Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0115-KDIT2-2.4011.186.2017.2.NPR
z 18 sierpnia 2017 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r., poz. 201, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z dnia 14 czerwca 2017 r. (data wpływu 19 czerwca 2017 r.), uzupełnionym pismem z dnia 1 sierpnia 2017 r. (data wpływu 3 sierpnia 2017 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia z opodatkowania otrzymanych odsetek – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 19 czerwca 2017 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek, uzupełniony w dniu 3 sierpnia 2017 r., o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia z opodatkowania otrzymanych odsetek.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Zgodnie z wyrokiem z dnia 5 grudnia 2016 r. zostały zasądzone na rzecz Wnioskodawczyni odsetki od zadośćuczynienia od strony pozwanej tj. Towarzystwa Ubezpieczeń … od dnia 13 września 2013 r. do dnia zapłaty. Towarzystwo Ubezpieczeń … dokonało wypłaty ww. odsetek w kwocie 14.524.11 zł.

Po otrzymaniu informacji PIT-8C Wnioskodawczyni zasięgnęła informacji w urzędzie skarbowym co do konieczności zapłaty podatku.

Wnioskodawczynię zobowiązano do rozliczenia podatku od otrzymanych odsetek od zadośćuczynienia na druku PIT-36. Na podstawie uzyskanych wskazówek Wnioskodawczyni wypełniła formularz PIT-36 i w dniu 5 kwietnia 2017 r. złożyła w urzędzie skarbowym.

Wnioskodawczyni nadmienia, że ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie precyzuje jak traktować odsetki od kwot wypłaconych zadośćuczynień.

Według Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi powinny być traktowane tak samo jak zadośćuczynienie, a więc zwolnione z podatku. Po przestudiowaniu orzeczeń sądów administracyjnych Wnioskodawczyni nie zgadza się z zapłatą podatku dochodowego od kwoty za zwłokę w wypłacie zadośćuczynienia.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy na podstawie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych istnieje możliwość zwolnienia od podatku dochodowego ww. ustawowych odsetek?

Zdaniem Wnioskodawczyni, nie powinna być zobowiązana do zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych z tytułu odsetek za opóźnienie w wypłacie odszkodowania. Wnioskodawczyni nadmienia, że zapłacona kwota podatku dochodowego od ustawowo przyznanych odsetek jest w Jej ocenie kosztem Jej zdrowia. Sprawa sądowa trwała ponad 3 lata, czas ten pozbawił Ją możliwości przeżywania żałoby, efektywnego leczenia, które odbywała żeby móc powrócić do zdrowia psychicznego.

Wnioskodawczyni zaznacza, że w ocenie biegłych sądowych z zakresu psychologii i psychiatrii na podstawie badań i testów psychologicznych przejawia Ona cechy zespołu stresu pourazowego w obrazie depresji. Na tamten czas Wnioskodawczyni wymagała intensywnej pomocy psychologicznej i psychiatrycznej co toczące się postepowanie potęgowało.

Ustawowe odsetki są zapłatą za zwłokę i w ocenie Wnioskodawczyni są integralną częścią zadośćuczynienia, rekompensując ból po stracie ojca, czas ,,rozdrapywania ran” w sądzie i pozwalają na intensywne leczenie, które jest kosztowne.

Wnioskodawczyni podjęła po śmierci ojca pracę na pół etatu żeby pomóc finansowo matce i pokryć koszty zalecanej terapii. Kwota odsetek umożliwiała Wnioskodawczyni powrót do zdrowia podobnie jak zadośćuczynienie. Zwłoka z wypłatą, czyli ustawowe odsetki są zapłatą za przedłużający się i ciężki proces żałoby niemogący się zakończyć ze względu na ponad 3 letni okres uczestniczenia w sprawie oraz rozdrapywania bólu, a także cierpienia.

