Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0111-KDIB4.4014.150.2017.1.BD
z 5 lipca 2017 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2017 r., poz. 201, ze zm.) – Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Spółki przedstawione we wniosku z 22 maja 2017 r. (data wpływu – 30 maja 2017 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych udzielenia Wnioskodawcy pożyczek – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 30 maja 2017 r. wpłynął do Organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej m.in. podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych udzielenia Wnioskodawcy pożyczek.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

H.P. Sp. z o.o. (dalej: „Spółka”) jest czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług.

Głównym przedmiotem działalności Spółki jest handel wyrobami metalowymi służącymi do montażu konstrukcji tuneli foliowych. W ramach prowadzonej działalności Spółka udziela pożyczek na rzecz Wnioskodawcy.

Wnioskodawca jest czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług. Jako, że umowy pożyczki zostały już zawarte, Wnioskodawca występuje jako pożyczkobiorca. Umowy pożyczki zostały zawarte na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej. W chwili zawarcia umowy pożyczki środki pieniężne znajdowały się na terytorium Polski.

Usługi udzielania pożyczek w Spółce mają charakter dodatkowy wobec głównego przedmiotu działalności gospodarczej. Pożyczki są i będą udzielane przez Spółkę odpłatnie na podstawie pisemnych umów (pobierane są odsetki od kapitału). Spółka udzieliła pożyczek w ilości kilku, kilkunastu lub kilkudziestu rocznie w latach 2013-2017, w zależności od dostępności kapitału i bieżących potrzeb związanych z działalnością podstawową. Pożyczki są wypłacane z konta bankowego Spółki służącego jej do prowadzenia działalności gospodarczej lub gotówką.

Firmy nie są ze sobą powiązane kapitałowo, występują powiązania personalne. Udziałowcy spółki udzielającej pożyczki są jednocześnie udziałowcami Wnioskodawcy (pożyczkobiorcy). Żadna z firm nie posiada w swoim zakresie działalności kredytowania oraz udzielania pożyczek.

W wyroku NSA z dnia 14 lutego 2013 r. (sygn. akt I FSK 571/12) stwierdzono, że: „Spółka udzielając innym podmiotom, w tym podmiotom współpracującym lub powiązanym pożyczek, wykonuje działalność usługową która mieści się w definicji działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług i która podlega opodatkowaniu podatkiem VAT, (...). Warunkiem objęcia takiej usługi podatkiem VAT jest jej wykonywanie przez osobę, która działa w tym zakresie w charakterze podatnika podatku VAT, a więc pożyczka musi być udzielana w ramach jej działalności gospodarczej wyżej zdefiniowanej. Nie jest przy tym istotne wyszczególnienie usługi pośrednictwa finansowego w przedmiotowym zakresie działalności danego podmiotu (np. w umowie spółki). Sporadyczne udzielanie pożyczki z własnych środków wypełnia warunki, by sklasyfikować tę czynność jako usługę. W przypadku podatnika podatku VAT prowadzącego ww. działalność gospodarczą podmiot ten działa w charakterze podatnika odnośnie wszystkich czynności, które mieszczą się w przedmiocie jego działalności gospodarczej, jak również tych czynności, które stanowią bezpośrednie, stałe i konieczne uzupełnienie takiej działalności. W katalogu tych drugich czynności mogą mieścić się wszelkie działania podatnika mające charakter sporadyczny (okazjonalny, incydentalny), które pozostają poza jego głównym przedmiotem działalności, lecz stanowiąc konsekwencję tej działalności, bezpośrednio ją uzupełniają” (podobnie uznał NSA w wyroku z dnia 30 czerwca 2009 r., sygn. akt I FSK 904/08).

Pożyczki były i są zaciągane na bieżące finansowanie działalności Wnioskodawcy. Wnioskodawca złożył z ostrożności w Urzędzie Skarbowym deklarację PCC-3 i zapłacił podatek od czynności cywilnoprawnych od każdej umowy pożyczki.

W związku z powyższym opisem zadano m.in. następujące pytanie:

Czy pożyczki udzielone Wnioskodawcy przez Spółkę podlegają podatkowi od czynności cywilnoprawnych?

