Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie
IPPB4/4511-1208/15-2/MS2
z 14 grudnia 2015 r.

 

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA


Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613) oraz § 5 pkt 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r., poz. 643), Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko – przedstawione we wniosku z dnia 14 października 2015 r. (data wpływu 19 października 2015 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych otrzymania odszkodowania jest prawidłowe.

UZASADNIENIE


W dniu 19 października 2015 r. został złożony wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych otrzymania odszkodowania.


We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny oraz zdarzenie przyszłe.


Wnioskodawczyni wskazała, że stanowiąca współwłasność Wacława K. w 1/24 części i Jana G. w 23/24 części nieruchomość położona w Warszawie. została objęta została działaniem dekretu z dnia 26 października 1946 r. o własności i użytkowaniu gruntów na obszarze m.st. Warszawy (Dz. U. Nr 50, poz. 279). Zgodnie z treścią tytułu wykonawczego Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 23 lutego 1949 r. Jan G. (współwłaściciel przedmiotowej nieruchomości) zmarł w dniu 30 kwietnia 1945 r., zaś prawa do spadku po zmarłym nabyli siostra Helena G. (z domu G.) w 1/2 części spadku oraz Zdzisław G. w 1/2 części spadku.

W dniu 29 grudnia 1948 r., zgodnie z przepisami ww. dekretu, złożony został przez Helenę G., córkę Michała G., siostrę Jana G. (vide pkt 2.1) wniosek o przyznanie prawa własności czasowej do gruntu powyższej nieruchomości. Decyzją Prezydium Rady Narodowej m.st. Warszawy z dnia 27 października 1953 r. oraz orzeczeniem uzupełniającym Prezydium Rady Narodowej m.st. Warszawy z dnia 23 kwietnia 1956 r. odmówiono spadkobiercom dotychczasowego właściciela Jana G. przyznania prawa własności czasowej do nieruchomości warszawskiej. Jako uzasadnienie powyższej decyzji wskazano, że zgodnie z opracowywanym planem zagospodarowania przestrzennego teren przedmiotowej nieruchomości jest przeznaczony pod zabudowę przemysłową.

Wnioskodawczyni wskazała, że:

  • jak wskazano wyżej, na podstawie tytułu wykonawczego Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 23 lutego 1949 r. prawa do spadku po zmarłym w dniu 30 kwietnia 1945 r. Janie G. (współwłaścicielu przedmiotowej nieruchomości) nabyli siostra Helena G. (z d. G.) w 1/2 części spadku oraz Zdzisław G. w 1/2 części spadku;
  • zgodnie z treścią odpisu skróconego aktu małżeństwa wydanego przez Urząd Stanu Cywilnego w dniu 27 stycznia 1951 r. zawarty został związek małżeński pomiędzy Heleną G. (zd. G.), a Dominikiem Ł.;
  • zgodnie z postanowieniem Sądu Rejonowego Wydział II Cywilny z dnia 9 lutego 1983 r., spadek po zmarłej w dniu 18 października 1982 r. Helenie Ł. nabył Zdzisław G. w całości;
  • zgodnie z postanowieniem Sądu Rejonowego Wydział II Cywilny z dnia 12 kwietnia 1988 r., spadek po zmarłym w dniu 12 stycznia 1988 r. Zdzisławie G. nabyli żona - Elżbieta J.-G. (Wnioskodawczyni) w 1/2 części spadku i syn Marcin G. w 1/2 części spadku;
  • zgodnie z postanowieniem Sądu Rejonowego Wydział I Cywilny z dnia 25 września 2003 r., spadek po Marcinie G. nabyła żona Barbara L. - G. w całości.


