Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi
IPTPB2/4511-688/15-2/SŻ
z 18 stycznia 2016 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613, z późn. zm.) w związku z art. 16 ustawy z dnia 10 września 2015 r. o zmianie ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1649) oraz § 5 pkt 3 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r., poz. 643), Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 26 października 2015 r. (data wpływu 2 listopada 2015 r.) o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym odszkodowania za szkody powstałe w uprawach rolnych i drzewostanie – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 2 listopada 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym odszkodowania za szkody powstałe w uprawach rolnych i drzewostanie.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca jest właścicielem gospodarstwa rolnego o powierzchni 5,68 ha w rozumieniu ustawy z dnia 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym (Dz. U. z 2006 r. Nr 136, poz. 969, z późn. zm.). Części działek nr 693 i nr 709 niezbędne do realizacji inwestycji „…” z mocy prawa stały się własnością Skarbu Państwa, na mocy decyzji Wojewody …nr 3/13 z dnia 21 maja 2013 r. o pozwoleniu na realizację inwestycji w zakresie budowli przeciwpowodziowych z dniem, w którym decyzja ta stała się ostateczną tj. z dniem 24 czerwca 2013 r. Decyzja powyższa wydana została na podstawie ustawy z dnia 8 lipca 2010 r. o szczególnych zasadach przygotowania do realizacji inwestycji w zakresie budowli przeciwpowodziowych (Dz. U. Nr 143, poz. 963). Decyzji tej nadano rygor natychmiastowej wykonalności. Decyzja zobowiązała do niezwłocznego wydania gruntu oraz uprawniła do faktycznego objęcia gruntu przez inwestora tj. przez Wojewódzki Zarząd Melioracji i Urządzeń Wodnych w …i uprawniła do rozpoczęcia robót budowlanych.

W zakresie robót budowlanych ww. inwestycji wykonano m.in. urządzenia infrastruktury technicznej, o których mowa w art. 143 ust. 1 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2014 r., poz. 518, z późn. zm.) tj. zmodernizowano i wzmocniono wał przeciwpowodziowy, przebudowano przejazd wałowy, wykonano drogę eksploatacyjną z mijankami i zjazdami, wykonano drogę dojazdową do pól. Drogi te połączono z siecią dróg gminnych.

Za przejęty grunt (części działek nr 693 i nr 709) inwestor wypłacił odszkodowanie w dniu 24 października 2013 r.

W dniu 26 listopada 2014 r. pomiędzy WZMiUW w …a Wnioskodawcą podpisana została ugoda dotycząca przedwczesnego wyrębu 182 szt. jabłoni, 100 szt. malin, 30 szt. czarnej porzeczki z przejętego wcześniej gruntu. Na podstawie wymienionej wyżej ugody wypłacone zostało w dniu 22 grudnia 2014 r. odszkodowanie w wysokości 19 027 zł.

Wycena wartości gruntu, jak i jego części składowych została wykonana przez rzeczoznawcę majątkowego w operacie szacunkowym dla ww. inwestycji, na podstawie przepisów:

• ustawy z dnia 8 lipca 2010 r. o szczególnych zasadach przygotowania do realizacji inwestycji w zakresie budowli przeciwpowodziowych (Dz. U. Nr 143, poz. 963),
  

• ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. Nr 102, poz. 651, z pózn. zm.) w zakresie działów III i IV dotyczących wywłaszczenia, pozbawienia praw do nieruchomości, wyceny i określania wartości nieruchomości,
  

• ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks Cywilny (Dz. U. Nr 16, z późn. zm.),
  

• rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 21 września 2004 r. w sprawie wyceny nieruchomości i sporządzania operatu szacunkowego.
  
  

Wnioskodawca pozbawiony został odpłatnie części działek będących częścią Jego gospodarstwa rolnego na rzecz Skarbu Państwa, zniszczone zostały jabłonie, maliny, porzeczki, za które inwestor wypłacił odszkodowanie, od którego Wnioskodawca musi zapłacić podatek dochodowy.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy od otrzymanego odszkodowania za zniszczone jabłonie, maliny i porzeczki należy zapłacić podatek dochodowy od osób fizycznych, czy też zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 120 lit. c) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wymienione wyżej odszkodowania jest wolne od podatku?

