Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0112-KDIL1-3.4012.473.2018.2.KB
z 3 października 2018 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2018 r., poz. 800, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 13 lipca 2018 r. (data wpływu 20 lipca 2018 r.) uzupełnionym pismem z dnia 10 września 2018 r. (data wpływu 18 września 2018 r.) o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie spełnienia przez umowę dotyczącą samofakturowania warunków, o których mowa w art. 106d ust. 1 ustawy oraz prawa do odliczenia podatku naliczonego wykazanego na fakturach wystawionych w imieniu i na rzecz Kierowców – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 20 lipca 2018 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie spełnienia przez umowę dotyczącą samofakturowania warunków, o których mowa w art. 106d ust. 1 ustawy oraz prawa do odliczenia podatku naliczonego wykazanego na fakturach wystawionych w imieniu i na rzecz Kierowców. Wniosek został uzupełniony pismem z dnia 10 września 2018 r. (data wpływu 18 września 2018 r.) o uwierzytelniony odpis dokumentu, z którego wynika prawo osoby udzielającej pełnomocnictwa do reprezentowania Wnioskodawcy.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Spółka jest czynnym, zarejestrowanym podatnikiem VAT, prowadzącym w Polsce działalność gospodarczą. Spółka świadczy usługi za pomocą aplikacji (…) (dalej: Aplikacja), która pozwala zamówić najbliższą dostępną taksówkę. Jest to system bezpośredniej komunikacji między pasażerem a kierowcą, z wykorzystaniem oprogramowania dostępnego w domenie www lub na urządzenia mobilne. Aplikacja dostępna jest dla pasażerów indywidualnych, klientów komercyjnych (dalej: Klienci Biznesowi) oraz taksówkarzy (dalej: Kierowcy). Spółka świadczy na rzecz Klientów Biznesowych usługi przejazdów bezgotówkowych obsługiwane przez Kierowców. Usługi te są świadczone i rozliczane na podstawie odrębnych umów zawieranych między Spółką a poszczególnymi Klientami Biznesowymi. Kierowcy wykonują faktyczne przejazdy dla Klientów Biznesowych w imieniu i na rzecz Spółki. Odbywa się to na podstawie odrębnych umów zawieranych między Spółką a Kierowcami jako faktycznymi wykonawcami, w ramach których ustalane są zasady wynagrodzenia Kierowców za faktycznie wykonane usługi według ustalonych stawek. Umowa między Spółką a Klientem Biznesowym na obsługę przejazdów i umowa między Spółką a Kierowcą o faktyczne wykonywanie kursów są odrębnymi umowami. Klient Biznesowy uiszcza ustalane wynagrodzenie na rzecz Spółki, zaś Spółka, na podstawie odrębnej umowy, uiszcza odrębnie ustalone wynagrodzenie na rzecz Kierowcy.

Dzięki usługom dostarczanym przez Spółkę, Klienci Biznesowi (ich pracownicy lub inni pasażerowie) mogą korzystać z przejazdów bezgotówkowych (po zrealizowaniu kursu Kierowcy nie pobierają od nich płatności). Kursy zrealizowane w danym miesiącu na rzecz danego Klienta Biznesowego są odpowiednio rejestrowane i rozliczane przez Spółkę bezpośrednio z Klientem Biznesowym, po zakończeniu okresu rozliczeniowego zbiorczą fakturą VAT za przejazdy na rzecz danego Klienta Biznesowego w tym okresie rozliczeniowym. Spółka za wykonane przez Kierowców kursy na rzecz Klientów Biznesowych uiszcza Kierowcom uzgodnione wynagrodzenie na podstawie faktur (Kierowcy będący podatnikami VAT), zgodnie z odrębnie zawartymi z nimi umowami.

