Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie
1462.IPPB2.4514.458.2016.2.LS
z 7 grudnia 2016 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613 ze zm.) oraz § 7 pkt 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r., poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Rozwoju i Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 21 września 2016 r. (data wpływu 23 września 2016 r.) uzupełnionym pismem z dnia 23 listopada 2016 r. (data nadania data 24 listopada 2016 r., data wpływu 28 listopada 2016 r.) na wezwanie Nr 1462-IPPB2.4514.458.2016.1.LS z dnia 17 listopada 2016 r. (data nadania 17 listopada 2016 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych nabycia wierzytelności - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 23 września 2016 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych nabycia wierzytelności.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

A. Sp. z o.o. (dalej: Spółka lub Wnioskodawca) jest spółką kapitałową z siedzibą w Polsce. Spółka jest zarejestrowana jako podatnik VAT. Przedmiotem działalności Spółki, zgodnie z umową spółki i KRS są:

• 65, 22, Z, pozostałe formy udzielania kredytów
• 65, 23, Z, pośrednictwo finansowe pozostałe, gdzie indziej niesklasyfikowane
• 67, 13, Z, działalność pomocnicza finansowa, gdzie indziej niesklasyfikowana
• 70, 11, Z, zagospodarowanie i sprzedaż nieruchomości na własny rachunek
• 70,12, Z, kupno i sprzedaż nieruchomości na własny rachunek
• 70, 20, Z, wynajem nieruchomości na własny rachunek
• 70, 32, Z, zarządzanie nieruchomościami na zlecenie
• 72, 30, Z, przetwarzanie danych
• 72, 40, Z, działalność związana z bazami danych
• 74, 13, Z, badanie rynku i opinii publicznej
• 74, 14, A, doradztwo w zakresie prowadzenia działalności gospodarczej i zarządzania
• 74, 14, B, zarządzanie i kierowanie w zakresie prowadzenia działalności gospodarczej
• 74, 15, Z, działalność holdingów
• 74, 40, Z, reklama
• 74, 87, B, działalność komercyjna pozostała, gdzie indziej niesklasyfikowana
• 91,11, Z, działalność organizacji komercyjnych i pracodawców
• 65, 21, Z, leasing finansowy.
  
  
  

Wnioskodawca jest spółką zależną (udział pośredni) Bank S.A. (dalej „Bank”) z siedzibą w Polsce. Wnioskodawca jest podmiotem niebankowym prowadzącym działalność finansową. Wnioskodawca planuje nabycie wierzytelności od krajowego podmiotu trzeciego (Spółki X). Spółka X jest jednocześnie kredytobiorcą Banku.

Planowana transakcja będzie dotyczyć wierzytelności własnych Spółki X, obejmujących co do zasady wierzytelności z umów najmu powierzchni handlowych (w przyszłości może też nabywać od innych podmiotów). Przedmiotem niniejszego wniosku jest nabycie wierzytelności przysługujących Spółce X wobec klientów. Będą to wierzytelności wymagalne (tj. takie co do których upłynął umowny termin płatności), nieprzedawnione lub przedawnione, w dużej części po bezskutecznej egzekucji lub w trakcie egzekucji/upadłości, dla których wystawione zostały tytuły egzekucji, a więc tzw. „wierzytelności trudne” (I grupa wierzytelności).

Nabycie wierzytelności zostanie dokonane na podstawie umowy sprzedaży, tj. Spółka X sceduje na Wnioskodawcę pakiet wierzytelności, wyzbywając się przysługujących jej praw do dochodzenia należności od byłych klientów, w zamian za co Spółka zobowiązana będzie do uiszczenia ceny ustalonej w umowie.

