2017.06.12 - Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej

Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0111-KDIB2-3.4011.34.2017.1.HK
z 12 czerwca 2017 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2017 r., poz. 201, ze zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 14 kwietnia 2017 r. (data wpływu – 14 kwietnia 2017 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych przedawnienia zobowiązania kredytowego – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 14 kwietnia 2017 r. wpłynął do Organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych przedawnienia zobowiązania kredytowego.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca był stroną umowy o kredyt bankowy zawartej w Banku. Wobec braku całkowitej spłaty wierzytelności z umowy kredytodawca wypowiedział zawartą umowę, po czym wystąpił o wydanie przeciwko Wnioskodawcy BTE opiewającego na pozostały do spłaty kapitał oraz zapadłe odsetki. Następnie, po opatrzeniu BTE klauzulą wykonalności, z wniosku wierzyciela organ egzekucyjny wszczął postępowanie egzekucyjne przeciwko Wnioskodawcy.

Wskutek ponownego wniosku wierzyciela, postępowanie egzekucyjne zostało prawomocnie umorzone a wierzytelność scedowana została na Fundusz Inwestycyjny Zamknięty, który wystąpił do Sądu o wydanie przeciwko Wnioskodawcy nakazu zapłaty.

Wskutek podniesienia przez Wnioskodawcę zarzutu przedawnienia Sąd powództwo o wydanie nakazu zapłaty oddalił uznając, że wniosek o umorzenie postępowania egzekucyjnego przez kredytodawcę skutkował nieprzerwaniem biegu przedawnienia roszczenia o zapłatę.

Obecnie Fundusz Inwestycyjny Zamknięty złożył Wnioskodawcy oświadczenie o rezygnacji z dochodzenia przedawnionego roszczenia i sporządził PIT-8C, w którym kwotę umorzonej wierzytelności wskazał jako przychód podatnika z nieodpłatnego świadczenia opodatkowany podatkiem dochodowym.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy w przypadku przedawnienia zobowiązania – jeżeli wierzyciel dopuścił do tego wskutek zaniechania lub nie podejmując czynności, przed upływem terminu przedawnienia, w celu zaspokojenia swojego roszczenia przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw lub egzekwowania roszczeń – po stronie dłużnika powstaje przychód z nieodpłatnego świadczenia opodatkowany podatkiem dochodowym?

Wnioskodawca stoi na stanowisku, że w przypadku przedawnienia zobowiązania, jeżeli wierzyciel dopuścił do tego wskutek zaniechania lub nie podejmując czynności, przed upływem terminu przedawnienia, w celu zaspokojenia swojego roszczenia przed Sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw lub egzekwowania roszczeń, po stronie dłużnika nie powstaje przychód z nieodpłatnego świadczenia opodatkowany podatkiem dochodowym.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2016 r., poz. 2032, ze zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Dochodem ze źródła przychodów, jeżeli przepisy art. 24-25 oraz art. 30f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie stanowią inaczej, jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów (art. 9 ust. 2 ww. ustawy).

Z przepisu art. 11 ust. 1 ww. ustawy wynika, że przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19, art. 25b i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Ustawodawca, w art. 10 ust. 1 pkt 9 powołanej ustawy, wyróżnia jako odrębne źródło przychodów „inne źródła”.

Zgodnie z art. 20 ust. 1 ww. ustawy – za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17.

Sformułowanie „w szczególności” dowodzi, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy. O przychodzie podatkowym z innych źródeł należy mówić w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe.

Przysporzeniem majątkowym i przychodem w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych są nie tylko aktywa, które ulegają zwiększeniu u podatnika, ale także zmniejszenie jego pasywów.

W tym miejscu należy wskazać, że stosownie do postanowień art. 69 ust. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Prawo bankowe (t.j. Dz.U. z 2016 r., poz. 1988, ze zm.), przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu.

Z kolei zgodnie z art. 117 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2017 r., poz. 459, ze zm.), z zastrzeżeniem wyjątków w ustawie przewidzianych, roszczenia majątkowe ulegają przedawnieniu. Po upływie terminu przedawnienia ten, przeciwko komu przysługuje roszczenie, może uchylić się od jego zaspokojenia, chyba że zrzeka się korzystania z zarzutu przedawnienia. Jednakże zrzeczenie się zarzutu przedawnienia przed upływem terminu jest nieważne.

W świetle powyższego, zobowiązanie przedawnione przekształca się w tzw. zobowiązanie naturalne. Nie może ono być wyegzekwowane pod przymusem ani też zasądzone przez sąd powszechny, jeżeli dłużnik powoła się na upływ terminu przedawnienia.

