Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
IPPP2/4440-6/14-3/S/RR
z 12 kwietnia 2017 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r., poz. 201, z późn. zm.) oraz zgodnie z art. 223 Ustawy z dnia 16 listopada 2016 r. Przepisy wprowadzające ustawę o Krajowej Administracji Skarbowej (Dz. U. z 2016 r., poz. 1948 z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej po ponownym rozpatrzeniu sprawy w związku z wyrokiem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 27 października 2016 r., sygn. akt III SA/Wa 2090/16 (data wpływu prawomocnego orzeczenia 15 marca 2017 r.) stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 4 lutego 2014 r. (data wpływu 7 lutego 2014 r.) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia od podatku świadczonych usług pomocniczych w zakresie likwidacji szkód wykonywanych na rzecz towarzystw ubezpieczeniowych – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 7 lutego 2014 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia od podatku świadczonych usług pomocniczych w zakresie likwidacji szkód wykonywanych na rzecz towarzystw ubezpieczeniowych.

Dotychczasowy przebieg postępowania

W dniu 22 kwietnia 2014 r. Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów wydał dla Wnioskodawcy indywidualną interpretację znak: IPPP2/443-117/14-2/RR, w której uznał za nieprawidłowe stanowisko Wnioskodawcy, że usługi świadczone przez Wnioskodawcę na rzecz towarzystw ubezpieczeń na podstawie zawieranych z nimi umów w przedmiocie świadczenia usług pomocniczych w zakresie likwidacji szkód objęte są zwolnieniem od opodatkowania podatkiem od towarów i usług. Wnioskodawca na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego z 22 kwietnia 2014 r. znak: IPPP2/443-117/14-2/RR wniósł pismem z 6 maja 2014 r. wezwanie do usunięcia naruszenia prawa.

W odpowiedzi na powyższe wezwanie do usunięcia naruszenia prawa Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów pismem z 9 czerwca 2014 r. znak: IPPP2/443-117/14-4/RR stwierdził brak podstaw do zmiany ww. indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego.

Wnioskodawca na interpretację przepisów prawa podatkowego z 22 kwietnia 2014 r. znak: IPPP2/443-117/14-2/RR złożył skargę z 9 lipca 2014 r. (data wpływu 14 lipca 2014 r.).

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wyrokiem z 27 października 2016 r. sygn. akt III SA/Wa 2090/16 uchylił zaskarżoną interpretację indywidualną z 22 kwietnia 2014 r. znak: IPPP2/443-117/14-2/RR.

W wydanym wyroku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wskazał, że istota sporu w sprawie sprowadza się do wykładni przepisów art. 43 ust. 13 w związku z art. 43 ust. 1 pkt 37 u.p.t.u. w stanie prawnym obowiązującym od 1 stycznia 2011 r., w związku z wprowadzeniem zmian, na mocy art. 1 pkt 8 lit. a) tiret trzeci lit. b) ustawy z 29 października 2010 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów (Dz. U. z 2010 r. Nr 226, poz. 1476).

Na mocy art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. u.p.t.u., zwalnia się od podatku usługi ubezpieczeniowe, usługi reasekuracyjne i usługi pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych i reasekuracyjnych, a także usługi świadczone przez ubezpieczającego w zakresie zawieranych przez niego umów ubezpieczenia na cudzy rachunek, z wyłączeniem zbywania praw nabytych w związku z wykonywaniem umów ubezpieczenia i umów reasekuracji. W myśl art. 43 ust. 13 ustawy o VAT, zwolnienie od podatku stosuje się również do świadczenia usługi stanowiącej element usługi wymienionej w ust. 1 pkt 7 i 37-41, który sam stanowi odrębną całość i jest właściwy oraz niezbędny do świadczenia usługi zwolnionej.

Według Sadu usługi likwidacji szkody stanowią element usługi ubezpieczeniowej, czyli są czynnościami, które wchodzą w skład usług ubezpieczeniowych świadczonych przez zakład ubezpieczeń na rzecz ubezpieczonego, będąc świadczeniem realizowanym w przypadku wystąpienia określonego zdarzenia i mają charakter właściwy dla usług ubezpieczenia, niezbędny dla tych usług oraz stanowią odrębną całość.