Cena sprzedaży wierzytelności zostanie określona na poziomie wartości rynkowej wierzytelności, przy czym może ona wynieść np. kilka procent wartości nominalnej tych wierzytelności. Określenie ceny znacznie poniżej wartości nominalnej wierzytelności będzie spowodowana wyłącznie tym, że część z nabywanych wierzytelności będzie wierzytelnościami z orzeczeniem o bezskuteczności egzekucji, część będzie w trakcie egzekucji, ale z małymi perspektywami odzysku; część wierzytelności może być też objęta porozumieniami wyznaczającymi nowy termin na uregulowanie zaległego zobowiązania, jakkolwiek ze względu na dotychczasowe doświadczenia sprzedawcy z dłużnikami, porozumienia te będzie można uznać za niegwarantujące spłaty wierzytelności w przyszłości.

Planowana transakcja będzie zatem polegała na nabyciu wierzytelności trudnych w zamian za wynagrodzenie odpowiadające ich wartości rynkowej (zgodnie z treścią projektowanej umowy sprzedaży, cena sprzedaży będzie odzwierciedlać rzeczywistą ekonomiczną wartość wierzytelności). Spółka nie otrzyma od Spółki X żadnego wynagrodzenia - ani w formie prowizji, ani dyskonta. Strony nie przewidują też zmiany ceny sprzedaży w zależności od powodzenia lub niepowodzenia czynności zmierzających do wyegzekwowania nabytych wierzytelności. Ponadto pomiędzy zbywcą a nabywcą nie będzie istniał żaden odrębny stosunek prawny w związku z nabyciem i egzekucją wierzytelności rodzący obowiązek zapłaty jakiegokolwiek dodatkowego wynagrodzenia. Spółka nie będzie zobowiązana do podejmowania żadnych działań na rzecz sprzedającego, w tym - do podejmowania czynności w zakresie ściągania długów na jego rzecz w odniesieniu do tych wierzytelności. Po nabyciu wierzytelności, Spółka będzie dochodziła ich spłaty od dłużników we własnym imieniu i na własny rachunek. Spółka X nie będzie ponosiła wobec Spółki odpowiedzialności za wypłacalność dłużników i Spółce nie będzie przysługiwało prawo regresu (zwrotnego przeniesienia nabytych wierzytelności) wobec sprzedającego. Nabycie wierzytelności nastąpi zatem na wyłączne ryzyko i koszt Spółki. Natomiast jedynym świadczeniem, do jakiego zobowiązana będzie Spółka wobec sprzedającego będzie zapłata ceny za nabywane wierzytelności.

Pismem z dnia 17 listopada 2016 r. Nr 1462.IPPB2.4514.458.2016.1.LS wezwano Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania poprzez:

• Uzupełnienie zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku poprzez:
  
  
  
  • wskazanie miejsca zawarcia umowy nabycia wierzytelności przez Wnioskodawcę (terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, czy też terytorium innego państwa)?
    
  • wskazanie gdzie wykonywane będą prawa majątkowe w chwili zawarcia umowy nabycia wierzytelności przez Wnioskodawcę (terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, czy też terytorium innego państwa)?
    
  
  
  

Pismem z dnia 23 listopada 2016 r. (data wpływu 28 listopada 2016 r.) Wnioskodawca uzupełnił wniosek w wyznaczonym terminie. W nadesłanym uzupełnieniu Wnioskodawca wskazał, że:

W odpowiedzi na pytania nr 1 i 2 Spółka informuje, iż planowane jest zawarcie umowy nabycia wierzytelności od podmiotu (podmiotów) krajowych („Wnioskodawca planuje nabycie wierzytelności od krajowego podmiotu trzeciego (Spółki X).”) i jednocześnie Spółka ma siedzibą w Polsce, a tym samym zawarcie planowanej (planowanych) umów będzie dokonywane na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej, jak również wykonywane prawa majątkowe mają być wykonywane na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej.

Tym samym Spółka informuje, iż przedmiotem zapytania nie jest kwestia nabyć wierzytelności (praw majątkowych) wykonywanych lub zawartych przez Spółkę poza terytorium Rzeczpospolitej Polskiej.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

1. Czy planowana transakcja nabycia wierzytelności będzie stanowiła czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług?
2. Czy w związku z zawarciem umowy nabycia wierzytelności powstanie po stronie Spółki obowiązek zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych w wysokości 1% ceny nabycia?
   