Niemniej jednak, w sytuacji gdy występuje niemożność przymusowego wyegzekwowania zobowiązania mimo braku jego faktycznego wykonania, dłużnik uzyskuje pewną korzyść majątkową, przejawiającą się w tym, że nie musi realnie wykonać zobowiązania. Zasadnicze znaczenie ma bowiem, że w następstwie przedawnienia dłużnik zostaje zwolniony z obowiązku spłaty zadłużenia (ustaje obowiązek spełnienia świadczenia). Skutki finansowe przedawnienia zobowiązania z tytułu kredytu dla kredytobiorcy oraz kredytodawcy są zatem takie same jak przy jego umorzeniu. Kredytobiorca kosztem kredytodawcy osiąga realne przysporzenie majątkowe.

Przychód podatkowy z tytułu przedawnionego zobowiązania powstaje w momencie upływu terminu przedawnienia. Stosownie do art. 118 Kodeksu cywilnego, jeżeli przepis szczególny nie stanowi inaczej, termin przedawnienia wynosi lat dziesięć, a dla roszczeń o świadczenia okresowe oraz roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej – trzy lata.

W konsekwencji, jeżeli kredytobiorca, powołując się na przedawnienie zobowiązania z tytułu zaciągniętego kredytu, uchyla się od jego spłacenia, wówczas kredytobiorca osiąga realne przysporzenie majątkowe, które w świetle przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi przychód z innych źródeł, podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym.

Z opisu stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca był stroną umowy o kredyt bankowy zawartej w Banku. Wobec braku całkowitej spłaty wierzytelności z umowy kredytodawca wypowiedział zawartą umowę, po czym wystąpił o wydanie przeciwko Wnioskodawcy BTE (wyj.: Bankowy Tytuł Egzekucyjny) opiewającego na pozostały do spłaty kapitał oraz zapadłe odsetki. Następnie, po opatrzeniu BTE klauzulą wykonalności, z wniosku wierzyciela organ egzekucyjny wszczął postępowanie egzekucyjne przeciwko Wnioskodawcy.

Fundusz Inwestycyjny Zamknięty złożył podatnikowi oświadczenie o rezygnacji z dochodzenia przedawnionego roszczenia i sporządził PIT-8C, w którym kwotę umorzonej wierzytelności wskazał jako przychód podatnika.

Odnosząc powyższe do stanu faktycznego przedstawionego we wniosku i sformułowanego w nim pytania oraz do powołanych przepisów prawa podatkowego należy zauważyć, że uchylanie się od spłaty części wierzytelności z tytułu umowy kredytu oraz powołanie się Wnioskodawcy na upływ terminu przedawnienia skutkuje powstaniem przychodu w rozumieniu art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Z przedstawionego stanu faktycznego nie wynika, że Wnioskodawca prowadził działalność gospodarczą ani też że umowa kredytowa została zawarta w związku z prowadzeniem takiej działalności.

Przychód ten powstał w momencie przedawnienia zobowiązania, w wysokości zadłużenia z tytułu należności głównej oraz odsetek za zwłokę, które były wymagalne na moment przedawnienia.

Na Wnioskodawcy ciążył obowiązek uwzględnienia przychodu z tego tytułu w zeznaniu podatkowym, obliczenia dochodu i należnego podatku dochodowego za ww. rok podatkowy, stosownie do art. 45 ust. 1 i ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Reasumując należy zauważyć, że gdy dochodzi do przedawnienia zobowiązania kredytobiorcy, kredytobiorca – w dacie przedawnienia – osiąga przychód z innych źródeł w wysokości przedawnionego zobowiązania (składającego się z należności głównej oraz odsetek umownych wymagalnych na dzień przedawnienia).

W świetle powyższego stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe.

Należy jednocześnie nadmienić, iż niniejsza interpretacja rozstrzyga tylko w zakresie objętym pytaniem Wnioskodawcy, tj. powstania przychodu w przypadku przedawnienia zobowiązania i odnosi się ściśle do przedstawionego we wniosku stanowiska Wnioskodawcy dotyczącego tego pytania. Stąd też nie jest przedmiotem interpretacji kwestia prawidłowości wystawienia otrzymanej informacji PIT-8C jak i skutków podatkowych rezygnacji Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego z dochodzenia przedmiotowego roszczenia.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t.j. Dz. U. z 2016 r., poz. 718, ze zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Reklama

O nas

Regulamin