Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu
ILPB1/4511-1-686/16-3/PP
z 22 września 2016 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613, z późn. zm.) oraz § 5 pkt 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r., poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 20 maja 2016 r. (data wpływu 30 czerwca 2016 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie przychodu – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 30 czerwca 2016 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie przychodu.

Z uwagi na fakt, że wniosek nie zawierał adresu elektronicznego pełnomocnika Wnioskodawcy będącego adwokatem, Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów, pismem z dnia 24 sierpnia 2016 r. nr ILPB1/4511-1-686/16-2/PP wezwał Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania poprzez wskazanie poprawnego adresu elektronicznej skrzynki podawczej na platformie e-PUAP profesjonalnego pełnomocnika osoby Zainteresowanej.

Wezwanie wysłano w dniu 24 sierpnia 2016 r., skutecznie doręczono w dniu 9 września 2016 r., natomiast do dnia dzisiejszego nie wpłynęła do tut. Organu odpowiedź na ww. wezwanie.

W związku z powyższym, niniejsze rozstrzygnięcie doręcza się w sposób określony w art. 144 § 1 pkt 1 Ordynacji podatkowej.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wnioskodawcy przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego o powierzchni 48 m2.

Z uwagi na fakt, iż Wnioskodawca ma zaspokojone potrzeby mieszkaniowe, lokal został oddany do używania na podstawie umowy użyczenia. Wnioskodawca w dniu 1 stycznia 2015 r. zawarł z B. i A. - jako biorącymi do używania - umowę użyczenia. Biorący do używania są dla Wnioskodawcy osobami obcymi. Umowa została zawarta na czas określony do dnia 31 stycznia 2016 r. Zgodnie z par. 2 ust. 1 umowy lokal mieszkalny został oddany do bezpłatnego używania. Biorący do używania zobowiązali się do ponoszenia wszelkich kosztów związanych z korzystaniem z przedmiotowego lokalu mieszkalnego i urządzeń w nim zainstalowanych. W zaistniałym stanie faktycznym do wskazanych wyżej kosztów należą wyłącznie opłaty na rzecz Spółdzielni Mieszkaniowej. Do ponoszonych przez biorących do używania kosztów należą: opłata eksploatacyjna podstawowa, opłata na fundusz remontowy, opłata za centralne ogrzewanie, opłata c.w., opłata za wodę i kanalizację, opłata za wywóz śmieci, gaz, legalizację wodomierzy, opłata za wieczyste użytkowanie i podatek od nieruchomości. Poza wyżej wskazanymi opłatami biorący do używania nie uiszczają na rzecz użyczającej żadnych dodatkowych opłat.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy uiszczane przez biorących do używania wskazane we wniosku opłaty stanowiące koszty związane z używaniem przedmiotowego lokalu mieszkalnego są dla Wnioskodawcy przychodem i czy w związku z tym podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych?

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z art. 710 Kodeksu cywilnego użyczenie jest umową, przez którą użyczający zobowiązuje się zezwolić biorącemu do używania, przez czas oznaczony lub nieoznaczony, na bezpłatne używanie oddanej mu w tym celu rzeczy.

W myśl art. 713 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r., poz. 121, z późn. zm.) biorący ponosi zwykle koszty utrzymania rzeczy użyczonej. Natomiast jeśli poczyni inne wydatki lub nakłady na rzecz, stosuje się odpowiednio przepisy o prowadzaniu cudzych spraw bez zlecenia. Zwykle koszty utrzymania rzeczy to wydatki umożliwiające zachowanie rzecz w stanie niepogorszonym, pozwalające na zachowanie jej właściwości i przeznaczenia, np. koszty eksploatacyjne związane z utrzymaniem użyczanego lokalu (E. Gniewek, P. Machnikowski (red.), Kodeks cywilny. Komentarz. Wyd. 7, Warszawa 2016).

Z przedstawionego wyżej stanu faktycznego wynika, iż umowa zawarta pomiędzy Wnioskodawcą a B. i A. nosi cechy umowy użyczenia, albowiem jej przedmiotem jest oddanie przez użyczającego na rzecz biorących lokalu mieszkalnego do bezpłatnego używania.

W tym miejscu przytoczyć należy art. 9 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r., poz. 361, z późn. zm.), zgodnie z którym opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych źródłami przychodów są:

• stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta;
• działalność wykonywana osobiście;
• pozarolnicza działalność gospodarcza;
• działy specjalne produkcji rolnej;
• najem, podnajem, dzierżawa, poddzierżawa oraz inne umowy o podobnym charakterze, w tym również dzierżawa, poddzierżawa działów specjalnych produkcji rolnej oraz gospodarstwa rolnego lub jego składników na cele nierolnicze albo na prowadzenie działów specjalnych produkcji rolnej, z wyjątkiem składników majątku związanych z działalnością gospodarczą;
• kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż (...);
• odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2: nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości, spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej, prawa wieczystego użytkowania gruntów, innych rzeczy, jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a-c - przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy - przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany;
• działalność prowadzona przez zagraniczną spółkę kontrolowaną;
• inne źródła.
  
