Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi
1061-IPTPB2.4511.414.2016.2.KR
z 11 sierpnia 2016 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613, z późn. zm.) oraz § 5 pkt 3 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r., poz. 643), Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko – przedstawione we wniosku z dnia 18 maja 2016 r. (data wpływu 18 maja 2016 r.), uzupełnionym pismem z dnia 6 lipca 2016 r. (data wpływu 7 lipca 2016 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych otrzymania środków pieniężnych z polisy ubezpieczeniowej na życie – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 18 maja 2016 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych otrzymania środków pieniężnych z polisy ubezpieczeniowej na życie.

Wniosek nie spełniał wymogów, określonych w art. 14b § 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613, z późn. zm.), w związku z powyższym, pismem z dnia 28 czerwca 2016 r., Nr 1061-IPTPB2.4511.414.2016.1.KR, Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działający w imieniu Ministra Finansów, na podstawie art. 169 § 1 w zw. z art. 14h ustawy Ordynacja podatkowa, wezwał Wnioskodawczynię do usunięcia braków wniosku w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania, pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia.

Wezwanie wysłano w dniu 28 czerwca 2016 r. (skutecznie doręczono dnia 1 lipca 2016 r.), zaś w dniu 7 lipca 2016 r. Wnioskodawczyni uzupełniła ww. wniosek (data nadania 6 lipca 2016 r.).

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

Mama Wnioskodawczyni – … miała ubezpieczony kredyt w …. Na skutek jej choroby i dokumentów przedstawionych w Banku, kredyt został spłacony wcześniej przez Ubezpieczyciela. W związku ze wcześniejszą spłatą kredytu przez Ubezpieczyciela, Bank wystawił na mamę Wnioskodawczyni certyfikat potwierdzający jej ubezpieczenie na życie w ramach pakietu dodatkowego na wypadek zgonu lub zgonu w następstwie wypadku w … S.A. Certyfikat z polisą ubezpieczeniową na wypadek zgonu mamy Wnioskodawczyni, wystawiony przez … nie był ubezpieczeniem związanym z funduszem kapitałowym i nie obejmował dochodów z tytułu inwestowania składki ubezpieczeniowej w związku z umową ubezpieczenia zawartą na podstawie przepisów o działalności ubezpieczeniowej. Certyfikat był ważny od dnia 17 lutego 2014 r. do dnia 17 sierpnia 2014 r., ale w trakcie tych 6-ciu miesięcy mama Wnioskodawczyni zmarła w dniu 6 maja 2014 r. W związku z zaistniałą sytuacją Wnioskodawczyni wystąpiła poprzez … do … o wypłatę kwoty ubezpieczenia, która widniała na certyfikacie. Certyfikat z polisą ubezpieczeniową na wypadek zgonu, wystawiony przez … Bank na rzecz zmarłej matki, nie obejmował dochodów z tytułu inwestowania składki ubezpieczeniowej w związku z umową ubezpieczenia na życie. Z niewiadomych Wnioskodawczyni przyczyn … odmówił Jej wypłaty odszkodowania. W związku z powyższym, Wnioskodawczyni wynajęła prawnika, który podjął negocjacje z Bankiem, skutkujące przejęciem przez … wierzytelności wobec … i podpisaniem ugody przez Wnioskodawczynię z …. Ugoda została zawarta w dniu 9 listopada 2015 r., na podstawie której Bank wypłacił w dniu 3 grudnia 2015 r. sumę ubezpieczenia, widniejącą na certyfikacie, tj. 15 332 zł.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy skoro Bank wypłacił odszkodowanie, a nie firma …, ma zastosowanie przepis mówiący o zwolnieniu z podatku dochodowego, kwot wypłaconych z tytułu ubezpieczenia na życie?

