Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0112-KDIL2-1.4012.302.2017.3.SS
z 3 października 2017 r.

 

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r., poz. 201, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 5 lipca 2017 r. (data wpływu 20 lipca 2017 r.), uzupełnionym pismami z dnia: 28 sierpnia 2017 r. (data wpływu 5 września 2017 r.) oraz 26 września 2017 r. (data wpływu 26 września 2017 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z faktur dokumentujących nabycie towarów i usług w związku z realizacją pkt 1 etapu 3-ciego projektu pn.: „(…)”, dotyczącego (…) – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 20 lipca 2017 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z faktur dokumentujących nabycie towarów i usług w związku z realizacją pkt 1 etapu 3-ciego projektu pn.: „(…)”, dotyczącego (…). Wniosek uzupełniono w dniach: 5 września 2017 r. i 26 września 2017 r. poprzez doprecyzowanie opisu sprawy, przeformułowanie pytania, przedstawienie własnego stanowiska oraz potwierdzenie wpłaty brakującej opłaty.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Gmina, realizując zadanie własne, określone w art. 7 ust. 1 pkt 1, 7 i 15 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2015 r., poz. 1515, z późn. zm.), tj. w zakresie zaspokajania zbiorowych potrzeb wspólnoty w sprawach gospodarki nieruchomościami, jak również utrzymania gminnych obiektów i urządzeń użyteczności publicznej oraz obiektów administracyjnych, będzie realizowała projekt pn.: „(…)”. Wiodącymi tematami projektu są mieszkalnictwo oraz aktywizacja społeczności lokalnej w ramach działań rewitalizacyjnych.

Projekt zakłada realizację pilotażu w kolejnych etapach:

  1. Opracowanie Gminnego Programu Rewitalizacji (…);
  2. Wzmocnienie zdolności instytucjonalnej miasta do prowadzenia działań rewitalizacyjnych;
  3. „(…)”;
  4. Rozwój inicjatyw społecznych.

Opis poszczególnych czynności przewidzianych do realizacji w ramach etapów:

Ad. 1.

Gminny Program Rewitalizacji (GPR) został opracowany do końca października 2016 roku. Zakłada on zarówno działania realizowane przez Urząd Miasta, jak i zlecone na zewnątrz. Wiele z działań społecznych realizowanych jest przez organizacje pozarządowe (warsztaty). Działania modelowe będą obejmować:

  1. opracowanie szczegółowej diagnozy obszaru rewitalizacji – w oparciu o analizę przestrzenną oraz dane zebrane z Urzędu Miasta w ramach działań doradczych, służących wypracowaniu koncepcji projektu pilotażowego – działanie realizowane przez ekspertów Ministerstwa Rozwoju (MR) w ramach wsparcia doradczego;
  2. organizacja i przeprowadzenie procesu partycypacyjnego, związanego z przygotowaniem GPR w podobszarach rewitalizacji z użyciem różnych narzędzi partycypacji, m.in.:
    1. warsztaty z mieszkańcami,
    2. debata dla mieszkańców;
  3. lotne punkty informacyjne w związku z opracowaniem;
  4. opracowanie GPR, przeprowadzanie konsultacji społecznych oraz niezbędnych uzgodnień;
  5. przeprowadzenie procedury strategicznej oceny oddziaływania na środowisko dla GPR;

Ad. 2.

W ramach wzmocnienia zdolności instytucjonalnej miasta oraz lokalnych interesariuszy (w tym przede wszystkim mieszkańców oraz organizacji pozarządowych), przewiduje się prowadzenie działań rewitalizacyjnych obejmujących:

  1. dostosowanie struktury Urzędu Miejskiego (UM) do założeń opisanych w GPR;
  2. działania edukacyjne skierowane do pracowników UM wzmacniające ich zdolność do uczestnictwa w procesie rewitalizacji; opracowanie Planu działania w zakresie edukacji, komunikacji społecznej, partnerstwa inwestycyjnego i promocji procesu rewitalizacji miasta – dokument instruktażowy dla koordynatora GPR, pokazujący możliwe narzędzia edukacyjne oraz formy promocji metod pracy z interesariuszami przez okres wdrażania i oceny rewitalizacji wraz z oczekiwanymi rezultatami i produktami;
  3. organizacja stałego punktu informacyjnego w obszarze rewitalizacji, w ramach którego zapewniane będzie doradztwo (dyżury) oraz szkolenia dla interesariuszy, w tym:
    • wsparcie edukacyjne i doradcze dla organizacji pozarządowych, wspierające zdolność instytucjonalną tych organizacji do zaangażowania się w realizację projektów społecznych,
    • doradztwo prawne, ekonomiczne i techniczne dla interesariuszy w obszarze pilotażowym i obszarze rewitalizacji;
  4. kontynuacja wydawania gazety poświęconej kompleksowej rewitalizacji miasta – Gazeta jest wydawana podobnie jak lokalny dziennik, zawiera wszystkie bieżące informacje o stanie rewitalizacji w mieście i będzie wydawana co kwartał do końca projektu pilotażowego, a następnie planowana jest kontynuacja, finansowana ze środków miasta. Jest to przystępny i komunikatywny sposób dotarcia do wszystkich mieszkańców, również tych, którzy nie korzystają z Internetu;
  5. prowadzenie strony internetowej – (...) oraz merytoryczne prowadzenie bloga podsumowującego działania doradcze;
  6. opracowanie analizy dotyczącej zakresu Specjalnej Strefy Rewitalizacji (SSR) oraz uchwały ws. wyznaczenia SSR, konsultacje społeczne uchwały dot. SSR.

