Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi
IPTPB1/4511-384/15-7/16-S/AG
z 29 września 2016 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613, z późn. zm.) oraz § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) w związku z § 9 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r., poz. 643) i w związku z art. 16 ustawy z dnia 10 września 2015 r. o zmianie ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U., poz. 1649), Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działający w imieniu Ministra Finansów, w związku z prawomocnym wyrokiem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi z dnia 21 kwietnia 2016 r., sygn. akt I SA/Łd 81/16 (data wpływu prawomocnego orzeczenia 8 lipca 2016 r.) stwierdza, że stanowisko – przedstawione we wniosku z dnia 1 czerwca 2015 r. (data wpływu 3 lipca 2015 r.) o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków ponoszonych w związku ze studiami podyplomowymi oraz egzaminem na tłumacza przysięgłego – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 3 lipca 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków ponoszonych w związku ze studiami podyplomowymi oraz egzaminem na tłumacza przysięgłego.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenia przyszłe:

Wnioskodawczyni jest notariuszem i od 1 marca 2014 r. prowadzi indywidualną kancelarię notarialną w …. Zdarzenia gospodarcze związane z prowadzoną działalnością gospodarczą - kancelarią notarialną - rozlicza w formie księgi przychodów i rozchodów. W podatku dochodowym od osób fizycznych opodatkowana jest według 19% stawki liniowej. Wnioskodawczyni w październiku 2014 r. rozpoczęła studia podyplomowe: Interdyscyplinarne Podyplomowe Studium Kształcenia Tłumaczy na Uniwersytecie … w Instytucie Lingwistyki Stosowanej. Studia są odpłatne, a ich celem jest uzyskanie uprawnień tłumacza przysięgłego języka angielskiego. Po ukończeniu studiów podyplomowych Wnioskodawczyni zamierza przystąpić do egzaminu na tłumacza przysięgłego. Wobec powyższego Wnioskodawczyni poniesie koszty związane z zakupem materiałów dydaktycznych (słowniki, w tym słowniki specjalistyczne, podręczniki), opłatą za studia oraz opłatą za przystąpienie do egzaminu na tłumacza przysięgłego, które to koszty zamierza zaliczyć w poczet kosztów uzyskania przychodów.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

1. Czy wydatki poniesione na studia podyplomowe: Interdyscyplinarne Podyplomowe Studium Kształcenia Tłumaczy na Uniwersytecie … w Instytucie Lingwistyki Stosowanej (opłata za studia, koszty zakupu słowników, w tym specjalistycznych oraz podręczników), będą stanowiły, w rozumieniu art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, koszty uzyskania przychodu?
2. Czy wydatek poniesiony na egzamin na tłumacza przysięgłego będzie stanowił koszt uzyskania przychodu w rozumieniu art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych?
   
   

Zdaniem Wnioskodawczyni, zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r., poz. 361, z późn. zm. - dalej: u.p.d.o.f.), kosztami uzyskania przychodu, są wydatki, które:

1. służą osiągnięciu przychodu, czyli zostały poniesione w celu jego osiągnięcia lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów,
2. nie zostały wymienione przez ustawodawcę w katalogu kosztów wyłączonych przez niego spośród kosztów uzyskania przychodów (art. 23 u.p.d.o.f.).
   
   

W świetle przepisów u.p.d.o.f. nie ulega wątpliwości, że aby wydatek mógł zostać zaliczony do kosztów uzyskania przychodów musi istnieć związek przyczynowy pomiędzy wydatkami a przychodem. Zasadniczo zatem każdy wydatek celowo poniesiony z zamiarem uzyskania przychodu, poza wyraźnie wskazanymi w art. 23 ust. 1 u.p.d.o.f., powinien być uznany za koszt uzyskania przychodu (por. wyrok NSA z 6 stycznia 2010 r., II FSK 1271/08).

W literaturze i orzecznictwie szeroko omawia się pojęcie „kosztów poniesionych w celu osiągnięcia przychodu”. Jak wskazuje J. Marciniuk, określenie to uzależnia uznanie danego wydatku za koszt uzyskania przychodu od istnienia pomiędzy tym wydatkiem a przychodem lub źródłem przychodu związku o charakterze przyczynowo - skutkowym lub gospodarczym. Efektem istnienia tego związku jest bądź to osiągnięcie przychodu przez podatnika (nawet przewidywanie jego osiągnięcia), bądź też osiągnięcie, zachowanie lub zabezpieczenie źródła przychodu. Nie będą więc stanowić kosztów uzyskania przychodu poniesione przez podatnika wydatki, które obiektywnie, tzn. po poddaniu ich racjonalnej, „zdroworozsądkowej” ocenie, nie mogą przyczynić się do osiągnięcia przychodu z danego źródła (J. Marciniuk, Podatek dochodowy od osób fizycznych. Komentarz, C.H. Beck, Warszawa 2014, s. 393).

