Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0461-ITPB2.4511.1069.2016.2.NP
z 6 kwietnia 2017 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r., poz. 201, z późn. zm.) oraz art. 223 ust. 1 ustawy z dnia 16 listopada 2016 r. – Przepisy wprowadzające ustawę o Krajowej Administracji Skarbowej (Dz. U. z 2016 r., poz. 1948, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 22 grudnia 2016 r. (data wpływu 30 grudnia 2016 r.), uzupełnionym w dniu 13 marca 2017 r., o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie wspólnego opodatkowania małżonków – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 30 grudnia 2016 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek, uzupełniony w dniu 13 marca 2017 r., o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie wspólnego opodatkowania małżonków.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny i zdarzenie przyszłe.

Od 1978 r. pomiędzy Wnioskodawcą a jego małżonką istnieje nieprzerwana wspólność majątkowa. Od połowy 2013 r. małżonka Wnioskodawcy uzyskuje przychody wyłącznie z tytułu emerytury. Wnioskodawca od 1979 r. do chwili obecnej uzyskuje nieprzerwanie przychody z tytułu stosunku pracy.

Dodatkowo w 2006 r. Wnioskodawca rozpoczął pozarolniczą działalność gospodarczą, wykonywaną osobiście, bez zatrudniania pracowników. Przedmiotem prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności gospodarczej było wykonywanie obliczeń technicznych z zakresu stateczności i niezatapialności statków morskich na zlecenie innych zarejestrowanych podmiotów gospodarczych.

Rozliczenia finansowe ze zleceniodawcami były dokonywane wyłącznie na podstawie faktur VAT. W zależności od koniunktury na rynku budowy i remontów statków morskich Wnioskodawca realizował od jednej do sześciu umów rocznie. Poza ww. przychodami Wnioskodawca nie uzyskiwał żadnych innych przychodów związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą.

W 2006 r. Wnioskodawca złożył w urzędzie skarbowym oświadczenie o wyborze formy opodatkowania dochodów z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej według stawki liniowej 19%. W związku z bardzo złą koniunkturą na rynku budowy statków, bez perspektyw na uzyskanie nowych zleceń, w czerwcu 2014 r. Wnioskodawca podjął decyzję o likwidacji działalności gospodarczej. Jednak za namową pracownika urzędu gminy w dniu 24 czerwca 2014 r. zawiesił działalność gospodarczą.

Od dnia zawieszenia działalności gospodarczej Wnioskodawca nie uzyskał żadnych przychodów związanych z działalnością gospodarczą. Działalność stała się martwym wpisem do rejestru i została – zgodnie z prawem – zlikwidowana w czerwcu 2016 r.

W związku z zawieszeniem działalności gospodarczej oraz w związku z brakiem jakichkolwiek przychodów z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej, na rok 2015 i 2016 Wnioskodawca nie złożył oświadczenia o wyborze formy opodatkowania dochodów z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej.

W 2015 r. Wnioskodawca uzyskiwał przychody wyłącznie z tytułu stosunku pracy, natomiast jego małżonka – wyłącznie z tytułu emerytury.

W związku z powyższym Wnioskodawca z małżonką w dniu 24 kwietnia 2016 r. złożyli wspólny wniosek o łączne opodatkowanie za rok podatkowy 2015, zgodnie z art. 6 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, który został zakwestionowany przez organ podatkowy.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy zgodnie z ustawą Ordynacja podatkowa i ustawą o podatku dochodowym od osób fizycznych Wnioskodawca ma prawo dokonać wspólnego rozliczenia z małżonką za rok 2015 i 2016?

Zdaniem Wnioskodawcy, w związku z niepodleganiem przepisom art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie ma powodów wykluczających możliwość wspólnego rozliczenia z małżonką podatku dochodowego za rok podatkowy 2015 i 2016, zgodnie z art. 6 ust. 2 tej ustawy.

Stosownie do art. 7 § 1 ustawy Ordynacja podatkowa podatnikiem jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, podlegająca na mocy ustaw podatkowych obowiązkowi podatkowemu. W myśl art. 21 § 1 pkt 1 tej ustawy zobowiązanie podatkowe powstaje z dniem zaistnienia zdarzenia, z którym ustawa podatkowa wiąże powstanie takiego zobowiązania.

Natomiast zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy).

