Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu
ILPP1/4512-1-156/16-5/AS
z 21 kwietnia 2016 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613, z późn. zm.) oraz § 6 pkt 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r., poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana, przedstawione we wniosku z dnia 29 lutego 2016 r. (data wpływu 4 marca 2016 r.), uzupełnionym pismem – pełnomocnictwem szczególnym w dniu 1 marca 2016 r. oraz pismem z dnia 21 marca 2016 r. (data wpływu 29 marca 2016 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie uznania Wnioskodawcy za podatnika podatku od towarów i usług z tytułu sprzedaży działek powstałych w wyniku podziału – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 4 marca 2016 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie uznania Wnioskodawcy za podatnika podatku od towarów i usług z tytułu sprzedaży działek powstałych w wyniku podziału. W dniach 1 i 29 marca 2016 r. wniosek uzupełniono o pełnomocnictwo i doprecyzowanie opisu sprawy.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca wraz z małżonką posiada prawo własności nieruchomości gruntowej, składającej się z działki gruntu o nr xx, położonej we wsi W., wpisanej do prowadzonej przez Wydział Ksiąg Wieczystych Sądu Rejonowego księgi wieczystej.

Ww. działka nabyta została na mocy zawartej notarialnie umowy z dnia 24 października 2000 r. i jest objęta współwłasnością ustawową małżeńską Wnioskodawcy oraz jego małżonki.

Przedmiotowa nieruchomość gruntowa nie była nigdy wykorzystywana przez Wnioskodawcę, jak i przez jego małżonkę, w jakikolwiek sposób do prowadzenia działalności gospodarczej, jak również z faktu posiadania ww. działki gruntu nie czerpano jakichkolwiek gospodarczych pożytków.

Nieruchomość nie była udostępniana osobom trzecim na podstawie jakichkolwiek umów. Działka gruntu, o której nowa we wniosku, nie była przedmiotem najmu, dzierżawy lub innej czynności o podobnym charakterze. Grunty składające się na ww. nieruchomość, w tym grunty leśne, wykorzystywane były na osobiste potrzeby wypoczynku i rekreacji Wnioskodawcy.

Zarówno Wnioskodawca, jak i jego współmałżonka, nie prowadzą działalności gospodarczej, nie są wpisani do rejestru podmiotów prowadzących działalność gospodarczą, jak i nie figurują we właściwych rejestrach prowadzonych przez organy podatkowe jako czynni podatnicy podatku od towarów i usług.

Według stanu na dzień złożenia niniejszego wniosku, Wnioskodawca nie posiada innych nieruchomości przeznaczonych na sprzedaż oraz nie planuje transakcji nabycia nieruchomości w celu dalszej ich odsprzedaży.

W związku z rozważaną w przyszłości ewentualną sprzedażą części areału ww. nieruchomości gruntowej oraz z uwagi na fakt, że ww. nieruchomość nie została objęta miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, Wnioskodawca uzyskał, niezbędną dla dokonania podziału nieruchomości, decyzję Wójta Gminy z dnia 10 września 2015 r. o warunkach zabudowy oraz podjął działania zmierzające do geodezyjnego podziału nieruchomości na mniejsze działki. Jednocześnie należy nadmienić, że ww. decyzja Wójta Gminy nie dotyczyła całości areału ww. gruntów, ponieważ część posiadanego terenu stanowią lasy.

Z wyjątkiem uzyskania opisanej powyżej decyzji o warunkach zabudowy oraz prowadzonych czynności geodezyjnych w zakresie podziału nieruchomości na mniejsze działki, Wnioskodawca nie podejmował, ani nie zamierza w przyszłości podjąć żadnych dodatkowych działań związanych z przygotowaniem działek do sprzedaży, takich jak: uzbrojenie terenu, ogrodzenie, doprowadzenie przyłączy, działania marketingowe, zamieszczanie ogłoszeń w prasie lub w sieci internet. Jedyną formą informowania potencjalnych nabywców nt. możliwości sprzedaży działek, rozważaną przez Wnioskodawcę, jest umieszczenie w obrębie nieruchomości tablicy informacyjnej.

Ewentualna sprzedaż jednej lub wielu działek powstałych w wyniku podziału działki nr xx, odbywać się będzie za wiedzą i zgodą współmałżonki Wnioskodawcy.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy prawidłowe jest stanowisko Wnioskodawcy, zgodnie z którym, w przypadku sprzedaży działek powstałych w wyniku podziału działki gruntowej nr xx, w warunkach przedstawionych w opisie stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego, nie zostanie on uznany za podatnika podatku od towarów i usług?