Ad. 3.

Etap dotyczący „(…)” obejmuje:

  1. inwentaryzację stanu technicznego budynków mieszkalnych w zasobie gminy na obszarze rewitalizacji;
  2. badanie diagnostyczne postaw mieszkaniowych potencjalnych klientów mieszkań w zasobie mieszkaniowym gminy, służące rozpoznaniu potrzeb obecnych i potencjalnych mieszkańców obszaru rewitalizacji, dotyczących warunków mieszkaniowych, dostępu do usług publicznych i kryteriów jakości życia związanych z warunkami mieszkaniowymi i otoczeniem mieszkania. Przewidziane są badania ilościowe i jakościowe;
  3. doradztwo w wyborze modeli inwestycji mieszkaniowych dostosowanych do potrzeb mieszkańców obszaru rewitalizacji oraz w poszukiwaniu inwestorów zainteresowanych testowaniem rozwiązań technologicznych (remontowych i energooszczędnych) oraz organizacyjno-prawnych w pustostanach w obszarze pilotażowym wraz z fundraisingiem dla podmiotów zainteresowanych testowaniem wybranych modeli w kwartale pilotażowym. Doradztwo zakończone będzie publikacją pt. Długoterminowe możliwości inwestycyjne w mieszkalnictwie, w której zostaną zebrane założenia modelu, przetestowane działania i ścieżki dojścia do ich wypracowania oraz informacje, w jaki sposób zastosować te rozwiązania w innych warunkach;
  4. organizację, w czasie którego zostaną przedstawione wyniki badania diagnostycznego oraz – na podstawie inwentaryzacji – wybrane pustostany w kwartale pilotażowym, przeznaczone do testowania rozwiązań technologicznych (remontowych i energooszczędnych) oraz organizacyjno-prawnych. Forum ma służyć prezentacji planowanego działania i poszukiwaniu zainteresowanych inwestorów w kraju i za granicą;
  5. działania edukacyjne: warsztaty i dyskusje w trakcie;
  6. opracowanie dokumentu Polityka mieszkaniowa miasta ze szczególnym uwzględnieniem działań w podobszarach rewitalizacji.

Ad. 4.

Wiązka dotycząca innowacji społecznych obejmuje:

  1. badanie jakości życia w obszarze rewitalizacji wraz z ewaluacją wpływu dotychczas realizowanych projektów społecznych na zmiany jakości życia mieszkańców obszarów zagrożonych ubóstwem i wykluczeniem społecznym, którego efektem będą rekomendacje, dotyczące zmian w realizowanych projektach oraz potencjalnych nowych projektów (tzw. innowacji społecznych);
  2. publiczne, komercyjne i filantropijne źródła finansowania projektów rewitalizacyjnych (infrastrukturalnych i społecznych) w ramach GPR – poradnik dla interesariuszy procesu rewitalizacji;
  3. w ramach strony (...) zostanie utworzony generator wniosków dla organizacji pozarządowych na wspólne świadczenie usług w ramach otwartych konkursów ofert dla konsorcjów NGO;
  4. mechanizm regrantingowy wraz z koncepcją wdrażania przedstawiającą, obok zasad funkcjonowania także informacje, w jaki sposób mogą być do funduszu przekazywane zasilenia podmiotów niepublicznych oraz w jaki sposób mogą się one włączać pozafinansowo w projekty przy wsparciu z funduszu;
  5. konkurs na innowacje społeczne, w tym przygotowanie wytycznych dla konkursu na pomysły dot. innowacji społecznych, organizację konkursu i ocenę prac konkursowych przez skład sędziowski w poszczególnych kategoriach;
  6. wypracowanie przez zwycięzców konkursów w poszczególnych kategoriach projektów społecznych, bazujących na wynikach konkursu z interesariuszami procesu rewitalizacji, dla których zostaną zaprojektowane nagrodzone innowacyjne pomysły mieszczące się w katalogu typów projektów określonych w działaniach OSI oraz innych środków zewnętrznych;
  7. konferencja dotycząca wyników ewaluacji dotychczasowych form wsparcia społecznego, kryteriów konkursu na innowacje społeczne oraz projektów nagrodzonych w tym konkursie;
  8. wdrożenie działań stymulujących szerokie stosowanie narzędzi budowania zaangażowania społeczności lokalnej w rewitalizacji, w tym z wykorzystaniem metody planning for real, w tym:
    • opracowanie koncepcji programowo-organizacyjnej obszaru pilotażowego metodą partycypacyjną z interesariuszami – opracowanie koncepcji ma na celu stworzenie warunków do rozwoju inwestycji i jednocześnie ram porządkujących często chaotyczne działania prywatnych podmiotów;
    • wypracowanie w toku warsztatów planów działań przedstawiających szczegółowe scenariusze działania poszczególnych interesariuszy w obszarze pilotażowym wraz z wyszczególnieniem kamieni milowych, wymagających weryfikacji przyjętej strategii działania, wąskich gardeł oraz wskazania punktów, gdzie potrzebne będzie doradztwo bądź skorzystanie ze wzorów dokumentów;
    • działania planistyczne i wspierające mieszkańców w nabyciu umiejętności realizacji niewielkich projektów w ramach inicjatywy lokalnej, czy zgłoszeń do budżetu partycypacyjnego, a następnie realizacji projektów i zapewnieniu ich trwałości. Będą realizowane w formule plannning for real przez wybrane lokalne organizacje pozarządowe w formule długoterminowych warsztatów, odbywających się przez cały okres pilotażu w 10 kwartałach obszaru pilotażowego (na obszarze zajezdni (...) te działania nie będą realizowane ze względu na brak mieszkańców);
    • materiały informacyjno-instruktażowe dla interesariuszy spoza kwartału pilotażowego, poradniki dla mieszkańców, wspólnot mieszkaniowych, instytucji, przedsiębiorstw i organizacji pozarządowych, bazujące na wypracowanych doświadczeniach.

