Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0113-KDIPT2-2.4011.312.2017.2.KR
z 20 grudnia 2017 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r., poz. 201, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z dnia 11 października 2017 r. (data wpływu 13 października 2017 r.), uzupełnionym pismem z dnia 21 listopada 2017 r. (data wpływu 24 listopada 2017 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania odpłatnego zbycia udziału 4/6 w mieszkaniu – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 13 października 2017 r. wpłynął do Organu podatkowego ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania odpłatnego zbycia udziału 4/6 w mieszkaniu.

Wniosek nie spełniał wymogów określonych w art. 14b § 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r., poz. 201, z późn. zm.), w związku z powyższym pismem z dnia 8 listopada 2017 r., Nr 0113-KDIPT2-2.4011.312.2017.1.KR, wezwano Wnioskodawczynię, na podstawie art. 169 § 1 w zw. z art. 14h ustawy Ordynacja podatkowa, do jego uzupełnienia w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania, pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia.

Wezwanie wysłane zostało w dniu 8 listopada 2017 r. (skutecznie doręczone w dniu 15 listopada 2017 r.). W dniu 24 listopada 2017 r. (nadano w dniu 21 listopada 2017 r.) wpłynęło uzupełnienie wniosku.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

Postanowieniem Sądu Rejonowego … w … Wydział Gospodarczy z dnia 23 stycznia 2017 r., sygn. akt …, ogłoszono upadłość konsumencką Wnioskodawczyni, obejmującą likwidację Jej majątku. W dniu 28 września 2017 r. (Rep A Nr …) Syndyk sprzedał na rzecz masy upadłościowej należący do Wnioskodawczyni udział 5/6 w mieszkaniu, znajdującym się przy ul. …, w którym mieszkała Wnioskodawczyni. Udział 4/6 w ww. mieszkaniu, Wnioskodawczyni nabyła aktem notarialnym z dnia 19 maja 2009 r., Rep A Nr …, zaś udział 1/6 części mieszkania nabyła umową darowizny z dnia 23 lutego 2015 r., Rep A …. Od ww. darowizny, znak sprawy: …, zastosowano zwolnienie od podatku. Pieniądze uzyskane z ww. sprzedaży udziału w mieszkaniu zostaną przeznaczone na rzecz masy upadłościowej. Pozostała 1/6 części mieszkania nienależąca do Wnioskodawczyni i niewchodząca na rzecz masy upadłościowej została sprzedana w dniu 28 września 2017 r. (Rep A Nr …).

W uzupełnieniu wniosku Wnioskodawczyni wskazała, że w dniu 19 maja 2009 r. nabyła aktem notarialnym w drodze umowy zamiany spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego nr 15, położone przy ul. …. Prawo to Wnioskodawczyni nabyła łącznie z synem … oraz córką …. Na skutek umowy zamiany Wnioskodawczyni stała się właścicielką udziału 4/6 prawa do lokalu, a Jej dzieci odpowiednio nabyły udziały w ww. prawie po 1/6. W dniu 23 lutego 2015 r. córka Wnioskodawczyni przeniosła na rzecz Wnioskodawczyni aktem notarialnym w drodze umowy darowizny swój udział 1/6 w ww. spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego. W dniu 28 września 2017 r. aktem notarialnym na mocy umowy sprzedaży, działający w imieniu Wnioskodawczyni Syndyk masy upadłości Pan …, wraz z synem Wnioskodawczyni, sprzedali ww. spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego - udział Wnioskodawczyni 5/6 za kwotę 65 650 zł, a udział syna Wnioskodawczyni 1/6 za kwotę 12 000 zł.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy sprzedaż w dniu 28 września 2017 r. części udziału Wnioskodawczyni w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego w wysokości 4/6 całości prawa nabytego w drodze zamiany w dniu 19 maja 2009 r. jest wolna od podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. b) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych?

Zdaniem Wnioskodawczyni, zgodnie z brzmieniem art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. b) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, odpłatne zbycie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego (jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a)-c) - przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie) zaliczane jest do przychodów z odpłatnego zbycia i jako takie powinno zostać opodatkowane. Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie stanowi jak powinien zachować się podatnik w przypadku gdy zbywa takie prawo w przysługującym mu udziale, a udziały w tym prawie zostały przez niego nabyte w różnych okresach. W analizowanym przypadku część prawa w wysokości 4/6 Wnioskodawczyni nabyła w dniu 19 maja 2009 r., natomiast pozostałą część w wysokości 1/6 nabyła w dniu 23 lutego 2015 r. Zbycie całości przysługującego Jej prawa w wysokości 5/6 udziału nastąpiło w dniu 28 września 2017 r. W opinii Wnioskodawczyni, opodatkowaniu podlega jedynie zbycie 1/6 udziału w przysługującym prawie, gdyż sprzedaż tej części udziału nastąpiła przed upływem okresu 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie. W odniesieniu zaś do zadanego pytania, Wnioskodawczyni uważa, że zbycie pozostałej części w wysokości 4/6 przysługującego Jej prawa nie podlega opodatkowaniu, gdyż od końca roku, w którym zostało ono przez Nią nabyte w drodze umowy zamiany, minął okres przekraczający 7 lat.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

W myśl art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2016 r., poz. 2032, z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji Podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

1. nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
2. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
3. prawa wieczystego użytkowania gruntów,
4. innych rzeczy,

-jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a)-c) przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy - przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany.