Zdaniem Wnioskodawcy, z uwagi na okoliczność, że ani on, ani jego małżonka nie prowadzą działalności gospodarczej i nie są czynnymi podatnikami podatku od towarów i usług, natomiast całokształt okoliczności towarzyszących nabyciu i posiadaniu działki nr xx, a także całokształt opisanych w treści wniosku okoliczności, które towarzyszyć będą ewentualnym transakcjom sprzedaży, nie wskazują na to, że Wnioskodawca występować będzie w ramach ww. opisanych czynności jako osoba prowadząca działalność gospodarczą, a także jako podatnik podatku od towarów i usług. Wskazane powyżej okoliczności jednoznacznie przesądzają o tym, że nie można uznać, iż Wnioskodawca podejmuje lub będzie podejmował aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców. Opisane powyżej czynności Wnioskodawcy nie mają i nie będą miały w przyszłości charakteru profesjonalnego, a jedynie stanowią i stanowić będą narzędzie realizacji prawa do rozporządzenia majątkiem prywatnym.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r., Nr 177, poz. 1054, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą o VAT, opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W świetle art. 2 pkt 6 ustawy o VAT, towarami są rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Zgodnie z art. 2 ust. 22 ustawy o VAT, przez sprzedaż należy rozumieć odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.

Stosownie do regulacji art. 7 ust. 1 ww. ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Zgodnie z art. 195 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r., poz. 121, z późn. zm.), własność tej samej rzeczy może przysługiwać niepodzielnie kilku osobom (współwłasność), natomiast stosownie do treści art. 196 § 1 ww. Kodeksu, współwłasność jest albo współwłasnością w częściach ułamkowych, albo współwłasnością łączną.

Co do zasady, każdy ze współwłaścicieli może rozporządzać swoim udziałem bez zgody pozostałych współwłaścicieli (art. 198 k.c). Rozporządzanie udziałem polega na tym, że współwłaściciel może zbyć swój udział.

Istotą umowy sprzedaży jest to, że sprzedawca zobowiązuje się przenieść na kupującego własność rzeczy i wydać mu rzecz, a kupujący zobowiązuje się rzecz odebrać i zapłacić sprzedawcy cenę.

Artykuł 45 Kodeksu cywilnego definiuje rzeczy jako przedmioty materialne.

Zgodnie z art. 46 § 1 ww. Kodeksu cywilnego, nieruchomościami są części powierzchni ziemskiej stanowiące odrębny przedmiot własności (grunty), jak również budynki trwale z gruntem związane lub części takich budynków, jeżeli na mocy przepisów szczególnych stanowią odrębny od gruntu przedmiot własności.

Z kolei w zakresie pojęcia towarów jako gruntów i ich części, mieści się współwłasność jako prawo do rzeczy wspólnej, w konsekwencji, towarem jest udział w prawie własności nieruchomości.

Zgodnie z treścią uregulowań wspólnotowych, państwa członkowskie mogą uznać za rzeczy udziały i inne równoważne udziałom tytuły prawne, dające ich posiadaczowi prawne lub faktyczne prawo własności lub posiadania nieruchomości lub jej części - art. 15 ust. 2 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 z 21 grudnia 2006 r., s. 1, z późn. zm.).

Zgodnie z art. 31 § 1 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2015 r., poz. 583, z późn. zm.), z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa), obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową, należą do majątku osobistego każdego z małżonków, tak więc właściciel udziału jest równocześnie właścicielem części ułamkowej wspólnego prawa (prawa własności).

W przypadku zbycia udziału w nieruchomości, dotychczasowy współwłaściciel przenosi na nabywcę prawo do rozporządzania tą nieruchomością jak właściciel, w zakresie, w jakim uprawniała go do tego wysokość jego udziału, jednakże istotą wspólności majątkowej małżeńskiej, zarówno ustawowej, jak i umownej, jest to, że każdy z małżonków jest współwłaścicielem poszczególnych składników majątku wspólnego (dorobkowego) na zasadach współwłasności łącznej (bez udziałowej).

Jak wynika z unormowań art. 35 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, w czasie trwania wspólności ustawowej, żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego. Nie może również rozporządzać ani zobowiązywać się do rozporządzania udziałem, który w razie ustania wspólności przypadnie mu w majątku wspólnym lub w poszczególnych przedmiotach należących do tego majątku.