Decyzją z dnia 20 lipca 2010 r., wydaną w sprawie, na skutek wniosku (wpływ do Samorządowego Kolegium Odwoławczego w dniu 2 lipca 2007 r.) złożonego przez Elżbietę J. - G. (Wnioskodawczynię), Samorządowe Kolegium Odwoławcze stwierdziło nieważność powołanej wyżej decyzji Prezydium Rady Narodowej m.st. Warszawy z dnia 27 października 1953 r. oraz orzeczenia uzupełniającego Prezydium Rady Narodowej m.st. Warszawy z dnia 23 kwietnia 1956 r. W uzasadnieniu powyższej decyzji Samorządowe Kolegium Odwoławcze wskazało, że użyte w przepisie art. 7 ust. 2 dekretu z dnia 26 października 1946 r. określenie „plan zabudowy” (później plan zagospodarowania przestrzennego) mogło oznaczać jedynie obowiązujący, tj. zatwierdzony przez właściwy organ administracji plan zabudowy. Tylko bowiem plan posiadający klauzulę zatwierdzającą mógł stanowić podstawę do prowadzenia działalności inwestycyjnej (budowlanej). Mając natomiast na uwadze, że decyzja Krajowej Rady Narodowej zawierała odwołanie do nieokreślonego planu zagospodarowania przestrzennego, wskazując wręcz na fakt jego opracowywania, organ stwierdził, że na datę jej wydania brak było podstawy do uznania, że plan taki istniał. Dodatkowo organ wskazał na naruszenie przez Krajową Rade Narodową obowiązku wnikliwego rozważenia, czy istnieje możliwość realizowania nadal, przez dotychczasowych właścicieli funkcji określonej w tym planie dla danej nieruchomości, wynikającego z przepisu art. 7 ust. 2 dekretu. W konsekwencji Samorządowe Kolegium Odwoławcze stwierdziło że wzmiankowana wyżej decyzja KRN wraz z orzeczeniem uzupełniającym nosiła cechę dowolności i została wydana z rażącym naruszeniem prawa, pozbawiając w konsekwencji dotychczasowych właścicieli prawa własności przedmiotowej nieruchomości bez odszkodowania.

Decyzją z dnia 24 października 2011 r., po rozpatrzeniu wniosku z dnia 29 grudnia 1948 r. o przyznanie prawa własności czasowej Prezydent Miasta Stołecznego Warszawy odmówił Elżbiecie J. - G. (Wnioskodawczyni), Barbarze L. - G. oraz Wacławowi K. ustanowienia na ich rzecz prawa użytkowania wieczystego do nieruchomości, o której mowa w pkt 1. W uzasadnieniu organ wskazał, że oddanie powyższego gruntu w użytkowanie wieczyste na rzecz Spółdzielni Mieszkaniowej, a następnie przeniesienie tego prawa na rzecz osób trzecich spowodowało trwałe rozdysponowanie gruntu, co uniemożliwia ustanowienie prawa użytkowania wieczystego na rzecz następców prawnych dawnego właściciela hipotecznego.

Pozwem z dnia 16 kwietnia 2012 r. Elżbieta J. - G. (Wnioskodawczyni) wystąpiła o zasądzenie na jej rzecz od Skarbu Państwa reprezentowanego przez Prezydenta m.st. Warszawy kwoty 300.000,- (trzysta tysięcy złotych) jako części odszkodowania za szkodę powstałą w związku z wydaniem, z rażącym naruszeniem prawa, przez Prezydium Rady Narodowej m.st. Warszawy decyzji z dnia 27 października 1953 r. oraz orzeczenia uzupełniającego Prezydium Rady Narodowej m.st. Warszawy z dnia 23 kwietnia 1956 r. w przedmiocie odmowy przyznania prawa własności czasowej do nieruchomości warszawskiej. W toku postępowania prowadzonego przez Sąd Okręgowy I Wydział Cywilny sporządzona została opinia biegłego ds. wyceny nieruchomości, określająca wartość prawa użytkowania wieczystego nieruchomości, której prawa własności czasowej odmówiono na skutek ww. wadliwych decyzji, określająca wartość tego prawa na kwotę 2.127.000, - zł (dwa miliony sto dwadzieścia siedem tysięcy złotych).

