Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie
IPPB2/4514-424/16-4/JG1
z 22 września 2016 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 oraz art. 14r ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613, z późn. zm.) oraz § 7 pkt 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r., poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku wspólnym z dnia 24 sierpnia 2016 r. (data wpływu 29 sierpnia 2016 r.) uzupełnionym pismem z dnia 12 września 2016 r. (data wpływu 16 września) będącym odpowiedzią na wezwanie Nr IPPB2/4514-424/16-2/JG1 z dnia 12 września 2016 r. (data nadania 12 września 2016 r., data doręczenia 12 września 2016 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych zawarcia Umowy o Zarządzanie Środkami Pieniężnymi - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 29 sierpnia 2016 r. wpłynął ww. wniosek wspólny o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych zawarcia Umowy o Zarządzanie Środkami Pieniężnymi.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

P. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością [dalej; „Spółka” lub „Wnioskodawca”] zawarła z bankiem mającym siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej [dalej: „Bank”] Umowę o Zarządzanie Środkami Pieniężnymi [dalej; „Umowa”].
Stronami Umowy oprócz Spółki są inne spółki z grupy kapitałowej tj. E. Sp. z o.o., V. Sp. z o.o., Grupa B. Sp. z o.o., G. Sp. z o.o., D. Sp. z o.o. [dalej: „Uczestnicy” lub „Posiadacze Rachunków”], będące polskimi rezydentami podatkowymi.

Bank nie jest podmiotem powiązanym z Wnioskodawcą ani Uczestnikami w rozumieniu art. 11 ust. 1 i 4 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tj. z dnia 30 maja 2014 r. Dz. U. z 2014 r. poz. 851 ze zm.).

Na podstawie Umowy, Bank świadczy na rzecz Wnioskodawcy oraz Uczestników [dalej: „Grupa”] usługę zarządzania środkami pieniężnymi zgromadzonymi na rachunkach bankowych wskazanych w Umowie tj. tzw. usługę cash poolingu. Celem usługi świadczonej przez Bank jest zwiększenie efektywności zarządzania środkami pieniężnymi Spółki oraz Uczestników, a także zwiększenie ich płynności, co pozwoli na osiągnięcie korzyści w postaci optymalizacji zarządzania środkami finansowymi w tym kosztami finansowania i korzyściami odsetkowymi na poziomie Grupy.

Zgodnie z Umową każdy z Uczestników posiada rachunek bankowy, przeznaczony do prowadzenia bieżących rozliczeń na zlecenie [dalej: „Rachunek”]. Natomiast Spółka jako posiadacz główny (tzw. Pool Leader) posiada dwa rachunki bankowe:

• rachunek główny z udostępnionym przez Bank limitem zadłużenia, który służy do wyrównania na koniec każdego dnia roboczego sald na rachunku rozliczeniowym i pozostałych Rachunkach [dalej: „Rachunek Główny”],
  

• rachunek rozliczeniowy pełniący funkcję techniczną w strukturze cash poolingu (nie jest dostępny dla Spółki do składania z niego zleceń w ciągu dnia), [dalej: „Rachunek Rozliczeniowy”].
  

Wszystkie Rachunki stanowią łącznie „Grupę Rachunków”.

Usługa cash poolingu polega na fizycznym zerowaniu na koniec dnia sald rachunków biorących udział w usłudze, przy jednoczesnym uwspólnieniu płynności Grupy, wynikającym z udostępniania wszystkim Uczestnikom w ciągu dnia wszystkich dodatnich środków zgromadzonych na rachunkach Uczestników.

W ramach realizacji usługi cash poolingu każdy Uczestnik jest uprawniony do składania do Banku zleceń na dokonanie płatności ze swojego Rachunku do wysokości indywidualnego limitu płynności określonego w Umowie. Jednocześnie, wartość zleceń nie może przekroczyć limitu płynności Grupy Rachunków, ustalonego jako kwota ogólnodostępnych środków w Grupie Rachunków (suma całkowitej kwoty środków pieniężnych zdeponowanych na wszystkich Rachunkach, pomniejszona o sumę kwot wykorzystanych w tym samym czasie przez innych Uczestników ustalona na dany moment w ciągu dnia).

