2017.10.24 - Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej

Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0114-KDIP4.4012.426.2017.2.MP
z 24 października 2017 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r., poz. 201, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 11 sierpnia 2017 r. (data wpływu 17 sierpnia 2017 r.), uzupełnionym w dniu 9 października 2017 r. (data wpływu 11 października 2017 r.) na wezwanie Organu z dnia 21 września 2017 r. (doręczone w dniu 2 października 2017 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy usług świadczonych na rzecz towarzystw ubezpieczeniowych – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 17 sierpnia 2017 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy usług świadczonych na rzecz towarzystw ubezpieczeniowych.

Wniosek uzupełniono w dniu 9 października 2017 r. (data wpływu 11 października 2017 r.) w odpowiedzi na wezwanie Organu z dnia 21 września 2017 r. (doręczone w dniu 2 października 2017 r.).

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe (uzupełnione w odpowiedzi na wezwanie Organu pismem z dnia 6 października 2017 r. ) :

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (dalej Wnioskodawca) zawarła w lipcu 2017 r. umowę o współpracy z dealerami, której przedmiotem jest współpraca Stron w związku z wykonywaniem w imieniu i na rzecz ubezpieczyciela czynności agencyjnych w rozumieniu przepisów ustawy tj. z dnia 22 maja 2003 r. o pośrednictwie ubezpieczeniowym przez Wnioskodawcę na podstawie Umowy agencyjnej z towarzystwem ubezpieczeniowym oraz przez Dealera na podstawie Umowy agencyjnej.

Wnioskodawca w ramach prowadzonej działalności gospodarczej świadczy na rzecz towarzystw ubezpieczeniowych usługi pośrednictwa mające na celu pozyskanie klienta na rzecz zleceniodawców, prowadzące do zawarcia umowy ubezpieczenia - ubezpieczeń komunikacyjnych. Ubezpieczenia są oferowane klientom w szczególności poprzez sieci sprzedaży samochodów podmiotów współpracujących z Zakładami Ubezpieczeń.

Czynności te obejmują przekazywanie klientowi wszelkich informacji wymaganych przepisami prawa, tłumaczenia postanowień umowy, dokonywanie czynności faktycznych związanych z zawieraniem i wykonywaniem umów ubezpieczenia. Świadczenia wskazane powyżej są wykonywane przez Wnioskodawcę w systemie współpracy tj. wykonywanie czynności agencyjnych polegających na udostępnieniu Dealerowi w systemie informatycznym informacji aktualnych ogólnych i szczególnych warunków ubezpieczenia, taryf składek, instrukcji, wytycznych i innych dokumentów niezbędnych do wykonania czynności agencyjnych objętych Umową agencyjną.

Wnioskodawca udostępnia Dealerom program informatyczny do zawierania i obsługi umów ubezpieczenia. Program informatyczny jest dedykowany dla danego zakładu ubezpieczeń i w uzgodnieniu z ubezpieczycielem udostępniany do sieci dealerów w celu umożliwienia wykonywania czynności agencyjnych.

Czynności w ramach świadczonych usług.

Poza innymi obowiązkami określonymi w Umowie z Wnioskodawcą, Wnioskodawca w ramach umowy o współpracy z Dealerami zobowiązany jest do:

udzielania informacji o przyznanej Dealerowi puli numerów elektronicznych dla druków wystawianych w formie wydruków komputerowych.
Umożliwienie Dealerowi pobrania niezbędnej ilości druków polis i innych druków ścisłej numeracji oraz numerów elektronicznych dla druków wystawianych w formie wydruków komputerowych,
Terminowego, cyklicznego sprawdzania poprawności i rozliczania Dealera z dokumentów dla ubezpieczyciela wystawianych w formie wydruków komputerowych,
Udzielania Dealerowi wytycznych odnośnie prowadzenia ewidencji zawartych przez niego umów ubezpieczenia, zgodnych z wytycznymi ubezpieczyciela oraz udzielania informacji dotyczących zasad zawierania umów ubezpieczenia,
Przyjmowanie zestawienia zawartych przez Dealerów umów ubezpieczenia, z załączonymi do nich kopiami wystawionych polis, wnioskami o zawarcie umowy ubezpieczenia oraz kopiami innych dokumentów stanowiących integralną część umowy ubezpieczenia, a także innymi dokumentami związanymi z zawarciem umowy ubezpieczenia, kopiami dokumentów potwierdzającymi przyjęcie składki oraz kopiami zawartych aneksów do umów ubezpieczenia.
Sprawdzanie poprawności zawartych przez Dealera umów ubezpieczenia oraz zainkasowanych składek na podstawie dokumentów źródłowych do konkretnej polisy ubezpieczeniowej, przekazanych przez Dealera wraz z rozliczeniem składek, w tym weryfikacji czynności Dealera w zakresie sprawdzania zgodności inkasa składek przekazanych przez Dealera w ewidencji ubezpieczyciela,
Obsługa ubezpieczających związana z odnawianiem i kontynuacją umów ubezpieczenia.

