Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu
3063-ILPB1-3.4511.259.2016.2.KP
z 14 lutego 2017 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r., poz. 201) oraz § 5 pkt 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r., poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Rozwoju i Finansów stwierdza, że stanowisko Pani przedstawione we wniosku z dnia 19 grudnia 2016 r. (data wpływu 28 grudnia 2016 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie momentu powstania przychodu dla mediatora – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 28 grudnia 2016 r. został złożony ww. wniosek – uzupełniony 1 lutego 2017 r. o opłatę – o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie momentu powstania przychodu dla mediatora.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Jako mediator stały Wnioskodawczyni prowadzi mediacje na zlecenie sądów.

Mediacja na zlecenie sądu trwa od wydania pierwszego postanowienia sądu – kierującego sprawę do mediacji, poprzez zgodę stron, prowadzenie rozmów, aż do ostatniego postanowienia sądu, przyznającego mediatorowi wynagrodzenie i zwrot poniesionych kosztów oraz ostatecznej ich zapłaty przez dział finansowy sądu.

W latach 2005-2015 mediator stały, prowadząc mediacje cywilne, był zobowiązany do pobierania wynagrodzenia i poniesionych kosztów bezpośrednio od stron.

Od stycznia 2016 r. weszła w życie ustawa z dn. 10 września 2015 r. o zmianie niektórych ustaw w zw. ze wspieraniem polubownych metod rozwiązywania sporów (patrz: art. 93 pkt 152), uzupełniona Rozp. Min. Spr. z dn. 20 czerwca 2016 r. w spr. wysokości wynagrodzenia i podlegających zwrotowi wydatków mediatora w post. cywilnym.

W/w zmiany zobowiązują mediatora stałego do rozliczania mediacji bezpośrednio z organem zlecającym.

Droga i czas wypłacania mediatorowi środków znacznie wydłużyły się. Procedura rozliczeniowa sądu wymaga:

1. od mediatora – złożenia protokołu i rozliczenia,
2. od sądu – akceptacji w/w rozliczenia i wydania postanowienia o przyznaniu mediatorowi środków,
3. od sądu i mediatora – wysłania do stron i mediatora w/w postanowienia sądu, celem akceptacji lub złożenia na postanowienie zażalenia,
4. od sądu i mediatora – czekania na powrót zwrotek pocztowych uprawomocnienia się oraz stwierdzenia prawomocności postanowienia.
   
   

Dopiero prawomocne postanowienie sądu jest podstawą do wypłaty mediatorowi wynagrodzenia i formalnie kończy bieg mediacji, prowadzonej na zlecenie sądu, co ma odzwierciedlenie również w wystawionej fakturze vat przez mediatora.

Sam fakt zależności czasu trwania sprawy mediacyjnej od postanowienia sądu, przyznającego wynagrodzenie, wydłuża zamknięcie sprawy często o kilka miesięcy, gdyż „niezwłoczność” obowiązująca sędziego w kwestii wydania postanowienia kończącego postępowanie mediacyjne jest różnie realizowana przez różnych sędziów.

Obecnie mediatorzy wysyłają do sądów rozliczających mediacje w pierwszej kolejności rozliczenie zbiorcze mediacji, a inni od razu gotowe faktury VAT (Wnioskodawczyni wysyła faktury).

W każdym z tych przypadków i tak sąd musi potwierdzić swoim postanowieniem prawidłowość i należność dokonanych przez mediatora wyliczeń wynagrodzenia i poniesionych kosztów mediacji, na podstawie w/w Rozp. Min. Spr. z dn. 20 czerwca 2016 r.

W przypadku wystawienia faktury VAT, zamiast rozliczenia zbiorczego do akceptacji, rodzi ryzyko korekty faktury vat z powodu korekt sądu wobec wyliczonej wysokości w/w środków.

To powoduje, że wystawiając FV przed wydaniem postanowienia sądu, przyznającego środki, Wnioskodawczyni nie wie, czy:

• przedmiotowa FV będzie prawidłowa i ostateczna,
• nie wie, czy już powstał po jej stronie obowiązek podatkowy i w jakiej wysokości, bo Wnioskodawczyni nie ma akceptacji sądu (postanowienia) i nie ma też zapłaty przez kilka miesięcy, co powoduje zawieszenie w dostępie do informacji.
  
  

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie w podatku dochodowym od osób fizycznych.

Który moment jest właściwym momentem powstania dla mediatora stałego obowiązku podatkowego w podatku od osób fizycznych?

Zdaniem Wnioskodawcy przychód ze świadczenia mediacji prowadzonej na zlecenie sądu/prokuratury powinien zostać rozpoznany z chwilą uprawomocnienia się postanowienia sądu, przyznającego mediatorowi wynagrodzenie i zwrot poniesionych kosztów, gdyż dopiero ostatecznie postanowienie sądu kończy bieg sprawy mediacyjnej i zamyka zlecenie sądu.

Innymi słowy obowiązek podatkowy w podatku od osób fizycznych powstaje dla mediatora po uprawomocnieniu się postanowienia sądu zlecającego mediację i przyznającego środki, i tę chwilę należy potraktować za moment zakończenia mediacji jako istoty dla wykonania mediacji – zgodnie z art. 14 ust. 1c u.p.d.o.f. i wystawienia faktury VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2016 r., poz. 2032, z późn. zm.): opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów zwolnionych na podstawie art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do art. 10 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy – źródłem przychodów jest pozarolnicza działalność gospodarcza.

