Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi
1061-IPTPB1.4511.342.2016.2.ISL
z 6 lipca 2016 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613, z późn. zm.) oraz § 5 pkt 3 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r., poz. 643), Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko – przedstawione we wniosku z dnia 31 marca 2016 r. (data wpływu 15 kwietnia 2016 r.), uzupełnionym pismem z dnia 17 czerwca 2016 r. (data wpływu 23 czerwca 2016 r.), o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych umorzenia opłaty wraz z odsetkami należnej od rodziców z tytułu pobytu dziecka w pieczy zastępczej – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 15 kwietnia 2016 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych.

Wniosek ten nie spełniał wymogów, o których mowa w art. 14b § 1 i § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, w związku z czym pismem z dnia 14 czerwca 2016 r., Nr 1061-IPTPB1.4511.342.2016.1.ISL, na podstawie art. 169 § 1 w związku z art. 14h wymienionej ustawy, wezwano Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania, pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia.

Wezwanie do uzupełnienia ww. wniosku wysłano w dniu 14 czerwca 2016 r. (data doręczenia 16 czerwca 2016 r.). Wnioskodawca uzupełnił ww. wniosek pismem z dnia 17 czerwca 2016 r. (data wpływu 23 czerwca 2016 r.), nadanym za pośrednictwem ….. w dniu 21 czerwca 2016 r.

We wniosku oraz jego uzupełnieniu przedstawiono następujący stan faktyczny.

Organ I instancji po ponownym rozpatrzeniu sprawy w przedmiocie opłaty za pobyt dziecka w instytucjonalnej pieczy zastępczej:

1. ustalił opłatę za faktyczny pobyt dziecka w placówce opiekuńczo-wychowawczej na terenie Miasta .... w okresie od dnia 5 października 2012 r. do dnia 2 lipca 2013 r. w łącznej kwocie 42 041,16 zł,
2. umorzył w 1/2 części, ustaloną w pkt 1) opłatę za pobyt dziecka, tj. w wysokości 21 020,58 zł,
3. zobowiązał stronę do wniesienia opłaty w wysokości 21 020,59 zł za okres wskazany w pkt 1) na konto Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie Powiatu .....,
4. ustaloną opłatę, o której mowa w pkt 3) rozłożył na 36 rat miesięcznych w wysokości 584 00 zł, 36 rata w wysokości 580,58 zł, płatnych na konto, począwszy od grudnia 2015 r. do dnia 25 każdego miesiąca.
   
   

W uzasadnieniu swojej decyzji Organ I instancji wskazał, co następuje: Postanowieniem Sądu Rejonowego ......, w trybie zarządzenia tymczasowego, małoletni został umieszczony w pogotowiu opiekuńczym. Zgodnie z brzmieniem art. 191 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U. z 2016 r., poz. 575), powiat, na terenie którego funkcjonuje placówka opiekuńczo wychowawcza mogąca przyjąć dziecko, zawiera z powiatem właściwym ze względu na miejsce zamieszkania dziecka przed umieszczeniem go po raz pierwszy w pieczy zastępczej, porozumienie w sprawie średnich miesięcznych wydatków przeznaczonych na utrzymanie dziecka w placówce opiekuńczo wychowawczej. W dniu 4 grudnia 2012 r. Powiat ..... zawarł z Miastem ..... porozumienie, o którym mowa w art. 191 ust. 1 pkt 2 ww. ustawy. W tych okolicznościach Powiat ....., jako powiat pochodzenia dziecka, stosownie do brzmienia art. 196 ww. ustawy został zobowiązany do ponoszenia odpłatności za pobyt małoletniego w placówce opiekuńczo wychowawczej.

