Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu
3063-ILPP1-1.4512.60.2016.1.MW
z 4 listopada 2016 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613, z późn. zm.) oraz § 6 pkt 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r., poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Rozwoju i Finansów stwierdza, że stanowisko, przedstawione we wniosku sygnowanym datą 8 lipca 2016 r. (data wpływu 7 września 2016 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie możliwości wystąpienia o zwrot VAT z faktury zaliczkowej w związku z tym, że zaliczka została zwrócona poprzez spłatę weksla oraz możliwości wystawienia faktury korygującej do ww. faktury zaliczkowej – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 7 września 2016 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie możliwości wystąpienia o zwrot VAT z faktury zaliczkowej w związku z tym, że zaliczka została zwrócona poprzez spłatę weksla oraz możliwości wystawienia faktury korygującej do ww. faktury zaliczkowej.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Spółka wystawiła fakturę zaliczkową na zakup materiałów niezbędnych do budowy budynku mieszkalno-usługowego. Była to Faktura zaliczkowa z dnia wystawienia 27 czerwca 2007 r. na kwotę netto 654 205,61 z VAT 45 794,39 dla A. z terminem płatności do 4 lipca 2007 r. Faktura została przez nabywcę zapłacona i dokonano rozliczenia faktury zaliczkowej w dniu 30 września 2008 r. Jednocześnie jako zabezpieczenie wpłaconej zaliczki, spółka A. wystawiła weksel dla nabywcy. Na skutek braku porozumienia przy realizacji kontraktu umowa została zerwana. Przedsiębiorstwo A. sprzedało weksel, który był zabezpieczeniem faktury zaliczkowej. Nabywca weksla wypełnił weksel i w wyniku wyroku sądu w roku 2016 spółka A. musiała w całości zwrócić wpłaconą zaliczkę. Tym samym anulowała się zapłata do transakcji na którą była wystawiona faktura zaliczkowa. W efekcie czego faktura zaliczkowa jest niezapłacona. Jednocześnie Wnioskodawca nadmienia, iż nabywca usługi Przedsiębiorstwo A. nie jest w stanie upadłości, ani w stanie likwidacji oraz jest czynnym podatnikiem VAT i VAT z faktury zaliczkowej odliczyło.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

Czy spółka A. może wystąpić o zwrot VAT z tytułu w/w faktury zaliczkowej w związku z tym, że zaliczka została zwrócona w całości poprzez spłatę weksla? Czy może wystawić fakturę korektę do faktury zaliczkowej z dnia 27 czerwca 2007 r.?

Zdaniem Wnioskodawcy, spółka ma prawo skorygować VAT ponieważ zaliczka została zwrócona. Faktura korekta do faktury zaliczkowej powinna zostać wystawiona, ponieważ nastąpił zwrot zaliczki na skutek wyroku sądu. Wcześniej nie została wystawiona korekta do faktury zaliczkowej, ponieważ trwało postępowanie sądowe w którym faktura zaliczkowa była istotnym dokumentem w sprawie gospodarczej, która zakończyła się w 2016 roku. Według prawników prowadzących sprawę korekta faktury zaliczkowej w trakcie procesu nie była możliwa, ponieważ zmieniłaby stan faktyczny w istniejącym i trwającym procesie, co mogłoby przyczynić się do unieważnienia procesu.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2016 r., poz. 710, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przepis art. 7 ust. 1 ustawy stanowi, że przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Natomiast zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (…).

Stosownie do treści art. 29a ust. 1 ustawy, podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2-5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119, oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.

Natomiast zgodnie z art. 29a ust. 10 podstawę opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 13, obniża się o:

1. kwoty udzielonych po dokonaniu sprzedaży opustów i obniżek cen;
2. wartość zwróconych towarów i opakowań, z zastrzeżeniem ust. 11 i 12;
3. zwróconą nabywcy całość lub część zapłaty otrzymaną przed dokonaniem sprzedaży, jeżeli do niej nie doszło;
4. wartość zwróconych kwot dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze, o których mowa w ust. 1.
   