Zgodnie z postanowieniami Umowy każdorazowy wpływ środków pieniężnych na dany Rachunek powoduje spłatę przez danego Uczestnika całości lub części wykorzystywanego indywidualnego limitu płynności. W przypadku gdy Uczestnik nie dokonuje spłaty wykorzystanego indywidualnego limitu płynności do końca dnia roboczego, jest zobowiązany do zapłaty na rzecz Banku odsetek. Tym niemniej, zgodnie z postanowieniami Umowy indywidualny limit płynności może zostać spłacony także przez Posiadacza Rachunku niebędącego Uczestnikiem wykorzystującym te środki.

Struktura cash poolingu oparta jest o mechanizm prawny, zdefiniowany w prawie cywilnym jako subrogacja, czyli wstąpienie w prawa zaspokojonego wierzyciela poprzez spłacenie cudzego długu (art. 518 § 1 pkt 3 Kodeksu Cywilnego).

Mając na uwadze powyższe, na koniec każdego dnia roboczego Bank dokonuje operacji matematycznego sumowania sald na Rachunkach Posiadaczy Rachunków (Rachunku Rozliczeniowym oraz pozostałych Rachunkach, z wyłączeniem Rachunku Głównego, którego saldo nie będzie sumowane).

W przypadku gdy tak ustalone saldo jest dodatnie, Bank dokonuje fizycznego przekazania środków pieniężnych z Rachunku Rozliczeniowego na Rachunek Główny w kwocie odpowiadającej wysokości tego salda.

Jeżeli łączne saldo jest ujemne, środki pieniężne odpowiadające wysokości tego salda zostają przekazane z Rachunku Głównego na Rachunek Rozliczeniowy. Po wykonaniu ww. czynności Bank dokonuje rozliczeń pomiędzy Rachunkami, a Rachunkiem Rozliczeniowym.

Jeżeli na koniec dnia roboczego Uczestnik, który wykorzystywał indywidualny limit płynności nie spłaci go do końca dnia roboczego wówczas Bank:

• obciąża Rachunek Rozliczeniowy kwotą niespłaconą przez Uczestnika oraz dokonuje spłaty tego limitu,
  

• nalicza od danego Uczestnika na rzecz Spółki odsetki od wykorzystanego indywidualnego limitu płynności.
  
  
  

W przypadku gdy po wykonaniu powyższych operacji powstanie obowiązek pokrycia salda ujemnego na Rachunku Rozliczeniowym Spółki, wówczas Bank:

• obciąża pozostałe Rachunki na których występuje saldo dodatnie i przekazuje ich stosowną część na Rachunek Rozliczeniowy,
  

• nalicza od Spółki na rzecz Uczestników odsetki od przekazanych środków.
  
  
  

Jeżeli którykolwiek z Posiadaczy Rachunków spłaci dług innego Uczestnika wynikający z wykorzystania indywidualnego limitu płynności, Bank jest zobowiązany do obliczania odsetek cywilnoprawnych od wierzytelności nabytych przez odpowiedniego Posiadacza Rachunku w wyniku subrogacji w rozumieniu art. 518 § 1 pkt 3 Kodeksu cywilnego powstałej na skutek spłaty indywidualnego limitu płynności na rzecz Banku przez innego Uczestnika.

W powyższym przypadku odsetki są naliczane za każdy dzień kalendarzowy w wysokości ustalonej według stawki oprocentowania indywidualnych limitów płynności w stosunku rocznym zgodnie z treścią Umowy.

Na podstawie Umowy po wykonaniu powyższych operacji Bank:

• działający w imieniu i na rzecz poszczególnych Uczestników, którzy poprzedniego dnia roboczego wykorzystali indywidualne limity płynności - dokonuje zapłaty kwot nabytych wierzytelności (bez odsetek) na rzecz Spółki, która w wyniku subrogacji ustawowej nabyła wierzytelności Banku;
  

• działając w imieniu i na rzecz Spółki, która poprzedniego dnia roboczego wykorzystała indywidualny limit płynności w Rachunku Rozliczeniowym - dokonuje zapłaty kwot nabytych wierzytelności (bez odsetek) na rzecz Uczestników, którzy w wyniku subrogacji ustawowej nabyli wierzytelności Banku.
  