Zgodnie z art. 37 § 1 pkt 1 ww. Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, zgoda drugiego małżonka jest potrzebna do dokonania czynności prawnej prowadzącej do zbycia, obciążenia, odpłatnego nabycia nieruchomości lub użytkowania wieczystego, jak również prowadzącej do oddania nieruchomości do używania lub pobierania z niej pożytków.

Zgodnie z art. 140 ww. ustawy Kodeks cywilny, w granicach określonych przez ustawy i zasady współżycia społecznego, właściciel może, z wyłączeniem innych osób, korzystać z rzeczy zgodnie ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem swego prawa, w szczególności może pobierać pożytki i inne dochody z rzeczy. W tych samych granicach może rozporządzać rzeczą.

Rozporządzanie rzeczą jest drugin spośród wymienionych wyraźnie w art. 140 k.c. uprawnień właściciela do rozporządzania rzeczą (ius disponendi). Wymaga również podkreślenia, że ustawodawca nie definiuje używanego pojęcia rozporządzenia. Nie klasyfikuje też postaci rozporządzenia. W literaturze podkreśla się, że chodzi o uprawnienie do wyzbycia się własności i uprawnienie do obciążania prawa własności. Wyzbycie się własności w pierwszym rzędzie obejmuje dokonywaną (inter vivos) czynność przeniesienia własności, dalej zaś czynność rozporządzenia testamentowego (...) (Edward Gniewek, „Kodeks cywilny, Księga Druga. Własność i inne prawa rzeczowe”. Komentarz, Zakamycze, 2001, Komentarz do art. 140 k.c.). Powyższe prowadzi zatem do wniosku, że dokonanie sprzedaży określonej rzeczy materialnej stanowi naturalny element wykonywania prawa własności.

W świetle definicji zawartej w art. 2 pkt 6 ustawy o VAT, zbycie nieruchomości stanowiącej współwłasność małżeńską, dokonywane przez podatnika, traktowane jest jako czynność odpłatnej dostawy towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, w zw. z art. 7 ust. 1 ustawy, jednakże nie każda czynność stanowiąca dostawę, w rozumieniu art. 7 ustawy, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, gdyż aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Opodatkowanie danej czynności podatkiem od towarów i usług będzie miało miejsce wówczas, jeżeli spełnione zostaną przesłanki o charakterze przedmiotowym, tj. wystąpi czynność podlegająca opodatkowaniu na podstawie przepisu art. 5 ust. 1 ustawy, i podmiotowym, tj. gdy czynność podlegająca opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług zostanie dokonana przez osobę (lub jednostkę organizacyjną) będącą podatnikiem w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, działającą w takim charakterze.

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Przez działalność gospodarczą, na podstawie art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, rozumie się wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody.

Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Zgodnie z ww. definicjami, pojęciem „podatnika podatku od towarów i usług” należy objąć te wszystkie podmioty, które prowadzą określoną działalność występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 z 11 grudnia 2006 r., s. 1, z późn. zm.) „podatnikiem” jest każda osoba prowadząca samodzielnie, w dowolnym miejscu, jakąkolwiek działalność gospodarczą, bez względu na cel, czy też rezultaty takiej działalności. „Działalność gospodarcza” obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, włącznie z górnictwem, działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie.

Za działalność gospodarczą uznaje się w szczególności wykorzystywanie w sposób ciągły, majątku rzeczowego lub wartości niematerialnych w celu uzyskania z tego tytułu dochodu.

Jednocześnie w art. 12 ust. 1 lit. b) Dyrektywy wskazano, że państwa członkowskie mogą uznać za podatnika każdego, kto okazjonalnie dokonuje transakcji związanej z działalnością, o której mowa w art. 9 ust. 1 akapit drugi, w szczególności dostawy terenu budowlanego.

Z uwagi na powyższe, uwzględniając definicję działalności gospodarczej należy stwierdzić, że dostawa towarów będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług tylko w sytuacji, gdy dokonana zostanie przez podmiot o statusie podatnika, który działa w takim charakterze w odniesieniu do tej konkretnie czynności. Natomiast dla stwierdzenia, że dla danej transakcji podmiot jest podatnikiem podatku od towarów i usług, konieczne jest prowadzenie przez niego działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów ustawy o VAT.

Tak więc, osoby fizyczne dokonujące sprzedaży, przekazania lub darowizny towarów stanowiących część ich majątku osobistego (takiego, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży, bądź wykonywania innych czynności w ramach prowadzonej działalności gospodarczej), nie są zaliczane do grona podatników podatku od towarów i usług.