Celem działań przeprowadzonych na różnych poziomach oddziaływania na obszar rewitalizacji (od całego obszaru po wskazane jako obszar pilotażowy fragmenty) jest wypracowanie najbardziej adekwatnego mechanizmu prowadzenia działań rewitalizacyjnych poprzez dopasowanie podejmowanych działań do zidentyfikowanych problemów wynikających z pogłębionej diagnozy. W związku z tym, większość wiązek działań obejmuje działania diagnostyczne, przygotowanie interesariuszy i jednostek UM do wykorzystania zebranych informacji i odebranych diagnoz oraz wdrożenie szytego na miarę rozwiązania.

Z tego punktu widzenia miasto będzie modelowym przykładem budowania i wzmacniania zdolności instytucjonalnej interesariuszy procesu rewitalizacji do programowania i realizacji działań rewitalizacyjnych zgodnie z Krajową Polityką Miejską 2023. Jednocześnie, wypracowane diagnozy będą mogły służyć programowaniu podobnych badań i rozwiązań w innych obszarach tego i innych miast. Celem pilotażu w tym punkcie jest wskazanie planu działań, który – dzięki pilotażowym wdrożeniom, licznym wzorom dokumentów oraz materiałom instruktażowym – będzie użyteczny dla innych miast, które będą mogły wykorzystać go w swoich działaniach rewitalizacyjnych poprzez Krajowe Centrum Wiedzy o Rewitalizacji.

Realizatorami usług w zakresie poszczególnych etapów projektu pilotażowego będą: pracownicy UM (w ramach umów zleceń bądź dodatków do wynagrodzenia), jednostki miejskie (wsparcie merytoryczne), eksperci MR (na podstawie umowy zlecenia) oraz firmy wybrane w wyniku postępowania o udzielenie zamówienia publicznego.

Ponadto, przewiduje się udział w szkoleniach oraz organizowanie szkoleń a także zlecanie tych zadań innym firmom komercyjnym.

Poza działaniami projektowymi, szkoleniowymi i wdrożeniowymi istotnym działaniem opisanym w programie pilotażowym jest przeprowadzenie inwentaryzacji zasobu celem rozpoznania stanu technicznego i warunków życia mieszkańców zasobu komunalnego oraz stanu technicznego pustostanów pod działania remontowe. Inwentaryzacji poddane zostaną zasoby znajdujące się w podobszarach rewitalizacji wg następujących adresów: (…)

Wskazane lokalizacje obejmują w 100% budynki gminne o charakterze mieszkalno-użytkowym. Zasobem tym zarządza jednostka gminna. Inwentaryzacja zostanie zlecona podmiotowi funkcjonującemu na rynku usług wybranemu w toku postępowania o udzielenie zamówienia publicznego. Docelowo wszystkie lokale w zasobie powinny mieć charakter mieszkalny, jednakże wystąpienie o zmianę przeznaczenia lokalu z użytkowego na mieszkalny będzie dokonywać wybrana firma już na etapie realizacji inwentaryzacji, a nie przed przystąpieniem do niej.

W wyniku inwentaryzacji oraz badania diagnostycznego zostanie opracowany przez doradcę – jeden z głównych rezultatów projektu pilotażowego. Model będzie miał charakter wdrożeniowy i zakończy się realizacją m.in. 5 projektów inwestycyjnych w sferze mieszkaniowej w kwartale pilotażowym. Jego celem będzie:

  • otworzenie rynku mieszkaniowego na inwestorów zagranicznych, którzy szukają stabilnych i długoterminowych możliwości inwestycyjnych, najczęściej z dodatkowym efektem społecznym (np. fundusze emerytalne, fundusze inwestycyjne, organizacje filantropijne),
  • wyłączenie deweloperów, działających lokalnie, do prowadzenia działań alternatywnych do inwestycji na rynku pierwotnym.

