Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0113-KDIPT1-2.4012.407.2017.1.KT
z 13 września 2017 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r., poz. 201, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z dnia 3 lipca 2017 r. (data wpływu 12 lipca 2017 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie braku opodatkowania sprzedaży udziału (objętego ustrojem wspólności majątkowej małżeńskiej) w wysokości ½ we współwłasności niezabudowanej nieruchomości gruntowej – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 12 lipca 2017 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie braku opodatkowania sprzedaży udziału (objętego ustrojem wspólności majątkowej małżeńskiej) w wysokości ½ we współwłasności niezabudowanej nieruchomości gruntowej.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

W dniu 10.10.2002 r. w Kancelarii Notarialnej …., aktem notarialnym Numer rep A ….. w wyniku publicznego przetargu wraz z mężem Wnioskodawczyni, Zainteresowana nabyła do wspólności majątkowej małżeńskiej od Gminy …. udział w wysokości ½ we współwłasności nieruchomości gruntowej niezabudowanej – działka ewidencyjna nr 480/5, obręb geodezyjny Wąwolnica o całkowitej powierzchni 0,4779 HA. Dla przedmiotowej nieruchomości prowadzona jest aktualnie księga wieczysta nr …... Do ceny nabycia nie został doliczony podatek VAT. Drugi udział w wysokości ½ we współwłasności tej nieruchomości w tym samym czasie i tym samym aktem notarialnym nabył syn Wnioskodawczyni.

Na dzień nabycia zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego Uchwała nr …. Rady Gminy w …. z dnia 12 września 2002 r. sposób zagospodarowania działki 480/5 był określony jako 9KS – o następujących ustaleniach:

1. Przeznaczenie terenu: parking, stacja paliw-gaz
2. Zasady zagospodarowania terenu>
   1. parking przeznaczony do obsługi ruchu turystycznego związanego z zalewem,
   2. możliwość zlokalizowania niewielkiej stacji paliw (gaz): miejsce lokalizacji stacji paliw nie może kolidować z docelowym zagospodarowaniem terenu – należy opracować kompleksowy plan zagospodarowania, uwzględniający podział na stanowiska parkowania wjazd od drogi gminnej (bocznej) obsadzenie zielenią osłonową oraz możliwość powiązania funkcjonalnego z obszarem 8UT.
   
   
   

Udział w wysokości ½ we współwłasności przedmiotowej nieruchomości został nabyty przez Wnioskodawczynię i Jej męża ze środków prywatnych do majątku osobistego, z zamiarem wykorzystania części nieruchomości do celów osobistych. Udział w wysokości ½ we współwłasności przedmiotowej nieruchomości nabyty przez syna Wnioskodawczyni został przez niego nabyty z zamiarem prowadzenia działalności gospodarczej na części nieruchomości.

W momencie zakupu ww. nieruchomości Wnioskodawczyni umówiła się z pozostałymi współwłaścicielami co do zasad korzystania z ww. nieruchomości w taki sposób, że syn Zainteresowanej będzie korzystał z zachodniej, przylegającej do drogi gminnej części nieruchomości w celu prowadzenia działalności gospodarczej – zlokalizuje na niej obiekty stacji paliw gazu płynnego i inne obiekty budowlane związane z działalnością, natomiast Wnioskodawczyni i Jej mąż będą korzystali ze wschodniej części przedmiotowej nieruchomości do celów osobistych.

Syn Zainteresowanej prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą od dnia 16.07.2001 roku pod nazwą …. zarejestrowaną pod adresem lokalizacji przedmiotowej nieruchomości – …., poczta ….. i jest zarejestrowanym, aktywnym podatnikiem podatku VAT. W chwili obecnej podstawowym profilem działalności syna Wnioskodawczyni zgodnie z Polską Klasyfikacją Działalności jest – sprzedaż detaliczna paliw do pojazdów silnikowych na stacjach paliw (kod PKD 47.30.Z). Pozostała wykonywana przeze niego według danych rejestrowych działalność gospodarcza (kody PKD) 45.11.Z, 45.20.Z, 45.32.Z, 47.11.Z, 47.23.Z, 47.25.Z, 47.42.Z, 47.59.Z, 47.71.Z, 49.31.Z, 49.32.Z, 49.39.Z, 49.41.Z, 56.10.A, 56.10.B, 77.11.Z, 77.12.Z, 77.39.Z, 79.11.A, 79.11.B, 79.12.Z – z tym, że główne wykonywane przez syna Zainteresowanej działalności gospodarcze związane z przedmiotową lokalizacją oprócz stacji paliw to naprawy opon i dętek, zakładanie i wymiana sprzedaż detaliczna części i akcesoriów do pojazdów samochodowych z wyłączeniem motocykli, sprzedaż detaliczna prowadzona w niewyspecjalizowanych sklepach z przewagą żywności, napojów i wyrobów tytoniowych; sprzedaż detaliczna napojów alkoholowych i bezalkoholowych prowadzona w wyspecjalizowanych sklepach oraz sprzedaż detaliczna mebli, sprzętu oświetleniowego i pozostałych artykułów użytku domowego prowadzona w wyspecjalizowanych sklepach.

