Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0112-KDIL3-2.4011.183.2017.1.JK
z 1 września 2017 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r., poz. 201, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 11 lipca 2017 r. (data wpływu 14 lipca 2017 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia przedmiotowego – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 14 lipca 2017 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia przedmiotowego.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca jest właścicielem nieruchomości, na której posadowiony jest dom jednorodzinny.

Wszystkie urządzenia w domu, w tym pompa ciepła połączona z próżniowym kolektorem słonecznym, zasilane są energią elektryczną. Wnioskodawca nie prowadzi działalności gospodarczej, ani produkcji rolnej.

Ponadto, Zainteresowany jest stroną umowy sprzedaży energii elektrycznej i świadczenia usług dystrybucji z dnia 24 stycznia 2007 r., na podstawie której „A” dostarcza energię elektryczną do ww. nieruchomości.

W dniu 19 lipca 2015 r. w godzinach popołudniowych na skutek działania czynnika atmosferycznego (silnego wiatru) nastąpiła przerwa w dostawie energii elektrycznej, która trwała nieprzerwanie przez pięć dni, tj. do 23 lipca włącznie. W wyniku braku prądu nastąpiło podniesienie temperatury czynnika grzewczego do 220 st. C, co spowodowało uszkodzenia dwóch zaworów zabezpieczających prawidłowe działanie urządzenia kolektora słonecznego z pompą ciepła. W efekcie doszło do ulotnienia się glikolu i zgalaretowienia płynu w kolektorze oraz zanieczyszczenia pompy. Aby nie dopuścić do eksplozji próżniowego kolektora współpracującego z pompą ciepła Wnioskodawca zmuszony był odpłatnie wynająć agregat prądotwórczy, a także zakupić paliwo umożliwiające zasilanie tego agregatu. Uszkodzenie kolektora i pompy spowodowało konieczność ich naprawy przez wyspecjalizowaną firmę przedstawiciela urządzeń B.

W wyniku przedłużającej się przerwy w dostawie energii Zainteresowany zmuszony był korzystać z turystycznej butli gazowej wykorzystywanej do gotowania wody i przygotowania posiłków oraz podgrzania wody do mycia. Brak energii elektrycznej naraził Wnioskodawcę na koszty w wysokości 2.638,52 zł, na co posiada rachunki i faktury.

Należy zaznaczyć, że od chwili wystąpienia awarii Zainteresowany i Jego żona wielokrotnie zabiegali o podjęcie interwencji celem przywrócenia zasilania, co przyspieszyło naprawę i po pięciu dniach odzyskali zasilanie (przełożono kabel z lewej na prawą stronę słupa).

14 sierpnia 2015 r. Wnioskodawca zwrócił się do „A” o zwrot kosztów poniesionych w związku z brakiem zasilania. W dniu 17 września 2015 r. „A” wydala decyzję o odmowie przyznania odszkodowania z uwagi na działanie siły wyższej, wyłączającej odpowiedzialność cywilną przedsiębiorstwa.

W związku z odmową Zainteresowany wystąpił do Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej we Wrocławiu o informację meteorologiczną dotyczącą zjawiska atmosferycznego z dnia 19 lipca 2015 r. IMiGW w wydanej opinii wskazał, że szkoda powstała w mieniu Wnioskodawcy nie mogła zostać spowodowana działaniem siły wyższej, gdyż wiejący w dniu 19 lipca 2015 r. wiatr nie był zjawiskiem nadzwyczajnym, w związku z czym nie miał znamion siły wyższej.

Roszczenia Zainteresowanego wobec „A” były więc zasadne, gdyż poniesione koszty były następstwem przedłużającej się awarii i wynikały z zaniedbań „A”.

W celu uzyskania odszkodowania Wnioskodawca zwrócił się do kancelarii prawnej, która dalej reprezentowała Zainteresowanego i uzyskała pozytywną decyzję o uznaniu roszczenia z tytułu odpowiedzialności cywilnej „A” Sp. z o. o. za przerwę w dostawie energii elektrycznej od dnia 19 lipca do 23 lipca 2015 r., której skutkiem była poniesiona przez Wnioskodawcę strata majątkowa.

Wobec niewątpliwej zasadności roszczenia, zostało ono uznane przez „A”. W lutym 2016 r. „A” dokonała zwrotu poniesionych przez Zainteresowanego kosztów wykazanych rachunkami i wystawiła informację PIT-8C, uznając wypłaconą kwotę za przychód, podlegający wykazaniu w rocznym zeznaniu podatkowym.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy odszkodowanie wypłacone przez „A” Sp. z o. o. prowadzącą na własny rachunek przedsiębiorstwo wprawiane w ruch za pomocą sił przyrody z tytułu odpowiedzialności cywilnej (art. 435 par. 1 k.c.) wobec osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej podlega zwolnieniu od podatku dochodowego od osób fizycznych, określonemu w art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. 2016.2032 z dnia 15 grudnia 2016 r.)? Jeśli tak, czy kwota odszkodowania winna być wykazana w informacji PIT-8C oraz rocznym zeznaniu podatkowym poszkodowanego?

