Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi
1061-IPTPB1.4511.755.2016.1.AG
z 30 listopada 2016 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613, z późn. zm.) oraz § 5 pkt 3 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r., poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działający w imieniu Ministra Rozwoju i Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 29 sierpnia 2016 r. (data wpływu 2 września 2016 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej zryczałtowanego podatku dochodowego od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne w zakresie opodatkowania przychodów z najmu - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 29 sierpnia 2016 r. wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej zryczałtowanego podatku dochodowego od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne w zakresie opodatkowania przychodów z najmu.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

W dniu 31 marca 2011 r. brat Wnioskodawczyni zawarł z bankiem … umowę kredytu konsolidacyjnego. Wnioskodawczyni udzieliła mu wówczas zabezpieczenia w postaci podpisania weksla in blanco oraz wyraziła zgodę na obciążenie hipoteczne Jej nieruchomości, celem zabezpieczenia ww. kredytu.

W ramach zabezpieczenia swoich interesów, wynikających z zabezpieczenia przez Wnioskodawczynię ww. kredytu, Jej brat wyraził zgodę na obciążenie hipoteczne jego nieruchomości.

W połowie 2014 r. brat przestał samodzielnie obsługiwać zaciągnięty przez niego kredyt. Wnioskodawczymi była zmuszona częściowo obsługiwać ww. kredyt. W związku z zawarciem w dniu 26 stycznia 2015 r. ugody z bankiem … Wnioskodawczyni swój dom utraciła. Obecnie Wnioskodawczyni posiada akt notarialny o poddaniu się egzekucji przez Jej brata. Akt ten jest zaopatrzony w klauzulę wykonalności.

Wnioskodawczyni jest na etapie skierowania sprawy do komornika celem egzekucji swojej wierzytelności z nieruchomości brata. W postanowieniu Sądu jest wskazany całościowy koszt utraty domu Wnioskodawczyni – 630 209, 82 zł.

W dniu 30 stycznia 2016 r. Wnioskodawczyni zawarła z bratem umowę o dysponowaniu Jego lokalem z prawem pobierania pożytków. Umowa daje Wnioskodawczyni prawo najmu i prawo pobierania czynszu z wynajmu lokali będących współwłasnością Jej brata w ramach spłaty jego zadłużenia. Prawdopodobnie od października 2016 r. uda się Wnioskodawczyni wynająć jeden lokal na cele usługowe.

Ponadto we wniosku Wnioskodawczyni dodała, że na wskazany wyżej koszt utraty domu w kwocie 630 209, 82 zł składają się następujące kwoty:

• 44 879,50 zł – raty kredytu zapłacone przez Wnioskodawczynię w okresie od 11 czerwca do 18 grudnia 2014 r.,
  

• 500,00 zł – opłata dla rzeczoznawcy majątkowego za wycenę domu, dokonana na potrzeby zawarcia ugody z Bankiem …,
  

• 544 100, 00 zł – wartość domu z wyceny,
  

• 1 161,12 – koszty umowy przedwstępnej sprzedaży domu,
  

• 9 621,60 zł – koszt umowy finalnej sprzedaży domu,
  

• 19 947,60 zł – podatek dochodowy z tyt. sprzedaży domu ( do zapłacenia w ciągu 2 lat od sprzedaży).
  
  

Wnioskodawczyni wskazała ponadto, że z tytułu obsługi kredytu brata poniosła koszty w łącznej kwocie 424 879, 50 zł, w tym:

• 44 879,50 zł – raty wpłacone przed ugodą z Bankiem
  

• 380 000,00 zł – pieniądze uzyskane ze sprzedaży 7/10 udziału Wnioskodawczyni w domu, przekazane na konto Banku … w ramach zawartej ugody.
  
  

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy jeśli czynsz z najmu jest spłatą wierzytelności Wnioskodawczyni, to czy istniał będzie obowiązek płacenia podatku dochodowego od najmu?

Wnioskodawczyni wyjaśniła przy tym, że jeśli interpretacja wskazywałaby, że istnieje taki obowiązek, to chciałaby płacić 8,5% zryczałtowany podatek dochodowy od osób fizycznych.

Zdaniem Wnioskodawczyni, do uzyskania z tytułu czynszu najmu kwoty 424 879,50 zł nie powinna płacić podatku dochodowego od przychodów z najmu. Wyjaśniła przy tym, że nie wie, którą kwotę dotyczącą domu powinna była ująć, czy wartość całego domu (554 100,00 zł), czy tylko kwotę przekazaną bankowi. Na wszelki wypadek wzięła niższą.

