2017.05.17 - Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej

Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0111-KDIB1-3.4010.90.2017.1.AL
z 17 maja 2017 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2017 r., poz. 201 ze zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 14 kwietnia 2017 r. (data wpływu 20 kwietnia 2017 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych m.in. w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodu kosztów postępowania sądowego oraz obsługi prawnej związanej z postępowaniem sądowym dotyczącym tzw. szkód górniczych (pytanie oznaczone we wniosku nr 2) – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 20 kwietnia 2017 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych m.in. w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodu kosztów postępowania sądowego oraz obsługi prawnej związanej z postępowaniem sądowym dotyczącym tzw. szkód górniczych.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny/zdarzenie przyszłe.

W dniu 18 września 2015 r. Spółka X (dalej: „Spółka”, „Spółka X”) oraz spółki od niej zależne zawarły umowę (dalej: „Umowa”) o utworzeniu podatkowej grupy kapitałowej (dalej: „PGK”), w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 15 lutego 1992 r., o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2016 r., poz. 1888 ze zm., dalej: „ustawa o CIT”). Spółką dominującą w ramach PGK jest Spółka X.

Zgodnie z Umową:

PGK została utworzona na okres co najmniej trzech lat podatkowych,
rokiem podatkowym PGK jest rok kalendarzowy,
Spółka została wyznaczona na Spółkę reprezentującą PGK w zakresie obowiązków wynikających z ustawy o CIT oraz ordynacji podatkowej.

Podstawa opodatkowania PGK jest obliczana zgodnie z art. 7a ustawy o CIT, w związku z art. 7 ust. 1-3 ustawy o CIT.

Umowa została zarejestrowana przez właściwy urząd skarbowy. Pierwszy rok podatkowy PGK rozpoczął się w dniu 1 stycznia 2016 r.

Podstawowy przedmiot działalności Spółki stanowi:

kopalnictwo rud miedzi i metali nieżelaznych,
produkcja miedzi, metali szlachetnych i nieżelaznych.

Działalność Spółki, w tym prawa i obowiązki w zakresie działalności górniczej regulowane są przepisami ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. Prawo geologiczne i górnicze (t.j. Dz.U. z 2016 r., poz. 1131 ze zm.).

Zgodnie z przepisami działu VIII „Odpowiedzialność za szkody” powyższej ustawy Spółka jako przedsiębiorca prowadzący ruch zakładu górniczego ponosi odpowiedzialności za szkody spowodowane ruchem tego zakładu (tzw. szkody górnicze), a także zobowiązany jest do zapobiegania tym szkodom. Analogiczne zapisy znajdowały się w dziale V „Stosunki sąsiedzkie i odpowiedzialność za szkody” ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. Prawo geologiczne i górnicze (Dz.U. z 2005 r., Nr 228, poz. 1947 ze zm.).

W szczególności, Wnioskodawca zobowiązany jest ponieść koszty naprawy szkód górniczych oraz koszty związane z zapobieganiem takim szkodom, których wartość ustala się z uwzględnieniem wartości uzasadnionych nakładów.

Mając na uwadze powyższe, mają miejsce sytuacje, w których poszkodowani bądź podmioty, które prowadzą działalność (funkcjonują) na terenach objętych oddziaływaniem górniczym, i którym należne są od Wnioskodawcy kwoty na zapobieganie szkodom górniczym (dalej łącznie: „poszkodowany”), dochodzą od Spółki zwrot kosztów, które w ocenie Spółki przekraczają wartość wspomnianych w prawie geologicznym i górniczym „uzasadnionych nakładów”. W takim przypadku, spory pomiędzy poszkodowanymi a Wnioskodawcą rozstrzygane są przez właściwy sąd.

Zdarza się, że w wyniku rozstrzygnięcia sądu poszkodowanemu zostaje przyznany zwrot kosztów, którego wartość jest istotnie niższa niż wartość pierwotnie dochodzona, co dowodzi, iż prowadzony przez Spółkę spór był uzasadniony (prowadził do ograniczenia nieuzasadnionych kosztów po stronie Spółki). Jednakże, z uwagi na czas trwania postępowania sądowego, Spółka zobowiązana jest w takim przypadku zwrócić zasądzone koszty wraz z odsetkami, a także ponieść koszty postępowania sądowego i obsługi prawnej.