Wnioskodawca w ramach prowadzonej działalności gospodarczej świadczy na rzecz towarzystw ubezpieczeniowych szeroko pojęte usługi pośrednictwa ubezpieczeniowego mające na celu pozyskanie klienta między innymi na rzecz sieci współpracujących z Wnioskodawcą Dealerów, prowadzące do zawarcia umowy ubezpieczenia. Wnioskodawca udostępnia swój specjalistyczny system informatyczny niezbędny do wykonywania przez Dealerów czynności związanych z zawieraniem umów ubezpieczenia. Oferta ubezpieczeniowa w ramach tego systemu jest dostępna u dealerów samochodowych współpracujących z Wnioskodawcą. Celem współpracy jest uczynienie wszystkiego co niezbędne, by dwie strony zawarły umowę, negocjowanie w imieniu i na rzecz klienta warunków świadczeń wzajemnych w danym towarzystwie ubezpieczeniowym. W przypadku bezpośredniego kontaktu klienta z Dealerem przy wątpliwościach klienta lub konieczności wyjaśnień kwestii merytorycznych, zarówno dealer jak i klient uzyskują wsparcie merytoryczne i techniczne dotyczące oferowanych przez Wnioskodawcę umów ubezpieczenia przed podpisaniem umów przez klientów.

Planowane jest uruchomienie infolinii, której celem jest bezpośredni kontakt telefoniczny z potencjalnymi klientami, a za jej pośrednictwem możliwe będzie uzyskanie przez klientów wsparcia merytorycznego i technicznego dotyczącego zawartych umów ubezpieczenia.

W ramach dedykowanego programu informatycznego Wnioskodawca umożliwia wystawianie polis na preferencyjnych warunkach, które będą dostępne dla klientów salonów dealerskich prowadzących wspólnie z Wnioskodawcą działalność pośrednictwa ubezpieczeniowego. Wnioskodawca zajmuje się czynnościami przygotowawczymi zmierzającymi do zawierania umów ubezpieczenia oraz organizowaniem czynności agencyjnych, w tym:

przyjmowaniem od dealerów potwierdzeń wpłat składki za ubezpieczenie oraz innych dokumentów niezbędnych do zawarcia i realizacji umowy ubezpieczenia,
sprawdzanie poprawności obliczania przez Dealerów wysokości należnej Zakładowi Ubezpieczeń składki ubezpieczeniowej.

Dedykowany system informatyczny pozwala Wnioskodawcy na gromadzenie danych potencjalnych klientów w zakresie potrzebnym do przygotowania oferty ubezpieczenia samochodu.

W ramach negocjacji promocyjnych warunków ubezpieczenia z ubezpieczycielem Wnioskodawca swoimi pracownikami stale poszerza sieć współpracujących dealerów. Przygotowuje analizę rynku, porównania ofert konkurencji, analizę portfela klientów względem znalezienia nie zagospodarowanego obszaru potencjalnych klientów i ewentualnego objęcia ich umową ubezpieczenia.

Poza czynnościami wymienionymi w pkt 1-7 Wnioskodawca winien udzielać pomoc Dealerowi w zakresie wyjaśniania problemów związanych z likwidacją szkód komunikacyjnych z tytułu umów ubezpieczenia zawartych przez Dealera.

Rozliczenia i wynagrodzenie

Na podstawie zawartego porozumienia Dealer zobowiązany jest dokonywać wpłat zainkasowanych składek na rachunek bankowy Wnioskodawcy, którego numer jest określony w Umowie agencyjnej.

Zarówno wynagrodzenie Wnioskodawcy jak i Dealera jest kalkulowane w formie prowizji od wartości zawartych umów ubezpieczenia. Wynagrodzenie prowizyjne jest odpowiednio dzielone pomiędzy Wnioskodawcę i Dealera.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie :

Czy prawidłowe jest stanowisko Wnioskodawcy, zgodnie z którym, świadczone przez Wnioskodawcę usługi pośrednictwa ubezpieczeniowego w systemie współpracy poprzez wykonywanie czynności na rzecz towarzystw ubezpieczeniowych polegających m.in. na organizowaniu i nadzorowaniu czynności agencyjnych wykonywanych przez Dealera, określonych w Umowie agencyjnej, stanowią czynność zwolnioną od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust.1 pkt 37 ustawy o VAT ?

Stanowisko Wnioskodawcy :

Zdaniem Wnioskodawcy, realizowane w ramach współpracy szeroko pojęte usługi pośrednictwa ubezpieczeniowego polegające na świadczeniu usług pośrednictwa poprzez przygotowanie, nadzorowanie czynności agencyjnych wykonywanych przez Dealera zmierzających do zawierania umów ubezpieczenia za pośrednictwem programu informatycznego Wnioskodawcy stanowią czynność zwolnioną od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 37 u.p.t.u.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7

Stosownie do art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy o VAT zwalnia się od podatku od towarów i usług usługi ubezpieczeniowe, usługi reasekuracyjne i usługi pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych i reasekuracyjnych, a także usługi świadczone przez ubezpieczającego w zakresie zawieranych przez niego umów ubezpieczenia na cudzy rachunek, z wyłączeniem zbywania praw nabytych w związku z wykonywaniem umów ubezpieczenia i umów reasekuracji.

