2017.08.25 - Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej

Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0114-KDIP4.4012.289.2017.1.AS
z 25 sierpnia 2017 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r., poz. 201, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 22 czerwca 2017 r. (data wpływu 28 czerwca 2017 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia z podatku usług polegających na dystrybucji (upowszechnianiu) danych rynkowych odbiorcom danych wraz z uprawnieniami do ich dalszej dystrybucji na rzecz inwestorów – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 28 czerwca 2017 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia z podatku usług polegających na dystrybucji (upowszechnianiu) danych rynkowych odbiorcom danych wraz z uprawnieniami do ich dalszej dystrybucji na rzecz inwestorów.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

B. S.A. (dalej: „B.”, „Spółka” lub „Wnioskodawca”) jest szczególnym podmiotem prawa gospodarczego, zdefiniowanym przepisami ustawy z 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz.U. z 2016 r. poz. 1636; dalej „ustawa o obrocie instrumentami finansowymi”), jako spółka prowadząca rynek regulowany. Ze względu na szczególną rolę dla funkcjonowania rynku kapitałowego, działalność gospodarcza spółek prowadzących rynek regulowany poddana jest reglamentacji oraz podlega nadzorowi administracyjno-prawnemu pełnionemu przez Komisję Nadzoru Finansowego.

Zgodnie z ustawą o obrocie instrumentami finansowymi przedmiotem działalności B. może być wyłącznie: prowadzenie rynku regulowanego, organizowanie alternatywnego systemu obrotu, prowadzenie platformy aukcyjnej lub prowadzenie innej działalności w zakresie organizowania obrotu instrumentami finansowymi oraz działalności związanej z tym obrotem.

W ramach opisanej powyżej działalności Spółka świadczy kompleksowe usługi, których przedmiotem są instrumenty finansowe w rozumieniu ustawy o obrocie instrumentami finansowymi, podlegające zwolnieniu od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy o VAT, polegające na:

prowadzeniu rynku regulowanego (którego przedmiotem mogą być jedynie dłużne instrumenty finansowe),

organizowaniu alternatywnego systemu obrotu (którego przedmiotem mogą być jedynie dłużne instrumenty finansowe),

prowadzeniu organizowanego przez Ministra Rozwoju i Finansów elektronicznego rynku obrotu skarbowymi papierami wartościowymi; rynek działa pod nazwą T. Poland, przedmiotem obrotu na tym rynku mogą być jedynie dłużne instrumenty finansowe emitowane przez Skarb Państwa,

(dalej łącznie „rynki instrumentów finansowych”).

Przedstawione powyżej usługi kompleksowe świadczone są przez B. na rzecz:

członków/uczestników rynków instrumentów finansowych (m.in. firm inwestycyjnych, banków krajowych i zagranicznych oraz innych podmiotów finansowych spełniających stosowne wymagania ustawowe i regulaminowe),

emitentów instrumentów finansowych wprowadzonych/dopuszczonych do obrotu na rynku instrumentów finansowych.

dopuszczenie/wprowadzenie instrumentów finansowych do obrotu na rynku instrumentów finansowych,

notowanie instrumentów finansowych dopuszczonych/wprowadzonych do obrotu na rynku instrumentów finansowych,

realizacja operacji dotyczących instrumentów dłużnych notowanych na rynku instrumentów finansowych, związanych m.in. z obniżaniem wartości nominalnej instrumentów finansowych oraz zawieszaniem i wykluczaniem instrumentów finansowych z obrotu,

prowadzenie dnia obrotu, w tym nadzór nad przebiegiem i porządkiem dnia obrotu,

przyjmowanie, przetwarzanie i realizacja zleceń składanych na rynku przez członków/ uczestników rynków, anulowanie transakcji zawartych na rynku instrumentów finansowych,

dystrybucja (upowszechnianie) danych rynkowych, w tym z prawem do dalszej dystrybucji na rzecz podmiotów inwestujących na rynkach instrumentów finansowych (dalej „Inwestorzy”); dystrybucja (upowszechnianie) danych rynkowych, w tym z prawem do dalszej dystrybucji może mieć też miejsce na rzecz Odbiorców Danych, którzy nie są jednocześnie członkami/ uczestnikami rynków instrumentów finansowych.

Przedmiotem niniejszego wniosku są wyłącznie czynności B. polegające na dystrybucji (upowszechnianiu) danych rynkowych Odbiorcom Danych wraz z uprawnieniem do ich dalszej dystrybucji na rzecz Inwestorów.

Obowiązek upowszechniania danych rynkowych z rynku regulowanego oraz alternatywnego systemu obrotu wynika wprost z przepisów prawa. Zgodnie bowiem z art. 18 ust. 1 pkt 3 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi na podmioty organizujące rynek regulowany nałożony jest obowiązek upowszechniania jednolitych informacji o kursach i obrotach na danym rynku regulowanym organizowanym przez tę spółkę. Ponadto, zgodnie z § 5 rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie szczegółowych warunków, jakie musi spełniać rynek regulowany oraz platforma aukcyjna (Dz. U. z 2016 r. poz. 139) w zakresie instrumentów finansowych innych niż akcje, spółka prowadząca rynek regulowany ma obowiązek zapewniania upowszechnienia informacji dotyczących ‒ oprócz transakcji i obrotów ‒ także ofert z prowadzonego rynku regulowanego, co najmniej w minimalnym zakresie określonym w tym przepisie.

Obowiązek upowszechniania danych rynkowych w przypadku organizowania alternatywnego systemu obrotu przez spółkę prowadzącą rynek regulowany wynika natomiast z art. 78 ust. 1 pkt 3 w zw. z art. 16 ust. 1 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi oraz § 3 powołanego wyżej rozporządzenia.

W przypadku T. Poland obowiązek upowszechniania danych rynkowych wynika z § 19 ust. 2 pkt 6 Regulaminu pełnienia funkcji Dealera Skarbowych Papierów Wartościowych, przyjętego przez Ministra Finansów w dniu 12 września 2016 r. (dalej „Regulamin DSPW”). Minister Finansów, w ramach działań mających na celu obniżenie ryzyka i kosztów obsługi długu Skarbu Państwa, zarządza systemem Dealerów Skarbowych Papierów Wartościowych, którego częścią jest organizowanie wtórnego obrotu skarbowymi papierami wartościowymi na platformie elektronicznej, o której mowa w § 2 pkt 10 Regulaminu DSPW. Uzyskanie statusu „podmiotu prowadzącego rynek elektroniczny” wymaga spełnienia szeregu wymagań określonych w Regulaminie DSPW. W przypadku spełnienia tych wymagań przez dany podmiot, Minister Finansów zawiera z takim podmiotem umowę w sprawie prowadzenia rynku elektronicznego (§ 2 pkt 11, § 21 ust. 3 Regulaminu DSPW).