Zdaniem Wnioskodawcy, przesłanki zawarte w art. 21 ust. 1 pkt 120 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych są jasne i jednoznaczne:

1. ze zwolnienia opisanego w tym przepisie korzysta właściciel gruntu wchodzącego w skład gospodarstwa rolnego,
2. na gruntach tych prowadzone są prace związane z budową urządzeń infrastruktury technicznej wskazane w tym artykule,
3. w wyniku tych prac powstały szkody w uprawach rolnych lub drzewostanie,
4. zawarta została umowa (ugoda) pomiędzy właścicielem gruntu a inwestorem, który na podstawie odrębnych przepisów uprawniony jest do prowadzenia tej inwestycji.
   
   

Na podstawie opisanego wyżej stanu faktycznego należy stwierdzić, że wszystkie te przesłanki zostały spełnione.

Zgodnie z art. 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r., poz. 361, z późn. zm.) zwanej dalej „ustawą”, opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 51, 52, 52a i 52c oraz dochody, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatków.

Moment powstania przychodu określa art. 11 ust. 1 ww. ustawy. Zgodnie z tym przepisem przychodami (...) są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Art. 20 ust. 1 ww. ustawy, który WZMiUW w …wskazał jako podstawę opodatkowania w wystawionym Wnioskodawcy PIT-8C za 2014 r. nie wylicza przedmiotowego odszkodowania jako przychód z innych źródeł. Użyty we wskazanym przepisie zwrot „w szczególności” dowodzi, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i można do tej kategorii zaliczyć przychody inne niż te wymienione wprost w przepisie. Należy przy tym pamiętać, że nie każde przysposobienie majątkowe mające konkretny wymiar finansowy otrzymane jako świadczenie pieniężne jest przychodem opodatkowanym, gdyż ważne jest na jakiej podstawie zostało ono wypłacone. O przychodzie z innych źródeł należy mówić, gdy u podatnika występują realne korzyści majątkowe, a nie w przypadku rekompensaty za utracony majątek, jak w przedmiotowej sprawie.

Art. 42a ww. ustawy, który wydaje dyspozycje kto i od jakich należności i świadczeń jest zobowiązany wystawić PIT 8C, również jako wyjątek wskazuje art. 21, w przypadku którego nie ma obowiązku sporządzania informacji o przychodach na wspomnianym druku.

Należy podkreślić, że zwolnienia podatkowe są odstępstwem od zasady powszechności opodatkowania, a przepisy dotyczące zwolnień winny być interpretowane zgodnie z wykładnią językową. Wykluczone jest więc stosowanie wykładni rozszerzającej, jak i zawężającej.

Biorąc pod uwagę powyższe przepisy prawa podatkowego dotyczące przedmiotowego odszkodowania oraz fakt, że ustawa podatkowa wprowadza generalną zasadę, że odszkodowania są wolne od podatku dochodowego i to, że przychody z działalności rolniczej również opodatkowaniu nie podlegają, Wnioskodawca stoi na stanowisku, że wypłacone odszkodowanie jest wolne od podatku dochodowego zgodnie z dyspozycją art. 21 ust. 1 pkt 120 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r., poz. 361, z późn. zm.), zwanej dalej „ustawą”, opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Moment powstania przychodu określa art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z art. 11 ust. 1 ww. ustawy (w brzmieniu obowiązującym w 2014 r.), przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Stosownie do treści art. 20 ust. 1 ww. ustawy, za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Użyty we wskazanym przepisie zwrot „w szczególności” dowodzi, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. O przychodzie podatkowym z innych źródeł należy bowiem mówić w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe.