Syn Zainteresowanej nie prowadzi ani nigdy nie prowadził działalności gospodarczej w zakresie obrotu nieruchomościami na własny rachunek lub pośrednictwa w obrocie nieruchomościami.

Po nabyciu przedmiotowej nieruchomości w celu przystosowania jej do użytkowania Zainteresowana i pozostali współwłaściciele podjęli wspólnie kilka czynności niezbędnych dla korzystania z nieruchomości takich jak wyrównanie terenu, wystąpienie do operatora sieci elektroenergetycznej o usunięcie słupów energetycznych nieczynnej linii średniego napięcia, ogrodzenie terenu. Równocześnie niezależnie od ww. czynności syn Wnioskodawczyni podjął szereg działań w celu realizacji obiektów związanych z wykonywaną przez niego działalnością gospodarczą w zachodniej części nieruchomości w szczególności podłączenie do sieci elektroenergetycznej, podłączenie do sieci wodociągowej, podłączenie do sieci kanalizacyjnej, budowa obiektów i urządzeń związanych ze stacją LPG, utwardzenie terenu stacji LPG, budowa dwóch parterowych budynków usługowo-handlowych pierwszego o powierzchni zabudowy 31 m ² i drugiego o powierzchni zabudowy 77 m². Wszystkie te obiekty są wykorzystywane w ramach prowadzonej przez syna Zainteresowanej działalności gospodarczej i zostały wprowadzone do ewidencji środków trwałych Przedmiotowa nieruchomość – działka gruntu nie została wprowadzona do ewidencji środków trwałych.

Niezależnie od wymienionych powyżej, wykonanych przez Wnioskodawczynię i Jej męża oraz syna działań w czasie od kiedy zostali współwłaścicielami przedmiotowej nieruchomości w gruncie tej nieruchomości, wzdłuż jej południowej granicy z pasem drogowym drogi wojewódzkiej nr 830 zostały zlokalizowane przez operatorów mediów sieć kanalizacyjna i sieć telekomunikacyjna.

Mąż Wnioskodawczyni działalności gospodarczej nie prowadził wcale, natomiast Zainteresowana prowadziła w latach 1994-2014 jednoosobową działalność gospodarczą NIP …., w wynajętym lokalu w innej miejscowości pod adresem ul. …... Działalność ta nie była w żaden sposób związana z przedmiotową nieruchomością. W stosunku do przedmiotowej nieruchomości ani Zainteresowana ani Jej mąż, ani syn, oprócz wymienionych powyżej nie podejmowali innych czynności w celu jej uatrakcyjnienia.

Opis stanu nieruchomości na dzień dzisiejszy.

Zgodnie z kopią mapy ewidencyjnej i wypisem z rejestru gruntów (kopie w załączniku) prowadzonym przez Starostę …. działkę gruntu 480/5 tworzą tereny o następujących użytkach gruntowych: Bi – inne tereny zabudowane – 0,1251 HA, Ps III – pastwiska trwałe – 0,0231 HA, Ps IV – pastwiska trwałe – 0,3297 HA. Zgodnie z wypisem z miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego z dnia 04.01.2017 r. (kopia w załączniku) przedmiotowa nieruchomość przeznaczona jest północna i wschodnia część działki oznaczona w planie 14U – pod usługi, południowa część działki oznaczona w planie 3KS – pod parkowanie samochodów (za wyjątkiem skrajnie południowo-zachodniego fragmentu około 2 m zarezerwowanego pod drogę wojewódzką nr 830 oznaczona symbolem KDW-G oraz południowo-wschodniego fragmentu oznaczonego symbolem 3E przeznaczonego pod stację transformatorową).

Opis zdarzenia przyszłego.

