Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0113-KDIPT1-1.4012.322.2017.1.MSU
z 25 sierpnia 2017 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r., poz. 201, z późn. zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 1 czerwca 2017 r. (data wpływu 9 czerwca 2017 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie uznania, że Wnioskodawca - pobierając opłaty wnoszone w oparciu o art. 42² ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi – nie jest podatnikiem prowadzącym działalność gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 9 czerwca 2017 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie uznania, że Wnioskodawca - pobierając opłaty wnoszone w oparciu o art. 42² ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi – nie jest podatnikiem prowadzącym działalność gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Gmina .. posiada status podatnika VAT czynnego o numerze NIP: …. Jako jednostka samorządu terytorialnego posiada osobowość prawną nadaną ustawowo przez art. 165 Konstytucji RP oraz art. 2 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2016 r., poz. 446 ze zm.) zwaną dalej u.s.g. W myśl art. 1 u.s.g. mieszkańcy gminy tworzą z mocy prawa wspólnotę samorządową, ilekroć jest mowa o gminie, należy przez to rozumieć wspólnotę samorządową oraz odpowiednie terytorium.

Zadania własne gminy określone są w art. 7 u.s.g. oraz uszczegółowione w przepisach szczególnych - konkretyzujących ich realizację. Zgodnie z art. 7 u.s.g. zaspokajanie potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy.

Zadania te obejmują w szczególności sprawy:

1. ładu przestrzennego, gospodarki nieruchomościami, ochrony środowiska i przyrody oraz gospodarki wodnej,
2. gminnych dróg, ulic, mostów, placów oraz organizacji ruchu drogowego,
3. wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz,

3a) działalności w zakresie telekomunikacji,

4. lokalnego transportu zbiorowego,
5. ochrony zdrowia.
6. pomocy społecznej, w tym ośrodków i zakładów opiekuńczych,

6a) wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej,

7. gminnego budownictwa mieszkaniowego,
8. edukacji publicznej,
9. kultury, w tym bibliotek gminnych i innych instytucji kultury oraz ochrony zabytków i opieki nad zabytkami,
10. kultury fizycznej i turystyki, w tym terenów rekreacyjnych i urządzeń sportowych,
11. targowisk i hal targowych,
12. zieleni gminnej i zadrzewień,
13. cmentarzy gminnych,
14. porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli oraz ochrony przeciwpożarowej i przeciwpowodziowej, w tym wyposażenia i utrzymania gminnego magazynu przeciwpowodziowego,
15. utrzymania gminnych obiektów i urządzeń użyteczności publicznej oraz obiektów administracyjnych,
16. polityki prorodzinnej, w tym zapewnienia kobietom w ciąży opieki socjalnej, medycznej i prawnej,
17. wspierania i upowszechniania idei samorządowej, w tym tworzenia warunków do działania i rozwoju jednostek pomocniczych i wdrażania programów pobudzania aktywności obywatelskiej,
18. promocji gminy,
19. współpracy i działalności na rzecz organizacji pozarządowych oraz podmiotów wymienionych w art. 3 ust. 3 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (Dz. U. Nr 96, poz. 873, z późn. zm.),
20. współpracy ze społecznościami lokalnymi i regionalnymi innych państw.
    
    

Przypomnienia wymaga też fakt, iż gmina oprócz zadań własnych realizuje wiele zadań zleconych - co wynika z art. 166 ust. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, który stanowi, iż jeżeli wynika to z uzasadnionych potrzeb państwa, ustawa może zlecić jednostkom samorządu terytorialnego wykonywanie innych zadań publicznych. Ustawa określa tryb przekazywania i sposób wykonywania zadań zleconych.

Zgodnie z art. 11a ust. 1 u.s.g. organami gminy są:

1. rada gminy,
2. wójt (burmistrz, prezydent miasta).
   
   

W myśl art. 26 ust. 1 u.s.g. organem wykonawczym gminy jest wójt, zaś zgodnie z ust. 4 w miastach powyżej 100.000 mieszkańców organem wykonawczym jest prezydent miasta.

Wójt wykonuje swoje zadania za pośrednictwem urzędu, którego jest kierownikiem (art. 33 ust. 1 u.s.g.). Zgodnie z art. 91 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (Dz. U. z 2016 r., poz. 814), zwanej dalej u.s.p. prawa powiatu przysługują miastom, które w dniu 31 grudnia 1998 r. liczyły więcej niż 100.000 mieszkańców (...). Miastem takim jest więc Gmina …. Zadania powiatu określone są w art. 4 u.s.p. Tak więc do zadań gminy będącej miastem na prawach powiatu oprócz zadań nałożonych przez u.s.g. dochodzą także zadania nałożone przez u.s.p.

Zgodnie z art. 9 pkt 2-3 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. z 2016 r., poz. 1870 ze zm.) zwaną dalej u.f.p., sektor finansów publicznych tworzą m.in. jednostki samorządu terytorialnego oraz jednostki budżetowe. Jednostkami budżetowymi, zgodnie z art. 11 u.f.p. są jednostki organizacyjne sektora finansów publicznych nieposiadające osobowości prawnej, które pokrywają swoje wydatki bezpośrednio z budżetu, a pobrane dochody odprowadzają na rachunek odpowiednio dochodów budżetu państwa albo budżetu jednostki samorządu terytorialnego, działające na podstawie statutu określającego w szczególności ich nazwę, siedzibę i przedmiot działalności.

Podstawą gospodarki finansowej jednostki budżetowej jest plan dochodów i wydatków, zwany dalej „planem finansowym jednostki budżetowej”.

Na skutek wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 29 września 2015 r. w sprawie C-276/14 stwierdzone zostało, iż gminna jednostka organizacyjna, której działalność gospodarcza nie spełnia kryterium samodzielności w rozumieniu art. 9 ust. 1 dyrektywy 2006/112/WE, nie może być uznana za podatnika podatku od wartości dodanej odrębnie od gminy, w której skład jednostka ta wchodzi.