Należy podkreślić, że pojęcia używane do oznaczenia zwolnień, o których mowa w art. 43 ww. ustawy, należy interpretować ściśle, zważywszy, że zwolnienia te stanowią odstępstwa od ogólnej zasady, zgodnie z którą podatek VAT pobierany jest od każdej usługi świadczonej odpłatnie przez podatnika.

Powołany przepis art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy o VAT jest efektem implementacji do krajowego porządku prawnego przepisu art. 135 ust.1 lit.a) Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz.U. UE.L z 2006 r., Nr 347 str.1 z późn. zm.), w myśl którego, państwa członkowskie zwalniają transakcje ubezpieczeniowe i reasekuracyjne, wraz z usługami pokrewnymi świadczonymi przez brokerów ubezpieczeniowych i agentów ubezpieczeniowych.

Z treści art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy wynika, że prawodawca zwolnił od podatku również usługi pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych i reasekuracyjnych.

W ocenie Wnioskodawcy świadczone przez Spółkę na rzecz Zakładów Ubezpieczeń usługi pośrednictwa w systemie współpracy z Dealerami są w pełni zgodne z modelem świadczenia usług pośrednictwa ubezpieczeniowego przewidzianym ustawą o pośrednictwie. Wymienione szczegółowo w stanie faktycznym czynności wykonywane w ramach świadczonych usług pośrednictwa w pełni zawierają się w katalogu czynności agencyjnych pośredników ubezpieczeniowych określonych ustawą o pośrednictwie, obejmującym pozyskiwanie klientów, wykonywanie czynności przygotowawczych zmierzających do zawierania umów ubezpieczenia, zawieranie umów ubezpieczenia oraz uczestniczenie w wykonywaniu umów ubezpieczenia, organizowanie i nadzorowanie czynności agencyjnych.

W świetle powyższego, w ocenie Wnioskodawcy w pełni prawidłowe jest stanowisko, zgodnie z którym świadczone przez Spółkę usługi pośrednictwa opisane w stanie faktycznym przewidującym prowadzenie przez Wnioskodawcę działań w zakresie organizowania czynności agencyjnych Dealerów, którzy zawierają umowy z klientami danej sieci dealerskiej we współpracy z Wnioskodawcą, będą korzystały ze zwolnienia od opodatkowania podatkiem od towarów i usług w stanie prawnym obowiązującym od dnia 1 lipca 2017 r. Będą bowiem objęte zakresem zwolnienia określonego w art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy o VAT.

W literaturze oraz orzecznictwie podkreśla się, iż brak jest legalnej definicji zarówno pojęcia usług ubezpieczeniowych, jak również usług pośrednictwa ubezpieczeniowego, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy o VAT.

Zasady wykonywania pośrednictwa ubezpieczeniowego w zakresie ubezpieczeń osobowych i majątkowych sformułowane zostały przez ustawodawcę w ustawie z dnia 22 maja 2003 r. o pośrednictwie ubezpieczeniowym.

Zgodnie z art. 2 ust. 1 ww. ustawy, pośrednictwo ubezpieczeniowe polega na wykonaniu przez pośrednika za wynagrodzeniem czynności faktycznych lub czynności prawnych związanych z zawieraniem lub wykonywaniem umów ubezpieczenia (wyłącznie przez ubezpieczyciela jako podmiot ustawowo do nich uprawnionego).

Z kolei pośrednictwo ubezpieczeniowe jest wykonywane wyłącznie przez agentów ubezpieczeniowych lub brokerów ubezpieczeniowych, z zastrzeżeniem art. 3 (art. 2 ust. 2 cyt. Ustawy).

Według art. 4 ww. ustawy pośrednik ubezpieczeniowy wykonuje:

czynności w imieniu lub na rzecz zakładu ubezpieczeń, zwane dalej „czynnościami agencyjnymi”, polegające na: pozyskiwaniu klientów, wykonywaniu czynności przygotowawczych zmierzających do zawierania umów ubezpieczenia, oraz uczestniczeniu w administrowaniu i wykonaniu umów ubezpieczenia, także w sprawach o odszkodowanie, jak również na organizowaniu i nadzorowaniu czynności agencyjnych (działalność agencyjna) albo
czynności w imieniu lub na rzecz podmiotu poszukującego ochrony ubezpieczeniowej, zwane dalej „czynnościami brokerskimi”, polegające na zawieraniu lub doprowadzaniu do zawarcia umów ubezpieczenia, wykonywaniu czynności przygotowawczych do zawarcia umów ubezpieczenia oraz uczestniczeniu w zarządzaniu i wykonywaniu umów ubezpieczenia, także w sprawach o odszkodowanie, jak również na organizowaniu i nadzorowaniu czynności brokerskich (działalność brokerska).