Wyrokiem z dnia 6 marca 2015 r. Sąd Okręgowy I Wydział Cywilny w oparciu o przepis art. 160 k.p.a. (zgodnie z art. 5 ustawy z 17 czerwca 2004 r. o zmianie ustawy - kodeks cywilny, przepis art. 160 KPA stosuje się do zdarzeń i stanów prawnych powstałych przed dniem wejścia w życie nowelizacji) zasądził od Skarbu Państwa reprezentowanego przez Prezydenta m.st. Warszawy na rzecz Elżbiety J.-G. (Wnioskodawczyni) kwotę 300.000,- (trzysta tysięcy złotych) jako część odszkodowania za szkodę, o której mowa wyżej. Powyższy wyrok nie został zaskarżony i uprawomocnił się z dniem 13 maja 2015 r.

Pozwem z dnia 20 lipca 2015 r. Elżbieta J.-G. (Wnioskodawczyni) wystąpiła o zasądzenie na jej rzecz od Skarbu Państwa reprezentowanego przez Prezydenta m.st. Warszawy kwoty 719.187,50 (siedemset dziewiętnaście tysięcy sto osiemdziesiąt siedem złotych 50/100) stanowiącej pozostałą część odszkodowania za szkodę, o której mowa wyżej. Postępowanie prowadzone jest przez Sąd Okręgowy do chwili obecnej nie zostało zakończone.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:


  1. Czy od wypłaconej w związku z wykonaniem wyroku kwoty odszkodowania Wnioskodawczyni powinna opłacić podatek dochodowy od osób fizycznych, czy też objęta będzie ona zwolnieniem, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych lub art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych?
  2. Czy w przypadku zasądzenia (w toczącym się postępowaniu) na rzecz Wnioskodawczyni dodatkowej kwoty odszkodowania w postępowaniu od wypłaconej w związku z wykonaniem takiego wyroku, kwoty odszkodowania Wnioskodawczyni powinna opłacić podatek dochodowy od osób fizycznych, czy też objęta będzie ona zwolnieniem, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych lub art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych?

Zdaniem Wnioskodawczyni.


Wnioskodawczyni stoi na stanowisku, że obowiązek zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych w odniesieniu do kwoty odszkodowania, o której mowa w pytaniu pierwszym nie zaistniał, zaś w przypadku kwoty odszkodowania, o którym mowa w pytaniu drugim nie zaistnieje, bowiem w obydwu tych przypadkach Wnioskodawczyni objęta będzie zwolnieniem, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych lub art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o PIT wolne od podatku dochodowego są m.in.: otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, oraz otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 1998 r., Nr 21, poz. 94, z późn. zm.), z wyjątkiem przypadków powołanych w art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy.

Zgodnie z art. 160 KPA stronie, która poniosła szkodę na skutek wydania decyzji z naruszeniem art. 156 § 1 KPA albo na skutek stwierdzenia nieważności takiej decyzji, służy roszczenie o odszkodowanie za poniesioną rzeczywistą szkodę, chyba że ponosi ona winę za powstanie okoliczności wymienionych w tym przepisie. Natomiast zgodnie z art. 160 § 2 KPA do odszkodowań stosuje się przepisy Kodeksu cywilnego, z wyjątkiem art. 418 KC. Przedmiotowy przepis został uchylony z dniem 1 wrześnią 2004 r., jednakże na podstawie art. 5 ustawy z dnia 17 czerwca 2004 r. o zmianie ustawy - Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2004 r., Nr 162, poz. 1692) do zdarzeń i stanów prawnych powstałych przed dniem wejścia wżycie nowelizacji stosuje się art. 160 KPA w brzmieniu obowiązującym do dnia wejścia w życie nowelizacji.