Przykładowo, w latach 2008 oraz 2009 Spółka została wezwana przez przedsiębiorcę budującego galerię handlową wraz z parkingami i drogami dojazdowymi do zwrotu poniesionych kosztów profilaktycznego zabezpieczenia wznoszonego obiektu przed wpływami eksploatacji górniczej prowadzonej przez Spółkę. W ocenie Spółki, wartość uzasadnionych nakładów zabezpieczenia profilaktycznego wynosiła około 5% wartości kwoty dochodzonej przez poszkodowanego i tylko taka kwota została przez Spółkę wypłacona w 2009 roku. Pozostała kwota była przedmiotem sporu pomiędzy stronami.

Ostatecznie, wyrokiem Sądu Apelacyjnego w lutym 2016 roku na rzecz poszkodowanego została zasądzona kwota w wartości około 9% kwoty pierwotnie dochodzonej wraz z należnymi odsetkami. Spółka poniosła również koszty postępowania sądowego i koszty obsługi prawnej.

W związku z powyższym opisem zadano m.in. następujące pytanie.

Czy koszty postępowania sądowego oraz koszty obsługi prawnej związane z postępowaniami sądowymi dotyczącymi tzw. szkód górniczych stanowią dla Wnioskodawcy koszt uzyskania przychodu? (pytanie oznaczone we wniosku nr 2)

Zdaniem Wnioskodawcy, koszty postępowania sądowego oraz koszty obsługi prawnej związane z postępowaniami sądowymi dotyczącymi tzw. szkód górniczych stanowią dla Wnioskodawcy koszt uzyskania przychodu.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o CIT, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.

W ocenie Wnioskodawcy, prowadzone postępowania sądowe prowadzą do ograniczenia nieuzasadnionych kosztów po stronie Spółki, a tym samym ewentualne koszty takich postępowań oraz koszty obsługi prawnej są ponoszone w celu zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów.

Ponadto, zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 17 ustawy o CIT, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów kosztów egzekucyjnych związanych z niewykonaniem zobowiązań. Zdaniem Wnioskodawcy, skoro ustawodawca w powołanym przepisie wyraźnie wyłączył z kosztów uzyskania przychodu tylko koszty egzekucyjne, to oznacza to, że wyłączeniem tym nie są objęte koszty poniesione w innej fazie postępowania. Jeżeli więc podatnik przegra proces o zapłatę, w toku którego sporne było istnienie lub wysokość zobowiązania, to należy przyjąć, że są to działania związane z obroną przed roszczeniami podejmowanymi w celu zmniejszenia wysokości ewentualnego przychodu lub straty, w związku z tym, koszty te mogą się mieścić w art. 15 ust. 1 tej ustawy.

W związku z powyższym, zdaniem Wnioskodawcy, koszty postępowania sądowego oraz koszty obsługi prawnej związane z postępowaniami sądowymi dotyczącymi tzw. szkód górniczych stanowią dla Wnioskodawcy koszt uzyskania przychodu.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zasady kwalifikowania wydatków do kosztów uzyskania przychodów określają art. 15 i 16 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2016 r., poz. 1888 ze zm., dalej; „ustawa o CIT”). Zgodnie z art. 15 ust. 1 ww. ustawy, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 ww. ustawy. Powyższe oznacza, że wydatki związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, po wyłączeniu zastrzeżonych w ustawie, są kosztami uzyskania przychodów, o ile pozostają w związku przyczynowo - skutkowym z osiąganymi przychodami. Przy czym zwrot „w celu” oznacza, że nie każdy wydatek poniesiony przez podatnika w związku z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą podlega odliczeniu od podstawy opodatkowania, lecz tylko ten wydatek, który pozostaje w takim związku przyczynowo - skutkowym, że poniesienie go ma wpływ na powstanie lub zwiększenie przychodów, albo zachowanie lub zabezpieczenie źródła przychodów.

Zatem, aby zaliczyć wydatek do kosztów uzyskania przychodów muszą być spełnione następujące warunki:

został poniesiony w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,
poniesiony został w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów,
został właściwie udokumentowany,
nie znajduje się w katalogu kosztów zawartych w art. 16 ust. 1 ww. ustawy.

Odnosząc się do powołanych przepisów należy stwierdzić, że przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych nie zawierają szczególnych rozwiązań dotyczących zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów kosztów procesowych. Jednakże z faktu niezaliczenia danej kategorii wydatku do wydatków niestanowiących kosztów uzyskania przychodów na podstawie wyłączenia zawartego w art. 16 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, nie wynika automatyczny wniosek, że wydatek ten może stanowić koszt uzyskania przychodów. Wydatek ten musi bowiem spełniać ogólną zasadę zawartą w art. 15 ust. 1 tej ustawy, tj. być poniesionym w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów.