Realizacja powyższego obowiązku upowszechniania danych rynkowych odbywa się w szczególności w drodze udostępniania przez Spółkę innym podmiotom informacji o danych transakcyjnych dotyczących instrumentów finansowych notowanych na rynkach instrumentów finansowych, w drodze przekazu elektronicznego. Podmiotami uprawnionymi do odbioru ww. informacji są:

uczestnicy/ członkowie rynków instrumentów finansowych, otrzymujący informacje za pomocą systemów informatycznych tych rynków, na podstawie zawieranych ze Spółką umów o członkostwo,

Odbiorcy Danych, także niebędący uczestnikami/ członkami rynków instrumentów finansowych, otrzymujący wskazane informacje na podstawie tzw. umów dystrybucyjnych – z prawem do korzystania z tych informacji na potrzeby prowadzonej działalności oraz ich dalszej dystrybucji do swoich klientów (Inwestorów).

Korzystając z udogodnień, jakie daje Wnioskodawcy członkostwo w grupie kapitałowej G. SA („G.”), w celu optymalizacji sposobu wypełniania obowiązków w zakresie upowszechniania danych rynkowych, Spółka realizuje dystrybucję tych danych we współpracy z G., na podstawie umowy o rozpowszechnianie danych rynkowych zawartej z G. 23 grudnia 2010 r., oraz we współpracy z E. Limited posiadającą siedzibę w Wielkiej Brytanii, na podstawie umowy z 25 listopada 2004 r. w zakresie dystrybucji informacji z rynku T. Poland.

Dystrybucja danych rynkowych przez Odbiorów Danych, zarówno będących członkami/ uczestnikami rynków finansowych, jak i niebędących członkami/ uczestnikami, skierowana jest ostatecznie, co do zasady, do ich abonentów będących Inwestorami, gdyż to oni są realnie zainteresowani danymi rynkowymi. Informacje te służą do podejmowania i realizacji decyzji inwestycyjnych i zawierania transakcji na rynkach instrumentów finansowych. Specyfika zawierania transakcji wymaga posiadania możliwie najbardziej aktualnej wiedzy o notowaniach i kursach instrumentów finansowych notowanych na tych rynkach.

Mając na uwadze powyższe, B. traktuje przedmiotowe usługi polegające na dystrybucji (upowszechnianiu) danych rynkowych Odbiorcom Danych, wraz z uprawnieniem do ich dalszej dystrybucji na rzecz Inwestorów, jako zwolnione od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 41 w zw. z art. 43 ust. 13 ustawy o VAT, co zostało potwierdzone w interpretacji indywidualnej z 24 maja 2013 r. (sygn. IPPP3/443-251/13-2/IG), wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie na rzecz B.

Obecnie, z uwagi na zmianę przepisów będących podstawą dotychczasowego zwolnienia od podatku VAT, tj. uchylenie art. 43 ust. 13 ustawy o VAT, w niniejszym wniosku spółka B. chciałaby potwierdzić, że również w stanie prawnym obowiązującym od 1 lipca 2017 r. świadczona przez Spółkę usługa będzie korzystała ze zwolnienia od podatku VAT.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy opisana w stanie faktycznym usługa świadczona przez B., polegająca na dystrybucji (upowszechnianiu) danych rynkowych Odbiorcom Danych, wraz z uprawnieniem do ich dalszej dystrybucji na rzecz Inwestorów, będzie korzystać ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy o VAT w stanie prawnym obowiązującym od 1 lipca 2017 r.?

Zdaniem Wnioskodawcy, opisana w stanie faktycznym usługa świadczona przez B., polegająca na dystrybucji (upowszechnianiu) danych rynkowych Odbiorcom Danych wraz z uprawnieniem do ich dalszej dystrybucji na rzecz Inwestorów będzie korzystać ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy o VAT w stanie prawnym obowiązującym od 1 lipca 2017 r.

UZASADNIENIE

Uwagi wstępne

Na wstępie Wnioskodawca chciałby wyjaśnić, że 29 kwietnia 2017 r. weszła w życie ustawa z 9 marca 2017 r. o zmianie ustawy o obrocie instrumentami finansowymi oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. 2017 r., poz. 791), która dokonała zniesienia podziału regulowanego na rynek giełdowy i pozagiełdowy. Tym samym pod wyrażeniem „prowadzenie rynku regulowanego” rozumie się – odnosząc się do nazewnictwa obowiązującego w poprzednim stanie prawnym - zarówno „spółkę prowadzącą giełdę”, jak i „spółkę prowadzącą rynek pozagiełdowy”, które to wyrażenia obowiązywały w ustawie o obrocie instrumentami finansowymi w brzmieniu obowiązującym do 29 kwietnia 2017 r.

Co do zasady świadczenie usług na terytorium Polski podlega opodatkowaniu VAT według podstawowej stawki VAT 23%. Jednocześnie ustawa o VAT, w ślad za Dyrektywą 2006/112/WE [Dyrektywa 2006/112/WE rady z 28 listopada 2008 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L z 2006 r. nr 347/1; dalej „Dyrektywa 2006/112/WE”], zawiera katalog usług, których świadczenie podlega zwolnieniu od podatku VAT. W szczególności, zarówno ustawa o VAT, jak i Dyrektywa 2006/112/WE przewidują zwolnienie dla kategorii usług określanych jako finansowe. Wśród zwolnień przewidzianych dla usług finansowych, stosownie do art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy o VAT, zwolnieniu od podatku podlegają usługi, których przedmiotem są instrumenty finansowe, o których mowa w ustawie o obrocie instrumentami finansowymi, z wyłączeniem przechowywania tych instrumentów i zarządzania nimi, oraz usługi pośrednictwa w tym zakresie.

Powyższy przepis stanowi implementację do polskiego porządku prawnego art. 135 ust. 1 lit. f) Dyrektywy 2006/112/WE, zgodnie z którym państwa członkowskie zwalniają od podatku VAT transakcje, łącznie z pośrednictwem, jednakże z wyłączeniem przechowywania i zarządzania, których przedmiotem są akcje, udziały w spółkach lub związkach, obligacje i inne papiery wartościowe, z wyłączeniem dokumentów ustanawiających tytuł prawny do towarów, oraz praw lub papierów wartościowych, o których mowa w art. 15 ust. 2 przedmiotowej Dyrektywy.

Polski ustawodawca przewidział również możliwość zwolnienia od podatku VAT dla usług stanowiących element usługi finansowej. Zgodnie bowiem z art. 43 ust. 13 ustawy o VAT, zwolnieniu od podatku VAT podlega także świadczenie usługi stanowiącej element usługi wymienionej w art. 43 ust. 1 pkt 7 i 37-41 przywołanej ustawy, która sama stanowi odrębną całość i jest właściwa oraz niezbędna do świadczenia usługi zwolnionej zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 7 i 37-41 ustawy o VAT.

Mając powyższe na uwadze, Wnioskodawca pragnie zaznaczyć, że zasadniczym przedmiotem jego działalności gospodarczej jest prowadzenie rynku regulowanego w rozumieniu ustawy o obrocie instrumentami finansowymi, którego przedmiotem są instrumenty finansowe. Działalność ta niewątpliwie podlega zwolnieniu od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy o VAT. B. realizuje przedmiotową działalność w związku z jej kwalifikowanym statusem w obrocie gospodarczym, jako przewidziany przepisami prawa podmiot infrastruktury rynku kapitałowego. Działalność ta ma charakter tzw. działalności regulowanej, tj. ograniczona jest ramami prawnymi wynikającymi z ustawy o obrocie instrumentami finansowymi oraz podlega nadzorowi Komisji Nadzoru Finansowego.