  

Natomiast przychodami zgodnie z brzmieniem art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych są, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19, art. 25b i art. 30f, otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Ponadto w wyroku z dnia 17 marca 1999 r. (I SA/Gd/1866/97, Legalis) Naczelny Sąd Administracyjny Oddział Zamiejscowy w Gdańsku pisał: „W ocenie Sądu organy podatkowe zasadnie wywodzą, że obciążenie biorącego rzecz do używania obowiązkiem płacenia ubezpieczenia i podatku drogowego, jak również podatku od nieruchomości nie może stanowić o tym, że mamy do czynienia z umową ekwiwalentną, np. najmu, gdyż są to tylko dodatkowe świadczenia (poza czynszem), o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a ustawy z dnia 31 stycznia 1989 r. o opłacie skarbowej (Dz. U. nr 4, poz. 23, ze zm.), przyjmowanym za podstawę obliczenia opłaty. Stąd też zapłata przez „biorącego w używanie” samochody i budynki należnej składki ubezpieczeniowej i podatków nie mogła przesądzić o zmianie charakteru zawartych umów, które ze swej istoty mają charakter nieekwiwalentny, w przeciwieństwie do umowy najmu, której ekwiwalentność przejawia się w postaci czynszu”.

W konsekwencji należy uznać, że podatki i inne ciężary publicznoprawne mieszczą się w kategorii zwykłych kosztów utrzymania rzeczy użyczonej. Mając powyższe na uwadze, w ocenie Wnioskodawcy w obowiązującym stanie prawnym brak jest przepisu uzasadniającego uznanie, iż po stronie użyczającego powstało źródło przychodu podlegające opodatkowaniem podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Na wstępie należy wyjaśnić, że stosownie do treści art. 710 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2016 r., poz. 380, z późn. zm.) – przez umowę użyczenia użyczający zobowiązuje się zezwolić biorącemu, przez czas oznaczony lub nieoznaczony, na bezpłatne używanie oddanej mu w tym celu rzeczy. Zatem cechą charakterystyczną użyczenia jest nieodpłatność oraz motyw bezinteresowności.

Z przepisów regulujących prawa i obowiązki stron umowy użyczenia, tj. z art. 710-719 Kodeksu cywilnego wynika, że użytkującego obciążają koszty zwykłego użytkowania rzeczy i utrzymania jej w stanie niepogorszonym. Biorącego do używania można zatem obciążyć obowiązkiem regulowania zwykłych kosztów utrzymania rzeczy użyczonej, np. należnościami za czynsz, wywóz nieczystości, zużycie wody, gazu, energii elektrycznej, drobne remonty i konserwację przedmiotu użyczenia. Inne nakłady poniesione przez biorącego do używania podlegają zwrotowi.

Przechodząc na grunt uregulowań zawartych w ustawie z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r., poz. 361, z późn. zm.) wskazać należy, że stosownie do treści art. 9 ust. 1 ww. ustawy, opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl natomiast art. 11 ust. 1 ww. ustawy, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19, art. 25b i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Ponadto, w art. 10 ust. 1 ww. ustawy prawodawca wymienił katalog źródeł przychodów, które podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Przepis ten stanowi, że źródłami przychodów są:

1. stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta;
2. działalność wykonywana osobiście;
3. pozarolnicza działalność gospodarcza;
4. działy specjalne produkcji rolnej;
5. (uchylony)
6. najem, podnajem, dzierżawa, poddzierżawa oraz inne umowy o podobnym charakterze, w tym również dzierżawa, poddzierżawa działów specjalnych produkcji rolnej oraz gospodarstwa rolnego lub jego składników na cele nierolnicze albo na prowadzenie działów specjalnych produkcji rolnej, z wyjątkiem składników majątku związanych z działalnością gospodarczą;
7. kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a-c;
8. odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:
   1. nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
   2. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
   3. prawa wieczystego użytkowania gruntów,
   4. innych rzeczy, - jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a-c - przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy – przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany;

• 8a. działalność prowadzona przez zagraniczną spółkę kontrolowaną;
  

9. inne źródła.
   
   

Odnosząc powyższe uregulowania prawne do przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego stwierdzić należy, że w związku z nieodpłatnym przekazaniem lokalu mieszkalnego do używania, po stronie osoby użyczającej (Wnioskodawcy) nie powstanie przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Jak wynika bowiem z treści wniosku, ponoszone przez biorących do używania opłaty na rzecz spółdzielni mieszkaniowej związane są ze zwykłą eksploatacją i utrzymaniem użyczonego lokalu (opłata eksploatacyjna podstawowa, opłata na fundusz remontowy, opłata za centralne ogrzewanie, opłata za ciepłą wodę (opłata c.w.), opłata za wodę i kanalizację, opłata za wywóz śmieci, gaz, legalizację wodomierzy, opłata za wieczyste użytkowanie i podatek od nieruchomości). Natomiast poza ww. opłatami, biorący do używania nie uiszczają na rzecz Wnioskodawcy żadnych dodatkowych opłat.

Tym samym, suma wartości ww. opłat uiszczanych przez biorących do używania, stanowiących koszty związane z używaniem przez nich przedmiotowego lokalu mieszkalnego, nie stanowi przysporzenia majątkowego powodującego powstanie po stronie Wnioskodawcy przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację – w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2016 r., poz. 718, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.