Pojęcie usługi ubezpieczeniowej używane w komentowanym przepisie było natomiast wielokrotnie wyjaśniane w orzecznictwie, w tym m.in. orzecznictwie TSUE. W wyroku z dnia 17 stycznia 2013 r. w sprawie BGŻ Leasing, Trybunał (sygn. C-224/11) stwierdził, iż „transakcja ubezpieczeniowa” w ogólnie przyjętym rozumieniu charakteryzuje się tym, że ubezpieczyciel zobowiązuje się, w zamian za zapłatę składki z góry, do zapewnienia ubezpieczonemu, w razie wystąpienia ryzyka objętego zakresem ochrony, świadczenia uzgodnionego przy zawarciu umowy.

Czynności wykonywane przez Wnioskodawcę będące przedmiotem wniosku, nie będą stanowiły usług ubezpieczeniowych lub reasekuracyjnych, korzystających ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust.1 pkt 37 ustawy o podatku od towarów i usług.

Z treści art. 43 ust.1 pkt 37 ustawy wynika, że prawodawca zwolnił od podatku również usługi pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych i reasekuracyjnych.

Działalność pośrednictwa ubezpieczeniowego dotyczy działalności wykonywanej przez pośrednika, który nie zajmuje miejsca jakiejkolwiek ze stron umowy, dotyczącej produktu ubezpieczeniowego. Powinna to być usługa wykonywana na rzecz strony umowy oraz opłacana przez nią jako odrębna działalność pośrednictwa.

Pośrednictwo ma na celu dokonanie wszelkich niezbędnych czynności faktycznych lub czynności prawnych związanych z zawieraniem lub wykonywaniem umów ubezpieczenia.

Należy zauważyć, że zgodnie z wyrażoną w wyroku w sprawie C-472/03 Artur Andersen TSUE stwierdził, że wyrażenie „usługi pokrewne do usług ubezpieczeniowych” na gruncie art. 135 ust.1 lit.a Dyrektywy VAT jest zgodnie ze swoim brzmieniem dość szerokie i zasadniczo może obejmować wszystkie usługi mające związek z ubezpieczeniem.

Wnioskodawca jest agentem ubezpieczeniowym i wykonuje czynności przygotowawcze zmierzające do zawierania umów na rzecz Zakładów Ubezpieczeń. Usługi objęte zakresem niniejszego wniosku są usługami pośrednictwa ubezpieczeniowego będącymi czynnościami agencyjnymi w rozumieniu ustawy o pośrednictwie. Zatem spełni warunki podmiotowe wynikające z ustawy o pośrednictwie ubezpieczeniowym.

Podsumowując, w opinii Wnioskodawcy prawidłowe jest stanowisko, zgodnie z którym, świadczone przez Wnioskodawcę usługi pośrednictwa ubezpieczeniowego będą korzystały ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy o VAT, jako usługi pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z treścią art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2017 r., poz. 1221 z późn. zm), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają m. in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przepis art. 7 ust. 1 ustawy stanowi, że przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Natomiast w myśl art. 8 ust. 1 ww. ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (…).

Na mocy art. 41 ust. 1 ustawy, stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1. Jednocześnie zaznacza się, że zgodnie z art. 146a pkt 1 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2018 r., stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%, z zastrzeżeniem art. 146f.

Należy zaznaczyć, że zarówno w przepisach ustawy o podatku od towarów i usług, jak i w rozporządzeniach wykonawczych do niej przewidziano możliwość zastosowania obniżonych stawek podatku oraz zwolnień od podatku.

Zakres i zasady zwolnienia od podatku od towarów i usług dostawy towarów lub świadczenia usług zostały określone między innymi w art. 43 ustawy.

I tak, stosownie do art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy o VAT, zwalnia się od podatku usługi ubezpieczeniowe, usługi reasekuracyjne i usługi pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych i reasekuracyjnych, a także usługi świadczone przez ubezpieczającego w zakresie zawieranych przez niego umów ubezpieczenia na cudzy rachunek, z wyłączeniem zbywania praw nabytych w związku z wykonywaniem umów ubezpieczenia i umów reasekuracji.

Powołany wyżej przepis art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy o VAT jest efektem implementacji do krajowego porządku prawnego przepisu art. 135 ust. 1 lit. a) Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U. UE L z 2006 r., Nr 347, str. 1, z pózn. zm.), w myśl którego państwa członkowskie zwalniają transakcje ubezpieczeniowe i reasekuracyjne, wraz z usługami pokrewnymi świadczonymi przez
brokerów ubezpieczeniowych i agentów ubezpieczeniowych.

Jak stanowi art. 43 ust. 15 powołanej ustawy, zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 37-41, nie mają zastosowania do:

czynności ściągania długów, w tym factoringu;
usług doradztwa;
usług w zakresie leasingu.

Należy podkreślić, że pojęcia używane do oznaczenia zwolnień, o których mowa w art. 43 ustawy, należy interpretować ściśle, zważywszy, że zwolnienia te stanowią odstępstwa od ogólnej zasady, zgodnie z którą podatek VAT pobierany jest od każdej usługi świadczonej odpłatnie przez podatnika.