Natomiast od przychodów przekraczających kwotę 424 879,50 zł powinna płacić podatek dochodowy od osób fizycznych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Stosownie do art. 659 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2016 r., poz. 380, z późn. zm.), przez umowę najmu wynajmujący zobowiązuje się oddać najemcy rzecz do używania przez czas oznaczony lub nieoznaczony, a najemca zobowiązuje się płacić wynajmującemu umówiony czynsz.

Według art. 659 § 2 ww. kodeksu, czynsz może być oznaczony w pieniądzach lub w świadczeniach innego rodzaju.

W świetle powyższego, podstawą generowania przychodów z tytułu najmu jest zawarcie pomiędzy stronami stosownej umowy. Strony umowy określają w niej wysokość czynszu, który jak wynika z cytowanego powyżej przepisu art. 659 § 2 Kodeksu cywilnego może być zastrzeżony w pieniądzu lub świadczeniach innego rodzaju. Generalnie czynsz ten niezależnie od formy w jakiej został określony stanowi przysporzenie majątkowe wynajmującego.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r., poz. 361, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a, i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do art. 10 ust. 6 tej ustawy, źródłem przychodów jest najem, podnajem, dzierżawa, poddzierżawa oraz inne umowy o podobnym charakterze, w tym również dzierżawa, poddzierżawa działów specjalnych produkcji rolnej oraz gospodarstwa rolnego lub jego składników na cele nierolnicze albo na prowadzenie działów specjalnych produkcji rolnej, z wyjątkiem składników majątku związanych z działalnością gospodarczą.

W myśl art. 9 ust. 2 ww. ustawy, dochodem ze źródła przychodów, jeżeli przepisy art. 24-25 oraz art. 30f nie stanowią inaczej, jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów.

Przepis art. 11 ust. 1 tej ustawy stanowi, że przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19, art. 25b i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz. U. Nr 144, poz. 930, z późn. zm.), ustawa reguluje opodatkowanie zryczałtowanym podatkiem dochodowym niektórych przychodów (dochodów) osiąganych przez osoby fizyczne osiągające przychody z tytułu umowy najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy lub innych umów o podobnym charakterze, jeżeli umowy te nie są zawierane w ramach prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej.

W myśl art. 2 ust. 1a tej ustawy, osoby fizyczne osiągające przychody z tytułu umowy najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy lub innych umów o podobnym charakterze, jeżeli umowy te nie są zawierane w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, mogą opłacać ryczałt od przychodów ewidencjonowanych.

Stosownie do art. 6 ust. 1a ww. ustawy, opodatkowaniu ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych podlegają również otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń z tytułu umowy najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy lub innych umów o podobnym charakterze. Dla ustalenia wartości otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń z tytułu tych umów, stosuje się art. 11 ust. 2-2b ustawy o podatku dochodowym.

W myśl art. 12 ust. 1 pkt 3 lit. a) ww. ustawy, od przychodów, o których mowa w art. 6 ust. 1a, ryczałt od przychodów ewidencjonowanych wynosi 8,5%.

Z przytoczonych powyżej uregulowań prawnych wynika, że w przypadku najmu przysporzenie majątkowe wynajmującego, stanowi określona w umowie najmu wysokość czynszu. Przy czym, opodatkowaniu zryczałtowanym podatkiem dochodowym podlegają kwoty otrzymane z tytułu najmu.

W znaczeniu słownikowym „otrzymać” to dostać coś w darze lub w zamian za coś, powiększyć swój stan posiadania - Słownik języka polskiego PWN pod red. Elżbiety Sobol, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2005, s. 626. Wykładnia gramatyczna akcentuje zatem określone przysporzenie po stronie osoby „otrzymującej”.

Takie rozumienie omawianego pojęcia jest zbieżne ze znaczeniem, jakie ma ono w języku potocznym.

Z przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego wynika, że brat Wnioskodawczyni zawarł w 2011 r. z Bankiem umowę kredytu konsolidacyjnego. Wnioskodawczyni udzieliła wówczas bratu zabezpieczenia ww. kredytu w postaci podpisania weksla in blanco oraz wyraziła zgodę na obciążenie hipoteczne Jej nieruchomości. W związku z powyższym, w ramach zabezpieczenia interesów Wnioskodawczyni, brat wyraził zgodę na obciążenie hipoteczne jego nieruchomości. W połowie 2014 r. brat zaprzestał spłaty kredytu. Część rat kredytu brata, łącznie w wysokości 44 879,50 spłaciła Wnioskodawczyni. Następnie, Wnioskodawczyni zawarła z Bankiem ugodę, na mocy której spłaty pozostałej części kredytu w kwocie 380 000,00 zł dokonała z pieniędzy uzyskanych ze sprzedaży 7/10 części Jej udziału w domu, który stanowił hipoteczne zabezpieczenie kredytu brata. W efekcie wskutek ww. ugody Wnioskodawczyni swój dom utraciła.

