2017.10.31 - Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej

Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0114-KDIP4.4012.473.2017.1.EK
z 31 października 2017 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r., poz. 201, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 4 września 2017 r. (data wpływu 12 września 2017 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania usługi otwierania i prowadzenia rachunków papierów wartościowych i rachunków zbiorczych, na których są ewidencjonowane instrumenty finansowe w formie zdematerializowanej – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 12 września 2017 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania usługi otwierania i prowadzenia rachunków papierów wartościowych i rachunków zbiorczych, na których są ewidencjonowane instrumenty finansowe w formie zdematerializowanej.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny oraz zdarzenie przyszłe.

Spółka komandytowo-akcyjna (dalej: „Spółka”, „Wnioskodawca” lub „Bank”) jest spółką komandytowo-akcyjną z siedzibą w Paryżu. Wnioskodawca jest zarejestrowany dla celów VAT w Polsce jako „S. Spółka Komandytowo - Akcyjna Oddział w Polsce”.

Wnioskodawca prowadzi działalność usługową, świadcząc usługi związane z różnego rodzaju działalnością finansową.

Spółka posiada oddziały w wielu państwach europejskich m.in. w Niemczech, we Francji, we Włoszech, w Luksemburgu, w Hiszpanii, na Wyspach Normandzkich. Oddziały te stanowią wewnętrzne jednostki organizacyjne w strukturze Wnioskodawcy, jako podatnika VAT. Podatnik posiada oddział również w Polsce (dalej: „Polski Oddział”). Za pośrednictwem Polskiego Oddziału, Podatnik wykonuje na terytorium Polski czynności opodatkowane VAT, w związku z czym występuje jako czynny podatnik VAT w Polsce.

Wnioskodawca w ramach działalności gospodarczej Polskiego Oddziału świadczy m.in. usługi powiernicze (usługi kustodialne) dla krajowych i zagranicznych instytucji finansowych (dalej: „klienci”). Wnioskodawca nie prowadzi działalności jako bank powierniczy w rozumieniu art. 3 pkt 36 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi (dalej: „UOIF”). Zgodnie z ustawą Prawo Bankowe Polski Oddział jest oddziałem instytucji kredytowej, która notyfikowała swoją działalność w oparciu o notyfikację dokonaną przez organ nadzoru kraju macierzystego Spółki (tj. Francji). Zgodnie z art. 117 UOIF Wnioskodawca działa jako zagraniczna firma inwestycyjna prowadząca działalność maklerską na terytorium RP w formie oddziału w rozumieniu art. 115 ust. 2 UOIF. Wynika to z faktu, iż bankiem powierniczym wg UOIF może być wyłącznie bank polski (art. 119 UOIF). Nie zmienia to faktu, iż Wnioskodawca wykonuje usługi charakterystyczne dla typowego banku powierniczego, które świadczone są przez jednostkę macierzystą z siedzibą we Francji w ramach usług określonych w notyfikacji, o której mowa powyżej.

Usługi powiernicze (ang. custody services) świadczone przez Wnioskodawcę

W ramach swojej działalności Wnioskodawca zawiera z klientami umowy o świadczenie usług powierniczych. Na umowę z danym klientem, co do zasady, składa się w szczególności umowa lokalna oraz ogólne warunki umowne świadczenia usług powierniczych wraz z załącznikami.

Wskazane powyżej rachunki - otwierane i prowadzone przez Wnioskodawcę - są rachunkami papierów wartościowych w rozumieniu art. 4 ust. 1 UOIF oraz rachunkami zbiorczymi w rozumieniu art. 8a UOIF, na których zapisywane są zdematerializowane papiery wartościowe (w przypadku rachunków zbiorczych są to rachunki, na których mogą być rejestrowane zdematerializowane papiery wartościowe nienależące do osób, dla których rachunki te są prowadzone, ale należące do innej osoby lub osób).

Na mocy zawartych z klientami umów prowadzone przez Wnioskodawcę rachunki bankowe, rachunki papierów wartościowych oraz rachunki zbiorcze są wykorzystywane do świadczenia usługi rozrachunku (tzw. settlement), transakcji w rozumieniu UOIF, czyli przenoszenia papierów wartościowych i środków pieniężnych między rachunkami stron transakcji.

Niezależnie od ewidencji prowadzonej przy wykorzystaniu rachunków papierów wartościowych oraz rachunków zbiorczych na rzecz niektórych klientów Wnioskodawca świadczy także odrębną usługę przechowywania instrumentów finansowych w formie zmaterializowanej (tj. w postaci dokumentów).

Jako świadczący usługi powiernicze Wnioskodawca wykonuje także szereg innych czynności, wynikających z zawartych umów, m.in.: realizuje dyspozycje klientów dotyczące obrotu instrumentami finansowymi, obrotu środkami pieniężnymi znajdującymi się na rachunkach bankowych, administruje (w tym także działając jako pełnomocnik) wykonywaniem szeregu tzw. czynności korporacyjnych związanych z instrumentami finansowymi klientów (np. związanych z realizowaniem prawa głosu, prawa poboru, itp.), itp. Zakres czynności dodatkowych wykonywanych przez Wnioskodawcę na rzecz poszczególnych klientów jest zróżnicowany i wynika z indywidualnych ustaleń umownych.

Usługi w powyższym zakresie realizowane są m.in. w oparciu o wykonywanie autoryzowanych instrukcji (dyspozycji) klientów, które mogą być przekazywane za pośrednictwem udostępnianego przez Bank systemu informatycznego.

Z tytułu świadczenia powyższych usług Wnioskodawca pobiera wynagrodzenie od klientów w postaci opłat określonych w (indywidualnych dla każdego klienta) tabelach opłat i prowizji, stanowiących załączniki do umów zawieranych z klientami.

W przypadku niektórych klientów, zakres usług powierniczych świadczonych przez Wnioskodawcę obejmuje również usługi rozliczania (tzw. clearing) transakcji w rozumieniu UOIF, czyli ustalania wielkości wzajemnych zobowiązań stron transakcji. Usługi rozliczania są świadczone co do zasady na podstawie odrębnej umowy.

Aktywa ewidencjonowane na rachunkach prowadzonych przez Wnioskodawcę

Aktywami klientów, które są przedmiotem usług powierniczych świadczonych przez Wnioskodawcę są instrumenty finansowe w rozumieniu UOIF:

(i) będące papierami wartościowymi w formie zdematerializowanej, albo

(ii) instrumenty finansowe w formie zmaterializowanej (tj. takie, które nie mogą być zapisane na rachunku papierów wartościowych lub rachunku zbiorczym Wnioskodawcy, a które mogą być fizycznie przechowywane przez Wnioskodawcę.

Na potrzeby realizacji usług powierniczych (kustodialnych) Wnioskodawca jest uczestnikiem systemu depozytowego prowadzonego i nadzorowanego przez Krajowy Depozyt Papierów Wartościowych S.A. (dalej: "Krajowy Depozyt") zapewniającego m.in.

prowadzenie depozytu papierów wartościowych oraz systemu rejestracji instrumentów finansowych niebędących papierami wartościowymi ani instrumentami pochodnymi, dopuszczonych do obrotu na rynku regulowanym lub wprowadzonych do alternatywnego systemu obrotu,

dokonywanie rozrachunku transakcji, których przedmiotem są instrumenty finansowe zarejestrowane w systemie depozytowym.

Wnioskodawca współpracuje również z Narodowym Bankiem Polskim (dalej: "NBP") poprzez uczestnictwo w systemie depozytowym prowadzonym przez NBP, tj. w Rejestrze Papierów Wartościowych NBP (dalej: "RPW"). W ramach umowy zawartej z NBP, NBP rejestruje papiery wartościowe będące bonami skarbowymi oraz bonami pieniężnymi. Rejestrowanie bonów skarbowych i bonów pieniężnych dokonywane jest poprzez prowadzenie przez NBP na rzecz Wnioskodawcy rachunku i konta depozytowego oraz przeprowadzanie operacji na wskazanych powyżej papierach wartościowych w formie odpowiednich zapisów w elektronicznym systemie rachunków i kont depozytowych (system SKARBNET4). Wnioskodawca, jako podmiot posiadający rachunek i konto depozytowe w RPW, prowadzi dla klientów indywidualne rachunki papierów wartościowych i rachunki zbiorcze na zasadach analogicznych dla papierów wartościowych rejestrowanych na kontach depozytowych Krajowego Depozytu (przedstawionych powyżej). Wnioskodawca, prowadzący indywidualne rachunki dla klientów, jest obowiązany do prowadzenia tych rachunków w sposób zapewniający zgodność dokonywanych na nich zapisów ze stanem bonów w portfelach tych klientów na koncie depozytowym Wnioskodawcy w systemie SKARBNET4. Za czynności podejmowane przez Wnioskodawcę w imieniu i na rzecz klientów odpowiedzialność ponosi Wnioskodawca (dotyczy to w szczególności obowiązków związanych z realizacją operacji na bonach oraz przekazywaniem klientom środków pieniężnych z tytułu wykupu bonów). Jednocześnie, NBP nie ponosi odpowiedzialności wobec klientów Wnioskodawcy za czynności dokonane przez Wnioskodawcę w imieniu tych klientów.