Z Kierowcami będącymi podatnikami VAT Spółka zawarła umowy o samofakturowanie zawierające:

• wskazanie stron umowy oraz że umowa jest umową o samofakturowanie, podstawę prawną umowy (art. 106d ustawy o VAT), zgodę Kierowców na wystawianie w ich imieniu i na ich rzecz faktur, faktur korygujących i duplikatów faktur;
• wskazanie jakich usług, jakiej umowy i jakiego wynagrodzenia dotyczą wystawiane faktury;
• procedurę wystawania faktur, zgodnie z którą faktury są wystawiane w formie elektronicznej stosownie do okresów rozliczeniowych określonych w zawartej umowie o samofakturowanie, w pierwszym dniu po zakończeniu danego okresu rozliczeniowego, nie później jednak niż w terminie 3 dni od zakończenia danego okresu rozliczeniowego lub w terminie 3 dni od innego zdarzenia uzasadniającego ich wystawienie;
• zgodę Kierowców na to by faktury wystawiane w ich imieniu i na ich rzecz były każdorazowo wysyłane w formie elektronicznej w dniu wystawienia na podany przez nich adres mailowy.
  
  

Zgodnie z powyższym Spółka wystawia w imieniu i na rzecz Kierowców, na podstawie danych dostępnych w Aplikacji, faktury dotyczące wynagrodzenia Kierowców z tytułu kursów dla Klientów Biznesowych i przesyła Kierowcom te faktury na adres mailowy za ich zgodą.

Spółka wystawa faktury w formie elektronicznej. Zgoda na wystawianie i przesyłanie faktur w formie elektronicznej znajduje się w umowie o współpracy zawartej z Kierowcą. W samej umowie o samofakturowanie jest zaś dodatkowo postanowienie wskazujące, że faktury wystawiane przez Spółkę w imieniu i na rzecz Kierowcy będą wystawiane w formie elektronicznej i zgoda Kierowcy aby faktury wystawiane przez Spółkę w imieniu Kierowcy były wystawiane w formie elektronicznej i wysyłane w formie elektronicznej w określonym terminie na określony adres mailowy. To postanowienie jest określone w ramach procedury akceptacji faktur, gdyż następnie ustalone są rozwiązania, co do akceptacji faktur.

Umowa o samofakturowaniu będzie określała procedurę zatwierdzania poszczególnych faktur przez danego podatnika – Kierowcę w ramach jednej z dwóch poniższych procedur:

1. poprzez mailowe zatwierdzenie przez Kierowcę otrzymanych faktur (Kierowca akceptuje otrzymane faktury i przesyła tę akceptację do Spółki drogą mailową, tym samym sposobem wyrażany jest brak akceptacji czy ewentualne zastrzeżenia), albo
2. w ramach tzw. milczącej akceptacji faktur – nieprzekazanie przez danego Kierowcę żadnych zastrzeżeń lub sprzeciwu w stosunku do przesłanych drogą mailową faktur, wystawionych przez Spółkę w systemie samofakturowania, w terminie określonym w umowie o samofakturowaniu, będzie równoznaczne z zatwierdzeniem/akceptacją danej faktury/faktur przez Kierowcę.
   
   

Termin na zgłoszenie przez Kierowcę braku akceptacji, co do faktur wystawionych i przesłanych mu przez Spółkę (w systemie samofakturowania) będzie wynosił 4 dni od daty wystawienia i przesłania drogą mailową Kierowcy danej faktury. Przekazanie zastrzeżeń lub sprzeciwu przez Kierowcę w jakiejkolwiek formie będzie skutkować brakiem zatwierdzenia/akceptacji danej faktury/faktur i koniecznością wystawienia przez Spółkę korekty lub koniecznością wystawienia faktury/faktur przez Kierowcę. Natomiast niezgłoszenie przez Kierowcę zastrzeżeń lub sprzeciwu do faktury/faktur, w jakiejkolwiek formie – w terminie określonym w umowie o samofakturowaniu – będzie oznaczało milczącą akceptację/milczące zatwierdzenie danej faktury.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