   

W myśl art. 29a ust. 13 w przypadkach, o których mowa w ust. 10 pkt 1-3, obniżenia podstawy opodatkowania, w stosunku do podstawy określonej w wystawionej fakturze z wykazanym podatkiem, dokonuje się pod warunkiem posiadania przez podatnika, uzyskanego przed upływem terminu do złożenia deklaracji podatkowej za dany okres rozliczeniowy, w którym nabywca towaru lub usługobiorca otrzymał fakturę korygującą, potwierdzenia otrzymania faktury korygującej przez nabywcę towaru lub usługobiorcę, dla którego wystawiono fakturę. Uzyskanie potwierdzenia otrzymania przez nabywcę towaru lub usługobiorcę faktury korygującej po terminie złożenia deklaracji podatkowej za dany okres rozliczeniowy uprawnia podatnika do uwzględnienia faktury korygującej za okres rozliczeniowy, w którym potwierdzenie to uzyskano.

Przepis ust. 13 stosuje się odpowiednio w przypadku stwierdzenia pomyłki w kwocie podatku na fakturze i wystawienia faktury korygującej do faktury, w której wykazano kwotę podatku wyższą niż należna (art. 29a ust. 14 ustawy).

Z konstrukcji podatku od towarów i usług wynika, że podatnik, który wykonuje czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT, zobowiązany jest opodatkować daną czynność w momencie powstania obowiązku podatkowego.

I tak, aktualnie zgodnie z art. 19a ust. 1 ustawy obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania dostawy towarów lub wykonania usługi, z zastrzeżeniem ust. 5 i 7-11, art. 14 ust. 6, art. 20 i art. 21 ust. 1.

Natomiast, jeżeli przed dokonaniem dostawy towaru lub wykonaniem usługi otrzymano całość lub część zapłaty, w szczególności: przedpłatę, zaliczkę, zadatek, ratę, wkład budowlany lub mieszkaniowy przed ustanowieniem spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą jej otrzymania w odniesieniu do otrzymanej kwoty, z zastrzeżeniem ust. 5 pkt 4 (art. 19a ust. 8).

Z kolei, zgodnie z art. 19 ust. 1 ustawy, obowiązującym w dacie zaistnienia zdarzenia (wystawienia faktury zaliczkowej w 2007 r.), obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wydania towaru lub wykonania usługi, z zastrzeżeniem ust. 2-21, art. 14 ust. 6, art. 20 i art. 21 ust. 1.

Natomiast, na mocy art. 19 ust. 11 ustawy, obowiązującym w ww. dacie zaistnienia zdarzenia, jeżeli przed wydaniem towaru lub wykonaniem usługi otrzymano część należności, w szczególności: przedpłatę, zaliczkę, zadatek, ratę, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą jej otrzymania w tej części.

Stosownie do art. 106b ust. 1 ustawy podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą:

1. sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem;
2. sprzedaż wysyłkową z terytorium kraju i sprzedaż wysyłkową na terytorium kraju na rzecz podmiotu innego niż wskazany w pkt 1;
3. wewnątrzwspólnotową dostawę towarów na rzecz podmiotu innego niż wskazany w pkt 1;
4. otrzymanie przez niego całości lub części zapłaty przed dokonaniem czynności, o których mowa w pkt 1 i 2, z wyjątkiem przypadku, gdy zapłata dotyczy wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów lub czynności, dla których obowiązek podatkowy powstaje zgodnie z art. 19a ust. 5 pkt 4.