Wnioskodawczyni oraz pozostali współwłaściciele przedmiotowej nieruchomości, zamierzają dokonać podziału ewidencyjnego nieruchomości w celu wydzielenia niezabudowanej działki o powierzchni około 0,3250 HA, oznaczonej w załączniku graficznym jako ograniczony linią w kolorze granatowym wielokąt o wierzchołkach ABCDEFGHIJKLMN. Tak wydzieloną działkę (nieruchomość) zamierzają odłączyć z dotychczasowej księgi wieczystej i założyć dla niej odrębną księgę wieczystą.

Udziały we współwłasności powstałej w sposób opisany powyżej nowej nieruchomości w wielkości odpowiednio ½ – Syn Zainteresowanej oraz ½ – Wnioskodawczyni oraz Jej mąż (wspólność majątkowa małżeńska) zamierzają następnie sprzedać podmiotowi (osoba prawna – spółka akcyjna), który jest aktywnym podatnikiem podatku VAT. Przyszły nabywca zamierza wybudować na terenie zakupionej nieruchomości obiekt handlowo-usługowy z parkingami oraz inną niezbędną infrastrukturą.

Dodatkowe informacje.

W załączniku graficznym do wniosku część działki o numerze ewidencyjnym 480/5 wykorzystywana przez syna Zainteresowanej na cele związane z działalnością gospodarczą oznaczona jest jako wielokąt ograniczony czerwoną linią o wierzchołkach 1A2FGH Pozostała wschodnia część ww. działki była i jest użytkowana przez Wnioskodawczynię i Jej męża do celów prywatnych – głównie do celów rekreacyjnych i jako ogródek warzywny.

W granicach przeznaczonej do sprzedaży oznaczonej jako ograniczony linią w kolorze granatowym wielokąt o wierzchołkach ABCDEFGHIJKLMN nieruchomości znajdzie się zarówno – w większości – część działki o numerze ewidencyjnym 480/5 nie wykorzystywana przez syna Wnioskodawczyni na cele związane z działalnością gospodarczą, ale także część działki 480/5 (południowo-zachodnia) wykorzystywana przez niego w działalności gospodarczej.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy sprzedaż przez Wnioskodawczynię udziału (objętego ustrojem wspólności majątkowej małżeńskiej) w wysokości ½ we współwłasności niezabudowanej nieruchomości gruntowej powstałej w wyniku wydzielenia jej z zabudowanej nieruchomości której część była i jest aktualnie wykorzystywana przez współwłaściciela – syna Wnioskodawczyni – do celów związanych z prowadzoną przez niego jednoosobową działalnością gospodarczą będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT?

Zdaniem Wnioskodawczyni, sprzedaż udziału (objętego ustrojem wspólności majątkowej małżeńskiej) w wysokości ½ we współwłasności niezabudowanej nieruchomości gruntowej powstałej w wyniku wydzielenia jej z zabudowanej nieruchomości, której część była i jest aktualnie wykorzystywana przez współwłaściciela – syna Wnioskodawczyni– do celów związanych z prowadzoną przez niego jednoosobową działalnością gospodarczą nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT.

UZASADNIENIE

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT opodatkowaniu podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, przez dostawę towarów o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Pojęcie towaru ustawodawca zdefiniował w art. 2 pkt 6 ustawy o VAT. Zgodnie z zapisem zawartym w tym przepisie przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii. Zgodnie zatem z ww. przepisami grunt jak również budynki i budowle spełniają definicję towaru wynikającą z art. 2 pkt 6 ustawy o VAT, a jego sprzedaż jest traktowana jako czynność odpłatnej dostawy towarów na terytorium kraju.

Nie każda jednak czynność stanowiąca dostawę w rozumieniu art. 7 ustawy o VAT podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem działa w charakterze podatnika VAT

Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy o VAT podatnikami są osoby prawne jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Pod pojęciem działalności gospodarczej – na podstawie art. 15 ust. 2 ustawy o VAT – rozumie się wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Zatem, z powyższych przepisów wynika, że warunkiem opodatkowania danej czynności podatkiem od towarów i usług jest spełnienie dwóch przesłanek:

• po pierwsze – dana czynność ujęta jest w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług,
  

• po drugie – czynność wykonywana jest przez podmiot który w jej ramach działa w charakterze podatnika.
  
  

Określony w ustawie o VAT zakres opodatkowania wskazuje, że do tego, aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik. Definicja działalności gospodarczej, zawarta w ustawie, ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem „podatnik” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym.