  
  

Po zakończeniu każdego miesiąca kalendarzowego, w każdym pierwszym dniu roboczym następnego miesiąca, Bank, działając w imieniu i na rzecz każdego z Uczestników dokonuje przelewów pomiędzy poszczególnymi Rachunkami (za wyjątkiem Rachunku Rozliczeniowego) obciążając lub uznając te Rachunki łącznymi kwotami odsetek należnych od danego Uczestnika lub danemu Uczestnikowi.

Zgodnie z Umową rola Spółki ogranicza się przede wszystkim do posiadania przez nią Rachunku Głównego oraz Rachunku Rozliczeniowego, służącego do przeprowadzania transakcji zarządzania środkami pieniężnymi przez Bank, natomiast rola Uczestników do posiadania przez nich Rachunków służących do prowadzenia bieżących rozliczeń na zlecenie. Faktyczną realizację Umowy poprzez przeprowadzanie operacji pomiędzy Rachunkami, Rachunkiem Głównym i Rachunkiem Rozliczeniowym oraz naliczanie odsetek od wzajemnych zobowiązań, dokonuje Bank świadczący usługi na rzecz Grupy.

Zgodnie z Umową, każdy z Uczestników uiszcza na rzecz Banku opłatę miesięczną z tytułu świadczonych przez Bank usług zarządzania środkami pieniężnymi.

Na podstawie art. 14r ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (tj. z dnia 4 stycznia 2005 r. Dz. U. Nr 8, poz. 60) Spółka występuje z wnioskiem wspólnym o wydanie interpretacji indywidualnej, w którym Wnioskodawca będzie występować w charakterze strony postępowania, natomiast Uczestnicy będą występować w charakterze zainteresowanych.

Pismem z dnia 12 września 2016 r., Nr IPPB2/4514-424/16-2/JG1 wezwano Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania poprzez wskazanie:

• czy czynności dokonywane w ramach usługi zarządzania płynnością finansową przybiorą postać którejkolwiek z czynności wymienionej w art. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych (w tym pożyczek i depozytu nieprawidłowego)?
  
  
  

Wnioskodawca uzupełnił wniosek w terminie wskazując, że czynności dokonywane w ramach usługi zarządzania płynnością finansową nie przybierają postaci którejkolwiek z czynności wymienionej w art. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych (w tym pożyczek i depozytu nieprawidłowego).

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy w związku z uczestnictwem w przedstawionej w niniejszym wniosku strukturze cash poolingu oferowanej przez Bank na Wnioskodawcy oraz Uczestnikach spoczywa obowiązek zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych?

Zdaniem Wnioskodawcy, zarówno zawarcie Umowy, jak i realizowane w związku z jej wykonywaniem czynności nie stanowią czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. W konsekwencji, uczestnictwo Wnioskodawcy oraz Uczestników w strukturze będącej przedmiotem niniejszego wniosku nie będzie skutkowało powstaniem obowiązku zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (tj. Dz. U. z 2016 r. poz. 223) [dalej: ustawa PCC] podatkowi od czynności cywilnoprawnych [dalej: podatek PCC] podlegają następujące czynności cywilnoprawne:

• umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych,
  

• umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku,
  

• umowy darowizny - w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy,
  

• umowy dożywocia,
  

• umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności - w części dotyczącej spłat lub dopłat,
  

• ustanowienie hipoteki,
  

• ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, oraz odpłatnej służebności,
  

• umowy depozytu nieprawidłowego,
  

• umowy spółki.
  
  
  

Ponadto, podatkowi PCC podlegają zmiany powyższych umów, jeśli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania tym podatkiem, jak również orzeczenia sądów (w tym sądów polubownych) oraz ugody - jeśli wywołują one takie same skutki prawne, jak wymienione powyżej czynności cywilnoprawne.

Mając na uwadze powyższe, należy zauważyć iż opodatkowaniu podatkiem PCC podlegają wyłącznie czynności cywilnoprawne enumeratywnie wymienione w ustawie PCC (wskazane powyżej).