1. Czy zawarta przez Spółkę z danym Kierowcą umowa o samofakturowaniu przewidująca, że zatwierdzenie przez Kierowcę faktury nastąpi w sposób milczący – w ramach tzw. milczącej akceptacji faktury (opisanej powyżej) – spełnia warunek, o którym mowa w art. 106d ust. 1 ustawy o VAT?
2. Czy Spółce będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego VAT wykazanego na fakturach, które sama wystawi w procesie samofakturowania – w imieniu i na rzecz Kierowców, w tym także wtedy, gdy dany Kierowca nie złoży w określonym terminie żadnego oświadczenia, co do akceptacji faktury i w ten sposób, zgodnie z umową dojdzie do tzw. milczącej akceptacji faktury (przy założeniu spełnienia warunku z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT)?

Zdaniem Wnioskodawcy:

Ad. 1

Zawarta przez niego z danym Kierowcą umowa o samofakturowaniu przewidująca, że zatwierdzenie przez Kierowcę faktury nastąpi w sposób milczący – w ramach tzw. milczącej akceptacji faktury (opisanej w pkt II stanu faktycznego powyżej) – spełnia warunek, o którym mowa w art. 106d ust. 1 ustawy o VAT.

Ad. 2

Będzie przysługiwało Spółce prawo do odliczenia podatku naliczonego VAT wykazanego na fakturach, które sama wystawi w procesie samofakturowania, w imieniu i na rzecz Kierowców – jej usługodawców (przy założeniu spełnienia warunku z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT).

Uzasadnienie

Ad. 1

W świetle przepisu art. 106d ustawy o VAT, warunkiem skorzystania z możliwości tzw. samofakturowania jest wcześniejsze zawarcie przez nabywcę (tutaj – Spółkę) i podatnika (tutaj – danego Kierowcę) umowy w sprawie samofakturowania, w której zostanie określona procedura zatwierdzania poszczególnych faktur. Jednocześnie należy wskazać, iż przepisy w zakresie podatku VAT nie przewidują jakichkolwiek ograniczeń lub wymogów odnośnie sposobu zatwierdzania przez podatnika faktur, wystawionych w jego imieniu i na jego rzecz przez nabywcę, w procedurze samofakturowania. Strony umowy o samofakturowaniu mogą zatem w dowolny sposób kształtować formę zatwierdzania poszczególnych faktur wystawianych przez nabywcę w imieniu i na rzecz podatnika – sprzedawcy towarów lub usług. Zdaniem Spółki, mając na uwadze opisany stan faktyczny, zawarte przez nią z Kierowcami umowy o samofakturowaniu będą spełniać wymagania określone w art. 106d ust. 1 ustawy o VAT. Bez wpływu na powyższe pozostaje dopuszczenie w umowie o samofakturowaniu tzw. milczącej akceptacji faktury. Skoro bowiem żaden przepis w zakresie podatku VAT nie określa w jakiej konkretnie formie ma być dokonane zatwierdzenie faktur wystawionych w systemie samofakturowania, ani nie wskazuje żadnych niedopuszczalnych form zatwierdzania, należy przyjąć, iż każda określona przez strony umowy o samofakturowaniu forma zatwierdzania faktur – w tym milcząca akceptacja faktur – jest dopuszczalna, prawidłowa i spełnia warunki z art. 106d ust. 1 ustawy o VAT.

Powyższe stanowisko potwierdzają organy podatkowe w wydawanych indywidualnych interpretacjach podatkowych, m.in.: Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji nr ILPP2/443-139/14-2/MN z dnia 24 kwietnia 2014 r., Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji nr IBPP2/4512-508/15/WN z dnia 4 września 2015 r., Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji nr IBPP2/4512-84/16/IK z dnia 28 kwietnia 2016 r.