Analizując powyższe przepisy stwierdzić należy, że dostawa towarów podlegać będzie opodatkowaniu VAT wyłącznie wówczas, gdy dokonywana będzie przez podmiot mający status podatnika a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy mamy do czynienia z podatnikiem VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy o VAT. Właściwym zatem jest wykluczenie osób fizycznych z grona podatników w przypadku gdy dokonują sprzedaży, przekazania, bądź darowizny towarów stanowiących część majątku osobistego tj. majątku, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży bądź wykonywania innych czynności w ramach działalności gospodarczej. Obrót bowiem „nieprofesjonalny” podlega opodatkowaniu PCC.

W kontekście powyższego nie jest podatnikiem VAT ten kto jako osoba fizyczna dokonuje jednorazowych lub okazjonalnych transakcji, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata. Dokonywanie określonych czynności poza sferą prowadzonej działalności gospodarczej również nie pozwala na uznanie danego podmiotu za podatnika w zakresie tych czynności.

Przyjęcie, że dany podmiot sprzedając grunt działa w charakterze podatnika prowadzącego handlową działalność gospodarczą (jako handlowiec) wymaga ustalenia, czy jego działalność w tym zakresie przybiera formę zawodową (profesjonalną). Przejawem takiej aktywności określonej osoby w zakresie obrotu nieruchomościami, która może wskazywać, że jej czynności przybierają formę zorganizowaną może być np. nabycie terenu przeznaczonego pod zabudowę jego uzbrojenie wydzielenie dróg wewnętrznych, działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działek wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy terenu, czy wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru, prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług deweloperskich lub innych tego rodzaju usług o zbliżonym charakterze. Przy czym na tego rodzaju aktywność „handlową” wskazywać musi ciąg powyżej przytoczonych okoliczności, a nie stwierdzenie jedynie faktu wystąpienia pojedynczych z nich.

W opinii Wnioskodawczyni biorąc pod uwagę wyżej przytoczone przepisy oraz uwarunkowania zdarzenia przyszłego szczegółowo opisane w części G niniejszego wniosku nie ma podstaw do uznania Zainteresowanej za podatnika podatku VAT w kontekście sprzedaży udziału (objętego ustrojem wspólności majątkowej małżeńskiej) w wysokości ½ we współwłasności niezabudowanej nieruchomości gruntowej powstałej w wyniku wydzielenia jej z zabudowanej nieruchomości.

W szczególności

1. Podejmowane przez Wnioskodawczynię wspólnie z mężem oraz synem działania na nieruchomości w zakresie wyrównania terenu, wystąpienia do operatora sieci elektroenergetycznej o usunięcie słupów energetycznych nieczynnej linii średniego napięcia, czy ogrodzenie terenu służyły przystosowaniu nieruchomości do jej normalnego użytkowania w zakresie uzgodnionym między współwłaścicielami – do korzystania z części nieruchomości do celów osobistych. Wymienione działania te miały charakter ograniczony w zakresie i czasie. Dodatkowo ani Wnioskodawczyni, ani mąż, ani syn nie podejmowali innych czynności w celu uatrakcyjnienia przedmiotowej nieruchomości. Dlatego Zainteresowana uważa, że nie można uznać wyżej opisanej niewielkiej aktywności za przejawy działalności profesjonalnej w zakresie obrotu nieruchomościami.
2. Zrealizowane przez syna Wnioskodawczyni …. i opisane szczegółowo w części G niniejszego wniosku działania w zakresie realizacji na terenie części nieruchomości obiektów w celu prowadzenia działalności gospodarczej nie służyły podniesieniu atrakcyjności w zakresie przygotowania jej do późniejszej odsprzedaży, lecz prowadzeniu przez niego na terenie tej nieruchomości z wykorzystaniem obiektów na niej zlokalizowanych tej działalności.
3. Syn Wnioskodawczyni prowadzi działalność w ramach jednoosobowej działalności gospodarczej, a wykorzystując zgodnie z umownymi uzgodnieniami między nim a Zainteresowaną i Jej męża w zakresie korzystania z działki nr 480/5 część działki do celów tej działalności korzysta jednocześnie ze swoich uprawnień współwłaściciela względem rzeczy wspólnej.
   