W myśl art. 106j ust. 1 ustawy w przypadku gdy po wystawieniu faktury:

1. udzielono obniżki ceny w formie rabatu, o której mowa w art. 29a ust. 7 pkt 1,
2. udzielono opustów i obniżek cen, o których mowa w art. 29a ust. 10 pkt 1,
3. dokonano zwrotu podatnikowi towarów i opakowań,
4. dokonano zwrotu nabywcy całości lub części zapłaty, o której mowa w art. 106b ust. 1 pkt 4,
5. podwyższono cenę lub stwierdzono pomyłkę w cenie, stawce, kwocie podatku lub w jakiejkolwiek innej pozycji faktury

– podatnik wystawia fakturę korygującą.

Z opisu sprawy wynika, że Spółka wystawiła fakturę zaliczkową na zakup materiałów niezbędnych do budowy budynku mieszkalno-usługowego. Była to Faktura zaliczkowa z dnia wystawienia 27 czerwca 2007 r. na kwotę netto 654 205,61 z VAT 45 794,39 dla Przedsiębiorstwa A. z terminem płatności do 4 lipca 2007 r. Faktura została przez nabywcę zapłacona i dokonano rozliczenia faktury zaliczkowej w dniu 30 września 2008 r. Jednocześnie jako zabezpieczenie wpłaconej zaliczki, spółka A. wystawiła weksel dla nabywcy. Na skutek braku porozumienia przy realizacji kontraktu umowa została zerwana. Przedsiębiorstwo A. sprzedało weksel, który był zabezpieczeniem faktury zaliczkowej. Nabywca weksla wypełnił weksel i w wyniku wyroku sądu w roku 2016 spółka A. musiała w całości zwrócić wpłaconą zaliczkę. Tym samym anulowała się zapłata do transakcji na którą była wystawiona faktura zaliczkowa. W efekcie czego faktura zaliczkowa jest niezapłacona. Jednocześnie Wnioskodawca nadmienia, iż nabywca usługi Przedsiębiorstwo A. nie jest w stanie upadłości, ani w stanie likwidacji oraz jest czynnym podatnikiem VAT i VAT z faktury zaliczkowej odliczyło.

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą kwestii czy może on wystąpić o zwrot VAT z tytułu w/w faktury zaliczkowej w związku z tym, że zaliczka została zwrócona w całości poprzez spłatę weksla? Czy może wystawić fakturę korektę do faktury zaliczkowej z dnia 27 czerwca 2007 r.?

W odniesieniu do powyższego należy wskazać, że weksel emitowany, na podstawie przepisów ustawy z dnia 28 kwietnia 1936 r. Prawo wekslowe (Dz. U. z 2016 r. poz. 160), jest papierem wartościowym, którego funkcją jest uregulowanie lub zabezpieczenie zobowiązania pieniężnego. Weksel wystawiony w związku z istnieniem zobowiązania pieniężnego z tytułu dokonanej sprzedaży towaru lub usługi może być (zgodnie z prawem wekslowym) przenoszony na inne osoby w drodze indosu. Przyjęcie weksla ze wskazanym terminem płatności powoduje, że jego posiadacz może przedstawić go do zapłaty dopiero z nadejściem terminu jego wymagalności. Posiadacz weksla (remitent, indosariusz) ma również możliwość uzyskania sumy wekslowej przed terminem jego wymagalności w ramach tzw. kredytu dyskontowego, udzielanego przez banki w ramach operacji wekslowych uznawanych za czynności bankowe, zgodnie z art. 5 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Prawo bankowe (t.j. Dz. U. z 2015 r., poz. 128 z późn. zm.).

Zgodnie z art. 14 ustawy Prawo wekslowe, indos przenosi wszystkie prawa z weksla.

Również dopuszczalnym sposobem przeniesienia weksla na osobę trzecią jest przelew wierzytelności. Umowa przelewu wierzytelności wekslowej podlega ogólnej regulacji z art. 509-516 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz. U. z 2016 r., poz. 380 z późn. zm.).