Reasumując, w opinii Spółki, zawarta przez nią z danym Kierowcą umowa o samofakturowaniu przewidująca, że zatwierdzenie przez Kierowcę faktury nastąpi m.in. w sposób milczący – w ramach milczącej akceptacji faktury, tj. w sytuacji, kiedy Kierowca w terminie określonym w umowie o samofakturowaniu nie zgłosi w jakiejkolwiek formie żadnych zastrzeżeń ani sprzeciwu w stosunku do danej faktury, wystawionej i przesłanej przez Spółkę – spełnia warunek, o którym mowa w art. 106d ust. 1 ustawy o VAT.

Ad 2.

Jak stanowi art. 88 ust. 3a pkt 5 ustawy o VAT, podstawy do obniżenia podatku należnego nie stanowią m.in. faktury, faktury korygujące wystawione przez nabywcę (zgodnie z odrębnymi przepisami, w tym przepisami o samofakturowaniu), które nie zostały zaakceptowane przez sprzedającego. Zatem, w przypadku faktur wystawianych przez nabywcę w ramach tzw. samofakturowania, warunkiem obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z tych faktur jest zaakceptowanie danej faktury przez podmiot, w imieniu i na rzecz którego faktura ta została wystawiona. Przepisy w zakresie podatku VAT nie przewidują jakichkolwiek wymagań co do formy i sposobu akceptacji faktur wystawionych w ramach tzw. samofakturowania. Tym samym, zdaniem Spółki, podmioty mogą swobodnie określać sposób i formę akceptacji poszczególnych faktur. Istotne jest wyłącznie, by przyjęta procedura akceptacji poszczególnych faktur została określona w umowie zawartej pomiędzy nabywcą a sprzedawcą towaru lub usługi. Odnosząc powyższe do analizowanej w złożonym wniosku sytuacji, należy wskazać, iż nabywane przez Spółkę od Kierowców usługi transportowe będą przez nią wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem VAT, przy czym, możliwość odliczenia przez Spółkę kwoty podatku naliczonego wskazanego na fakturze wystawionej przez nią w imieniu i na rzecz danego Kierowcy (w ramach samofakturowania) będzie dodatkowo uzależniona od zaakceptowania danej faktury przez danego Kierowcę. Zgodnie natomiast z umową o samofakturowaniu, akceptacja (zatwierdzenie) przez danego Kierowcę faktur wystawianych przez Spółkę w systemie samofakturowania, będzie dokonywana w ramach jednej z dwóch procedur opisanych powyżej. W związku z powyższym, każda poszczególna faktura wystawiana przez Spółkę w ramach procedury samofakturowania, będzie podlegała akceptacji przez sprzedającego (Kierowcę). Tym samym, art. 88 ust. 3a pkt 5 ustawy o VAT nie znajdzie zastosowania w analizowanej sprawie. Spółce będzie zatem przysługiwało prawo do odliczenia VAT naliczonego wykazanego na fakturach dokumentujących nabycie usług transportowych, wystawianych przez Spółkę w imieniu i na rzecz Kierowców, w ramach samofakturowania. Bez wpływu na powyższe prawo Spółki pozostaje fakt, iż zgodnie z zawieranymi przez nią umowami o samofakturowaniu, faktury mogą być akceptowane przez Kierowców również w ramach tzw. milczącej akceptacji faktur. Powyższe stanowisko znajduje potwierdzenie we wskazanych powyżej interpretacjach podatkowych. Dodatkowo wskazaną ocenę potwierdza wykładania historyczna. Poprzednio obowiązujące przepisy – § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług – zawierały bardzo rozbudowane wymagania co do procedury wystawiania faktur przez nabywcę, w tym wymóg podpisu pod akceptacją, co wykluczało milczącą akceptację. Obecnie ustawodawca całkowicie zrezygnował z uregulowania wymogów, co do procedury akceptacji, co implikuje możliwość swobodnego ustalenia tej procedury przez strony umowy, w tym w formie milczącego akceptu. Milcząca akceptacja – opisana w umowie – jest wystarczającym narzędziem, aby Kierowca wyraził swoją opinię na temat faktury. Kierowca wyraził zgodę na taką procedurę, powinien się spodziewać faktury na koniec okresu rozliczeniowego, więc ma czas na wypowiedzenie się, przy czym milczenie oznacza zgodę – wypowiedzenie się co do zgody, bo taka jest wola obu stron umowy. Taka procedura jest zgodna z wolą Kierowcy w tym zakresie, gdyż stanowi znaczne ułatwienie w jego działalności. Masowość wykonywania kursów i posługiwania się systemem w ramach współpracy ze Spółką, w tym w zakresie przyjmowania i odbierania zleceń uzasadnia również powierzenie w analogiczny sposób zapewniania obsługi fakturowania (w ramach samofakturowania) odnośnie podjętej współpracy.