   

Z kolei zgodnie z art. 196 Kc współwłasność jest albo współwłasnością w częściach ułamkowych, albo współwłasnością łączną. W przypadku współwłasności w częściach ułamkowych każdy ze współwłaścicieli ma określony ułamkiem udział w rzeczy. Udział wyraża zakres uprawnień współwłaściciela względem rzeczy wspólnej. Współwłaściciel ma względem swego udziału pozycję wyłącznego właściciela. Ze względu na charakter udziału jako wyłącznego prawa współwłaściciela zasadą jest, że każdy ze współwłaścicieli może rozporządzać swoim udziałem bez zgody pozostałych współwłaścicieli (art. 198 Kc). Rozporządzanie udziałem polega na tym, że współwłaściciel może zbyć swój udział. Współwłaściciele są zatem odrębnymi podmiotami prawa.

Wnioskodawczyni uważa, że w świetle przytoczonych powyżej przepisów ustawy Kodeks Cywilny, sprzedaż udziału (objętego ustrojem wspólności majątkowej małżeńskiej) w wysokości ½ we współwłasności niezabudowanej nieruchomości gruntowej należy oceniać niezależnie od faktu prowadzenia działalności gospodarczej z wykorzystaniem części tej nieruchomości przez innego współwłaściciela – w tym przypadku syna Wnioskodawczyni – ponieważ pomimo więzów rodzinnych występujących w tej konkretnej sytuacji powiązania gospodarcze mogące mieć wpływ na jej ocenę nie występują.

W związku z przedstawionymi powyżej argumentami, Zainteresowana uważa, że sprzedaż udziału w wysokości ½ we współwłasności tak opisanej nieruchomości nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2017 r., poz. 1221), zwanej dalej „ustawą”, opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Towarami – w świetle art. 2 pkt 6 ustawy – są rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Natomiast art. 7 ust. 1 ustawy stanowi, że przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

W art. 8 ust. 1 ustawy wskazano, że przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (…).

Z powyższych przepisów wynika, że nieruchomość gruntowa spełnia definicję towaru wynikającą z art. 2 pkt 6 ustawy, a jej sprzedaż jest traktowana jako czynność odpłatnej dostawy towarów na terytorium kraju.

Problematyka współwłasności została uregulowana w art. 195-221 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2017 r. poz. 459, z późn. zm.).

Ze współwłasnością mamy do czynienia wtedy, gdy własność tej samej rzeczy przysługuje niepodzielnie kilku osobom (art. 195 Kodeksu cywilnego).

Jak stanowi art. 196 § 1 Kodeksu cywilnego, współwłasność jest albo współwłasnością w częściach ułamkowych, albo współwłasnością łączną. Współwłasność łączną regulują przepisy dotyczące stosunków, z których ona wynika. Do współwłasności w częściach ułamkowych stosuje się przepisy niniejszego działu (§ 2 ww. przepisu).

W przypadku współwłasności nieruchomości określonej w częściach ułamkowych, każdy ze współwłaścicieli ma określony ułamkiem udział w nieruchomości.

Podkreślić należy, że współwłaściciel ma względem swego udziału pozycję wyłącznego właściciela. Ze względu na charakter udziału, każdy ze współwłaścicieli może rozporządzać swoim udziałem bez zgody pozostałych współwłaścicieli (art. 198 Kodeksu cywilnego). Rozporządzanie udziałem polega na tym, że współwłaściciel może zbyć swój udział.

Natomiast, w myśl art. 31 § 1 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2017 r., poz. 682), z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.

Zatem istotą wspólności majątkowej małżeńskiej, zarówno ustawowej, jak i umownej, jest to, że każdy z małżonków jest współwłaścicielem poszczególnych składników majątku wspólnego (dorobkowego) na zasadach współwłasności łącznej (bez udziałowej).

W świetle art. 35 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, w czasie trwania wspólności ustawowej żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego. Nie może również rozporządzać ani zobowiązywać się do rozporządzania udziałem, który w razie ustania wspólności przypadnie mu w majątku wspólnym lub w poszczególnych przedmiotach należących do tego majątku.

Natomiast zgodnie z art. 37 § 1 pkt 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, zgoda drugiego małżonka jest potrzebna do dokonania czynności prawnej prowadzącej do zbycia, obciążenia, odpłatnego nabycia nieruchomości lub użytkowania wieczystego, jak również prowadzącej do oddania nieruchomości do używania lub pobierania z niej pożytków.

Na gruncie powołanych powyżej przepisów prawa należy stwierdzić, że zarówno sprzedaż udziału we współwłasności gruntu na podstawie art. 198 Kodeksu cywilnego, jak i sprzedaż wspólnego gruntu za zgodą wszystkich współwłaścicieli na podstawie art. 199 Kodeksu cywilnego, stanowi odpłatną dostawę towarów.