Zdaniem Wnioskodawczyni, doprecyzowanym w uzupełnieniu wniosku, pieniądze wypłacone z tytułu ubezpieczenia są wolne od podatku dochodowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, niezależnie czy wypłaca to Ubezpieczyciel, czy przejmuje wierzytelność Bank i wypłaca sumę ubezpieczenia, skoro podstawą do wypłaty jest certyfikat ubezpieczeniowy.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r., poz. 361, z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a, 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do art. 9 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, dochodem ze źródła przychodów, jeżeli przepisy art. 24-25 oraz art. 30f nie stanowią inaczej, jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów. W świetle powyższego przychód powstaje zatem w każdym przypadku, w którym podatnik uzyskuje realną korzyść.

Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zawierają specyfikację źródeł przychodów, na podstawie których następuje przypisanie konkretnego przychodu do źródła przychodu. Przypisanie do konkretnego źródła przychodów jest istotne, ponieważ w zależności od ustalenia źródła przychodów, dla tego przychodu powstają dalsze skutki podatkowe prowadzące do obliczenia uzyskanego dochodu lub poniesionej straty w danym okresie rozliczeniowym.

W myśl art. 20 ust. 1 ww. ustawy, za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Sformułowanie „w szczególności” dowodzi, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i do tej kategorii zaliczyć można również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. O przychodzie podatkowym z innych źródeł należy mówić w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe.

Zgodnie z art. 11 ust. 1 ww. ustawy, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19, art. 20 ust. 3 i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Natomiast na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy, zwalnia się od podatku kwoty otrzymane z tytułu ubezpieczeń majątkowych i osobowych za wyjątkiem:

1. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą lub prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane zgodnie z art. 27 ust. 1 lub art. 30c,
2. dochodu, o którym mowa w art. 24 ust. 15 i 15a.
   
   

Zgodnie z brzmieniem art. 24 ust. 15 ww. ustawy, dochodem z tytułu inwestowania składki ubezpieczeniowej w związku z umową ubezpieczenia zawartą na podstawie przepisów o działalności ubezpieczeniowej, w przypadku ubezpieczeń związanych z funduszami kapitałowymi, jest różnica między wypłaconą kwotą świadczenia a sumą składek wpłaconych do zakładu ubezpieczeń, które zostały przekazane na fundusz kapitałowy.

Z powyższego przepisu wynika, że dotyczy on dochodów uzyskanych w związku z umową ubezpieczenia zawartą na podstawie przepisów ustawy z dnia 22 maja 2013 r. o działalności ubezpieczeniowej (Dz. U. z 2013 r., poz. 950).

Natomiast na podstawie art. 24 ust. 15a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych dochodem z tytułu inwestowania składki ubezpieczeniowej w związku z umową ubezpieczenia na życie lub dożycie, zawartą na podstawie odrębnych przepisów, w której świadczenie zakładu ubezpieczeń z tytułu dożycia jest:

1. ustalane na podstawie określonych indeksów lub innych wartości bazowych albo
2. równe składce ubezpieczeniowej powiększonej o określony w umowie ubezpieczenia wskaźnik

-jest różnica między wypłaconą kwotą świadczenia a składką wpłaconą do zakładu ubezpieczeń.

Zgodnie z art. 28 ustawy z dnia 11 września 2015 r. o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej (Dz. U. z 2015 r., poz. 1844, z późn. zm.), zakład ubezpieczeń wypłaca odszkodowanie lub świadczenie na podstawie uznania roszczenia uprawnionego z umowy ubezpieczenia w wyniku ustaleń dokonanych w przeprowadzonym przez siebie postępowaniu, o którym mowa w art. 29, zawartej z nim ugody lub prawomocnego orzeczenia sądu.

Z treści art. 805 § 1 i § 2 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r., poz. 121, z późn. zm.), wynika, że przez umowę ubezpieczenia ubezpieczyciel zobowiązuje się, w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa, spełnić określone świadczenie w razie zajścia przewidzianego w umowie wypadku, a ubezpieczający zobowiązuje się zapłacić składkę. Świadczenie ubezpieczyciela polega w szczególności na zapłacie:

1. przy ubezpieczeniu majątkowym – określonego odszkodowania za szkodę powstałą wskutek przewidzianego w umowie wypadku;
2. przy ubezpieczeniu osobowym – umówionej sumy pieniężnej, renty lub innego świadczenia w razie zajścia przewidzianego w umowie wypadku w życiu osoby ubezpieczonej.
   