Jak wskazano powyżej, w ramach świadczenia przez Wnioskodawcę usług powierniczych Wnioskodawca otwiera i prowadzi rachunki papierów wartościowych lub rachunki zbiorcze klientów. Rachunki papierów wartościowych i rachunki zbiorcze są otwierane i prowadzone przez Wnioskodawcę zgodnie z art. 119 UOIF poprzez ewidencjonowanie zdematerializowanych instrumentów finansowych należących do klientów na rachunkach, na których dokonywane są odpowiednie zapisy dotyczące stanu posiadania tych instrumentów finansowych.

W ramach działalności powierniczej Wnioskodawca otwiera i prowadzi także rachunki zbiorcze w rozumieniu art. 8a UOIF, tj. rachunki na których mogą być rejestrowane zdematerializowane papiery wartościowe nienależące do osób, dla których rachunki te są prowadzone, ale należące do innej osoby lub osób.

Zgodnie z art. 4 UOIF rachunkami papierów wartościowych są rachunki, na których zapisywane są zdematerializowane papiery wartościowe (niemające postaci dokumentu), zaś zgodnie z art. 7 UOIF prawa ze zdematerializowanych papierów wartościowych powstają z chwilą zapisania ich po raz pierwszy na rachunku papierów wartościowych i przysługują osobie będącej posiadaczem tego rachunku. Zapis na rachunku tego rodzaju ma zatem bezpośredni wpływ i efekt cywilnoprawny dla właściciela rachunku papierów wartościowych (analogiczne znaczenie ma zapis na rachunku zbiorczym). W ten sam sposób prowadzona jest ewidencja obligacji niemających formy dokumentu, określonych w art. 8 ustawy o obligacjach.

W odniesieniu do instrumentów finansowych zarejestrowanych na prowadzonych przez Wnioskodawcę rachunkach papierów wartościowych i rachunkach zbiorczych, Wnioskodawca świadczy na rzecz klientów również usługi polegające na realizowaniu dyspozycji klientów dotyczących instrumentów finansowych i rozrachunku transakcji (tzw. settlement), czyli przenoszeniu papierów wartościowych i środków pieniężnych między rachunkami stron transakcji. W przypadku niektórych klientów, Wnioskodawca, na podstawie dodatkowo zawieranych umów świadczy także dodatkowe usługi rozliczania (tzw. clearing) transakcji, czyli ustalania wielkości wzajemnych zobowiązań stron transakcji.

Przedmiotem niniejszego wniosku o interpretację jest ustalenie zasad opodatkowania VAT wyłącznie w zakresie usług otwierania i prowadzenia na rzecz klientów rachunków papierów wartościowych i rachunków zbiorczych. Innymi słowy, świadczenie przez Wnioskodawcę powyższych usług polega na ewidencjonowaniu zdematerializowanych instrumentów finansowych klientów na należących do Wnioskodawcy rachunkach, na których dokonywane są odpowiednie zapisy dotyczące ich stanu posiadania. W ramach opisywanej usługi Wnioskodawca nie przechowuje dokumentów papierów wartościowych (np. obligacji lub akcji) w formie materialnej (tego typu usługi Wnioskodawca realizuje w stosunku do papierów wartościowych w formie zmaterializowanej), lecz prowadzi ich ewidencję (tj. zapisy w formie elektronicznej) zawierającą informacje o zdematerializowanych instrumentach finansowych posiadanych przez klientów na rachunkach.

Prowadzenie przez Wnioskodawcę rachunków, na których takie instrumenty finansowe są ewidencjonowane w formie zapisów elektronicznych służy odzwierciedlaniu prawa własności oraz dokonywaniu rozliczeń i rozrachunku transakcji na takich instrumentach. Zgodnie bowiem z art. 7 ust. 2 UOIF umowa zobowiązująca do przeniesienia zdematerializowanych papierów wartościowych przenosi te papiery z chwilą dokonania odpowiedniego zapisu na rachunku papierów wartościowych. Analogiczną regulację zawiera również ustawa o obligacjach w art. 8 ust. 3, zgodnie z którym umowa zobowiązująca do przeniesienia praw z obligacji niemającej postaci dokumentu przenosi te prawa z chwilą dokonania w ewidencji zapisu wskazującego nabywcę i liczbę nabytych obligacji.

Jak już wskazano powyżej, prowadzone rachunki są rachunkami papierów wartościowych oraz rachunkami zbiorczymi w rozumieniu UOIF. W odniesieniu do instrumentów finansowych zarejestrowanych na prowadzonym przez Wnioskodawcę rachunku papierów wartościowych (rachunku zbiorczym), Wnioskodawca uczestniczy w realizacji dyspozycji klientów dotyczących obrotu instrumentami finansowymi (w tym miejscu należy wskazać, że zgodnie z art. 4 ust. 3 UOIF ilekroć w ustawie jest mowa o rachunkach papierów wartościowych, rozumie się przez to również rachunki, na których są zapisywane niebędące papierami wartościowymi ani instrumentami pochodnymi, instrumenty finansowe dopuszczone do obrotu zorganizowanego). Ponadto, jak również wskazywano powyżej, w ramach świadczonych usług, w analogiczny sposób prowadzona jest ewidencja obligacji niemających formy dokumentu, na zasadach określonych w art. 8 ustawy o obligacjach.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy świadczone przez Wnioskodawcę usługi otwierania i prowadzenia rachunków papierów wartościowych i rachunków zbiorczych, na których są ewidencjonowane instrumenty finansowe w formie zdematerializowanej korzystają i będą korzystać ze zwolnienia z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy o VAT?

Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy:

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy o VAT, zwalnia się od podatku usługi, których przedmiotem są instrumenty finansowe, o których mowa w ustawie o obrocie instrumentami finansowymi, z wyłączeniem przechowywania tych instrumentów i zarządzania nimi, oraz usługi pośrednictwa w tym zakresie.

Przywołany powyżej przepis formułuje zatem przesłanki zwolnienia świadczonych przez podatnika usług z podatku VAT. Pierwsza przesłanka ma charakter pozytywny - zgodnie z nią, warunkiem zwolnienia jest, by świadczone usługi miały za przedmiot instrumenty finansowe, o których mowa w UOIF.

Poza powyższą przesłanką pozytywną, ustawodawca przewidział także dwie przesłanki negatywne, których wystąpienie wyłącza możliwość zastosowania zwolnienia przewidzianego w art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy o VAT. Pierwsza z nich wyłącza z zakresu zwolnienia usługi przechowywania instrumentów finansowych, a druga usługi zarządzania instrumentami finansowymi.

W odniesieniu do charakteru świadczonych przez Wnioskodawcę usług (będących przedmiotem zapytania), należy zatem przeanalizować czy przedmiotowe usługi spełniają powyżej przedstawione przesłanki zwolnienia z art. 43. ust. 1 pkt 41 ustawy o VAT.

Usługi świadczone przez Wnioskodawcę jako usługi, których przedmiotem są instrumenty finansowe

Wskazane powyżej usługi (będące przedmiotem zapytania Wnioskodawcy) polegają na otwieraniu i prowadzeniu rachunków papierów wartościowych w rozumieniu art. 4 UOIF oraz rachunków zbiorczych w rozumieniu art. 8a UOIF.

Jak wskazano w opisie stanu faktycznego, na wskazanych powyżej rachunkach zapisywane są instrumenty finansowe w formie zdematerializowanej, będące instrumentami finansowymi w rozumieniu UOIF.

W odniesieniu do instrumentów finansowych zarejestrowanych na prowadzonych przez Wnioskodawcę rachunkach papierów wartościowych i rachunkach zbiorczych, Wnioskodawca uczestniczy również w realizacji dyspozycji klientów dotyczących m.in. obrotu tymi instrumentami finansowymi.

Podsumowując tę część rozważań, należy zatem stwierdzić że nie ulega wątpliwości, iż Wnioskodawca otwierając i prowadząc na rzecz swoich klientów rachunki papierów wartościowych i rachunki zbiorcze, na których ewidencjonowane są instrumenty finansowe w rozumieniu UOIF, świadczy usługi których przedmiotem są instrumenty finansowe w rozumieniu UOIF.

Usługi świadczone przez Wnioskodawcę jako usługi nie będące usługami zarządzania instrumentami finansowymi

Usługa "zarządzania instrumentami finansowymi" nie została w sposób szczególny zdefiniowana w ustawie o VAT, dlatego też w celu określenia jej zakresu należy odwołać się pomocniczo do innych aktów prawnych oraz języka potocznego.

Zarządzanie portfelem instrumentów finansowych zostało zdefiniowane w art. 75 UOIF, zgodnie z którym poprzez zawarcie umowy o zarządzanie portfelem, w którego skład wchodzi jeden lub większa liczba instrumentów finansowych, firma inwestycyjna zobowiązuje się do podejmowania i realizacji decyzji inwestycyjnych na rachunek klienta, w ramach pozostawionych przez zleceniodawcę do dyspozycji zarządzającego środków pieniężnych lub instrumentów finansowych.