W konsekwencji tego należy uznać, że samorządowe jednostki budżetowe nie posiadają odrębności podatkowej na gruncie przepisów o VAT, zatem wszelkie czynności przez nie dokonywane powinny być rozliczane przez jednostkę samorządu terytorialnego, która je utworzyła.

Mając na uwadze powyższe rozstrzygnięcie TSUE za obowiązkowe uznano „scentralizowanie” w samorządach rozliczeń w zakresie podatku VAT. Termin obowiązkowej centralizacji podatkowej dotyczącej podatku VAT w samorządach został określony komunikatem Ministerstwa Finansów opublikowanym dnia 15 stycznia 2016 r. na dzień 01 stycznia 2017 r., zatem Gmina … od tego właśnie terminu rozpoczęła scentralizowane rozliczanie podatku od towarów i usług, tj. procesem tym objęte zostały wraz z Urzędem Miasta … wszystkie gminne jednostki budżetowe.

Formalną podstawę ww. działania stanowi art. 3 ustawy z dnia 5 września 2016 r. o szczególnych zasadach rozliczeń podatku od towarów i usług oraz dokonywania zwrotu środków publicznych przeznaczonych na realizacje projektów finansowanych z udziałem środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej lub od państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu przez jednostki samorządu terytorialnego (Dz. U. z 2016 r., poz.1454).

Zgodnie z art. 6 pkt 5 ustawy z dnia 12 marca 2004 roku o pomocy społecznej (Dz. U. z 2016 r., poz. 930), zwanej dalej u.p.s., jednostką organizacyjną pomocy społecznej jest regionalny ośrodek polityki społecznej, powiatowe centrum pomocy rodzinie, ośrodek pomocy społecznej, dom pomocy społecznej, placówka specjalistycznego poradnictwa, w tym rodzinnego, ośrodek wsparcia i ośrodek interwencji kryzysowej.

Z dniem 1 stycznia 2013 roku, uchwałą Rady Miasta … nr … z dnia 20 grudnia 2012 r., utworzona została jednostka organizacyjna pomocy społecznej pod nazwą Centrum Interwencji Kryzysowej w … (zwane dalej CIK), działająca, w rozumieniu u.f.p., jako jednostka budżetowa Gminy … - Miasta na prawach powiatu.

CIK realizuje zadania pomocy społecznej należące do zadań własnych i zleconych gminy i powiatu określonych ustawami oraz zadania pomocy społecznej przyjęte do realizacji na podstawie zawartych porozumień z organami administracji rządowej lub jednostkami samorządu terytorialnego.

Celem CIK jest w szczególności: podejmowanie działań interdyscyplinarnych z zakresu interwencji kryzysowej, na rzecz osób i rodzin będących w stanie kryzysu, by przywrócić im równowagę psychiczną oraz umiejętności samodzielnego radzenia sobie, a dzięki temu zapobiec przejściu reakcji kryzysowej w stan chronicznej niewydolności psychospołecznej.

Przedmiotem działalności CIK jest w szczególności:

1. opracowywanie i wdrażanie interdyscyplinarnego systemu udzielania pomocy osobom i rodzinom dotkniętym kryzysem, ze szczególnym uwzględnieniem osób z problemem przemocy w rodzinie;
2. współpraca ze służbami, instytucjami i organizacjami pozarządowymi działającymi na rzecz osób i rodzin dotkniętych kryzysem oraz problemem przemocy domowej;
3. świadczenie pomocy interwencyjnej, prawnej, psychologicznej, pedagogicznej, psychiatrycznej, terapeutycznej, korekcyjno-edukacyjnej oraz socjalnej, osobom i rodzinom dotkniętym kryzysem oraz problemem przemocy w rodzinie;
4. prowadzenie całodobowego wsparcia, w tym w formie: telefonu zaufania, schronienia interwencyjnego, interwencji środowiskowych;
5. prowadzenie działalności profilaktycznej, edukacyjnej, korekcyjno-edukacyjnej, terapeutycznej i interwencyjnej szczególnie w zakresie takich zjawisk jak przemoc domowa, różnego rodzaju uzależnienia, konflikty rodzinne, problemy wychowawcze oraz zaburzenia psychiczne.
   
   

W celu realizacji zadań statutowych CIK współdziała z organami administracji rządowej oraz samorządu terytorialnego, organizacjami społecznymi, Kościołem Katolickim, innymi Kościołami, związkami wyznaniowymi, fundacjami, stowarzyszeniami, pracodawcami, osobami fizycznymi i prawnymi oraz innymi podmiotami działającymi na rzecz osób i rodzin wymagających wsparcia.

Do struktury organizacyjnej CIK, zarządzeniem Prezydenta Miasta … nr … z dnia 31 grudnia 2015 r. zmieniającym zarządzenie nr … Prezydenta Miasta … z dnia 23 marca 2015 r. w sprawie ustalenia Regulaminu organizacyjnego Centrum Interwencji Kryzysowej w …, powołany został Ośrodek Wczesnej Interwencji dla Osób z Problemem Alkoholowym i ich Rodzin, zwany dalej Ośrodkiem.

Ośrodek realizuje w szczególności zadania z zakresu:

1. udzielania kompleksowej pomocy osobom nietrzeźwym zmierzającej do przywrócenia stanu trzeźwości pod kontrolą lekarską;
2. diagnozowania przyczyn nadużywania alkoholu przez osoby umieszczone w Ośrodku;
3. podejmowanie wczesnej interwencji wobec osób umieszczonych w Ośrodku;
4. udzielania pomocy terapeutycznej dla osób umieszczonych w Ośrodku;
5. podejmowania działań profilaktycznych i edukacyjnych w stosunku do osób mających problem z nadużywaniem alkoholu umieszczonych w Ośrodku, jak też członków ich rodzin;
6. udzielania pomocy w formie pracy socjalnej w stosunku do osób mających problem z nadużywaniem alkoholu umieszczonych w Ośrodku, jak też członków ich rodzin;
7. współpracy z Komisją Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w … oraz instytucjami i organizacjami, których działalność ma na celu przeciwdziałanie problemom alkoholowym i ich skutkom.
   