W ustawie krajowej brak jest jakiegokolwiek przybliżenia rozumienia tego zwrotu. Według „Uniwersalnego słownika języka polskiego”, PWN, Warszawa 2003, "właściwy", to "taki, jaki być powinien, spełniający konieczne warunki; odpowiedni, stosowny, należyty", zaś według „Słownika poprawnej polszczyzny” pod red. Prof. A. Markowskiego, PWN, Warszawa 2010, "właściwy", to także "charakterystyczny, typowy". Według Słownika Języka Polskiego (http://sjp.pwn.pl) i Nowego Słownika Języka Polskiego pod redakcją B. Dunaja s. 783, "właściwy" to „ mający typowe cechy danego gatunku grupy przedmiotów czy zjawisk”. Podzielając pogląd wyrażony przez NSA w wyroku z dnia 4 marca 2013 r. sygn. akt I FSK 577/12, trzeba wskazać, że to właśnie w tym znaczeniu użyto w art. 43 ust. 13 u.p.t.u. sformułowania „(...) jest właściwy oraz niezbędny do świadczenia usługi zwolnionej zgodnie z ust. 1 pkt 7 i 37-41”. Słownik Języka Polskiego (http://sjp.pwn.pl) precyzując termin "odrębny" wskazuje na znaczenie „stanowiący samodzielną całość”. Z kolei za "całość" uznaje "wszystkie części czegoś wzięte razem". Termin "niezbędny", dla usługi ubezpieczenia, oznacza według Słownika Języka Polskiego, pojęcie - "koniecznie potrzebny".

Na tle przedstawionego we wniosku stanu faktycznego, zdaniem Sądu usługa likwidacji szkody jest usługą kompleksową świadczoną przez Skarżącego w imieniu i na rzecz zakładu ubezpieczeń, a zakres tego świadczenia określa jedynie umowa ubezpieczeniowa (polisa). Oznacza to, że świadczenia do których zobowiązuje się ubezpieczyciel w ramach usługi ubezpieczeniowej, tj. w celu zapewnienia ubezpieczonemu poczucia bezpieczeństwa w różnych (objętych polisą) sytuacjach życiowych, stanowią odrębny element usługi ubezpieczeniowej (art. 43 ust. 1 pkt 37 u.p.t.u.) i są świadczone w ramach zobowiązań ubezpieczyciela, wynikających z zawartej umowy ubezpieczeniowej, a tym samym stanowią element właściwy oraz niezbędny do świadczenia tejże usługi (art. 43 ust. 1 pkt 13). Dlatego też usługi likwidacji szkody świadczone przez dany podmiot w imieniu i na rzecz zakładów ubezpieczeń mogą korzystać ze zwolnienia z VAT w oparciu o przywołanie wyżej przepisy. Podkreślić należy, że podobne stanowisko prezentowane było w orzecznictwie Naczelnego Sądu Administracyjnego, np. wyrok z dnia z dnia 4 marca 2013 r. I FSK 577/12, wyrok z dnia z dnia 25 lipca I FSK 1191/12, wyrok z dnia z dnia 11 września 2013 r. I FSK 1265/12, wyrok z dnia 10 października 2013 r. I FSK 1591/12, wyrok z dnia 24 października 2013 r. I FSK 1647/12 czy też wyrok z dnia 3 grudnia 2013 r. I FSK 91/13, a także w orzecznictwie wojewódzkich sądów administracyjnych (wyroki WSA w Warszawie z dnia 29 lipca 2016 r., sygn. akt III SA/Wa 1177/15, z dnia 13 lipca 2012 r., sygn. akt III SA/Wa 2741/11, z dnia 27 stycznia 2014 r., sygn. akt III SA/Wa 2071/13 (wszystkie orzeczenia dostępne na stronie internetowej: orzeczenia.nsa.gov.pl). Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w sprawie C-13/06 Komisja Wspólnot Europejskich przeciwko Republice Greckiej, Zb. Orz. 2006, s.l 11563 wskazał, że usługi pomocy drogowej uznać należy za usługi ubezpieczeniowe.