Należy wskazać, że nie każda czynność, która stanowi dostawę towarów w rozumieniu art. 7 ustawy, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Określona czynność będzie opodatkowana podatkiem VAT, jeśli zostanie wykonana przez podatnika, a więc osobę prowadzącą działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza – na mocy art. 15 ust. 2 ustawy – obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Analizując powyższe przepisy należy stwierdzić, że dostawa towarów podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana będzie przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy, mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.

Z przytoczonych wyżej przepisów wynika, że dla uznania danego podmiotu za podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 i 2 ustawy nie ma znaczenia rezultat prowadzonej działalności. Oznacza to, że aby uznać działalność podmiotu za działalność gospodarczą nie jest konieczne, aby przyniosła ona jakiekolwiek efekty. Podatnikiem jest zatem również podmiot prowadzący działalność generującą straty, a nawet podmiot, który w ogóle nie dokona żadnej sprzedaży.

Za podatnika należy uznać także osobę, która zadeklarowała zamiar prowadzenia działalności gospodarczej, czyniąc w tym celu pewne nakłady, mimo że sama działalność gospodarcza jeszcze się nie rozpoczęła, nawet w sytuacji jeśli nigdy nie zostanie rozpoczęta. Działalność gospodarcza może składać się z kilku następujących po sobie etapów. Czynności przygotowawcze, takie jak nabycie nieruchomości, które stanowią część tych transakcji, powinny być również traktowane jako działalność gospodarcza. Poniesienie wstępnych wydatków inwestycyjnych w celu i z zamiarem rozpoczęcia przyszłej działalności gospodarczej należy również uznać za działalność gospodarczą.

W kwestii opodatkowania dostawy gruntów istotne jest, czy w świetle zaprezentowanego we wniosku opisu sprawy Wnioskodawczyni, w celu dokonania sprzedaży przedmiotowej nieruchomości podejmowała/będzie podejmować aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producenta, handlowca i usługodawcę w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, co skutkuje koniecznością uznania jej za podmiot prowadzący działalność gospodarczą w rozumieniu tego przepisu, a więc za podatnika podatku od towarów i usług, czy też sprzedaż nastąpi w ramach zarządu majątkiem prywatnym. Zwykłe nabycie lub sprzedaż rzeczy nie stanowi wykorzystywania w sposób ciągły majątku rzeczowego w celu uzyskania z tego tytułu dochodu w rozumieniu art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 z 11.12.2006 s.1, z późn. zm.) (a tym samym art. 15 ust. 2 ustawy) jako, że jedynym przychodem z takich transakcji może być ewentualny zysk ze sprzedaży tej rzeczy.

Ponadto, jak wynika z orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 15 września 2011 r. w sprawach C-180/10 i C-181/10, dostawę gruntu przeznaczonego pod zabudowę należy uznać za objętą podatkiem od wartości dodanej, pod warunkiem, że transakcja ta nie stanowi jedynie czynności związanej ze zwykłym wykonywaniem prawa własności.

Należy wskazać, iż przyjęcie, że dana osoba fizyczna sprzedając nieruchomości działa w charakterze podatnika prowadzącego działalność gospodarczą, w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, wymaga ustalenia, że jej działalność w tym zakresie przybiera formę zawodową (profesjonalną), czego przejawem jest taka aktywność tej osoby w zakresie obrotu nieruchomościami, która może wskazywać, że jej czynności przybierają formę zorganizowaną, np. nabycie terenu przeznaczonego pod zabudowę, jego uzbrojenie, wydzielenie dróg wewnętrznych, działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działek, wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia, uzyskanie decyzji o warunkach zagospodarowania terenu (zabudowy), czy wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru, prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług developerskich lub innych tego rodzaju usług o zbliżonym charakterze. Przy czym na tego rodzaju aktywność „handlową” wskazywać musi ciąg powyżej przykładowo przytoczonych okoliczności, a nie stwierdzenie jedynie faktu zaistnienia pojedynczych z nich.

Należy stwierdzić, że uznanie, czy dany podmiot w odniesieniu do konkretnej czynności działa jako podatnik podatku od towarów i usług wymaga oceny każdorazowo odnoszącej się do okoliczności faktycznych danej sprawy.