   

Funkcjonowanie Ośrodka reguluje ustawa z dnia 26 października 1982 roku o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (Dz. U. z 2016 r. poz. 487) oraz rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 8 grudnia 2014 r. w sprawie izb wytrzeźwień i placówek wskazanych lub utworzonych przez jednostkę samorządu terytorialnego (Dz. U. Z 2014 r., poz. 1850).

Ośrodek spełnia więc funkcję izby wytrzeźwień w rozumieniu ww. przepisów.

W myśl art. 42 (2) ww. ustawy za pobyt w izbie wytrzeźwień [...] od osoby przyjętej pobierana jest opłata stanowiąca dochód jednostki samorządu terytorialnego. Wysokość tej opłaty określana jest przez organy stanowiące jednostki samorządu terytorialnego w drodze uchwały.

Określając wysokość opłaty organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego albo wojewoda uwzględnia przeciętny koszt pobytu osoby przyjętej.

Przywołany art. 42 (2) określa w ust. 6, iż maksymalna wysokość opłaty za pobyt w izbie wytrzeźwień, placówce lub jednostce Policji wynosi 300 zł.

Wysokość opłaty za pobyt w Ośrodku Wczesnej Interwencji dla Osób z Problemem Alkoholowym i ich Rodzin określa Uchwała Rady Miasta … Nr … z dnia 2 marca 2017 r.

Zgodnie z § 1 określa się wysokość opłaty za pobyt w Ośrodku Wczesnej Interwencji dla Osób z Problemem Alkoholowym i ich Rodzin działającego w ramach struktur Centrum Interwencji Kryzysowej w … na kwotę 298,18 zł.

Przedmiotem wniosku jest charakter - na gruncie podatkowym - opłat, o których mowa w art. 42 (2) ustawy z dnia 26 października 1982 roku o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (Dz. U. z 2016 r. poz. 487), pobieranych przez Ośrodek Wczesnej Interwencji dla Osób z Problemem Alkoholowym i ich Rodzin, działający w ramach struktur Centrum Interwencji Kryzysowej w … będącego jednostką budżetową Gminy ….

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy opłaty, o których mowa w art. 42 (2) ustawy z dnia 26 października 1982 roku o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (Dz. U. z 2016 r. poz. 487), pobierane przez Ośrodek Wczesnej Interwencji dla Osób z Problemem Alkoholowym i ich Rodzin, działający w ramach struktur Centrum Interwencji Kryzysowej w … będącego jednostką budżetową Gminy …, będą podlegały wyłączeniu z opodatkowania podatkiem od towarów i usług z uwagi na fakt, iż nie są pobierane w charakterze podatnika prowadzącego działalność gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2016 r., poz. 710 ze zm.)?

Zdaniem Wnioskodawcy, opłaty, o których mowa w art. 42 (2) ustawy z dnia 26 października 1982 roku o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (Dz. U. z 2016 r. poz. 487), pobierane przez Ośrodek Wczesnej Interwencji dla Osób z Problemem Alkoholowym i ich Rodzin, działający w ramach struktur Centrum Interwencji Kryzysowej w … będącego jednostką budżetową Gminy …, będą podlegały wyłączeniu z opodatkowania podatkiem od towarów i usług z uwagi na fakt, iż nie będą pobierane w charakterze podatnika prowadzącego działalność gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2016 r., poz.710 ze zm.).

UZASADNIENIE

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2016 r., poz.710 ze zm.), zwanej dalej u.p.t.u., opodatkowaniu podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Zakres tych czynności został zdefiniowany w art. 7 i art. 8 ustawy. I tak zgodnie z art. 7 ust. 1 ww. ustawy przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Z kolei, w myśl z art. 8 ust. 1 ww. ustawy o VAT, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 w tym również:

1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych bez względu na formę w jakiej dokonano czynności prawnej,
2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub tolerowania czynności lub sytuacji,
3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.
   
   

Zgodnie z art. 15 ust. 1 u.p.t.u. podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych

W myśl art. 15 ust. 6 u.p.t.u. nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Unormowanie to pozostaje w zgodzie z art. 13 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347, s. 1), który stwierdza, iż krajowe, regionalne i lokalne organy władzy oraz inne podmioty prawa publicznego, nie są uważane za podatników w związku z działalnością, którą podejmują lub transakcjami, których dokonują jako organy władzy publicznej, nawet jeśli pobierają należności, opłaty, składki lub płatności w związku z takimi działaniami lub transakcjami.

W art. 7 ust. 1 u. s. g. jest mowa, iż zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy. W szczególności zadania własne obejmują sprawy: pkt 6) pomocy społecznej, w tym ośrodków i zakładów opiekuńczych.

Zgodnie z art. 39 ustawy z dnia 26 października 1982 roku o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (Dz. U. z 2016 r. poz. 487) organy samorządu terytorialnego w miastach liczących ponad 50 000 mieszkańców i organy powiatu mogą organizować i prowadzić izby wytrzeźwień.

Do zadań izby wytrzeźwień należy:

1. sprawowanie opieki nad osobami w stanie nietrzeźwości;
2. wykonywanie wobec osób w stanie nietrzeźwości zabiegów higieniczno-sanitarnych;
3. udzielanie osobom w stanie nietrzeźwości pierwszej pomocy;
4. prowadzenie detoksykacji, jeżeli izba wytrzeźwień posiada odpowiednie pomieszczenie, urządzenia, wyposażenie i wykwalifikowany personel, określone w przepisach wydanych na podstawie art. 42(3) ust. 5;
5. informowanie osób przyjętych do izby wytrzeźwień o szkodliwości spożywania alkoholu oraz motywowanie ich do podjęcia leczenia odwykowego;
6. współpraca z właściwymi gminnymi komisjami rozwiązywania problemów alkoholowych, podmiotami określonymi w art. 21 ust. 1 oraz innymi instytucjami i organizacjami, których działalność ma na celu przeciwdziałanie problemom alkoholowym i ich skutkom.
   