Zgodnie z Zarządzeniem Nr .... Prezydenta Miasta .....z dnia 27 marca 2012 r. w sprawie ustalenia miesięcznych wydatków przeznaczonych na utrzymanie dziecka w placówkach opiekuńczo wychowawczych prowadzonych przez Miasto .... (opublikowane w Dzienniku Urzędowym Województwa .... z dnia 30 marca 2012 r., poz. 1087), średnie miesięczne wydatki z tytułu umieszczenia dziecka w Pogotowiu Opiekuńczym Nr 1 .... Prezydent ustalił na kwotę 8 746,00 zł i na tej podstawie Organ I instancji wyliczył koszty utrzymania dziecka w placówce za okres od 5 października 2012 r. do 31 marca 2013 r.

Od dnia 1 kwietnia 2013 r. zgodnie z Zarządzeniem Nr .... Prezydent Miasta .... z dnia 28 marca 2013 r. ustalił średnie miesięczne wydatki na utrzymanie dziecka w Pogotowiu Opiekuńczym Nr 1 ..... na kwotę 6 160,00 zł i ta kwota z kolei stanowiła podstawę do wyliczenia kosztów utrzymania dziecka w placówce w okresie od 1 kwietnia 2013 r. do 2 lipca 2013 r. W związku z powyższym Powiat ..... poniósł za okres od 5 października 2012 r. do dnia 2 lipca 2013 r. łączne wydatki przeznaczone na utrzymanie małoletniego w placówce opiekuńczo wychowawczej w wysokości 70 224,90 zł.

Zgodnie z brzmieniem art. 193 ust. 1 pkt 2 ww. ustawy, „za pobyt dziecka w pieczy zastępczej rodzice ponoszą miesięczną opłatę w wysokości średnich miesięcznych wydatków przeznaczonych na utrzymanie dziecka w placówce opiekuńczo wychowawczej”. Za ponoszenie ww. opłaty, zgodnie z ust. 2, rodzice odpowiadają solidarnie. Jak stanowi ust. 6a, „opłatę, o której mowa w ust. 1, nie ponosi się za okres, w którym dziecko umieszczone w pieczy zastępczej przebywa u rodziców”. Opłatę, o której mowa w art. 193 ust. 1 ww. ustawy ustala w drodze decyzji starosta właściwy ze względu na miejsce zamieszkania dziecka. W tej sytuacji obowiązkiem Organu I instancji było ustalenie opłaty za pobyt małoletniego w placówce opiekuńczo wychowawczej na terenie Miasta .....

Ponieważ zgodnie z zapisem zawartym w art. 193 ust. 2 ww. ustawy za ponoszenie opłaty za pobyt dziecka umieszczonego w pieczy zastępczej rodzice odpowiadają solidarnie, a strona jest samotną matką (co zostało potwierdzone oświadczeniem, że były małżonek nie jest ojcem dziecka oraz odpisem zupełnym aktu urodzenia dziecka, w którym zostały mu nadane tzw. dane kryjące). W takim stanie prawnym i faktycznym osobą zobowiązaną do ponoszenia opłat za pobyt małoletniego w Pogotowiu Opiekuńczym Nr 1 ..... jest wyłącznie strona postpowania tj. matka małoletniego.

Łącznie we wskazanym okresie od dnia 5 października 2012 r. do dnia 2 lipca 2013 r. za faktyczne dni pobytu dziecka w pogotowiu opiekuńczym odpłatność wynosiła kwotę 42 041,16 zł. Kwota ta zgodnie z zapisem art. 193 ust. 6a ww. ustawy stanowi 100% opłaty za faktyczny pobyt w pieczy zastępczej.

Na podstawie pkt 4 uchwały Nr ..... Rady Powiatu ...... z dnia 26 stycznia 2012 r. w sprawie określenia warunków częściowego lub całkowitego umarzania, odraczania terminu płatności, rozłożenia na raty lub odstąpienia od ustalania opłaty ponoszonej za pobyt dziecka w pieczy zastępczej pochodzącego z terenu Powiatu ....., pkt 4 „Kierownik Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie z upoważnienia Starosty ..... wydając decyzję ustalającą odpłatność za pobyt w pieczy zastępczej uwzględnia zasady uchwały nr .... Rady Powiatu ....., biorąc pod uwagę sytuację dochodową, zdrowotną, rodzinną i majątkową osoby zobowiązanej, ustaloną na podstawie zebranej w sprawie dokumentacji.”

