania jednych podmiotów przez drugie. Nie sposób jednak uznać, że wyczerpuje ona wszystkie elementy przedmiotowo istotne dla umowy pożyczki.

Czynności tego typu nie można wobec tego uznać jako umowy pożyczki.

W treści wniosku wskazano, że rozliczenia dokonywane pomiędzy poszczególnymi Uczestnikami Systemu w ramach Systemu Zarządzania Środkami Pieniężnymi oparte są na konwersji długu skutkującej subrogacją (a zatem instytucji uregulowanej odpowiednio w art. 518 § 1 Kodeksu cywilnego). Wskazana instytucja nie została wymieniona w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych, który został określony w art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Zatem, jeżeli nie przyjmą one charakteru żadnej z czynności w nim wymienionych – czynności oparte na subrogacji dokonane w ramach cash poolingu nie będą podlegać opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnej.

W związku z powyższym, należy stwierdzić, że skoro zawarcie umowy cash poolingu nie zostało wymienione w ustawowym katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych a czynności tego typu nie można zakwalifikować, np. jako umowy pożyczki czy też innej czynności tym katalogiem objętej, to tym samym – z powyższych przyczyn – czynności dokonywane w ramach umowy cash poolingu dotyczące zarządzania wspólną płynnością finansową nie będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych; nie mieszczą się bowiem w katalogu czynności ściśle wymienionych jako podlegające opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Zatem Umowa Systemu Zarządzania Środkami Pieniężnymi w Grupie Rachunków (umowa cash poolingu), do której zamierza przystąpić Wnioskodawca oraz świadczone w jej ramach czynności nie będą podlegać opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Wobec powyższego, stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k–14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

z zastosowaniem art. 119a;
w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice, w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2018 r., poz. 1302) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Reklama

O nas

Regulamin