W dalszej konsekwencji, nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje jednorazowych lub okazjonalnych transakcji, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata oraz nie prowadzi zorganizowanej, czy zarejestrowanej działalności gospodarczej. Dokonywanie określonych czynności poza sferą prowadzonej działalności gospodarczej, również nie pozwala na uznanie danego podmiotu za podatnika w zakresie tych czynności.

Mając powyższe na względzie należy stwierdzić, że uznanie, iż dany podmiot w odniesieniu do konkretnej czynności działa jako podatnik podatku od towarów i usług, wymaga oceny każdorazowo odnoszącej się do okoliczności faktycznych danej sprawy.

Z orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 25 września 2011 r. w sprawach połączonych C-180/10 i C-181/10 wynika, że czynności związane ze zwykłym wykonywaniem prawa własności nie mogą same z siebie być uznawane za prowadzenie działalności gospodarczej. Sama liczba i zakres transakcji sprzedaży nie mogą stanowić kryterium rozróżnienia między czynnościami dokonywanymi prywatnie, które znajdują się poza zakresem zastosowania Dyrektywy, a czynnościami stanowiącymi działalność gospodarczą.

Podobnie - zdaniem Trybunału - okoliczność, że przed sprzedażą zainteresowany dokonał podziału gruntu na działki w celu osiągnięcia wyższej ceny łącznej. Całość powyższych elementów może bowiem odnosić się do zarządzania majątkiem prywatnym zainteresowanego.

Inaczej jest natomiast - wyjaśnił Trybunał - w wypadku, gdy zainteresowany podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi Dyrektywy. Zatem, za podatnika należy uznać osobę, która w celu dokonania sprzedaży gruntów angażuje podobne środki, wykazując aktywność w przedmiocie zbycia nieruchomości, porównywalną do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem, tj. działania wykraczające poza zakres zwykłego zarządu majątkiem prywatnym. Chodzi tu przykładowo o nabycie terenu przeznaczonego pod zabudowę, jego uzbrojenie, wydzielenie dróg wewnętrznych, działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działek, wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia, uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy terenu, czy wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru, prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług deweloperskich lub innych tego rodzaju usług o zbliżonym charakterze. Przy czym, na tego rodzaju aktywność „handlową” wskazywać musi ciąg powyżej przykładowo przytoczonych okoliczności, a nie stwierdzenie jedynie faktu wystąpienia pojedynczych z nich.

W tym miejscu podkreślić należy, że wprawdzie pojęcie „majątku prywatnego” nie występuje na gruncie analizowanych przepisów ustawy o VAT, jednakże wynika z wykładni art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, w której zasadnym jest odwołanie się do treści orzeczenia TSUE w sprawie C-291/92 (Finanzamt Uelzen V. Dieter Armbrecht), które dotyczyło kwestii opodatkowania sprzedaży przez osobę będącą podatnikiem podatku od wartości dodanej, części majątku niewykorzystywanej do prowadzonej działalności gospodarczej, a służącej jej do celów prywatnych. „Majątek prywatny”, to zatem taka część majątku danej osoby fizycznej, która nie jest przez nią przeznaczona ani wykorzystywana dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej.

Ze wskazanego powyżej orzeczenia C-291/92 wynika zatem, że podatnik musi w całym okresie posiadania danej nieruchomości wykazywać zamiar wykorzystywania nieruchomości (lub jej części) wyłącznie do celów osobistych.

Mając na uwadze powołane przepisy prawa oraz przedstawiony opis sprawy należy stwierdzić, że Wnioskodawca, w związku z rozważaną sprzedażą działek powstałych z podziału działki stanowiącej współwłasność małżeńską, nie będzie działał w charakterze podatnika, a czynność ta nie nosi znamion działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług.