   

Przedmiotem niniejszej interpretacji jest odpowiedź w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych. W zakresie podatku od towarów i usług została wydana interpretacja indywidualna z dnia 22 listopada 2016 r. Nr 1462-IPPP1.4512.779.2016.1.KR.

Zdaniem Wnioskodawcy,

Zdaniem Spółki, będzie ona zobowiązana do zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych w wysokości 1% od ceny nabycia (jako wartości odzwierciedlającej wartość rynkową wierzytelności). Będzie to bowiem umowa sprzedaży praw majątkowych, gdzie do zapłaty podatku zobowiązany jest nabywca. Jednocześnie z uwagi na fakt, iż planowana transakcja nabycia wierzytelności nie będzie podlegała VAT, nie znajdzie zastosowania wyłączenie z opodatkowania przewidziane w art. 2 pkt 4 ustawy o PCC.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych (dalej: ustawa o PCC), podatkowi podlegają umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych.

Zgodnie z art. 535 ustawy Kodeks cywilny, „przez umowę sprzedaży sprzedawca zobowiązuje się przenieść na kupującego własność rzeczy i wydać mu rzecz, a kupujący zobowiązuje się rzecz odebrać i zapłacić sprzedawcy cenę”. Przepisy o sprzedaży rzeczy stosuje się odpowiednio do sprzedaży praw majątkowych. Zatem przedmiotem sprzedaży w ujęciu Kodeksu cywilnego oprócz rzeczy mogą być również prawa majątkowe. Prawami majątkowymi są przysługujące danej osobie prawa do korzystania i rozporządzania określoną rzeczą lub prawem.

Zdaniem Spółki nabycie przez nią wierzytelności będzie stanowiło zdarzenie powodujące powstanie obowiązku podatkowego w PCC właśnie jako umowa sprzedaży praw majątkowych. Nie powinno bowiem ulegać wątpliwości, że wierzytelności te stanowią w istocie prawo wierzyciela do dochodzenia należności pieniężnych od dłużników, a w konsekwencji stanowią prawa majątkowe, które mogą stanowić przedmiot zbycia na rzecz innego podmiotu.

Instytucja przelewu wierzytelności została uregulowana w przepisach art. 509-518 Kodeksu cywilnego. W świetle tych przepisów umowy cesji wierzytelności (skutkujące zmianą wierzyciela) należą do czynności prawnych rozporządzających o skutkach zbliżonych do umowy przenoszącej własność. Niemniej jednak sama cesja nie ma formy samoistnej umowy, dlatego też dla jej realizacji musi być dokonana czynność cywilnoprawna, na podstawie której nastąpi przeniesienie wierzytelności. Z treści art. 510 § 1 Kodeksu cywilnego wynika, że czynnością stanowiącą podstawę cesji może być umowa sprzedaży, zamiany, darowizny lub inne umowy zobowiązujące do przeniesienia wierzytelności. Planowana cesja wierzytelności zostanie natomiast dokonana na podstawie umowy sprzedaży, tzn. Spółka X dokona przeniesienia na Spółkę praw majątkowych w postaci wierzytelności, a Spółka w zamian zobowiąże się do zapłaty umownie określonej ceny sprzedaży. Przejęcie wierzytelności przez Spółkę zostanie zatem dokonane w ramach czynności wprost wymienionej w katalogu czynności opodatkowanych podatkiem od czynności cywilnoprawnych, tj. umowy sprzedaży praw majątkowych.

W konsekwencji, Wnioskodawca stoi na stanowisku, że nabywając wierzytelności od Spółki X będzie on zobowiązany do zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych. Zgodnie bowiem z art. 4 pkt 1 ustawy o PCC, obowiązek podatkowy z tytułu umowy sprzedaży ciąży na kupującym (tj. na Spółce).