   

Jednostka samorządu terytorialnego może zlecić wykonywanie zadań izby wytrzeźwień innej placówce lub utworzyć taką placówkę (art. 39 ust. 3).

Z dniem 1 stycznia 2013 roku, uchwałą Rady Miasta … nr … z dnia 20 grudnia 2012 r, utworzona została jednostka organizacyjna pomocy społecznej pod nazwą Centrum Interwencji Kryzysowej w … (zwane dalej CIK), działająca, w rozumieniu u.f.p., jako jednostka budżetowa Gminy … - Miasta na prawach powiatu.

W ramach struktur Centrum Interwencji Kryzysowej w … działa Ośrodek Wczesnej Interwencji dla Osób z Problemem Alkoholowym i ich Rodzin. Ośrodek dysponuje 20 miejscami dla osób nietrzeźwych, czynny jest przez całą dobę, 7 dni w tygodniu. Siedziba Ośrodka znajduje się w … przy ul. …. Za pobyt w Ośrodku pobiera się opłaty, które zgodnie z art. 4 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 13 listopada 2003 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego (Dz. U. z 2016 r., poz. 198) - stanowią źródło dochodów gminy.

W świetle powyższych przepisów organizacja przez Gminę … (jednostki samorządu terytorialnego) wyżej wymienionego Ośrodka na swoim terytorium jest wynikiem jej działań, jako organu władzy publicznej. Tak więc opłaty, o których mowa w pytaniu są wynikiem działalności publicznej nałożonej przepisami prawa i stanowią dochody publiczne.

Poparciem stanowiska Wnioskodawcy może być prawomocny wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi z dnia 16 marca 2011 r., sygn. akt. III SA/Łd 75/11, który stwierdził, że opłata za pobyt w izbie wytrzeźwień nie ma charakteru świadczenia cywilnoprawnego. „W ocenie Sądu analiza przepisów prawa materialnego - art. 39 i 42 ustawy z dnia 26 października 1982 roku o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi oraz Statutu [...] Ośrodka dla Osób Nietrzeźwych w W. (dawniej Izby Wytrzeźwień Miasta [...]) nie pozostawia wątpliwości, że opłata za pobyt w izbie wytrzeźwień jest opłatą o charakterze publicznoprawnym, stanowiącą dochód gminy, której obowiązek uiszczenia wynika z przepisów prawa. Sąd podziela w tym względzie stanowisko WSA w Poznaniu wynikające z wyroku z dnia 20 lutego 2007 roku w sprawie o sygn. akt I SA/Po 1252/06, że o publicznoprawnym charakterze tej opłaty świadczy brak równorzędności podmiotów. Nawiązywany pomiędzy izbą wytrzeźwień, a zobowiązanym stosunek nie wynika z zawartego porozumienia. Izba wytrzeźwień występuje bowiem z mocy przysługującej tej placówce władzy zwierzchniej - uprawnienia wynikającego z przepisów prawa administracyjnego. Następuje on z wyłączeniem woli zobowiązanego i charakteryzuje się brakiem równorzędności podmiotów. Również związane z tym stosunkiem opłaty, których obowiązek uiszczenia wynika z przepisów prawa, ustalane są jednostronnie przez organ, na podstawie przepisów normatywnych.”

Powyższe stanowisko podzielił Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku z dnia 20 lutego 2009 r., sygn. akt. III SA/Wa 2270/08 Sąd podkreślił w nim, „iż w rozpoznawanej sprawie mamy do czynienia z umorzeniem należności z tytułu opłaty za pobyt w izbie wytrzeźwień. Jak słusznie wskazano we wniosku o wydanie interpretacji opłata ta nie wynika z czynności o charakterze cywilnoprawnym, lecz ma charakter administracyjnoprawny. Pobyt w izbie wytrzeźwień, zwykle poprzedzony przymusowym tam doprowadzeniem, wiąże się zaistnieniem okoliczności, o których mowa w art. 40 ust. 1 ustawy z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (Dz. U. z 2007 r. Nr 70, poz. 473, z późn. zm. ). Również obowiązek ponoszenia opłaty za pobyt w izbie wytrzeźwień wynika wprost z przepisów tej ustawy, tj. z jej art. 42 ust. 5, który stanowi, iż za doprowadzenie i pobyt w izbie wytrzeźwień lub jednostce Policji pobierane są opłaty. Z kolei w myśl ust. 5a tego artykułu, egzekucja należności, o których mowa w ust. 5, następuje w trybie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji. Należności z tytułu opłat za pobyt w izbie wytrzeźwień stanowią dochód jednostki samorządu terytorialnego - Miasta [...] W. W rozumieniu ustawy z dnia 30 czerwca 2005 r. o finansach publicznych (Dz. U. Nr 249, poz. 2104, z późn. zm.), opłaty te stanowią dochody publiczne (art. 5 ust. 2 pkt 2).”

Z powyższych wyroków wynika więc, że opłata za pobyt w izbie wytrzeźwień nie ma charakteru świadczenia cywilnoprawnego, gdyż decyduje o tym brak równorzędności podmiotów wierzyciel - zobowiązany. Nawiązany między izbą, a zobowiązanym stosunek nie ma cechy równorzędności, skoro wyłączona jest swoboda woli po stronie zobowiązanego, świadczenie nie wynika z zawartego porozumienia, a opłata ustalona jest jednostronnie.