Art. 43 ust. 13 u.p.t.u. przewidując zwolnienie z podatku dla usługi stanowiącej element usługi ubezpieczeniowej nie precyzuje jego zakresu podmiotowego. Należy zatem uznać, że przepis ten dotyczy także usług opartych na podwykonawstwie czy outsourcingu wykonywanych przez podmioty trzecie na rzecz podmiotów ubezpieczających. Przyjęcie bowiem, że wspomniany przepis dotyczy jedynie ubezpieczycieli, czyniłoby jego wprowadzenie bezprzedmiotowym i pozostawałoby w sprzeczności z założeniem o racjonalnym ustawodawcy (zob. uzasadnienie wyroku NSA z dnia 25 lutego 2014 r., sygn. akt IFSK 565/13).

W wydanym wyroku Sąd odnosząc się do podnoszonej przez organ argumentacji związanej z tym, że przepisy wspólnotowe, nie zawierają regulacji dotyczącej zwolnienia z opodatkowania, odpowiadającej treściowo polskiej regulacji art. 43 ust. 13 u.p.t.u, wskazał, że nie zmienia to stanowiska Sądu orzekającego w sprawie.

Art. 43 ust. 1 pkt 37 u.p.t.u. stanowi implementację do krajowego porządku prawnego przepisu art. 135 ust. 1 lit. a) Dyrektywy 2006/112/WE, zgodnie z którym zwolnieniu od VAT podlegają transakcje ubezpieczeniowe i reasekuracyjne wraz z usługami pokrewnymi świadczonymi przez brokerów i agentów ubezpieczeniowych.

W ten sposób, zdaniem Sądu, ustawodawca krajowy rozszerzył zakres zwolnienia przewidzianego w art. 135 ust. 1 lit. a) Dyrektywy 112 wprowadzając art. 43 ust. 13 u.p.t.u. i w rezultacie obejmując zwolnieniem świadczenie usługi stanowiącej element usługi wymienionej w ust. 1 pkt 37 art. 43 u.p.t.u. Powyższe wynika z porównania treści przepisów krajowych z treścią przepisów Dyrektywy 112.

Skoro zatem polski ustawodawca rozszerzył w art. 43 ust. 13 u.p.t.u. zwolnienie przewidziane w ww. przepisie dyrektywy, to w konsekwencji, brak jest podstaw do dokonywania wykładni prowspólnotowej tej normy. O ile bowiem wejście w życie art. 43 ust. 1 pkt 37 u.p.t.u. było wynikiem wykonania przez krajowego ustawodawcę ciążącego na nim obowiązku transpozycji art. 135 ust. 1 lit. a Dyrektywy 112 do krajowego porządku prawnego, o tyle zakres unormowania wynikający z art. 43 ust. 13 ustawy o VAT wykracza poza zakres zwolnienia wynikającego z art. 135 ust. 1 lit. a Dyrektywy 112. Oznacza to, że zwolnienie podatkowe uregulowane w prawie krajowym ma szerszy zakres niż zwolnienie wynikające z Dyrektywy 112. Stwierdzenie takie implikuje istotne konsekwencje. Zaznaczyć należy, że podatnicy są uprawnieni do stosowania przywilejów wynikających z krajowych ustaw podatkowych, nawet gdy uregulowania te nie są zgodne z prawem unijnym. Ponadto, organ nie może podatnikom odmówić możliwości skorzystania z przywileju podatkowego, którego źródłem jest ustawa podatkowa, powołując się na brak stosownych unormowań w prawie Unii Europejskiej lub dokonując prowspólnotowej wykładni prawa w celu zawężenia zakresu przywileju podatkowego wynikającego z ustawy krajowej.