Powyższy przepis formułuje generalną zasadę, że sprzedaż nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz praw określonych w tym przepisie przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, rodzi obowiązek podatkowy w postaci zapłaty podatku dochodowego. Tym samym, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz ww. praw nastąpi po upływie pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, nie jest źródłem przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a tym samym kwota uzyskana ze sprzedaży nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz ww. praw w ogóle nie podlega opodatkowaniu.

Zatem, w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, dla określenia jego skutków podatkowych istotne jest ustalenie daty nabycia nieruchomości lub praw majątkowych.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że w 2009 r. Wnioskodawczyni nabyła w drodze umowy zamiany udział 4/6 w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego, a Jej córka i syn nabyli odpowiednio udziały w ww. prawie po 1/6. W 2015 r. córka Wnioskodawczyni przeniosła na rzecz Wnioskodawczyni w drodze umowy darowizny swój udział 1/6 w ww. spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego. Postanowieniem Sądu Rejonowego ogłoszono upadłość konsumencką Wnioskodawczyni, obejmującą likwidację Jej majątku. W 2017 r. syndyk sprzedał na rzecz masy upadłościowej należący do Wnioskodawczyni udział 5/6 w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego.

Moment przeniesienia prawa własności w prawie podatkowym określany jest zgodnie z normami prawa cywilnego.

Zgodnie z art. 155 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2017 r., poz. 459, z późn. zm.), umowa sprzedaży, zamiany, darowizny lub inna umowa zobowiązująca do przeniesienia własności rzeczy co do tożsamości oznaczonej przenosi własność na nabywcę, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej albo że strony inaczej postanowiły.

W myśl art. 245 § 1 ustawy Kodeks cywilny, z zastrzeżeniem wyjątków w ustawie przewidzianych, do ustanowienia ograniczonego prawa rzeczowego stosuje się odpowiednio przepisy o przeniesieniu własności. Stosownie do art. 245 ww. Kodeksu, do przeniesienia ograniczonego prawa rzeczowego na nieruchomości potrzebna jest umowa między uprawnionym a nabywcą oraz - jeżeli prawo jest ujawnione w księdze wieczystej - wpis do tej księgi, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej.

Podkreślić zatem należy, że użyty w cytowanym powyżej przepisie art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych termin „nabycie” oznacza każde przeniesienie na nabywcę własności rzeczy lub prawa w ramach spadku, innej jednostronnej czynności, na podstawie aktu prawnego, umowy sprzedaży, zamiany, darowizny lub innej umowy zobowiązującej do przeniesienia własności. Tak więc, jednym ze sposobów nabycia nieruchomości lub praw majątkowych jest nabycie własności nieruchomości lub praw majątkowych na podstawie umowy zamiany.

Umowa zamiany jest umową konsensualną, odpłatną i wzajemną, w której świadczenia obu stron mają charakter niepieniężny. Zgodnie z art. 603 ustawy Kodeks cywilny, przez umowę zamiany każda ze stron zobowiązuje się przenieść na drugą stronę własność rzeczy w zamian za zobowiązanie się do przeniesienia własności innej rzeczy, co stanowi również odpłatne zbycie rzeczy.

Zamiana jest więc umową o podobnym charakterze co sprzedaż. Świadczy o tym między innymi fakt, że ustawodawca nie reguluje odrębnie tej umowy, a jedynie w art. 604 ustawy Kodeks cywilny stanowi, że do zamiany stosuje się odpowiednio przepisy o sprzedaży.

Zgodnie z art. 535 § 1 ustawy Kodeks cywilny, przez umowę sprzedaży sprzedawca zobowiązuje się przenieść na kupującego własność rzeczy i wydać mu rzecz, a kupujący zobowiązuje się rzecz odebrać i zapłacić sprzedawcy cenę. Przepisy o sprzedaży rzeczy stosuje się odpowiednio do sprzedaży energii, praw oraz wody (art. 555 ustawy Kodeks cywilny).

Różnica pomiędzy tymi umowami sprowadza się jedynie do formy zapłaty, którą w przypadku umowy sprzedaży stanowi wartość pieniężna, a w przypadku zamiany - inna rzecz.

Zgodnie z art. 888 § 1 ustawy Kodeks cywilny przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku. Podstawowym elementem umowy darowizny, niezbędnym do uznania, że dane świadczenie jest darowizną, jest jej nieodpłatność. Świadczenie jest nieodpłatne wówczas, gdy otrzymujący świadczenie nie świadczy nic w zamian, ani też nie zobowiązuje się do innego świadczenia w przyszłości. Przy czym to świadczenie drugiej strony nie musi mieć charakteru majątkowego, może być np. korzyścią osobistą. Jedynym celem, jaki leży u podstaw darowizny, jest chęć przysporzenia majątkowego na rzecz drugiej strony. Jeżeli podatnik dokonuje świadczenia, mając nadzieję uzyskania w zamian, w przyszłości jakiejś korzyści majątkowej lub osobistej, to nie można mówić o darowiźnie.