   

Stosownie do art. 829 § 1 ustawy Kodeks cywilny ubezpieczenie osobowe może w szczególności dotyczyć:

1. przy ubezpieczeniu na życie – śmierci osoby ubezpieczonej lub dożycia przez nią oznaczonego wieku,
2. przy ubezpieczeniu następstw nieszczęśliwych wypadków – uszkodzenia ciała, rozstroju zdrowia lub śmierci wskutek nieszczęśliwego wypadku.
   
   

W myśl art. 831 § 1 Kodeksu cywilnego, ubezpieczający może wskazać jedną lub więcej osób uprawnionych do otrzymania sumy ubezpieczenia w razie śmierci osoby ubezpieczonej; może również zawrzeć umowę ubezpieczenia na okaziciela. Ubezpieczający może każde z tych zastrzeżeń zmienić lub odwołać w każdym czasie.

W świetle art. 832 § 2 Kodeksu cywilnego, jeżeli w chwili śmierci ubezpieczonego nie ma osoby uprawnionej do otrzymania sumy ubezpieczenia, suma ta przypada najbliższej rodzinie ubezpieczonego w kolejności ustalonej w ogólnych warunkach ubezpieczenia, chyba że umówiono się inaczej.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że mama Wnioskodawczyni miała ubezpieczony kredyt w banku. Na skutek choroby mamy, kredyt został spłacony wcześniej przez Ubezpieczyciela. W związku ze wcześniejszą spłatą kredytu przez Ubezpieczyciela, bank wystawił na mamę Wnioskodawczyni certyfikat potwierdzający jej ubezpieczenie na życie w ramach pakietu dodatkowego na wypadek zgonu lub zgonu w następstwie wypadku w … S.A. Certyfikat z polisą ubezpieczeniową na wypadek zgonu mamy Wnioskodawczyni, wystawiony przez bank nie był ubezpieczeniem związanym z funduszem kapitałowym i nie obejmował dochodów z tytułu inwestowania składki ubezpieczeniowej w związku z umową ubezpieczenia zawartą na podstawie przepisów o działalności ubezpieczeniowej. Ww. certyfikat z polisą ubezpieczeniową na wypadek zgonu, wystawiony przez bank, nie obejmował dochodów z tytułu inwestowania składki ubezpieczeniowej w związku z umową ubezpieczenia na życie. Certyfikat był ważny od dnia 17 lutego 2014 r. do dnia 17 sierpnia 2014 r. W dniu 6 maja 2014 r. zmarła mama Wnioskodawczyni. Wnioskodawczyni wystąpiła poprzez bank do … o wypłatę kwoty ubezpieczenia, która widniała na certyfikacie. … odmówił Wnioskodawczyni wypłaty odszkodowania, zaś wierzytelność wobec … przejął bank. W dniu 9 listopada 2015 r. Wnioskodawczyni zawarła ugodę z bankiem, na podstawie której bank wypłacił w dniu 3 grudnia 2015 r. sumę ubezpieczenia, widniejącą na certyfikacie.

Mając na uwadze powołane przepisy prawa oraz przedstawiony opis stanu faktycznego należy stwierdzić, że wypłacone przez bank Wnioskodawczyni środki pieniężne stanowiące sumę ubezpieczenia określoną w Certyfikacie potwierdzającym objęcie matki Wnioskodawczyni ubezpieczeniem na życie, korzystać będzie ze zwolnienia wynikającego z art. 21 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Końcowo wskazać należy, że procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretację opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego podanego we wniosku – nie prowadzi postępowania dowodowego. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest bowiem ustalanie, czy przedstawiony we wniosku stan faktyczny (zdarzenie przyszłe) jest zgodne ze stanem rzeczywistym. Ustalenie stanu rzeczywistego stanowi domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne.

Jeżeli zatem przedstawiony we wniosku stan faktyczny różnić się będzie od występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie chroniła Wnioskodawczyni w zakresie rzeczywiście zaistniałego stanu faktycznego.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację – w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2016 r., poz. 718). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.