W myśl art. 42a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują wypłaty należności lub świadczeń, o których mowa w art. 20 ust. 1, z wyjątkiem dochodów (przychodów) wymienionych w art. 21, art. 52, art. 52a i art. 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku, od których nie są obowiązane pobierać zaliczki na podatek lub zryczałtowanego podatku dochodowego, są obowiązane sporządzić informację według ustalonego wzoru o wysokości przychodów i w terminie do końca lutego następnego roku podatkowego przekazać podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika, a w przypadku podatników, o których mowa w art. 3 ust. 2a, urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach opodatkowania osób zagranicznych.

Stosownie do postanowień art. 21 ust. 1 pkt 120 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wolne od podatku dochodowego są odszkodowania wypłacone, na podstawie wyroków sądowych i zawartych umów (ugód), posiadaczom gruntów wchodzących w skład gospodarstwa rolnego, z tytułu:

1. ustanowienia służebności gruntowej,
2. rekultywacji gruntów,
3. szkód powstałych w uprawach rolnych i drzewostanie

–w wyniku prowadzenia na tych gruntach, przez podmioty uprawnione na podstawie odrębnych przepisów, inwestycji dotyczących budowy infrastruktury przesyłowej ropy naftowej i produktów rafinacji ropy naftowej oraz budowy urządzeń infrastruktury technicznej, o których mowa w art. 143 ust. 2 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2004 r. Nr 261, poz. 2603, z późn. zm.).

Natomiast, przepis art. 143 ust. 2 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2015 r., poz. 782) stanowi, że przez budowę urządzeń infrastruktury technicznej rozumie się budowę drogi oraz wybudowanie pod ziemią, na ziemi albo nad ziemią przewodów lub urządzeń wodociągowych, kanalizacyjnych, ciepłowniczych, elektrycznych, gazowych i telekomunikacyjnych.

Z przepisu art. 21 ust. 1 pkt 120 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika więc, że wskazane w nim odszkodowanie korzysta ze zwolnienia od podatku dochodowego od osób fizycznych, gdy są spełnione następujące warunki:

• otrzymuje je posiadacz gruntów wchodzących w skład gospodarstwa rolnego,
  

• odszkodowanie zostaje wypłacone z tytułu wymienionego w przepisie,
  

• podmiot uprawniony na podstawie odrębnych przepisów prowadzi na gruntach wchodzących w skład gospodarstwa rolnego inwestycję związaną z budową infrastruktury przesyłowej ropy naftowej i produktów rafinacji ropy naftowej lub budową urządzeń infrastruktury technicznej, o których jest mowa w art. 143 ust. 2 ustawy o gospodarce nieruchomościami,
  

• źródłem odszkodowania jest wyrok sądowy lub umowa (ugoda) zawarta między stronami.
  
  

Wskazać przy tym należy, że ww. zwolnienie przysługuje tylko i wyłącznie posiadaczom gruntów wchodzących w skład gospodarstwa rolnego, którego to pojęcia ustawa o podatku dochodowym nie definiuje. W celu wyjaśnienia tej kwestii odsyła jednak, zgodnie z dyspozycją art. 2 ust. 4 ww. ustawy, do przepisów ustawy z dnia 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym (Dz. U. z 2013 r., poz. 1381, z późn. zm.).

Stosownie do art. 1 ustawy o podatku rolnym, opodatkowaniu podatkiem rolnym podlegają grunty sklasyfikowane w ewidencji gruntów i budynków jako użytki rolne lub jako grunty zadrzewione i zakrzewione na użytkach rolnych, z wyjątkiem gruntów zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej innej niż działalność rolnicza. Natomiast, art. 2 ust. 1 cytowanej ustawy stanowi, że za gospodarstwo rolne uważa się obszar gruntów, o których mowa w art. 1, o łącznej powierzchni przekraczającej 1 ha lub 1 ha przeliczeniowy, stanowiących własność lub znajdujących się w posiadaniu osoby fizycznej, osoby prawnej albo jednostki organizacyjnej, w tym spółki, nieposiadającej osobowości prawnej.