Ustawodawca definiując pojęcie kosztów uzyskania przychodu abstrahuje od skutku, do którego miałyby doprowadzić ponoszone wydatki, tzn. nie wiąże poniesienia wydatku z określonym przychodem, lecz generalnie z osiąganiem przychodów (czy też potencjalną możliwością osiągnięcia przychodu), por. W. Nykiel, A. Mariański, Komentarz do ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych 2014, ODDK, Gdańsk 2014, s. 449.

Dodano również, że Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji indywidualnej z 12 września 2008 r., Nr ILPB1/415-410/08-5/AG, wskazał, że „z ustawowej definicji kosztu podatkowego wynika, że warunki uznania konkretnego kosztu (wydatku) za koszt podatkowy muszą być spełnione równocześnie. Uznanie konkretnego wydatku za koszt uzyskania przychodów uzależnione jest od związania go z przychodem takim związkiem przyczynowo - skutkowym, który oznacza, że poniesienie wydatku miało lub mogło mieć w kategoriach obiektywnych wpływ na powstanie lub zwiększenie przychodu. Zatem do kosztów uzyskania przychodów podatnik ma prawo zaliczyć wszystkie koszty, zarówno te bezpośrednio, jak i pośrednio związane z przychodami, o ile zostały one prawidłowo udokumentowane, za wyjątkiem wydatków ustawowo uznanych za niestanowiące kosztów uzyskania przychodów. Podatnik zaliczając dany wydatek do kosztów uzyskania przychodów, winien wykazać jego związek z prowadzoną działalnością gospodarczą oraz to, że poniesienie wydatku ma lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętego przychodu lub, że wydatek ten jest związany z konkretnym przedsięwzięciem gospodarczym”.

W świetle omówionej definicji kosztów uzyskania przychodu nie ulega wątpliwości, że koszty objęte przedmiotowym wnioskiem należy zakwalifikować jako koszty uzyskania przychodu. Przede wszystkim zwrócić należy uwagę, że ustawa z dnia 14 lutego 1991 r. Prawo o notariacie (Dz. U. Nr 22, poz. 91, z późn. zm.) w art. 2 ust. 3 stanowi, że notariusz dokonuje czynności notarialnych w języku polskim, jednak na żądanie strony notariusz może dokonać dodatkowo tej czynności w języku obcym, wykorzystując własną znajomość języka obcego wykazaną w sposób określony dla tłumaczy przysięgłych lub korzystając z pomocy tłumacza przysięgłego. Zatem sam ustawodawca dopuszcza możliwość uzyskania przez notariusza uprawnień tłumacza przysięgłego w celu wykonywania czynności notarialnych, jednocześnie uzależniając zakres jego uprawnień od uzyskania tytułu tłumacza przysięgłego. Wydatki na studia podyplomowe, egzamin oraz pomoce dydaktyczne mają zatem ścisły związek z wykonywaną działalnością gospodarczą. Nie można również odmówić istnienia w przedmiotowej sprawie związku gospodarczego. Notariusz posiadający uprawnienia tłumacza przysięgłego może uzyskiwać dodatkowy przychód w związku z dokonywaniem czynności notarialnych w języku obcym w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, których to czynności nie może dokonywać w świetle art. 2 ust. 3 Prawa o notariacie bez uzyskania tytułu tłumacza przysięgłego. Obiektywnie oceniając przedmiotową sprawę, nie można odmówić wskazanym wydatkom ich celowości w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą. Uprawnienia tłumacza przysięgłego mają zatem wpływ na zwiększenie przychodu uzyskiwanego z wykonywanej działalności gospodarczej, zważywszy na to, że coraz powszechniejsze w pracy notariusza staje się dokonywanie czynności notarialnych w języku obcym, najczęściej angielskim. Co do materiałów dydaktycznych, jakie Wnioskodawczyni zamierza zakupić na potrzeby studiów i egzaminu, wskazać należy, że będą one miały bezpośrednie zastosowanie również w późniejszej działalności notarialnej. Obejmują one przede wszystkim niezbędne w toku wykonywania czynności słowniki specjalistyczne, m.in. dot. słownictwa z zakresu prawa i ekonomii. Stąd ich zakwalifikowanie do kosztów uzyskania przychodu jest ze wszech miar uzasadnione.