Cash pooling, będąc usługą finansową nie doczekał się w Polsce kompleksowego uregulowania prawnego. Istnieje co prawda przepis art. 93a ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (Dz.U. Dz.U.02.72.665 ze zm.) [dalej: Prawo bankowe], który odnosi się do oferowanych przez banki podatkowym grupom kapitałowym umów o skonsolidowane oprocentowanie. Przepis ten ma jednak bardzo ograniczony zakres zastosowania, gdyż dotyczy wyłącznie:

• tzw. wirtualnego („notional”) cash poolingu, w którym nie dochodzi do rzeczywistych przepływów środków pomiędzy rachunkami uczestników a rachunkiem Pool Leadera;
  

• podatkowych grup kapitałowych.
  
  
  

Taki stan rzeczy powoduje, iż w przypadku cash poolingu tzw. rzeczywistego (a więc takiego, który jest przedmiotem niniejszego wniosku; ang. „cash concentration”) należy posiłkować się przepisami ogólnymi prawa cywilnego, bankowego i dewizowego, a więc w szczególności przepisami o rachunkach bankowych, przelewach, poręczeniach, subrogacji i tajemnicy bankowej.

Brak uregulowania instytucji cash poolingu w prawie polskim powoduje konieczność kształtowania jej w oparciu o treść art. 3531 Kodeksu Cywilnego z dnia 23 kwietnia 1964 r. (Dz.U.64.16.93 ze zm.) [dalej: KC]. Przepis ten statuuje zasadę swobody umów zwaną zasadą swobody kontraktowania. Zgodnie z tą zasadą strony mogą ukształtować treść umowy, a także wybrać kontrahenta według swego uznania, byleby treść stosunku prawnego lub jego cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, zasadom współżycia społecznego, ani przepisom ustawy o charakterze bezwzględnie wiążącym.

Mając na względzie powyższe, Wnioskodawca stoi na stanowisku, że czynność polegająca na zarządzaniu środkami pieniężnymi danej grupy kapitałowej na podstawie Umowy (która nie znajduje odpowiednika w KC i tym samym pozostaje umową nienazwaną) nie mieści się w zamkniętym katalogu art. 1 ust. 1 ustawy PCC przedstawionym powyżej.

Należy zauważyć, iż Umowa ma na celu zwiększenie efektywności działalności gospodarczej prowadzonej przez Wnioskodawcę oraz Posiadaczy Rachunków poprzez zoptymalizowanie kosztów zaciągniętego kredytu i odpowiednie wykorzystanie sumy dziennych sald na Grupie Rachunków. Każdy z Grupy, przystępując do Umowy zakładał, że uczestnictwo w Umowie przyczyni się do zmniejszenia obciążeń z tytułu odsetek od kredytu - indywidualnego limitu płynności przyznanego przez Bank danemu Posiadaczowi Rachunku.

Treść Umowy, zdaniem Spółki, nie pozwala jej zidentyfikować jako czynności cywilnoprawnej znajdującej się w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem PCC.

Ponadto Wnioskodawca stoi na stanowisku, że czynności wykonywane w ramach usługi cash poolingu nie spełniają w szczególności definicji pożyczki, uregulowanej w art. 720 ustawy Kodeks cywilny.

W myśl art. 720 Kodeksu cywilnego, dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego pożyczkę określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

Konstrukcja cash poolingu, jako sposobu gospodarowania wolnymi środkami finansowymi uczestników tego systemu, nie spełnia wymogów pożyczki. W przedmiotowej strukturze cash poolingu niektórzy Uczestnicy mogą posiadać chwilowo wolne środki finansowe, podczas gdy inni Uczestnicy mogą posiadać niedobór tych środków. Z tytułu uczestnictwa w powyższych transakcjach dla wszystkich Uczestników powstają określone prawa i obowiązki, jednak nie dochodzi w tym przypadku do zawarcia umowy pożyczki, ponieważ brak jest zobowiązania do przeniesienia określonej ilości pieniędzy na określony w umowie podmiot.

