Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi
IPTPB2/4511-590/15-4/AKr
z 30 grudnia 2015 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613, z późn. zm.) oraz § 5 pkt 3 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r., poz. 643), Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko – przedstawione we wniosku z dnia 22 września 2015 r. (data wpływu 25 września 2015 r.), uzupełnionym pismem z dnia 18 grudnia 2015 r. (data wpływu 22 grudnia 2015 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania kwoty otrzymanej ze Spółdzielni Mieszkaniowej w związku ze zdaniem lokalu mieszkalnego - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 25 września 2015 r. złożony został wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania kwoty otrzymanej ze Spółdzielni Mieszkaniowej w związku ze zdaniem lokalu mieszkalnego.

Wniosek nie spełniał wymogów, określonych w art. 14b § 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613, z późn. zm.), w związku z powyższym pismem z dnia 9 grudnia 2015 r., Nr IPTPB2/4511-590/15-2/AKr, wezwano Wnioskodawczynię, na podstawie art. 169 § 1 w zw. z art. 14h ustawy Ordynacja podatkowa, do jego uzupełnienia w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania, pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia.

Wezwanie wysłane zostało w dniu 10 grudnia 2015 r. (skutecznie doręczone w dniu 14 grudnia 2015 r.). W dniu 22 grudnia 2015 r. (nadano w dniu 20 grudnia 2015 r.) wpłynęło uzupełnienie wniosku.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

W 2002 r. Wnioskodawczyni oraz Jej mąż na prawach wspólności ustawowej małżeńskiej nabyli spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego nr 3 przy ul. M. w P., wchodzące w skład zasobów Górniczej Spółdzielni Mieszkaniowej w C. W latach 2002-2004 Wnioskodawczyni i Jej mąż wpłacili wkład mieszkaniowy w łącznej kwocie 12 711 zł 91 gr. W okresie od lipca 2002 r. do sierpnia 2011 r. spłacili kredyt zaciągnięty przez Spółdzielnię na budowę ww. lokalu, w łącznej wysokości 21 214 zł 58 gr. W 2011 r. rozwiedli się, a w wyniku podziału majątku wspólnego wszystkie prawa do ww. lokalu, w tym prawo do wniesionego wkładu przypadły Wnioskodawczyni i w związku z tym została z Nią podpisana umowa o ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do ww. lokalu. W listopadzie 2014 r. Wnioskodawczyni zdała powyższy lokal do zasobów Spółdzielni. Za okres od września 2011 r. do października 2014 r. Wnioskodawczyni spłaciła kredyt zaciągnięty przez Spółdzielnię na budowę ww. lokalu, w łącznej kwocie 8 957 zł 50 gr.

W lutym 2015 r. Spółdzielnia dokonała z Wnioskodawczynią rozliczenia zdanego lokalu mieszkalnego i z tego tytułu została Wnioskodawczyni wypłacona kwota 102 257 zł 36 gr, na potwierdzenie której zostanie wystawiony przez Spółdzielnię w 2016 r. PIT-8C.

W uzupełnieniu wniosku Wnioskodawczyni podała, że w wyniku rozliczenia w związku ze zdaniem lokalu mieszkalnego do Spółdzielni wypłacono Jej kwotę będącą różnicą pomiędzy otrzymaną przez Spółdzielnię wartością uzyskaną z przetargu a wartością jednorazowej spłaty kredytu oraz wartością zmiany statusu mieszkania wraz z zaświadczeniem i wyceną mieszkania. Spłata kredytu zaciągniętego przez Spółdzielnię dokonana przez Wnioskodawczynię i Jej męża w okresie od lipca 2002 r. do sierpnia 2011 r. oraz przez Wnioskodawczynię w okresie od września 2011 r. do października 2014 r., zgodnie z informacją uzyskaną od Spółdzielni, była częściowo zaliczana na poczet wkładu mieszkaniowego. Kredyt (spłacony przez Wnioskodawczynię i Jej męża) był zaciągnięty przed dniem 31 maja 1992 r. przez Spółdzielnię na budownictwo mieszkaniowe i był objęty przepisami o wykupie odsetek ze środków budżetu państwa - ustawa z dnia 30 listopada 1995 r. o pomocy państwa w spłacie niektórych kredytów mieszkaniowych, udzielaniu premii gwarancyjnych oraz refundacji bankom wypłacanych premii (Dz. U. z 2013 r. poz. 763, z późn. zm.)