Dodano także, że Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi w interpretacji indywidualnej z dnia 15 października 2014 r., Nr IPTPB1/415-378/14-4/MR, odnoszącej się do zaliczenia wydatków na studia podyplomowe do kosztów uzyskania przychodu, wskazał że „jeżeli w istocie studia podyplomowe, o których mowa we wniosku, są związane z zakresem prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności gospodarczej, a zdobyta wiedza ma (będzie miała) odzwierciedlenie w powstaniu lub wzroście przychodu, bądź wpłynie na zachowanie lub zabezpieczenie tego źródła przychodu, to wydatki ponoszone w związku z podjęciem nauki na ww. studiach podyplomowych oraz zakupem książek niezbędnych na tych studiach mogą co do zasady stanowić koszty uzyskania przychodów prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej, pod warunkiem należytego ich udokumentowania”.

W świetle zaprezentowanego stanowiska, nie ulega wątpliwości, że zarówno wydatki na studia podyplomowe oraz egzamin na tłumacza przysięgłego, a także pomoce dydaktyczne, mają związek z wykonywaną działalnością gospodarczą i zmierzają do uzyskania dodatkowego przychodu z tej działalności, wobec czego winny być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów, na podstawie art. 22 ust. 1 u.p.d.o.f. Nadto wskazano, że koszty, o których mowa wyżej nie są wymienione w katalogu wydatków wyłączonych z kosztów uzyskania przychodu.

W dniu 28 września 2015 r. Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działający w imieniu Ministra Finansów, wydał interpretację indywidualną przepisów prawa podatkowego Nr IPTPB1/4511-384/15-2/AG (doręczoną w dniu 30 września 2015 r.) uznającą, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku, w zakresie zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków ponoszonych w związku ze studiami podyplomowymi oraz egzaminem na tłumacza przysięgłego jest nieprawidłowe.

W powyższej interpretacji stwierdzono, że opisane we wniosku wydatki na studia podyplomowe – Interdyscyplinarne Podyplomowe Studium Kształcenia Tłumaczy na Uniwersytecie … i uzyskanie uprawnień tłumacza przysięgłego, należy ocenić jako służące podnoszeniu ogólnego poziomu wiedzy i wykształcenia Wnioskodawczyni, co pozwala uznać tego rodzaju wydatki za wydatki o charakterze osobistym.

Podniesiono, że wprawdzie we wniosku Wnioskodawczyni wskazała, że uzyskanie uprawnień tłumacza przysięgłego podnosi konkurencyjność notariusza, umożliwia pozyskanie szerszego grona klientów – a zatem, powinno być uznane za działanie „w celu osiągnięcia przychodu” – jednakże, w przedstawionej sytuacji opisane wydatki nie spełniają kryterium celowości, wynikającego z art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i tym samym nie mogą być uznane za koszty uzyskania przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej. Wnioskodawczyni ponosząc wydatki na pokrycie kosztów studiów podyplomowych oraz uzyskanie uprawnień tłumacza przysięgłego nie realizuje celu osiągnięcia przychodu z pozarolniczej działalności gospodarczej, zachowania lub zabezpieczenia tego źródła przychodu. Ponadto należy tu mieć na uwadze, że Wnioskodawczyni w ramach prowadzonej działalności w kancelarii notarialnej nie dokonuje czynności w języku obcym, nie osiąga więc z tego tytułu przychodów, którym można byłoby przyporządkować ww. koszty na kształcenie.

W związku z powyższym rozstrzygnięciem, Wnioskodawczyni, reprezentowana przez pełnomocnika, pismem z dnia 12 października 2015 r., nadanym w polskiej placówce pocztowej w dniu 12 października 2015 r. (data wpływu 15 października 2015 r.), wezwała tut. Organ do usunięcia naruszenia prawa.

W odpowiedzi na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, zawartej w piśmie z dnia 12 listopada 2015 r., Nr IPTPB1/4511-1-39/15-2/AG (doręczonej w dniu 16 listopada 2015 r.), Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działający w imieniu Ministra Finansów stwierdził brak podstaw do zmiany przedmiotowej indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego, podtrzymując argumentację zawartą w interpretacji.

Na powyższą interpretację indywidualną przepisów prawa podatkowego z dnia 28 września 2015 r., Nr IPTPB1/4511-384/15-2/AG, Wnioskodawczyni, reprezentowana przez pełnomocnika, wniosła w dniu 16 grudnia 2015 r., za pośrednictwem tut. Organu, skargę z dnia 16 grudnia 2015 r. do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi (data wpływu 21 grudnia 2015 r.), w której pełnomocnik wniósł o uchylenie przedmiotowej interpretacji.

Pismem z dnia 18 stycznia 2016 r., Nr IPTPB1/4511-3-42/15-2/AG, tut. Organ udzielił odpowiedzi na ww. skargę wnosząc o jej oddalenie.

Wyrokiem z dnia 21 kwietnia 2016 r., sygn. akt I SA/Łd 81/16 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi uchylił zaskarżoną interpretację indywidualną z dnia 28 września 2015 r., Nr IPTPB1/415-384/15-2/AG.

