Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0114-KDIP2-1.4010.141.2017.1.AJ
z 19 września 2017 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r., poz. 201, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 25 maja 2017 r. (data wpływu 19 czerwca 2017 r.) o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie zwolnienia przedmiotowego dochodów z tytułu zbycia papierów wartościowych ETF – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 19 czerwca 2017 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie zwolnienia przedmiotowego dochodów z tytułu zbycia papierów wartościowych ETF oraz opodatkowania dochodów posiadacza papierów wartościowych ETF na podstawie art. 5 ustawy o CIT.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca jest specjalistycznym funduszem inwestycyjnym otwartym działającym na podstawie ustawy z dnia 27 maja 2004 roku o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi (tekst jedn. Dz. U. z 2016 r., poz. 1896 ze zm., dalej: „Ustawa o funduszach inwestycyjnych”). Wnioskodawca jest podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych mającym siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Wnioskodawca posiada wydzielone subfundusze o zróżnicowanych ograniczeniach inwestycyjnych. Jeden z wydzielonych subfunduszy Wnioskodawcy stosuje ograniczenia inwestycyjne określone dla funduszy inwestycyjnych zamkniętych.

Zgodnie z postanowieniami art. 145 ust. 1 pkt 1 oraz 5-7 Ustawy o funduszach inwestycyjnych Wnioskodawca może lokować aktywa między innymi w:

• papiery wartościowe,
  

• instrumenty pochodne w tym niewystandaryzowane instrumenty pochodne,
  

• prawa majątkowe, których cena zależy bezpośrednio lub pośrednio od oznaczonych co do gatunku rzeczy, określonych rodzajów energii, mierników i limitów wielkości produkcji lub emisji zanieczyszczeń, dopuszczone do obrotu na giełdach towarowych,
  

• instrumenty rynku pieniężnego,
  

- pod warunkiem, że są one zbywalne.

W związku z wymienionymi możliwościami inwestycyjnymi Wnioskodawca rozważa lokowanie aktywów wydzielonych subfunduszy w instrumenty finansowe w postaci exchange-traded fund (dalej: „ETF"), które są notowane na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie (dalej: „GPW") bądź zagranicznych giełdach papierów wartościowych i jako fundusze zarządzane pasywnie mają za zadanie odwzorowywać wartość określonych indeksów giełdowych, przykładowo cen obligacji, towarów, walut, produktów rolnych lub koszyka akcji na przykład z danego sektora gospodarki.

Zgodnie z regulaminem GPW jako ETF rozumie się:

1. „będące papierami wartościowymi tytuły uczestnictwa zagranicznego funduszu inwestycyjnego otwartego lub subfunduszu w zagranicznym funduszu inwestycyjnym otwartym składającym się z subfunduszy, wpisanego do rejestru funduszy, o którym mowa w art. 263 ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych, o ile zgodnie z polityką inwestycyjną określoną w statucie, regulaminie lub prospekcie informacyjnym tego funduszu (subfunduszu), fundusz (subfundusz) odzwierciedla skład uznanego indeksu akcji lub dłużnych papierów wartościowych (w tym przy zastosowaniu instrumentów pochodnych) lub celem inwestycyjnym tego funduszu (subfunduszu) jest śledzenie zmian w uznanym indeksie akcji lub dłużnych papierów wartościowych (w tym przy zastosowaniu instrumentów pochodnych),
2. certyfikaty inwestycyjne funduszu portfelowego z siedzibą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, lokującego swoje aktywa wyłącznie w sposób określony w art. 182 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych.”
   
   

ETF tworzone są więc bądź przez polskie fundusze portfelowe spełniające określone kryteria w zakresie składu portfela bądź przez zagranicznych emitentów najczęściej będących funduszami inwestycyjnymi w rozumieniu prawa państwa swojej siedziby.