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie (ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu wniosku):

Czy ustalając podatek dochodowy od otrzymanej ze Spółdzielni kwoty uzyskanej w związku ze zdaniem do Spółdzielni mieszkania, podstawę opodatkowania Wnioskodawczyni może pomniejszyć o cały wniesiony wkład do Spółdzielni oraz cały spłacony kredyt ?

Zdaniem Wnioskodawczyni, zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 50 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zwolnieniem od podatku objęte są przychody związane ze zwróconym wkładem do wysokości wniesionych udziałów lub wkładów, zaś zgodnie z art. 10 ust. 2 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych „członek wnosi wkład mieszkaniowy według zasad określonych w statucie w wysokości odpowiadającej różnicy między kosztem budowy przypadającym na jego lokal, a uzyskaną przez Spółdzielnię pomocą ze środków publicznych lub z innych środków uzyskanych na sfinansowanie kosztów budowy lokalu. Jeżeli część wkładu mieszkaniowego została sfinansowana z zaciągniętego przez Spółdzielnię kredytu na sfinansowanie kosztów budowy danego lokalu, członek jest obowiązany uczestniczyć w spłacie tego kredytu wraz z odsetkami w części przypadającej na jego lokal.”

Podstawę opodatkowania można pomniejszyć o wartość wniesionego wkładu. Równocześnie wydatki na spłatę kredytu i odsetek z nim związanych, zaciągniętego przed dniem 31 maja 1992 r. przez Spółdzielnię na budownictwo mieszkaniowe i objętego przepisami o wykupie odsetek ze środków budżetu państwa, można potraktować jako wydatki na wkład do Spółdzielni Mieszkaniowej i zastosować zwolnienie zgodnie z art. 21 ust. l pkt 50 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Wnioskodawczyni wskazuje, że stanowisko to potwierdza uchwała siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 16 listopada 1995 r., sygn. akt III AZP 34/95.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r., poz. 361, z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do art. 11 ust. 1 ww. ustawy przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3 i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Przepis art. 10 ust. 1 tej ustawy zawiera katalog przychodów podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 9 cyt. ustawy, źródłem przychodów są „inne źródła”.

W myśl art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Jak dowodzi użycie sformułowania „w szczególności”, definicja przychodów z innych źródeł ma charakter przykładowy i otwarty, zatem do tej kategorii należy zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ww. ustawy.

Na podstawie powołanych wyżej przepisów, opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlega uzyskany w roku podatkowym dochód stanowiący dla osób fizycznych (podatników) przysporzenie majątkowe.

Jednakże, w myśl art. 21 ust. 1 pkt 50 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wolne od podatku dochodowego są przychody otrzymane w związku ze zwrotem udziałów lub wkładów w spółdzielni, do wysokości wniesionych udziałów lub wkładów do spółdzielni.

Z wniosku wynika, że w 2002 r. Wnioskodawczyni oraz Jej mąż na prawach wspólności ustawowej małżeńskiej nabyli spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego wchodzące w skład zasobów Górniczej Spółdzielni Mieszkaniowej. W latach 2002-2004 Wnioskodawczyni i Jej mąż wpłacili wkład mieszkaniowy w łącznej kwocie 12 711 zł 91 gr. W okresie od lipca 2002 r. do sierpnia 2011 r. spłacili kredyt zaciągnięty przez Spółdzielnię na budowę ww. lokalu, w łącznej wysokości 21 214 zł 58 gr. W 2011 r. rozwiedli się, a w wyniku podziału majątku wspólnego wszystkie prawa do ww. lokalu, w tym prawo do wniesionego wkładu przypadły Wnioskodawczyni i w związku z tym została z Nią podpisana umowa o ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do ww. lokalu. W listopadzie 2014 r. Wnioskodawczyni zdała powyższy lokal do zasobów Spółdzielni. Za okres od września 2011 r. do października 2014 r. Wnioskodawczyni spłaciła kredyt zaciągnięty przez Spółdzielnię na budowę ww. lokalu, w łącznej kwocie 8 957 zł 50 gr. W lutym 2015 r. Spółdzielnia dokonała z Wnioskodawczynią rozliczenia zdanego lokalu mieszkalnego i z tego tytułu została Wnioskodawczyni wypłacona kwota 102 257 zł 36 gr będąca różnicą pomiędzy otrzymaną przez Spółdzielnię wartością uzyskaną z przetargu a wartością jednorazowej spłaty kredytu oraz wartością zmiany statusu mieszkania wraz z zaświadczeniem i wyceną mieszkania. Spłata kredytu zaciągniętego przez Spółdzielnię dokonana przez Wnioskodawczynię i Jej męża w okresie od lipca 2002 r. do sierpnia 2011 r. oraz przez Wnioskodawczynię w okresie od września 2011 r. do października 2014 r. była częściowo zaliczana na poczet wkładu mieszkaniowego. Kredyt (spłacony przez Wnioskodawczynię i Jej męża) był zaciągnięty przed dniem 31 maja 1992 r. przez Spółdzielnię na budownictwo mieszkaniowe i był objęty przepisami o wykupie odsetek ze środków budżetu państwa - ustawa z dnia 30 listopada 1995 r. o pomocy państwa w spłacie niektórych kredytów mieszkaniowych, udzielaniu premii gwarancyjnych oraz refundacji bankom wypłacanych premii.

