Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0111-KDIB2-2.4011.48.2017.1.BF
z 30 maja 2017 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2017 r., poz. 201 ze zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 27 marca 2017 r. (data wpływu 30 marca 2017 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości pomniejszenia podstawy opodatkowania z tytułu sprzedaży nieruchomości nabytej w spadku o kwotę wydatków poniesionych na spłatę długów spadkodawczyni – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 30 marca 2017 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości pomniejszenia podstawy opodatkowania z tytułu sprzedaży nieruchomości nabytej w spadku o kwotę wydatków poniesionych na spłatę długów spadkodawczyni.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

W dniu 29 lipca 2008 r. w Kancelarii notarialnej został sporządzony w formie aktu notarialnego testament K.S. (dalej: spadkodawczyni). W testamencie spadkodawczyni do całości spadku powołała swojego wnuka, urodzonego 11 kwietnia 2000 r. – małoletniego Wnioskodawcę.

Do zarządzania majątkiem, który przypadł małoletniemu ze spadku, według zastrzeżenia spadkodawczyni powołany został wyłącznie ojciec małoletniego Wnioskodawcy.

Spadek obejmował nieruchomość, mieszkanie własnościowe, dwupokojowe, o powierzchni użytkowej 37,8 m².

W dniu 17 listopada 2014 r. K.S. zmarła. W wyniku porządkowania mieszkania po zmarłej natrafiono na dokumenty, świadczące o wysokich pożyczkach, które zostały udzielone spadkodawczyni przez Spółdzielczą Kasę Oszczędnościowo-Kredytową (dalej: SKOK) w ciągu ostatnich dwóch lat. Pierwsza pożyczka (kredyt konsumencki) została zawarta 15 kwietnia 2013 r. w SKOK na kwotę 39.000,00 zł, gdzie całkowita kwota do zapłaty wynosiła 71.790,07 zł. Pożyczka została udzielona do 25 listopada 2020 r. Druga pożyczka (kredyt konsumencki) została zawarta 11 września 2014 r. w SKOK na kwotę 11.300,00 zł, gdzie całkowita kwota do zapłaty wynosiła 16.772,98 zł. Pożyczka została udzielona do 25 maja 2019 r.

Zgodnie z postanowieniem Sądu Rejonowego, Wydział Rodzinny i Nieletnich z 13 października 2015 r. ojciec małoletniego Wnioskodawcy uzyskał zgodę na sprzedaż mieszkania po spadkodawczyni. W związku z zadłużeniem spadkodawczyni w SKOK, ojciec małoletniego Wnioskodawcy zmuszony był sprzedać mieszkanie. W dniu 5 stycznia 2017 r. w Kancelarii notarialnej sporządzony został akt notarialny dotyczący sprzedaży ww. nieruchomości. Mieszkanie zostało sprzedane za kwotę 142.000,00 zł. Z powyższej kwoty spłacono zadłużenie w SKOK wynikające z umowy pożyczki z 15 kwietnia 2013 r., wynoszące 42.158,53 zł oraz z umowy pożyczki z 11 września 2014 r., wynoszące 7.398,95 zł. Spłata zadłużenia z tytułu pożyczek w SKOK wyniosła łącznie 49.557,48 zł.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy małoletni Wnioskodawca może pomniejszyć podstawę należnego podatku od sprzedaży nieruchomości o kwotę spłaty pożyczek w SKOK, tj. 49.557,48 zł?

Zdaniem Wnioskodawcy, z powodu tego, że jego ojciec poniósł wydatki związane z postępowaniem sądowym i spadkowym, niezależne od niego, pomniejszenie podstawy podatku od sprzedaży nieruchomości o kwotę spłaty zadłużenia (49.557,48 zł) jest jak najbardziej uzasadnione. Koszty związane ze spłatą zadłużenia po spadkodawczyni, powinny być kwotą odliczoną od podatku spadkowego. Wnioskodawca zdaje sobie sprawę, że mieszkanie zostało sprzedane przed upływem 5 lat od momentu nabycia spadku. Kasa SKOK, pomimo zgłoszenia faktu śmierci dłużniczki, nadal naliczała odsetki, mimo odwołań ojca małoletniego Wnioskodawcy. Ze względu na to, że dług rósł w zastraszającym tempie, ojciec małoletniego Wnioskodawcy nie miał innego wyjścia, jak tylko sprzedaż mieszkania.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Na podstawie art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2016 r., poz. 2032 ze zm.) – opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a, 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zgodnie z treścią art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ww. ustawy – jednym ze źródeł przychodów jest odpłatne zbycie:

1. nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
2. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
3. prawa wieczystego użytkowania gruntów,

-jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

Przepis art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych formułuje generalną zasadę, że zbycie nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie rodzi obowiązek podatkowy w postaci zapłaty podatku dochodowego.

