Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi
1061-IPTPB2.4511.210.2016.2.MK
z 10 czerwca 2016 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613, z późn. zm.) oraz § 5 pkt 3 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r., poz. 643), Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko – przedstawione we wniosku z dnia 7 marca 2016 r. (data wpływu 9 marca 2016 r.), uzupełnionym pismem z dnia 21 maja 2016 r. (data wpływu 25 maja 2016 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków podatkowych Wnioskodawczyni w związku ze zbyciem przez spadkodawcę nieruchomości uprzednio wywłaszczonej – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 9 marca 2016 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków podatkowych Wnioskodawczyni w związku ze zbyciem przez spadkodawcę nieruchomości uprzednio wywłaszczonej.

Wniosek nie spełniał wymogów, określonych w art. 14b § 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613, z późn. zm.), w związku z powyższym pismem z dnia 16 maja 2016 r., Nr 1061-IPTPB2.4511.210.2016.1.MK, wezwano Wnioskodawczynię, na podstawie art. 169 § 1 w zw. z art. 14h ustawy Ordynacja podatkowa, do jego uzupełnienia w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania, pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia.

Wezwanie wysłane zostało w dniu 16 maja 2016 r. (skutecznie doręczone w dniu 20 maja 2016 r.). W dniu 25 maja 2016 r. (nadano w dniu 24 maja 2016 r.) wpłynęło uzupełnienie wniosku.

We wniosku i jego uzupełnieniu przedstawiono następujący stan faktyczny:

W dniu 21 października 2011 r., decyzją Starostwa Powiatowego …., została zwrócona mamie Wnioskodawczyni, ….., część nieruchomości wywłaszczona w dniu 4 listopada 1970 r. przez Miasto …... Powodem wywłaszczenia była budowa garaży dla pobliskiego osiedla mieszkaniowego. Inwestycji tej nie zrealizowano. Wywłaszczenia dokonano na podstawie przepisów ustawy z dnia 12 marca 1958 r. o zasadach i trybie wywłaszczania nieruchomości (Dz. U. z 1958 r., Nr 17, poz. 70). Na dzień wywłaszczenia mama Wnioskodawczyni była właścicielką nieruchomości gruntowej, którą otrzymała wcześniej od rodziców. Odzyskana część nieruchomości gruntowej stanowiła ok. ¼ wywłaszczonej wcześniej działki. Za pozostałe ¾ działki nigdy nie wypłacono odszkodowania.

W dniu 17 marca 2015 r. mama Wnioskodawczyni sprzedała odzyskaną część nieruchomości właścicielom sąsiedniej nieruchomości. Zbycie nieruchomości nie nastąpiło w wykonywaniu działalności gospodarczej.

W dniu 10 maja 2015 r. mama Wnioskodawczyni zmarła. Dnia 30 czerwca 2015 r. w kancelarii notarialnej sporządzono akt poświadczenia dziedziczenia. Wnioskodawczyni jest jedyną córką i osobą dziedziczącą po zmarłej.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy Wnioskodawczyni, jako spadkobierczyni po zmarłej mamie, jest zobowiązana do zapłaty podatku dochodowego z tytułu nabycia przez zmarłą (tytułem zwrotu prawa własności) i zbycia ww. nieruchomości przed upływem 5 lat?

Zdaniem Wnioskodawczyni, jeżeli nabycie nastąpiło poprzez zwrot prawa własności decyzją Starostwa Powiatowego ….., ani Jej mama, ani Ona jako spadkobierczyni nie mają obowiązku płacenia podatku dochodowego od osób fizycznych od powyższego nabycia i zbycia przed upływem 5 lat.

W uzupełnieniu wniosku Wnioskodawczyni doprecyzowała własne stanowisko stwierdzając, że przychód uzyskany ze zbycia zwróconej części nieruchomości przez Jej zmarłą mamę nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Zwrot nieruchomości wcześniej wywłaszczonej nie stanowi nabycia nieruchomości. Wywłaszczenie nieruchomości pozbawia właściciela prawa własności na rzecz Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego. Ustawodawca zobowiązuje instytucję wywłaszczającą do wykorzystania nieruchomości zgodnie z celem wywłaszczenia. W przypadku niewykorzystania wywłaszczonej nieruchomości zgodnie z celem wywłaszczenia istnieje możliwość zwrotu, czyli przywrócenia stosunków własnościowych sprzed wydania decyzji o wywłaszczeniu. Zwrot nieruchomości jest powrotem do stosunków prawnych sprzed wywłaszczenia. W związku z tym decyzja o zwrocie wywłaszczonej nieruchomości nie tworzy prawa własności do nieruchomości, lecz tylko przywraca stosunki własnościowe sprzed wywłaszczenia i zwrot taki, nie stanowi nabycia nieruchomości w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r., poz. 361, z późn. zm.).

