Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0115-KDIT2-2.4011.350.2017.1.ŁS
z 22 grudnia 2017 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r., poz. 201, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z dnia 18 października 2017 r. (data wpływu 23 października 2017 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia przedmiotowego – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 23 października 2017 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia przedmiotowego.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

W roku 2016 zgodnie z wyrokiem Sądu Okręgowego w …. I Wydział Cywilny Wnioskodawczyni wraz z mężem otrzymała kwotę 21.547 zł tytułem wynagrodzenia od XXXX. W powyższym wyroku Sąd Okręgowy uznał, że XXXX korzystała i korzysta z nieruchomości Wnioskodawczyni w sposób faktyczny polegający na utrzymaniu tam urządzeń linii elektroenergetycznej i przeprowadzaniu prac konserwacyjno-eksploatacyjnych, czyli w zakresie odpowiadającym posiadaniu służebności przesyłu. Tym samym, zdaniem Sądu Okręgowego w ... wynagrodzenie za bezumowne korzystanie z gruntów wynosi 21.547 zł. i taką też kwotę zasądzono na rzecz Wnioskodawczyni od pozwanego. W związku z powyższym XXXX wystawiła PIT-8C na kwotę 21.547 zł. Na podstawie wystawionego PIT-8C Urząd Skarbowy zobowiązał Wnioskodawczynię i jej męża do zadeklarowania tego wynagrodzenia do roku 2016 oraz zapłaty podatku wraz z należnymi odsetkami.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

Czy Wnioskodawczyni jest zobowiązana do zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych od otrzymanego wynagrodzenia? Czy XXXX poprawnie wystawiła PIT-8C? Czy jeżeli uzyskana kwota wynagrodzenia jest niższa niż łącznie poniesione koszty postępowania nie należy tego wynagrodzenia pomniejszyć o te koszty?

Zdaniem Wnioskodawczyni, zgodnie z art. 21. ust. 1 pkt 120a i 120 otrzymane przez Wnioskodawczynię i jej męża wynagrodzenie nie podlega podatkowi dochodowemu od osób fizycznych. XXXX powinna skorygować PIT-8C. W związku z powyższym Wnioskodawczyni nie jest zobowiązana do zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych. Dodatkowo Wnioskodawczyni uważa, że jeżeli koszty postępowania przewyższają otrzymane wynagrodzenie to również jest to brak podstaw do opodatkowania podatkiem dochodowym.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2016 r. poz. 2032 ze zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Dochodem ze źródła przychodów, jeżeli przepisy art. 24-25 oraz art. 30f nie stanowią inaczej, jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów (art. 9 ust. 2 ww. ustawy).

W myśl art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19, art. 25b i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Przepis art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zawiera katalog źródeł przychodów podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. W myśl art. 10 ust. 1 pkt 9 ww. ustawy źródłem przychodów są „inne źródła”.

Zgodnie zaś z art. 20 ust. 1 ww. ustawy za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17.

Użyty we wskazanym przepisie zwrot „w szczególności” dowodzi, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy. O przychodzie podatkowym z innych źródeł należy bowiem mówić w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe.

Z treści wniosku wynika, że w roku 2016 zgodnie z wyrokiem Sądu Okręgowego w ... I Wydział Cywilny Wnioskodawczyni wraz z mężem otrzymała kwotę 21.547 zł tytułem wynagrodzenia od XXXX. W powyższym wyroku Sąd Okręgowy uznał, że XXXX korzystała i korzysta z nieruchomości Wnioskodawczyni w sposób faktyczny polegający na utrzymaniu tam urządzeń linii elektroenergetycznej i przeprowadzaniu prac konserwacyjno-eksploatacyjnych, czyli w zakresie odpowiadającym posiadaniu służebności przesyłu. Tym samym, zdaniem Sądu Okręgowego w ... wynagrodzenie za bezumowne korzystanie z gruntów wynosi 21.547 zł. i taką też kwotę zasądzono na rzecz Wnioskodawczyni od pozwanego. W związku z powyższym XXXX wystawiła PIT-8C na kwotę 21.547 zł. Na podstawie wystawionego PIT-8C Urząd Skarbowy zobowiązał Wnioskodawczynię i jej męża do zadeklarowania tego wynagrodzenia do roku 2016 oraz zapłaty podatku wraz z należnymi odsetkami.

Zagadnienie dotyczące bezumownego korzystania z nieruchomości zostało uregulowane w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. z 2017 r., poz. 459 z późń. zm.).