W przedmiotowej sprawie całokształt okoliczności wskazuje, że będą to działania należące do zakresu zwykłego zarządu majątkiem prywatnym. Tym samym, sprzedaż przez Wnioskodawcę części areału działki xx, stanowiącej współwłasność małżeńską, w ramach jednej lub wielu transakcji, będzie stanowiła zwykłe wykonywanie prawa własności. Sprzedaż wydzielonych części działki stanowiącej współwłasność małżeńską przez Wnioskodawcę, nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, a Wnioskodawca nie będzie występował w takich transakcjach jako podatnik podatku od towarów i usług. Uwzględniając przywołane wyżej przepisy oraz orzecznictwo należy stwierdzić, że w rozpatrywanej sprawie brak jest podstaw do uznania Zainteresowanego - w związku ze sprzedażą działek, które powstaną w przyszłości z podziału działki o nr xx - za podatnika podatku od towarów i usług. Przedmiotowy grunt nie był i nie jest przez Wnioskodawcę wykorzystywany w działalności gospodarczej, opodatkowanej podatkiem od towarów i usług, nie była na nim prowadzona przez Wnioskodawcę oraz jego małżonkę jakakolwiek działalność gospodarcza. Co prawda, Wnioskodawca uzyskał decyzję o warunkach zabudowy oraz podjął działania zmierzające do geodezyjnego podziału gruntu i w przyszłości zostaną wydzielone mniejsze działki gruntu, jednakże powyższych zdarzeń nie można uznać za środki zbliżone do tych, jakie podejmują podmioty zajmujące się profesjonalnie obrotem nieruchomościami, lecz za działania związane z zarządem majątkiem prywatnym.

Brak jest przesłanek świadczących o takiej aktywności sprzedawcy w przedmiocie zbycia tychże nieruchomości, która byłaby porównywalna do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem (brak przesłanek zawodowego - stałego i zorganizowanego charakteru takiej działalności).

W przedmiotowej sprawie brak jest przesłanek pozwalających uznać, że dokonując sprzedaży przedmiotowych działek, Wnioskodawca wystąpi w charakterze podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, prowadzącego działalność gospodarczą, w myśl art. 15 ust. 2 ww. ustawy, polegającą na handlu nieruchomościami.

Jak wcześniej wyjaśniono, aby uznać określoną sprzedaż za opodatkowaną podatkiem VAT, nie wystarcza stwierdzić jedynie dostawę towarów, lecz wymagane jest określenie podmiotu dokonującego dostawy, za występującego w związku ze sprzedażą jako podatnika podatku od towarów i usług.

W rozpatrywanej sprawie, planowaną sprzedaż działek należy uznać za czynność związaną ze zwykłym wykonywaniem prawa własności.

Wnioskodawca zamierza korzystać z przysługującego mu prawa do rozporządzania własnym majątkiem. Ewentualna sprzedaż jednej lub wielu działek gruntu oznaczać będzie działanie w sferze prywatnej, do której unormowania ustawy o podatku od towarów i usług nie mają zastosowania.

Reasumując należy uznać, że Wnioskodawca, dokonując w przyszłości sprzedaży działek powstałych z podziału działki nr xx, stanowiącej współwłasność małżeńską, nie będzie działał w charakterze podatnika podatku od towarów i usług, prowadzącego działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

Zatem ww. transakcja nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W konsekwencji powyższego, Wnioskodawca nie będzie miał obowiązku doliczyć podatku VAT do ceny sprzedaży działki.

Przedstawione przez Wnioskodawcę stanowisko znajduje odzwierciedlenie w licznych interpretacjach indywidualnych, w tym m.in. w interpretacjach:

• Nr ILPP3/4512-1-190/15-4/JO z dnia 2016.01.18 wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu;
• Nr IBPP1/4512-752/15/AR z dnia 2015.12.31 wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach;
• Nr IPTPP3/4512-345/15-7/JM z dnia 2015.12.09 wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi;
• Nr IPPP2/4512-815/15-4/JO z dnia 2015.11.13 wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie;
• Nr IBPP1/4512-567/15/AR z dnia 2015.09.08 wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach;
• Nr ILPP2/4512-1-298/15-2/PR z dnia 2015.06.25 wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu;
• Nr ILPP5/4512-1-67/15-4/KG z dnia 2015.05.13 wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu;
• Nr ILPP5/443-283/14-4/KG z dnia 2015.03.09 wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu.
  
  

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r., Nr 177, poz. 1054, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Stosownie do art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Art. 2 pkt 6 ustawy stanowi, że przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Natomiast w art. 8 ust. 1 ustawy wskazano, że przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (…).

Z uwagi na powyższe uregulowania, sprzedaż gruntu jest dostawą towarów.

W tym miejscu należy wyjaśnić, że prawo dopuszcza, aby własność tej samej rzeczy przysługiwała niepodzielnie kilku osobom. Na tym polega współwłasność w świetle art. 195 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2016 r., poz. 380). Współwłasność nie jest instytucją samodzielną, lecz stanowi odmianę własności i charakteryzuje się tym, że własność rzeczy (ruchomej lub nieruchomej) przysługuje kilku podmiotom. Do współwłasności stosuje się – jeśli co innego nie wynika z przepisów poświęconych specjalnie tej instytucji – przepisy odnoszące się do własności.