Obecnie Wnioskodawczyni posiada akt notarialny o poddaniu się egzekucji przez brata. Akt ten jest zaopatrzony w klauzulę wykonalności nadaną przez Sąd. Przy czym, według postanowienia Sądu całościowy koszt utraty domu wynosi 630 209, 82 zł.

W dniu 30 stycznia 2016 r. Wnioskodawczyni zawarła z bratem umowę o dysponowaniu Jego lokalem. Umowa daje Wnioskodawczyni prawo wynajmu lokali będących współwłasnością brata i prawo pobierania czynszu z tego tytułu, z przeznaczeniem uzyskanych kwot na poczet spłaty zadłużenia brata. Prawdopodobnie od października 2016 r. uda się Wnioskodawczyni wynająć jeden lokal na cele usługowe.

Zauważyć należy, że zgodnie z art. 354 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2016 r., poz. 380, z późn. zm.), dłużnik powinien wykonać zobowiązanie zgodnie z jego treścią i w sposób odpowiadający jego celowi społeczno-gospodarczemu oraz zasadom współżycia społecznego, a jeżeli istnieją w tym zakresie ustalone zwyczaje - także w sposób odpowiadający tym zwyczajom.

Według art. 354 § 2 ww. ustawy, w taki sam sposób powinien współdziałać przy wykonaniu zobowiązania wierzyciel.

Stosownie do art. 453 powyższej ustawy, jeżeli dłużnik w celu zwolnienia się z zobowiązania spełnia za zgodą wierzyciela inne świadczenie, zobowiązanie wygasa. Jednakże, gdy przedmiot świadczenia ma wady, dłużnik obowiązany jest do rękojmi według przepisów o rękojmi przy sprzedaży.

Przepis art. 354 § 1 Kodeksu cywilnego wskazuje, że, obowiązkiem dłużnika jest wykonanie zobowiązania, zgodnie z jego treścią, przy uwzględnieniu dalszych kryteriów, wymienionych w tym przepisie. Oprócz wykonania zobowiązania istnieje jeszcze szereg wypadków, gdy dłużnik zaspokoi interes wierzyciela i wygasi stosunek zobowiązaniowy przez działanie, które nie pokrywa się z jego treścią. Jedną z takich sytuacji reguluje przepis art. 453 ww. ustawy. Wskazuje on, że na mocy umowy umową, obie strony mogą wyrazić zgodę na umorzenie dotąd istniejącego zobowiązania, jeśli dłużnik zamiast pierwotnie ustalonego spełni inne świadczenie. Rzeczywiste spełnienie innego świadczenia, np. udostępnienie lokalu przez dłużnika wierzycielowi, w celu pobierania przez niego czynszu na poczet wierzytelności, prowadzi do wygaśnięcia tego zobowiązania. Przy czym, wierzyciel w takim przypadku nie uzyskuje przysporzenia majątkowego, odzyskuje wyłącznie dług. Kwoty czynszu przeznaczone na spłatę długu nie powodują powstania przychodu po stronie wierzyciela, są więc obojętne podatkowo.

Przyjmując za Wnioskodawczynią, że zawarta z bratem umowa daje Wnioskodawczyni prawo najmu i prawo pobierania czynszu z wynajmu lokali będących współwłasnością Jej brata w ramach spłaty jego zadłużenia oraz mając na uwadze przepisy prawa, stwierdzić należy, że w wyniku zwrotu wierzytelności - powstałej w związku z koniecznością spłaty przez Wnioskodawczynię kredytu za brata - z kwot czynszu uzyskanego z wynajmu przez Nią lokali będących współwłasnością brata, na mocy udzielonego przez brata upoważnienia, Wnioskodawczyni nie uzyska przysporzenia majątkowego, otrzyma tylko zwrot przysługującej Jej wierzytelności. W efekcie, kwoty czynszu, do wysokości wierzytelności Wnioskodawczyni, nie będą podlegały opodatkowaniu podatkiem dochodowym, w tym zryczałtowanym podatkiem dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne. Nie będzie zatem istniał obowiązek płacenia podatku dochodowego od kwot uzyskanych z najmu lokali, ale tylko do wysokości wierzytelności Wnioskodawczyni. Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegać będzie natomiast czynsz stanowiący nadwyżkę ponad kwotę wierzytelności. Przy czym, aby Wnioskodawczyni mogła skorzystać ze zryczałtowanej formy opodatkowania, o której mowa w ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne, winna złożyć pisemne oświadczenie o jej wyborze, stosownie do przepisu art. 9 ust. 1 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne. Przepis ten stanowi, że pisemne oświadczenie o wyborze opodatkowania w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych na dany rok podatkowy podatnik składa naczelnikowi urzędu skarbowego właściwemu według miejsca zamieszkania podatnika nie później niż do dnia 20 stycznia roku podatkowego. Jeżeli podatnik rozpoczyna prowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczej w trakcie roku podatkowego, pisemne oświadczenie składa naczelnikowi urzędu skarbowego właściwemu według miejsca zamieszkania podatnika, nie później niż w dniu uzyskania pierwszego przychodu. Oświadczenie o wyborze opodatkowania w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych na dany rok podatkowy podatnik może złożyć na podstawie przepisów o swobodzie działalności gospodarczej (…).