Wnioskodawczyni uważa, że została pokrzywdzona przez życie tracąc ojca, uczestnicząc w trudnym i długim procesie, co zaburzyło Jej zdrowie. Zdaniem Wnioskodawczyni, płacąc podatek dochodowy zostanie również pozbawiona świadczeń, które do tej pory Jej przysługiwały z uwagi na bardzo niskie dochody.

Wnioskodawczyni nadmienia, że załączniki dołączone do wniosku z dnia 14 czerwca 2017 r. przedstawiają dodatkowo Jej stanowisko w sprawie.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2016 r., poz. 2032, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Na podstawie art. 11 ust. 1 ww. ustawy, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19, art. 25b i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Rodzaje źródeł przychodów zostały określone w art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, gdzie między innymi w pkt 9 wymieniono „inne źródła”.

W myśl art. 20 ust. 1 cyt. ustawy, za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17.

Instytucję prawną odsetek za zwłokę reguluje art. 481 § 1 i § 2 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2017 r., poz. 459, z późn. zm.), zgodnie z którym jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Jeżeli stopa odsetek za opóźnienie nie była oznaczona, należą się odsetki ustawowe za opóźnienie w wysokości równej sumie stopy referencyjnej Narodowego Banku Polskiego i 5,5 punktów procentowych. Jednakże gdy wierzytelność jest oprocentowana według stopy wyższej, wierzyciel może żądać odsetek za opóźnienie według tej wyższej stopy.

Należy przy tym wskazać, że odsetki będące skutkiem niewykonania zobowiązań, są świadczeniem ubocznym, pozostającym w ścisłym związku z należnością główną, jednak źródło ich powstania różni się zasadniczo od źródła powstania długu głównego. Wierzyciel może ich żądać dopiero, jeżeli dłużnik opóźni się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego.

Potwierdza to orzecznictwo sądów powszechnych, zgodnie z którym „Roszczenie odsetkowe nie jest częścią składową roszczenia głównego, gdyż opiera się na odrębnym stanie faktycznym oraz odrębnej podstawie materialnoprawnej. Roszczenie o odsetki za opóźnienie (art. 481 Kodeksu cywilnego) jest więc roszczeniem innym niż roszczenie deliktowe” (por. uchwała SN z dnia 31 stycznia 1994 r. III CZP 184/93, publ. OSNC 1994/7-8/155). „Odsetki za opóźnienie są skonstruowane przez ustawodawcę niezależnie od faktu poniesienia szkody przez wierzyciela, są w pewnym sensie elementem waloryzacji, ale spełniają również rolę kompensacji tego, że wierzyciel nie mógł z pieniędzy skorzystać wcześniej” (por. Izabella Dyka, glosa do przywołanej powyżej uchwały SN z dnia 31 stycznia 1994 r., PS 1997/9/72).”

Dodatkowo, wskazać należy, że w dniu 6 czerwca 2016 r. została podjęta uchwała Naczelnego Sądu Administracyjnego (sygn. akt II FPS 2/16), dotycząca opodatkowania odsetek. W przedmiotowej uchwale siedmiu sędziów NSA uznało, że „odsetki za opóźnienie w zapłacie powstają z mocy ustawy, a nie czynności prawnej, a czynność prawna, zobowiązująca do spełnienia świadczenia w określonym terminie jest zdarzeniem jedynie pośrednio mającym wpływ na ich powstanie. Po powstaniu odsetki stają się długiem samodzielnym, niezależnym od długu głównego”.

Wyłączenie z opodatkowania należności głównej nie oznacza więc, że wolne od podatku są także odsetki od niej naliczone.

Zwolnienie od podatku dochodowego otrzymanych odsetek przysługuje tylko wówczas, gdy przepis ustawy zawiera w tym przedmiocie (konkretnie odnosi się do odsetek) – wyraźne postanowienie.