Na mocy powołanego przepisu kompensacie podlega szkoda rzeczywista, będąca skutkiem wydania bądź stwierdzenia nieważności decyzji w oparciu o art. 156 § 1 KPA. W dalszym badaniu, do ustalenia zakresu kompensowanej szkody, istnienia związku przyczynowego pomiędzy wydaniem niezgodnej z prawem decyzji a szkodą, wysokości szkody i wszelkich innych okoliczności stosuje się przepisy Kodeksu cywilnego.

W kwestii rekompensaty na podstawie art. 160 KPA uszczerbków, powstałych w wyniku wydania niezgodnej z prawem decyzji dekretowej nie istnieją żadne szczególne przepisy dotyczące ustalenia wysokości należnego odszkodowania. Z uwagi na fakt, że szkoda będzie równa wartości utraconego prawa użytkowania wieczystego gruntu nieruchomości, miarodajne są tutaj przepisy dotyczące wyceny nieruchomości, to jest Ustawa z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 1997 r., Nr 115. poz. 741, z późn, zm.) oraz Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 21 września 2004 r. w sprawie wyceny nieruchomości i sporządzania operatu szacunkowego (Dz. U. z 2004 r., Nr 207, poz. 2109, z późn. zm.).

W myśl art. 160 § 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1071, z późn. zm.) stronie, która poniosła szkodę na skutek wydania decyzji z naruszeniem przepisu art. 156 § 1 Kodeksu albo stwierdzenia nieważności takiej decyzji, służy roszczenie o odszkodowanie za poniesioną rzeczywistą szkodę, chyba że ponosi ona winę za powstanie okoliczności wymienionych w tym przepisie. Natomiast zgodnie z art. 160 § 2 Kodeksu postępowania administracyjnego do odszkodowań stosuje się przepisy Kodeksu cywilnego, z wyłączeniem art. 418 tego Kodeksu.

Odszkodowanie przysługuje od organu, który wydał decyzję z naruszeniem przepisu art. 156 § 1, chyba że winę za powstanie okoliczności wymienionych w ww. przepisie ponosi inna strona postępowania dotyczącego tej decyzji; w tym ostatnim przypadku roszczenie o odszkodowanie służy w stosunku do strony winnej powstania tych okoliczności, o czym stanowi art. 160 § 3 Kodeksu postępowania administracyjnego.

Przepis art. 160 został uchylony z dniem 1 września 2004 r. przez art. 2 pkt 2 ustawy z dnia 17 czerwca 2004 r. o zmianie ustawy - Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 162, poz. 1692). Jednocześnie na mocy art. 5 ww. nowelizacji do zdarzeń i stanów prawnych powstałych przed wejściem w życie nowelizacji stosuje się przepis art. 160 kpa w brzmieniu obowiązującym do dnia wejścia nowelizacji w życie. Dodatkowo, w uchwale pełnego składu izby Cywilnej z dnia 31 marca 2011 r. (III CZP 112/10, Lex nr 751460) Sąd Najwyższy stwierdził, że „do roszczeń o naprawienie szkody wyrządzonej ostateczną decyzją administracyjną wydaną przed dniem 1 września 2004 r„ której nieważność lub wydanie z naruszeniem art. 156 § 1 kpa stwierdzono po tym dniu, ma zastosowanie art. 160 § 1, 2, 3 i 6 k.p.a.”. W takim przypadku rozpoznanie sprawy następuje przed sądem powszechnym.

W myśl art. 417 § 1 Kodeksu cywilnego, za szkodę wyrządzoną przez niezgodne z prawem działanie lub zaniechanie przy wykonywaniu władzy publicznej ponosi odpowiedzialność Skarb Państwa lub jednostka samorządu terytorialnego lub inna osoba prawna wykonująca tę władzę z mocy prawa.