Według niniejszego orzeczenia WSA w Warszawie, należy przyjąć, że opisane we wniosku o interpretację usługi likwidacji szkód stanowią część usługi ubezpieczeniowej, jako niezbędny, specyficzny i istotny element do właściwego jej wykonania, wpisujący się w ciąg czynności, które - z perspektywy klienta - są postrzegane jako fragment świadczonej przez zakład ubezpieczeń usługi ubezpieczeniowej.

Przeprowadzenie procesu likwidacyjnego określonego w art. 16 u.o.d.u. jest bowiem obowiązkiem ubezpieczyciela (który może powierzyć innym podmiotom - art. 3 ust. 6 u.o.d.u.), stanowiąc jedno ze świadczeń, do jakich zobowiązany jest ubezpieczyciel w ramach stosunku ubezpieczenia. W tym sensie usługi likwidacji szkód wykonywane przez podmioty niebędące ubezpieczycielami stanowią element usługi zwolnionej, stanowią odrębną całość a także są właściwe oraz niezbędne do świadczenia zwolnionej usługi ubezpieczeniowej (art. 43 ust. 13 u.p.t.u.).

W myśl art. 153 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz.U. z 2016 r., poz. 718, z późn. zm.) ocena prawna i wskazania co do dalszego postępowania wyrażone w orzeczeniu sądu wiążą w sprawie organy, których działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania było przedmiotem zaskarżenia, a także sądy, chyba że przepisy prawa uległy zmianie.

Wskutek powyższego, wniosek Strony w zakresie likwidacji szkód wykonywanych na rzecz towarzystw ubezpieczeniowych wymaga ponownego rozpatrzenia przez tut. organ.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą pod firmą „BIURO EKSPERTYZ...". Wnioskodawca ma status czynnego podatnika podatku od towarów i usług. W zakresie prowadzonej działalności gospodarczej odpłatnie świadczy on na rzecz towarzystw ubezpieczeniowych (zakładów ubezpieczeń) usługi na podstawie zawieranych z nimi umów o świadczenie usług pomocniczych w zakresie likwidacji szkód. Usługi te świadczone są na terenie Polski. Obejmują one czynności zmierzające do likwidacji szkód objętych ubezpieczeniami majątkowymi oraz ubezpieczeniami od odpowiedzialności cywilnej. Zakres świadczonych usług zawiera w szczególności wymienione poniżej czynności niezbędne do likwidacji szkód. Procedura likwidacji obejmuje dwa etapy.

Etap I polega na wykonaniu czynności:

1. lustracji miejsca szkody i inwentaryzacji uszkodzonego mienia objętego umową ubezpieczenia, w tym wykonaniu oględzin budynków, budowli oraz innych obiektów budowlanych, nieruchomości, ruchomości uszkodzonych w wyniku zdarzeń objętych umową ubezpieczenia,
2. zabezpieczenia śladów określających przyczynę zdarzenia, w szczególności poprzez wykonanie materiału fotograficznego dokumentującego rozmiary uszkodzeń oraz miejsce zdarzenia,
3. opisu obiektów nie uszkodzonych,
   
4. sprawdzenia, czy elementy uszkodzone są wymienione w polisie.
   
   

Etap ten kończy się sporządzeniem przez Wnioskodawcę protokółu oględzin, który podpisuje ubezpieczony lub poszkodowany.

Etap II polega na wykonaniu czynności:

• odebrania od klienta oświadczeń i pozyskania dokumentów niezbędnych do przeprowadzenia likwidacji szkody,
  

• ustalania stanu technicznego i wartości uszkodzonego (zniszczonego mienia),
  

• weryfikacji przedstawionych faktur dokumentujących wydatki poniesione w związku z naprawą uszkodzonego mienia,
  

• ustalania przyczyn powstania szkody oraz podmiotu odpowiedzialnego za jej powstanie, w tym także dopełnienia przez poszkodowanych obowiązków w zakresie zabezpieczenia przed szkodą, ewentualnego przyczynienia się do niej,
  

• zebrania innych materiałów niezbędnych do ustalenia przyczyn powstania szkody, jej rozmiarów i do analizy czy ubezpieczony ewentualnie naruszył warunki ubezpieczenia,
  

• weryfikacji roszczeń co do ich zasadności oraz ewentualnej wysokości w oparciu o przeprowadzoną analizę zebranego materiału w sprawie,
  

• wykonania kserokopii dokumentów potrzebnych w procesie likwidacji określonego typu szkody oraz wykonania materiału fotograficznego tych dokumentów i zamieszczenia ich w systemie informatycznym towarzystwa ubezpieczeń lub przesłania pocztą lub pocztą elektroniczną wraz z inną dokumentacją konieczną do likwidacji szkody,
  

• przekazania towarzystwu ubezpieczeń w inny sposób zebranych informacji koniecznych do likwidacji szkody.
  