W tym zakresie wskazać należy, że zarówno ustawodawstwo krajowe, jak też unijne nakłada na spółkę prowadzącą rynek regulowany szereg obowiązków, których wypełnienie stanowi warunek konieczny dla zgodnego z wymogami regulacyjnymi prowadzenia rynku regulowanego oraz organizowania alternatywnego systemu obrotu. Takim szczególnym obowiązkiem i jednocześnie wymogiem regulacyjnym jest obowiązek dystrybucji (upowszechnienia) danych rynkowych (określony odpowiednio w art. 18 ust. 1 pkt 3 oraz art. 78 ust. 1 pkt 3 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi). Nakaz upowszechniania (dystrybucji) danych rynkowych wynika więc wprost z przepisów prawa, a bez świadczenia tej czynności realizacja usługi podstawowej (polegającej na prowadzeniu rynku regulowanego oraz organizowaniu alternatywnego systemu obrotu) nie byłaby kompletna, a co więcej – byłaby realizowana z naruszeniem przepisów prawa określających zasady jej świadczenia. Upowszechnienie danych o transakcjach i zleceniach złożonych na rynkach stanowi upowszechnianie informacji, których posiadanie na zasadzie równego, szerokiego dostępu jest niezbędne Inwestorom do rzeczywistej możliwości uczestnictwa na rynkach instrumentów finansowych. Istnieje więc swoisty rodzaj zależności, gdyż Inwestorzy – na podstawie danych upowszechnionych przez spółkę prowadzącą rynek instrumentów finansowych - składają kolejne zlecenia oraz zawierają transakcje na rynkach instrumentów finansowych, które następnie w postaci danych rynkowych są upowszechnianie. Upraszczając, upowszechnione dane rynkowe „wracają” na rynki instrumentów finansowych w postaci złożonych zleceń oraz zawartych transakcji.

Obowiązek upowszechniania (podawania do publicznej wiadomości) danych rynkowych z rynku T. Poland wynika z regulacji wydanych przez Ministra Finansów w związku z funkcjonowaniem systemu Dealerów Skarbowych Papierów Wartościowych. Głównym celem funkcjonowania tego systemu jest zarządzanie długiem publicznym, polegające w szczególności na uzyskaniu poprawy płynności, przejrzystości i efektywności rynku skarbowych papierów wartościowych w celu minimalizacji kosztów obsługi długu publicznego. Integralną częścią, lecz także nieodłącznym elementem tego systemu, jest rynek elektroniczny, o którym mowa w § 2 pkt 10 Regulaminu DSPW. Regulamin z kolei musi spełniać określone wymogi, w szczególności dotyczące upowszechniania danych rynkowych. Od 2002 r. rynkiem tym, na podstawie umowy z Ministrem Finansów, jest prowadzony przez Spółkę elektroniczny rynek występujący obecnie pod nazwą T. Poland.

Innymi słowy, skoro obowiązek upowszechniania danych rynkowych został nałożony na spółki prowadzące rynek regulowany oraz alternatywny system obrotu przez ustawodawcę, a na organizatora rynku elektronicznego, o którym mowa w § 2 pkt 10 Regulaminu DSPW - przez Ministra Finansów, w ramach zarządzania długiem Skarbu Państwa, uznać należy, że dystrybucja (upowszechnianie) danych rynkowych Odbiorcom Danych, wraz z uprawnieniem do ich dalszej dystrybucji na rzecz Inwestorów, stanowi właściwy i niezbędny element takiej działalności.

Obecnie B. traktuje przedmiotowe usługi polegające na dystrybucji (upowszechnianiu) danych rynkowych Odbiorcom Danych, wraz z uprawnieniem do ich dalszej dystrybucji na rzecz Inwestorów, jako zwolnione od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 41 w zw. z art. 43 ust. 13 ustawy o VAT, co zostało potwierdzone w interpretacji indywidualnej z 24 maja 2013 r. (sygn. IPPP3/443-251/13-2/IG) wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie na rzecz B.

Uchylenie art. 43 ust. 13 ustawy o VAT

Należy zauważyć, że 1 grudnia 2016 r. uchwalono ustawę o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2016 r. poz. 2024; dalej „Ustawa zmieniająca”), na mocy której od 1 lipca 2017 r. uchylony zostanie art. 43 ust. 13 ustawy o VAT. Jak wynika z uzasadnienia do Ustawy zmieniającej, uchylenie art. 43 ust. 13 ustawy o VAT jest konsekwencją wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej „Trybunał”) z 17 marca 2016 r. w sprawie C-40/15 Minister Finansów przeciwko Aspiro S.A., dawniej BRE Ubezpieczenia sp. z o.o., w której Trybunał uznał, że usługi likwidacji szkód nie korzystają ze zwolnienia od podatku VAT jako tzw. usługi pomocnicze do usług ubezpieczeniowych (na mocy art. 43 ust. 13 ustawy o VAT).

Uzasadnienie do Ustawy zmieniającej wskazuje, że celem uchylenia art. 43 ust. 13 ustawy o VAT jest wyłączenie ze zwolnienia usług świadczonych przez podmioty trzecie na rzecz zakładów ubezpieczeń, które na gruncie aktualnego stanu prawnego mogą korzystać ze zwolnienia na podstawie tej regulacji. Dotyczy to głównie usług likwidacji szkód, które nie stanowią usługi ubezpieczeniowej ani usługi pośrednictwa ubezpieczeniowego, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy o VAT, a mogą potencjalnie korzystać ze zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 13 ustawy o VAT.

W konsekwencji, jak wskazuje ww. uzasadnienie, uchylenie przepisu art. 43 ust. 13 ustawy o VAT nie powinno mieć bezpośredniego wpływu na zakres stosowania zwolnienia do usług finansowych wymienionych w art. 43 ust. 1 pkt 7 i 38-41 ustawy o VAT. Jak wskazano: podkreślić należy, że celem przedmiotowej zmiany jest ściślejsze odwzorowanie przepisów dyrektywy VAT dotyczących zakresu stosowania zwolnienia do usług finansowych i ubezpieczeniowych oraz orzecznictwa TSUE. Z uwagi na to, że interpretacja zgodna z orzecznictwem TSUE w zakresie usług finansowych może i powinna zostać wyprowadzona bezpośrednio z przepisów art. 43 ust. 1 pkt 7 i 38-41, przepis art. 43 ust. 13 jest zbędny i należy go usunąć w całości. Przy dokonywaniu interpretacji przepisów art. 43 ust. 1 pkt 7 i 38-41 ustawy o VAT uwzględniane będzie orzecznictwo TSUE dotyczące usług finansowych (w tym usług stanowiących element usług finansowych). Ze zwolnienia będą nadal korzystać usługi stanowiące element usług finansowych wymienionych w art. 43 ust. 1 pkt 7 i 38-41, jeżeli takie zwolnienie wynika z orzecznictwa TSUE.

Ponadto zgodnie z orzecznictwem TSUE ze zwolnienia z tytułu usług finansowych nie mogą korzystać świadczone odrębnie usługi wspierające usługi finansowe, nawet jeśli są niezbędne do ich świadczenia, ale mają czysto techniczny charakter, np. usługi administracyjne, usługi call center, usługi „swift” (usługa elektronicznego przesyłania wiadomości na rzecz instytucji finansowych).