Jeżeli wykonywanie tych zadań z zakresu władzy publicznej zlecono, na podstawie porozumienia, jednostce samorządu terytorialnego albo innej osobie prawnej, solidarną odpowiedzialność za wyrządzoną szkodę ponosi ich wykonawca oraz zlecająca je jednostka samorządu terytorialnego albo Skarb Państwa (art. 417 § 2 Kodeksu cywilnego). W niniejszej sprawie istotne jest, że przepis art. 160 Kodeksu postępowania administracyjnego, na podstawie którego orzeczono o odszkodowaniu jest przepisem, który określa zasady ustalania odszkodowania. Skoro tak, to odszkodowanie wypłacone na podstawie powołanych powyżej przepisów korzysta ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Z uwagi na powyższe, stwierdzić należy, że przyznane wyrokiem sądu odszkodowanie zarówno na mocy już wydanego wyroku, jak i ewentualnie wyroku, który wydany zostanie w postępowaniu, podlega zwolnieniu od podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy. Zakres szkody podlegającej kompensacie i sposób ustalenia odszkodowania za szkodę w postaci utraty prawa użytkowania wieczystego nieruchomości w tym przypadku określony został na podstawie przepisów Kodeksu postępowania administracyjnego, Kodeksu cywilnego, oraz przepisów o gospodarce nieruchomościami i o wycenie nieruchomości. Nie ma w tym przypadku zastosowania żadne z wyłączeń, przewidzianych w art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy.

Wnioskodawczyni podkreśla, że stanowisko analogiczne z prezentowanym przez nią zostało wyrażone w wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie Interpretacji indywidualnej z dnia 8 lipca 2015 r. Sygn IPPB4/4511-455/15-4/MZ2


Powyższe stanowisko potwierdzone zostało wydanymi w analogicznych stanach faktycznych wyrokami sądów administracyjnych, m.in. Wyrokiem Sądu Administracyjnego w Gdańsku z dnia 11 grudnia 2007 r., sygn. akt I SA/Gd 801/07, Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 10 listopada 2006 r., sygn. III SA/Wa 2057/06 oraz z dnia 7 grudnia 2004 r., sygn. III SA/Wa 99/04.

Gdyby jednak nawet uznać powyższe stanowisko Wnioskodawczyni za nieprawidłowe, odszkodowanie byłoby zwolnione od podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3b) ustawy, jako odszkodowanie wypłacone na podstawę wyroku sądu, nie związane z działalnością gospodarczą i mające na celu pokrycie szkody rzeczywistej w postaci utraty prawa użytkowania wieczystego gruntu przez dawnego właściciela nieruchomości.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.


Zgodnie z generalną zasadą wyrażoną w art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r., poz. 361, z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W odniesieniu do skutków podatkowych otrzymanego odszkodowania, wskazać należy, że stanowi ono co do zasady przychód w rozumieniu art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W myśl tego przepisu, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14 - 15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19, art. 20 ust. 3 i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Powyższe nie oznacza, że wszystkie odszkodowania podlegają opodatkowaniu. Niektóre z nich, wymienione w katalogu zwolnień przedmiotowych określonym w art. 21 ust. 1 ustawy, korzystają ze zwolnienia od podatku. Jednakże należy podkreślić, że korzystanie z każdej preferencji podatkowej, w tym zwolnienia od podatku, jest możliwe wyłącznie w sytuacji, gdy spełnione są wszelkie przesłanki określone w przepisie stanowiącym podstawę prawną danej preferencji.

Zgodnie z aktualnie obowiązującą treścią art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, oraz otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94, z późn. zm.), z wyjątkiem:

  1. określonych w prawie pracy odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę,
  2. odpraw pieniężnych wypłacanych na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników,
  3. odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia funkcjonariuszom pozostającym w stosunku służbowym,
  4. odszkodowań przyznanych na podstawie przepisów o zakazie konkurencji,
  5. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą,
  6. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, lub na zasadach, o których mowa w art. 30c,
  7. odszkodowań wynikających z zawartych umów lub ugód innych niż ugody sądowe.