Kwestię wniesienia wkładu mieszkaniowego oraz jego zwrotu regulują przepisy ustawy z 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (Dz. U. z 2013 r., poz. 1222, z późn. zm.).

Zgodnie z art. 4 ust. 1 ww. ustawy członkowie spółdzielni, którym przysługują spółdzielcze prawa do lokali, są obowiązani uczestniczyć w pokrywaniu kosztów związanych z eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości w częściach przypadających na ich lokale, eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości stanowiących mienie spółdzielni przez uiszczanie opłat zgodnie z postanowieniami statutu.

W myśl natomiast art. 4 ust. 3 ww. ustawy członkowie spółdzielni, którzy oczekują na ustanowienie na ich rzecz spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego albo prawa odrębnej własności lokalu, są obowiązani uczestniczyć w pokrywaniu kosztów budowy lokali przez wnoszenie wkładów mieszkaniowych lub budowlanych. Od chwili postawienia im lokali do dyspozycji uiszczają oni opłaty określone w ust. 1 albo 2.

Stosownie do art. 10 ust. 1 pkt 1 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych z członkiem spółdzielni ubiegającym się o ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego spółdzielnia zawiera umowę o budowę lokalu. Umowa ta, zawarta w formie pisemnej pod rygorem nieważności, powinna zobowiązywać strony do zawarcia, po wybudowaniu lokalu, umowy o ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do tego lokalu, a ponadto powinna zawierać zobowiązanie członka spółdzielni do pokrywania kosztów zadania inwestycyjnego w części przypadającej na jego lokal przez wniesienie wkładu mieszkaniowego określonego w umowie.

Zgodnie z art. 10 ust. 2 ww. ustawy członek, o którym mowa w ust. 1, wnosi wkład mieszkaniowy według zasad określonych w statucie w wysokości odpowiadającej różnicy między kosztem budowy przypadającym na jego lokal a uzyskaną przez spółdzielnię pomocą ze środków publicznych lub z innych środków uzyskanych na sfinansowanie kosztów budowy lokalu. Jeżeli część wkładu mieszkaniowego została sfinansowana z zaciągniętego przez spółdzielnię kredytu na sfinansowanie kosztów budowy danego lokalu, członek jest obowiązany uczestniczyć w spłacie tego kredytu wraz z odsetkami w części przypadającej na jego lokal.

W myśl art. 11 ust. 1 cyt. ustawy, spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego wygasa z chwilą ustania członkostwa oraz w innych wypadkach określonych w niniejszym rozdziale.

W przypadku wygaśnięcia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego spółdzielnia, z zastrzeżeniem art. 15, ogłasza nie później niż w ciągu 3 miesięcy od dnia opróżnienia lokalu, zgodnie z postanowieniami statutu, przetarg na ustanowienie odrębnej własności tego lokalu, zawiadamiając o przetargu w sposób określony w statucie oraz przez publikację ogłoszenia w prasie lokalnej. Pierwszeństwo w nabyciu lokalu mają członkowie, którzy nie mają zaspokojonych potrzeb mieszkaniowych i zgłoszą gotowość zawarcia umowy o ustanowienie i przeniesienie odrębnej własności tego lokalu. W przypadku zgłoszenia się kilku uprawnionych, pierwszeństwo ma najdłużej oczekujący. Warunkiem przeniesienia odrębnej własności lokalu na takiego członka jest wpłata wartości rynkowej lokalu (art. 11 ust. 2 ww. ustawy).