W przypadku zbycia nieruchomości decydujące znaczenie w kwestii opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych ma data nabycia tej nieruchomości i forma prawna jej nabycia.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że małoletni Wnioskodawca nabył w spadku po babce zmarłej 17 listopada 2014 r. lokal mieszkalny, który 5 stycznia 2017 r., a więc przed upływem 5 lat licząc od końca roku, w którym miało miejsce nabycie, został sprzedany.

Zgodnie z art. 924 i 925 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2017 r., poz. 459) – spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, natomiast spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku. Oznacza to, że z chwilą śmierci należące do spadkodawcy prawa i obowiązki stają się spadkiem, który podlega przepisom prawa spadkowego, a data śmierci (chwila śmierci) spadkodawcy ustala, kto staje się spadkobiercą oraz co wchodzi w skład masy spadkowej. Tak więc dniem nabycia spadku przez małoletniego Wnioskodawcę jest data śmierci spadkodawcy, a więc 17 listopada 2014 r.

Biorąc pod uwagę powyższe rozważania należy stwierdzić, że w związku ze sprzedażą nabytego w spadku lokalu mieszkalnego powstało po stronie Wnioskodawcy źródło przychodu. Pięcioletni termin, o którym mowa w przywołanym wyżej art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ww. ustawy upłynąłby bowiem dopiero z końcem 2019 r.

W myśl art. 30e ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – od dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) podatek dochodowy wynosi 19% podstawy obliczenia podatku.

Stosownie do art. 30e ust. 2 ww. ustawy – podstawą obliczenia podatku, o której mowa w ust. 1, jest dochód stanowiący różnicę pomiędzy przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw określonym zgodnie z art. 19, a kosztami ustalonymi zgodnie z art. 22 ust. 6c i 6d, powiększoną o sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1, dokonanych od zbywanych nieruchomości lub praw.

Przy czym przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych oraz innych rzeczy, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8, jest wartość wyrażona w cenie określonej w umowie, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia. Jeżeli jednak cena, bez uzasadnionej przyczyny, znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, przychód ten określa organ podatkowy w wysokości wartości rynkowej (art. 19 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Pojęcie kosztów odpłatnego zbycia nie zostało przez ustawodawcę zdefiniowane w ustawie, należy zatem stosować językowe rozumienie tego wyrażenia, zgodnie z którym za koszty odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych uważa się wszystkie wydatki poniesione przez zbywającego, które są konieczne, aby odpłatne zbycie mogło dojść do skutku (wszystkie niezbędne wydatki bezpośrednio związane z tą czynnością). Do takich kosztów zalicza się np.: koszty wyceny nieruchomości przez rzeczoznawcę majątkowego, prowizje pośredników w sprzedaży nieruchomości, koszty ogłoszeń w prasie związanych z zamiarem sprzedaży nieruchomości. Pomiędzy tymi wydatkami a dokonanym odpłatnym zbyciem musi istnieć związek przyczynowo – skutkowy. Tak ustalony przychód można następnie pomniejszyć o koszty jego uzyskania.

W myśl art. 22 ust. 6d ww. ustawy – za koszty uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c), nabytych w drodze spadku, darowizny lub w inny nieodpłatny sposób, uważa się udokumentowane nakłady, które zwiększyły wartość rzeczy i praw majątkowych, poczynione w czasie ich posiadania oraz kwotę zapłaconego podatku od spadków i darowizn w takiej części, w jakiej wartość zbywanej rzeczy lub prawa przyjęta do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn odpowiada łącznej wartości rzeczy i praw majątkowych przyjętej do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn.

Wysokość nakładów, o których mowa w ust. 6c i 6d, ustala się na podstawie faktur VAT w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług oraz dokumentów stwierdzających poniesienie opłat administracyjnych (art. 22 ust. 6e cyt. ustawy).

Podsumowując, opodatkowaniu podlega dochód stanowiący różnicę między przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości określonym zgodnie z art. 19 ww. ustawy, a kosztami uzyskania przychodu ustalonymi zgodnie z art. 22 ust. 6d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Bez znaczenia dla uzyskania przychodu pozostaje na jakie cele kwota z tej sprzedaży zostanie wydatkowana. Innymi słowy, bez znaczenia dla uzyskanej ceny pozostanie przeznaczenie uzyskanego przychodu w części na spłatę zobowiązań spadkodawcy. Cena, którą osiągnął ze sprzedaży Wnioskodawca jest jego przychodem i to ona stanowi podstawę opodatkowania, którą może pomniejszyć o ewentualne koszty uzyskania przychodu oraz koszty odpłatnego zbycia.