W uzasadnieniu wyroku Sąd wskazał, że jednym z warunków zaliczenia danego wydatku do kosztów uzyskania przychodu jest poniesienie go w celu uzyskania przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodu, co wprost wynika z art. 22 ust. 1 u.p.d.o.f. Istotna jest zatem ocena, czy wydatek ten potencjalnie mógł przyczynić się do osiągnięcia przychodów, bez względu na to, czy w przyszłości skutek ten się ziści. Użycie w art. 22 ust. 1 u.p.d.o.f. zwrotu „w celu” wskazuje bowiem, że wydatek musi pozostawać w związku przyczynowo - skutkowym z przychodami osiąganymi przez podatnika.

Niesporne jest przy tym, że wydatki związane z podnoszeniem kwalifikacji zawodowych w formie studiów podyplomowych oraz kończącym je egzaminem na tłumacza przysięgłego, nie zostały ujęte w katalogu wydatków nieuznawanych za koszt uzyskania przychodów, zawartym w treści art. 23 u.p.d.o.f.

Sąd podniósł, że z wniosku o udzielenie interpretacji wynika, że w okresie, gdy sporne wydatki były i będą ponoszone, Wnioskodawczyni prowadzi działalność gospodarczą, wykonując zawód notariusza. Nadto zwrócił uwagę, że w postępowaniu każdego podatnika prowadzącego działalność gospodarczą racjonalnym motywem postępowania jest zwiększanie przychodu. Mając na uwadze powyższe, Wojewódzki Sąd Administracyjny uznał, że takie właśnie działania podjęła Wnioskodawczyni, co – w myśl Prawa o notariacie – pozostawało w zakresie czynności, do których uprawnieni są notariusze. Z art. 87 § 1 pkt 1 tej ustawy wynika bowiem, że jeżeli osoba biorąca udział w czynnościach nie zna języka polskiego i do czynności nie jest dołączony przekład na inny znany tej osobie język, notariusz powinien przetłumaczyć akt lub inny dokument osobiście albo przy pomocy tłumacza. Zgodnie z przepisem art. 2 § 3 ww. ustawy, czynności notarialnych dokonuje się w języku polskim. Na żądanie strony notariusz może dokonać dodatkowo tej czynności w języku obcym, wykorzystując własną znajomość języka obcego wykazaną w sposób określony dla tłumaczy przysięgłych lub korzystając z pomocy tłumacza przysięgłego.

Wobec powyższego Sad uznał, że skoro z Prawa o notariacie wprost wynika, że notariusz może przetłumaczyć akt lub inny dokument osobiście, za błędne należy uznać stanowisko Organu interpretującego, że sporne wydatki służą wyłącznie podnoszeniu ogólnego poziomu wiedzy i wykształcenia podatnika, i nie są związane z prowadzeniem kancelarii notarialnej. Poza tym, zdaniem Sądu, pogląd Organu wyrażony w tym zakresie jest wewnętrznie sprzeczny – wskazując na osobisty charakter wydatków, Organ sam zwrócił uwagę na ich związek z działalnością gospodarczą Wnioskodawczyni, podnosząc, że wydatki w przyszłości mogą służyć zwiększeniu konkurencyjności Wnioskodawczyni na rynku.

Sad podniósł, że w zaskarżonej interpretacji Organ zwrócił uwagę, że Wnioskodawczyni w ramach prowadzonej działalności w kancelarii notarialnej nie dokonuje czynności w języku obcym. Sąd stwierdził, że co do zasady na pewno tak, nie oznacza to jednak, że jako notariusz nie jest do tego uprawniona.

W konsekwencji Sad stwierdził, że zasadnie zatem Wnioskodawczyni zarzuciła Organowi błędną wykładnię art. 22 ust. 1 u.p.d.o.f. w zw. z art. 2 § 3 i art. 87 Prawa o notariacie.

Biorąc powyższe pod uwagę, Sąd wskazał, że ponownie rozpoznając sprawę Organ powinien uwzględnić wykładnię przepisów przedstawioną w uzasadnieniu niniejszego wyroku.

W dniu 8 lipca 2016 r. do tut. Organu wpłynął odpis prawomocnego wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi z dnia 21 kwietnia 2016 r.

Z uwagi na powyższe ponownemu rozpatrzeniu podlega wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego złożony w dniu 3 lipca 2015 r.

W świetle obowiązującego stanu prawnego - biorąc pod uwagę rozstrzygnięcie zawarte w prawomocnym wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi z dnia 21 kwietnia 2016 r., sygn. akt I SA/Łd 81/16  stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków ponoszonych w związku ze studiami podyplomowymi oraz egzaminem na tłumacza przysięgłego jest prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613, z późn. zm.), odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawczyni.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania uchylonej interpretacji, tj. na dzień 28 września 2015 r.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2016 r., poz. 718). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.