Po drugie, za uznaniem milczącej akceptacji za wystarczającą (do uznania faktury za prawidłową i wiążącą oraz do uznania, że nie wyłączono prawa do odliczenia) przemawia prounijna wykładnia prawa. W art. 220 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej wskazano, że każdy podatnik upewnia się, że faktura została wystawiona przez niego, nabywcę lub usługobiorcę, lub w jego imieniu i na jego rzecz, przez osobę trzecią. Wskazana Dyrektywa przewiduje zatem wyłącznie zapis o zapewnieniu możliwości upewnienia się, co do prawidłowości faktury wystawionej przez nabywcę. Milcząca akceptacja przy procedurze opisanej w umowie jest wystarczająca do upewnienia się, iż faktura jest prawidłowa lub nie. Nie ma w Dyrektywie żadnego przepisu, który warunkowałby przy fakturze wystawionej przez nabywcę rozliczenie VATu naliczonego lub prawidłowość faktury od tego czy akceptacja jest milcząca lub nie. Ważne jest, że faktura i akceptacja jest weryfikowalna, co ma miejsce przy uzgodnionej procedurze.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2017 r., poz. 1221, z późn. zm.) – zwanej dalej ustawą – opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają:

1. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;
2. eksport towarów;
3. import towarów na terytorium kraju;
4. wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;
5. wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.
   
   

Stosownie do art. 7 ust. 1 ustawy – przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Według art. 8 ust. 1 ustawy – przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (…).

W przypadku gdy podatnik, działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, przyjmuje się, że ten podatnik sam otrzymał i wyświadczył te usługi (art. 8 ust. 2a ustawy).

Jak stanowi art. 106b ust. 1 pkt 1 ustawy – podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem.

W myśl art. 106d ust. 1 ustawy – podmiot, o którym mowa w art. 106b ust. 1 pkt 1, nabywający towary lub usługi od podatnika może wystawiać w imieniu i na rzecz tego podatnika faktury:

1. dokumentujące dokonanie przez podatnika sprzedaży na rzecz tego podmiotu,
2. o których mowa w art. 106b ust. 1 pkt 4,
3. dokumentujące dostawę towarów lub świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2 lit. b

– jeżeli ten podmiot i ten podatnik wcześniej zawarli umowę w sprawie wystawiania faktur w imieniu i na rzecz tego podatnika, w której została określona procedura zatwierdzania poszczególnych faktur przez podatnika dokonującego tych czynności.

Zgodnie z art. 2 pkt 31 ustawy – ilekroć mowa o fakturze – rozumie się przez to dokument w formie papierowej lub w formie elektronicznej zawierający dane wymagane ustawą i przepisami wydanymi na jej podstawie.

Natomiast przez fakturę elektroniczną rozumie się fakturę w formie elektronicznej wystawioną i otrzymaną w dowolnym formacie elektronicznym (art. 2 pkt 32 ustawy).

Na mocy art. 106e ust. 1 pkt 17 ustawy – faktura powinna zawierać w przypadku faktur, o których mowa w art. 106d ust. 1 – wyraz „samofakturowanie”.