Należy więc podkreślić, że gospodarstwem rolnym w myśl ustawy o podatku rolnym są grunty o łącznej powierzchni przekraczającej 1 ha lub 1 ha przeliczeniowy. Grunty np. z uwagi na ich różne położenie nie muszą stanowić zorganizowanej całości. Takie rozumienie gospodarstwa rolnego powoduje m.in., że za gospodarstwo należy uznać grunty o powierzchni przekraczającej 1 ha, nawet wówczas, gdy nie istnieje pomiędzy nimi żadna więź ekonomiczna. Jedynym elementem łączącym grunty jest osoba właściciela tego gruntu.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca jest właścicielem gospodarstwa rolnego o powierzchni 5,68 ha w rozumieniu ustawy z dnia 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym (Dz. U. z 2006 r. Nr 136, poz. 969, z późn. zm.). Części działek nr 693 i nr 709 niezbędne do realizacji inwestycji „…”, z mocy prawa stały się własnością Skarbu Państwa, na mocy decyzji Wojewody … nr 3/13 z dnia 21 maja 2013 r. o pozwoleniu na realizację inwestycji w zakresie budowli przeciwpowodziowych, z dniem, w którym decyzja ta stała się ostateczną tj. z dniem 24 czerwca 2013 r. Decyzja powyższa wydana została na podstawie ustawy z dnia 8 lipca 2010 r. o szczególnych zasadach przygotowania do realizacji inwestycji w zakresie budowli przeciwpowodziowych (Dz. U. Nr 143, poz. 963). Decyzji tej nadano rygor natychmiastowej wykonalności.

W zakresie robót budowlanych ww. inwestycji wykonano m.in. urządzenia infrastruktury technicznej, o których mowa w art. 143 ust. 1 ustawy o gospodarce nieruchomościami tj. zmodernizowano i wzmocniono wał przeciwpowodziowy, przebudowano przejazd wałowy, wykonano drogę eksploatacyjną z mijankami i zjazdami, wykonano drogę dojazdową do pól. Drogi te połączono z siecią dróg gminnych.

Za przejęty grunt (części działek nr 693 i nr 709) inwestor wypłacił odszkodowanie w dniu 24 października 2013 r. W dniu 26 listopada 2014 r. pomiędzy WZMiUW w …a Wnioskodawcą podpisana została ugoda dotycząca przedwczesnego wyrębu 182 szt. jabłoni, 100 szt. malin, 30 szt. czarnej porzeczki z przejętego wcześniej gruntu. Na podstawie wymienionej wyżej ugody wypłacone zostało w dniu 22 grudnia 2014 r. odszkodowanie w wysokości 19 027 zł. Wycena wartości gruntu, jak i jego części składowych została wykonana przez rzeczoznawcę majątkowego w operacie szacunkowym dla ww. inwestycji.

Wobec powyższego należy stwierdzić, że otrzymane w 2014 r. przez Wnioskodawcę na mocy ugody z Wojewódzkim Zarządem Melioracji i Urządzeń Wodnych w …- odszkodowanie z tytułu szkód powstałych w uprawach rolnych i drzewostanie wynikających ze zniszczenia jabłoni, malin i porzeczek, na gruncie będącym własnością Wnioskodawcy, wchodzącym w skład Jego gospodarstwa rolnego - jest zwolnione z opodatkowania podatkiem dochodowym na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 120 lit. c) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Tym samym, Wnioskodawca nie ma obowiązku zapłaty podatku dochodowego z tytułu otrzymania tego odszkodowania.

Jednocześnie tutejszy Organ podkreśla, że procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretacje opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku - nie prowadzi postępowania dowodowego. Przedmiotem interpretacji wydanej na podstawie art. 14b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613, z późn. zm.), jest sam przepis prawa. Jeżeli zatem, przedstawiony we wniosku stan faktyczny będzie różnił się od występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie chroniła Wnioskodawcy w zakresie rzeczywiście zaistniałego stanu faktycznego.

Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest ustalanie, czy przedstawiony we wniosku stan faktyczny jest zgodny ze stanem rzeczywistym. Ustalenie stanu rzeczywistego stanowi domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania dowodowego okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w…, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.