Powyższe cechy charakteryzują stosunki publicznoprawne i w konsekwencji wynikające z nich zobowiązania publiczne. Tym samym powyższa opłata nie wynika ze stosunków cywilnoprawnych, a ma charakter opłaty administracyjnej i jest świadczeniem wynikającym ze stosunku publicznoprawnego.

Warto również podkreślić, że w orzecznictwie sądów administracyjnych zwraca się uwagę, w kontekście wykładni art. 15 ust. 6 ustawy o VAT, na dwie istotne kwestie: źródło i charakter stosunku prawnego łączącego organ władzy publicznej z podmiotem na rzecz którego spełniane jest świadczenie (wykonywana czynność) oraz charakter prawny pobieranej opłaty (czy jest to opłata zbliżona do daniny publicznej czy też jest to cena ustalana w realiach rynkowych). Istotne także jest, czy strony danego stosunku prawnego mają pełną swobodę co do ustalania jego treści, czy też swoboda ta ograniczona jest przez przepisy powszechnie obowiązującego prawa administracyjnego (por. wyrok NSA z dnia 6 listopada 2014 r., I FSK 1644/13).

Charakter opłaty, o której mowa w pytaniu, oraz wytyczne, co do jej wysokości, wynikają z treści ustawy. Wytyczne takie znaleźć można w art. 42(2) ustawy z dnia 26 października 1982 roku o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (Dz. U. z 2016 r. poz. 487), z której wynika, że za pobyt w izbie wytrzeźwień [...] od osoby przyjętej pobierana jest opłata.

Opłata za pobyt w izbie wytrzeźwień lub placówce - stanowi dochód jednostki samorządu terytorialnego. Norma ta wskazuje, iż opłata ma bezsprzecznie charakter opłaty publicznej. Wysokość opłaty jest określana przez organy stanowiące jednostki samorządu terytorialnego w drodze uchwały.

Wysokości opłaty za pobyt w Ośrodku Wczesnej Interwencji dla Osób z Problemem Alkoholowym i ich Rodzin określa Uchwała Rady Miasta … Nr … z dnia 2 marca 2017 r. Zgodnie z § 1 określa się wysokość opłaty za pobyt w Ośrodku Wczesnej Interwencji dla Osób z Problemem Alkoholowym i ich Rodzin działającego w ramach struktur Centrum Interwencji Kryzysowej w … na kwotę 298,18 zł.

Należy więc stwierdzić, że stosunek prawny między jednostką budżetową Gminy (Centrum Interwencji Kryzysowej w …) nawiązany z osobami przebywającymi w Ośrodku Wczesnej Interwencji dla Osób z Problemem Alkoholowym i ich Rodzin, powstaje w oparciu o administracyjnoprawną metodę regulacji. Opłaty pobierane za pobyt w Ośrodku w swym charakterze zbliżone są do daniny publicznej, a strony analizowanego tu stosunku prawnego nie mają pełnej swobody w ustaleniu jej wysokości.

Potwierdzeniem stanowiska Wnioskodawcy może być interpretacja indywidualna wydana przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 5 sierpnia 2011 r., sygn. IBPP2/443-701/11/BW. Organ podatkowy uznał w niej, że Izba Wytrzeźwień, w zakresie opisanych we wniosku czynności, nie występuje jako podatnik VAT i nie jest uprawniona do wystawiania faktur VAT i nie ma obowiązku składnia deklaracji VAT-7. W uzasadnieniu napisano, że „z powołanych przepisów wynika, że organy władzy publicznej nie będą podatnikami podatku od towarów i usług w związku z realizacją zadań, które podejmują jako podmioty prawa publicznego, nawet jeśli pobierają należności, opłaty lub składki. Organy te, będą natomiast podatnikami podatku od towarów i usług, w przypadku wykonywanych przez nie czynności na podstawie umów cywilnoprawnych. (...) Powołany wyżej przepis art. 15 ust. 6 jak i cyt. przepis obowiązującej obecnie Dyrektywy wyłączają z opodatkowania organy podlegające prawu publicznemu, jeżeli prowadzą daną działalność jako organy publiczne, nawet wtedy, gdy pobierają z tytułu tej działalności wynagrodzenie. Czynności, w których organy te uczestniczą jako organy publiczne, to określone prawem czynności wykonywane w interesie publicznym.

Zgodnie z powołanymi wyżej przepisami, należy stwierdzić, iż generalnie organy oraz urzędy publiczne są uznawane za podatników. Dotyczy to jednakże tylko tej sfery, w której faktycznie występuje konsumpcja oraz gdzie podmioty te mogą konkurować z podmiotami prawa prywatnego. Kryterium decydującym o uznaniu organu (urzędu) władzy publicznej za podatnika VAT jest zachowywanie się nie jak organ władzy, lecz jak podmiot gospodarczy (przedsiębiorca) w stosunku do określonych transakcji lub czynności. Szczególnie jest to uzasadnione w tych przypadkach, gdzie identyczne czynności lub bardzo zbliżone czynności bądź też transakcje mogą być wykonywane przez podmioty prywatne (np. przedsiębiorców)”.

W podobnym tonie wypowiedział się Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy w interpretacji indywidualnej z dnia 22 grudnia 2011 r., sygn. ITPP1/443-1403/11/KM. Organ podatkowy stwierdził w niej, że „Wnioskodawca jest jednostką budżetową Miasta S., która realizuje zadania publiczne na podstawie art. 7 ust. 1 pkt 14 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym. Działa - jak wskazano we wniosku - m.in. na podstawie ustawy z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (Dz. U. z 2002 r. Nr 147, poz. 1231 z późn. zm.) (...), a jej działalność statutowa została sklasyfikowana według PKD 8424Z bezpieczeństwo państwa, porządek i bezpieczeństwo publiczne. Biorąc pod uwagę opis stanu faktycznego oraz obowiązujące przepisy prawa podatkowego stwierdzić należy, iż w tym konkretnym przypadku Wnioskodawca realizując zadania z zakresu administracji państwowej, nałożone określonymi powyżej przepisami, wpisuje się w dyspozycję normy zawartej w art. 15 ust. 6 ustawy. Czynności te mają charakter publicznoprawny, a nie cywilnoprawny, a wysokość opłat za ich świadczenie jest ściśle określona w przepisach prawa. Zatem w powyższym zakresie Wnioskodawca nie występuje jako podatnik podatku od towarów i usług [...].”