Natomiast w zakresie zwolnienia wynikającego z powołanego art. 21 ust. 1 pkt 3b ww. ustawy, mieszczą się tylko inne niż ww. wymienione odszkodowania otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub tej ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań lub zadośćuczynień:

  1. otrzymanych w związku z prowadzoną działalności gospodarczą,
  2. dotyczących korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

Powołane uregulowania prawne wskazują jednoznacznie, że nie wszystkie odszkodowania otrzymane przez osoby fizyczne wolne są od od podatku dochodowego. Ze zwolnienia przedmiotowego na podstawie w art. 21 ust. 1 pkt 3 cyt. ustawy, korzystają jedynie te odszkodowania, których wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw bądź postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 Kodeksu pracy, z wyjątkiem wyłączonych ze zwolnienia wolą ustawodawcy. Nie jest więc wystarczające, aby w przepisach prawa określone były same tylko przesłanki powodujące powstanie roszczenia o odszkodowanie.

Natomiast w zakresie zwolnienia wynikającego z powołanego art. 21 ust. 1 pkt 3b ww. ustawy, mieszczą się tylko inne niż ww. wymienione odszkodowania otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej, obejmujące tzw. szkodę rzeczywistą, czyli poniesione straty, a nie dotyczące korzyści.

Jak wynika z wniosku, wyrokiem z dnia 6 marca 2015 r. Sąd Okręgowy I Wydział Cywilny w oparciu o przepis art. 160 k.p.a. zasądził od Skarbu Państwa reprezentowanego przez Prezydenta m.st. Warszawy na rzecz Elżbiety J. - G. (Wnioskodawczyni) kwotę 300.000 zł jako część odszkodowania za szkodę z naruszeniem prawa decyzji w przedmiocie odmowy przyznania prawa własności czasowej do nieruchomości warszawskiej. Wnioskodawczyni wystąpiła o przyznanie pozostałej części odszkodowania za ww. szkodę.

W myśl art. 160 § 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1071, z późn. zm.) stronie, która poniosła szkodę na skutek wydania decyzji z naruszeniem przepisu art. 156 § 1 Kodeksu albo stwierdzenia nieważności takiej decyzji, służy roszczenie o odszkodowanie za poniesioną rzeczywistą szkodę, chyba że ponosi ona winę za powstanie okoliczności wymienionych w tym przepisie. Natomiast zgodnie z art. 160 § 2 Kodeksu postępowania administracyjnego do odszkodowań stosuje się przepisy Kodeksu cywilnego, z wyłączeniem art. 418 tego Kodeksu.

Odszkodowanie przysługuje od organu, który wydał decyzję z naruszeniem przepisu art. 156 § 1, chyba że winę za powstanie okoliczności wymienionych w ww. przepisie ponosi inna strona postępowania dotyczącego tej decyzji; w tym ostatnim przypadku roszczenie o odszkodowanie służy w stosunku do strony winnej powstania tych okoliczności, o czym stanowi art. 160 § 3 Kodeksu postępowania administracyjnego.

Jednocześnie zgodnie z § 4 tego artykułu o odszkodowaniu przysługującym od organu wymienionego w § 1 orzeka organ administracji publicznej, który stwierdził nieważność decyzji z powodu naruszenia przepisu art. 156 § 1 albo stwierdził - w myśl art. 158 § 2 - że decyzja została wydana z naruszeniem przepisu art. 156 § 1. Dochodzenie odszkodowania od strony winnej powstania okoliczności wymienionych w art. 156 § 1 następuje w postępowaniu przed sądem powszechnym.