Jak już wyżej wskazano, do kosztów odpłatnego zbycia zalicza się wszystkie wydatki poniesione przez sprzedającego, które są konieczne, aby transakcja sprzedaży mogła dojść do skutku, a zatem tylko takie wydatki, które są bezpośrednio związane z czynnością sprzedaży. Wydatkiem takim nie są wydatki na dokonanie spłaty długów spadkodawcy. Spłata zobowiązań spadkodawcy nie uzależnia dokonania sprzedaży, gdyż sprzedaż nieruchomości jest możliwa wcześniej. Innymi słowy, Wnioskodawca nie spłacił zobowiązań spadkodawcy wierzycielowi po to, aby móc dokonać sprzedaży nieruchomości, lecz dlatego, że ciążył na nim obowiązek spłacania długów spadkodawcy. Wnioskodawca spłacił długi po to, aby zwolnić się z długu jaki na nim ciążył względem wierzyciela. Stąd spłata długów spadkodawcy nie może być uznana za koszt odpłatnego zbycia, skoro nie była poniesiona w celu dokonania zbycia.

Przychód z odpłatnego zbycia nieruchomości może zostać pomniejszony jedynie o koszty uzyskania przychodu, o których mowa w ww. art. 22 ust. 6d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Długi obciążające masę spadkową nie stanowią żadnej z kategorii wskazanych w art. 22 ust. 6d, a zatem nie mogą zostać uwzględnione przy ustalaniu podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym w przypadku sprzedaży nieruchomości lub praw nabytych w drodze spadku.

Zauważyć należy, że długi spadkowe jakkolwiek wpływają na wysokość podstawy opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn, pozostają bez wpływu na ustalenie tej podstawy w podatku dochodowym od osób fizycznych w przypadku sprzedaży nieruchomości lub praw nabytych w drodze spadku. Obowiązek spłaty wierzycieli jest, na skutek przyjęcia spadku, zobowiązaniem Wnioskodawcy, które musi uregulować.

Przyjmując spadek Wnioskodawca przyjął zarówno aktywa spadku, jak i jego pasywa, albowiem spadek to nie tylko prawa, ale i obowiązki. Chcąc uniknąć negatywnych konsekwencji otrzymania spadku, Wnioskodawca mógł spadek odrzucić.

Zatem podstawę opodatkowania stanowi kwota uzyskana ze sprzedaży, a nie kwota pomniejszona o spłacone długi spadkowe. Innymi słowy, spłata zobowiązań spadkodawcy nie wpływa na wysokość dochodu ze sprzedaży. Żadne długi, które obciążają sprzedającego – a takim długiem wobec wierzycieli są długi spadkodawcy – nie podlegają odliczeniu od przychodu ze sprzedaży.

Brak jest więc podstaw prawnych aby ta część środków uzyskanych ze sprzedaży odziedziczonego lokalu mieszkalnego, które Wnioskodawca przeznaczył na spłatę długów spadkodawcy mogła pomniejszać podstawę opodatkowania z tytułu odpłatnego zbycia tego lokalu.

Zgodnie z art. 30e ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – po zakończeniu roku podatkowego podatnik jest obowiązany w zeznaniu podatkowym, o którym mowa w art. 45 ust. 1a pkt 3 (PIT-39), wykazać:

1. dochody uzyskane w roku podatkowym z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) i obliczyć należny podatek dochodowy od dochodu, do którego nie ma zastosowania art. 21 ust. 1 pkt 131, lub
2. dochody, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 131.
   
   

Stosownie do art. 30e ust. 5 ww. ustawy – dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) nie łączy się z dochodami (przychodami) z innych źródeł.

Reasumując, z tytułu sprzedaży lokalu mieszkalnego, który małoletni Wnioskodawca nabył 17 listopada 2014 r. w spadku po zmarłej babce, powstał obowiązek podatkowy, ponieważ zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych sprzedaż ta stanowi źródło przychodu. Podstawą obliczenia podatku z tytułu odpłatnego zbycia lokalu mieszkalnego jest dochód stanowiący różnicę pomiędzy przychodem ustalonym zgodnie z art. 19 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych a kosztami uzyskania przychodu, o których mowa w art. 22 ust. 6d ww. ustawy. Wnioskodawca nie może pomniejszyć przychodu ze sprzedaży lokalu mieszkalnego nabytego w spadku o kwotę spłaconych długów spadkowych, kwota, którą Wnioskodawca przeznaczył na spłatę długów spadkowych nie ma wpływu na wysokość podatku z tytułu odpłatnego zbycia tego lokalu.

Stanowisko Wnioskodawcy uznaje się za nieprawidłowe.

Do wniosku Wnioskodawca dołączył plik dokumentów. Należy jednak zauważyć, że wydając interpretacje w trybie art. 14b Ordynacji podatkowej Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, nie przeprowadza postępowania dowodowego w związku z czym nie jest zobowiązany ani uprawniony do ich oceny; jest związany wyłącznie opisem stanu faktycznego przedstawionym przez Wnioskodawcę i jego stanowiskiem.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację – w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi– t.j. Dz.U. z 2016 r., poz. 718 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.