W powyższej uchwale dochód rodziny zobowiązanej do wnoszenia opłaty za pobyt dziecka w pieczy zastępczej jest ustalony zgodnie z art. 3 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz. U. z 2015 r., poz. 114, z późn. zm.), cyt.: „Ilekroć w ustawie jest mowa o dochodzie - oznacza to, po odliczeniu kwot alimentów świadczonych na rzecz innych osób: przychody podlegające opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 27, 30b, 30c, 30e ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r., poz. 361, z późn. zm.), pomniejszone o koszty uzyskania przychodu, należny podatek dochodowy od osób fizycznych, składki na ubezpieczenia społeczne niezaliczone do kosztów uzyskania przychodu oraz składki na ubezpieczenie zdrowotne. Na podstawie pkt 5 ppkt 2 ww. uchwały odstąpienie od ustalenia opłaty za pobyt dziecka w pieczy zastępczej może nastąpić, gdy dochód na osobę w gospodarstwie wieloosobowym nie przekracza kwoty 80% najniższego wynagrodzenia netto. Kwota najniższego wynagrodzenia netto wynosi 1 286,16 zł, z czego 80% to 1 028,93 zł. Łączny dochód matki dziecka w rodzinie wskazywany w okresie od stycznia do sierpnia bieżącego roku wynosi kwotę 3 506,98 zł, zatem jest wyższy od 80% dochodu na osobę, tj. kwoty 2 057,86 zł. Jedyną przesłanką wskazującą na możliwość umorzenia w całości lub części ustalonej opiaty za pobyt dziecka w pieczy zastępczej na wniosek lub z urzędu jest pkt 5 ppkt 4 uchwały Rady Powiatu ....., tzn. osoba zobowiązana do opłaty samotnie wychowuje dziecko. Zatem Organ I instancji postanowił jak w pkt 1-4 (na wstępie pisma), tj. umorzył 1/2 części odpłatności za pobyt dziecka w placówce opiekuńczo–wychowawczej w wysokości 21 020,50 zł. Pozostałą część należnej wpłaty rozłożył na 36 rat miesięcznych, których spłatę strona rozpoczęła w grudniu 2015 r.

W związku z powyższym opisem w uzupełnieniu wniosku zadano następujące pytanie:

Czy kwota umorzonych opłat stanowi przychód z innych źródeł skutkujący obowiązkiem wystawienia informacji o jego osiągnięciu na druku PIT-8C przez płatnika?

Zdaniem Wnioskodawcy, przedstawionym w uzupełnieniu wniosku, skoro otrzymywane świadczenia, dodatki i inne kwoty oraz wartość nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych z tytułu szkolenia, o których mowa w art. 31, art. 44 ust. 1, art. 80 ust. 1, art. 81, art. 83 ust. 1 i 4, art. 84 pkt 2 i 3, art. 140 ust. 1 pkt 1 i art. 156 ust. 4 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U. z 2016 r., poz. 575) oraz środki finansowe na utrzymanie lokalu mieszkalnego w budynku wielorodzinnym lub domu jednorodzinnego, o których mowa w art. 83 ust. 2 i art. 84 pkt 1 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej w części przysługującej na umieszczone w rodzinie zastępczej lub rodzinnym domu dziecka dzieci i osoby, które osiągnęły pełnoletność przebywając w pieczy zastępczej są zwolnione z opodatkowania na mocy art. 21 ust. 1 pkt 24 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, to umorzenie opłat od rodziców ustalanych na podstawie tych świadczeń, dokonywane na podstawie szczególnie uzasadnionych okoliczności dotyczących sytuacji finansowej i rodzinnej osób zobowiązanych, nie powinno stanowić przychodu i rodzić obowiązku podatkowego u osób, którym te świadczenia umorzono, a tym samym obowiązku wystawiania PIT-8C przez płatnika. Wnioskodawca stoi na stanowisku, że kwota umorzonej należności rodzica za pobyt dziecka w placówce opiekuńczo wychowawczej nie stanowi przychodu, nie podlega więc obowiązkowemu opodatkowaniu.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zasady opodatkowania dochodów osób fizycznych określają przepisy ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r., poz. 361, z późn. zm.).