Przedstawione rozwiązania są zbieżne ze strategicznym podejściem UM do uczynienia rewitalizacji motorem rozwoju miasta poprzez skoncentrowanie działań w zakresie mieszkalnictwa w podobszarach rewitalizacji, ponieważ może ono wraz z postępem działań rewitalizacyjnych służyć jako magnes przyciągający mieszkańców i inwestorów. Istotnym aspektem powinno być wykorzystywanie kompaktowości miasta (…), co mogłoby zaradzić postępującej depopulacji przy jednoczesnej silnej konkurencji innych ośrodków miejskich. Rozwiązaniem może być swoiste odwrócenie trendów – poprzez podwyższenie jakości tkanki miejskiej i mocne nasycenie usługami podobszarów rewitalizacji – stanie się miejscem atrakcyjnym dla ludzi kreatywnych, chcących w wyborze oferty mieszkaniowej skorzystać z nowych rozwiązań, np. nie dążąc do dochodzenia do własności mieszkania, angażując się w działania remontowe poprzez przynależność do spółdzielni socjalnych, kooperatyw itp.

Aby działania takie mogły się upowszechnić potrzebne są nie tylko działania analityczne i doradcze, ale również stworzenie odpowiedniego środowiska do wymiany doświadczeń i testowania nowych rozwiązań mieszkaniowych także przez osoby indywidualne. Jest to swoista zmiana myślenia o rewitalizacji – nie remonty, ale budowa kapitału intelektualnego – poprzez budowę zaplecza intelektualnego i kreatywnego – w naturalny sposób umożliwi to mieszanie się środowisk wykluczonych i aktywnych, co przełoży się na włączanie społeczne grup wykluczonych. Powyższe możliwe będzie do realizacji dzięki wykorzystaniu unikatowego potencjału miasta (liczne place, parki, zabytkowa zabudowa, historia, kultura) w celu uzupełnienia oferty aglomeracji. W rezultacie, strategia miasta będzie polegać nie na kopiowaniu istniejących rozwiązań w celu konkurowania z głównymi ośrodkami aglomeracji, ale wypracowaniu własnej, trzeciej drogi, komplementarnej do „oferty” innych miast aglomeracji, w której miejsce w zasobach mieszkaniowych stanie się szczególnie pożądane, a osoby zagrożone wykluczeniem skorzystają z poprawy jakości oferty mieszkaniowej. Rozszerzenie profilu mieszkaniowego o klasę kreatywną (artystów, studentów) ma pozwolić na wzmocnienie atrakcyjności rynku mieszkaniowego dla potencjalnych inwestorów. Indywidualne rozwiązania mieszkaniowe będą szły w parze z działaniami wspierającymi przedsiębiorczość młodych ludzi, przede wszystkim absolwentów (np. start-upy, pracownie w adoptowanych na te cele większych metrażowo mieszkaniach i lokalach użytkowych). Pojawiają się konkursy celowe na adaptacje parterów budynków na cele usługowe, gastronomiczne, galerie sztuki użytkowej, prowadzone przez artystów lub organizacje pozarządowe.

Gmina jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Faktury dokumentujące zakup towarów i usług związanych z realizacją ww. projektu wystawiane będą na Nabywcę i Odbiorcę: Gminę (...) od 1 stycznia 2017 r. wraz ze swoimi jednostkami organizacyjnymi dokonała centralizacji rozliczeń w zakresie podatku od towarów i usług.

Pismem z dnia 28 sierpnia 2017 r. – stanowiącym uzupełnienie wniosku – Zainteresowany wskazał, co następuje:

„W celu doprecyzowania zapisów ww. wniosku informuję, iż zapytanie dotyczy uznania podatku od towarów i usług jako kosztu kwalifikowanego w części 3-ciej projektu dotyczącego (…). W szczególności w zakresie inwentaryzacji stanu technicznego budynków mieszkalnych w zasobie na obszarze rewitalizacji (dot. Etap 3 pkt 1 zakresu projektu). Usługa obejmie przygotowanie dokumentacji w zakresie pełnych inwentaryzacji budynków wraz z dokumentacją techniczną w wybranych kwartałach w (…) wskazanych w projekcie.

Ad. 1.

Ww. dokumentacja nie będzie podlegała żadnym czynnościom opodatkowanym podatkiem od towarów i usług, zwolnionych od podatku czy niepodlegających opodatkowaniu tym podatkiem.

Ad. 2.

Dokumentacja zakupiona w ramach tego zadania nie będzie wykorzystywana przez Gminę do celów wykonywanej przez nią działalności gospodarczej. Dokumentacja zostanie w Urzędzie Miejskim i nie będzie nikomu sprzedawana.

Ad. 3.

Dokumentacja nie będzie podlegała żadnym czynnościom opodatkowanym podatkiem VAT w związku z czym nie będzie możliwości wyodrębnienia całości lub części kwot podatku naliczonego, związanych z czynnościami w stosunku do których będzie przysługiwało prawo obniżenia kwoty podatku należnego”.