Z okoliczności sprawy wynika, że po nabyciu przedmiotowej nieruchomości w celu przystosowania jej do użytkowania Wnioskodawczyni wraz z pozostałymi współwłaścicielami podjęli wspólnie czynności niezbędne dla korzystania z nieruchomości, tj. wyrównanie terenu, wystąpienie do operatora sieci elektroenergetycznej o usunięcie słupów energetycznych nieczynnej linii średniego napięcia, ogrodzenie terenu. Równocześnie niezależnie od tych czynności syn Zainteresowanej podjął szereg działań w celu realizacji obiektów związanych z wykonywaną działalnością gospodarczą, tj. podłączenie do sieci elektroenergetycznej, podłączenie do sieci wodociągowej, podłączenie do sieci kanalizacyjnej, budowa obiektów i urządzeń związanych ze stacją LPG, utwardzenie terenu stacji LPG, budowa dwóch parterowych budynków usługowo-handlowych. Wnioskodawczyni oraz pozostali współwłaściciele przedmiotowej nieruchomości, zamierzają dokonać podziału ewidencyjnego nieruchomości w celu wydzielenia niezabudowanej działki.

Należy zauważyć, że powyższe działania świadczą o zorganizowanym charakterze sprzedaży. Istotnym faktem jest to, iż nastąpiło wyrównanie terenu, wystąpienie do operatora sieci elektroenergetycznej o usunięcie słupów energetycznych nieczynnej linii średniego napięcia, ogrodzenie terenu, a także podłączenie do sieci elektroenergetycznej, sieci wodociągowej oraz sieci kanalizacyjnej. Fakt, że część z tych działań nie była podejmowana bezpośrednio przez Wnioskodawczynię, ale przez syna Zainteresowanej – wbrew temu co twierdzi Wnioskodawczyni – nie oznacza, że pozostają bez wpływu na sytuację prawną Zainteresowanej. Syn Wnioskodawczyni dokonując uzbrojenia terenu, tym samym uatrakcyjnił działkę, której współwłaścicielem jest Zainteresowana wraz z mężem. Działania te wpływały generalnie na podniesienie atrakcyjności nieruchomości jako towaru, a Zainteresowana nie sprzeciwiała się wykonywanym przez syna działaniom w celu realizacji powyższych działań.

Takie aktywne działanie w zakresie obrotu nieruchomościami świadczą o angażowaniu środków w sposób podobny do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców.

Wobec powyższego należy stwierdzić, iż w niniejszej sprawie wystąpiły okoliczności, które łącznie wskazują, iż sprzedaż przez Wnioskodawczynię udziału (objętego ustrojem wspólności majątkowej małżeńskiej) w wysokości ½ we współwłasności niezabudowanej nieruchomości gruntowej należy uznać za działalność gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy.

W konsekwencji, mając na uwadze powyższy opis sprawy oraz powołane przepisy należy stwierdzić, że w związku ze sprzedażą udziału (objętego ustrojem wspólności majątkowej małżeńskiej) w wysokości ½ we współwłasności niezabudowanej nieruchomości gruntowej, Wnioskodawczyni będzie działała w charakterze podatnika, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy. Wobec powyższego ww. dostawa podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Zgodnie z art. 113 ust. 1 ustawy zwalnia się od podatku sprzedaż dokonywaną przez podatników, u których wartość sprzedaży nie przekroczyła łącznie w poprzednim roku podatkowym kwoty 200 000 zł. Do wartości sprzedaży nie wlicza się kwoty podatku.

Natomiast z art. 113 ust. 13 ustawy wynika, iż zwolnień, o których mowa w ust. 1 i 9, nie stosuje się do podatników:

1. dokonujących dostaw:
   1. towarów wymienionych w załączniku nr 12 do ustawy,
   2. towarów opodatkowanych podatkiem akcyzowym, w rozumieniu przepisów o podatku akcyzowym, z wyjątkiem:
      • energii elektrycznej (PKWiU 35.11.10.0),
      • wyrobów tytoniowych,
      • samochodów osobowych, innych niż wymienione w lit. e, zaliczanych przez podatnika, na podstawie przepisów o podatku dochodowym, do środków trwałych podlegających amortyzacji,
   3. budynków, budowli lub ich części, w przypadkach, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 10 lit. a i b,
   4. terenów budowlanych,
   5. nowych środków transportu;
2. świadczących usługi:
   1. prawnicze,
      
   2. w zakresie doradztwa, z wyjątkiem doradztwa rolniczego związanego z uprawą i hodowlą roślin oraz chowem i hodowlą zwierząt, a także związanego ze sporządzaniem planu zagospodarowania i modernizacji gospodarstwa rolnego,
   3. jubilerskie;
3. nieposiadających siedziby działalności gospodarczej na terytorium kraju.
   