Zgodnie z art. 224 § 1 Kodeksu cywilnego samoistny posiadacz w dobrej wierze nie jest obowiązany do wynagrodzenia za korzystanie z rzeczy i nie jest odpowiedzialny ani za jej zużycie, ani za jej pogorszenie lub utratę. Nabywa własność pożytków naturalnych, które zostały od rzeczy odłączone w czasie jego posiadania, oraz zachowuje pobrane pożytki cywilne, jeżeli stały się w tym czasie wymagalne. Jednakże od chwili, w której samoistny posiadacz w dobrej wierze dowiedział się o wytoczeniu przeciwko niemu powództwa o wydanie rzeczy, jest on obowiązany do wynagrodzenia za korzystanie z rzeczy i jest odpowiedzialny za jej zużycie, pogorszenie lub utratę, chyba że pogorszenie lub utrata nastąpiła bez jego winy. Obowiązany jest zwrócić pobrane od powyższej chwili pożytki, których nie zużył, jak również uiścić wartość tych, które zużył (art. 224 § 2 ww. Kodeksu).

W myśl art. 225 Kodeksu cywilnego obowiązki samoistnego posiadacza w złej wierze względem właściciela są takie same jak obowiązki samoistnego posiadacza w dobrej wierze od chwili, w której ten dowiedział się o wytoczeniu przeciwko niemu powództwa o wydanie rzeczy. Jednakże samoistny posiadacz w złej wierze obowiązany jest nadto zwrócić wartość pożytków, których z powodu złej gospodarki nie uzyskał, oraz jest odpowiedzialny za pogorszenie i utratę rzeczy, chyba że rzecz uległaby pogorszeniu lub utracie także wtedy, gdyby znajdowała się w posiadaniu uprawnionego.

Stosownie, zatem do art. 224 § 2 w związku z art. 225 ww. Kodeksu, posiadacz w złej wierze jest m. in. obowiązany względem właściciela, do wynagrodzenia za korzystanie z rzeczy, w tym wypadku nieruchomości, stanowiącej własność podatnika.

Wynagrodzenie za bezumowne korzystanie z nieruchomości obejmuje spodziewane korzyści, jakie Wnioskodawczyni uzyskałaby, gdyby ją oddała do korzystania na podstawie określonego stosunku prawnego (np. umowy najmu, dzierżawy). Przysługujące na mocy art. 224 § 2 i art. 225 ustawy Kodeks cywilny wynagrodzenie nie jest, zatem naprawieniem szkody wyrządzonej właścicielowi, lecz wynagrodzeniem, zapłatą za korzystanie z jego rzeczy, którą posiadacz musiałby uiścić właścicielowi, gdyby jego posiadanie oparte było na istniejącej podstawie prawnej; a więc tym, co uzyskałby właściciel, gdyby rzecz oddał w odpłatne korzystanie na podstawie ważnego, umownego stosunku prawnego. W związku z powyższym, tak wypłacone świadczenie nie jest odszkodowaniem, do którego miałyby zastosowanie przepisy prawa cywilnego regulujące wysokość lub zasady ustalania roszczeń odszkodowawczych.

Przepisy prawa cywilnego dają więc właścicielowi rzeczy prawo do roszczenia o wynagrodzenie, które obejmuje kompensatę utraconych korzyści, jakie właściciel uzyskałby, gdyby rzecz wydzierżawiał lub wynajął. Utrata korzyści w szczególności polega na nie uzyskaniu pożytków cywilnych, które rzecz przynosi.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawczyni otrzymała na podstawie wyroku sądu kwotę 21.547 zł tytułem wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z gruntów.

Odnosząc powyższe na grunt niniejszej sprawy stwierdzić należy, że otrzymana przez Wnioskodawczynię kwota nie jest odszkodowaniem i stanowi przysporzenie majątku, mające konkretny wymiar finansowy. W konsekwencji otrzymane ww. wynagrodzenie stanowi podlegający opodatkowaniu przychód z innych źródeł, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 120 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wolne od podatku dochodowego są odszkodowania wypłacone, na podstawie wyroków sądowych i zawartych umów (ugód), posiadaczom gruntów wchodzących w skład gospodarstwa rolnego, z tytułu:

1. ustanowienia służebności gruntowej,
2. rekultywacji gruntów,
3. szkód powstałych w uprawach rolnych i drzewostanie

­ w wyniku prowadzenia na tych gruntach, przez podmioty uprawnione na podstawie odrębnych przepisów, inwestycji dotyczących budowy infrastruktury przesyłowej ropy naftowej i produktów rafinacji ropy naftowej oraz budowy urządzeń infrastruktury technicznej, o których mowa w art. 143 ust. 2 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2015 r. poz. 1774 i 1777 oraz z 2016 r. poz. 65, 1250, 1271 i 1579).

Z kolei art. 21 ust. 1 pkt 120a ww. ustawy stanowi, że wolne od podatku dochodowego są wynagrodzenie otrzymane za ustanowienie służebności przesyłu w rozumieniu przepisów prawa cywilnego.