W odniesieniu do powyższego, jak wskazuje P. Zapadka (w: Prawo rynku kapitałowego -Komentarz, 2014, wyd. 2): „choć nie wynika to wprost z art. 75 UOIF, oddanie do dyspozycji firmy inwestycyjnej wymienionych rodzajów aktywów powinno być związane z umownym pozbawieniem możliwości ingerowania klienta w podejmowanie przez firmę inwestycyjną działania, czego uzasadnieniem jest natura tego typu stosunku prawnego, w szczególności poprzez przyjęcie założenia, iż jakakolwiek próba ingerencji w realizowaną strategię inwestycyjną może mieć negatywne skutki dla oczekiwanego przez klienta rezultatu podjętych działań. Przykładem mogą być zatem zamieszczane w omawianych rodzajach umów klauzule umowne, które przewidują na zasadach ex contractu możliwość ograniczenia lub nawet wyłączenia możliwości ingerowania klienta w skład portfela inwestycyjnego zarządzanego przez firmę inwestycyjną".

W związku z tym, biorąc pod uwagę, że - jak wskazano w opisie stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego - Wnioskodawca nie podejmuje bezpośrednio decyzji w zakresie dysponowania instrumentami finansowymi klientów ewidencjonowanymi na prowadzonych przez niego rachunkach oraz nie ma na te decyzje wpływu (np. poprzez świadczenie usług doradczych) a jedynie wykonuje (w sposób szczegółowo opisany powyżej) dyspozycje klientów w tym zakresie, nie można uznać że świadczone przez niego usługi są usługami zarządzania instrumentami finansowymi.

W dalszej kolejności, należy odwołać się także do rozumienia pojęcia "zarządzania" funkcjonującego w języku potocznym. Zgodnie ze Słownikiem języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego „zarządzać" to: wydawać polecenie, kazać coś wykonać.

W świetle powyższego, czynności polegające na zarządzaniu instrumentami finansowymi powinny być rozumiane jako czynności polegające na podejmowaniu decyzji dotyczących postępowania z instrumentami finansowymi powierzonymi instytucji finansowej (zarządzającej) przez jej klientów w określonym horyzoncie czasowym, tj. ich zbywania, inwestowania, reinwestowania, itd. W ramach realizowania usług zarządczych, zarządzający ma zatem uprawnienia aby samodzielnie (lecz w imieniu klienta) decydować, w jaki sposób instrumenty finansowe powinny być wykorzystywane.

Świadczone przez Wnioskodawcę usługi nie spełniają zatem powyższych warunków, gdyż przedstawione elementy, konieczne do uznania danych usług za usługi zarządzania instrumentami finansowymi, nie wchodzą w zakres pakietu usług świadczonych przez Wnioskodawcę. Wnioskodawca nie przygotowuje żadnych strategii inwestycyjnych dotyczących instrumentów finansowych klientów, ani nie realizuje celów inwestycyjnych, z których jest rozliczany przez Wnioskodawcę. Tego typu decyzje są podejmowane autonomicznie przez klientów.

Podsumowując tę część rozważań, należy stwierdzić, że będących przedmiotem zapytania usług świadczonych przez Wnioskodawcę nie można uznać za usługi zarządzania instrumentami finansowymi.

Usługi świadczone przez Wnioskodawcę jako usługi nie będące usługami przechowywania instrumentów finansowych

Ustalenie możliwości zwolnienia z VAT usług świadczonych przez Wnioskodawcę wymaga analizy w zakresie możliwości uznania ich za usługi przechowywania instrumentów finansowych, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy o VAT.

Jak wskazano powyżej, zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy o VAT, zwolnieniem od podatku VAT nie są objęte usługi przechowywania instrumentów finansowych. Ustawa o VAT nie definiuje pojęcia przechowywania, zatem zasadne jest - w pierwszej kolejności - odniesienie się, w ramach wykładni systemowej, do znaczenia ww. pojęcia w rozumieniu cywilistycznym.

Stosownie do art. 835 Kodeksu cywilnego (dalej: "KC"), przez umowę przechowania przechowawca zobowiązuje się zachować w stanie niepogorszonym rzecz ruchomą oddaną mu na przechowanie.

Jak wskazują przedstawiciele doktryny (przykładowo Katarzyna Kopaczyńska-Pieczniak, Kodeks cywilny. Komentarz. Tom III. Red. A. Kidyba, Lex 2014), przedmiotem umowy przechowania mogą być wyłącznie rzeczy ruchome, a więc przedmioty materialne niebędące nieruchomościami. J. Górecki (w: Kodeks cywilny. Komentarz. Red. K. Osajda, CH Beck 2017) wskazuje również, że „niedopuszczalne jest przechowanie nieruchomości oraz praw”. Przedmiotem umowy przechowania mogą być rzeczy oznaczone zarówno co do tożsamości, jak i co do gatunku, jednak umowa dotyczy zawsze rzeczy zindywidualizowanych, choćby przez wyodrębnienie z większej ich masy (B. Łubkowski (w:) Komentarz, t. II, 1972, s. 1670; L. Ogiegło (w:) K. Pietrzykowski, Komentarz, t. II, 2011, s. 789; natomiast J. Gudowski (w:) G. Bieniek, Komentarz, t. II, 2011, s. 830, przyjmuje, że są to zawsze rzeczy oznaczone co do tożsamości). Umowa przechowania jest również umową realną (J. Napierała, w: System PrPryw, t. 7, 2011, Nb 9, s. 768, oraz wyr. WSA w Olsztynie z 10.2.2010 r., I SA/Ol 873/09, Legalis), a zatem do jej zawarcia, oprócz zgodnych oświadczeń woli stron, konieczne jest wydanie rzeczy ruchomej przechowawcy. Poprzez wydanie rzeczy następuje jednocześnie indywidualizacja przedmiotu umowy przechowania. Przechowawca bowiem ma obowiązek zwrotu tej samej rzeczy, która została mu oddana na przechowanie. Oznaczone co do tożsamości w umowie przechowania mogą być zarówno rzeczy zamienne, jak i niezamienne. Szczególnym przedmiotem przechowania mogą być pieniądze oraz papiery wartościowe. Jeżeli z przepisów szczególnych czy też z woli stron nie wynika, że dochodzi do zawarcia umowy o depozyt nieprawidłowy (art. 845 KC), przechowaniu podlegają wydane przechowawcy banknoty lub monety, czy też dokumenty będące papierami wartościowymi. Obowiązek zwrotu dotyczy wówczas tych samych znaków pieniężnych czy dokumentów papierów wartościowych, które zostały oddane na przechowanie (L. Ogiegło (w:) K. Pietrzykowski, Komentarz, t. II, 2011, s. 789, przyjmuje, że brak zastrzeżenia o obowiązku zwrotu tych samych znaków pieniężnych czy dokumentów papierów wartościowych powoduje, że dochodzi do skutku depozyt nieprawidłowy).

W tym miejscu należy podkreślić, iż instrumenty finansowe w formie zdematerializowanej nie mają charakteru zindywidualizowanego - w szczególności nie da się odróżnić poszczególnych egzemplarzy przechowywanych papierów wartościowych (inaczej niż w przypadku przechowywania papierów wartościowych w formie zmaterializowanej). Identyfikacja zdematerializowanych papierów wartościowych zasadniczo ograniczona jest do określenia numeru serii, w ramach której dany instrument finansowy został emitowany.

Z treści art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy o VAT wynika zatem, że przedmiotem usług przechowywania (nieobjętych zwolnieniem z VAT) mogą być jedynie instrumenty finansowe przechowywane w formie materialnej (rzeczy ruchome), tym samym wyłączenie ze zwolnienia od podatku VAT zawarte w treści omawianego przepisu nie dotyczy usług będących przedmiotem zapytania Wnioskodawcy, jako usług niespełniających przesłanki "usług przechowywania instrumentów finansowych".

Przedstawione powyżej stanowisko Wnioskodawcy dotyczące wykładni art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy o VAT znajduje potwierdzenie w licznych interpretacjach indywidualnych przepisów prawa podatkowego.

Przykładowo:

Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji indywidualnej z dnia 7 października 2014 r., sygn. ILPP2/443-736/14-2/SJ, stwierdził, że: „Stosownie do art. 835 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r., poz. 121) - przez umowę przechowania przechowawca zobowiązuje się zachować w stanie nie pogorszonym rzecz ruchomą oddaną mu na przechowanie. Zatem z treści tego przepisu wynika, że przedmiotem usług przechowania mogą być jedynie rzeczy ruchome, tym samym więc wyłączenie ze zwolnienia od podatku VAT zawarte w przepisie art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy nie dotyczy usług prowadzenia rachunku zdematerializowanych instrumentów finansowych".

Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej z dnia 7 stycznia 2014 r., sygn. IPPP2/443-1102/13-2/DG, wskazał, iż:„(...) w odniesieniu do świadczonych przez Wnioskodawcę usług dotyczących prowadzenia rachunku zdematerializowanych papierów wartościowych funduszy, na których takie papiery przechowywane są w formie zapisów elektronicznych w celu odzwierciedlenia prawa własności oraz dokonywania rozliczeń transakcji na takich aktywach funduszy, należy stwierdzić, że usługi te mieszczą się w dyspozycji przepisu art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy.

Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej z dnia 10 grudnia 2015 r., sygn. IPPP1/4512-1161/15-2/MP, stwierdził, że: "Przepisy ustawy o podatku od towarów usług nie wyjaśniają co należy rozumieć pod pojęciem «przechowywania», dlatego w celu wyjaśnienia powyższej definicji należy posłużyć się przepisami ustawy Kodeks Cywilny (Dz. U. z 2014 r. poz. 121 z późn. zm.). Zgodnie z art. 835 KC przez umowę przechowania przechowawca zobowiązuje się zachować w stanie nie pogorszonym rzecz ruchomą oddaną mu na przechowanie. Z powyższego przepisu wynika, że przedmiotem umowy przechowania mogą być wyłącznie rzeczy ruchome, a więc przedmioty materialne. Ponieważ przedmiotem umowy są rzeczy oddane na przechowanie, z chwilą ich oddania zawsze dochodzi do ich indywidualizacji. Przedmiotem umowy mogą być rzeczy oznaczone zarówno co do tożsamości, jak i co do gatunku, jednak umowa dotyczy zawsze rzeczy zindywidualizowanych, przechowawca bowiem ma obowiązek zwrotu tej samej rzeczy, która została mu oddana na przechowanie. Zatem należy uznać, że przedmiotem przechowania instrumentów finansowych winny być (zgodnie z powyższym wyjaśnieniem) wyłącznie rzeczy ruchome w postaci materialnej. Oznacza to, że wyłączenie ze zwolnienia od podatku VAT przewidziane w art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy dotyczy wyłącznie przechowywania instrumentów finansowych w formie materialnej. Jak wynika z okoliczności sprawy, przedmiotem niniejszego wniosku o interpretację jest ustalenie zasad rozliczeń VAT wyłącznie w zakresie usług przechowywania papierów wartościowych w formie zdematerializowanej. Z uwagi na powołane przepisy oraz przedstawiony opis stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego należy uznać, że opisane przez Wnioskodawcę usługi związane z przechowywaniem papierów wartościowych w formie zdematerializowanej korzystają ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy, gdyż nie stanowią one usług przechowywania tych instrumentów finansowych."

Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji indywidualnej z dnia 4 października 2013 r., sygn. IBPP2/443-623/13/IK, uznał że: "należy uznać, iż przedmiotem przechowania instrumentów finansowych winny być (zgodnie z powyższym wyjaśnieniem) wyłącznie rzeczy ruchome w postaci materialnej. Oznacza to, iż wyłączenie ze zwolnienia od podatku VAT przewidziane w art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy dotyczy wyłącznie przechowywania instrumentów finansowych w formie materialnej."

Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej z dnia 10 września 2013 r., sygn. IPPP1/443-603/13-4/MPe, stwierdził, że: "(...) w odniesieniu do świadczonych przez Wnioskodawcę usług dotyczących prowadzenia rachunku zdematerializowanych papierów wartościowych funduszy, na których takie papiery przechowywane są w formie zapisów elektronicznych w celu odzwierciedlenia prawa własności oraz dokonywania rozliczeń transakcji na takich aktywach funduszy, należy stwierdzić , iż usługi te mieszczą się w dyspozycji przepisu art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy. Zwolnieniem od podatku VAT nie są objęte usługi przechowywania instrumentów finansowych i zarządzania nimi. Ustawa o podatku od towarów i usług nie precyzuje pojęcia przechowywania, zatem w tym miejscu zasadne jest przytoczenie znaczenia ww. pojęcia w rozumieniu przepisów Kodeksu cywilnego. Stosownie do art. 835 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. kodeks cywilny /Dz. U. Nr 16 poz. 93 ze zm./ przez umowę przechowania przechowawca zobowiązuje się zachować w stanie nie pogorszonym rzecz ruchomą oddaną mu na przechowanie. Zatem z treści tego przepisu wynika, iż przedmiotem usług przechowania mogą być jedynie rzeczy ruchome, tym samym więc wyłączenie ze zwolnienia od podatku VAT zawarte w przepisie art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy nie dotyczy usług prowadzenia rachunku zdematerializowanych instrumentów finansowych. W związku z powyższym Wnioskodawcy przysługuje prawo zastosowania zwolnienia od podatku VAT do świadczonych usług prowadzenia rachunku zdematerializowanych papierów wartościowych funduszy i dokonywania rozliczeń transakcji na takich aktywach funduszy w oparciu o przepis art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy."

Przedstawione powyżej stanowisko Spółki zostało również potwierdzone w innych interpretacjach indywidualnych m. in.:

interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 10 września 2013 roku, sygn. IPPPI/443-603/13-4/MPe,

interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 29 sierpnia 2013 roku, sygn. IPPP2/443-552/13-2/DG,

interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 6 grudnia 2011 roku, sygn. IPPP1/443-1360/11-2/AW.

Poza uzasadnieniem odnoszącym się do - przedstawionej powyżej - systemowej wykładni "usług przechowywania", należy także przytoczyć argumenty odwołujące się do wykładni funkcjonalnej.

Zdaniem Wnioskodawcy usługa otwierania i prowadzenia rachunków papierów wartościowych i rachunków zbiorczych objęta jest zwolnieniem określonym w art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy o VAT ze względu na to, że w ramach wykonywania pakietu usług powierniczych określonych umową, Wnioskodawca uczestniczy w realizacji dyspozycji klientów dotyczących obrotu papierami wartościowymi, dokonuje rozrachunku transakcji (czyli przenoszenia instrumentów finansowych i środków pieniężnych między rachunkami stron transakcji) oraz - w przypadku części klientów -rozlicza także transakcje kupna i sprzedaży instrumentów finansowych.

Omawiane przepisy ustawy o VAT stanowią implementację odpowiednich unormowań Dyrektywy 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (dalej: „Dyrektywa VAT"). I tak art. 135 ust. 1 lit. d) Dyrektywy VAT stanowi, że państwa członkowskie zwalniają transakcje, łącznie z pośrednictwem, dotyczące rachunków depozytowych, rachunków bieżących, płatności, przelewów, długów, czeków i innych zbywalnych instrumentów finansowych, z wyłączeniem windykacji należności. Z kolei na podstawie art. 135 ust. 1 lit. f), zwolnienie winno obejmować transakcje, łącznie z pośrednictwem, jednakże z wyłączeniem przechowywania i zarządzania, których przedmiotem są akcje, udziały w spółkach lub związkach, obligacje i inne papiery wartościowe, z wyłączeniem (nieistotnym w sprawie) dokumentów ustanawiających tytuł prawny do towarów, oraz praw lub papierów wartościowych, o których mowa w art. 15 ust. 2 Dyrektywy VAT.

W odniesieniu do zwolnionych od podatku VAT transakcji przelewów pieniężnych Europejski Trybunał Sprawiedliwości (obecnie Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej) stwierdził w sprawie C-2/95 Sparekassernes Datacenter (SDC), że świadczone usługi muszą mieć skutek przelania funduszy oraz pociągać za sobą zmiany sytuacji prawnej i finansowej, a przy tym usługę zwolnioną należy odróżnić od czysto fizycznego lub technicznego świadczenia, takiego jak np. udostępnianie bankowi systemu przetwarzania danych (por. J. Martini, Ł. Karpiesiuk, VAT w orzecznictwie Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości, Warszawa 2007 r., str. 417).

W tym samym orzeczeniu ETS podniósł, że "obrót papierami wartościowymi obejmuje czynności, które zmieniają sytuację prawną bądź finansową pomiędzy stronami i są porównywalne do czynności, które występowały w przypadku przelewu lub płatności. Świadczenie wyłącznie usług o charakterze fizycznym, technicznym czy administracyjnym, które nie zmieniają sytuacji prawnej lub finansowej, nie wydaje się zatem objęte zwolnieniem" (cytat za: J. Martini, Ł. Karpiesiuk, VAT w orzecznictwie Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości, Warszawa 2007 r., str. 423).

Powyższa wykładnia przepisów Dyrektywy implementowanych do krajowego porządku prawnego potwierdza zasadność stanowiska, że zwolnienie przysługuje w przypadku prowadzenia przez Wnioskodawcę rachunków: bankowego oraz zdematerializowanych papierów wartościowych (w tym rachunków zbiorczych), gdyż - jak to wynika z przedstawionego przez Wnioskodawcę opisu stanu faktycznego - w ramach wykonywania pakietu usług powierniczych realizuje on transakcje zmieniające sytuację prawną i finansową klientów poprzez dokonywanie płatności, przyjmowanie płatności oraz dokonywanie rozrachunku transakcji (czyli przenoszenia instrumentów finansowych i środków pieniężnych między rachunkami stron transakcji), a także - w przypadku części klientów -rozliczanie transakcji kupna i sprzedaży instrumentów finansowych, do czego wykorzystywane są prowadzone rachunki papierów wartościowych (w tym rachunki zbiorcze). W tym miejscu należy podkreślić, że otwieranie i prowadzenie przez Wnioskodawcę rachunków, na których takie instrumenty finansowe są rejestrowane i ewidencjonowane w formie zapisów elektronicznych, jest nieodzowną i immanentną konsekwencją dokonywania powyżej wymienionych czynności na takich instrumentach oraz - w rezultacie - odzwierciedlania wynikających z takich czynności zmian prawa własności. Analizowane usługi mają więc charakter legitymacyjny, odzwierciedlają bowiem stan prawny dotyczący danych instrumentów finansowych.