W myśl art. 106j ust. 1 ustawy – w przypadku gdy po wystawieniu faktury:

1. udzielono obniżki ceny w formie rabatu, o której mowa w art. 29a ust. 7 pkt 1,
2. udzielono opustów i obniżek cen, o których mowa w art. 29a ust. 10 pkt 1,
3. dokonano zwrotu podatnikowi towarów i opakowań,
4. dokonano zwrotu nabywcy całości lub części zapłaty, o której mowa w art. 106b ust. 1 pkt 4,
5. podwyższono cenę lub stwierdzono pomyłkę w cenie, stawce, kwocie podatku lub w jakiejkolwiek innej pozycji faktury

– podatnik wystawia fakturę korygującą.

Stosownie do art. 106l ust. 1 pkt 2 ustawy – w przypadku gdy faktura ulegnie zniszczeniu albo zaginie nabywca, o którym mowa w art. 106d ust. 1 lub art. 106k ust. 1, wystawia ponownie fakturę:

1. na wniosek podatnika – zgodnie z danymi zawartymi w fakturze będącej w posiadaniu nabywcy,
2. zgodnie z danymi zawartymi w fakturze będącej w posiadaniu podatnika.
   
   

Mając na uwadze cytowane wyżej przepisy prawa należy stwierdzić, że samofakturowanie może zostać zastosowane pod warunkiem istnienia wcześniej zawartej (a zatem zawartej przed wystawieniem pierwszej faktury przez nabywcę w imieniu i na rzecz podatnika dokonującego sprzedaży) umowy. Ustawodawca nie określa żadnych – poza jednym – elementów, które umowa ta powinna zawierać. Tym jedynym określonym przez ustawodawcę elementem, który powinien zostać ujęty w przedmiotowej umowie jest określenie procedury zatwierdzania poszczególnych faktur przez podatnika dokonującego dostawy towarów lub świadczącego usługi, w imieniu i na rzecz którego faktury są wystawiane.

Należy wskazać, że przepisy ustawy wymagają istnienia procedury zatwierdzania poszczególnych faktur przez podatnika dokonującego dostawy towarów lub świadczącego usługi, nie wskazują natomiast, jak procedura ta ma być określona. Jednocześnie należy wskazać, że przepisy w zakresie podatku VAT nie przewidują jakichkolwiek ograniczeń lub wymogów odnośnie sposobu zatwierdzania przez podatnika faktur, wystawionych w jego imieniu i na jego rzecz przez nabywcę, w procedurze samofakturowania. Strony umowy o samofakturowaniu mogą zatem w dowolny sposób kształtować formę zatwierdzania poszczególnych faktur wystawianych przez nabywcę w imieniu i na rzecz podatnika ‒ sprzedawcy towarów lub usług.

Jednakże, w najlepszym interesie podatnika dokonującego dostawy towarów (świadczącego usługę) jest to, aby procedura ta była właściwie określona i przestrzegana, ponieważ wystawienie faktury przez nabywcę towaru lub usługi oznacza określenie kwoty podatku należnego po stronie podatnika, który dokonał dostawy towarów lub wykonał usługę. W sytuacji, gdy nabywca nie przedstawi faktury do akceptacji sprzedawcy, to i tak dostawca nie będzie zwolniony z obowiązku odprowadzenia podatku należnego z tytułu dokonanej dostawy.

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca zawarł umowy o samofakturowanie z Kierowcami będącymi podatnikami VAT zawierające: wskazanie stron umowy oraz że umowa jest umową o samofakturowanie, podstawę prawną umowy (art. 106d ustawy), zgodę Kierowców na wystawianie w ich imieniu i na ich rzecz faktur, faktur korygujących i duplikatów faktur; wskazanie jakich usług, jakiej umowy i jakiego wynagrodzenia dotyczą wystawiane faktury; procedurę wystawania faktur, zgodnie z którą faktury są wystawiane w formie elektronicznej stosownie do okresów rozliczeniowych określonych w zawartej umowie o samofakturowanie, w pierwszym dniu po zakończeniu danego okresu rozliczeniowego, nie później jednak niż w terminie 3 dni od zakończenia danego okresu rozliczeniowego lub w terminie 3 dni od innego zdarzenia uzasadniającego ich wystawienie; zgodę Kierowców na to by faktury wystawiane w ich imieniu i na ich rzecz były każdorazowo wysyłane w formie elektronicznej w dniu wystawienia na podany przez nich adres mailowy. Zgodnie z powyższym Wnioskodawca wystawia w imieniu i na rzecz Kierowców, na podstawie danych dostępnych w Aplikacji, faktury dotyczące wynagrodzenia Kierowców z tytułu kursów dla Klientów Biznesowych i przesyła Kierowcom te faktury na adres mailowy za ich zgodą.