Przepis art. 160 został jednakże uchylony z dniem 1 września 2004 r. przez art. 2 pkt 2 ustawy z dnia 17 czerwca 2004 r. o zmianie ustawy - Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 162, poz. 1692). Jednocześnie na mocy art. 5 ww. nowelizacji stosuje się go w tych sprawach, w których decyzja nieważnościowa (art. 156 § 1 Kodeksu postępowania administracyjnego) stała się ostateczna przed dniem 1 września 2004 r. Natomiast wydanie w tym trybie decyzji po tej dacie skutkuje objęciem wniosku odszkodowawczego regulacją art. 417 § 2 Kodeksu cywilnego, a zatem jego rozpoznanie następuje przed sądem powszechnym.

W myśl art. 417 § 1 Kodeksu cywilnego, za szkodę wyrządzoną przez niezgodne z prawem działanie lub zaniechanie przy wykonywaniu władzy publicznej ponosi odpowiedzialność Skarb Państwa lub jednostka samorządu terytorialnego lub inna osoba prawna wykonująca tę władzę z mocy prawa.

Jeżeli wykonywanie tych zadań z zakresu władzy publicznej zlecono, na podstawie porozumienia, jednostce samorządu terytorialnego albo innej osobie prawnej, solidarną odpowiedzialność za wyrządzoną szkodę ponosi ich wykonawca oraz zlecająca je jednostka samorządu terytorialnego albo Skarb Państwa (art. 417 § 2 Kodeksu cywilnego).

W niniejszej sprawie istotne jest, że przepis art. 160 Kodeksu postępowania administracyjnego, na podstawie którego orzeczono o odszkodowaniu jest przepisem, który określa zasady ustalania odszkodowania. Z wniosku nie wynika, że zachodzi jakakolwiek przesłanka negatywna wskazana w art. 21 ust. 1 pkt 3 lit. a)-g) ustawy. Skoro tak, to odszkodowanie wypłacone i te, które będzie wypłacone na podstawie powołanych powyżej przepisów korzysta ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Podsumowując, należy zgodzić się ze stanowiskiem Wnioskodawczyni, że zarówno od wypłaconej kwoty odszkodowania, jak i w przypadku zasądzenia w toczącym się postępowaniu dodatkowej kwoty odszkodowania, nie zaistniał oraz nie zaistnieje obowiązek zapłaty podatku dochodowego.

Z uwagi na fakt, że w przedmiotowej sprawie do odszkodowania przyznanego, lub które zostanie przyznane, zastosowanie ma zwolnienie wynikające z art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zatem pytanie Wnioskodawczyni w części dotyczącej zastosowania art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy jest bezprzedmiotowe.

Odnosząc się natomiast do powołanej przez Wnioskodawczynię interpretacji indywidualnej należy stwierdzić, że interpretacja ta zapadła w indywidualnej sprawie i nie jest wiążąca dla organu wydającego przedmiotową interpretację.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.


Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2ww. ustawy). Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji
Dołącz do zarejestrowanych użytkowników i korzystaj wygodnie z epodatnik.pl.   Rejestracja jest prosta, szybka i bezpłatna.

Reklama

Przejrzyj zasięgi serwisu epodatnik.pl od dnia jego uruchomienia. Zobacz profil przeciętnego użytkownika serwisu. Sprawdź szczegółowe dane naszej bazy mailingowej. Poznaj dostępne formy reklamy: display, mailing, artykuły sponsorowane, patronaty, reklama w aktywnych formularzach excel.

czytaj

O nas

epodatnik.pl to źródło aktualnej i rzetelnej informacji podatkowej. epodatnik.pl to jednak przede wszystkim źródło niezależne. Niezależne w poglądach od aparatu skarbowego, od wymiaru sprawiedliwości, od inwestorów kapitałowych, od prasowego mainstreamu.

czytaj

Regulamin

Publikacje mają charakter informacyjny. Wydawca dołoży starań, aby informacje prezentowane w serwisie były rzetelne i aktualne. Treści prezentowane w serwisie stanowią wyraz przekonań autorów publikacji, a nie źródło prawa czy urzędowo obowiązujących jego interpretacji.

czytaj