Z przedstawionego opisu stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego wynika, że podstawowym przedmiotem działalności Spółki jest kopalnictwo rud miedzi i metali nieżelaznych oraz produkcja miedzi, metali szlachetnych i nieżelaznych.

Działalność Spółki, w tym prawa i obowiązki w zakresie działalności górniczej regulowane są przepisami ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. Prawo geologiczne i górnicze (Dz.U. z 2016 r., poz. 1131 ze zm.).

Zgodnie z przepisami działu VIII „Odpowiedzialność za szkody” powyższej ustawy, Spółka, jako przedsiębiorca prowadzący ruch zakładu górniczego ponosi odpowiedzialności za szkody spowodowane ruchem tego zakładu (tzw. szkody górnicze), a także zobowiązany jest do zapobiegania tym szkodom.

Mając na uwadze powyższe, mają miejsce sytuacje, w których poszkodowani dochodzą od Spółki zwrotu kosztów, które w ocenie Spółki przekraczają wartość wspomnianych w prawie geologicznym i górniczym „uzasadnionych nakładów”. W takim przypadku, spory pomiędzy poszkodowanymi a Spółką rozstrzygane są przez właściwy sąd.

Zgodnie z art. 144 ust. 1 ustawy Prawo geologiczne i górnicze, właściciel nie może sprzeciwić się zagrożeniom spowodowanym ruchem zakładu górniczego, który jest prowadzony zgodnie z ustawą. Może on jednak żądać naprawienia wyrządzonej tym ruchem szkody, na zasadach określonych ustawą.

Do naprawy szkód spowodowanych ruchem kopalni, zgodnie z art. 146 ustawy Prawo geologiczne i górnicze, zobowiązany jest przedsiębiorca prowadzący taki zakład.

W myśl art. 147 ust. 3 ww. ustawy, obowiązek przywrócenia stanu poprzedniego ciąży na tym, kto jest odpowiedzialny za szkodę. Poszkodowany, za zgodą podmiotu odpowiedzialnego za szkodę, może wykonać obowiązek w zamian za zapłatę odpowiedniej kwoty pieniężnej.

Zgodnie z art. 148 ustawy Prawo geologiczne i górnicze, jeżeli poszkodowany poniósł nakłady na naprawienie szkody, odszkodowanie ustala się z uwzględnieniem wartości uzasadnionych nakładów.

W myśl art. 150 powyższej ustawy, przepisy o naprawianiu szkód określonych niniejszym działem stosuje się odpowiednio do zapobiegania tym szkodom.

Z kolei zgodnie z art. 151 ust. 1 i 2 ustawy Prawo geologiczne i górnicze, sądowe dochodzenie roszczeń jest możliwe po wyczerpaniu postępowania ugodowego.

Sprawą zasadniczą dla rozstrzygnięcia kwestii możliwości zaliczenia przedmiotowych wydatków do kosztów uzyskania przychodów jest fakt, że działania Spółki zmierzają do obrony majątku i zabezpieczenia źródeł przychodu Spółki. Ponoszenie kosztów postepowania sądowego, nawet w sytuacji przegranego sporu jest uzasadnione ekonomicznym interesem Spółki, gdyż mogą prowadzić do ograniczenia kwot wypłacanych odszkodowań i zabezpieczenia się przed nieuzasadnionymi roszczeniami. Spółka, bez względu na ostateczny wynik toczącego się przed sądem sporu podejmuje bowiem działania zmierzające do obrony własnej racji. Działania te podejmowane są w celu uchronienia się od niekorzystnych dla Spółki skutków finansowych, są zatem działaniami zmierzającymi do zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów. W związku z powyższym, koszty postępowania sądowego, a także koszty obsługi prawnej związane z postępowaniami sądowymi dotyczącymi tzw. szkód górniczych mieszczą się w przepisach art. 15 ust. 1 ustawy o CIT.

Stanowisko Wnioskodawcy należy zatem uznać za prawidłowe.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k–14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

z zastosowaniem art. 119a;
w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym oraz zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Jednocześnie nadmienia się, że w zakresie pytania nr 1, zostało wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t.j. Dz.U. z 2016 r., poz. 718 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Reklama

O nas

Regulamin