Mając na uwadze przedmiot niniejszej interpretacji, tj. podatek od czynności cywilnoprawnych, Organ poniżej przywołał stanowisko Wnioskodawcy odnoszące się tylko do podatku od czynności cywilnoprawnych.

Zdaniem Wnioskodawcy, pożyczki udzielone Wnioskodawcy przez Spółkę nie podlegają podatkowi od czynności cywilnoprawnych.

Wnioskodawca wskazał, że przepis art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych zawiera zamknięty katalog czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem. Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b) tejże ustawy, podatkowi temu podlegają umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku.

W myśl art. 720 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego pożyczkę określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy lub tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

Do elementów znamionujących umowę pożyczki należy obowiązek jej zwrotu. Przy czym, nie tyle dotyczy to oznaczenia terminu zwrotu, ile chodzi o zaznaczenie samego obowiązku zwrotu który, jak wskazuje się w orzecznictwie, w myśl art. 720 § 1 Kodeksu cywilnego, jest elementem przedmiotowo istotnym tego rodzaju umowy, bez którego nie ma umowy pożyczki. W zależności od tego, jak zostanie ukształtowana przez strony umowa pożyczki, może ona przyjąć postać umowy nieodpłatnej bądź też odpłatnej, gdzie pożyczkobiorca zobowiązany będzie do zapłaty odsetek.

Stosownie do art. 359 § 1 Kodeksu cywilnego, odsetki od sumy pieniężnej należą się tylko wtedy, gdy to wynika z czynności prawnej. Tak więc, wysokość odsetek ustala się w umowie pożyczki.

Na podstawie art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne, inne niż umowa spółki i jej zmiany, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest:

• opodatkowana podatkiem od towarów i usług,
• zwolniona z podatku od towarów i usług, z wyjątkiem:

-umów sprzedaży i zamiany, których przedmiotem jest nieruchomość lub jej część, albo prawo użytkowania wieczystego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub prawo do miejsca postojowego w garażu wielostanowiskowym lub udział w tych prawach,

• umowy sprzedaży udziałów i akcji w spółkach handlowych.
  
  

O wyłączeniu czynności spod działania przepisów ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych nie decyduje przy tym okoliczność, że strony tej umowy są podatnikami podatku od towarów i usług, lecz wyłącznie fakt, że przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej konkretnej czynności jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług lub jest zwolniona z tego podatku.

W związku z tym Wnioskodawca podkreślił, iż jakkolwiek zapytanie dotyczy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych umowy pożyczki, to jednak w pierwszej kolejności rozstrzygnięcia wymaga kwestia, czy powyższa czynność podlega regulacjom ustawy o podatku od towarów i usług, bowiem ocena ta ma zasadnicze znaczenie dla ewentualnego objęcia jej podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Objęcie tej czynności podatkiem od towarów i usług lub zwolnienie jej od tego podatku skutkuje wyłączeniem obowiązku podatkowego w podatku od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 2 pkt 4 ww. ustawy.

Spółka jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Spółka (pożyczkodawca) pożyczyła Wnioskodawcy (pożyczkobiorca) kwoty pieniężne. Pożyczki były oprocentowane, co oznacza że udzielenie pożyczek było odpłatnym świadczeniem usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług, w związku z czym Spółka działa jako podatnik podatku od towarów i usług. Zatem czynność udzielenia pożyczki podlega przepisom ustawy o podatku od towarów i usług, będąc jednocześnie zwolniona z opodatkowania podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o podatku od towarów i usług ze względu na fakt, że udzielenie pożyczek na rzecz Wnioskodawcy jest usługą wyświadczoną odpłatnie (za wynagrodzeniem w formie odsetek), w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

W konsekwencji Wnioskodawca uznał, że usługa polegająca na udzielaniu pożyczek przez Spółkę jest zwolniona od podatku od towarów i usług. Oznacza to tym samym, że pożyczki udzielone przez Spółkę pożyczkobiorcy nie podlegają podatkowi od czynności cywilnoprawnych.