Zdaniem Wnioskodawcy, odszkodowanie w kwocie 2.638,52 zł wypłacone przez „A” Sp. z o. o. podlega zwolnieniu od podatku dochodowego od osób fizycznych, określonemu w art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Katalog zwolnień przedmiotowych określonych w ww. ustawie obejmuje otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, oraz otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 2016 r. poz. 1666), z wyjątkiem:

1. określonych w prawie pracy odpraw odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę,
2. odpraw pieniężnych wypłacanych na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników,
3. odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia funkcjonariuszom pozostającym w stosunku służbowym,
4. odszkodowań przyznanych na podstawie przepisów o zakazie konkurencji,
5. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą,
6. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, lub na zasadach, o których mowa w art. 30c,
7. odszkodowań wynikających z zawartych umów lub ugód innych niż ugody sądowe.
   
   

Nie ulega wątpliwości, że wypłacona Wnioskodawcy kwota wyrównała uszczerbek majątkowy, jakiego doznał Zainteresowany i nie stanowiła dlań przysporzenia majątkowego. Zasady jej ustalania wynikają bowiem wprost z przepisów kodeksu cywilnego, w szczególności art. 435 par. 1 k.c., zgodnie z którym prowadzący na własny rachunek przedsiębiorstwo lub zakład wprawiany w ruch za pomocą sił przyrody (pary, gazu, elektryczności, paliw płynnych itp.) ponosi odpowiedzialność za szkodę na osobie lub mieniu, wyrządzoną komukolwiek przez ruch przedsiębiorstwa lub zakładu, chyba że szkoda nastąpiła wskutek siły wyższej albo wyłącznie z winy poszkodowanego lub osoby trzeciej, za którą nie ponosi odpowiedzialności.

Wypłacona kwota nie zalicza się do żadnego z wyjątków określonych w przywołanym przepisie ustawy podatkowej. Należy podkreślić, że odszkodowanie to nie dotyczy składników majątku związanych z działalnością gospodarczą, ani z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej. Nie wynika również z zawartych umów lub ugód, lecz z uznania roszczenia stanowiącego odrębną, nie zaliczoną od enumeratywnie wymienionych wyjątków, podstawę wypłaty odszkodowania.

Wobec powyższego, kwota ta wolna jest od podatku dochodowego od osób fizycznych. Ponadto, zgodnie z art. 42a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie podlega wykazania w informacji PIT-8C, ani w rocznym zeznaniu podatkowym.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2016 r. poz. 2032 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zgodnie z art. 11 ust. 1 ww. ustawy, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19, art. 25b i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Z przedstawionych przepisów wynika, że opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlega co do zasady każdy dochód osiągnięty przez osobę fizyczną. Zgodnie natomiast z definicją dochodu jest nim nadwyżka przychodów ze źródła nad kosztami jego uzyskania. Pojęciem pierwotnym dla dochodu jest więc pojęcie przychodu. Ten z kolei definiowany jest przez ustawodawcę, czemu dał wyraz w art. 11 ust. 1, jako otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. Niemniej jednak z definicji tej wywieść można również, że za przychody podatkowe mogą być uznane tylko takie świadczenia, które są określonym przyrostem majątkowym (zarówno zwiększającym aktywa jak i zmniejszającym pasywa).

O uzyskaniu przychodu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym do osób fizycznych można więc mówić w każdej sytuacji, gdy podatnik, czy to na skutek otrzymania określonych wartości majątkowych (środków pieniężnych, świadczeń w naturze czy też innych nieodpłatnych świadczeń), czy też gdy na skutek określonego zdarzenia powodującego zmniejszenie jego zobowiązań wobec innych podmiotów, uzyskuje określone przysporzenie majątkowe.

Jak natomiast stanowi art. 20 ust. 1 ustawy, za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17.

Cytowany przepis art. 20 ust. 1 ww. ustawy zawiera otwarty katalog przychodów, co oznacza, że do kategorii tej mogą zostać zaliczone również inne (niż wymienione w tym przepisie) przychody, które mieszczą się w ogólnej definicji przychodów, zawartej w art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że w lutym 2016 r. Wnioskodawca otrzymał odszkodowanie. Jak wskazał Zainteresowany odszkodowanie zostało wypłacone stosownie do przepisu art. 435 § 1 Kodeksu cywilnego. Wypłata odszkodowania związana jest ze szkodami spowodowanymi przez przerwę w dostawie energii elektrycznej.