W ocenie Wnioskodawcy - w świetle zacytowanych przepisów i orzeczeń - opłaty, o których mowa w art. 42(2) ustawy z dnia 26 października 1982 roku o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (Dz. U. z 2016 r. poz. 487), pobierane przez Ośrodek Wczesnej Interwencji dla Osób z Problemem Alkoholowym i ich Rodzin, działający w ramach struktur Centrum Interwencji Kryzysowej w … będącego jednostką budżetową Gminy …, będą podlegały wyłączeniu z opodatkowania podatkiem od towarów i usług z uwagi na fakt, iż nie będą pobierane w charakterze podatnika prowadzącego działalność gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2016r., poz. 710 ze zm. ).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Na wstępie należy wskazać, iż zgodnie z art. 3 ustawy z dnia 5 września 2016 r. o szczególnych zasadach rozliczeń podatku od towarów i usług oraz dokonywania zwrotu środków publicznych przeznaczonych na realizację projektów finansowanych z udziałem środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej lub od państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu przez jednostki samorządu terytorialnego (Dz. U. 2016 r., poz. 1454 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą z dnia 5 września 2016 r., jednostka samorządu terytorialnego jest obowiązana do podjęcia rozliczania podatku wraz ze wszystkimi jednostkami organizacyjnymi najpóźniej od dnia 1 stycznia 2017 r.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2017 r. poz. 1221), zwanej dalej „ustawą” – opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Na mocy art. 7 ust. 1 ustawy – przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Natomiast przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się – w świetle art. 8 ust. 1 ustawy – każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ustawy (…).

Zauważyć należy, że nie każda czynność stanowiąca dostawę w rozumieniu art. 7 ustawy o VAT lub świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, bowiem aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy – podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza – według art. 15 ust. 2 ustawy – obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Stosownie natomiast do art. 15 ust. 6 ustawy, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Oznacza to, że organ będzie uznany za podatnika podatku od towarów i usług w dwóch przypadkach, tj. gdy wykonuje czynności inne niż te, które mieszczą się w ramach jego zadań oraz gdy wykonuje czynności mieszczące się w ramach jego zadań, ale czyni to na podstawie umów cywilnoprawnych.

Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Będą to zatem wszystkie realizowane przez te jednostki (urzędy) czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy itd., umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych) – tylko w tym zakresie ich czynności mają charakter działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

Wyłączenie z grona podatników VAT organów władzy publicznej jest możliwe tylko wtedy, gdy wykonują one czynności w ramach przypisanych im specyficznych zadań i funkcji państwowych np. w zakresie administracji, sądownictwa, obrony narodowej. Wówczas wyłączenie z opodatkowania nie prowadzi do naruszenia zasad konkurencji. Organy władzy publicznej są podatnikami VAT w zakresie czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych.

Konieczność spełniania dwóch warunków wyłączających organy publiczne z opodatkowania VAT (wykonywanie czynności przez organ podlegający prawu publicznemu oraz wykonywanie danej czynności przez podmiot działający w charakterze organu publicznego w odniesieniu do tej czynności) była wielokrotnie podkreślana przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Jak stwierdził TSUE w orzeczeniu w sprawie C-4/89 – Comune di Carpaneto Piascentino i inni a Ufficio provinciale imposta sul valore aggiunto di Piacenza – art. 4(5) VI Dyrektywy należy interpretować w taki sposób, aby czynności wykonywane przez organy publiczne w rozumieniu tego przepisu stanowiły czynności wykonywane przez organy prawa publicznego podlegające szczególnym zasadom prawnym mającym do nich zastosowanie. Drugi akapit tej regulacji należy natomiast interpretować w taki sposób, aby Państwa Członkowskie zobowiązane były zapewnić, by organy prawa publicznego traktowane były jak podatnicy w związku z czynnościami wykonywanymi w charakterze organów publicznych w przypadku, gdy czynności te mogą być również podejmowane w ramach działalności konkurencyjnych przez przedsiębiorców prywatnych, jeśli traktowanie tych organów jako podmiotów nieposiadających statusu podatnika mogłoby prowadzić do istotnego naruszenia zasad konkurencji.

Wyłączenie organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy stanowi odstępstwo od zasady powszechności opodatkowania i jako takie musi być ściśle interpretowane.

Dokonując wykładni art. 15 ust. 6 ustawy i art. 4 (5) VI Dyrektywy należy więc rozgraniczyć sferę imperium, która została wyłączona z opodatkowania podatkiem od towarów i usług od sfery dominium, w której stosownie do wskazanych wyżej przepisów, organy powinny być traktowane jak podatnicy tego podatku.

Innymi słowy organ (urząd obsługujący ten organ) będzie uznany za podatnika podatku od towarów i usług w dwóch przypadkach – gdy wykonuje czynności inne niż te, które mieszczą się w ramach jego zadań (co wynika z pierwszej części art. 15 ust. 6 ustawy) oraz gdy wykonuje czynności mieszczące się w ramach jego zadań, ale czyni to na podstawie umów cywilnoprawnych. Stąd też, aby uznać, że organ działa w zakresie swoich funkcji ustawowych i jednocześnie nie korzysta z formy cywilistycznej musi zaistnieć sytuacja tego rodzaju, że przy realizacji danego zadania – określonej prawem czynności wykonywanej w interesie publicznym, organ ten wyposażony jest we władztwo publiczne, tj. występuje w pozycji nadrzędnej w stosunku do innych podmiotów uczestniczących w danej czynności.