Reasumując, Wnioskodawca stwierdził, że zgodnie z art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, umowy pożyczki udzielone Wnioskodawcy przez Spółkę, nie będą podlegać opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Udzielenie przez Spółkę pożyczki na rzecz innego podmiotu, tj. Wnioskodawcy jako odpłatne świadczenie usług, zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług będzie stanowiło czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, jednak z uwagi na fakt, iż powyższa usługa mieści się w zakresie czynności, o których mowa w cyt. art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o podatku od towarów i usług – korzystać będzie ze zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie tego przepisu.

Wnioskodawca na potwierdzenie własnego stanowiska przywołał szereg interpretacji indywidualnych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej opisanego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Na wstępie należy wskazać, że przedmiotem niniejszej interpretacji jest ocena stanowiska Wnioskodawcy w podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych udzielania pożyczek przez Spółkę na rzecz Wnioskodawcy.

W zakresie podatku od towarów i usług wydana została 19 czerwca 2017 r. interpretacja indywidualna znak: 0111-KDIB3-1.4012.247.2017.2.IK. Z kolei w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych 26 czerwca 2017 r. wydane zostało postanowienie o odmowie wszczęcia postępowania znak: 0111-KDIB1-1.4011.77.2017.2.SG.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b) ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz.U. z 2010 r. Nr 101, poz. 649 ze zm.) podatkowi temu podlegają umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku.

W myśl art. 1 ust. 4 cyt. ustawy (w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2015 r.) czynności cywilnoprawne podlegają podatkowi, z zastrzeżeniem ust. 5, jeżeli ich przedmiotem są:

1. rzeczy znajdujące się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub prawa majątkowe wykonywane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
2. rzeczy znajdujące się za granicą lub prawa majątkowe wykonywane za granicą, w przypadku gdy nabywca ma miejsce zamieszkania lub siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i czynność cywilnoprawna została dokonana na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
   
   

Z kolei na podstawie art. 1 ust. 4 ww. ustawy (w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2016 r.) czynności cywilnoprawne podlegają podatkowi, z zastrzeżeniem ust. 4a i 5, jeżeli ich przedmiotem są:

1. rzeczy znajdujące się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub prawa majątkowe wykonywane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
2. rzeczy znajdujące się za granicą lub prawa majątkowe wykonywane za granicą, w przypadku gdy nabywca ma miejsce zamieszkania lub siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i czynność cywilnoprawna została dokonana na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
   
   

Stosownie do treści art. 3 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy obowiązek podatkowy, z zastrzeżeniem ust. 2 powstaje z chwilą dokonania czynności cywilnoprawnej.

Zgodnie z art. 4 pkt 7 ww. ustawy obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych ciąży, przy umowie pożyczki, na biorącym pożyczkę.

W związku z powyższymi regulacjami należy stwierdzić, że umowa pożyczki podlega generalnie opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych i obowiązek uiszczenia tego podatku ciąży na biorącym pożyczkę.

Niezależnie od powyższego podkreślić należy – jak słusznie stwierdził Wnioskodawca – że w ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych przewidziano sytuacje, w których czynność mieszcząca się w zakresie przedmiotowym ustawy jest wyłączona z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

W myśl art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych (w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2015 r.) nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne, inne niż umowa spółki i jej zmiany, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest:

1. opodatkowana podatkiem od towarów i usług,
   
2. zwolniona z podatku od towarów i usług, z wyjątkiem:
   
   • umów sprzedaży i zamiany, których przedmiotem jest nieruchomość lub jej część, albo prawo użytkowania wieczystego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub prawo do miejsca postojowego w garażu wielostanowiskowym lub udział w tych prawach,
   • (uchylone),
   • umowy sprzedaży udziałów i akcji w spółkach handlowych.
   
   
   

Z kolei na podstawie art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych (w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2016 r.) nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne, inne niż umowa spółki i jej zmiany:

1. w zakresie, w jakim są opodatkowane podatkiem od towarów i usług,
   
2. jeżeli przynajmniej jedna ze stron jest zwolniona od podatku od towarów i usług z tytułu dokonania tej czynności, z wyjątkiem:
   
   • umów sprzedaży i zamiany, których przedmiotem jest nieruchomość lub jej część, albo prawo użytkowania wieczystego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub prawo do miejsca postojowego w garażu wielostanowiskowym lub udział w tych prawach,
   • umów sprzedaży udziałów i akcji w spółkach handlowych.
   