Podatek ten wyniesie 1% - zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 1) lit. b) ustawy o PCC. Postawą opodatkowania będzie natomiast cena sprzedaży określona w umowie sprzedaży wierzytelności. Zgodnie bowiem z art. 6 ust. 1 pkt 1) ustawy, podstawę opodatkowania przy umowie sprzedaży stanowi wartość rynkowa rzeczy lub prawa majątkowego. Jak natomiast wskazano w opisie zdarzenia przyszłego, cena sprzedaży zostanie ustalona na poziomie wartości rynkowej nabywanych przez Spółkę wierzytelności, określonej z uwzględnieniem wątpliwych szans na ściągnięcie należności od dłużników. Sama wartość nominalna wierzytelności nie będzie więc miała znaczenia dla wymiaru podatku od czynności cywilnoprawnych.

Dodatkowo Spółka pragnie wskazać, że w przedmiotowej sprawie nie będzie miało zastosowania wyłączenie z opodatkowania, przewidziane w art. 2 pkt 4 ustawy o PCC. Zgodnie z tym przepisem, „nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne, inne niż umowa spółki i jej zmiany:

1. w zakresie, w jakim są opodatkowane podatkiem od towarów i usług,
2. jeżeli przynajmniej jedna ze stron jest zwolniona od podatku od towarów i usług z tytułu dokonania tej czynności, z wyjątkiem:
   • umów sprzedaży i zamiany, których przedmiotem jest nieruchomość lub jej część, albo prawo użytkowania wieczystego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub prawo do miejsca postojowego w garażu wielostanowiskowym lub udział w tych prawach,
     
   • umów sprzedaży udziałów i akcji w spółkach handlowych”.
     
   
   
   

Z powyższego wynika zatem, że jeżeli w związku ze sprzedażą wierzytelności przez Spółkę X na rzecz Wnioskodawcy, którakolwiek ze stron podlegałaby opodatkowaniu VAT lub też była zwolniona z tego podatku, wówczas obowiązek podatkowy w PCC z tytułu zawarcia umowy sprzedaży wierzytelności nie powstałby.

Jak jednak Spółka dowodziła w uzasadnieniu stanowiska do pytania nr 1, sprzedaż/nabycie wierzytelności nie będzie stanowiło czynności, która spełniałaby przesłanki do uznania jej za którąkolwiek z czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT. Nie będzie to bowiem:

1. odpłatna dostawa towarów dokonywana przez Spółkę X na rzecz Spółki (wierzytelności nie są bowiem towarami) ani
   
2. odpłatne świadczenie usług przez Spółkę X na rzecz Spółki (sprzedający dokona jedynie rozporządzenia przysługującymi jej prawami), ani
   
3. odpłatne świadczenie usług przez Spółkę na rzecz sprzedającego (Spółka nie będzie bowiem wykonywać na rzecz sprzedającego żadnych czynności, jak np. ściąganie długów, czy faktoring - zakres działań Spółki ograniczać się będzie wyłącznie do nabycia wierzytelności, a jednocześnie nie otrzyma ona z tego tytułu żadnego świadczenia wzajemnego, które mogłoby zostać uznane za wynagrodzenie za nabycie wierzytelności).

W konsekwencji, skoro sprzedaż/nabycie wierzytelności nie będzie wchodziło w zakres przedmiotowy ustawy o VAT, to ani Spółka ani Spółka X nie będą mogły być uznane za podmioty podlegające opodatkowaniu lub zwolnieniu z opodatkowania VAT z tytułu planowanej transakcji. Tym samym powyższe wyłączenie z opodatkowania PCC nie będzie mogło mieć zastosowania. Należy bowiem podkreślić, że zgodnie z literalnym brzmieniem cytowanego przepisu, przedmiotowe wyłączenie z PCC dotyczy wyłącznie sytuacji, w której którakolwiek ze stron czynności staje się podatnikiem VAT w odniesieniu do tej konkretnej czynności (tj. podmiotem zobowiązanym do wykazania tej czynności dla celów VAT). Nie ma ono zatem zastosowania automatycznie w każdej sytuacji, gdy strona transakcji została zarejestrowana jako podatnik VAT w odniesieniu do ogółu prowadzonej działalności gospodarczej.