Należy zaznaczyć, że gmina – zgodnie z art. 2 ust. 1 i ust. 2 ustawy z dnia 8 marca 1990r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2016 r., poz. 446, z późn. zm.) – posiada osobowość prawną i wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Jest jednostką zasadniczego podziału terytorialnego stopnia podstawowego, posiada osobowość prawną, a zatem zdolność do działania we własnym imieniu.

Do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów, o czym stanowi art. 6 ust. 1 ww. ustawy.

Zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy. W szczególności zadania własne obejmują sprawy m. in. pomocy społecznej, w tym ośrodków i zakładów opiekuńczych (art. 7 ust. 1 pkt 6 ustawy o samorządzie gminnym).

W myśl art. 9 ust. 1 ww. ustawy, w celu wykonywania zadań gmina może tworzyć jednostki organizacyjne, a także zawierać umowy z innymi podmiotami, w tym z organizacjami pozarządowymi. Podmioty takie są wyodrębnionymi jednostkami organizacyjnymi niemającymi osobowości prawnej, które prowadzą swoją działalność w formie zakładu lub jednostki budżetowej.

Zgodnie z art. 9 ust. 2 ustawy o samorządzie gminnym, gmina oraz inna gminna osoba prawna może prowadzić działalność gospodarczą wykraczającą poza zadania o charakterze użyteczności publicznej wyłącznie w przypadkach określonych w odrębnej ustawie.

Formy prowadzenia gospodarki gminnej, w tym wykonywania przez gminę zadań o charakterze użyteczności publicznej, określa odrębna ustawa (art. 9 ust. 3 cyt. wyżej ustawy).

W świetle art. 11a ust. 1 ww. ustawy, organami gminy są: rada gminy, wójt (burmistrz, prezydent miasta).

Gmina jest samorządową osobą prawną, która nie ma własnych struktur organizacyjnych, natomiast nałożone na nią zadania – w oparciu o art. 33 ustawy o samorządzie gminnym – wykonuje za pośrednictwem urzędu gminy. Zdolność prawną, jak i zdolność do wykonywania czynności prawnych ma jednostka samorządu terytorialnego – gmina, nie zaś urząd gminy. Urząd gminy jest jedynie aparatem pomocniczym gminy.

Z powyższego wynika, że gmina (miasto) wykonując we własnym imieniu i na własny rachunek czynności spełniające definicję działalności gospodarczej, określonej w art. 15 ust. 2 ustawy, działa w charakterze podatnika podatku VAT, tym samym podlega rejestracji dla potrzeb tego podatku na zasadach ogólnych.

Należy nadmienić, że pojęcie podatnika obejmuje swym zakresem podmioty, które dokonują czynności podlegającej opodatkowaniu. Ustawodawca określił wskazane pojęcie na tyle szeroko, by w każdym przypadku profesjonalnej aktywności zawodowej, dokonywania czynności opodatkowanych podmiot mógł zostać uznany za podatnika w zakresie tych czynności.

Działalność gospodarcza ma miejsce również wówczas, gdy nie przyniosła ona żadnych widocznych efektów (bez względu na cel i rezultat takiej działalności). Charakterystyka ta pozwala na uznanie, że pojęcie podatnika na gruncie podatku od towarów i usług ma wymiar autonomiczny – niezależny od uregulowań innych aktów normatywnych regulujących stosunki prawnopodatkowe.

Z powyższego wynika, że Gmina wykonując we własnym imieniu i na własny rachunek czynności spełniające definicję działalności gospodarczej, określonej w art. 15 ust. 2 ustawy, działa w charakterze podatnika podatku VAT.

W rozpatrywanej sprawie wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą ustalenia, czy opłaty, o których mowa w art. 42² ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi, pobierane przez Ośrodek Wczesnej Interwencji dla Osób z Problemem Alkoholowym i ich Rodzin, działający w ramach struktur Centrum Interwencji Kryzysowej w … będącego jednostką budżetową Gminy …, będą podlegały wyłączeniu z opodatkowania podatkiem od towarów i usług z uwagi na fakt, iż nie są pobierane w charakterze podatnika prowadzącego działalność gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy?

Wskazać należy, iż zgodnie z art. 39 ust. 1 ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (Dz. U. z 2016 r. poz. 487 z późn. zm.), organy samorządu terytorialnego w miastach liczących ponad 50 000 mieszkańców i organy powiatu mogą organizować i prowadzić izby wytrzeźwień.

Do zadań izby wytrzeźwień należy:

1. sprawowanie opieki nad osobami w stanie nietrzeźwości;
2. wykonywanie wobec osób w stanie nietrzeźwości zabiegów higieniczno-sanitarnych;
3. udzielanie osobom w stanie nietrzeźwości pierwszej pomocy;
4. prowadzenie detoksykacji, jeżeli izba wytrzeźwień posiada odpowiednie pomieszczenie, urządzenia, wyposażenie i wykwalifikowany personel, określone w przepisach wydanych na podstawie art. 42³ ust. 5;
5. informowanie osób przyjętych do izby wytrzeźwień o szkodliwości spożywania alkoholu oraz motywowanie ich do podjęcia leczenia odwykowego;
6. współpraca z właściwymi gminnymi komisjami rozwiązywania problemów alkoholowych, podmiotami określonymi w art. 21 ust. 1 oraz innymi instytucjami i organizacjami, których działalność ma na celu przeciwdziałanie problemom alkoholowym i ich skutkom (art. 39 ust. 2 ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi).
   
   

W myśl ust. 3 ww. art. 39 ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi, jednostka samorządu terytorialnego może zlecić wykonywanie zadań izby wytrzeźwień innej placówce lub utworzyć taką placówkę.

W myśl art. 42² ust. 1 ww. ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi, za pobyt w izbie wytrzeźwień, placówce lub jednostce Policji od osoby przyjętej pobierana jest opłata.