Art. 30c ust. 1 ww. ustawy stanowi, że podatek dochodowy od dochodów z pozarolniczej działalności gospodarczej lub działów specjalnych produkcji rolnej uzyskanych przez podatników, o których mowa w art. 9a ust. 2 lub 7, z zastrzeżeniem art. 29, 30 i 30d, wynosi 19% podstawy obliczenia podatku.

Z kolei art. 30c ust. 2 ustawy wskazuje, że podstawą obliczenia podatku, o której mowa w ust. 1, jest dochód ustalony zgodnie z art. 9 ust. 1, 2, 3, 3a i 5, art. 24 ust. 1, 2, 3b-3e i ust. 4 zdanie pierwsze lub art. 24b ust. 1 i 2, lub art. 25. Dochód ten podatnicy mogą pomniejszać o składki na ubezpieczenie społeczne określone w art. 26 ust. 1 pkt 2 lit. a i pkt 2a oraz wpłaty na indywidualne konto zabezpieczenia emerytalnego określone w art. 26 ust. 1 pkt 2b. Wysokość składek i wpłat ustala się na podstawie dokumentów stwierdzających ich poniesienie.

Jak wynika z powyższego, ustawodawca nakłada zobowiązanie podatkowe na podatników, którzy uzyskali dochód (Ordynacja podatkowa - „zaistnienie zdarzenia”, ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych - „uzyskany dochód”). Uzyskanie dochodu rodzi obowiązek podatkowy z dniem jego uzyskania. Ustawa nie nakłada zobowiązania podatkowego na zarejestrowane, lecz nieprowadzące działalności podmioty gospodarcze, które nie uzyskały dochodu:

• Ordynacja podatkowa – „(…) zaistnienie zdarzenia (…)”
• ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych art. 30c – „(…) od uzyskanych dochodów (…)”.

Według Wnioskodawcy nałożenie przepisami prawa podatkowego na osobę mającą zarejestrowaną działalność gospodarczą obowiązku złożenia „zerowej” deklaracji podatkowej PIT-36L nie jest równoznaczne z powstaniem zobowiązania podatkowego zgodnie z art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W art. 30c ustawa nakłada zobowiązanie podatkowe na dochody uzyskane z działalności, a nie na zarejestrowane podmioty gospodarcze. „Zerowa” deklaracja podatkowa wykazuje, że – zgodnie z ustawą Ordynacja podatkowa (art. 21) oraz ustawą o podatku dochodowym od osób fizycznych (art. 30c) – nigdy nie nastąpiło zdarzenie, które zrodziło zobowiązanie podatkowe, do którego mają, zgodnie z art. 6 ust. 8 ww. ustawy, zastosowanie przepisy art. 30c, wykluczające prawo do wspólnego opodatkowania.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2016 r., poz. 2032, z późn. zm.), małżonkowie podlegają odrębnemu opodatkowaniu, od osiąganych przez nich dochodów.

Jednakże art. 6 ust. 2 ww. ustawy przewiduje możliwość preferencyjnego opodatkowania dochodów osiąganych przez małżonków.

Powołany przepis – w brzmieniu obowiązującym do dnia 31 grudnia 2015 r. – stanowi, iż małżonkowie podlegający obowiązkowi podatkowemu, o którym mowa w art. 3 ust. 1, między którymi istnieje przez cały rok podatkowy wspólność majątkowa, pozostający w związku małżeńskim przez cały rok podatkowy mogą być, z zastrzeżeniem ust. 8, na wspólny wniosek wyrażony w zeznaniu podatkowym, opodatkowani łącznie od sumy swoich dochodów określonych zgodnie z art. 9 ust. 1 i 1a, po uprzednim odliczeniu, odrębnie przez każdego z małżonków, kwot określonych w art. 26 i art. 26c; w tym przypadku podatek określa się na imię obojga małżonków w podwójnej wysokości podatku obliczonego od połowy łącznych dochodów małżonków.

Natomiast przepis ten – w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 stycznia 2016 r. – wskazuje, że małżonkowie podlegający obowiązkowi podatkowemu, o którym mowa w art. 3 ust. 1, między którymi istnieje przez cały rok podatkowy wspólność majątkowa, pozostający w związku małżeńskim przez cały rok podatkowy mogą być, z zastrzeżeniem ust. 8, na wspólny wniosek wyrażony w zeznaniu podatkowym, opodatkowani łącznie od sumy swoich dochodów określonych zgodnie z art. 9 ust. 1 i 1a, po uprzednim odliczeniu, odrębnie przez każdego z małżonków, kwot określonych w art. 26 i art. 26e; w tym przypadku podatek określa się na imię obojga małżonków w podwójnej wysokości podatku obliczonego od połowy łącznych dochodów małżonków.