Wnioskodawca zaznacza, że w powołanym wyroku TSUE potwierdzono możliwość stosowania zwolnienia do tych usług, które stanowią element usług wymienionych w Dyrektywie 2006/112/WE w art. 135 ust. 1 lit. d), tj.:

„d) transakcje, łącznie z pośrednictwem, dotyczące rachunków depozytowych, rachunków bieżących, płatności, przelewów, długów, czeków i innych zbywalnych instrumentów finansowych, z wyłączeniem windykacji należności”;

oraz w art. 135 ust. 1 lit. f) Dyrektywy, tj.:

„f) transakcje, łącznie z pośrednictwem, jednakże z wyłączeniem przechowywania i zarządzania, których przedmiotem są akcje, udziały w spółkach lub związkach, obligacje i inne papiery wartościowe, z wyłączeniem dokumentów ustanawiających tytuł prawny do towarów, oraz praw lub papierów wartościowych, o których mowa w art. 15 ust. 2.”

Powyższe Trybunał uzasadnił brzmieniem tych przepisów, w których posłużono się takimi szerokimi sformułowaniami jak: „transakcje dotyczące” czy „transakcje, których przedmiotem są”. Odmawiając zastosowania tej koncepcji do transakcji ubezpieczeniowych, wskazano natomiast na jednoznacznie brzmiący przepis art. 135 ust. 1 lit. a) Dyrektywy 2006/112/WE, który dotyczy ściśle transakcji ubezpieczeniowych, co wskazuje na wyraźne rozróżnienie tego rodzaju usług i odmiennego ich traktowania względem usług finansowych.

Zdaniem B. uchylenie przepisu art. 43 ust. 13 ustawy o VAT nie powinno mieć wpływu na możliwość zastosowania zwolnienia od podatku VAT w odniesieniu do usług, które obecnie korzystają ze zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 13 w zw. z art. 43 ust. 1 pkt 40-41, stanowiących odpowiedniki dla przepisów Dyrektywy 2006/112/WE (art. 135 ust. 1 lit. d oraz art. 135 ust. 1 lit f).

W konsekwencji, w ocenie Spółki świadczone przez nią usługi polegające na udostępnianiu serwisów danych giełdowych w czasie rzeczywistym, które obecnie korzystają ze zwolnienia od podatku VAT w oparciu o art. 43 ust. 13 w zw. z art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy o VAT, również po wejściu w życie Ustawy zmieniającej powinny korzystać ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy o VAT w stanie prawnym obowiązującym od 1 lipca 2017 r.

Charakter świadczonej usługi w świetle orzecznictwa TSUE

Jak wskazano w uzasadnieniu do nowelizacji, istotnym z punktu widzenia prawidłowej kwalifikacji tego typu usług jest analiza orzecznictwa Trybunału w zakresie usług pomocniczych do usług finansowych.

W pierwszej kolejności należy zwrócić uwagę na wyrok z 5 czerwca 1997 r. w sprawie C-2/95 Sparekassernes Datacenter (SDC) v. Skatteministeriet, w którym Trybunał na wstępie potwierdził przedmiotowy charakter zwolnień dla usług finansowych, podkreślając, że nie są one uzależnione od statusu podatnika świadczącego usługę. Fakt, iż transakcja objęta tymi przepisami jest wykonywana przez osobę trzecią, lecz jawi się klientowi jako usługa świadczona przez bank, nie wyklucza zwolnienia tej transakcji. Trybunał wskazał również w jakim stopniu usługi centrum przetwarzania danych mogą korzystać ze zwolnień dla usług finansowych. Uznał, że aby można było scharakteryzować usługi świadczone przez centrum rozliczeniowe jako transakcje zwolnione dla celów pkt 3 i 5 art. 13 część B lit. d VI Dyrektywy Rady 77/388/EWG z 17 maja 1977 r. (obecnie art. 135 ust. 1 lit. d i f), usługi te muszą, z całościowego punktu widzenia, stanowić odróżniającą się całość, spełniającą w rezultacie specyficzne, podstawowe funkcje usługi opisanej w tych dwóch punktach. Zdaniem Trybunału usługę zwolnioną na gruncie Dyrektywy należy odróżnić od czysto fizycznego lub technicznego świadczenia, takiego jak udostępnianie bankowi systemu przetwarzania danych.

Kolejnym istotnym orzeczeniem z punktu widzenia usług pomocniczych jest wyrok Trybunału z 13 grudnia 2001 r. w sprawie C-235/00 Commissioners of Customs & Excise v. CSC Financial Services Ltd, w którym Trybunał stwierdził, że obrót papierami wartościowymi polega na działaniach zmieniających sytuację prawną i finansową między stronami i działania te są porównywalne do przypadków przeniesienia lub płatności. Dostawa zwykłej usługi technicznej lub administracyjnej, niezmieniającej sytuacji prawnej lub finansowej nie wydaje się więc być objęta zwolnieniem ustalonym w art. 13 część B lit. d pkt 5 Szóstej dyrektywy. (…) Wynika z tego więc, że usługi o charakterze administracyjnym niezmieniające prawnej, bądź finansowej pozycji stron nie są objęte zwolnieniem ustalonym w art. 13 część B lit. d pkt 5.

Ponadto warto jeszcze zwrócić uwagę na wyrok z 28 lipca 2011 r. w sprawie C-350/10 Nordea Pankki Suomi Oyi, w której Trybunał oceniał, czy do usługi SWIFT będzie mogło mieć zastosowanie zwolnienie określone w art. 13 część B lit. d) pkt 3 i 5 VI Dyrektywy (jak zostało wskazane powyżej, jego odpowiednikiem jest art. 135 ust. 1 lit. d) i f) Dyrektywy 2006/112/WE). Trybunał wskazał, że należy odróżnić od usług finansowych zwolnionych od podatku VAT towarzyszące im często świadczenia o charakterze fizycznym lub technicznym. Rozróżnienia tych czynności należy dokonywać w oparciu o analizę odpowiedzialności usługodawcy względem instytucji finansowych. Trybunał doszedł do wniosku, że usługodawca usługi SWIFT ponosi odpowiedzialność tylko za techniczne aspekty swojej działalności i nie odpowiada za operacje finansowe, których dokonują instytucje finansowe korzystające z usługi SWIFT, a w konsekwencji zwolnienie z art. 13 część B lit d) pkt 3 i 5 VI Dyrektywy nie znajdzie zastosowania.

Odnosząc przytoczone powyżej orzecznictwo na grunt analizowanego stanu faktycznego, w ocenie Wnioskodawcy podkreślenia wymaga, że usługa polegająca na upowszechnianiu danych rynkowych Odbiorcom Danych, wraz z uprawnieniem do ich dalszej dystrybucji, niewątpliwie stanowi element składowy usługi finansowej, jaką jest prowadzenie rynków instrumentów finansowych (która stanowi usługę zwolnioną od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. pkt 41 ustawy o VAT), bowiem jest ściśle związana z usługą finansową i ma na celu umożliwienie i wsparcie wykonywania przez B. działalności w zakresie obrotu instrumentami finansowymi. Oznacza to, że bez świadczenia tej usługi pomocniczej organizowanie rynków instrumentów finansowych nie mogłoby być w efekcie zrealizowane (zarówno ze względów regulacyjnych, jak też i praktycznych). Inaczej mówiąc, udostępnienie danych rynkowych w ramach analizowanej usługi służy wyłącznie rozpowszechnianiu danych rynkowych Inwestorom za pomocą możliwie najszerszego zakresu kanałów dystrybucji w celu zapewnienia jak najszerszego dostępu do tych danych.