Umowa o samofakturowaniu będzie określała procedurę zatwierdzania poszczególnych faktur przez danego podatnika – Kierowcę w ramach jednej z dwóch poniższych procedur:

1. poprzez mailowe zatwierdzenie przez Kierowcę otrzymanych faktur (Kierowca akceptuje otrzymane faktury i przesyła tę akceptację do Wnioskodawcy drogą mailową, tym samym sposobem wyrażany jest brak akceptacji czy ewentualne zastrzeżenia), albo
2. w ramach tzw. milczącej akceptacji faktur – nieprzekazanie przez danego Kierowcę żadnych zastrzeżeń lub sprzeciwu w stosunku do przesłanych drogą mailową faktur, wystawionych przez Wnioskodawcę w systemie samofakturowania, w terminie określonym w umowie o samofakturowaniu, będzie równoznaczne z zatwierdzeniem/akceptacją danej faktury/faktur przez Kierowcę.
   
   

Termin na zgłoszenie przez Kierowcę braku akceptacji, co do faktur wystawionych i przesłanych mu przez Wnioskodawcę (w systemie samofakturowania) będzie wynosił 4 dni od daty wystawienia i przesłania drogą mailową Kierowcy danej faktury. Przekazanie zastrzeżeń lub sprzeciwu przez Kierowcę w jakiejkolwiek formie będzie skutkować brakiem zatwierdzenia /akceptacji danej faktury/faktur i koniecznością wystawienia przez Wnioskodawcę korekty lub koniecznością wystawienia faktury/faktur przez Kierowcę. Natomiast niezgłoszenie przez Kierowcę zastrzeżeń lub sprzeciwu do faktury/faktur, w jakiejkolwiek formie – w terminie określonym w umowie o samofakturowaniu – będzie oznaczało milczącą akceptację/milczące zatwierdzenie danej faktury.

Odnosząc się do przedstawionej we wniosku metody akceptacji faktur, zgodnie z którą zatwierdzenie faktury przez Kierowcę nastąpi w sposób milczący, tj. gdy w terminie określonym w umowie nie zgłosi on żadnych zastrzeżeń lub sprzeciwu w stosunku do przesłanych drogą mailową faktur wystawionych przez Wnioskodawcę, należy jeszcze raz wskazać, że przepisy ustawy wymagają istnienia procedury zatwierdzania poszczególnych faktur przez podatnika dokonującego dostawy towarów lub świadczącego usługi, nie wskazują natomiast, jak procedura ta ma być określona. Istotne jest, aby procedura akceptacji faktur została w umowie określona.

Zgodnie z art. 106d ust. 1 ustawy, ważne jest aby strony transakcji potrafiły udowodnić, że porozumienie takie zostało zawarte, i że sprzedawca zatwierdza poszczególne faktury według określonej przez strony zasady.

Jak wynika z opisu sprawy, między Wnioskodawcą i Kierowcami są zawarte umowy o samofakturowanie. Z przedstawionej procedury zatwierdzania poszczególnych faktur wynika, że zatwierdzenie danej faktury nastąpi przez danego Kierowcę wówczas, gdy w terminie określonym w umowie o samofakturowaniu nie zgłosi on zastrzeżeń lub sprzeciwu do przesłanych drogą mailową faktur – tzw. milcząca akceptacja. Zdaniem tutejszego organu, powyższe działanie będzie oznaczać spełnienie warunku istnienia określonej procedury zatwierdzania poszczególnych faktur przez kontrahenta, o którym mowa w art. 106d ust. 1 ustawy.