Zgodnie z art. 14 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych: za przychód z działalności, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3, uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. U podatników dokonujących sprzedaży towarów i usług opodatkowanych podatkiem od towarów i usług za przychód z tej sprzedaży uważa się przychód pomniejszony o należny podatek od towarów i usług.

W konsekwencji za przychód należy uznać każde przysporzenie majątkowe o charakterze trwałym, definitywnym, bezzwrotnym. Przy czym w przypadku przychodów uzyskiwanych w ramach prowadzonej działalności gospodarczej już sam fakt, że przychód staje się należny, powoduje powstanie obowiązku podatkowego.

Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych precyzyjnie określają moment powstania przychodu z ww. źródła przychodów.

Ogólną zasadę ustalania momentu uzyskania przychodu z tytułu prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej określa art. 14 ust. 1c ww. ustawy, w myśl którego: za datę powstania przychodu, o którym mowa w ust. 1, uważa się, z zastrzeżeniem ust. 1e, 1h-1j i 1n-1p, dzień wydania rzeczy, zbycia prawa majątkowego lub wykonania usługi, albo częściowego wykonania usługi, nie później niż dzień:

1. wystawienia faktury albo
2. uregulowania należności.
   
   

Zgodnie jednak z art. 14 ust. 1e cytowanej ustawy: jeżeli strony ustalą, że usługa jest rozliczana w okresach rozliczeniowych, za datę powstania przychodu uznaje się ostatni dzień okresu rozliczeniowego określonego w umowie lub na wystawionej fakturze, nie rzadziej niż raz w roku.

Z kolei, w myśl art. 14 ust. 1i ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych: w przypadku otrzymania przychodu z działalności gospodarczej, do którego nie stosuje się ust. 1c, 1e i 1h, za datę powstania przychodu uznaje się dzień otrzymania zapłaty.

Z wyżej przytoczonych przepisów wynika generalna zasada, że przychód podatkowy dla celów podatku dochodowego od osób fizycznych, w przypadku świadczenia usług powstaje w dniu wykonania usługi albo częściowego wykonania usługi.

Wyjątek od tej zasady stanowi:

• wystawienie faktury w terminie wcześniejszym niż faktyczne wykonanie usługi albo częściowe wykonanie usługi – datą powstania przychodu będzie w tym przypadku dzień wystawienia faktury (o ile uregulowanie należności nie nastąpiło wcześniej),
• uregulowanie należności przed wykonaniem usługi albo częściowym wykonaniem usługi – datą powstania przychodu będzie w tym przypadku dzień otrzymania należności (o ile wcześniej nie wystawiono faktury).
  
  

Z informacji przedstawionych we wniosku wynika, że Wnioskodawczyni, jako mediator stały, prowadzi mediacje na zlecenie sądów. Mediacja na zlecenie sądu trwa od wydania pierwszego postanowienia sądu – kierującego sprawę do mediacji aż do ostatniego postanowienia sądu, przyznającego mediatorowi wynagrodzenie i zwrot poniesionych kosztów oraz ostatecznej zapłaty przez dział finansowy sądu. W latach 2005-2015 mediator stały był zobowiązany do pobierania wynagrodzenia i poniesionych kosztów bezpośrednio od stron. Od stycznia 2016 r. w życie weszły zmiany zobowiązujące mediatora stałego do rozliczania mediacji bezpośrednio z organem zlecającym. Droga i czas wypłacania mediatorowi środków znacznie się wydłużyły. Dopiero prawomocne postanowienie sądu jest podstawą do wypłaty mediatorowi wynagrodzenia i formalnie kończy bieg mediacji, prowadzonej na zlecenie sądu. Zależność czasu trwania sprawy mediacyjnej od postanowienia sądu, przyznającego wynagrodzenie wydłuża zamknięcie sprawy często o kilka miesięcy.

Mając powyższe na uwadze, należy stwierdzić, że ustalenie momentu uzyskania przez Wnioskodawczynię przychodu z prowadzonych mediacji na zlecenie sądu, powinno nastąpić zgodnie z ogólnymi zasadami uzyskiwania przychodu z tego źródła przychodów, określonymi w ww. art. 14 ust. 1c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Z treści tego przepisu wynika wprost, że moment powstania przychodu należnego został ściśle związany z wystąpieniem najwcześniejszego ze zdarzeń wskazanych w cyt. przepisie, tj. dzień wydania rzeczy, wykonania usługi, częściowego wykonania usługi, wystawienia faktury albo uregulowania należności.

Odnosząc powołane wyżej przepisy prawa do przedstawionego zdarzenia przyszłego, należy stwierdzić, że momentem powstania przychodów z tytułu wykonywania czynności mediatora stałego będzie data wykonania usługi. Nie ma tu znaczenia kiedy sąd wyda postanowienie, kiedy ono się uprawomocni oraz Wnioskodawczyni otrzyma swoją należność.

Wobec powyższego przychód ze świadczenia mediacji na zlecenie sądu/prokuratury powinien zostać rozpoznany z chwilą wykonania usługi, a nie z chwilą uprawomocnienia się postanowienia sądu, przyznającego mediatorowi (tu: Wnioskodawczyni) wynagrodzenie i zwrot poniesionych kosztów.

Reasumując – momentem powstania dla mediatora stałego obowiązku podatkowego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest moment wykonania usługi mediacji.

Końcowo informuje się, że w przedmiocie podatku od towarów i usług zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację – w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2016 r., poz. 718, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Administracji Skarbowej w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.