Sposób tworzenia funduszy inwestycyjnych mogących emitować papiery wartościowe w postaci ETF w poszczególnych państwach różni się od siebie, przy czym inaczej niż w Polsce zagraniczne fundusze inwestycyjne emitujące ETF tworzone są najczęściej nie w formie odrębnych podmiotów prawa, a w formie spółek prawa handlowego wyposażonych w szczególny status funduszu inwestycyjnego bądź w innej formie organizacyjnoprawnej nie będącej spółką prawa handlowego (np. występujący w anglosaskiej kulturze prawnej trust). Właściwe ustawodawstwo może zatem dopuszczać, by status funduszu mogącego emitować ETF uzyskiwały zarówno spółki kapitałowe i osobowe, jak również podmioty niebędące spółkami prawa handlowego w rozumieniu prawa państwa swojej siedziby. W związku z powyższym ETF, w które zamierza zainwestować Wnioskodawca, mogą być instrumentami finansowymi wyemitowanymi przez emitentów (spółki, trusty) niebędących osobami prawnymi w rozumieniu art. 4a ust. 1 pkt 14 ustawy o CIT (dalej: „Emitenci”).

Co do zasady Wnioskodawca dysponuje informacjami o Emitencie zawartymi w prospekcie emisyjnym ETF, w którym wskazana jest zwykle firma i forma prawna Emitenta, spółka zarządzająca Emitentem, dane depozytariusza oraz audytora. Wnioskodawca może dysponować informacjami wynikającymi z komunikatów opublikowanych przez Emitenta, ale nie ma prawnych instrumentów umożliwiających mu uzyskanie od Emitenta dalszych szczegółowych informacji o jego wyniku finansowym bądź jego weryfikacji, co jest standardem w przypadku instrumentów finansowych notowanych na giełdach papierów wartościowych (wszyscy inwestorzy mają w założeniu dostęp do tych samych informacji publikowanych przez emitenta zgodnie z prawem państwa, w którym dokonywany jest obrót danym instrumentem).

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

1. Czy dochód Wnioskodawcy z tytułu zbycia ETF wyemitowanych przez Emitentów podlegać będzie przedmiotowemu zwolnieniu z opodatkowania CIT ?
   
2. Czy Wnioskodawca posiadający ETF wyemitowane przez Emitentów powinien opodatkować na bieżąco zyski osiągnięte przez Emitentów na podstawie art. 5 ustawy o CIT ?
   
   

Niniejsza interpretacja dotyczy zagadnienia oznaczonego nr 1. W zakresie pytania oznaczonego nr 2 zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Zdaniem Wnioskodawcy:

Ad. 1

Dochód Wnioskodawcy z tytułu zbycia ETF wyemitowanych przez Emitentów podlegać będzie przedmiotowemu zwolnieniu z opodatkowania CIT.

Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 10 ustawy o CIT podmiotowemu zwolnieniu z podatku dochodowego podlegają fundusze inwestycyjne otwarte oraz specjalistyczne fundusze inwestycyjne otwarte, utworzone na podstawie ustawy o funduszach inwestycyjnych, z wyłączeniem specjalistycznych funduszy inwestycyjnych otwartych stosujących zasady i ograniczenia inwestycyjne określone dla funduszy inwestycyjnych zamkniętych. Wnioskodawca posiada wydzielone subfundusze o zróżnicowanych ograniczeniach inwestycyjnych, przy czym jeden z wydzielonych subfunduszy Wnioskodawcy stosuje ograniczenia inwestycyjne określone dla funduszy inwestycyjnych zamkniętych.

Zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 57 lit. f ustawy o CIT wolne od podatku są dochody funduszy inwestycyjnych zamkniętych lub specjalistycznych funduszy inwestycyjnych otwartych stosujących zasady i ograniczenia inwestycyjne określone dla funduszy inwestycyjnych zamkniętych (do których zalicza się subfundusz Wnioskodawcy) z wyłączeniem „dochodów (przychodów) z tytułu zbycia papierów wartościowych wyemitowanych przez spółki określone w art. 17 ust. 1 pkt 57 lit. a, czyli spółki niemające osobowości prawnej lub jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, mające siedzibę lub zarząd na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej lub w innym państwie, jeżeli zgodnie z przepisami ustawy lub prawa podatkowego państwa, w którym te spółki lub jednostki organizacyjne mają siedzibę lub zarząd, podmioty te nie są traktowane jak osoby prawne i nie podlegają w tym państwie opodatkowaniu od całości swoich dochodów bez względu na miejsce ich osiągania”.

Zgodnie z przedstawionym zdarzeniem przyszłym Wnioskodawca inwestować będzie w instrumenty finansowe w postaci ETF, które mogą zostać wyemitowane przez Emitentów niebędących osobami prawnymi.