Należy mieć na uwadze, że stosownie do art. 9 ust. 4 ww. ustawy, w przypadku osiągania przychodów, o których mowa w art. 6 ust. 1a, przepisy dotyczące oświadczenia o wyborze opodatkowania w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych stosuje się odpowiednio, z tym że podatnik rozpoczynający osiąganie takich przychodów w trakcie roku podatkowego składa pisemne oświadczenie o wyborze opodatkowania w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych za dany rok podatkowy naczelnikowi urzędu skarbowego właściwemu według miejsca zamieszkania podatnika nie później niż do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym osiągnął pierwszy przychód z tego tytułu, albo do końca roku podatkowego, jeżeli pierwszy taki przychód osiągnął w grudniu roku podatkowego.

Zauważyć należy, że przedmiotem interpretacji przepisów prawa podatkowego wydawanej w trybie art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613, z późn. zm.) jest udzielenie rzetelnej i wiążącej informacji, w jaki sposób organ podatkowy zinterpretuje przepisy podatkowe w opisanym we wniosku zdarzeniu przyszłym, co ma na celu usunięcie ewentualnych wątpliwości co do prawnopodatkowych skutków dotyczących zastosowania konkretnego przepisu prawa podatkowego w opisanym zdarzeniu przyszłym. Z uwagi na powyższe tut. Organ nie może odnieść się do kwot wskazanych przez Wnioskodawczynię we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej. Prawidłowość bądź nieprawidłowość wyliczeń podlega weryfikacji przez właściwy organ podatkowy w toku, np. postępowania kontrolnego, postępowania podatkowego, czy też czynności sprawdzających.

Jednocześnie podkreślenia wymaga, że przy wydawaniu niniejszej interpretacji tutejszy Organ dokonał wyłącznie analizy okoliczności podanych we wniosku. Jeżeli przedstawione we wniosku zdarzenie przyszłe różnić się będzie od zdarzenia przyszłego, które wystąpi w rzeczywistości, w tym wystąpią okoliczności istotne w sprawie, które znane były w momencie składania wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej, a nie zostały wskazane przez Wnioskodawczynię w opisie zdarzenia przyszłego, wówczas wydana interpretacja nie będzie chroniła Wnioskodawczyni w zakresie dotyczącym rzeczywiście zaistniałego zdarzenia przyszłego.

Należy również wskazać, że zgodnie z art. 14b ustawy Ordynacja podatkowa, Minister właściwy do spraw finansów publicznych, na wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, interpretacje przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną). W myśl art. 3 pkt 2 ww. ustawy, ilekroć w ustawie jest mowa o przepisach prawa podatkowego – rozumie się przez to przepisy ustaw podatkowych, postanowienia ratyfikowanych przez Rzeczpospolitą Polską umów o unikaniu podwójnego opodatkowania oraz ratyfikowanych przez Rzeczpospolitą Polską innych umów międzynarodowych dotyczących problematyki podatkowej, a także przepisy aktów wykonawczych wydanych na podstawie ustaw podatkowych.

Ponieważ dla dokonania oceny stanowiska Wnioskodawczyni i uzasadnienia własnego stanowiska Organu w przedmiotowej sprawie, wymagane było posłużenie się przepisami innymi niż podatkowe, tj. przepisami ustawy Kodeks cywilny. Nie czyni to jednak z powołanych w niniejszej interpretacji przepisów ustawy Kodeks cywilny przedmiotu interpretacji indywidualnej, są one jedynie elementem wykładni, stanowiących przedmiot tej interpretacji przepisów prawa podatkowego.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego …, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2016 r., poz. 718, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.