Co istotne powyższe stanowisko znajduje także potwierdzenie w orzecznictwie sądowym oraz praktyce organów podatkowych. Celem przykładu Spółka pragnie przywołać m.in.:

• interpretację indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 13.01.2016 r. (nr IPPB2/4514-457/15-4/AF), z dnia 6.04.2015 r. (nr IPPB2/436-774/14-4/AF) oraz z dnia 15.12.2014 r. (nr IPPB2/436-560/14- 4/LS);
  

• interpretację indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 9.03.2016 r.(nr IBPB-2-1/4514-544/15/MD) oraz z dnia 13.11.2015 r. (nr IBPB-2-1/4514-268/15/MZ);
  

• interpretację indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 28.03.2013 r. (nr ITPB2/436-239/12/MN);
  

• interpretację indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 29.11.2013 r. (nr ILPB2/436-223/13-4/MK).
  
  
  

Podsumowując, Spółka stoi na stanowisku, że umowa nabycia wierzytelności będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych w wysokości 1% ceny nabycia, do którego zapłaty zobowiązana będzie Spółka jako kupujący.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej opisanego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Na wstępie należy wskazać, że niniejsza interpretacja stanowi ocenę stanowiska Wnioskodawcy tylko i wyłącznie w zakresie przepisów ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. z 2016 r., poz. 223) podatkowi temu podlegają następujące czynności cywilnoprawne:

1. umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych,
2. umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku,
3. (uchylona),
4. umowy darowizny – w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy,
5. umowy dożywocia,
6. umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności – w części dotyczącej spłat lub dopłat,
7. (uchylona),
8. ustanowienie hipoteki,
9. ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, oraz odpłatnej służebności,
10. umowy depozytu nieprawidłowego,
11. umowy spółki.
    
    

Podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają też zmiany ww. umów, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych oraz orzeczenia sądów, w tym również polubownych, oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne ( art. 1 ust. 1 pkt 2 i 3 ww. ustawy).

Ustawodawca wprowadził zasadę enumeratywnego określenia czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Umowa cesji wierzytelności uregulowana została w art. 509 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r., poz. 121 z późn. zm.). Zgodnie z treścią tego przepisu wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania.

W myśl art. 510 § 1 Kodeksu cywilnego przelew wierzytelności może odbywać się na podstawie umowy sprzedaży, zamiany, darowizny lub innej umowy zobowiązującej do przeniesienia wierzytelności, a zatem umowa taka może należeć do kategorii umów, które podlegają podatkowi od czynności cywilnoprawnych. Na skutek cesji wierzytelności zmienia się podmiot po stronie wierzyciela, natomiast przedmiot zobowiązania pozostaje ten sam. Jeżeli więc umowa cesji przyjęłaby postać którejkolwiek z umów wskazanych w ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych to spowoduje obowiązek zapłaty tego podatku.

Przy czym stosownie do art. 1 ust. 4 ww. ustawy czynności cywilnoprawne podlegają podatkowi, z zastrzeżeniem ust. 4a i 5, jeżeli ich przedmiotem są:

1. rzeczy znajdujące się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub prawa majątkowe wykonywane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
2. rzeczy znajdujące się za granicą lub prawa majątkowe wykonywane za granicą, w przypadku gdy nabywca ma miejsce zamieszkania lub siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i czynność cywilnoprawna została dokonana na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
   
   

Z uwagi na powyższe, należy stwierdzić, że umowa sprzedaży podlega podatkowi od czynności cywilnoprawnych, jeżeli w chwili zawarcia umowy jej przedmiot, np. prawo majątkowe podlega wykonywaniu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Wówczas nie ma znaczenia, gdzie umowa zostaje zawarta i gdzie mają miejsce zamieszkania (siedzibę) strony umowy.