Zgodnie bowiem z art. 509 Kodeksu cywilnego, wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią, chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania, a wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa, w szczególności roszczenie o zaległe odsetki. Powyższe potwierdza wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20 grudnia 2005 r. (sygn. akt VCK 407/05), w którym wskazano, że: „obrót prawami z weksla in blanco przed jego wypełnieniem może nastąpić według przepisów prawa cywilnego, w drodze przelewu (art. 509 w zw. z art. 517 KC)”.

Niemniej jednak art. 517 Kodeksu cywilnego stanowi, że przepisów o przelewie nie stosuje się do wierzytelności związanych z dokumentem na okaziciela lub z dokumentem zbywalnym przez indos. Przeniesienie wierzytelności z dokumentu na okaziciela następuje przez przeniesienie własności dokumentu. Do przeniesienia własności dokumentu potrzebne jest jego wydanie.

Mając na uwadze powyższe wskazać należy, że zobowiązanie wekslowe odrywa się od sytuacji faktycznej, która była podstawą wystawienia i wręczenia weksla, nabierając charakteru samodzielnego i abstrakcyjnego, tj. oderwanego od podstawy gospodarczej, która spowodowała jego wystawienie. Weksel może być środkiem płatniczym spełniającym funkcję pieniądza, może również spełniać funkcję kredytową, pozwalając na dokonanie różnorodnych transakcji bez konieczności natychmiastowej zapłaty gotówką, albo funkcję gwarancyjną, jako zabezpieczenie spłaty kredytu, czy też pożyczki.

Podkreślić należy, iż w przedmiotowej sprawie Wnioskodawca nie zwrócił zaliczki podmiotowi, który ją wpłacił (spółce A.), bowiem kwota do której zapłaty Wnioskodawca został zobligowany wyrokiem sądu, przekazana została na rzecz osoby trzeciej (nabywcy weksla). Zatem zapłata tej należności stanowi wypełnienie zobowiązania Wnioskodawcy względem nabywcy weksla, który w związku z jego zakupem stał się wierzycielem Wnioskodawcy. Natomiast podmiot, który wpłacił Wnioskodawcy zaliczkę (A.), sprzedając weksel stanowiący zabezpieczenie wpłaconej zaliczki, wyzbył się roszczenia względem Wnioskodawcy. Nie można więc w tej sytuacji mówić o jakimkolwiek zwrocie wpłaconej zaliczki – zapłata przez Wnioskodawcę zasądzonej kwoty stanowi realizację innego zobowiązania i względem innego wierzyciela.

Ze wskazanych wyżej w art. 106j ustawy o podatku od towarów i usług przepisów wynika, że fakturę korygującą wystawia się m.in. w przypadku zwrotu nabywcy zaliczek. Tym samym, tak jak przyjęcie zaliczki czyli wpływ pieniędzy powoduje powstanie obowiązku podatkowego i wystawienia faktury, tak dopiero faktyczny zwrot kwoty pobranej zaliczki podmiotowi, który ją wpłacił, może uprawniać do wystawienia faktury korygującej i obniżenia podatku należnego.

Natomiast w przedmiotowej sprawie, jak wykazano powyżej, taka sytuacja nie ma miejsca.

W konsekwencji, Wnioskodawcy nie przysługuje prawo do zwrotu podatku VAT z faktury zaliczkowej, wskazanej we wniosku, brak jest również podstaw do skorygowania tej faktury.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Ponadto tut. Organ informuje, że zgodnie z art. 14na pkt 2 ustawy Ordynacja podatkowa, przepisów art. 14k-14n dotyczących ochrony prawnej wynikającej z zastosowania się Wnioskodawcy do otrzymanej interpretacji nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe przedstawione we wniosku stanowią element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy o podatku od towarów i usług, tj. czynności dokonanych w ramach transakcji, które pomimo spełnienia warunków formalnych ustanowionych w przepisach ustawy, miały zasadniczo na celu osiągnięcie korzyści podatkowych, których przyznanie byłoby sprzeczne z celem, któremu służą te przepisy.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację – w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2016 r., poz. 718, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.