W związku z powyższym, w opinii Wnioskodawcy brak jest podstaw do zakwalifikowania transakcji typu cash pooling jako umów pożyczek, a tym samym brak jest podstaw do objęcia takich transakcji obowiązkiem podatkowym wynikającym z przepisów ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Przykładowo w interpretacji z dnia 3 czerwca 2016 r. (nr IBPB -2-1/4514-175/16/HK) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach stwierdził że:

„Z tytułu uczestnictwa w tych transakcjach dla wszystkich podmiotów powstają określone prawa i obowiązki, jednak nie dochodzi w tym przypadku do zawarcia umowy pożyczki, ponieważ brak jest zobowiązania do przeniesienia określonej ilości pieniędzy na określony w umowie podmiot. Uczestnik cash poolingu posiadający wolne środki nie wie, czy środki te zostaną wykorzystane, w jakiej wysokości i przez którego uczestnika. Tak samo uczestnik, który posiada niedobory nie wie, środkami którego podmiotu zostaną one zniwelowane. Tym samym nie jest skonkretyzowana druga strona transakcji, jak też jej przedmiot, ponieważ źródłem, z którego zostanie zasilony rachunek o saldzie debetowym, jest - co do zasady - rachunek zbiorczy, na którym gromadzone są wolne środki wszystkich posiadających je uczestników cash poolingu lub też rachunek któregoś z uczestników, który posiada saldo dodatnie.”

Ponadto warto zauważyć, iż zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2011 r., nr 177, poz. 1054 ze zm.) [dalej: „ustawa VAT”] do usług zwolnionych od podatku VAT należą usługi w zakresie depozytów środków pieniężnych, prowadzenia rachunków pieniężnych, wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych, długów, czeków i weksli oraz usługi pośrednictwa świadczeniu tych usług. W świetle aktualnego stanowiska organów podatkowych usługa polegająca na kompleksowym zarządzaniu płynnością finansową grupy kapitałowej (cash pooling) mieści się w zakresie usług, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy VAT.

Przykładowo w interpretacji z dnia 6 kwietnia 2011 r. (nr IPPP1/443-33/11-2/BS) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie stwierdził, że:

„Oczywistym jest zatem, że Usługa cash-poolingu realizowana przez Bank w ramach cash - poolingu rzeczywistego, jest kompleksową usługą depozytów środków pieniężnych, prowadzenia rachunków pieniężnych, wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych, długów, czeków i weksli oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu tych usług« zdefiniowaną w art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o VAT w brzmieniu od 1 stycznia 2011 r.”

Zdaniem Spółki również ten fakt potwierdza, iż czynności składające się na usługę cash poolingu świadczoną przez Bank w ramach Umowy nie mieszczą się w zamkniętym katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem PCC.

W tym miejscu należy podkreślić, iż prawidłowość stanowiska prezentowanego przez Spółkę jest konsekwentnie potwierdzana przez organy skarbowe. Przykładowo w interpretacji z dnia 10 listopada 2011 r. (nr IPPB2/436-376/11-2/MZ) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie, wskazał, co następuje:

„Należy podkreślić, iż umowa cash pooling pozostaje na gruncie polskiego prawa umową nienazwaną. Ustawa Kodeks cywilny - w części zobowiązaniowej - nie zawiera przepisów odnoszących się do tego typu umowy. (...) Uczestnik „cash poolingu” posiadający wolne środki nie wie, czy środki te zostaną wykorzystane, w jakiej wysokości i przez którego uczestnika. Tym samym nie jest skonkretyzowana druga strona transakcji, jak też jej przedmiot, ponieważ źródłem, z którego zostanie zasilony rachunek o saldzie debetowym, jest rachunek zbiorczy, na którym gromadzone są wolne środki wszystkich posiadających je uczestników „cash poolingu”

Reasumując, należy stwierdzić, iż umowa cash poolingu nie została wymieniona w art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. W związku z powyższym czynności dotyczące przepływów finansowych i konsolidacji sald dokonywane w ramach cash poolingu nie będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Tym samym bezprzedmiotowe jest rozpatrywanie powyższej czynności pod kątem art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Takie stanowisko jest powszechnie akceptowane przez organy podatkowe (np. interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 17 czerwca 2016 r. (IPPB2/4514-279/16 -2/MM), w interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 10 czerwca 2016 r. (nr IBPB-2-1/4514-219/16/BJ), z dnia 26 kwietnia 2016 r. (IBPB-2-1/4514-126/16/MD) jak również w interpretacji z dnia 3 czerwca 2016 r. (nr IBPB-2-1/4514-186/16/BJ).