Zatem, przychód uzyskany ze zbycia części nieruchomości przed upływem pięcioletniego terminu od chwili zwrotu, nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 97 § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613, z późn. zm.), spadkobiercy podatnika, z zastrzeżeniem § 2, przejmują przewidziane w przepisach prawa podatkowego majątkowe prawa i obowiązki spadkodawcy.

Zgodnie zaś z art. 98 § 1 ww. ustawy, do odpowiedzialności spadkobierców za zobowiązania podatkowe spadkodawcy stosuje się przepisy Kodeksu cywilnego o przyjęciu i odrzuceniu spadku oraz o odpowiedzialności za długi spadkowe.

Zgodnie z art. 100 § 1 ustawy Ordynacja podatkowa, organy podatkowe właściwe ze względu na ostatnie miejsce zamieszkania spadkodawcy orzekają w odrębnych decyzjach o zakresie odpowiedzialności poszczególnych spadkobierców lub określają wysokość nadpłaty albo zwrotu podatku.

W decyzji organ podatkowy określa wysokość znanych w dniu otwarcia spadku zobowiązań spadkodawcy, o których mowa w art. 98 § 1 i 2, z zastrzeżeniem § 2a (art. 100 § 2 ustawy Ordynacja podatkowa).

Wydając decyzję, organ podatkowy określa prawidłową wysokość zobowiązania podatkowego, wysokość poniesionej straty uprawniającej spadkobierców do skorzystania, zgodnie z przepisami prawa podatkowego, z ulg podatkowych, wysokość nadpłaty lub zwrotu podatku, jeżeli ich wysokość jest inna niż wykazana w deklaracji złożonej przez spadkodawcę albo spadkodawca deklaracji nie złożył (art. 100 § 2a ww. ustawy).

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r., poz. 361, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)–c) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jednym ze źródeł przychodów jest odpłatne zbycie:

1. nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
2. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
3. prawa wieczystego użytkowania gruntów

-jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

Podkreślić należy, że przepis art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych formułuje generalną zasadę, że sprzedaż nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, stanowi przychód, z którego dochód podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym. Zatem, w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości lub ich części, oraz udziału w nieruchomości i praw, decydujące znaczenie w kwestii opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych ma moment (data) nabycia.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że w dniu 21 października 2011 r., decyzją Starostwa Powiatowego, mamie Wnioskodawczyni została zwrócona część nieruchomości, która została wywłaszczona przez Miasto w dniu 4 listopada 1970 r. Powodem wywłaszczenia była budowa garaży dla pobliskiego osiedla mieszkaniowego. Inwestycji tej nie zrealizowano. Wywłaszczenia dokonano na podstawie przepisów ustawy z dnia 12 marca 1958 r. o zasadach i trybie wywłaszczania nieruchomości (Dz. U. z 1958 r., Nr 17, poz. 70). Na dzień wywłaszczenia mama Wnioskodawczyni była właścicielką nieruchomości gruntowej, którą otrzymała wcześniej od rodziców. Odzyskana część nieruchomości gruntowej stanowiła ok. ¼ wywłaszczonej wcześniej działki. Od pozostałej części nie wypłacono odszkodowania.

W dniu 17 marca 2015 r. mama Wnioskodawczyni sprzedała odzyskaną część nieruchomości, a zbycie nieruchomości nie nastąpiło w wykonywaniu działalności gospodarczej.

W dniu 10 maja 2015 r. mama Wnioskodawczyni zmarła. W dniu 30 czerwca 2015 r. w kancelarii notarialnej sporządzono akt poświadczenia dziedziczenia – Wnioskodawczyni jest jedyną córką i osobą dziedziczącą po zmarłej (spadkobierczynią).