Z kolei zasady i formy pomocy rodzinie przeżywającej trudności w wypełnianiu swych funkcji znajdują umocowanie w różnego rodzaju aktach prawnych, do których należy m.in. ustawa z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2015 r., poz. 163, z późn. zm.) oraz ustawa z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U. z 2016 r., poz. 575).

Jak stanowi art. 104 ust. 4 ustawy o pomocy społecznej, w przypadkach szczególnie uzasadnionych, zwłaszcza jeżeli żądanie zwrotu wydatków na udzielone świadczenie, z tytułu opłat określonych w ustawie oraz z tytułu nienależnie pobranych świadczeń w całości lub w części stanowiłoby dla osoby zobowiązanej nadmierne obciążenie lub też niweczyłoby skutki udzielanej pomocy, właściwy organ, który wydał decyzję w sprawie zwrotu należności, o których mowa w ust. 1, na wniosek pracownika socjalnego lub osoby zainteresowanej, może odstąpić od żądania takiego zwrotu, umorzyć kwotę nienależnie pobranych świadczeń w całości lub w części, odroczyć termin płatności albo rozłożyć na raty.

Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 79 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wolne od podatku dochodowego są świadczenia z pomocy społecznej.

Biorąc pod uwagę treść przytoczonego zwolnienia od podatku uznać należy, że do świadczeń z pomocy społecznej, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 79 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zaliczają się wszelkie świadczenia, dla których źródłem jest pomoc społeczna, w tym świadczenie w postaci odstąpienia od żądania zwrotu wydatków lub umorzenia kwoty nienależnie pobranych świadczeń, na podstawie art. 104 ust. 4 ustawy o pomocy społecznej.

Jednocześnie należy zauważyć, że w dniu 1 stycznia 2012 r. weszły w życie przepisy ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, które wprowadziły nowe zasady i formy pomocy rodzinie przeżywającej trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo-wychowawczych. Jak stanowi art. 194 ust. 2 tej ustawy, rada powiatu określa, w drodze uchwały, szczegółowe warunki umorzenia w całości lub w części, łącznie z odsetkami, odroczenia terminu płatności, rozłożenia na raty lub odstępowania od ustalenia opłaty, o której mowa w art. 193 ust. 1 tej ustawy, tj. miesięcznej opłaty za pobyt dziecka w pieczy zastępczej ponoszonej przez rodziców dziecka. Natomiast stosownie do postanowień art. 194 ust. 3 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, starosta na wniosek lub z urzędu, uwzględniając przedmiotową uchwałę, może umorzyć w całości lub w części łącznie z odsetkami, odroczyć termin płatności, rozłożyć na raty lub odstąpić od ustalenia opłaty, o której mowa w art. 193 ust. 1.