Z przedstawionych okoliczności sprawy wynika, że Wnioskodawca w ramach prowadzonej działalności gospodarczej świadczy na rzecz towarzystw ubezpieczeniowych usługi pośrednictwa mające na celu pozyskanie klienta na rzecz zleceniodawców, prowadzące do zawarcia umowy ubezpieczenia - ubezpieczeń komunikacyjnych. Ubezpieczenia są oferowane klientom w szczególności poprzez sieci sprzedaży samochodów podmiotów współpracujących z Zakładami Ubezpieczeń.

Poza innymi obowiązkami określonymi w Umowie z Wnioskodawcą, Wnioskodawca w ramach umowy o współpracy z Dealerami zobowiązany jest do:

udzielania informacji o przyznanej Dealerowi puli numerów elektronicznych dla druków wystawianych w formie wydruków komputerowych.
Umożliwienie Dealerowi pobrania niezbędnej ilości druków polis i innych druków ścisłej numeracji oraz numerów elektronicznych dla druków wystawianych w formie wydruków komputerowych,
Terminowego, cyklicznego sprawdzania poprawności i rozliczania Dealera z dokumentów dla ubezpieczyciela wystawianych w formie wydruków komputerowych,
Udzielania Dealerowi wytycznych odnośnie prowadzenia ewidencji zawartych przez niego umów ubezpieczenia, zgodnych z wytycznymi ubezpieczyciela oraz udzielania informacji dotyczących zasad zawierania umów ubezpieczenia,
Przyjmowanie zestawienia zawartych przez Dealerów umów ubezpieczenia, z załączonymi do nich kopiami wystawionych polis, wnioskami o zawarcie umowy ubezpieczenia oraz kopiami innych dokumentów stanowiących integralną część umowy ubezpieczenia, a także innymi dokumentami związanymi z zawarciem umowy ubezpieczenia, kopiami dokumentów potwierdzającymi przyjęcie składki oraz kopiami zawartych aneksów do umów ubezpieczenia.
Sprawdzanie poprawności zawartych przez Dealera umów ubezpieczenia oraz zainkasowanych składek na podstawie dokumentów źródłowych do konkretnej polisy ubezpieczeniowej, przekazanych przez Dealera wraz z rozliczeniem składek, w tym weryfikacji czynności Dealera w zakresie sprawdzania zgodności inkasa składek przekazanych przez Dealera w ewidencji ubezpieczyciela,
Obsługa ubezpieczających związana z odnawianiem i kontynuacją umów ubezpieczenia.

W przypadku bezpośredniego kontaktu klienta z Dealerem przy wątpliwościach klienta lub konieczności wyjaśnień kwestii merytorycznych, zarówno dealer jak i klient uzyskują wsparcie merytoryczne i techniczne dotyczące oferowanych przez Wnioskodawcę umów ubezpieczenia przed podpisaniem umów przez klientów.

przyjmowaniem od dealerów potwierdzeń wpłat składki za ubezpieczenie oraz innych dokumentów niezbędnych do zawarcia i realizacji umowy ubezpieczenia,
sprawdzanie poprawności obliczania przez Dealerów wysokości należnej Zakładowi Ubezpieczeń składki ubezpieczeniowej.

Dedykowany system informatyczny pozwala Wnioskodawcy na gromadzenie danych potencjalnych klientów w zakresie potrzebnym do przygotowania oferty ubezpieczenia samochodu.

Na tle tak przedstawionego zdarzenia przyszłego Wnioskodawca postawił pytanie odnoszące się do kwestii zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług, dla wykonywanych przez niego czynności. Wnioskodawca stoi na stanowisku, że świadczone przez niego usługi powinny być zwolnione od podatku jako pośrednictwo w świadczeniu usług ubezpieczeniowych, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy.

Z treści powołanego wyżej art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy o podatku od towarów i usług wyraźnie wynika, że intencją ustawodawcy było objęcie zwolnieniem od podatku usług ubezpieczeniowych, usług reasekuracyjnych i usług pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych i reasekuracyjnych, a także usług świadczonych przez ubezpieczającego w zakresie zawieranych przez niego umów ubezpieczenia na cudzy rachunek, z wyłączeniem zbywania praw nabytych w związku z wykonywaniem umów ubezpieczenia i umów reasekuracji. Wymienione zwolnienie ma charakter przedmiotowy, gdzie przede wszystkim istotną przesłanką do skorzystania z tego zwolnienia jest rodzaj świadczonej usługi, cechy które ja wyróżniają. Ustawodawca szczególny nacisk położył na stronę przedmiotową, nie dokonując zawężenia omawianego zwolnienia wyłącznie do określonej grupy podmiotów.