W niniejszej sprawie istotna jest kwestia ustalenia, czy zwrot na rzecz mamy Wnioskodawczyni części nieruchomości uprzednio wywłaszczonej, którego to zwrotu dokonano decyzją administracyjną z dnia 21 października 2011 r., stanowi jej nabycie w myśl art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W rozpatrywanej sprawie wskazać należy, że wywłaszczenie nieruchomości jest instytucją, za pomocą której Państwo wkracza w sferę indywidualnych praw obywateli dla osiągnięcia celów o szczególnej doniosłości publicznej. W drodze decyzji, dochodzi m.in. do pozbawienia dotychczasowego właściciela prawa własności nieruchomości, z drugiej zaś strony przejścia prawa własności na rzecz Skarbu Państwa lub Gminy. Jednocześnie ustawa z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2015 r., poz. 1774, z późn. zm.), zawiera swoistą gwarancję, że wywłaszczona nieruchomość będzie wykorzystywana wyłącznie zgodnie z celem, na który dokonano wywłaszczenia. Gwarancją tą, jest instytucja zwrotu nieruchomości w przypadku, kiedy nieruchomość stała się zbędna z punktu widzenia celu na jaki dokonano wywłaszczenia.

Zgodnie z art. 136 ust. 2 ww. ustawy o gospodarce nieruchomościami, w razie powzięcia zamiaru użycia wywłaszczonej nieruchomości lub jej części na inny cel niż określony w decyzji o wywłaszczeniu, właściwy organ zawiadamia poprzedniego właściciela lub jego spadkobiercę o tym zamiarze, informując równocześnie o możliwości zwrotu wywłaszczonej nieruchomości.

W myśl art. 136 ust. 3 ww. ustawy, poprzedni właściciel lub jego spadkobierca mogą żądać zwrotu wywłaszczonej nieruchomości lub jej części, jeżeli, stosownie do przepisu art. 137, stała się ona zbędna na cel określony w decyzji o wywłaszczeniu. Z wnioskiem o zwrot nieruchomości lub jej części występuje się do starosty, wykonującego zadanie z zakresu administracji rządowej, który zawiadamia o tym właściwy organ. Warunkiem zwrotu nieruchomości jest zwrot przez poprzedniego właściciela lub jego spadkobiercę odszkodowania lub nieruchomości zamiennej, stosownie do art. 140.

W świetle powyższego, decyzja o zwrocie nieruchomości powoduje przejście prawa własności na dotychczasowego właściciela, jednakże nie kreuje tego prawa; przywraca tylko wcześniej panujące stosunki prawnorzeczowe. W związku z tym, w momencie zwrotu nieruchomości (uprzednio wywłaszczonej) nie następuje nabycie, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Ma miejsce restytucja stosunków sprzed wywłaszczenia, tj. zwrot prawa własności do nieruchomości na rzecz poprzedniego właściciela. Zwrot uprzednio wywłaszczonej nieruchomości, do którego dochodzi na podstawie decyzji administracyjnej, jest więc zdarzeniem prawnym zmieniającym podmiotową stronę stosunku prawnorzeczowego odnośnie zwracanej nieruchomości, przywraca wcześniej panujące stosunki prawnorzeczowe.

Reasumując stwierdzić należy, że na dzień wywłaszczenia nieruchomości, tj. 4 listopada 1970 r. zmarła mama Wnioskodawczyni była właścicielką wywłaszczonej nieruchomości. Zwrot części wywłaszczonej nieruchomości nastąpił na rzecz poprzedniego właściciela, czyli mamy Wnioskodawczyni w dniu 21 października 2011 r. W dniu 17 marca 2015 r. mama Wnioskodawczyni dokonała sprzedaży zwróconej jej części nieruchomości, natomiast w dniu 10 maja 2015 r. mama Wnioskodawczyni zmarła.

Mając na uwadze obowiązujące przepisy oraz przedstawiony we wniosku stan faktyczny stwierdzić należy, że przychód uzyskany przez mamę Wnioskodawczyni ze sprzedaży nieruchomości (działki) dokonanej w dniu 17 marca 2015 r., nie podlega w ogóle opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, gdyż upłynął pięcioletni okres, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, bowiem nabycie nieruchomości nastąpiło przed jej wywłaszczeniem w 1970 r. Zatem, Wnioskodawczyni, jako spadkobierczyni po zmarłej mamie, nie jest zobowiązana do zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych z tytułu zbycia przez Jej mamę w 2015 r., nieruchomości zwróconej w części w 2011 r.

Jednocześnie tut. Organ zauważa, że procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretacje opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku – nie prowadzi postępowania dowodowego, dlatego dokumenty dołączone do wniosku nie podlegają ocenie tut. Organu. Przedmiotem interpretacji indywidualnej wydanej na podstawie art. 14b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613, z późn. zm.) jest sam przepis prawa. Jeżeli zatem przedstawiony we wniosku stan faktyczny będzie różnił się od występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie chroniła Wnioskodawczyni w zakresie rzeczywiście zaistniałego stanu faktycznego.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego ….., po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację – w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2016 r., poz. 718). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.