W świetle powyższego stwierdzić należy, że obowiązujące od 1 stycznia 2012 r. przepisy ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej nie przewidują możliwości odstąpienia od żądania zwrotu wydatków na zasadach tożsamych z regulacjami zawartymi w art. 104 ust. 4 ustawy o pomocy społecznej. Przewidują natomiast inny rodzaj pomocy rodzinie, np. przyznany na podstawie art. 194 ust. 3 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że postanowieniem Sądu Rejonowego, w trybie zarządzenia tymczasowego, małoletni został umieszczony pogotowiu opiekuńczym. Powiat, na terenie którego funkcjonuje placówka opiekuńczo wychowawcza mogąca przyjąć dziecko, zawarła z powiatem właściwym ze względu na miejsce zamieszkania dziecka przed umieszczeniem go po raz pierwszy w pieczy zastępczej, porozumienie w sprawie średnich miesięcznych wydatków przeznaczonych na utrzymanie dziecka w ww. placówce. Rada Powiatu określiła w drodze uchwały, szczegółowe warunki umorzenia w całości lub w części, łącznie z odsetkami, odroczenia terminu płatności, rozłożenia na raty lub odstępowania od ustalenia tej opłaty. Podstawą prawną do odstąpienia od ustalenia lub umorzenia opłaty wraz z odsetkami jest uchwała Rady Powiatu Nr ..... z dnia 26 stycznia 2012 r. Odstąpienie od ustalenia opłaty za pobyt dziecka w pieczy zastępczej, może nastąpić, gdy dochód na osobę w gospodarstwie wieloosobowym nie przekracza 80% najniższego wynagrodzenia netto. Przesłanką wskazującą na możliwość umorzenia w całości lub w części ustalonej opłaty za pobyt dziecka w pieczy zastępczej na wniosek lub z urzędu na podstawie ww. uchwały Rady Powiatu jest osoba samotnie wychowująca dziecko. W tym stanie prawnym i faktycznym osobą zobowiązaną do ponoszenia opłat za pobyt małoletniego w pogotowiu opiekuńczym jest wyłącznie strona postępowania tj. matka małoletniego. Organ I instancji ustalił opłatę za faktyczny pobyt dziecka w placówce opiekuńczo wychowawczej w okresie od dnia 5 października 2012 r. do dnia 2 lipca 2013 r., umorzył 1/2 części odpłatność za pobyt dziecka w ww. placówce, natomiast pozostałą część należnej wpłaty rozłożył na 36 rat miesięcznych, których spłatę strona rozpoczęła w grudniu 2015 r.

Wobec powyższego należy zauważyć, że w sytuacji, gdy z treści uchwały rady powiatu, o której mowa w art. 194 ust. 2 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej wynika, że po spełnieniu określonych w niej warunków, każdy może skorzystać z dobrodziejstwa umorzenia przedmiotowej opłaty lub odstąpienia od jej ustalenia, uchwała ta ma charakter generalno-abstrakcyjny, a nie indywidualno-konkretny. Dlatego też zastosowane na jej podstawie umorzenie opłaty lub odstąpienie od jej ustalenia nie powoduje powstania przychodu w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Mając na uwadze przedstawiony we wniosku stan faktyczny, w świetle obowiązujących przepisów prawa, stwierdzić należy, że kwota umorzonych przez Wnioskodawcę należności wraz z odsetkami, z tytułu opłat za pobyt dziecka w pieczy zastępczej, nie powoduje powstania u rodzica dziecka przychodu w myśl przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zatem, na Wnioskodawcy nie będzie ciążył obowiązek wystawienia informacji o wypłaconym stypendium, o przychodach z innych źródeł oraz o niektórych dochodach z kapitałów pieniężnych PIT 8C dla osoby, której umorzono należności wraz z odsetkami z tytułu opłat za pobyt dziecka w pieczy zastępczej.

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Informuje się jednocześnie, że wydając indywidualne interpretacje przepisów prawa podatkowego tutejszy Organ obowiązany jest do interpretowania przepisów prawa podatkowego, nie wskazuje natomiast konkretnych kwot przychodów podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. W związku z tym Organ podatkowy nie ustosunkował się do przedstawionych przez Wnioskodawcę obliczeń przychodu podlegającego opodatkowaniu tym podatkiem.

Jeżeli przedstawiony we wniosku stan faktyczny różni się od stanu faktycznego występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie chroniła Wnioskodawcy, w zakresie dotyczącym rzeczywiście zaistniałego stanu faktycznego.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego …., po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2016 r., poz. 718). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.