Zgodnie z art. 42² ust. 2 pkt 1 ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi, opłata za pobyt w izbie wytrzeźwień lub placówce - stanowi dochód jednostki samorządu terytorialnego.

Opłata za pobyt w izbie wytrzeźwień lub placówce obejmuje także udzielone świadczenia zdrowotne, podane produkty lecznicze oraz detoksykację (art. 42^{2 ust. 3 ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi).}

Stosownie do art. 42² ust. 4 pkt 1 omawianej ustawy, wysokość opłaty, o której mowa w ust. 1, jest określana przez organy stanowiące jednostki samorządu terytorialnego w drodze uchwały - w odniesieniu do opłaty za pobyt w izbie wytrzeźwień lub placówce.

Określając wysokość opłaty organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego albo wojewoda uwzględnia przeciętny koszt pobytu osoby przyjętej albo zatrzymanej w jednostce Policji (art. 42² ust. 5 ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi).

W myśl art. 42² ust. 6 ww. ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi, maksymalna wysokość opłaty za pobyt w izbie wytrzeźwień, placówce lub jednostce Policji wynosi 300 zł.

Zgodnie z powołanymi wyżej przepisami opłata za pobyt w izbie wytrzeźwień ma charakter opłaty administracyjnej i jest świadczeniem wynikającym ze stosunku publicznoprawnego. Jak wyżej wskazano, opłata ta stanowi dochód jednostki samorządu terytorialnego. Zatem w myśl zgodnie z art. 60 pkt 7 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz.U. z 2016, poz. 1870 z późn. zm.), stanowi środki publiczne stanowiące niepodatkowe należności budżetowe o charakterze publicznoprawnym.

Powołany na wstępie niniejszej interpretacji przepis art. 15 ust. 6 ustawy wyłącza z opodatkowania organy podlegające prawu publicznemu, jeżeli prowadzą daną działalność jako organy publiczne, nawet wtedy, gdy pobierają z tytułu tej działalności wynagrodzenie. Czynności, w których organy te uczestniczą jako organy publiczne, to określone prawem czynności wykonywane w interesie publicznym. Zatem czynności, w stosunku do których organy publiczne nie są traktowane jako podatnicy, to czynności wykonywane przez nie w ramach przypisanych im specyficznych zadań i funkcji państwowych, a także czynności, do których wykonywania są uprawnione wyłącznie organy publiczne.

Powołane na wstępie interpretacji przepisy wskazują, że generalnie organy oraz urzędy publiczne są uznawane za podatników. Dotyczy to jednakże tylko tej sfery, w której faktycznie występuje konsumpcja oraz gdzie podmioty te mogą konkurować z podmiotami prawa prywatnego.

Kryterium decydującym o uznaniu organu (urzędu) władzy publicznej za podatnika VAT jest zachowywanie się nie jak organ władzy, lecz jak podmiot gospodarczy (przedsiębiorca) w stosunku do określonych transakcji lub czynności. Szczególnie jest to uzasadnione w tych przypadkach, gdzie identyczne czynności lub bardzo zbliżone czynności bądź też transakcje mogą być wykonywane przez podmioty prywatne (np. przedsiębiorców).

Z treści wniosku wynika, że z dniem 1 stycznia 2013 roku, uchwałą Rady Miasta … nr … z dnia 20 grudnia 2012 r, utworzona została jednostka organizacyjna pomocy społecznej pod nazwą Centrum Interwencji Kryzysowej w … jako jednostka budżetowa Gminy … - Miasta na prawach powiatu. Do struktury organizacyjnej CIK, zarządzeniem Prezydenta Miasta … nr … z dnia 31 grudnia 2015 r. zmieniającym zarządzenie nr … Prezydenta Miasta … z dnia 23 marca 2015 r. w sprawie ustalenia Regulaminu organizacyjnego Centrum Interwencji Kryzysowej w …, powołany został Ośrodek Wczesnej Interwencji dla Osób z Problemem Alkoholowym i ich Rodzin. Funkcjonowanie Ośrodka reguluje ustawa z dnia 26 października 1982 roku o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi oraz rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 8 grudnia 2014 r. w sprawie izb wytrzeźwień i placówek wskazanych lub utworzonych przez jednostkę samorządu terytorialnego.

Analiza zacytowanych przepisów w odniesieniu do opisu sprawy wskazuje, że w tym konkretnym przypadku Wnioskodawca realizując zadania z zakresu administracji państwowej, nałożone określonymi powyżej przepisami, wpisuje się w dyspozycję normy zawartej w art. 15 ust. 6 ustawy.

Nadto zgodnie z art. 4¹ ust. 1 ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi, prowadzenie działań związanych z profilaktyką i rozwiązywaniem problemów alkoholowych oraz integracji społecznej osób uzależnionych od alkoholu należy do zadań własnych gmin (…).

Wobec powyższego stwierdzić należy, że opłaty, o których mowa w art. 42² ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi, pobierane przez Ośrodek Wczesnej Interwencji dla Osób z Problemem Alkoholowym i ich Rodzin, działający w ramach struktur Centrum Interwencji Kryzysowej w … będącego jednostką budżetową Gminy …, będą podlegały wyłączeniu z opodatkowania podatkiem od towarów i usług z uwagi na fakt, iż w powyższym zakresie Wnioskodawca nie występuje jako podatnik podatku od towarów i usług prowadzący działalność gospodarczą.

Tym samym, stanowisko Wnioskodawcy w powyższym zakresie, należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Tut. Organ informuje, iż wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania) Zainteresowanego. Inne kwestie przedstawione w opisie zdarzenia przyszłego, które nie zostały objęte pytaniem wskazanym we wniosku – nie mogą być zgodnie z art. 14 b § 1 Ordynacji podatkowej – rozpatrzone.

Zaznacza się także, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Jednocześnie należy podkreślić, że niniejsza interpretacja została wydana na podstawie przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego, co oznacza, że w przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k–14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.
   
   

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2017 r., poz. 1369, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.