Z uwagi na opis zdarzenia przyszłego oraz przedstawiony stan prawny stwierdzić należy, że Wnioskodawca nie wykonuje czynności ubezpieczeniowych. Czynność ubezpieczeniowa, w ogólnie przyjętym rozumieniu, charakteryzuje się tym, że ubezpieczyciel, w zamian za wcześniejsze opłacenie składki ubezpieczeniowej, zobowiązuje się w przypadku wystąpienia ryzyka objętego umową ubezpieczenia do spełnienia na rzecz ubezpieczonego świadczenia określonego w momencie zawarcia umowy. Zainteresowany nie występuje także w roli ubezpieczyciela, który w przypadku wystąpienia ryzyka objętego umową ubezpieczenia będzie zobowiązany do świadczenia na rzecz ubezpieczonego klienta. Zauważyć należy, że „czynność ubezpieczeniowa”, w każdym wypadku związana jest z istnieniem stosunku umownego między ubezpieczycielem, który na podstawie przepisów o podatku od towarów i usług może korzystać ze zwolnienia z tego podatku, a osobą, której ryzyko jest objęte ubezpieczeniem, czyli ubezpieczonym. Wnioskodawca nie świadczy również usług reasekuracyjnych, polegających na wykonywaniu czynności związanych z przyjmowaniem ryzyka cedowanego przez zakład ubezpieczeń lub przez zakład reasekuracji oraz dalsze cedowanie przyjętego ryzyka.

Z treści art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy o VAT wynika, że ustawodawca zwolnił od podatku również usługi pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych i reasekuracyjnych.

Należy jednak podkreślić, że w świetle utrwalonej linii orzeczniczej TSUE, przewidziane w Dyrektywie 2006/112/WE zwolnienia stanowią autonomiczne pojęcia prawa wspólnotowego, których celem jest uniknięcie rozbieżności pomiędzy państwami członkowskimi w stosowaniu systemu podatku VAT, i które należy sytuować w ogólnym kontekście wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (wyroki w sprawach: C-169/04 Abbey National pkt 38, C-472/03 Arthur Andersen pkt 25, C-240/99 Skandia pkt 23 i inne).

Dlatego też interpretacji zwolnień od podatku należy dokonywać w pierwszej kolejności w oparciu o regulacje Dyrektywy 2006/112/WE w kontekście celu tych zwolnień i przy uwzględnieniu orzecznictwa TSUE.

Z uwagi na wykładnię zwolnień przewidzianych w art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy o VAT oraz w art. 135 ust. 1 lit. a) Dyrektywy, konieczne jest zdefiniowanie pojęcia „usług pośrednictwa”. W związku z tym, że ani ustawa o podatku od towarów i usług, ani Dyrektywa 112 nie definiują tego pojęcia, w celu określenia, jakie czynności należy rozumieć pod pojęciem usług pośrednictwa, należy oprzeć się na wykładni językowej, wspieranej przy tym orzecznictwem Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Zgodnie ze Słownikiem Języka Polskiego (Wydawnictwo Naukowe PWN, wersja internetowa: http://sjp.pwn.pl), przez pośrednictwo należy rozumieć działalność osoby trzeciej mającą na celu porozumienie się między stronami lub załatwienie jakichś spraw dotyczących obu stron. Równorzędnie, przez pośrednictwo rozumie się kojarzenie kontrahentów w transakcjach handlowych, a więc załatwianie dla zarobku różnego

rodzaju transakcji handlowych między dwiema stronami, uczestniczenie w zawieraniu takich transakcji. W tym zakresie stwierdzić należy, że wykonywane przez podmiot wszelkie czynności zmierzające do zawarcia między dwiema różnymi stronami transakcji handlowych można uznać za pośrednictwo. Z kolei z doktrynalnego punktu widzenia cechą charakterystyczną pośrednictwa odróżniającą ten stosunek od innych umów jest fakt, że bezpośrednią przyczyną zawarcia bezpośrednio lub pośrednio umowy są działania pośrednika. Innymi słowy przez umowę o pośrednictwo należałoby rozumieć taki stosunek prawny istniejący pomiędzy dwiema stronami, z których jedna (pośrednik) otrzymuje zlecenie od drugiej, aby doprowadzić do wymiany gospodarczej świadczeń z osobą trzecią, przy czym znalezienie kontrahenta ma stanowić bezpośredni i decydujący rezultat starań pośrednika. Bezpośrednim celem aktywności

pośrednika jest wywołanie skutku prawnego, polegającego na wprowadzeniu zleceniodawcy (podmiotu zastępowanego) w stosunek umowny z osobą trzecią.

Natomiast zasadniczym kryterium, pozwalającym na ustalenie, czy dana osoba jest pośrednikiem

ubezpieczeniowym, czy też nie, jest charakter wykonywanych przez nią czynności wewnętrznych. W sprawie C-124/07 pomiędzy J.C.M. Beheer B.V. a Staatssecretaris van Financien TSUE zwrócił uwagę, że przepisy wspólnotowe nie zawierają żadnych wskazówek odnoszących się do stosunku pomiędzy brokerem lub pośrednikiem ubezpieczeniowym a stronami umowy ubezpieczeniowej, do której się przyczynił. Stwierdzenie posiadania statusu brokera lub pośrednika ubezpieczeniowego zależy zatem od cech badanej działalności.