W ocenie Wnioskodawcy należy również zaznaczyć, że bez czynności prowadzenia rynków instrumentów finansowych usługa udostępniania danych rynkowych, jako usługa odrębna, oderwana od prowadzenia rynków instrumentów finansowych, nie mogłaby być świadczona. Natomiast z drugiej strony, prowadzenie rynków instrumentów finansowych nie byłoby praktycznie możliwe bez udostępniania przez Spółkę danych rynkowych niezbędnych do dokonania transakcji, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy o VAT (tj. transakcji, których przedmiotem są instrumenty finansowe). Świadczenie analizowanej usługi nie stanowi celu samego w sobie, lecz stanowi warunek konieczny (wymagany obowiązującymi przepisami prawa lub regulacjami ustanowionymi przez podmiot zarządzający długiem publicznym – Ministerstwo Finansów) do świadczenia usługi podstawowej oraz stanowi jedynie środek do korzystania na jak najlepszych warunkach z usługi podstawowej (płynny rynek instrumentów finansowych dający jak najbardziej aktualne ceny instrumentów finansowych na rynku kapitałowym jako całości).

Rozważając aspekt „niezbędności” usługi upowszechniania danych rynkowych jako immanentnego elementu zespołu warunków wymaganych dla prawidłowego prowadzenia rynku instrumentów finansowych, warto także podkreślić, że bez czynności organizowania rynków instrumentów finansowych usługa udostępniania danych rynkowych, jako usługa odrębna będąca w oderwaniu od usługi głównej, byłaby pozbawiona ekonomicznego sensu. Poza warunkami regulacyjnymi, a także ze względów praktycznych, organizowanie rynków instrumentów finansowych bez udostępniania Inwestorom informacji niezbędnych do podejmowania decyzji o dokonaniu transakcji na rynku, których przedmiotem są instrumenty finansowe, nie byłoby możliwe również z innego względu. Mianowicie, żaden Inwestor nie zdecydowałby się na zawarcie transakcji na rynku instrumentów finansowych bez danej mu możliwości wejścia w posiadanie informacji mających decydujący wpływ na warunki zawarcia takiej transakcji (notowania, obroty). Jak zostało wskazane w stanie faktycznym niniejszego wniosku, na podstawie danych rynkowych podejmowane są przez Inwestorów określone decyzje inwestycyjne, czego efektem jest przeprowadzanie określonych transakcji.

Zdaniem Wnioskodawcy usługa udostępniania danych rynkowych nie stanowi usługi technicznej, która – w świetle przytoczonego orzecznictwa Trybunału – nie powinna korzystać ze zwolnienia od podatku VAT. Analizowana usługa ma bowiem bezpośredni wpływ na dokonywanie konkretnych transakcji, których przedmiotem są instrumenty finansowe – efektywnie skutkując faktyczną zmianą sytuacji finansowej stron danej transakcji. Celem usługi jest zatem doprowadzenie do realizacji transakcji na instrumentach finansowych.

W ocenie Spółki analizowana usługa udostępniania danych giełdowych powinna zostać także uznana za usługę, która jest właściwa dla usługi finansowej świadczonej przez Spółkę, tj. charakterystyczna dla usługi prowadzenia rynków instrumentów finansowych. Taka czynność występuje bowiem w praktyce wyłącznie w tego typu działalności. Odnosząc się bowiem do językowej wykładni prezentowanej m.in. w orzecznictwie polskich sądów administracyjnych (vide: wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 18 grudnia 2012 r., sygn. FSK 339/12), element posiadający istotne i specyficzne cechy usługi zwolnionej to taki element usługi zwolnionej, który realizuje jej zasadnicze funkcje, stanowiące o jej istocie. Ponadto, aby konkretną usługę uznać za „właściwą”, musi ona stanowić osobną całość, w rezultacie obejmując funkcje charakterystyczne dla usługi zwolnionej. Za Słownikiem Języka Polskiego, pod pojęciem usługi „właściwej” należy rozumieć „mający typowe cechy danego gatunku, grupy przedmiotów czy zjawisk” oraz „taki, jaki powinien; spełniający konieczne warunki, odpowiedni, stosowny, należyty”.

W konsekwencji, biorąc pod uwagę charakter usług świadczonych przez B., a także opisane powyżej kryteria uznania określonych usług za stanowiące element usług finansowych, które to kryteria funkcjonują w orzecznictwie Trybunału, w ocenie Wnioskodawcy świadczona przez niego usługa dystrybucji (upowszechniania) danych rynkowych Odbiorcom Danych, wraz z uprawnieniem do ich dalszej dystrybucji na rzecz Inwestorów, powinna zostać uznana za usługę stanowiącą element usługi finansowej, o której mowa w art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy o VAT, korzystającą ze zwolnienia od podatku VAT.

Zmiana przepisów ustawy o VAT, polegająca na usunięciu art. 43 ust. 13 ustawy o VAT, nie powinna mieć wpływu na powyższą konkluzję i prawo do korzystania ze zwolnienia od podatku VAT. Celem analizowanej zmiany jest bowiem dopasowanie polskich regulacji do przepisów unijnych i wyłączenie ze zwolnienia od VAT usług pomocniczych do usług ubezpieczeniowych. Powyższe znajduje potwierdzenie w szczególności w uzasadnieniu do Ustawy zmieniającej, co zostało wykazane w niniejszym wniosku.

Zdaniem Wnioskodawcy, niezależnie od obowiązywania art. 43 ust. 13 ustawy o VAT, świadczona przez B. usługa:

stanowi odróżniającą się całość,

stanowi element składowy usługi zasadniczej, jaką jest prowadzenie rynków instrumentów finansowych, a bez czynności organizowania rynków instrumentów finansowych usługa udostępniania danych rynkowych nie mogłaby być świadczona.

Prawidłowe, tj, zgodne z prawem i obowiązującymi regulacjami, prowadzenie rynków instrumentów finansowych nie byłoby możliwe bez udostępnianych danych, które są niezbędne do podejmowania decyzji inwestycyjnych, a sama usługa dotyczy danych o instrumentach finansowych, które są niezbędne do zawarcia właściwych transakcji na rynku.

Mając na uwadze przytoczone powyżej argumenty, orzecznictwo Trybunału oraz treść uzasadnienia do Ustawy zmieniającej, w ocenie Spółki opisana w stanie faktycznym usługa świadczona przez B., polegająca na dystrybucji (upowszechnianiu) danych rynkowych Odbiorcom Danych wraz z uprawnieniem do ich dalszej dystrybucji na rzecz Inwestorów, będzie korzystać ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy o VAT w stanie prawnym obowiązującym od 1 lipca 2017 r.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2017 r. poz 1221, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają:

odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;
eksport towarów;
import towarów na terytorium kraju;
wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;
wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

Przez dostawę towarów zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Natomiast stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).

Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza – na mocy ust. 2 powołanego artykułu – obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Definicja działalności gospodarczej zawarta w ustawie ma zatem na tyle uniwersalny charakter, że pozwala na objęcie pojęciem „podatnika” te wszystkie podmioty, które prowadzą określoną działalność występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym.

Stawka podatku, zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy, wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1. Zgodnie z art. 146a pkt 1 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2018 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług oraz rozporządzeń wykonawczych do tej ustawy, przewidują dla niektórych towarów i usług stawki obniżone lub zwolnienie od podatku.

Na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy, zwalnia się od podatku usługi, których przedmiotem są instrumenty finansowe, o których mowa w ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. z 2016 r. poz. 1636, 1948 i 1997 oraz z 2017 r. poz. 724, 768 i 791), z wyłączeniem przechowywania tych instrumentów i zarządzania nimi, oraz usługi pośrednictwa w tym zakresie.

Zgodnie z art. 43 ust. 13 ustawy o VAT, zwolnienie od podatku stosuje się również do świadczenia usługi stanowiącej element usługi wymienionej w ust. 1 pkt 7 i 37-41, który sam stanowi odrębną całość i jest właściwy oraz niezbędny do świadczenia usługi zwolnionej zgodnie z ust. 1 pkt 7 i 37-41.

Powyższego przepisu ust. 13 nie stosuje się do świadczenia usług stanowiących element usług pośrednictwa, o których mowa w ust. 1 pkt 7 i 37-41 (art. 43 ust. 14 ustawy).

Z kolei w myśl art. 43 ust. 15 ww. ustawy, zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 37-41 oraz w ust. 13, nie mają zastosowania do:

czynności ściągania długów, w tym factoringu;
usług doradztwa;
usług w zakresie leasingu.

Stosownie do art. 1 pkt 3 ustawy z dnia 1 grudnia 2016 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2016 r., poz. 2024), od dnia 1 lipca 2017 r. w art. 43 ustawy uchylony został ust. 13 i 14, natomiast ust. 15 tego artykułu otrzymał brzmienie:

„Zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 37-41, nie mają zastosowania do:

czynności ściągania długów, w tym factoringu;
usług doradztwa;
usług w zakresie leasingu.”

Powyższa zmiana prowadzi do usunięcia z regulacji dotyczących zwolnień od VAT, zwolnienia dla usług stanowiących element zwolnionej od podatku usługi finansowej lub ubezpieczeniowej, wymienionej w art. 43 ust. 1 pkt 7 oraz 37-41 ustawy, stanowiących odrębną całość oraz będących właściwymi i niezbędnymi do świadczenia usługi zwolnionej.

W tym miejscu zauważyć należy, że przepisy art. 43 ust. 1 pkt 7 i 37–41 miały na celu implementację do krajowego porządku prawnego przepisów art. 135 ust. 1 lit. a-f dyrektywy VAT, zgodnie z którymi zwolnieniu od tego podatku podlegają wymienione transakcje z dziedziny finansów i ubezpieczeń. Przepisy art. 43 ust. 13 i 14 nie mają wprawdzie bezpośredniego odpowiednika w przepisach dyrektywy VAT, stanowiły – jak pierwotnie uznano – odzwierciedlenie tez wynikających z orzecznictwa TSUE, odnoszącego się do kwestii możliwości zastosowania, w świetle przepisów ww. dyrektywy, zwolnienia dla części składowej usługi wykonywanej przez podmiot trzeci (np. wyroki w sprawach C–2/95 SDC, C–235/00 CSC, C–169/04 Abbey National, C–350/10 Nordea Pankki Suomi Oyj), co odniesiono także do usługi ubezpieczeń. Mając jednak na uwadze orzeczenie TSUE w sprawie C–40/15, gdzie TSUE orzekł o braku analogii transakcji ubezpieczeniowych z usługami finansowymi, oraz zawężającą wykładnię Trybunału w odniesieniu do części składowej usługi finansowej, zasadne stało się usunięcie ust. 13 i 14 w art. 43 ustawy o VAT.

Celem przedmiotowej zmiany jest ściślejsze odwzorowanie przepisów dyrektywy VAT dotyczących zakresu stosowania zwolnienia do usług finansowych i ubezpieczeniowych oraz orzecznictwa TSUE. Z uwagi na to, że interpretacja zgodna z orzecznictwem TSUE w zakresie usług finansowych może i powinna zostać wyprowadzona bezpośrednio z przepisów art. 43 ust. 1 pkt 7 i 38–41, przepis art. 43 ust. 13 jest zbędny. Przy dokonywaniu interpretacji przepisów art. 43 ust. 1 pkt 7 i 38–41 ustawy o VAT uwzględnić należy orzecznictwo TSUE dotyczące usług finansowych (w tym usług stanowiących element usług finansowych). Ze zwolnienia będą nadal korzystać usługi stanowiące element usług finansowych wymienionych w art. 43 ust. 1 pkt 7 i 38–41, jeżeli takie zwolnienie wynika z orzecznictwa TSUE.

Z przedstawionych okoliczności sprawy wynika, że Wnioskodawca jest szczególnym podmiotem prawa gospodarczego, zdefiniowanym przepisami ustawy z 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz.U. z 2016 r. poz. 1636; dalej „ustawa o obrocie instrumentami finansowymi”), jako spółka prowadząca rynek regulowany. Zgodnie z ww. ustawą przedmiotem działalności Spółki może być wyłącznie: prowadzenie rynku regulowanego, organizowanie alternatywnego systemu obrotu, prowadzenie platformy aukcyjnej lub prowadzenie innej działalności w zakresie organizowania obrotu instrumentami finansowymi oraz działalności związanej z tym obrotem.

prowadzeniu rynku regulowanego (którego przedmiotem mogą być jedynie dłużne instrumenty finansowe),

organizowaniu alternatywnego systemu obrotu (którego przedmiotem mogą być jedynie dłużne instrumenty finansowe),

prowadzeniu organizowanego przez Ministra Rozwoju i Finansów elektronicznego rynku obrotu skarbowymi papierami wartościowymi; rynek działa pod nazwą T. Poland, przedmiotem obrotu na tym rynku mogą być jedynie dłużne instrumenty finansowe emitowane przez Skarb Państwa,

(dalej łącznie „rynki instrumentów finansowych”).

Przedstawione powyżej usługi kompleksowe świadczone są przez B. na rzecz:

członków/uczestników rynków instrumentów finansowych (m.in. firm inwestycyjnych, banków krajowych i zagranicznych oraz innych podmiotów finansowych spełniających stosowne wymagania ustawowe i regulaminowe),

emitentów instrumentów finansowych wprowadzonych/dopuszczonych do obrotu na rynku instrumentów finansowych.

W ramach świadczenia powyższych usług Spółka wykonuje na rzecz członków/uczestników rynków instrumentów finansowych, emitentów oraz odbiorców danych rynkowych generowanych przez rynki instrumentów finansowych (dalej „Odbiorcy Danych”) odpłatnie m.in. następujące czynności: dystrybucja (upowszechnianie) danych rynkowych, w tym z prawem do dalszej dystrybucji na rzecz podmiotów inwestujących na rynkach instrumentów finansowych (dalej „Inwestorzy”); dystrybucja (upowszechnianie) danych rynkowych, w tym z prawem do dalszej dystrybucji może mieć też miejsce na rzecz Odbiorców Danych, którzy nie są jednocześnie członkami/ uczestnikami rynków instrumentów finansowych.