Stosownie do art. 11 ust. 21 cyt. ustawy w wypadku wygaśnięcia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego spółdzielnia wypłaca osobie uprawnionej wartość rynkową tego lokalu. Przysługująca osobie uprawnionej wartość rynkowa nie może być wyższa od kwoty, jaką spółdzielnia uzyska od osoby obejmującej lokal w wyniku przetargu przeprowadzonego przez spółdzielnię zgodnie z postanowieniami statutu.

Zgodnie z art. 11 ust. 22 tej ustawy z wartości rynkowej lokalu potrąca się przypadającą na dany lokal część zobowiązań spółdzielni związanych z budową, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 1, w tym w szczególności niewniesiony wkład mieszkaniowy. Jeżeli spółdzielnia skorzystała z pomocy uzyskanej ze środków publicznych lub z innych środków, potrąca się również nominalną kwotę umorzenia kredytu lub dotacji, w części przypadającej na ten lokal oraz kwoty zaległych opłat, o których mowa w art. 4 ust. 1, a także koszty określenia wartości rynkowej lokalu.

Warunkiem wypłaty, o której mowa w ust. 21, jest opróżnienie lokalu (art. 11 ust. 24 ww. ustawy).

Powołany przez Wnioskodawczynię przepis art. 21 ust. 1 pkt 50 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wyraźnie wskazuje przedmiotowe zwolnienie jako ograniczające się tylko i wyłącznie do wniesionych do spółdzielni wkładów. Należy zauważyć, że jeżeli wartość ich ulega zwiększeniu na skutek waloryzacji wówczas zwolnienie obejmuje wyłącznie tę część wypłaconej kwoty, która odpowiada kwocie wniesionego wkładu (tj. bez uwzględnienia waloryzacji). Przy czym, jeżeli zgodnie z odrębnymi przepisami (pozapodatkowymi) spłata kredytu była zaliczana na poczet wkładu mieszkaniowego, to kwota spłaconego kredytu dla celów podatkowych również jest traktowana jako wkład wniesiony.

Z tego też względu, nadwyżka pomiędzy uzyskanym przychodem (tj. wypłaconą Wnioskodawczyni przez Spółdzielnię kwotą) a nominalną wartością wniesionego (uiszczonego) przez Wnioskodawczynię i Jej męża wkładu mieszkaniowego powiększoną o tą część spłaconego kredytu, która zaliczana była na poczet wkładu mieszkaniowego stanowi przychód z innych źródeł, o którym mowa w art. 20 ust. 1 ww. ustawy, podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Stanowisko Wnioskodawczyni należało uznać za nieprawidłowe w całości ponieważ Wnioskodawczyni odnosi się w nim do podstawy opodatkowania (dochodu) stanowiącej różnicę pomiędzy przychodem a kosztami uzyskania tego przychodu, natomiast powołany w tym stanowisku art. 21 ust. 1 pkt 50 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych dotyczy przychodu. Ponadto Wnioskodawczyni błędnie uważa, że odliczeniu podlega całość wydatków poniesionych na spłatę kredytu, niezależnie od tego czy spłata ta była zaliczana na poczet wkładu mieszkaniowego. Powołana przez Wnioskodawczynię w stanowisku uchwała siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 16 listopada 1995 r. sygn. akt III AZP 34/95 wydana została nie w odniesieniu do ww. przepisu lecz do ulgi podatkowej przewidzianej w art. 26 ust.1 pkt 5 lit. c) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 1993 r. nr 90 poz. 416, z późn. zm.) i określa ogólnie jaki zakres ma pojęcie wkładu budowlanego lub mieszkaniowego do spółdzielni mieszkaniowej. Jednak ostatecznie nie przesądza, która część spłacanego kredytu przez członka spółdzielni mieszkaniowej powinna być zaliczona na poczet wkładu mieszkaniowego.

Jednocześnie Organ zauważa, że procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretacje opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku – nie prowadzi postępowania dowodowego. Przedmiotem interpretacji wydanej na podstawie art. 14b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613, z późn. zm.) jest sam przepis prawa. Jeżeli zatem przedstawiony we wniosku stan faktyczny będzie różnił się od występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie chroniła Wnioskodawczyni w zakresie rzeczywiście zaistniałego stanu faktycznego.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w …, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację – w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.