W celu rozstrzygnięcia, co w świetle przepisów prawa podatkowego należy rozumieć pod pojęciem „pośrednictwa” warto odnieść się do wyroku z dnia 21 czerwca 2007 r. w sprawie C-453/05 Volker Ludwig przeciwko Finanzamt Luckenwalde, w którym TSUE stwierdził, że pojęcie pośrednictwa „(…) obejmuje działalność wykonywaną przez osobę pośredniczącą, która nie jest stroną umowy dotyczącej produktu finansowego i której działalność różni się od typowych świadczeń umownych wykonywanych przez strony tych umów. W istocie pośrednictwo stanowi usługę świadczoną na rzecz strony umowy, za którą wypłaca ona wynagrodzenie jako za odrębną działalność pośrednictwa. W tym kontekście, celem takiej działalności jest uczynić wszystko co niezbędne, by dwie strony zawarły umowę, przy czym pośrednik nie ma żadnego interesu w zakresie treści umowy (zob. podobnie wyrok z dnia 13 grudnia 2001 r. w sprawie C-235/00 CSC Financial Services, Rec. str. I 10237, pkt 39). Natomiast nie ma miejsca działalność polegająca na pośrednictwie, jeśli jedna ze stron umowy zleca podwykonawcy część czynności faktycznych związanych z umową (zob. podobnie ww. wyrok w sprawie CSC Financial Services, pkt 40)” – pkt 23.

Natomiast w sprawie C-235/00 TSUE wskazał na znaczenie słowa „negocjacje”, w kontekście art. 13B(d)(5), „odnosi się ono do działalności pośrednika, który nie przyjmuje roli którejkolwiek ze stron umowy dotyczącej produktu finansowego oraz którego działalność polega na czymś innym, niż świadczenie usług wchodzących w zakres umowy, typowo wykonywanych przez strony takich umów. Negocjacje stanowią usługę świadczoną na rzecz strony umowy oraz wynagradzane przez nią, polegającą na jednoznacznie określonym akcie mediacji. Mogą one polegać m.in. na wskazywaniu odpowiednich możliwości zawarcia takiej umowy, nawiązywanie kontaktu z drugą stroną lub negocjowanie, w imieniu i na rzecz klienta, warunków płatności, jakich ma dokonać jedna ze stron. Celem negocjacji jest zatem wykonanie wszystkich czynności niezbędnych w celu zawarcia przez dwie strony umowy, przy jednoczesnym braku jakiegokolwiek własnego zaangażowania negocjatora określonego w warunkach umowy.

Z drugiej strony, nie stanowi negocjacji sytuacja, w której jedna ze stron powierza podwykonawcy część formalności administracyjnych związanych z umową, takich jak udzielanie informacji drugiej stronie oraz przyjmowanie i przetwarzanie wniosków, zapisów na papiery wartościowe, będące przedmiotem umowy. W takim przypadku, podwykonawca zajmuje tę samą pozycję, jak strona sprzedająca produkt finansowy, nie jest zatem pośrednikiem.”

W konsekwencji, w świetle orzecznictwa TSUE „usługa pośrednictwa” powinna mieć następujące cechy:

pośrednik nie jest stroną umowy dotyczącej produktu finansowego i jego działalność różni się od typowych świadczeń umownych wykonywanych przez strony tych umów,
strona transakcji finansowej wypłaca pośrednikowi wynagrodzenie za świadczoną przez niego usługę pośrednictwa,
celem działań pośrednika jest uczynienie wszystkiego, co niezbędne, by dwie strony zawarły umowę (a sam pośrednik nie ma żadnego interesu w zakresie treści umowy),
czynności pośrednika nie ograniczają się do dopełnienia formalności administracyjnych związanych z umową.

W ocenie tut. organu błędnym byłoby przyjęcie poglądu Spółki, jakoby czynności opisane we wniosku stanowiły usługę pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych.

Analiza wymienionych w zdarzeniu przyszłym czynności, do których zobowiązał się Wnioskodawca w ramach współpracy z towarzystwami ubezpieczeniowymi, w kontekście powołanych przepisów prawa prowadzi do wniosku, że nie można ich uznać za usługi pośrednictwa. Wymienione we wniosku czynności są wykonywane przez Wnioskodawcę w systemie współpracy z Dealerami i polegają głównie na udostępnieniu Dealerom współpracującym z Zakładami Ubezpieczeń programu informatycznego do zawierania i obsługi umów ubezpieczenia. W systemie informatycznym udostępniane są Dealerom informacje dotyczące ogólnych i szczególnych warunków ubezpieczenia, taryf składek, instrukcji, wytycznych i innych dokumentów niezbędnych do wykonania czynności agencyjnych objętych Umową agencyjną. Jak wskazano we wniosku, Wnioskodawca udostępnia swój specjalistyczny system informatyczny niezbędny do wykonywania przez Dealerów czynności związanych z zawieraniem umów ubezpieczenia.