  
  

Etap ten kończy się sporządzeniem przez Wnioskodawcę raportu opisującego przebieg likwidacji, wyniki weryfikacji roszczeń na podstawie analizy zebranych dokumentów i innych materiałów w zakresie ustalonej przyczyny szkody i przestrzegania zapisów ogólnych warunków ubezpieczenia i zwartej polisy przez ubezpieczonego. Zawiera on także wnioski co do tego, czy w danym przypadku występuje odpowiedzialność ubezpieczyciela oraz w jakim zakresie.

Czynności podejmowane przez Wnioskodawcę w stosunku do innych osób w toku likwidacji szkody wykonywane są na rzecz i w imieniu zlecających mu je towarzystw ubezpieczeń (tzw. outsourcing) w związku z realizacją świadczeń, do których są one zobowiązane na podstawie zawieranych przez nie umów ubezpieczenia. Wnioskodawca świadczy na rzecz towarzystw ubezpieczeń wyżej wymienione usługi zasadniczo na podstawie ramowych umów o współpracę - świadczenia usług pomocniczych w procesie likwidacji szkód, w oparciu o które otrzymuje konkretne zlecenia odnoszące się do likwidacji konkretnych szkód. W niektórych przypadkach usługi pomocnicze w likwidacji szkód świadczone są na podstawie umów zawieranych w odniesieniu do konkretnych zleceń (umowy zlecenia, umowy o dzieło). Poszczególne zlecenia mogą obejmować cały wyżej opisany proces likwidacji szkody bądź wyłącznie któryś z wyżej opisanych etapów, względnie tylko niektóre spośród wyżej wymienionych czynności. Wnioskodawca nie jest ani pośrednikiem, ani agentem ubezpieczeniowym.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy usługi obejmujące wyżej opisane czynności świadczone przez Wnioskodawcę na rzecz towarzystw ubezpieczeń na podstawie zawieranych z nimi umów, których przedmiotem jest świadczenie usług pomocniczych w zakresie likwidacji szkód objęte są zwolnieniem od opodatkowania podatkiem od towarów i usług?

Zdaniem Wnioskodawcy:

Opisane we wniosku usługi świadczone na rzecz towarzystw ubezpieczeń na podstawie zawieranych z nimi umów w przedmiocie świadczenia usług pomocniczych w zakresie likwidacji szkód objęte są zwolnieniem od opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. (j.t. Dz. U. z 2011 r. nr 177, poz. 1054 ze zm., dalej zwanej „u.p.t.u.") „zwalnia się od podatku usługi ubezpieczeniowe, usługi reasekuracyjne i usługi pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych i reasekuracyjnych, a także usługi świadczone przez ubezpieczającego w zakresie zawieranych przez niego umów ubezpieczenia na cudzy rachunek, z wyłączeniem zbywania praw nabytych w związku z wykonywaniem umów ubezpieczenia i umów reasekuracji”. W myśl art. 43 ust. 13 u.p.t.u. „zwolnienie od podatku stosuje się również do świadczenia usługi stanowiącej element usługi wymienionej w ust. 1 pkt 7 i 37-41, który sam stanowi odrębną całość i jest właściwy oraz niezbędny do świadczenia usługi zwolnionej zgodnie z ust. 1 pkt 7 i 37-41”.