Powyżej przedstawiona argumentacja została także zaprezentowana przez WSA we Wrocławiu w wyroku z 6 maja 2015 r. (sygn. akt I SA/Wr 84/15), w którym skład orzekający konkludując uzasadnienie wyroku, stwierdził, że: "usługa prowadzenia rachunku zdematerializowanych papierów wartościowych objęta jest zwolnieniem określonym w art. 43 ust. 1 pkt 41 u.p.t.u.".

W konsekwencji - rozwijając powyższe rozważania - należy zwrócić uwagę, że usługi świadczone przez Wnioskodawcę nie mogą zostać uznane za usługi przechowywania instrumentów finansowych nie tylko ze względu na fakt, że nie stanowią one przechowywania w rozumieniu art. 835 KC (co wykazano powyżej), ale również dlatego że charakterystyka czynności realizowanych w ramach przedmiotowych usług nie pozwala na uznanie, że ich rolą jest w istocie realizowanie funkcji "przechowywania" w jego powszechnym językowym rozumieniu.

Zgodnie z definicją "przechowywania" zawartą w Słowniku Języka Polskiego PWN, "przechowywać to: «chronić coś przed zepsuciem, zniszczeniem, zaginięciem itp. przez umieszczenie w odpowiednich warunkach»".

W tym kontekście należy zwrócić uwagę, że taka funkcja jest w istocie realizowana przez Wnioskodawcę, ale tylko w odniesieniu do przechowywania instrumentów finansowych w formie zmaterializowanej, gdyż Wnioskodawca przechowując papiery wartościowe w formie dokumentów (w swoich sejfach, skarbcach, itp.) chroni je przed zniszczeniem, zaginięciem bądź kradzieżą, poprzez sprawowanie nad nimi pieczy.

Natomiast, w odniesieniu do instrumentów finansowych w formie zdematerializowanej - ze względu na ich charakter - świadczone przez Wnioskodawcę usługi realizują w istocie inne funkcję, tj. służą odzwierciedlaniu prawa własności klientów w stosunku do tych instrumentów finansowych oraz są narzędziem koniecznym do realizacji dyspozycji klientów dotyczących obrotu tymi instrumentami finansowymi, umożliwiając m.in. przenoszenie papierów wartościowych i środków pieniężnych między rachunkami stron transakcji, co skutkuje przenoszeniem prawa własności tych instrumentów finansowych.

W tym miejscu należy także przywołać treść art. 7 ust. 2 UOIF, zgodnie z którym umowa zobowiązująca do przeniesienia zdematerializowanych papierów wartościowych przenosi te papiery z chwilą dokonania odpowiedniego zapisu na rachunku papierów wartościowych oraz analogicznej regulacji zawartej w ustawie o obligacjach w art. 8 ust. 3, zgodnie z którym umowa zobowiązująca do przeniesienia praw z obligacji niemającej postaci dokumentu przenosi te prawa z chwilą dokonania w ewidencji zapisu wskazującego nabywcę i liczbę nabytych obligacji. Przytoczone przepisy podkreślają doniosłość funkcji realizowanej przez omawiane rachunki - ustawodawca zdecydował się bowiem na powiązanie momentu przeniesienia prawa własności zdematerializowanych papierów wartościowych z chwilą dokonaniu zapisu na takich rachunkach.

Powyższe potwierdza przedstawioną argumentację, zgodnie z którą prowadzenie przez Wnioskodawcę rachunków papierów wartościowych i rachunków zbiorczych nie służy w istocie sprawowaniu swoistej ochrony/pieczy nad powierzonymi przez klientów instrumentami finansowymi, ale jest nieodzownym i immanentnym elementem systemu usług, w ramach których klienci Wnioskodawcy mają możliwość dysponowania posiadanymi instrumentami finansowymi, a Wnioskodawca - poprzez prowadzenie rachunków papierów wartościowych i rachunków zbiorczych - ma możliwość realizacji dyspozycji klientów, a co za tym idzie realizacji transakcji (wynikających z tych dyspozycji) zmieniających sytuację prawną i finansową klientów poprzez m.in. przenoszenie papierów wartościowych i środków pieniężnych między rachunkami stron transakcji.

Mając na względzie powyższe, wskazane przez Wnioskodawcę w opisie stanu faktycznego usługi otwierania i prowadzenia rachunków papierów wartościowych i rachunków zbiorczych, na których są ewidencjonowane instrumenty finansowe w formie zdematerializowanej są, i będą w przyszłości, objęte zwolnieniem z VAT przewidzianym w art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy o VAT.

Wnioskodawca wnosi o potwierdzenie prawidłowości stanowiska zaprezentowanego w niniejszym wniosku.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2017 r., poz. 1221 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez dostawę towarów zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Natomiast stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).

Stawka podatku, zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy, wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Zgodnie z art. 146a pkt 1 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2018 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług oraz rozporządzeń wykonawczych do tej ustawy, przewidują dla niektórych towarów i usług stawki obniżone lub zwolnienie od podatku.

W myśl zaś art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy, zwalnia się od podatku usługi, których przedmiotem są instrumenty finansowe, o których mowa w ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. z 2016 r. poz. 1636, 1948 i 1997 oraz z 2017 r. poz. 724, 768 i 791), z wyłączeniem przechowywania tych instrumentów i zarządzania nimi, oraz usługi pośrednictwa w tym zakresie.

Z kolei w myśl art. 43 ust. 15 ww. ustawy, zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 37-41, nie mają zastosowania do:

czynności ściągania długów, w tym factoringu;
usług doradztwa;
usług w zakresie leasingu.

W myśl art. 43 ust. 16 ustawy zwolnienie, o którym mowa w ust. 1 pkt 40a i 41, nie ma zastosowania do usług dotyczących praw i udziałów odzwierciedlających:

tytuł prawny do towarów;
tytuł własności nieruchomości;
prawa rzeczowe dające ich posiadaczowi prawo do korzystania z nieruchomości;
udziały i inne tytuły prawne dające ich posiadaczowi prawne lub faktyczne prawo własności lub posiadania nieruchomości lub jej części;
prawa majątkowe, których instrumentami bazowymi są towary, mierniki i limity wielkości produkcji oraz uprawnienia do emisji zanieczyszczeń, i które mogą być zrealizowane poprzez dostawę towarów lub świadczenie usług innych niż zwolnione z podatku.

Powyższe zwolnienie usług finansowych uregulowane zostały w ustawie o podatku od towarów i usług wskutek implementacji odpowiednich przepisów Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347, poz. 1 ze zm.), zwanej dalej Dyrektywą. I tak zgodnie z art. 131 Dyrektywy, zwolnienia przewidziane w rozdziałach 2-9 stosuje się bez uszczerbku dla innych przepisów wspólnotowych i na warunkach ustalanych przez państwa członkowskie w celu zapewnienia prawidłowego zastosowania tych zwolnień oraz zapobieżenia wszelkim możliwym przypadkom uchylania się od opodatkowania, unikania opodatkowania i nadużyć.

Zgodnie z art. 135 ust. 1 lit. f Dyrektywy, Państwa członkowskie zwalniają z opodatkowania VAT transakcje, łącznie z pośrednictwem, jednakże z wyłączeniem przechowywania i zarządzania, których przedmiotem są akcje, udziały w spółkach lub związkach, obligacje i inne papiery wartościowe, z wyłączeniem dokumentów ustanawiających tytuł prawny do towarów, oraz praw lub papierów wartościowych, o których mowa w art. 15 ust. 2 Dyrektywy.

W tym miejscu wskazać należy - co wielokrotnie podkreślał Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej - że zakres zwolnień przewidzianych w Dyrektywie VAT nie może być interpretowany w sposób rozszerzający. Czynności zwolnione od VAT zgodnie z Dyrektywą VAT stanowią autonomiczne pojęcia prawa wspólnotowego, a ich ujednolicona interpretacja ma służyć unikaniu rozbieżności w stosowaniu systemu podatku VAT w poszczególnych państwach członkowskich.

Z przedstawionego we wniosku opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca jest spółką komandytowo-akcyjną z siedzibą w Paryżu. Wnioskodawca jest zarejestrowany dla celów VAT w Polsce jako „S. Spółka Komandytowo - Akcyjna Oddział w Polsce”.

Wnioskodawca prowadzi działalność usługową, świadcząc usługi związane z różnego rodzaju działalnością finansową. Spółka posiada oddziały w wielu państwach europejskich m.in. w Niemczech, we Francji, we Włoszech, w Luksemburgu, w Hiszpanii, na Wyspach Normandzkich. Oddziały te stanowią wewnętrzne jednostki organizacyjne w strukturze Wnioskodawcy, jako podatnika VAT. Podatnik posiada oddział również w Polsce (dalej: „Polski Oddział”). Za pośrednictwem Polskiego Oddziału, Podatnik wykonuje na terytorium Polski czynności opodatkowane VAT, w związku z czym występuje jako czynny podatnik VAT w Polsce.