Współwłaścicielom przysługują idealne udziały we wspólnym prawie własności. Współwłasność przedstawia się zatem jako prawo własności składające się z zespolonych udziałów (Edward Gniewek, „Kodeks cywilny. Księga Druga. Własność i inne prawa rzeczowe”. Komentarz, Zakamycze 2001, komentarz do art. 195).

W konsekwencji, współwłasność nie cechuje się fizycznym rozgraniczeniem własności określonej rzeczy. Nie można przypisać jej określonego fizycznego składnika w rzeczy wspólnej.

Należy zatem uznać, że udział każdego ze współwłaścicieli jest ze swej istoty szczególną postacią prawną własności.

Art. 196 § 1 ww. Kodeksu stanowi, że współwłasność jest albo współwłasnością w częściach ułamkowych, albo współwłasnością łączną. Współwłasność łączną regulują przepisy dotyczące stosunków, z których ona wynika. Do współwłasności w częściach ułamkowych stosuje się przepisy niniejszego działu (§ 2 cyt. przepisu).

W przypadku współwłasności w częściach ułamkowych, każdy ze współwłaścicieli ma określony ułamkiem udział w rzeczy. Udział wyraża zakres uprawnień współwłaściciela względem rzeczy wspólnej. Współwłaściciel ma względem swego udziału pozycję wyłącznego właściciela. Ze względu na charakter udziału jako wyłącznego prawa współwłaściciela, zasadą jest, że każdy ze współwłaścicieli może rozporządzać swoim udziałem bez zgody pozostałych współwłaścicieli (art. 198 powołanej ustawy). Rozporządzanie udziałem polega na tym, że współwłaściciel może zbyć swój udział. Współwłaściciele są zatem odrębnymi podmiotami prawa.

Zatem, w zakresie pojęcia towarów, np. gruntów, czy budowli, mieści się współwłasność, jako prawo do rzeczy wspólnej. Wobec powyższego, towarem jest także udział w gruncie, czy budowli (w prawie własności nieruchomości). Jest to zgodne z normami unijnymi, według których państwa członkowskie mogą uznać za towary udziały lub inne prawa o charakterze udziałowym, które dają ich posiadaczowi prawne lub faktyczne prawo własności, czy też posiadania nieruchomości – art. 15 ust. 2 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L z 2006 r., Nr 347, str. 1, z późn. zm.).

Jak już wskazano powyżej, istotą dostawy towarów jest przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Czynność ta daje otrzymującemu towar prawo dysponowania rzeczą jak właściciel. Przepis nie wspomina stricte o przeniesieniu prawa własności.

W związku z powyższym, sprzedaż udziału w prawie własności gruntu należy traktować jako dostawę towarów, zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy, która mieści się w zakresie przedmiotowym opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

W tym miejscu należy zauważyć, że samo stwierdzenie, iż podmiot dokonuje czynności podlegających opodatkowaniu, nie jest wystarczającą przesłanką, aby daną czynność opodatkować podatkiem od towarów i usług. Istotnym jest, aby podmiot działał w charakterze podatnika, a więc osoby prowadzącej działalność gospodarczą, w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

Z art. 15 ust. 1 ustawy wynika, że podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Z kolei na podstawie art. 15 ust. 2 ustawy, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Określony w ustawie zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wskazuje, że aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności, konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik.

Definicja działalności gospodarczej zawarta w ustawie ma na tyle uniwersalny charakter, że pozwala na objęcie pojęciem „podatnika” te wszystkie podmioty, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym.

W świetle definicji zawartej w art. 15 ustawy, dla uznania określonych zachowań danego podmiotu za działalność gospodarczą, istotne znaczenie ma ich zorganizowany charakter. Przy czym taka działalność wystąpi również w przypadku wykorzystywania towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych. Zatem dostawa towarów (w tym gruntów) będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w sytuacji, gdy działaniom podmiotu dokonującego tej dostawy, można przypisać znamiona prowadzenia działalności gospodarczej, co w efekcie przesądza o uzyskaniu przez niego statusu podatnika. Dodatkowo należy wskazać, że działalność gospodarcza powinna cechować się stałością, powtarzalnością i niezależnością jej wykonywania, gdyż związana jest z profesjonalnym obrotem gospodarczym.