Stosownie do art. 6 ust. 8 powołanej ustawy, sposób opodatkowania, o którym mowa w ust. 2 i 4, nie ma zastosowania w sytuacji, gdy chociażby do jednego z małżonków, osoby samotnie wychowującej dzieci lub do jej dziecka mają zastosowanie przepisy art. 30c, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym lub ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym.

Na podstawie art. 6 ust. 9 cytowanej ustawy, zasada określona w ust. 8 nie dotyczy osób, o których mowa w art. 1 pkt 2 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym (tj. m.in. osób fizycznych osiągających przychody z tytułu umowy najmu poza działalnością gospodarczą) niekorzystających jednocześnie z opodatkowania przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej lub z działów specjalnych produkcji rolnej na zasadach określonych w art. 30c albo w ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym, albo w ustawie z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych źródłem przychodów jest pozarolnicza działalność gospodarcza.

Stosownie do treści art. 9a ust. 1 ww. ustawy – w brzmieniu obowiązującym w 2015 r. i do dnia 18 maja 2016 r. – dochody osiągnięte przez podatników ze źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3, są opodatkowane na zasadach określonych w art. 27, z zastrzeżeniem ust. 2 i 3, chyba że podatnicy złożą właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego pisemny wniosek lub oświadczenie o zastosowanie form opodatkowania określonych w ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym. Podatnicy podejmujący działalność gospodarczą wniosek lub oświadczenie o zastosowanie form opodatkowania określonych w ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym mogą złożyć na podstawie przepisów o swobodzie działalności gospodarczej.

Przepis ten – w brzmieniu obowiązującym od dnia 19 maja 2016 r. – stanowi, że dochody osiągnięte przez podatników ze źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3, są opodatkowane na zasadach określonych w art. 27, z zastrzeżeniem ust. 2 i 3, chyba że podatnicy złożą właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego pisemny wniosek lub oświadczenie o zastosowanie form opodatkowania określonych w ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym. Wniosek lub oświadczenie o zastosowanie form opodatkowania określonych w ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym podatnicy mogą złożyć na podstawie przepisów o swobodzie działalności gospodarczej.

Natomiast art. 9a ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – w brzmieniu obowiązującym do dnia 18 maja 2016 r. – stanowi, że podatnicy, z zastrzeżeniem ust. 3, mogą wybrać sposób opodatkowania dochodów z pozarolniczej działalności gospodarczej na zasadach określonych w art. 30c. W tym przypadku są obowiązani do złożenia właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego do dnia 20 stycznia roku podatkowego pisemnego oświadczenia o wyborze tego sposobu opodatkowania. Jeżeli podatnik rozpoczyna prowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczej, oświadczenie może złożyć na podstawie przepisów o swobodzie działalności gospodarczej, a jeżeli podatnik nie złożył oświadczenia na podstawie tych przepisów – pisemne oświadczenie składa właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego, nie później niż w dniu uzyskania pierwszego przychodu.

Przepis ten – w brzmieniu obowiązującym od dnia 19 maja 2016 r. – wskazuje, że podatnicy mogą wybrać sposób opodatkowania dochodów z pozarolniczej działalności gospodarczej na zasadach określonych w art. 30c. W tym przypadku są obowiązani do złożenia właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego do dnia 20 stycznia roku podatkowego pisemnego oświadczenia o wyborze tego sposobu opodatkowania. Jeżeli podatnik rozpoczyna prowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczej w trakcie roku podatkowego, pisemne oświadczenie składa właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego, nie później niż w dniu uzyskania pierwszego przychodu. Oświadczenie o wyborze opodatkowania dochodów z pozarolniczej działalności gospodarczej na zasadach określonych w art. 30c podatnicy mogą złożyć na podstawie przepisów o swobodzie działalności gospodarczej.

Zgodnie z art. 9a ust. 4 tej ustawy – w brzmieniu obowiązującym w 2015 r. i do dnia 18 maja 2016 r. – wybór sposobu opodatkowania dokonany w oświadczeniu, o którym mowa w ust. 2, dotyczy również lat następnych, chyba że podatnik, w terminie do dnia 20 stycznia roku podatkowego, zawiadomi w formie pisemnej właściwego naczelnika urzędu skarbowego o rezygnacji z tego sposobu opodatkowania lub złoży w tym terminie pisemny wniosek lub oświadczenie o zastosowanie form opodatkowania określonych w ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym.