Obowiązek upowszechniania danych rynkowych z rynku regulowanego oraz alternatywnego systemu obrotu wynika z przepisów prawa. Zgodnie bowiem z art. 18 ust. 1 pkt 3 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi na podmioty organizujące rynek regulowany nałożony jest obowiązek upowszechniania jednolitych informacji o kursach i obrotach na danym rynku regulowanym organizowanym przez tę spółkę. Ponadto, zgodnie z § 5 rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie szczegółowych warunków, jakie musi spełniać rynek regulowany oraz platforma aukcyjna (Dz. U. z 2016 r. poz. 139) w zakresie instrumentów finansowych innych niż akcje, spółka prowadząca rynek regulowany ma obowiązek zapewniania upowszechnienia informacji dotyczących ‒ oprócz transakcji i obrotów ‒ także ofert z prowadzonego rynku regulowanego, co najmniej w minimalnym zakresie określonym w tym przepisie. Obowiązek upowszechniania danych rynkowych w przypadku organizowania alternatywnego systemu obrotu przez spółkę prowadzącą rynek regulowany wynika natomiast z art. 78 ust. 1 pkt 3 w zw. z art. 16 ust. 1 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi oraz § 3 powołanego wyżej rozporządzenia. W przypadku T. Poland obowiązek upowszechniania danych rynkowych wynika z § 19 ust. 2 pkt 6 Regulaminu pełnienia funkcji Dealera Skarbowych Papierów Wartościowych, przyjętego przez Ministra Finansów w dniu 12 września 2016 r. (dalej „Regulamin DSPW”).

uczestnicy/ członkowie rynków instrumentów finansowych, otrzymujący informacje za pomocą systemów informatycznych tych rynków, na podstawie zawieranych ze Spółką umów o członkostwo,

Odbiorcy Danych, także niebędący uczestnikami/ członkami rynków instrumentów finansowych, otrzymujący wskazane informacje na podstawie tzw. umów dystrybucyjnych – z prawem do korzystania z tych informacji na potrzeby prowadzonej działalności oraz ich dalszej dystrybucji do swoich klientów (Inwestorów).

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą uznania, czy w stanie prawnym obowiązującym od 1 lipca 2017 r. usługa polegająca na dystrybucji (upowszechnianiu) danych rynkowych Odbiorcom Danych, wraz z uprawnieniem do ich dalszej dystrybucji będzie korzystała ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy o VAT.

Z uwagi na powołane przepisy, jak również przedstawioną powyżej analizę wprowadzanych zmian od 1 lipca 2017 r. w ustawie o podatku od towarów i usług, w celu ustalenia, czy świadczone przez Spółkę usługi będą korzystać ze zwolnienia od podatku, uwzględnić należy orzecznictwo TSUE dotyczące usług finansowych (w tym usług stanowiących element usług finansowych).

Istotne w tym zakresie są – co wskazano powyżej – orzeczenia TSUE, z 5 czerwca 1997 r. w sprawie C-2/95 SDC, z 13 grudnia 2001 r. w sprawie C-235/00 CSC Financial Services Ltd., oraz z 28 lipca 2011 r. C-350/10 Nordea Pankki Suomi Oyj TSUE (powołane również przez Wnioskodawcę).

W wyroku w sprawie C-2/95 Sparekassernes Datacenter (SDC) dotyczącym zwolnień przedmiotowych na gruncie wspólnego systemu VAT, TSUE wskazał cechy charakterystyczne usługi finansowej w kontekście ustalenia warunków stosowania zwolnienia dla konkretnych podtypów usług finansowych wymienionych w art. 13 (B) B(d) pkt 3 i 5 VI Dyrektywy (obecnie art. 135 ust. 1 lit. d i lit. f Dyrektywy 2006/112/WE). Sprawa dotyczyła usług świadczonych przez SDC (stowarzyszenie) przede wszystkim na rzecz banków oraz innych jednostek podłączonych do jego systemu informatycznego. SDC świadczyło usługi przetwarzania danych związanych z transakcjami prowadzonymi przez jego klientów, a także pewnych usług związanych ze sprawami administracyjnymi swoich członków. Trybunał orzekł, że ani sposób wykonywania usług, ani charakter prawny usługodawcy, ani nawet brak bezpośredniej umowy podmiotu wykonującego usługi z ostatecznym odbiorcą nie wykluczają zastosowania zwolnień, o których mowa w art. 13 (B) (D) pkt 3 i 5 VI Dyrektywy, pod warunkiem, że usługi świadczone przez dany podmiot są przez klienta Banku postrzegane jako element otrzymanej usługi finansowej.

Ponadto, aby świadczone usługi korzystały ze zwolnienia powinny stosownie do orzecznictwa TSUE dotyczyć specyficznych i istotnych elementów związanych z daną usługą finansową. Należy też wskazać, że TSUE w ww. orzeczeniu dodał, że „Sam fakt, że jakiś element jest niezbędny do zakończenia transakcji zwolnionej z podatku, nie daje podstaw do konkluzji, że usługa, którą dany element reprezentuje jest zwolniona.”

Podobne stanowisko zostało przedstawione przez Trybunał w orzeczeniu z dnia 13 grudnia 2001 r. w sprawie C-235/00 CSC Financial Services Ltd. W wyroku tym TSUE stwierdził, że „obrót papierami wartościowymi polega na działaniach zmieniających sytuację prawną i finansową między stronami i działania te są porównywalne do przypadków przeniesienia lub płatności. Dostawa zwykłej usługi technicznej lub administracyjnej, nie zmieniającej sytuacji prawnej lub finansowej nie wydaje się więc być objęta zwolnieniem ustalonym w art. 13 część B lit. d pkt 5 Szóstej dyrektywy. (…) Wynika z tego więc, że usługi o charakterze administracyjnym nie zmieniające prawnej bądź finansowej pozycji stron nie są objęte zwolnieniem ustalonym w art. 13 część B lit. d pkt 5”.

Z kolei w wyroku w sprawie C-350/10 Nordea Pankki Suomi Oyj TSUE wskazał że, aby móc zakwalifikować świadczone usługi jako czynności zwolnione z opodatkowania w rozumieniu art. 13 część B lit. d) pkt 3 i 5 szóstej dyrektywy, powinny one tworzyć odrębną całość, która – jeśli ją oceniać globalnie – w konsekwencji wypełnia specyficzne i istotne funkcje usługi opisanej w tym przepisie. W odniesieniu do operacji dotyczących przelewów w rozumieniu art. 13 część B lit. d) pkt 3 szóstej dyrektywy świadczone usługi muszą skutkować przekazaniem środków pieniężnych oraz prowadzić do zmian prawnych i finansowych. Należy dokonać rozróżnienia między usługą zwolnioną w rozumieniu wspomnianej dyrektywy a dostarczaniem zwykłego świadczenia fizycznego lub technicznego, takiego jak udostępnienie bankowi systemu informatycznego. W tym celu sąd krajowy powinien w szczególności zbadać zakres odpowiedzialności usługodawcy względem banków, zwłaszcza to, czy odpowiedzialność ta ograniczona jest do aspektów technicznych, czy też obejmuje specyficzne i istotne elementy czynności.