   
   

W przypadku umów pożyczki o wyłączeniu, o którym mowa w art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych nie decyduje okoliczność, że strony tej umowy posiadają status podatnika podatku od towarów i usług. Podstawę do ww. wyłączenia może stanowić m.in. fakt, że jedna ze stron z tytułu dokonania tej konkretnej czynności jest zwolniona z podatku od towarów i usług.

Z przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego wynika, że Spółka (pożyczkodawca) jest czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług. Głównym przedmiotem działalności Spółki jest handel wyrobami metalowymi służącymi do montażu konstrukcji tuneli foliowych. W ramach prowadzonej działalności Spółka udziela pożyczek na rzecz Wnioskodawcy. Wnioskodawca jest czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług. Jako, że umowy pożyczki zostały już zawarte, Wnioskodawca występuje jako pożyczkobiorca. Umowy pożyczki zostały zawarte na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej. W chwili zawarcia umowy pożyczki środki pieniężne znajdowały się na terytorium Polski. Usługi udzielania pożyczek w Spółce mają charakter dodatkowy wobec głównego przedmiotu działalności gospodarczej. Pożyczki są i będą udzielane przez Spółkę odpłatnie na podstawie pisemnych umów (pobierane są odsetki od kapitału). Spółka udzieliła pożyczek w ilości kilku, kilkunastu lub kilkudziestu rocznie w latach 2013-2017, w zależności od dostępności kapitału i bieżących potrzeb związanych z działalnością podstawową. Pożyczki są wypłacane z konta bankowego Spółki służącego jej do prowadzenia działalności gospodarczej lub gotówką. Firmy nie są ze sobą powiązane kapitałowo, występują powiązania personalne. Udziałowcy spółki udzielającej pożyczki są jednocześnie udziałowcami Wnioskodawcy (pożyczkobiorcy). Żadna z firm nie posiada w swoim zakresie działalności kredytowania oraz udzielania pożyczek. Pożyczki były i są zaciągane na bieżące finansowanie działalności Wnioskodawcy.

W związku z tym należy podkreślić, że jakkolwiek zapytanie Wnioskodawcy dotyczy opodatkowania udzielonych mu pożyczek podatkiem od czynności cywilnoprawnych, to jednak w pierwszej kolejności rozstrzygnięcia wymaga kwestia czy opisane we wniosku umowy pożyczki podlegają regulacjom ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. z 2017 r., poz. 1221), bowiem ocena ta ma zasadnicze znaczenie dla ewentualnego objęcia udzielonych pożyczek podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Objęcie tej czynności regulacjami w zakresie podatku od towarów i usług skutkuje wyłączeniem obowiązku podatkowego w podatku od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Zgodnie ze stanowiskiem Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej wskazanym w interpretacji indywidualnej z 19 czerwca 2017 r., znak: 0111-KDIB3-1.4012.247.2017.2.IK czynność udzielenia Wnioskodawcy oprocentowanej pożyczki przez pożyczkodawcę stanowi czynność mieszczącą się w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, jako odpłatne świadczenie usług, zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług. Z uwagi na to, że usługa ta mieści się w zakresie czynności, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 38 ww. ustawy jako wymieniona wprost w tym przepisie – usługa udzielania pożyczek przez Spółkę na rzecz Wnioskodawcy, korzysta ze zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie tego przepisu.

Skoro zatem, udzielone Wnioskodawcy przez pożyczkodawcę pożyczki są zwolnione z opodatkowania na podstawie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, to w analizowanej sprawie ma zastosowanie wyłączenie z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych określone w art. 2 pkt 4 lit. b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Tym samym w związku z zawarciem umów pożyczki Wnioskodawca nie był obowiązany do składania deklaracji PCC-3 i zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych.

W świetle powyższego stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym/opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k–14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.
   
   

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań, w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz.U. z 2016 r., poz. 718, ze zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.