Należy wskazać, iż wyżej wymienione przepisy formułujące zwolnienie podatkowe w stosunku do usług ubezpieczeniowych nie określają legalnej definicji tego pojęcia. W związku z tym konieczne jest ustalenie zakresu znaczeniowego wskazanego pojęcia w oparciu o reguły interpretacyjne przyjęte w nauce prawa i orzecznictwie. W pierwszej kolejności należy posłużyć się wykładnią gramatyczną - odwołującą się do innych ustaw. Zgodnie z art. 3 ust. 1 oraz ust. 5 i ust. 6 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o działalności ubezpieczeniowej (Dz. U. z 2010 r. Nr 11, poz. 66 ze zm.) czynnościami ubezpieczeniowymi są czynności polegające na ustaleniu wysokości szkody oraz rozmiaru odszkodowania oraz innych świadczeń należnych uprawnionym z umowy ubezpieczenia lub umowy gwarancji ubezpieczeniowych. Wnioskodawca wykonuje czynności polegające na ustalaniu przyczyn i okoliczności zajścia zdarzeń przewidzianych w zawartych przez towarzystwa ubezpieczeń umowach ubezpieczenia, ustalaniu rozmiarów, wysokości oraz dokumentowaniu zgłoszonych szkód. Likwidacja szkód stanowi niezbędny element usługi ubezpieczeniowej. Stanowi ona urzeczywistnienie ochrony ubezpieczeniowej w przypadku wystąpienia zdarzenia objętego umową ubezpieczenia.

O odrębności usługi likwidacji szkody świadczy przede wszystkim jej wyodrębnienie formalno-prawne. Ustawodawca przewidział bowiem odrębne regulacje prawne dla tych czynności w przepisach powszechnie obowiązujących (Kodeks cywilny i ustawa o działalności ubezpieczeniowej). Niewątpliwym jest, że usługa ubezpieczeniowa to w rzeczywistości zespół czynności powiązanych ze sobą funkcjonalnie, gdzie każda z poszczególnych czynności warunkuje wykonanie następnej. Każde z ogniw jest odrębną częścią całego łańcucha czynności zmierzających ku realizacji głównego celu jakim jest zapewnienie ochrony ubezpieczeniowej. Nie ma zatem przeszkód, aby uznać przedmiotową usługę za element głównej usługi ubezpieczeniowej zwłaszcza, że w samej ustawie o działalności ubezpieczeniowej dopuszczono także możliwość wydzielania i zlecenia tych czynności podmiotom zewnętrznym. Jednocześnie fakt, że stanowi ona element usługi głównej nie stoi na przeszkodzie uznaniu jej za pewną odrębną całość. Skoro bowiem możliwe jest jej wydzielenie do wyspecjalizowanego podmiotu zewnętrznego to z pewnością stanowi ona odrębną całość.

Każda z tych czynności odrębnie, jak i wszystkie łącznie są właściwe oraz niezbędne do wykonania usługi ubezpieczenia przez towarzystwo ubezpieczeń. Ustalenie zasadności wypłaty oraz ewentualnej wysokości należnego odszkodowania wymaga sprawdzenia, czy nastąpiło (zaszło) zdarzenie objęte umową ubezpieczenia, określenia rozmiaru szkody i wysokości świadczenia. Trudno wyobrazić sobie prawidłową realizacje usługi ubezpieczeniowej, bez ustalenia przyczyn i okoliczności zdarzeń losowych, czy też ustalenia wysokości szkody oraz rozmiaru odszkodowań. Wycena szkód dokonywana jest tylko na potrzeby głównej czynności tj. wypłaty świadczenia ubezpieczonemu. Opisane we wniosku usługi świadczone przez Wnioskodawcę na rzecz towarzystw ubezpieczeń spełniają zatem przesłankę „niezbędności” określoną w przewidującym zwolnienie art, 43 ust. 13 u.p.t.u. Prowadzenie postępowania likwidacyjnego i podejmowanie w jego ramach odpowiednich czynności nakierowanych w szczególności na stwierdzenie faktu zajścia i rozmiaru szkody jest cechą charakterystyczną („właściwą”) dla usług ubezpieczeniowych. Na podstawie przepisów ustawy o działalności ubezpieczeniowej jest ono jednym z podstawowych świadczeń, do jakich zobowiązany jest ubezpieczyciel na w ramach stosunku ubezpieczenia (art. 16 tej ustawy). Postępowanie likwidacyjne jest terminem wypracowanym przez praktykę prawa ubezpieczeniowego używanym dla określenia czynności ubezpieczyciela zmierzających do ustalenia odpowiedzialności z tytułu umowy ubezpieczenia. Postępowanie likwidacyjne stanowi szereg czynności pomiędzy zgłoszeniem roszczenia a wypłatą odszkodowania. Ustawa o działalności ubezpieczeniowej definiuje te czynności jako postępowanie dotyczące ustalenia stanu faktycznego zdarzenia, zasadności zgłoszonych roszczeń i wysokości świadczenia. W praktyce nie występują czynności likwidacji szkód świadczone jako cel sam w sobie w oderwaniu od głównej usługi. Taka usługa nie może funkcjonować samodzielnie z jej istoty wynika bowiem, że jest nierozerwalnie związana z usługą ubezpieczeniową sensu stricto. Niewątpliwie jest ona zatem elementem głównego świadczenia.