W świetle powyższego stwierdzić należy, że nabycie przez Wnioskodawczynię udziału 5/6 w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego będącego przedmiotem odpłatnego zbycia dokonanego przez syndyka w 2017 r. , nastąpiło w następujących datach:

• w 2009 r. – nabycie udziału 4/6 w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego w drodze umowy zamiany,
  

• w 2015 r. – nabycie udziału 1/6 w ww. prawie majątkowym w drodze umowy darowizny.
  
  

Jak wynika z art. 156 ust. 1 ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. Prawo upadłościowe (Dz. U. z 2016 r., poz. 2171, z późn. zm.), w przypadku ogłoszenia upadłości powołuje się syndyka.

Stosownie do art. 75 ust. 1 ustawy Prawo upadłościowe, z dniem ogłoszenia upadłości upadły traci prawo zarządu oraz możliwość korzystania z mienia wchodzącego do masy upadłości i rozporządzania nim. Natomiast jak stanowi art. 62 ustawy Prawo upadłościowe, w skład masy upadłości wchodzi majątek należący do upadłego w dniu ogłoszenia upadłości oraz nabyty przez upadłego w toku postępowania upadłościowego, z wyjątkami określonymi w art. 63-67a. Jeżeli ogłoszono upadłość obejmującą likwidację majątku upadłego, upadły jest obowiązany wskazać i wydać syndykowi cały swój majątek, a także wydać dokumenty dotyczące jego działalności, majątku oraz rozliczeń, w szczególności księgi rachunkowe, inne ewidencje prowadzone dla celów podatkowych i korespondencję. Wykonanie tego obowiązku upadły potwierdza w formie oświadczenia na piśmie, które składa sędziemu-komisarzowi. (art. 57 ust. 1 ustawy Prawo upadłościowe).

W myśl art. 160 ust. 1 ustawy Prawo upadłościowe, w sprawach dotyczących masy upadłości syndyk dokonuje czynności w imieniu własnym na rachunek upadłego. Przepis art. 173 ustawy Prawo upadłościowe, stanowi, że syndyk niezwłocznie obejmuje majątek upadłego, zarządza nim, zabezpiecza go przed zniszczeniem, uszkodzeniem lub zabraniem go przez osoby postronne oraz przystępuje do jego likwidacji.

Z cytowanych wyżej przepisów Prawa upadłościowego wynika, że syndyk obejmuje majątek upadłego, zarządza nim, zabezpiecza go przed zniszczeniem, uszkodzeniem lub zabraniem przez osoby postronne oraz przystępuje do jego likwidacji. Mimo że upadły z mocy prawa traci zarząd oraz możliwość korzystania i rozporządzania majątkiem należącym do niego, to nie zostaje pozbawiony statusu podatnika, do którego to stosuje się prawa i obowiązki wynikające z przepisów obowiązujących ustaw podatkowych. We wszelkich postępowaniach stroną w znaczeniu materialnym pozostaje upadły, to on jest podmiotem praw i obowiązków, natomiast syndykowi przysługuje legitymacja formalna do występowania w tych postępowaniach, jest on stroną w znaczeniu formalnym. W zakresie prawnopodatkowym działanie syndyka należy potraktować jako działanie przez pełnomocnika z wszystkimi konsekwencjami prawnymi tego stanu rzeczy. Syndyk w sprawach dotyczących masy upadłości działa jako zastępca pośredni upadłego, podejmując za upadłego i na jego rachunek wszystkie czynności prawne i procesowe.

Ogłoszenie upadłości nie pozbawia upadłego podmiotowości prawnej ani prawa do własnego majątku, powoduje jedynie brak możliwości zarządu oraz możności korzystania i rozporządzania tym majątkiem. Oznacza to, że obowiązek uiszczenia podatku dochodowego od dochodu z tytułu sprzedaży nieruchomości lub praw majątkowych nie może być przypisany syndykowi masy upadłości i spoczywa na osobach fizycznych będących uprzednio właścicielami nieruchomości lub praw majątkowych.

Reasumując, przychód uzyskany ze sprzedaży przez syndyka w 2017 r. udziału 5/6 w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego, w części odpowiadającej udziałowi nabytemu w 2009 r. w drodze umowy zamiany tj. 4/6, nie podlega w ogóle opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych z uwagi na fakt, że od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie tego udziału w prawie przez Wnioskodawczynię upłynął pięcioletni okres czasu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Tym samym sprzedaż tego udziału w prawie nie stanowi dla Wnioskodawczyni źródła przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Podkreślić należy, że procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretacje opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku – nie prowadzi postępowania dowodowego. Zgodnie z art. 14b § 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r., poz. 201, z późn. zm.), składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ podatkowy jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym podanym przez Wnioskodawczynię w złożonym wniosku.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2017 r., poz. 1369, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.