Natomiast, w uzupełnieniu do wniosku z dnia 26 września 2017 r. Wnioskodawca wyjaśnił, że:

„Wnioskodawca składa wniosek o wydanie interpretacji w zakresie prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z faktur dokumentujących nabycie towarów i usług w ramach realizacji pkt 1 3-ciej części etapu projektu pn.: „(…)” dotyczącego (…), tj. przeprowadzenia pełnych inwentaryzacji stanu technicznego budynków w zasobie gminy wraz z dokumentacją techniczną w wybranych kwartałach w (… )wskazanych w projekcie”.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie (ostatecznie przeformułowane w piśmie z dnia 26 września 2017 r.):

Czy Gmina, realizując pkt 1 3-ciej części etapu projektu pn.: „(…)”, dotyczącego (…), nie będzie mogła obniżyć kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z faktur dokumentujących nabycie towarów i usług?

Zdaniem Wnioskodawcy (ostatecznie sformułowanym w piśmie z dnia 26 września 2017 r.), nie będzie możliwości obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w przypadku faktur wskazanych w zmienionym wniosku o interpretację indywidualną.

W ramach pkt 1 3-ciej części projektu pn.: „(…)”, dotyczącego (…), zostanie przeprowadzona pełna inwentaryzacja stanu technicznego budynków w zasobie gminy wraz z dokumentacją techniczną, w wybranych kwartałach, w (…) wskazanych w projekcie. Dokumentacja ta wytworzona zostanie jedynie na potrzeby Gminy i ma wskazać w jakim stanie technicznym znajduje się zasób Gminy w wybranych obszarach. Gmina nie będzie nigdy bezpośrednio odsprzedawać dokumentacji oraz danych technicznych uzyskanych w trakcie przeprowadzonej inwentaryzacji. Dopiero wyniki przeprowadzonych ekspertyz wskażą możliwości techniczne konkretnych budynków, na podstawie których Gmina będzie mogła podjąć kolejne decyzje co do sposobu zagospodarowania tych zasobów. Równocześnie, nawet jeśli budynki te w przyszłości byłyby wykorzystywane przez Gminę do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług, zwolnionych od podatku, czy niepodlegających opodatkowaniu tym podatkiem, to nigdy, zdaniem Gminy, nie będzie bezpośredniego związku pomiędzy uzyskanymi wynikami z przeprowadzonej inwentaryzacji z wykonywanymi przez Gminę wspomnianymi czynnościami. Gmina nie będzie mogła też dokonać wyodrębnienia całości lub części kwot podatku naliczonego związanych z czynnościami, w stosunku do których przysługiwałoby jej prawo do obniżenia kwoty podatku należnego.

W związku z powyższym, zdaniem Wnioskodawcy, Gmina nie ma prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z faktur dokumentujących nabycie towarów i usług w ramach realizacji pkt 1 3-ciej części etapu projektu pn.: „(…)”, dotyczącego (…), tj. przeprowadzenia pełnych inwentaryzacji stanu technicznego budynków w zasobie gminy wraz z dokumentacją techniczną, w wybranych kwartałach, w (…) wskazanych w projekcie.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

W myśl art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2017 r., poz. 1221, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 ustawy, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

  1. nabycia towarów i usług,
  2. dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.

Z cytowanych wyżej przepisów wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany, czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi. Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Ponadto podkreślić należy, że ustawodawca stworzył podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Jedno z takich ograniczeń zostało wskazane w art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy, zgodnie z którym, nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku, gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Oznacza to, że podatnik nie może skorzystać z prawa do odliczenia w odniesieniu do podatku, który jest należny wyłącznie z tego względu, że został wykazany na fakturze w sytuacji, gdy transakcja nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

W myśl art. 88 ust. 4 ustawy, obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7.

Zgodnie z powyższą regulacją, z prawa do odliczenia podatku skorzystać mogą wyłącznie podatnicy, którzy są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni.

Zatem, aby podmiot mógł skorzystać z prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony związany z dokonanym nabyciem towarów i usług, w pierwszej kolejności winien spełnić przesłanki umożliwiające uznanie go – dla tej czynności – za podatnika podatku od towarów i usług, działającego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania, podlegają wszelkie transakcje, których przedmiotem jest dostawa towarów lub świadczenie usług, pod warunkiem, że są one realizowane przez „podatników” w rozumieniu ustawy i wykonywane w ramach działalności gospodarczej.

Zgodnie z przepisem art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza – według art. 15 ust. 2 ustawy – obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Stosownie do art. 15 ust. 6 ustawy – nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Oznacza to, że organ będzie uznany za podatnika podatku od towarów i usług w dwóch przypadkach, tj. gdy wykonuje czynności inne niż te, które mieszczą się w ramach jego zadań oraz, gdy wykonuje czynności mieszczące się w ramach jego zadań, ale czyni to na podstawie umów cywilnoprawnych.

Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zatem jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny. Będą to zatem wszystkie realizowane przez te jednostki (urzędy) czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy, itd., umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych). Tylko w tym zakresie ich czynności mają bowiem charakter działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

Stosownie do przepisu art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2016 r., poz. 446, z późn. zm.), gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.

Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 powyższej ustawy, do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

Do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty (art. 7 ust. 1 cyt. ustawy). W szczególności zadania własne obejmują m.in. sprawy gminnego budownictwa mieszkaniowego (art. 7 ust. 1 pkt 7 ww. ustawy).

Z opisu sprawy wynika, że Gmina, realizując zadanie własne, określone w art. 7 ust. 1 pkt 1, 7 i 15 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym, tj. w zakresie zaspokajania zbiorowych potrzeb wspólnoty w sprawach gospodarki nieruchomościami, jak również utrzymania gminnych obiektów i urządzeń użyteczności publicznej oraz obiektów administracyjnych, będzie realizowała projekt pn.: „(…)”. Wiodącymi tematami projektu są mieszkalnictwo oraz aktywizacja społeczności lokalnej w ramach działań rewitalizacyjnych.

Projekt zakłada realizację pilotażu w kolejnych etapach:

  1. Opracowanie Gminnego Programu Rewitalizacji.
  2. Wzmocnienie zdolności instytucjonalnej miasta do prowadzenia działań rewitalizacyjnych.
  3. „(…)”.
  4. Rozwój inicjatyw społecznych.

Etap dotyczący „(…)” obejmuje:

  1. inwentaryzację stanu technicznego budynków mieszkalnych w zasobie gminy na obszarze rewitalizacji;
  2. badanie diagnostyczne postaw mieszkaniowych potencjalnych klientów mieszkań w zasobie mieszkaniowym gminy, służące rozpoznaniu potrzeb obecnych i potencjalnych mieszkańców obszaru rewitalizacji dotyczących warunków mieszkaniowych, dostępu do usług publicznych i kryteriów jakości życia związanych z warunkami mieszkaniowymi i otoczeniem mieszkania. Przewidziane są badania ilościowe i jakościowe;
  3. doradztwo w wyborze modeli inwestycji mieszkaniowych dostosowanych do potrzeb mieszkańców obszaru rewitalizacji oraz w poszukiwaniu inwestorów zainteresowanych testowaniem rozwiązań technologicznych (remontowych i energooszczędnych) oraz organizacyjno-prawnych w pustostanach w obszarze pilotażowym wraz z fundraisingiem dla podmiotów zainteresowanych testowaniem wybranych modeli w kwartale pilotażowym. Doradztwo zakończone będzie publikacją pt. Długoterminowe możliwości inwestycyjne w mieszkalnictwie, w której zostaną zebrane założenia modelu, przetestowane działania i ścieżki dojścia do ich wypracowania oraz informacje, w jaki sposób zastosować te rozwiązania w innych warunkach niż (…);
  4. organizację (…), w czasie którego zostaną przedstawione wyniki badania diagnostycznego oraz – na podstawie inwentaryzacji – wybrane pustostany w kwartale pilotażowym, przeznaczone do testowania rozwiązań technologicznych (remontowych i energooszczędnych) oraz organizacyjno-prawnych. Forum ma służyć prezentacji planowanego działania i poszukiwaniu zainteresowanych inwestorów w kraju i za granicą;
  5. działania edukacyjne: warsztaty i dyskusje w trakcie (…);
  6. opracowanie dokumentu Polityka mieszkaniowa miasta ze szczególnym uwzględnieniem działań w podobszarach rewitalizacji.

Celem działań przeprowadzonych na różnych poziomach oddziaływania na obszar rewitalizacji (od całego obszaru po wskazane jako obszar pilotażowy fragmenty) jest wypracowanie najbardziej adekwatnego mechanizmu prowadzenia działań rewitalizacyjnych poprzez dopasowanie podejmowanych działań do zidentyfikowanych problemów wynikających z pogłębionej diagnozy. W związku z tym, większość wiązek działań obejmuje działania diagnostyczne, przygotowanie interesariuszy i jednostek UM do wykorzystania zebranych informacji i odebranych diagnoz oraz wdrożenie szytego na miarę rozwiązania. Z tego punktu widzenia miasto będzie modelowym przykładem budowania i wzmacniania zdolności instytucjonalnej interesariuszy procesu rewitalizacji do programowania i realizacji działań rewitalizacyjnych zgodnie z (...). Jednocześnie, wypracowane diagnozy będą mogły służyć programowaniu podobnych badań i rozwiązań w innych obszarach tego i innych miast. Celem pilotażu w tym punkcie jest wskazanie planu działań, który – dzięki pilotażowym wdrożeniom, licznym wzorom dokumentów oraz materiałom instruktażowym – będzie użyteczny dla innych miast, które będą mogły wykorzystać go w swoich działaniach rewitalizacyjnych poprzez Krajowe Centrum Wiedzy o Rewitalizacji. Realizatorami usług w zakresie poszczególnych etapów projektu pilotażowego będą: pracownicy UM (w ramach umów zleceń bądź dodatków do wynagrodzenia), jednostki miejskie (wsparcie merytoryczne), eksperci MR (na podstawie umowy zlecenia) oraz firmy wybrane w wyniku postępowania o udzielenie zamówienia publicznego. Ponadto, przewiduje się udział w szkoleniach oraz organizowanie szkoleń a także zlecanie tych zadań innym firmom komercyjnym. Poza działaniami projektowymi, szkoleniowymi i wdrożeniowymi istotnym działaniem opisanym w programie pilotażowym jest przeprowadzenie inwentaryzacji zasobu celem rozpoznania stanu technicznego i warunków życia mieszkańców zasobu komunalnego oraz stanu technicznego pustostanów pod działania remontowe. Inwentaryzacji poddane zostaną zasoby znajdujące się w podobszarach rewitalizacji. Wskazane lokalizacje obejmują w 100% budynki gminne o charakterze mieszkalno-użytkowym. Zasobem tym zarządza jednostka gminna Mieszkania. Inwentaryzacja zostanie zlecona podmiotowi funkcjonującemu na rynku usług wybranemu w toku postępowania o udzielenie zamówienia publicznego. Docelowo wszystkie lokale w zasobie powinny mieć charakter mieszkalny, jednakże wystąpienie o zmianę przeznaczenia lokalu z użytkowego na mieszkalny będzie dokonywać wybrana firma już na etapie realizacji inwentaryzacji, a nie przed przystąpieniem do niej. W wyniku inwentaryzacji oraz badania diagnostycznego zostanie opracowany przez doradcę – jeden z głównych rezultatów projektu pilotażowego. Model będzie miał charakter wdrożeniowy i zakończy się realizacją m.in. 5 projektów inwestycyjnych w sferze mieszkaniowej w kwartale pilotażowym. Jego celem będzie:

  • otworzenie rynku mieszkaniowego na inwestorów zagranicznych, którzy szukają stabilnych i długoterminowych możliwości inwestycyjnych, najczęściej z dodatkowym efektem społecznym (np. fundusze emerytalne, fundusze inwestycyjne, organizacje filantropijne),
  • wyłączenie deweloperów, działających lokalnie, do prowadzenia działań alternatywnych do inwestycji na rynku pierwotnym.

Przedstawione rozwiązania są zbieżne ze strategicznym podejściem UM do uczynienia rewitalizacji motorem rozwoju miasta poprzez skoncentrowanie działań w zakresie mieszkalnictwa w podobszarach rewitalizacji, ponieważ może ono wraz z postępem działań rewitalizacyjnych służyć jako magnes przyciągający mieszkańców i inwestorów. Istotnym aspektem powinno być wykorzystywanie kompaktowości miasta (…), co mogłoby zaradzić postępującej depopulacji przy jednoczesnej silnej konkurencji innych ośrodków miejskich. Rozwiązaniem może być swoiste odwrócenie trendów – poprzez podwyższenie jakości tkanki miejskiej i mocne nasycenie usługami podobszarów rewitalizacji – stanie się miejscem atrakcyjnym dla ludzi kreatywnych, chcących w wyborze oferty mieszkaniowej skorzystać z nowych rozwiązań, np. nie dążąc do dochodzenia do własności mieszkania, angażując się w działania remontowe poprzez przynależność do spółdzielni socjalnych, kooperatyw itp. Aby działania takie mogły się upowszechnić potrzebne są nie tylko działania analityczne i doradcze, ale również stworzenie odpowiedniego środowiska do wymiany doświadczeń i testowania nowych rozwiązań mieszkaniowych także przez osoby indywidualne. Jest to swoista zmiana myślenia o rewitalizacji – nie remonty, ale budowa kapitału intelektualnego – poprzez budowę zaplecza intelektualnego i kreatywnego – w naturalny sposób umożliwi to mieszanie się środowisk wykluczonych i aktywnych, co przełoży się na włączanie społeczne grup wykluczonych. Powyższe możliwe będzie do realizacji dzięki wykorzystaniu unikatowego potencjału miasta (liczne place, parki, zabytkowa zabudowa, historia, kultura) w celu uzupełnienia oferty aglomeracji. W rezultacie, strategia miasta będzie polegać nie na kopiowaniu istniejących rozwiązań w celu konkurowania z głównymi ośrodkami aglomeracji, ale wypracowaniu własnej, trzeciej drogi, komplementarnej do „oferty” innych miast aglomeracji, w której miejsce w zasobach mieszkaniowych stanie się szczególnie pożądane, a osoby zagrożone wykluczeniem skorzystają z poprawy jakości oferty mieszkaniowej. Rozszerzenie profilu mieszkaniowego o klasę kreatywną (artystów, studentów) ma pozwolić na wzmocnienie atrakcyjności rynku mieszkaniowego dla potencjalnych inwestorów. Indywidualne rozwiązania mieszkaniowe będą szły w parze z działaniami wspierającymi przedsiębiorczość młodych ludzi, przede wszystkim absolwentów (np. start-upy, pracownie w adoptowanych na te cele większych metrażowo mieszkaniach i lokalach użytkowych). Pojawiają się konkursy celowe na adaptacje parterów budynków na cele usługowe, gastronomiczne, galerie sztuki użytkowej, prowadzone przez artystów lub organizacje pozarządowe. Gmina jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Faktury dokumentujące zakup towarów i usług związanych z realizacją ww. projektu wystawiane będą na Nabywcę i Odbiorcę – Gminę. Gmina od 1 stycznia 2017 r. wraz ze swoimi jednostkami organizacyjnymi dokonała centralizacji rozliczeń w zakresie podatku od towarów i usług. Ponadto, jak wskazał Wnioskodawca, w zakresie inwentaryzacji stanu technicznego budynków mieszkalnych w zasobie na obszarze rewitalizacji, usługa obejmie przygotowanie dokumentacji w zakresie pełnych inwentaryzacji budynków wraz z dokumentacją techniczną w wybranych kwartałach w (…) wskazanych w projekcie. Ww. dokumentacja nie będzie podlegała żadnym czynnościom opodatkowanym podatkiem od towarów i usług, zwolnionych od podatku czy niepodlegających opodatkowaniu tym podatkiem.