W kwestii opodatkowania dostawy gruntów, istotne znaczenie ma to, czy w świetle zaprezentowanego we wniosku zdarzenia przyszłego, Wnioskodawca, w celu dokonania sprzedaży działek, podjął aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców, w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, co skutkuje koniecznością uznania go za podmiot prowadzący działalność gospodarczą w rozumieniu tego przepisu, a więc za podatnika podatku od towarów i usług, czy też sprzedaż nastąpiła w ramach zarządu majątkiem prywatnym. Zwykłe nabycie lub sprzedaż rzeczy nie stanowi wykorzystywania w sposób ciągły majątku rzeczowego w celu uzyskania z tego tytułu dochodu, jako że jedynym przychodem z takich transakcji może być ewentualny zysk ze sprzedaży tej rzeczy. Natomiast okoliczność podjęcia m.in. takich czynności jak uzbrojenie terenu, wydzielenie dróg wewnętrznych, uzyskanie przed sprzedażą decyzji o warunkach zagospodarowania terenu (zabudowy), wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru oraz działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działek, wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia, stanowią o takiej aktywności w zakresie obrotu nieruchomościami, które mogą wskazywać, że czynności sprzedającego przybierają formę zawodową (profesjonalną), a w konsekwencji zorganizowaną.

Problem odnoszący się do rozstrzygnięcia, czy sprzedaż działek jest sprzedażą majątku osobistego, czy też stanowi sprzedaż realizowaną przez podatnika prowadzącego w tym zakresie działalność gospodarczą, był przedmiotem orzeczenia TSUE z dnia 15 września 2011 r., w sprawach połączonych C-180/10 i C-181/10.

Z tezy powyższego orzeczenia wynika m.in., że: „osoby fizycznej, która prowadziła działalność rolniczą na gruncie nabytym ze zwolnieniem z podatku od wartości dodanej i przekształconym wskutek zmiany planu zagospodarowania przestrzennego, niezależnej od woli tej osoby w grunt przeznaczony pod zabudowę, nie można uznać za podatnika podatku od wartości dodanej w rozumieniu art. 9 ust. 1 i art. 12 ust. 1 Dyrektywy 112, zmienionej Dyrektywą 2006/138/WE, kiedy dokonuje ona sprzedaży tego gruntu, jeśli sprzedaż ta następuje w ramach zarządu majątkiem prywatnym tej osoby”.

Trybunał zwrócił uwagę, że inaczej jest w wypadku, gdy zainteresowany podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi Dyrektywy.

Trybunał orzekł ponadto, że liczba i zakres transakcji sprzedaży nie ma charakteru decydującego i nie może stanowić kryterium rozróżnienia między czynnościami dokonywanymi prywatnie, które znajdują się poza zakresem zastosowania dyrektywy, a czynnościami stanowiącymi działalność gospodarczą. Trybunał stwierdził, że dużych transakcji sprzedaży można dokonywać również jako czynności osobistych.

Zatem, jak wynika z powyższego, kryterium decydującym o zaliczeniu transakcji sprzedaży nieruchomości przez osoby fizyczne do działalności gospodarczej, jest podejmowanie aktywnych działań angażujących środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców. W konsekwencji powyższego, dostawę gruntu przeznaczonego pod zabudowę należy uznać za objętą podatkiem od wartości dodanej, pod warunkiem, że transakcja ta nie stanowi jedynie czynności związanej ze zwykłym wykonywaniem prawa własności.

W przypadku, gdy brak jest przesłanek świadczących o aktywności sprzedawcy w przedmiocie zbycia gruntu, która byłaby porównywalna do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem – zbycie gruntu nie stanowi działalności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, lecz mieści się w ramach zarządu majątkiem prywatnym.