Umowa sprzedaży będzie również podlegała podatkowi od czynności cywilnoprawnych, jeśli prawo majątkowe będące przedmiotem sprzedaży w chwili jej zawarcia podlega wykonywaniu za granicą oraz nabywca ma miejsce zamieszkania lub siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, a czynność została dokonana na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

W ustawie przewidziano jednak sytuacje, w których czynność cywilnoprawna mieszcząca się w zakresie przedmiotowym ustawy nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Stosownie do art. 2 pkt 4 ww. ustawy nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne, inne niż umowa spółki i jej zmiany:

1. w zakresie, w jakim są opodatkowane podatkiem od towarów i usług,
2. jeżeli przynajmniej jedna ze stron jest zwolniona od podatku od towarów i usług z tytułu dokonania tej czynności, z wyjątkiem:
   • umów sprzedaży i zamiany, których przedmiotem jest nieruchomość lub jej część, albo prawo użytkowania wieczystego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub prawo do miejsca postojowego w garażu wielostanowiskowym lub udział w tych prawach,
     
   • umów sprzedaży udziałów i akcji w spółkach handlowych;
   
   
   
   

W związku z tym podkreślić należy, że jakkolwiek zapytanie Wnioskodawcy dotyczy opodatkowania sprzedaży wierzytelności podatkiem od czynności cywilnoprawnych, to jednak w pierwszej kolejności rozstrzygnięcia wymaga kwestia czy powyższa czynność będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, bowiem ocena ta ma zasadnicze znaczenie dla ewentualnego objęcia ich podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Objęcie tych czynności podatkiem od towarów i usług może bowiem skutkować wyłączeniem obowiązku podatkowego w podatku od czynności cywilnoprawnych.

Natomiast, zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 1) ustawy, podstawę opodatkowania przy umowie sprzedaży stanowi wartość rynkowa rzeczy lub prawa majątkowego.