Wnioskodawca w ramach działalności gospodarczej Polskiego Oddziału świadczy m.in. usługi powiernicze (usługi kustodialne) dla krajowych i zagranicznych instytucji finansowych. Wnioskodawca nie prowadzi działalności jako bank powierniczy w rozumieniu art. 3 pkt 36 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi (dalej: „UOIF”). Zgodnie z ustawą Prawo Bankowe Polski Oddział jest oddziałem instytucji kredytowej, która notyfikowała swoją działalność w oparciu o notyfikację dokonaną przez organ nadzoru kraju macierzystego Spółki (tj. Francji). Zgodnie z art. 117 UOIF Wnioskodawca działa jako zagraniczna firma inwestycyjna prowadząca działalność maklerską na terytorium RP w formie oddziału w rozumieniu art. 115 ust. 2 UOIF. Wynika to z faktu, iż bankiem powierniczym wg UOIF może być wyłącznie bank polski (art. 119 UOIF). Nie zmienia to faktu, iż Wnioskodawca wykonuje usługi charakterystyczne dla typowego banku powierniczego, które świadczone są przez jednostkę macierzystą z siedzibą we Francji w ramach usług określonych w notyfikacji, o której mowa powyżej.

Zakres świadczonych przez Wnioskodawcę usług powierniczych obejmuje usługę otwierania i prowadzenia na rzecz klientów rachunków bankowych, rachunków papierów wartościowych i rachunków zbiorczych oraz - związane z tym - prowadzenie ewidencji instrumentów finansowych klientów w postaci odpowiednich ksiąg i rejestrów. Wnioskodawca dostarcza klientom także potwierdzenia i wyciągi z rachunków bankowych, rachunków papierów wartościowych i rachunków zbiorczych.Wskazane powyżej rachunki - otwierane i prowadzone przez Wnioskodawcę - są rachunkami papierów wartościowych w rozumieniu art. 4 ust. 1 UOIF oraz rachunkami zbiorczymi w rozumieniu art. 8a UOIF, na których zapisywane są zdematerializowane papiery wartościowe (w przypadku rachunków zbiorczych są to rachunki, na których mogą być rejestrowane zdematerializowane papiery wartościowe nienależące do osób, dla których rachunki te są prowadzone, ale należące do innej osoby lub osób).

Otwieranie i prowadzenie przez Wnioskodawcę rachunków bankowych, na których przechowywane są środki pieniężne klientów, służy natomiast dokonywaniu przez Wnioskodawcę rozliczeń transakcji na wskazanych powyżej rachunkach papierów wartościowych i rachunkach zbiorczych klientów. Na mocy zawartych z klientami umów prowadzone przez Wnioskodawcę rachunki bankowe, rachunki papierów wartościowych oraz rachunki zbiorcze są wykorzystywane do świadczenia usługi rozrachunku (tzw. settlement), transakcji w rozumieniu UOIF, czyli przenoszenia papierów wartościowych i środków pieniężnych między rachunkami stron transakcji.

Aktywami klientów, które są przedmiotem usług powierniczych świadczonych przez Wnioskodawcę są instrumenty finansowe w rozumieniu UOIF:

(i) będące papierami wartościowymi w formie zdematerializowanej, albo

prowadzenie depozytu papierów wartościowych oraz systemu rejestracji instrumentów finansowych niebędących papierami wartościowymi ani instrumentami pochodnymi, dopuszczonych do obrotu na rynku regulowanym lub wprowadzonych do alternatywnego systemu obrotu,

dokonywanie rozrachunku transakcji, których przedmiotem są instrumenty finansowe zarejestrowane w systemie depozytowym.

Jako uczestnik systemu depozytowego Wnioskodawca jest posiadaczem konta depozytowego w Krajowym Depozycie. W celu rejestrowania zdematerializowanych papierów wartościowych na rachunkach papierów wartościowych i rachunkach zbiorczych prowadzonych przez Wnioskodawcę na rzecz jego klientów, Krajowy Depozyt prowadzi konta depozytowe dla Wnioskodawcy będącego uczestnikiem systemu depozytowego, na którym zapisywane są zdematerializowane papiery wartościowe. Wnioskodawca współpracuje również z Narodowym Bankiem Polskim (dalej: "NBP") poprzez uczestnictwo w systemie depozytowym prowadzonym przez NBP, tj. w Rejestrze Papierów Wartościowych NBP (dalej: "RPW"). W ramach umowy zawartej z NBP, NBP rejestruje papiery wartościowe będące bonami skarbowymi oraz bonami pieniężnymi. Rejestrowanie bonów skarbowych i bonów pieniężnych dokonywane jest poprzez prowadzenie przez NBP na rzec Wnioskodawcy rachunku i konta depozytowego oraz przeprowadzanie operacji na wskazanych powyżej papierach wartościowych w formie odpowiednich zapisów w elektronicznym systemie rachunków i kont depozytowych (system SKARBNET4). Wnioskodawca, jako podmiot posiadający rachunek i konto depozytowe w RPW, prowadzi dla klientów indywidualne rachunki papierów wartościowych i rachunki zbiorcze na zasadach analogicznych dla papierów wartościowych rejestrowanych na kontach depozytowych Krajowego Depozytu (przedstawionych powyżej). Wnioskodawca, prowadzący indywidualne rachunki dla klientów, jest obowiązany do prowadzenia tych rachunków w sposób zapewniający zgodność dokonywanych na nich zapisów ze stanem bonów w portfelach tych klientów na koncie depozytowym Wnioskodawcy w systemie SKARBNET4. Za czynności podejmowane przez Wnioskodawcę w imieniu i na rzecz klientów odpowiedzialność ponosi Wnioskodawca (dotyczy to w szczególności obowiązków związanych z realizacją operacji na bonach oraz przekazywaniem klientom środków pieniężnych z tytułu wykupu bonów). Jednocześnie, NBP nie ponosi odpowiedzialności wobec klientów Wnioskodawcy za czynności dokonane przez Wnioskodawcę w imieniu tych klientów.

W ramach świadczenia przez Wnioskodawcę usług powierniczych Wnioskodawca otwiera i prowadzi rachunki papierów wartościowych lub rachunki zbiorcze klientów. Rachunki papierów wartościowych i rachunki zbiorcze są otwierane i prowadzone przez Wnioskodawcę zgodnie z art. 119 UOIF poprzez ewidencjonowanie zdematerializowanych instrumentów finansowych należących do klientów na rachunkach, na których dokonywane są odpowiednie zapisy dotyczące stanu posiadania tych instrumentów finansowych.

Na tle przedstawionego opisu sprawy wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy świadczonej przez Zainteresowanego usługi otwierania rachunków papierów wartościowych i rachunków zbiorczych, na których są ewidencjonowane instrumenty finansowe w formie zdematerializowanej.

Z treści ww. art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy wynika, że zwolnieniu podlegają usługi, których przedmiotem są instrumenty finansowe, o których mowa w ustawie o obrocie instrumentami finansowymi oraz usługi pośrednictwa w tym zakresie, natomiast ze zwolnienia wyłączone są przechowywanie instrumentów finansowych i zarządzanie nimi.

Zatem aby objąć zwolnieniem usługi świadczone przez Wnioskodawcę, na podstawie ww. przepisu, należy przeanalizować czy usługi te są usługami, których przedmiotem są instrumenty finansowe oraz czy usługi te nie są usługami w zakresie przechowywania instrumentów finansowych bądź zarządzania nimi.

Zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 1 ustawy 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. z 2016, poz. 1636 z późn. zm.), instrumentami finansowymi w rozumieniu ustawy są papiery wartościowe. Ilekroć w ustawie jest mowa o papierach wartościowych – rozumie się przez to akcje, prawa poboru w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych (Dz. U. z 2013 r. poz. 1030, z późn. zm.), prawa do akcji, warranty subskrypcyjne, kwity depozytowe, obligacje, listy zastawne, certyfikaty inwestycyjne i inne zbywalne papiery wartościowe, w tym inkorporujące prawa majątkowe odpowiadające prawom wynikającym z akcji lub z zaciągnięcia długu, wyemitowane na podstawie właściwych przepisów prawa polskiego lub obcego (art. 3 pkt 1 lit. a ustawy o obrocie instrumentami finansowymi).

Art. 4 ust. 1 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi, wskazuje że rachunkami papierów wartościowych są rachunki, na których zapisywane są zdematerializowane papiery wartościowe, prowadzone wyłącznie przez:

domy maklerskie i banki prowadzące działalność maklerską, banki powiernicze, zagraniczne firmy inwestycyjne i zagraniczne osoby prawne prowadzące działalność maklerską na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w formie oddziału, Krajowy Depozyt, spółkę, której Krajowy Depozyt przekazał wykonywanie czynności z zakresu zadań, o których mowa w art. 48 ust. 1 pkt 1, oraz Narodowy Bank Polski - jeżeli oznaczenie tych rachunków pozwala na identyfikację osób, którym przysługują prawa z papierów wartościowych;
inne podmioty będące uczestnikami depozytu papierów wartościowych lub systemu rejestracji papierów wartościowych prowadzonego przez Narodowy Bank Polski, pośredniczące w zbywaniu papierów wartościowych emitowanych przez Skarb Państwa lub Narodowy Bank Polski - jeżeli dokonywane przez nie zapisy dotyczą tych papierów i pozwalają na identyfikację osób, którym przysługują prawa z papierów wartościowych.