Natomiast zgodnie z tym przepisem – w brzmieniu obowiązującym od 19 dnia maja 2016 r. – wybór sposobu opodatkowania dokonany w oświadczeniu, o którym mowa w ust. 2, dotyczy również lat następnych, chyba że podatnik, w terminie do dnia 20 stycznia roku podatkowego, zawiadomi w formie pisemnej właściwego naczelnika urzędu skarbowego o rezygnacji z tego sposobu opodatkowania lub złoży w tym terminie pisemny wniosek lub oświadczenie o zastosowanie form opodatkowania określonych w ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym. Zawiadomienie o rezygnacji ze sposobu opodatkowania, o którym mowa w ust. 2, podatnik może złożyć na podstawie przepisów o swobodzie działalności gospodarczej.

W myśl art. 30c ust. 1 ww. ustawy, podatek dochodowy od dochodów z pozarolniczej działalności gospodarczej lub działów specjalnych produkcji rolnej uzyskanych przez podatników, o których mowa w art. 9a ust 2 lub 7, z zastrzeżeniem art. 29, 30 i 30d, wynosi 19% podstawy obliczenia podatku. Stosownie do treści art. 30c ust. 6 ustawy, dochodów z pozarolniczej działalności gospodarczej lub działów specjalnych produkcji rolnej, opodatkowanych w sposób określony w ust. 1, nie łączy się z dochodami opodatkowanymi na zasadach określonych w art. 27, art. 30b, art. 30e i art. 30f.

Z powyższych przepisów wynika, że podstawową formą opodatkowania podatkiem dochodowym dochodów z działalności gospodarczej jest opodatkowanie według skali podatkowej. Wymieniona forma opodatkowania przysługuje z mocy ustawy i podatnik nie musi składać oświadczenia o jej wyborze. Złożenie stosownego oświadczenia, w określonym w przepisach terminie jest natomiast warunkiem koniecznym dla możliwości skorzystania z opodatkowania w formie tzw. podatku liniowego.

Ponadto z ww. przepisów jednoznacznie wynika, że przepis art. 6 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi odstępstwo od zasady odrębnego opodatkowania. Możliwość jego zastosowania obwarowana jest szeregiem warunków wyraźnie wskazanych w tej ustawie.

Z treści art. 6 ust. 8 ww. ustawy, bezspornie wynika, że prawa do łącznego opodatkowania dochodów określonych w art. 9 ust. 1 i 1a pozbawieni zostali małżonkowie w sytuacji, gdy w roku podatkowym chociażby do jednego z nich miały zastosowanie przepisy art. 30c tej ustawy. W konsekwencji, już sam fakt dokonania wyboru sposobu opodatkowania dochodów z działalności gospodarczej, na zasadach określonych w art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (nawet bez faktycznego ich uzyskania), stanowi przesłankę do utraty możliwości wspólnego opodatkowania dochodów obojga małżonków.

Z przestawionego we wniosku opisu stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca od 2006 r. prowadził działalność gospodarczą, opodatkowaną na zasadach, o których mowa w art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W dniu 24 czerwca 2014 r. zawiesił działalność gospodarczą i nie uzyskał żadnych przychodów z tego tytułu. W czerwcu 2016 r. działalność gospodarcza została zlikwidowana.

Uwzględniając powyższe stwierdzić należy, że w 2015 i 2016 r. do dochodów Wnioskodawcy miały zastosowanie przepisy art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Fakt ten wyklucza możliwość opodatkowania dochodów uzyskanych przez współmałżonków w sposób przewidziany w art. 6 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Bez znaczenia jest w tej sytuacji, że Wnioskodawca od czerwca 2014 r. zawiesił prowadzenie działalności gospodarczej, która zlikwidowana została w czerwcu 2016 r. i w latach tych nie osiągnął żądnych przychodów z tego tytułu.

W konsekwencji, Wnioskodawca nie może skorzystać z możliwości rozliczenia dochodów osiągniętych w latach 2015 i 2016 wspólnie z małżonką.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia oraz w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku, al. Zwycięstwa 16/17, 80-219 Gdańsk, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację – w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2016 r., poz. 718, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.