Wskazać należy, iż cytowane wyżej zwolnienie przedmiotowe określone w art. 21 ust. 1 pkt 120 ww. ustawy zawiera warunki, których jednoczesne spełnienie uprawnia do jego stosowania. Ustawodawca wprowadził możliwość zwolnienia z opodatkowania odszkodowań wypłaconych posiadaczom gruntów wchodzących w skład gospodarstwa rolnego. Odszkodowania te mają być otrzymywane na podstawie wyroków sądowych lub umów (ugód). Przyczyną ich wypłaty mają zaś być skutki budowy przez podmioty uprawnione na tych gruntach urządzeń infrastruktury technicznej lub infrastruktury przesyłowej ropy naftowej i produktów rafinacji ropy naftowej, w wyniku czego powstaje konieczność ustanowienia służebności gruntowej, rekultywacji gruntów lub szkoda w uprawach i drzewostanie.

Z kolei zwolnienie określone w art. 21 ust. 1 pkt 120a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych obejmuje w swojej dyspozycji wynagrodzenie otrzymywane z tytułu ustanowienia służebności przesyłu. Instytucja służebności przesyłu uregulowana została w art. 3051 oraz art. 3052 § 1 i 2 Kodeksu cywilnego. Z przepisów tych wynika, że służebność przesyłu jest ustanawiana na rzecz przedsiębiorcy za odpowiednim wynagrodzeniem należnym od przedsiębiorcy na rzecz właściciela nieruchomości obciążonej. Wymaga to zawarcia stosownej umowy przez zainteresowane strony albo wydania konstytutywnego orzeczenia sądu (postanowienia) zapadającego na wniosek strony występującej z roszczeniem o ustanowienie służebności przesyłu.

W świetle powyższego otrzymane przez Wnioskodawczynię wynagrodzenie za bezumowne korzystanie z gruntów nie spełnia przesłanek warunkujących zastosowanie zwolnienia określonego w art. 21 ust. 1 pkt 120 jak i art. 21 ust. 1 pkt 120a ww. ustawy. Zatem uzyskany przez Wnioskodawczynię przychód podlega opodatkowaniu na zasadach ogólnych, zgodnie z art. 27 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W odniesieniu do poniesionych przez Wnioskodawczynię kosztów postępowania, należy zauważyć, że stosownie do art. 22 ust. 1 ww. ustawy, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23.

W powołanym przepisie ustawodawca nie wskazuje enumeratywnie jakie wydatki mogą być uznane za koszty uzyskania przychodu. Możliwość zaliczenia konkretnego wydatku do kategorii kosztów uzyskania przychodów uzależniona została od istnienia związku przyczynowo – skutkowego, tzn. poniesienie wydatku ma lub może mieć wpływ na powstanie lub zwiększenie tego przychodu, bądź funkcjonowanie tego źródła. Kosztami uzyskania przychodów są zarówno koszty bezpośrednio, jak i pośrednio związane z uzyskiwanymi przychodami, pod warunkiem, że podatnik wykaże, iż zostały one w sposób racjonalny poniesione w celu uzyskania przychodów.

Kosztami uzyskania przychodu są zatem wszelkie racjonalne i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z uzyskanymi przychodami. Z oceny związku z uzyskanym przychodem powinno wynikać, że poniesiony wydatek obiektywnie mógł się przyczynić do osiągnięcia przychodów z danego źródła. Aby zatem wydatek mógł być uznany za koszt uzyskania przychodu powinien, w myśl powołanego przepisu, spełniać łącznie następujące warunki:

• pozostawać w związku przyczynowym z przychodem lub źródłem przychodu i być poniesiony w celu osiągnięcia przychodu lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodu,
• nie znajdować się na liście kosztów nieuznawanych za koszty uzyskania przychodów, wymienionych w art. 23 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych,
• być właściwie udokumentowany.

Zatem wydatki poniesione przez Wnioskodawczynię z tytułu kosztów postępowania wypełniające powyższą definicję, mogą stanowić koszty uzyskania przychodów w rozumieniu art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Należy jednak zauważyć, iż w sytuacji, gdy w wyroku zasądzono na rzecz Wnioskodawcy zwrot tych kosztów, to ww. wydatki należy pomniejszyć o zwrócone kwoty.

Reasumując, otrzymane przez Wnioskodawczynię na podstawie wyroku sądu wynagrodzenie za bezumowne korzystanie z gruntów stanowi przychód z innych źródeł, w rozumieniu art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, który nie korzysta ze zwolnienia z opodatkowania na podstawie wskazanych przez Wnioskodawczynię przepisów oraz innych przepisów ww. ustawy. Zatem, XXXX słusznie postąpiła sporządzając informację PIT-8C. W konsekwencji Wnioskodawczyni powinna doliczyć otrzymaną kwotę do pozostałych dochodów uzyskanych w 2016 r., wykazać ją w zeznaniu podatkowym i opodatkować podatkiem dochodowym od osób fizycznych, z uwzględnieniem prawa do zastosowania kosztów, o których mowa w art. 22 ust. 1 ww. ustawy.

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawczyni należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym podanym przez Wnioskodawczynię w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona interpretacja traci swoją aktualność.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie, ul. Emilii Plater 1, 10-562 Olsztyn, w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2017 r., poz. 1369, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną. Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.