W związku z tak przedstawionym opisem wskazać należy, że zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, oraz otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (Dz.U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94, z późn. zm.), z wyjątkiem:

1. określonych w prawie pracy odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę,
2. odpraw pieniężnych wypłacanych na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników,
3. odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia funkcjonariuszom pozostającym w stosunku służbowym,
4. odszkodowań przyznanych na podstawie przepisów o zakazie konkurencji,
5. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą,
6. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, lub na zasadach, o których mowa w art. 30c,
7. odszkodowań wynikających z zawartych umów lub ugód innych niż ugody sądowe.
   
   

Treść zacytowanych przepisów wskazuje, że ze zwolnienia z opodatkowania korzystają zatem takie odszkodowania lub zadośćuczynienia, których wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów ustaw lub aktów wykonawczych wydanych na ich podstawie.

Oznacza to, że zasadą jest traktowanie otrzymanych odszkodowań jako przychodu podlegającego opodatkowaniu, który tylko w pewnych przypadkach, szczegółowo opisanych w ustawie, korzystać może ze zwolnienia z opodatkowania.

Mając na uwadze powyższe wyjaśnienia oraz przedstawiony stan faktyczny konieczne jest więc ustalenie, czy w opisanym przypadku wypłacone Wnioskodawcy odszkodowanie spełnia warunki do zastosowania zwolnienia z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a więc w pierwszej kolejności, czy jego wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw.

Wskazać więc należy, że zgodnie z powoływanym przez Wnioskodawcę art. 435 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 459) prowadzący na własny rachunek przedsiębiorstwo lub zakład wprawiany w ruch za pomocą sił przyrody (pary, gazu, elektryczności, paliw płynnych itp.) ponosi odpowiedzialność za szkodę na osobie lub mieniu, wyrządzoną komukolwiek przez ruch przedsiębiorstwa lub zakładu, chyba że szkoda nastąpiła wskutek siły wyższej albo wyłącznie z winy poszkodowanego lub osoby trzeciej, za którą nie ponosi odpowiedzialności.

Z zacytowanego wyżej przepisu wynika obowiązek ponoszenia odpowiedzialności odszkodowawczej przez prowadzącego na własny rachunek przedsiębiorstwo lub zakład wprawiany w ruch za pomocą sił przyrody (pary, gazu, elektryczności, paliw płynnych itp.) za szkodę na osobie lub mieniu, wyrządzoną komukolwiek przez ruch przedsiębiorstwa lub zakładu. Z przepisu tego nie wynika natomiast ani wysokość należnego podmiotom poszkodowanym odszkodowania ani zasady jego ustalania. Brak jest również przepisów wykonawczych, które by wysokość odszkodowania lub zasady jej ustalania określały. Oznacza to, że ustalenie szkody i odszkodowania w przypadkach takich jak w omawianej sprawie dokonywane jest na zasadach ogólnych, czyli stosownie do przepisów Kodeksu cywilnego. Przepisy te zawierają natomiast jedynie ogólne podstawy do wystąpienia z roszczeniem odszkodowawczym. Nie określają jednak ani wysokości należnego odszkodowania ani też zasad jego ustalania.

W świetle powyższych wyjaśnień uznać należy, że wypłacone Wnioskodawcy odszkodowanie stanowi przychód z innych źródeł, podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Odszkodowanie to nie korzysta bowiem ze zwolnienia z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ponieważ jego wysokość lub zasady ustalania nie wynikają wprost z przepisów ustawy lub przepisów wykonawczych wydanych na ich podstawie. Tym samym kwota odszkodowania winna być wykazana w informacji PIT-8C, a Wnioskodawca był zobowiązany do jego opodatkowania oraz wykazania w zeznaniu składanym za rok podatkowy, w którym odszkodowanie to zostało wypłacone. Zgodnie bowiem z art. 45 ust. 1 ustawy podatnicy są obowiązani składać urzędom skarbowym zeznanie, według ustalonego wzoru, o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) w roku podatkowym, w terminie do dnia 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym, z zastrzeżeniem ust. 1aa, 7 i 8. Z ust. 4 pkt 1 tego przepisu wynika natomiast, że w terminie określonym w ust. 1, z zastrzeżeniem ust. 7, podatnicy są obowiązani wpłacić różnicę między podatkiem należnym wynikającym z zeznania, o którym mowa w ust. 1, a sumą należnych za dany rok zaliczek, w tym również sumą zaliczek pobranych przez płatników.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k–14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.
   
   

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2017 r., poz. 1369, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.