Wnioskodawca zwraca uwagę, że tego rodzaju instrumenty finansowe nie powinny zostać uznane za papiery wartościowe, o których mowa w art. 17 ust. 1 pkt 57 lit. f ustawy o CIT. W szczególności Wnioskodawca zwraca uwagę, że wymieniony przepis został wprowadzony do ustawy o CIT w celu opodatkowania dochodów uzyskiwanych przez fundusze inwestycyjne zamknięte za pośrednictwem spółek podatkowo transparentnych, które prowadziły zwykłą działalność gospodarczą. Świadczy o tym treść uzasadnienia do ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (druk sejmowy nr 969, Sejm VIII kadencji), w ramach której w toku kolejnych zmian wprowadzony został wymieniony art. 17 ust. 1 pkt 57 lit. f ustawy o CIT:

„Wśród tych kategorii funduszy FIZ wyróżnia się możliwością wykorzystania, jako struktura prawna, która może być wykorzystywana przez inwestorów do planowania relacji gospodarczych w sposób zmierzający do minimalizowania obciążeń podatkowych, w szczególności poprzez odroczenie opodatkowania działalności gospodarczej prowadzonej za pośrednictwem spółek osobowych.” (uzasadnienie do druku nr 969 z 31 października 2016 r.).

Przemawia za tym również w szczególności argumentacja, jaka została przedstawiona przez posła Sylwestra Tułajewa, który dokonywał prezentacji poprawki obejmującej aktualnie obowiązujący kształt art. 17 ust 1 pkt 57 lit. f ustawy o CIT na posiedzeniu Komisji Finansów Publicznych z 14 listopada 2016 r. Poseł Tułajew wskazał w szczególności, że na podstawie wprowadzanych przepisów zwolnienie przedmiotowe dotyczące funduszy inwestycyjnych zamkniętych nie powinno znajdować zastosowania „w zakresie, w jakim działaniom funduszy inwestycyjnych zamkniętych i specjalistycznych funduszy inwestycyjnych otwartych można przypisać ryzyko wykorzystywania tych podmiotów w schematach tzw. agresywnej optymalizacji podatkowej.”

Wnioskodawca wskazuje, że natura instrumentu finansowego jakim jest ETF uniemożliwia prowadzenie przez fundusz inwestycyjny wymienionych działań z zakresu optymalizacji podatkowej, gdyż jest to instrument emitowany przez fundusze zarządzane pasywnie, które mają za zadanie odwzorowywać wartość określonych indeksów giełdowych, towarów itp. Nie jest tym samym możliwe, by Emitent prowadził zwykłą działalność gospodarczą. Celem nabywania ETF jest pozyskanie instrumentu finansowego, którego wartość będzie zmieniać się zgodnie z wartością będącego jego podstawą indeksu. Celem nabywcy nie jest więc prowadzenie za pośrednictwem Emitenta jakiejkolwiek działalności, ale rozpoczęcie inwestycji mającej przynieść zwrot proporcjonalny do danego indeksu poprzez późniejszą sprzedaż ETF. Nie jest przy tym istotne, czy emitentem ETF jest fundusz inwestycyjny działający w formie spółki kapitałowej, czy w formie spółki niebędącej osobą prawną, bądź inny podmiot uprawniony do emisji instrumentów finansowych o tym charakterze w myśl prawa państwa swojej siedziby. W każdym przypadku ETF pozostaje instrumentem finansowym o charakterze płynnym, którego wartość ma zmieniać się zgodnie ze zmianą bazowego indeksu.

W związku z powyższym, w opinii Wnioskodawcy, ze względu na naturę instrumentu finansowego jakim jest ETF, jego nabycie i sprzedaż przez Wnioskodawcę powinna pozostawać zwolniona z opodatkowania na podstawie przysługującego Wnioskodawcy zwolnienia przedmiotowego określonego przez art. 17 ust. 1 pkt 57 ustawy o CIT, niezależnie od formy organizacyjnoprawnej emitenta ETF. Inna interpretacja doprowadzałaby do nieuzasadnionego zróżnicowania traktowania instrumentów finansowych emitowanych w tym samym celu przez podmioty, które zgodnie z ustawodawstwem państwa swojej siedziby mogą emitować instrumenty finansowe tego szczególnego rodzaju.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego w zakresie zwolnienia przedmiotowego dochodów z tytułu zbycia papierów wartościowych ETF – jest nieprawidłowe.