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawca jest spółką zależną (udział pośredni) Bank S.A. (dalej „Bank”) z siedzibą w Polsce. Wnioskodawca jest podmiotem niebankowym prowadzącym działalność finansową. Wnioskodawca planuje nabycie wierzytelności od krajowego podmiotu trzeciego (Spółki X). Spółka X jest jednocześnie kredytobiorcą Banku. Planowana transakcja będzie dotyczyć wierzytelności własnych Spółki X, obejmujących co do zasady wierzytelności z umów najmu powierzchni handlowych (w przyszłości może też nabywać od innych podmiotów). Przedmiotem niniejszego wniosku jest nabycie wierzytelności przysługujących Spółce X wobec klientów. Będą to wierzytelności wymagalne (tj. takie co do których upłynął umowny termin płatności), nieprzedawnione lub przedawnione, w dużej części po bezskutecznej egzekucji lub w trakcie egzekucji/upadłości, dla których wystawione zostały tytułu egzekucji, a więc tzw. „wierzytelności trudne” (I grupa wierzytelności). Nabycie wierzytelności zostanie dokonane na podstawie umowy sprzedaży, tj. Spółka X sceduje na Wnioskodawcę pakiet wierzytelności, wyzbywając się przysługujących jej praw do dochodzenia należności od byłych klientów, w zamian za co Spółka zobowiązana będzie do uiszczenia ceny ustalonej w umowie. Cena sprzedaży wierzytelności zostanie określona na poziomie wartości rynkowej wierzytelności, przy czym może ona wynieść np. kilka procent wartości nominalnej tych wierzytelności. Określenie ceny znacznie poniżej wartości nominalnej wierzytelności będzie spowodowana wyłącznie tym, że część z nabywanych wierzytelności będzie wierzytelnościami z orzeczeniem o bezskuteczności egzekucji, część będzie w trakcie egzekucji, ale z małymi perspektywami odzysku; część wierzytelności może być też objęta porozumieniami wyznaczającymi nowy termin na uregulowanie zaległego zobowiązania, jakkolwiek ze względu na dotychczasowe doświadczenia sprzedawcy z dłużnikami, porozumienia te będzie można uznać za niegwarantujące spłaty wierzytelności w przyszłości. Planowana transakcja będzie zatem polegała na nabyciu wierzytelności trudnych w zamian za wynagrodzenie odpowiadające ich wartości rynkowej (zgodnie z treścią projektowanej umowy sprzedaży, cena sprzedaży będzie odzwierciedlać rzeczywistą ekonomiczną wartość wierzytelności). Spółka nie otrzyma od Spółki X żadnego wynagrodzenia - ani w formie prowizji, ani dyskonta. Strony nie przewidują też zmiany ceny sprzedaży w zależności od powodzenia lub niepowodzenia czynności zmierzających do wyegzekwowania nabytych wierzytelności. Ponadto pomiędzy zbywcą a nabywcą nie będzie istniał żaden odrębny stosunek prawny w związku z nabyciem i egzekucją wierzytelności rodzący obowiązek zapłaty jakiegokolwiek dodatkowego wynagrodzenia. Spółka nie będzie zobowiązana do podejmowania żadnych działań na rzecz sprzedającego, w tym - do podejmowania czynności w zakresie ściągania długów na jego rzecz w odniesieniu do tych wierzytelności. Po nabyciu wierzytelności, Spółka będzie dochodziła ich spłaty od dłużników we własnym imieniu i na własny rachunek. Spółka X nie będzie ponosiła wobec Spółki odpowiedzialności za wypłacalność dłużników i Spółce nie będzie przysługiwało prawo regresu (zwrotnego przeniesienia nabytych wierzytelności) wobec sprzedającego. Nabycie wierzytelności nastąpi zatem na wyłączne ryzyko i koszt Spółki. Natomiast jedynym świadczeniem, do jakiego zobowiązana będzie Spółka wobec sprzedającego będzie zapłata ceny za nabywane wierzytelności.

W interpretacji indywidualnej z dnia 22 listopada 2016 r. Nr 1462.IPPP1.4512.779.2016.1.KR w zakresie podatku od towarów i usług Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie potwierdził stanowisko Wnioskodawcy w trybie art. 14c § 1 ustawy Ordynacja podatkowa, że: „zdaniem Spółki, planowana przez nią transakcja nabycia na własne ryzyko wierzytelności trudnych za cenę znacznie niższą niż ich wartość nominalna, lecz odpowiadającą rzeczywistej ekonomicznej wartości wierzytelności nie będzie stanowiła czynności podlegającej przepisom ustawy o VAT, a w szczególności nie będzie kwalifikowana jako odpłatne świadczenie usług przez Spółkę.”

Zatem, skoro nabywane przez Wnioskodawcę Wierzytelności w ramach umowy sprzedaży nie są objęte zakresem podatku od towarów i usług, powyższe czynności podlegają opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych zgodnie z art. 1 ust. 1 lit. a) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Stosownie do zapisu art. 7 ust. 1 pkt 1 lit. b) stawka podatku przy umowie sprzedaży innych niż wymienione w lit. a) praw majątkowych (tj. prawa użytkowania wieczystego, własnościowego spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego, spółdzielczego prawa do lokalu użytkowego oraz wynikających z przepisów prawa spółdzielczego: prawa do domu jednorodzinnego oraz prawa do lokalu w małym domu mieszkalnym) wynosi 1%.

W odniesieniu do powołanych przez Wnioskodawcę interpretacji indywidualnych, wskazać należy, iż rozstrzygnięcia te zapadły w indywidualnych sprawach i nie są wiążące dla organu wydającego interpretację.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2016 r., poz. 718). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Administracji Skarbowej w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.