W myśl art. 5 ust. 1 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi papiery wartościowe:

będące przedmiotem oferty publicznej lub
dopuszczone do obrotu na rynku regulowanym, lub,
wprowadzone do alternatywnego systemu obrotu, lub
emitowane przez Skarb Państwa lub Narodowy Bank Polski

– nie mają formy dokumentu od chwili ich zarejestrowania na podstawie umowy, której przedmiotem jest rejestracja tych papierów wartościowych w depozycie papierów wartościowych (dematerializacja).

Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi prawa ze zdematerializowanych papierów wartościowych powstają z chwilą zapisania ich po raz pierwszy na rachunku papierów wartościowych i przysługują osobie będącej posiadaczem tego rachunku.

W myśl z art. 7 ust. 2 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi umowa zobowiązująca do przeniesienia zdematerializowanych papierów wartościowych przenosi te papiery z chwilą dokonania odpowiedniego zapisu na rachunku papierów wartościowych. W przypadku gdy ustalenie prawa do pożytków ze zdematerializowanych papierów wartościowych nastąpiło w dniu, w którym w depozycie papierów wartościowych powinno zostać przeprowadzone rozliczenie transakcji, lub później, a papiery te są nadal zapisane na rachunku zbywcy, pożytki przypadają nabywcy w chwili dokonania zapisu na jego rachunku papierów wartościowych.

Podmioty, o których mowa w art. 4 ust. 1, mogą prowadzić w ramach depozytu papierów wartościowych lub systemu rejestracji papierów wartościowych prowadzonego przez Narodowy Bank Polski rachunki, na których mogą być rejestrowane zdematerializowane papiery wartościowe nienależące do osób, dla których rachunki te są prowadzone, ale należące do innej osoby lub osób (rachunki zbiorcze). Zdematerializowane papiery wartościowe zapisane na rachunku zbiorczym nie są zapisywane na rachunkach papierów wartościowych (art. 8a ust. 1 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi).

Art. 117 ust. 1 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi wskazuje, że zagraniczna firma inwestycyjna może bez zezwolenia, o którym mowa w art. 69 ust. 1, wykonywać na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej czynności stanowiące zgodnie z art. 69 ust. 2 i 4 działalność maklerską, pod warunkiem że dana czynność jest objęta zezwoleniem udzielonym tej firmie inwestycyjnej przez właściwy organ nadzoru w państwie jej siedziby. Działalność maklerska może być prowadzona przez utworzenie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oddziału, w rozumieniu art. 115 ust. 2, lub bez konieczności otwierania oddziału.

Stosownie do treści art. 119 ust. 1 ww. ustawy o obrocie instrumentami finansowymi, za zezwoleniem Komisji bank z siedzibą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej może prowadzić rachunki papierów wartościowych, rachunki derywatów i rachunki zbiorcze (działalność powiernicza).

Jak wynika z art. 119 ust. 3 cyt. ustawy, zezwolenie, o którym mowa w ust. 1, może być udzielone również w przypadku, gdy bank otrzymał już zezwolenie na prowadzenie działalności maklerskiej. W takim przypadku prowadzenie rachunków papierów wartościowych, rachunków derywatów i rachunków zbiorczych odbywa się poza jednostką organizacyjną banku prowadzącą działalność maklerską.

Z powyższych przepisów wynika zatem, że działalność w zakresie obrotu instrumentami finansowymi można świadczyć m.in. w zakresie działalności maklerskiej oraz powierniczej. Każda z tych form umożliwia obrót instrumentami finansowymi lub prawnie dopuszcza prowadzenie obrotu instrumentami finansowymi.

Natomiast dokonaniu interpretacji pojęcia zarządzania w sposób zgodny z celami Dyrektywy VAT pomocne są orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. W orzeczeniu z dnia 21 października 2004 r. w sprawie C-8/03 (Banque Bruxelles Lambert S.A. (BBL) v. Państwo Belgijskie), definiując ww. pojęcie zarządzania, Rzecznik Generalny podkreślił: „Otóż cel ten wymaga takiego zakreślenia zwolnienia, aby nie naruszało ono zasady powszechności podatku, bez czynienia go jednak bezprzedmiotowym. Z tego punktu widzenia dopuszczalne jest objęcie zwolnieniem wszystkich transakcji bezpośrednio związanych z systemem zarządzania funduszami powierniczymi. Tym samym nie można ograniczać zwolnienia tylko do podejmowania decyzji. Niemniej jednak nie można rozciągać go na wszystkie usługi świadczone na rzecz przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania, które znajdują się w takiej sytuacji, jak fundusze powiernicze. Moim zdaniem, transakcje, które obejmują zwolnienie, winny ograniczać się do tych, które są ściśle związane z prowadzeniem funduszu, to znaczy do określania polityki inwestycyjnej, kupna i sprzedaży aktywów. O ile zwolnione transakcje nie ograniczają się do podejmowania decyzji, o tyle jednak muszą one bezpośrednio dotyczyć transakcji handlowych papierami wartościowymi. Aby móc zastosować zwolnienie, należy ustalić, że dane świadczenia są nierozerwalnie związane z transakcjami bezpośrednio zwolnionymi przez szóstą dyrektywę. Z kolei świadczenia, które można łatwo oddzielić od zarządzania funduszem w ścisłym tego słowa znaczeniu, należy uznać za podlegające podatkowi”.

Natomiast, doprecyzowania powyższej definicji dokonał TSUE w orzeczeniu z dnia 4 maja 2006 r. w sprawie C-169/04 (Abbey National plc Inscape Investment Fund v. Commissioners of Customs & Excise), w którym Trybunał podkreślił, że jest to autonomiczne pojęcie prawa wspólnotowego, które nie może być zmienione przez państwa członkowskie. Dalej wskazał, że pojęcie zarządzania funduszami powierniczymi, o których mowa w tym przepisie obejmuje usługi w zakresie administracyjnego zarządzania i prowadzenia rachunkowości funduszy świadczone przez podmiot zarządzający będący osobą trzecią, jeżeli – gdy oceniać je globalnie – tworzą one odrębną całość oraz są specyficzne i istotne dla zarządzania tymi funduszami. Dalej Trybunał zaznaczył, że: „odnosząc się do usług w zakresie zarządzania administracyjnego i prowadzenia rachunkowości funduszy świadczonych przez podmiot zarządzający będący osobą trzecią, należy najpierw zaznaczyć, że tak jak w przypadku transakcji zwolnionych z opodatkowania na mocy art. 13 część B lit. d) pkt 3 i 5 VI Dyrektywy, zarządzanie funduszami powierniczymi, o których mowa w pkt 6 tego artykułu, jest określane w zależności od rodzaju świadczonych usług, a nie w zależności od osoby świadczącej lub odbiorcy usług”. Dalej w uzasadnieniu Trybunał podkreślił, że aby móc zakwalifikować transakcje w zakresie zarządzania administracyjnego i prowadzenia rachunkowości funduszy świadczone przez podmiot zarządzający będący osobą trzecią, jako zwolnione od podatku na mocy art. 13 część B lit. d) pkt 6 szóstej dyrektywy, powinny one tworzyć odrębną całość, która w konsekwencji wypełnia specyficzne i istotne funkcje usługi opisanej w pkt 6. Samo świadczenie usług o charakterze materialnym czy też technicznym, takie jak udostępnianie systemu informatycznego, nie jest objęte zakresem zwolnienia przewidzianego w ww. przepisie.

Zdaniem Wnioskodawcy, w przypadku usług polegających otwieraniu i prowadzeniu rachunków papierów wartościowych lub rachunków zbiorczych w postaci papierów wartościowych, stanowiących zdematerializowane instrumenty finansowe, zastosowanie znajdzie z podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy, gdyż nie stanowią usług przechowania, ani usług zarządzania.

W odniesieniu do powyższego należy wskazać, że usługi dotyczące otwierania i prowadzenia rachunków papierów wartościowych i rachunków zbiorczych, na których są ewidencjonowane instrumenty finansowe w formie zdematerializowanej nie mieszczą się w dyspozycji przepisu art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy. Należy bowiem zauważyć, że zwolnieniem od podatku VAT nie są objęte usługi przechowywania instrumentów finansowych i zarządzania nimi.

Wskazany bowiem wyżej przepis art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy o VAT implementuje do polskiego systemu prawnego art. 135 ust. 1 lit. f dyrektywy 2006/112/WE Rady z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U. UE. seria L z 2006 r. nr 347.1 – dalej Dyrektywa 112), zgodnie z którym „państwa członkowskie zwalniają transakcje, łącznie z pośrednictwem, jednakże z wyłączeniem przechowania i zarządzania, których przedmiotem są akcje, udziały w spółkach lub związkach, obligacje i inne papiery wartościowe, z wyłączeniem dokumentów ustanawiających tytuł prawny do towarów, oraz praw do papierów wartościowych, o których mowa w art. 15 ust. 2”.