Z analizy ww. orzeczeń wynika więc, że ze zwolnienia będą korzystać usługi stanowiące element usług finansowych, jeżeli:

z ogólnego punktu widzenia stanowią osobną całość,
obejmują funkcje charakterystyczne dla usługi zwolnionej,
świadczone usługi muszą pociągać za sobą zmiany w sytuacji prawnej i finansowej zainteresowanych podmiotów.

Analiza przytoczonego powyżej orzecznictwa na gruncie opisanej sprawy prowadzi do wniosku, że świadczona przez Wnioskodawcę usługa polegająca na upowszechnianiu danych rynkowych Odbiorcom Danych, wraz z uprawnieniami do ich dalszej dystrybucji stanowi odrębną całość, jednakże nie spełnia specyficznych i istotnych funkcji zwolnionej z podatku usługi finansowej, o której mowa w art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy. Podkreślić należy, że aby opisane czynności mogły zostać uznane za zwolnione, czynności te muszą być właściwe – w znaczeniu: specyficzne (specyficzny – właściwy wyłącznie dla danej osoby, danego przedmiotu czy zjawiska). Co znaczy zatem, że usługa musi być właściwa. „Właściwe” w semantycznym znaczeniu oznacza tyle co zgodnie z jakąś normą, przepisami itp., charakterystyczne dla kogoś lub czegoś, mające najbardziej typowe, charakterystyczne cechy dla danego gatunku, grupy przedmiotów czy zjawisk; nie rzekome, nie fałszywie, prawdziwe, powołane prawnie do jakiś zadań, kompetentne (B. Dunaj, Popularny słownik języka polskiego, Warszawa 2000, s. 787). Połączenie słowa „właściwe” z usługami opisanymi w art. 43 ust. 1 pkt 41, prowadzi do wniosku, wedle którego z podanych wyżej znaczeń słowa „właściwe” istotne znaczenie będą miały tylko niektóre z nich, a mianowicie słowa „charakterystyczny dla kogoś lub czegoś”, „stanowiący najważniejszą część czegoś”, „mający typowe cechy danego gatunku, grupy przedmiotów lub zjawisk”. Aby zatem uznać usługę za właściwą musi ona z ogólnego punktu widzenia stanowić odrębną całość, w rezultacie obejmując funkcje charakterystyczne dla usługi zwolnionej.

W ocenie tut. Organu opisana czynność, tj. upowszechnianie informacji giełdowych nie obejmuje funkcji charakterystycznych dla zwolnionej usługi finansowej, mianowicie nie posiada specyficznych i istotnych elementów operacji finansowych, wskazanych w ww. orzecznictwie, nie skutkuje przekazaniem środków pieniężnych, nie zmienia sytuacji prawnej i finansowej stron, jest jedynie świadczeniem technicznym w postaci udostępnienia danych.

Wskazać należy, że przepis art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy stanowi o usługach, których przedmiotem są instrumenty finansowe. Natomiast zdaniem tut. Organu upowszechnianie danych rynkowych przez Wnioskodawcę nie jest usługą usługą, której przedmiotem są instrumenty finansowe w rozumieniu art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy, ponieważ istotą tych usług nie jest obrót instrumentami finansowymi. Upowszechnianie informacji rynkowych, stanowi pomocnicze narzędzie analityczne przydatne inwestorom w podejmowaniu decyzji inwestycyjnych, będąc jednocześnie punktem odniesienia dla oceny efektywności inwestowania, oddaje obraz rynku i wpływa na jego transparentność, dostarcza wszystkim zainteresowanych odbiorcom wiedzy o zmianach zachodzących na rynku i pozwala wnioskować o przyszłych kierunkach jego rozwoju. Zatem pomimo, że wskazane czynności odnoszą się w pewien sposób do instrumentów finansowych, gdyż na podstawie danych rynkowych podejmowane są przez inwestorów decyzje inwestycyjne, czego efektem jest przeprowadzanie określonych transakcji, to z całą pewnością nie można uznać, że ich przedmiotem są instrumenty finansowe.

Zauważyć należy, że istnieje różnica znaczeniowa pomiędzy określeniem "których przedmiotem są" oraz "odnoszące się do". Okoliczność, że upowszechnienie danych rynkowych jest czynnością pomocniczą i może w konsekwencji prowadzić do realizacji transakcji na instrumentach finansowych, nie oznacza, że jest to usługa, której przedmiotem są instrumenty finansowe. Przedmiotem wskazanej usługi jest wyłącznie udostępnienie/ upowszechnianie/ przekazywanie danych rynkowych, a więc informacji, co stanowi czynność wyłącznie techniczną. Nie można zgodzić się z Wnioskodawcą, że analizowana usługa ma „bezpośredni wpływ na dokonywanie konkretnych transakcji, których przedmiotem są instrumenty finansowe”. Transakcje w zakresie obrotu instrumentami finansowymi będą miały miejsce na dalszym etapie obrotu, celem usługi jest natomiast przekazywanie informacji.

W konsekwencji należy stwierdzić, że czynności polegające na upowszechnianiu danych rynkowych mogą co najwyżej przekładać się na efektywność realizacji transakcji na instrumentach finansowych, jednakże nie można uznać ich za właściwe i specyficzne, ponieważ nie obejmują funkcji charakterystycznych dla usług, których przedmiotem są instrumenty finansowe. Przyjęcie takiego podejścia byłoby zbyt daleko idące i jednocześnie stojące w sprzeczności z zasadą wąskiej wykładni prawa podatkowego dotyczącego zwolnień, jako odstępstwa od powszechności opodatkowania. Faktu tego nie zmienia podnoszony przez Wnioskodawcę argument niezbędności dla prawidłowego prowadzenia rynku instrumentów finansowych, ponieważ jak wskazał TSUE w wyroku z dnia 28 lipca 2011 r. C-350/10 Nordea „sama tylko okoliczność, iż dany składnik jest nieodzowny do realizacji określonej transakcji objętej zwolnieniem, nie pozwala uznać, że usługa odpowiadająca temu składnikowi objęta jest zwolnieniem”, a także: „(...) skoro usługi Swift są usługami elektronicznego przesyłania wiadomości, których wyłącznym przedmiotem jest przekazywanie danych, nie spełniają one jako takie żadnej z funkcji którejkolwiek z transakcji finansowych”.

Reasumując, w analizowanej sprawie świadczone przez Wnioskodawcę usługi, polegające na upowszechnianiu danych rynkowych mają charakter czysto techniczny, nie stanowią świadczenia, którego przedmiotem są instrumenty finansowe, zatem nie podlegają zwolnieniu, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy o VAT. Tym samym przedmiotowe usługi będą opodatkowane zgodnie z art. 41 ust. 1 w zw. z art. 146a pkt 1 ustawy stawką podatku w wysokości 23%.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy jest nieprawidłowe.

Niniejsza interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k–14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

z zastosowaniem art. 119a;
w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2017 r., poz. 1369) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Reklama

O nas

Regulamin