W ocenie Wnioskodawcy opisane we wniosku dokonywane przez niego czynności mające doprowadzić do likwidacji szkody są bez wątpienia odrębnym, właściwym i niezbędnym elementem usługi ubezpieczeniowej.

W rozumieniu tej ustawy za czynności ubezpieczeniowe należy uznać te czynności, które są świadczone w imieniu i na rzecz zakładu ubezpieczeń. Należy wskazać, iż trudno sobie wyobrazić usługi pomocnicze bardziej charakterystyczne (właściwe) dla usług ubezpieczeniowych niż te, które zostały opisane we wniosku o interpretację. Świadczone przez Wnioskodawcę usługi mają charakter podwykonawstwa na rzecz towarzystw ubezpieczeń. Nie wchodzi zatem w grę wyłączenie stosowania zwolnienia określone w art. 43 ust. 14 u.p.t.u., na mocy którego „przepisu ust. 13 nie stosuje się do świadczenia usług stanowiących element usług pośrednictwa, o których mowa w ust. 1 pkt 7 i 37-41”.

Przedstawiona interpretacja przewidującego zwolnienie przepisu art. 43 ust. 13 u.p.t.u. znajduje potwierdzenie w orzecznictwie sądowym. W uzasadnieniu wyroku z dnia 9 marca 2012 r. (sygn. akt I SA/Kr 70/12) Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie stwierdził, iż „usługi lustracji i likwidacji szkód mogą być traktowane jako pewna, dająca się wyodrębnić, całość. Równocześnie jest oczywiste, że każda z tych czynności odrębnie i wszystkie razem są niewątpliwie właściwe oraz niezbędne do wykonania usługi ubezpieczenia. Aby ubezpieczony mógł otrzymać odszkodowanie niezbędne jest ustalenie, czy nastąpiło zdarzenie objęte umową ubezpieczenia, ustalenie rozmiaru szkody i wysokości świadczenia itp.” Podobne stanowisko zajął Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi w uzasadnieniu wyroku z dnia 30 stycznia 2012 r. (sygn. akt I SA/Łd 1505/11), wskazując że „niewątpliwie usługą charakterystyczną dla działalności ubezpieczeniowej jest likwidacja szkody i w razie zlecenia przez ubezpieczyciela wykonywania czynności likwidacyjnych usługa taka powinna być zwolniona z opodatkowania podatkiem VAT”. Opisane stanowisko znalazło również odzwierciedlenie w wydanej przez Ministra Finansów interpretacji ogólnej z dnia 20 lipca 2012 r. nr PT1/033/1/2/EFU/2012/PT-304, gdzie wskazano między innymi, że „niektóre czynności wykonywane w ramach procesu likwidacji szkód, określane ogólnie pojęciem „rozpatrywania roszczeń”, które sprowadzają się w istocie do weryfikacji informacji wynikających z dokumentacji dotyczącej zaistniałego zdarzenia objętego ubezpieczeniem (a więc np, dokonanej wyceny szkody, raportu z lustracji miejsca wypadku itp.) z zapisami polisy ubezpieczeniowej, prowadzonej w celu upewnienia się, czy posiadacz polisy ma prawo do składanego roszczenia i w jakiej kwocie ubezpieczyciel może uznać to roszczenie, mogą korzystać ze zwolnienia określonego w ww. art. 43 ust. 13 ustawy, wypełniają bowiem warunki określone w tym przepisie”.