Dokumentacja zakupiona w ramach tego zadania nie będzie wykorzystywana przez Gminę do celów wykonywanej przez nią działalności gospodarczej. Dokumentacja zostanie w Urzędzie Miejskim i nie będzie nikomu sprzedawana. Dokumentacja nie będzie podlegałam żadnym czynnościom opodatkowanym podatkiem VAT w związku z czym nie będzie możliwości wyodrębnienia całości lub części kwot podatku naliczonego, związanych z czynnościami w stosunku do których będzie przysługiwało prawo obniżenia kwoty podatku należnego.

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą kwestii ustalenia, czy Gmina, realizując pkt 1 etapu 3-ciego projektu pn.: „(…)”, dotyczącego (…), będzie mogła obniżyć kwotę podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z faktur dokumentujących nabycie towarów i usług.

Zgodnie z powołanymi wyżej przepisami, rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane przez zarejestrowanego, czynnego podatnika podatku VAT w ramach działalności gospodarczej, do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Podstawowym warunkiem, którego spełnienie należy analizować w aspekcie prawa do odliczenia podatku VAT jest związek dokonywanych nabyć towarów i usług ze sprzedażą uprawniającą do dokonywania takiego odliczenia, czyli sprzedażą generującą podatek należny.

W omawianej sprawie związek taki nie wystąpi, bowiem – jak wskazał Zainteresowany – dokumentacja w zakresie pełnych inwentaryzacji budynków wraz z dokumentacją techniczną w wybranych kwartałach w (…) wskazanych w projekcie, nie będzie podlegała żadnym czynnościom opodatkowanym podatkiem od towarów i usług, zwolnionym od podatku czy niepodlegającym opodatkowaniu tym podatkiem. Ponadto, dokumentacja zakupiona w ramach tego zadania nie będzie wykorzystywana przez Wnioskodawcę do celów wykonywanej przez Gminę działalności gospodarczej.

Mając na uwadze opis sprawy oraz powołane przepisy prawa należy zatem stwierdzić, że Wnioskodawca, realizując pkt 1 etapu 3-ciego projektu pn.: „(…)”, dotyczącego (…), nie będzie mógł obniżyć kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z faktur dokumentujących nabycie towarów i usług. Powyższe wynika z faktu, że dokumentacja zakupiona w ramach tego projektu nie będzie wykorzystywana do wykonywania czynności opodatkowanych.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy tut. Organ uznał za prawidłowe.

Zaznacza się także, że na podstawie art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Ponadto należy zaznaczyć, że niniejszą interpretacją załatwiono wniosek w części dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z faktur dokumentujących nabycie towarów i usług w związku z realizacją pkt 1 etapu 3-ciego projektu pn.: „(…)”, dotyczącego (…). Natomiast w części dotyczącej uznania podatku od towarów i usług za koszt kwalifikowany, wniosek został załatwiony postanowieniem o umorzeniu postępowania pismem z dnia 3 października 2017 r., nr 0112-KDIL2-1.4012.360.2017.3.SS.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej, przepisów art. 14k–14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

  1. z zastosowaniem art. 119a;
  2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2017 r., poz. 1369, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.


doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji
Dołącz do zarejestrowanych użytkowników i korzystaj wygodnie z epodatnik.pl.   Rejestracja jest prosta, szybka i bezpłatna.

Reklama

Przejrzyj zasięgi serwisu epodatnik.pl od dnia jego uruchomienia. Zobacz profil przeciętnego użytkownika serwisu. Sprawdź szczegółowe dane naszej bazy mailingowej. Poznaj dostępne formy reklamy: display, mailing, artykuły sponsorowane, patronaty, reklama w aktywnych formularzach excel.

czytaj

O nas

epodatnik.pl to źródło aktualnej i rzetelnej informacji podatkowej. epodatnik.pl to jednak przede wszystkim źródło niezależne. Niezależne w poglądach od aparatu skarbowego, od wymiaru sprawiedliwości, od inwestorów kapitałowych, od prasowego mainstreamu.

czytaj

Regulamin

Publikacje mają charakter informacyjny. Wydawca dołoży starań, aby informacje prezentowane w serwisie były rzetelne i aktualne. Treści prezentowane w serwisie stanowią wyraz przekonań autorów publikacji, a nie źródło prawa czy urzędowo obowiązujących jego interpretacji.

czytaj