I tak, wolne od podatku są odsetki wymienione w art. 21 ust. 1 pkt 52, pkt 95, pkt 119, pkt 130, pkt 130a, pkt 130b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, czyli:

• odsetki i kwoty rekompensat otrzymanych na podstawie przepisów ustawy z dnia 20 grudnia 1996 r. o zasadach realizacji przedpłat na samochody osobowe (Dz. U. poz. 776),
• odsetki z tytułu nieterminowej wypłaty wynagrodzeń i świadczeń z tytułów, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 1,
• odsetki od papierów wartościowych emitowanych przez Skarb Państwa oraz obligacji emitowanych przez jednostki samorządu terytorialnego, w części odpowiadającej kwocie odsetek zapłaconych przy nabyciu tych papierów wartościowych od emitenta,
• odsetki lub dyskonto od obligacji emitowanych przez Skarb Państwa i oferowanych na rynkach zagranicznych oraz dochody z odpłatnego zbycia tych obligacji uzyskane przez osoby fizyczne, o których mowa w art. 3 ust. 2a.
• odsetki lub dyskonto od listów zastawnych uzyskane przez osoby fizyczne, o których mowa w art. 3 ust. 2a,
• odsetki lub dyskonto od obligacji emitowanych przez Bank Gospodarstwa Krajowego i oferowanych na rynkach zagranicznych, przeznaczonych na finansowanie ustawowych celów działalności Banku Gospodarstwa Krajowego, dotyczących wspierania polityki gospodarczej Rady Ministrów, realizacji rządowych programów społeczno-gospodarczych oraz programów samorządności lokalnej i rozwoju regionalnego oraz dochody z odpłatnego zbycia tych obligacji, uzyskane przez podatników, o których mowa w art. 3 ust. 2a.

W świetle powyższego należy przyjąć, że ustawodawca nie pomija odsetek w zwolnieniach, jeżeli uznaje zasadność ich zwolnienia w odniesieniu do dóbr, które w jego ocenie zasługują na szczególną ochronę.

Z przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego wynika, że zgodnie z wyrokiem z dnia 5 grudnia 2016 r. zostały zasądzone na rzecz Wnioskodawczyni odsetki od zadośćuczynienia od strony pozwanej tj. Towarzystwa Ubezpieczeń … od dnia 13 września 2013 r. do dnia zapłaty. Towarzystwo Ubezpieczeń … dokonało wypłaty ww. odsetek w kwocie 14.524.11 zł. Po otrzymaniu informacji PIT-8C Wnioskodawczyni zasięgnęła informacji w urzędzie skarbowym co do konieczności zapłaty podatku. Wnioskodawczynię zobowiązano do rozliczenia podatku od otrzymanych odsetek od zadośćuczynienia na druku PIT-36. Na podstawie uzyskanych wskazówek Wnioskodawczyni wypełniła formularz PIT-36 i w dniu 5 kwietnia 2017 r. złożyła w urzędzie skarbowym.

Mając na uwadze przedstawiony stan faktyczny oraz powołane przepisy prawa należy stwierdzić, że wypłacone Wnioskodawczyni odsetki naliczone od zadośćuczynienia, jako nie wymienione w katalogu zwolnień przedmiotowych stanowią przychód z innych źródeł określonych w art. 10 ust. 1 pkt 9 w związku z art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym na zasadach ogólnych (według skali podatkowej).

Wobec powyższego, stanowisko Wnioskodawczyni jest nieprawidłowe.

Odnosząc się natomiast do powołanego przez Wnioskodawczynię wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi podkreślenia wymaga, że jakkolwiek wyroki sądów i orzeczenia podatkowe kształtują pewną linię wykładni obowiązującego prawa, jednak dotyczą wyłącznie konkretnych spraw, w danym stanie prawnym. Należy stwierdzić, że rozstrzygnięcie to zapadło w indywidualnej sprawie i w świetle art. 87 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej nie jest źródłem powszechnie obowiązującego prawa i tym samym nie może być wiążące dla organu wydającego interpretację indywidualną.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawczynię w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona interpretacja traci swoją aktualność.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2016 r., poz. 718, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.