Na marginesie należy wskazać, że uprawnienia do korzystania ze zwolnienia przewidzianego w art. 43 ust. 13 u.p.t.u. nie pozbawia podatnika fakt, iż przepisy Dyrektywy VI oraz Dyrektywy 2006/112/WE nie przewidują regulacji dotyczącej zwolnienia z opodatkowania odpowiadającej treściowo wskazanemu przepisowi ustawy o podatku od towarów i usług. Polski ustawodawca rozszerzył przedmiotowe zwolnienie poprzez wskazanie w art. 43 ust. 13 tej ustawy, że zwolnienie to ma zastosowanie również do świadczenia usługi stanowiącej element usługi wymienionej w ust. l pkt 7 i 37-41, które samo stanowi odrębną całość i jest właściwe oraz niezbędne do świadczenia m.in. usługi ubezpieczeniowej. Zgodnie z ugruntowanym orzecznictwem Trybunał Sprawiedliwości UE (dawniej ETS), prawo do bezpośredniego stosowania przepisów dyrektywy z pominięciem przepisów krajowych nie może być wykorzystywane przez organy państw członkowskich w celu ograniczenia praw wynikających bezpośrednio z przepisów krajowych, jeżeli podatnik stosuje niezgodne z dyrektywą przepisy krajowe, organy nie mogą tego kwestionować, powołując się na dyrektywę (tak m.in. komentarz do orzeczenia ETS z 8 października 1987 r. w sprawie Kolpinguis Nijmegen, 80/96 – J. Martini, Ł.Karpiesiuk, VAT w orzecznictwie Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości, Warszawa 2005, s. 26). Należy uznać, że brak jest podstaw do dokonywania wykładni wyżej wskazanego przepisu ustawy o podatku od towarów i usług wyłącznie w oparciu o prawo wspólnotowe. Skoro zatem implementowana norma prawa krajowego przewidująca dla podatnika zwolnienie jest dla niego względniejsza - powinna ona być w tym wypadku stosowana.

Mając na uwadze przedstawioną wyżej argumentację, nie budzi wątpliwości, że opisane w niniejszym wniosku usługi świadczone przez Wnioskodawcę na rzecz towarzystw ubezpieczeń na podstawie zawieranych z nimi umów w przedmiocie świadczenia usług pomocniczych w zakresie likwidacji szkód objęte są zwolnieniem od opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

Stanowisko przedstawione przez Wnioskodawcę znajduje dodatkowo potwierdzenie w ugruntowanym orzecznictwie sądów administracyjnych w podobnych sprawach (poza już wymienionymi orzeczeniami zob. także w szczególności wyrok NSA z dnia 8 maja 2012 r„ sygn. I FSK 268/12; wyrok NSA z 31 stycznia 2013 r., sygn.I FSK 392/12; wyrok NSA z dnia 4 marca 2013 r., sygn. I FSK 577/12; wyrok WSA w Łodzi z 20 grudnia 2011 r., sygn. I SA/Łd 1228/11; wyrok WSA w Łodzi z 24 kwietnia 2012 r., I SA/Łd 346/12).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Na wstępie należy zaznaczyć, że niniejszą interpretację oparto na przepisach prawa podatkowego obowiązujących w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym we wniosku stanie faktycznym, bowiem niniejsza interpretacja stanowi ponowne rozstrzygnięcie tej samej sprawy w wyniku orzeczenia Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie wyrokiem z 27 października 2016 r. sygn. akt III SA/Wa 2090/16.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k–14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
   
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.
   
   

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację – w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2016 r., poz. 718, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.