Przedmiotem zwolnienia, z mocy Dyrektywy 112, objęte są zatem transakcje, w tym pośrednictwo, których przedmiotem są akcje udziały, udziały w spółkach lub związkach obligacje i inne papiery wartościowe. Zwolnieniem nie zostały objęte dokumenty ustanawiające tytuł prawny do: towarów oraz praw do papierów wartościowych dających tytuł prawny do określonych udziałów w nieruchomości, praw rzeczowych dających ich posiadaczowi prawo do korzystania z nieruchomości, udziałów lub innych równoważnych udziałom tytułów dających ich posiadaczowi prawne i faktyczne prawo własności lub posiadania nieruchomości lub jej części. Z zakresu zwolnienia Dyrektywa 112 wyłączyła usługi przechowania i zarządzania akcjami, udziałami w spółkach lub związkach, obligacjami i innymi papierami wartościowymi.

Usługi przechowania i zarządzania, o których wyżej mowa nie zostały w sposób szczególny zdefiniowane należy zatem nadać im znaczenie takie jak w języku potocznym. Przechowanie należy zatem rozumieć jako chronienie czegoś przed zaginięciem, popsuciem, uszkodzeniem poprzez umieszczenie w odpowiednich warunkach, a zarządzanie jako czynności związane z polityką inwestycyjną podmiotu.

W taki sam sposób należy rozumieć usługi przechowania i zarządzania wyłączone z zakresu zwolnienia podatkowego z mocy art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy o VAT.

Nie jest zatem prawidłowe sięganie przy wykładni przepisu art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy o VAT do definicji umowy przechowania zawartej w art. 835 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2017 r. poz. 459). Zgodnie z tą definicją, umowa przechowania obejmuje wyłącznie rzeczy ruchome (przedmioty materialne), tym samym nie obejmuje papierów wartościowych w formie zdematerializowanej. Wykładnia przepisu art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy o VAT przy wykorzystaniu definicji umowy przechowania z art. 835 kodeksu cywilnego prowadziłaby, do wyjaśnienia pojęć użytych w Dyrektywie 112 i przejętych przez ustawę o podatku od towarów, przy wykorzystaniu definicji zawartych w wewnętrznym prawie państwa członkowskiego. Taka wykładnia pojęć zawartych w przepisach Dyrektywy 112 niweczyła by skutek jaki regulacje dyrektywy winny osiągnąć.

Należy też, zwrócić uwagę, że z literalnego brzmienia przepisu art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy o VAT wynika, że zwolnieniem z podatku objęte są usługi, których przedmiotem są papiery wartościowe, z wyłączeniem przechowania tych papierów wartościowych i zarządzania nimi. Formułując w taki sposób zakres wyłączenia wskazano jednoznacznie, że dotyczy ono przechowania tych papierów wartościowych. Tym samym wyłączono ze zwolnienia podatkowego usługę przechowania wszystkich papierów wartościowych objętych zwolnieniem, w postaci zdematerializowanej i materialnej. Należy wskazać, że zdematerializowanie papierów wartościowych polega na czynnościach rejestracyjnych (otwarcie rachunku) i ewidencyjnych (prowadzenie rachunku). Papiery te, przed zarejestrowaniem na odpowiedni rachunek nie mają formy dokumentu, a prawa do nich powstają z chwilą zapisania ich po raz pierwszy na rachunku papierów wartościowych. Zdematerializowanie papierów wartościowych zapobiega ryzyku zgubienia, kradzieży, sfałszowania papierów wartościowych w formie papierowego dokumentu, co prowadzi do stwierdzenia, że prowadzenie przez Wnioskodawcę rachunków o których mowa we wniosku, na których zdematerializowane instrumenty finansowe są ewidencjonowane w formie zapisów elektronicznych służących odzwierciedleniu prawa własności oraz prowadzenie ewidencji na tych rachunkach jest niczym innym niż przechowywaniem papierów wartościowych w formie zdematerializowanej.

Ponadto, nie można również zgodzić się z Wnioskodawcą, że świadczone przez Wnioskodawcę usługi są czynnościami w zakresie obrotu papierami wartościowymi. W ramach prowadzenia ewidencji papierów wartościowych w formie zdematerializowanej Wnioskodawca wykonując dyspozycję klienta dokonuje jedynie odpowiednich zapisów na rachunkach dotyczących stanu posiadania tych instrumentów, przysługujących osobie będącej posiadaczem tego rachunku. W przypadku dokonania takiego zapisu nie dochodzi do przekazania środków finansowych, czy też praw z jednego rachunku na drugi, co wypełniałoby definicję transakcji przelewu, sformułowaną m.in. w wyroku TSUE z dnia 28 lipca 2011 r. C-350/10 Nordea, w którym Trybunał wypowiedział się w zakresie warunków uznania za zwolnione od VAT transakcji, których przedmiotem są papiery wartościowe.

TSUE stwierdził bowiem , w odniesieniu do operacji dotyczących przelewów w rozumieniu art. 13 część B lit. d) pkt 3 szóstej dyrektywy, że „świadczone usługi muszą skutkować przekazaniem środków pieniężnych oraz prowadzić do zmian prawnych i finansowych. Należy dokonać rozróżnienia między usługą zwolnioną w rozumieniu wspomnianej dyrektywy a dostarczeniem zwykłego świadczenia fizycznego lub technicznego, takiego jak udostępnienie bankowi systemu informatycznego”. Przelew jest bowiem „operacją polegającą na realizacji dyspozycji przekazania określonej sumy pieniędzy z jednego konta na drugie. Cechuje się ona w szczególności tym, że powoduje zmianę sytuacji prawnej i finansowej istniejącej, z jednej strony, między udzielającym dyspozycji a beneficjentem, a z drugiej strony, między nimi a bankiem”. Trybunał wskazał, że powyższa analiza ma również zastosowanie odpowiednio do transakcji dotyczących papierów wartościowych. Dalej TSUE stwierdził, że „sama tylko okoliczność, iż dany składnik jest nieodzowny do realizacji określonej transakcji objętej zwolnieniem, nie pozwala uznać, że usługa odpowiadająca temu składnikowi objęta jest zwolnieniem”. Zauważył także: „(...) skoro usługi Swift są usługami elektronicznego przesyłania wiadomości, których wyłącznym przedmiotem jest przekazywanie danych, nie spełniają one jako takie żadnej z funkcji którejkolwiek z transakcji finansowych, o których mowa w art. 13 część B lit. d) pkt 3 i 5 szóstej dyrektywy, tj. nie skutkują przeniesieniem środków lub papierów wartościowych i nie posiadają zatem ich cech”.

Przenosząc wykładnię przepisu art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy o VAT na grunt przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego, należy stwierdzić, że świadczone przez Wnioskodawcę usługi otwierania i prowadzenia rachunków papierów wartościowych i rachunków zbiorczych, na których są ewidencjonowane instrumenty finansowe w formie zdematerializowanej nie są objęte zwolnieniami od podatku od towarów i usług. Usługi przechowania instrumentów finansowych w postaci zdematerializowanej zostały bowiem wyłączone ze zwolnienia podatkowego przewidzianego w art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy o VAT, będą natomiast podlegały opodatkowaniu podstawową stawką podatku VAT w wysokości 23%.

Powyższe potwierdza treść cytowanego wyżej wyroku TSUE w sprawie C-169/04, zgodnie z którym czynności wykonywane przez depozytariusza funduszu inwestycyjnego w zakresie przechowywania aktywów nie mogą korzystać ze zwolnienia od podatku VAT, wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 20 kwietnia 2016 r. w sprawie I FSK 2027/14 oraz wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 4 października 2017 r. sygn. akt I FSK 1911/15.

W konsekwencji powyższego stwierdzenia, rozważanie czy usługi wymienione we wniosku są usługami w zakresie zarządzania stało się bezprzedmiotowe.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy zgodnie z którym, usługi otwierania i prowadzenia rachunków papierów wartościowych i rachunków zbiorczych, na których są ewidencjonowane instrumenty finansowe w formie zdematerializowanej, korzystają i będą korzystać ze zwolnienia z podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy należy uznać za nieprawidłowe.

Odnosząc się do powołanych przez Wnioskodawcę interpretacji indywidualnych należy wskazać, że interpretacje wydawane są w indywidualnych sprawach podatników w oparciu o aktualnie obowiązujące przepisy prawa i stan faktyczny/zdarzenie przyszłe przedstawiony przez danego podatnika. Powołane interpretacje nie stanowią źródła powszechnie obowiązującego prawa, więc zawartego w nich stanowiska organu podatkowego nie można wprost przenosić na grunt innej sprawy. Każdą sprawę Organ jest zobowiązany rozpatrywać indywidualnie. Ponadto należy podkreślić, że na ocenę prawną przedmiotowej sprawy nie mogą mieć wpływu również wskazane przez Wnioskodawcę wyroki. Każdy wyrok wydawany jest w indywidualnej sprawie podatników w oparciu o aktualnie obowiązujące przepisy prawa i stan faktyczny/zdarzenie przyszłe przedstawiony przez wnioskodawcę co oznacza, że należy je traktować indywidualnie.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoja aktualność.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k–14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

z zastosowaniem art. 119a;
w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia oraz zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2017 r., poz. 1369 z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Reklama

O nas

Regulamin