W ramach dedykowanego programu informatycznego Wnioskodawca umożliwia Dealerom wystawianie polis na preferencyjnych warunkach, które będą dostępne dla klientów salonów dealerskich. Wnioskodawca zajmuje się czynnościami przygotowawczymi zmierzającymi do zawierania umów ubezpieczenia oraz organizowaniem czynności agencyjnych m.in. poprzez przyjmowanie od dealerów potwierdzeń wpłat składki za ubezpieczenie oraz innych dokumentów niezbędnych do zawarcia i realizacji umowy ubezpieczenia czy też sprawdzaniu poprawności obliczania przez Dealerów wysokości należnej Zakładowi Ubezpieczeń składki ubezpieczeniowej. Wnioskodawca udziela Dealerom merytorycznej pomocy w zakresie wyjaśniania problemów związanych z likwidacją szkód komunikacyjnych z tytułu umów ubezpieczenia zawartych przez Dealera.

Wnioskodawca w ramach umowy o współpracy z Dealerami zobowiązany jest do:

udzielania informacji o przyznanej Dealerowi puli numerów elektronicznych dla druków wystawianych w formie wydruków komputerowych.
Umożliwianie Dealerowi pobrania niezbędnej ilości druków polis i innych druków ścisłej numeracji oraz numerów elektronicznych dla druków wystawianych w formie wydruków komputerowych,
Terminowego, cyklicznego sprawdzania poprawności i rozliczania Dealera z dokumentów dla ubezpieczyciela wystawianych w formie wydruków komputerowych,
Udzielania Dealerowi wytycznych odnośnie prowadzenia ewidencji zawartych przez niego umów ubezpieczenia, zgodnych z wytycznymi ubezpieczyciela oraz udzielania informacji dotyczących zasad zawierania umów ubezpieczenia,
Przyjmowania zestawienia zawartych przez Dealerów umów ubezpieczenia, z załączonymi do nich kopiami wystawionych polis, wnioskami o zawarcie umowy ubezpieczenia oraz kopiami innych dokumentów stanowiących integralną część umowy ubezpieczenia, a także innymi dokumentami związanymi z zawarciem umowy ubezpieczenia, kopiami dokumentów potwierdzającymi przyjęcie składki oraz kopiami zawartych aneksów do umów ubezpieczenia.
Sprawdzania poprawności zawartych przez Dealera umów ubezpieczenia oraz zainkasowanych składek na podstawie dokumentów źródłowych do konkretnej polisy ubezpieczeniowej, przekazanych przez Dealera wraz z rozliczeniem składek, w tym weryfikacji czynności Dealera w zakresie sprawdzania zgodności inkasa składek przekazanych przez Dealera w ewidencji ubezpieczyciela,
Obsługi ubezpieczających związanej z odnawianiem i kontynuacją umów ubezpieczenia.

Wymienione czynności są czynnościami technicznymi i administracyjnymi wspomagającymi działalność towarzystwa ubezpieczeń oraz czynnościami organizacyjnymi i nadzorującymi pracę Dealerów.

W analizowanej sprawie, Wnioskodawca nie wykonuje czynności, które charakterystyczne są dla usług pośrednictwa, tj. nie wskazuje stronie danej umowy okazji do zawarcia takiej umowy, nie doprowadza do zawarcia umowy, nie prowadzi negocjacji polegających na jednoznacznie określonym akcie mediacji, nie negocjuje, w imieniu i na rzecz klienta warunków płatności, jakich ma dokonać jedna ze stron. Rola Wnioskodawcy sprowadza się do zapewnienia efektywnej współpracy pomiędzy Dealerami a Towarzystwem Ubezpieczeniowym. Wnioskodawca prowadzi swoisty nadzór nad czynnościami agencyjnymi wykonywanymi przez Dealerów i prawidłowością ich funkcjonowania na płaszczyźnie ubezpieczeniowej. To Dealerzy są podmiotami świadczącymi usługi pośrednictwa ubezpieczeniowego, natomiast rola Wnioskodawcy sprowadza się do funkcji wspierających, nadzorczych i funkcji pomocniczych do usług pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych.

Z orzecznictwa TSUE wynika wprost, że zakresem zwolnienia z VAT na gruncie Dyrektywy 112 nie są objęte świadczenia wspomagające wykonanie usługi zwolnionej, służące lepszemu jej wykorzystaniu, wykonaniu, czy też warunkujące jej prawidłowe wykonanie. Zwolnioną z VAT może być tylko taka usługa, która posiada specyficzne i istotne funkcje usługi zwolnionej (ubezpieczeniowej). Wyżej wymienionych usług, świadczonych przez Wnioskodawcę, nie można za takie uznać.

W związku z tym należy stwierdzić, że ww. czynności wykonywane przez Wnioskodawcę na rzecz towarzystw ubezpieczeniowych i polegające na organizowaniu i nadzorowaniu czynności agencyjnych wykonywanych przez Dealerów, zmierzających do zawierania przez nich umów ubezpieczenia za pośrednictwem programu informatycznego Wnioskodawcy, nie mogą korzystać ze zwolnienia od podatku, przewidzianego w art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy.

Czynności te opodatkowane będą zatem podstawową 23% stawką podatku, na podstawie art. 41 ust. 1 ustawy.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Zaznacza się także, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego).

Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k–14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

z zastosowaniem art. 119a;
w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2017 r., poz. 1369) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Reklama

O nas

Regulamin