   

Biorąc pod uwagę powyższe przepisy art. 113 ustawy należy wskazać, że – co do zasady – o ile podatnik nie przekroczył kwoty sprzedaży określonej na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy, ma prawo do korzystania z ww. zwolnienia do momentu przekroczenia tej kwoty, pod warunkiem, że nie wykonuje czynności wymienionych w art. 113 ust. 13 ustawy.

W niniejszej sprawie należy zauważyć, iż sprzedaż przez Wnioskodawczynię udziału (objętego ustrojem wspólności majątkowej małżeńskiej) w wysokości ½ we współwłasności niezabudowanej nieruchomości gruntowej, dla której jest uchwalony plan zagospodarowania przestrzennego, oznacza, że przedmiotowa nieruchomość jest terenem przeznaczonym pod zabudowę. Zatem będzie stanowić dostawę terenów budowlanych. Stosownie bowiem do treści art. 2 pkt 33 ustawy przez tereny budowlane rozumie się grunty przeznaczone pod zabudowę zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, a w przypadku braku takiego planu – zgodnie z decyzją o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, o którym mowa w przepisach o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.

Tym samym przedmiotowa sprzedaż przez Wnioskodawczynię udziału (objętego ustrojem wspólności majątkowej małżeńskiej) w wysokości ½ we współwłasności niezabudowanej nieruchomości gruntowej nie będzie korzystała ze zwolnienia na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy w związku z art. 113 ust. 13 ustawy.

Jednocześnie brak podstaw prawnych do zastosowania przez Wnioskodawczynię dla ww. sprzedaży udziału (objętego ustrojem wspólności majątkowej małżeńskiej) w wysokości ½ we współwłasności niezabudowanej nieruchomości gruntowej zwolnienia, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy. W myśl tego przepisu zwalnia się od podatku dostawę terenów niezabudowanych innych niż tereny budowlane. Natomiast jak wskazano wyżej przedmiotowa nieruchomość stanowi teren budowlany w rozumieniu art. 2 pkt 33 ustawy.

Ponadto zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, zwalnia się od podatku dostawę towarów wykorzystywanych wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku, jeżeli z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

W analizowanej sprawie nie będą również spełnione przesłanki uprawniające do zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług w oparciu o przepis art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, bowiem z okoliczności sprawy nie wynika, że ww. nieruchomość gruntowa były/jest wykorzystywana wyłącznie na cele działalności zwolnionej od VAT.

Zatem, mając na uwadze treść przywołanych wyżej przepisów należy stwierdzić, że sprzedaż udziału (objętego ustrojem wspólności majątkowej małżeńskiej) w wysokości ½ we współwłasności niezabudowanej nieruchomości gruntowej będzie obciążona podatkiem VAT. Zgodnie bowiem z art. 41 ust. 1 w zw. z art. 146a pkt 1 ustawy będzie opodatkowana 23% stawką podatku VAT.

Tym samym, stanowisko Wnioskodawczyni należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Tut. Organ informuje, iż wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania) Zainteresowanej. Inne kwestie przedstawione w opisie sprawy, które nie zostały objęte pytaniem nie mogą być – zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej – rozpatrzone.

Jednocześnie podkreślić należy, iż tut. Organ wydając interpretację przepisów prawa podatkowego na podstawie art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej nie prowadzi postępowania podatkowego w rozumieniu tej ustawy. Niniejsza interpretacja indywidualna ogranicza się wyłącznie do udzielenia pisemnej informacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w okolicznościach zdarzenia przyszłego podanego przez Wnioskodawczynię. Tut. Organ informuje, iż nie jest właściwy do przeprowadzenia postępowania dowodowego, które w przedmiotowej sprawie umożliwiłoby weryfikację opisanego zdarzenia przyszłego.

Organ wydający interpretację nie jest natomiast uprawniony do analizowania i oceny załączonych do wniosku o interpretację dokumentów, nie przeprowadza bowiem postępowania dowodowego, jest zatem związany wyłącznie opisem zdarzenia przyszłego (stanu faktycznego) przedstawionym przez Wnioskodawczynię i jej stanowiskiem.

Zaznacza się także, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowana ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawczynię w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k–14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.
   
   

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego ….., w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2017 r., poz. 1369, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.