Podsumowując, zawarta przez Wnioskodawcę z danym Kierowcą umowa o samofakturowaniu przewidująca, że zatwierdzenie przez Kierowcę faktury nastąpi w sposób milczący – w ramach tzw. milczącej akceptacji faktury (opisanej powyżej) – spełnia warunek, o którym mowa w art. 106d ust. 1 ustawy.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy w zakresie spełnienia przez umowę dotyczącą samofakturowania warunków, o których mowa w art. 106d ust. 1 ustawy jest prawidłowe.

Odnosząc się z kolei do kwestii prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego wykazanego na fakturach wystawionych przez Wnioskodawcę w imieniu i na rzecz Kierowców wskazać należy, że podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy. W myśl tego przepisu – w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 ustawy, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Stosownie do art. 86 ust. 2 lit. a ustawy – kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Z powyższego wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Ustawodawca stworzył podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno tzw. przesłanek pozytywnych, m.in. tego że zakupy są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy.

Jak stanowi art. 88 ust. 3a pkt 5 ustawy – nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku gdy faktury, faktury korygujące wystawione przez nabywcę zgodnie z odrębnymi przepisami nie zostały zaakceptowane przez sprzedającego.

Zatem, w przypadku faktur wystawianych przez nabywcę w ramach tzw. samofakturowania warunkiem obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z tych faktur jest zaakceptowanie danej faktury przez podmiot, w imieniu i na rzecz którego faktura ta została wystawiona.

Jak wynika z opisu sprawy, zatwierdzenie poszczególnych faktur przez danego Kierowcę następuje poprzez przesyłanie akceptacji otrzymanych faktur do Wnioskodawcy drogą mailową albo w ramach tzw. milczącej akceptacji faktur, która – jak zostało wskazane w niniejszej interpretacji – spełnia warunek, o którym mowa w art. 106d ust. 1 ustawy.

Ponownie należy podkreślić, że przepisy ustawy nie przewidują jakichkolwiek wymagań co do formy i sposobu akceptacji faktur wystawionych w ramach tzw. samofakturowania. Tym samym, podmioty mogą swobodnie określać sposób i formę akceptacji poszczególnych faktur. Istotne jest wyłącznie, by przyjęta procedura akceptacji poszczególnych faktur została określona w umowie zawartej pomiędzy nabywcą a sprzedawcą towaru lub usługi. Skoro zatem, żaden przepis w zakresie podatku VAT nie określa w jakiej konkretnie formie ma być dokonane zatwierdzenie faktur wystawionych w systemie samofakturowania, ani nie wskazuje żadnych niedopuszczalnych form zatwierdzania, należy przyjąć, że każda określona przez strony umowy o samofakturowaniu forma zatwierdzania faktur jest dopuszczalna.

W związku z powyższym należy stwierdzić, że faktury wystawione przez Wnioskodawcę w imieniu i na rzecz Kierowców, gdy ich zatwierdzenie następuje zgodnie z procedurami wskazanymi w opisie sprawy – w tym w sposób milczący – a nabywane usługi są wykorzystywane do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług, upoważniają Wnioskodawcę do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z tych faktur.

Reasumując, Wnioskodawcy przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego VAT wykazanego na fakturach, które sam wystawi w procesie samofakturowania – w imieniu i na rzecz Kierowców, w tym także wtedy, gdy dany Kierowca nie złoży w określonym terminie żadnego oświadczenia, co do akceptacji faktury i w ten sposób, zgodnie z umową dojdzie do tzw. milczącej akceptacji faktury (przy założeniu spełnienia warunku z art. 86 ust. 1 ustawy.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego wykazanego na fakturach wystawionych w imieniu i na rzecz Kierowców również jest prawidłowe.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej, przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.
   
   

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2018 r., poz. 1302) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.