Ad. 1

Stosownie do treści art. 17 ust. 1 pkt 57 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2016 r. poz. 1888, z późn. zm.; dalej: „ustaw o CIT”) wolne są od podatku: dochody (przychody) funduszy inwestycyjnych zamkniętych lub specjalistycznych funduszy inwestycyjnych otwartych stosujących zasady i ograniczenia inwestycyjne określone dla funduszy inwestycyjnych zamkniętych, utworzonych na podstawie ustawy o funduszach inwestycyjnych, z wyłączeniem:

1. dochodów (przychodów) z udziału w spółkach niemających osobowości prawnej lub jednostkach organizacyjnych niemających osobowości prawnej, mających siedzibę lub zarząd na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej lub w innym państwie, jeżeli zgodnie z przepisami ustawy lub prawa podatkowego państwa, w którym te spółki lub jednostki organizacyjne mają siedzibę lub zarząd, podmioty te nie są traktowane jak osoby prawne i nie podlegają w tym państwie opodatkowaniu od całości swoich dochodów bez względu na miejsce ich osiągania,
2. dochodów (przychodów) z odsetek od pożyczek udzielonych podmiotom, o których mowa w lit. a, oraz odsetek od innych zobowiązań tych podmiotów wobec funduszu,
3. dochodów (przychodów) z odsetek od udziału kapitałowego w podmiotach, o których mowa w lit. a,
4. darowizn bądź innych nieodpłatnych lub częściowo odpłatnych świadczeń dokonywanych przez podmioty, o których mowa w lit. a,
5. dochodów (przychodów) z tytułu odsetek (dyskonta) od papierów wartościowych emitowanych przez podmioty, o których mowa w lit. a,
6. dochodów (przychodów) z tytułu zbycia papierów wartościowych wyemitowanych przez podmioty, o których mowa w lit. a, lub udziałów w tych podmiotach.
   
   

Literalna wykładnia art. 17 ust. 1 pkt 57 lit. a i lit. f ustawy o CIT nie pozostawia zatem wątpliwości, że ze zwolnienia przedmiotowego wyłączone są dochody ze zbycia papierów wartościowych (a do takich należy zakwalifikować ETF) emitowanych przez spółki i trusty niebędące podatnikami podatku dochodowego w kraju rezydencji.

Wbrew twierdzeniom Wnioskodawcy z uzasadnienia ustawy z dnia 29 listopada 2016 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz ustawy o zmianie ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2016 r. poz. 1926) nie wynika, aby Ustawodawca zamierzał zróżnicować opodatkowanie dochodów z tytułu zbycia papierów wartościowych będących przedmiotem obrotu giełdowego emitowanych przez spółki i trusty będące instytucjami wspólnego inwestowania (jak ETF) oraz emitowanych przez inne transparentne podatkowo spółki i trusty.

Z uzasadnienia ww. ustawy wynika jedynie, że Ustawodawca kierował się m.in. chęcią ograniczenia agresywnej optymalizacji podatkowej z wykorzystaniem spółek osobowych emitujących papiery wartościowe oraz funduszy inwestycyjnych zamkniętych.

Przy interpretacji art. 17 ust. 1 pkt 57 ustawy o CIT należy także wziąć pod uwagę powszechnie uznawany w doktrynie prawa podatkowego postulat zakazu wykładni rozszerzającej przy stosowaniu wszelkiego typu ulg i zwolnień. Gdyby Ustawodawca chciał rozszerzyć zwolnienie przedmiotowe (ewentualnie ograniczyć wyłączenia z tego zwolnienia) mógłby np. zmodyfikować art. 17 ust. 1 pkt 57 lit. f ustawy o CIT poprzez uwzględnienie frazy „z tytułu zbycia papierów wartościowych poza regulowanym rynkiem giełdowym (...)”, lecz tego nie uczynił.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy, zgodnie z którym jego dochód z tytułu zbycia ETF wyemitowanych przez Emitentów podlegać będzie przedmiotowemu zwolnieniu z opodatkowania CIT należy uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k–14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
   
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawyz dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.
   
   

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2017 r., poz. 1369) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.