Mając na uwadze powyższe Spółka wnosi jak na wstępie.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej opisanego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. z 2016 r., poz. 223 ze zm.) podatkowi temu podlegają następujące czynności cywilnoprawne:

1. umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych,
2. umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku,
3. (uchylona)
4. umowy darowizny – w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy,
5. umowy dożywocia,
6. umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności – w części dotyczącej spłat lub dopłat,
7. (uchylona)
8. ustanowienie hipoteki,
9. ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, oraz odpłatnej służebności,
10. umowy depozytu nieprawidłowego,
11. umowy spółki.
    
    

Podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają również zmiany ww. umów, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych oraz orzeczenia sądów, w tym również polubownych oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne (art. 1 ust. 1 pkt 2 i 3 ww. ustawy).

Ustawodawca wprowadził zasadę enumeratywnego określenia czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b) ww. ustawy przedmiotem opodatkowania są umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, w których to umowach, w myśl art. 720 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2016 r., poz. 380) dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego pożyczkę określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy lub tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

Zgodnie z art. 4 pkt 7 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych ciąży, przy umowie pożyczki – na biorącym pożyczkę.

Należy podkreślić, że umowa cash pooling pozostaje na gruncie polskiego prawa umową nienazwaną. Ustawa Kodeks cywilny – w części zobowiązaniowej – nie zawiera przepisów odnoszących się do tego typu umowy. Przedstawiona we wniosku konstrukcja umowy cash pooling, jako sposobu gospodarowania wolnymi środkami finansowymi uczestniczących podmiotów, pomimo zawierania w sobie pewnych elementów pożyczki, nie wyczerpuje istotnych jej znamion. „Cash pooling” polega na umożliwieniu lepszej gospodarki finansowej grupy kapitałowej. Dzięki tej usłudze można skompensować niedobory środków przedsiębiorstw należących do tej samej grupy oraz korzystnie zagospodarować nadwyżkę środków netto.

W przypadku „Cash poolingu” mamy do czynienia z trzema przynajmniej podmiotami, a mianowicie: podmiotem posiadającym wolne środki finansowe, podmiotem posiadającym niedobór tych środków oraz bankiem występującym w roli pośrednika działającego we własnym imieniu. Z tytułu uczestnictwa w tych transakcjach dla wszystkich podmiotów powstają określone prawa i obowiązki, jednak nie dochodzi w tym przypadku do zawarcia umowy pożyczki, ponieważ brak jest zobowiązania do przeniesienia określonej ilości pieniędzy na określony w umowie podmiot.

Uczestnik „cash poolingu” posiadający wolne środki nie wie, czy środki te zostaną wykorzystane, w jakiej wysokości i przez którego uczestnika. Tym samym nie jest skonkretyzowana druga strona transakcji, jak też jej podmiot, ponieważ źródłem, z którego zostanie zasilony rachunek o saldzie debetowym, jest rachunek zbiorczy, na którym gromadzone są wolne środki wszystkich posiadających je uczestników „cash poolingu”. Należy stwierdzić, że zawarcie umowy dotyczącej kompleksowego zarządzania płynnością finansową „cash pooling” nie zostało wymienione w ustawowym katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Reasumując, należy stwierdzić, że umowa cash poolingu jako nie wymieniona w art. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Końcowo odnosząc się do powołanych przez Wnioskodawcę interpretacji organów podatkowych wskazać należy, że rozstrzygnięcia w nich zawarte dotyczą konkretnej, indywidualnej sprawy podatnika w określonym stanie faktycznym i w tych sprawach rozstrzygnięcia w nich zawarte są wiążące.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistniałego zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie oraz Zainteresowanym niebędącym Stroną przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2016 r., poz. 718 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.