Z opisu zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawca wraz z małżonką są właścicielami niezabudowanej działki gruntu, która nie była nigdy wykorzystywana przez nich w jakikolwiek sposób do prowadzenia działalności gospodarczej, jak również z faktu posiadania ww. działki gruntu, nie czerpano jakichkolwiek gospodarczych pożytków. Nieruchomość nie była udostępniana osobom trzecim na podstawie jakichkolwiek umów, nie była przedmiotem najmu, dzierżawy lub innej czynności o podobnym charakterze. Grunty składające się na ww. nieruchomość, w tym grunty leśne, wykorzystywane były na osobiste potrzeby wypoczynku i rekreacji Wnioskodawcy. Zarówno Wnioskodawca, jak i jego współmałżonka, nie prowadzą działalności gospodarczej, nie są wpisani do rejestru podmiotów prowadzących działalność gospodarczą, jak i nie figurują we właściwych rejestrach prowadzonych przez organy podatkowe, jako czynni podatnicy podatku od towarów i usług. Wnioskodawca nie posiada innych nieruchomości przeznaczonych na sprzedaż oraz nie planuje transakcji nabycia nieruchomości w celu dalszej ich odsprzedaży. W związku z rozważaną w przyszłości ewentualną sprzedażą części areału, z uwagi na fakt, że ww. nieruchomość nie została objęta miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, Wnioskodawca uzyskał, niezbędną dla dokonania podziału nieruchomości, decyzję o warunkach zabudowy oraz podjął działania zmierzające do geodezyjnego podziału nieruchomości na mniejsze działki. Decyzja ta nie dotyczyła całości areału ww. gruntów, ponieważ część posiadanego terenu stanowią lasy. Z wyjątkiem uzyskania opisanej powyżej decyzji o warunkach zabudowy oraz prowadzonych czynności geodezyjnych w zakresie podziału nieruchomości na mniejsze działki, Wnioskodawca nie podejmował, ani nie zamierza w przyszłości podjąć żadnych dodatkowych działań związanych z przygotowaniem działek do sprzedaży, takich jak: uzbrojenie terenu, ogrodzenie, doprowadzenie przyłączy, działania marketingowe, zamieszczanie ogłoszeń w prasie lub w sieci internet. Jedyną formą informowania potencjalnych nabywców o możliwości sprzedaży działek, rozważaną przez Wnioskodawcę, jest umieszczenie w obrębie nieruchomości tablicy informacyjnej.

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą kwestii ustalenia, czy w przypadku sprzedaży nowopowstałych w wyniku podziału działek gruntu, zostanie on uznany za podatnika podatku od towarów i usług.

Z zawartego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego nie wynika taka aktywność Wnioskodawcy, która wykraczałaby poza ramy czynności związanych ze zwykłym wykonywaniem prawa własności. Wnioskodawca nie podjął ciągu działań, które wskazywałyby na aktywność w zakresie obrotu nieruchomościami.

W przedmiotowej sprawie należy zatem uznać, że Wnioskodawca, dokonując sprzedaży udziału (wynikającego ze wspólności majątkowej małżeńskiej) w działkach będących przedmiotem wniosku, nie będzie działał w charakterze podatnika, a czynność ta nie będzie nosiła znamion działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. Sprzedaż ta będzie stanowiła zwykłe wykonywanie prawa własności. Skutkiem powyższego, transakcja zbycia przez Wnioskodawcę przedmiotowych działek, nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W oparciu o przedstawione przez Wnioskodawcę zdarzenie przyszłe oraz przepisy prawne mające w tym zakresie zastosowanie, należy stwierdzić, że sprzedaż udziału w nowopowstałych działkach gruntu, nie mieści się w definicji działalności gospodarczej, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy.

Tym samym, sprzedaż ta nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Zainteresowany, w związku z tą dostawą będzie korzystał z przysługującego mu prawa do rozporządzania prywatnym majątkiem, co oznacza, że nie będzie wypełniał przesłanek zdefiniowanych w art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy, i nie wystąpi w roli podatnika podatku od towarów i usług, pod warunkiem, że przed dokonaniem sprzedaży nie będzie podejmował działań wykraczających poza zakres zarządu majątkiem prywatnym.

Reasumując, w przypadku sprzedaży działek powstałych w wyniku podziału działki opisanej we wniosku, Wnioskodawca nie zostanie uznany za podatnika podatku od towarów i usług.

W tym miejscu należy wskazać, że zgodnie z art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613, z późn. zm.), minister właściwy do spraw finansów publicznych, na wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną).

Wobec powyższego, udzielona interpretacja indywidualna jest wiążąca tylko dla Wnioskodawcy, a nie dla jego małżonki, będącej współwłaścicielem sprzedawanych gruntów.

Zauważa się, że organ podatkowy jest ściśle związany przedstawionym we wniosku opisem sprawy. Wnioskodawca ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu sprawy. Podkreślenia wymaga, że interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji, pokrywał się będzie ze stanem faktycznym podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku.

A zatem, należy zaznaczyć, że wydając przedmiotową interpretację, tut. Organ oparł się na wynikającym z treści wniosku opisie zdarzenia przyszłego. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu opisanego zdarzenia przyszłego, udzielona interpretacja traci swą aktualność.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację – w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.