Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0113-KDIPT1-2.4012.195.2017.1.KW
z 26 czerwca 2017 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r., poz. 201, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 18 kwietnia 2017 r. (data wpływu 4 maja 2017 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie braku opodatkowania podatkiem VAT przeniesienia własności nieruchomości w zamian za odszkodowanie – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 4 maja 2017 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie braku opodatkowania podatkiem VAT przeniesienia własności nieruchomości w zamian za odszkodowanie oraz stawki podatku VAT.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Gmina …. jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. W dniu 8 marca 2017 r. Wojewoda …. wydał decyzję, stwierdzającą nabycie z mocy prawa z dniem 3 sierpnia 1999 r. przez Skarb Państwa części nieruchomości należących do Gminy …. położonych w obrębie:

• …, gminie …, powiecie … …, województwie … oznaczonej w ewidencji gruntów jako działki: nr 117/2 o pow. 0,0839 ha, 123/1 o pow. 0,1453 ha, 133/2 o pow. 0,1436 ha, 158/2 o pow. 0,0931 ha;
  

• …, gminie …, powiecie …, województwie …. oznaczonej w ewidencji gruntów jako działki: nr 168/2 o pow. 01263 ha, 170/1 o pow. 0,0022 ha, 188/2 o pow. 0,0414, stanowiących własność Gminy …, objętych decyzją Wojewody … Nr …. z dnia 29 grudnia 1998 r. znak …. o ustaleniu lokalizacji autostrady płatnej …., dla odcinka od granicy z województwem …. do węzła „…” oraz decyzji Prezesa Urzędu Mieszkalnictwa i Rozwoju Miasta z dnia 3 sierpnia 1999 r. znak …. o ustaleniu autostrady płatnej…., dla odcinka od km 323 + 829,96 do węzła „…” km 336 + 000 tj. z dnia 3 sierpnia 1999 r.
  
  

Przedmiotowa nieruchomość stanowiła własność Gminy …. na podstawie decyzji Wojewody …. z dnia 15 czerwca 2009 r., stwierdzającej nieodpłatne nabycie z dniem 27 maja 1990 r. przez Gminę …. prawa własności ww. nieruchomości.

Decyzją z 8 marca 2017 r. Wojewoda ustalił odszkodowanie w wysokości 131.801,00 zł (słownie: sto trzydzieści jeden tysięcy osiemset jeden złotych).

Dla celów wyceny, zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego Gminy …, zatwierdzonym Uchwałą Rady Miasta i Gminy …. z dnia 11 lipca 1990 r. przedmiotowe działki przeznaczone były pod budowę autostrady ….

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

Czy wypłacenie odszkodowania w zamian za nabycie z mocy prawa nieruchomości podlega podatkowi od towarów i usług? Jeżeli tak, to jaką stawką powinno być opodatkowane?

Zdaniem Wnioskodawcy, otrzymane odszkodowanie z tytułu przeniesienia własności nieruchomości nie będzie podlegało pod przepisy ustawy o podatku od towarów i usług.

Jak wynika z przedstawionego opisu sprawy, przeniesienie prawa własności nieruchomości zaistniało z mocy prawa przed dniem 1 maja 2004 r., tj. przed wejściem w życie ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

Jak wcześniej wskazano w dniu 15 czerwca 2009 r. została wydana decyzja Wojewody …. stwierdzająca nieodpłatne nabycie z dniem 27 maja 1990 r. przez Gminę … prawa własności ww. nieruchomości Skarbu Państwa. Natomiast 8 marca 2017 r. wydana została decyzja Wojewody …. stwierdzająca nabycie tychże nieruchomości z mocy prawa przez Skarb Państwa za odszkodowaniem.

Art. 5 ust. 2 ustawy z dnia 18 października 2006 r. o zmianie ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg krajowych oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 220, poz. 1601 z późn. zm.) stanowi, że do nieruchomości objętych decyzjami o ustaleniu lokalizacji drogi krajowej, wydanymi na podstawie dotychczasowych przepisów, stosuje się przepisy rozdziału 3 ustawy z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych, w jego dotychczasowym brzmieniu.

Na podstawie art. 6 ust. 2 ustawy z dnia 25 lipca 2008 r. o zmianie ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych oraz o zmianie niektórych innych ustaw, do spraw wszczętych i niezakończonych decyzją ostateczną do dnia wejścia w życie niniejszej ustawy stosuje się przepisy dotychczasowe.

Zgodnie z dotychczasowym zapisem art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych (tekst jednolity w Dz. U. z 2015 r., poz. 2031) nieruchomości przeznaczone na pasy drogowe, stanowiące własność jednostek samorządu terytorialnego, stają się własnością Skarbu Państwa z dniem, w którym decyzja o ustaleniu lokalizacji drogi dotycząca tych nieruchomości stała się ostateczna.

Decyzja Wojewody …. Nr …. z dnia 29 grudnia 1998 r. o ustaleniu lokalizacji została utrzymana w mocy decyzją Prezesa Urzędu Mieszkalnictwa i Rozwoju Miasta z dnia 3 sierpnia 1999 r.

Za nieruchomości przeznaczone na pasy drogowe, zgodnie z art. 14 ust. 3 ww. ustawy przysługuje odszkodowanie, ustalone według zasad obowiązujących przy wywłaszczeniu nieruchomości. Odszkodowanie ustala się zgodnie z art. 18 ust. 1 według stanu na dzień wydania decyzji o ustaleniu lokalizacji drogi i według jej wartości rynkowej w dniu wydania decyzji o stwierdzeniu nabycia przez Skarb Państwa własności nieruchomości.

Na podstawie przepisu ust. 2 art. 18 cytowanej ustawy wartość nieruchomości określają rzeczoznawcy majątkowi, o których mowa w ustawie o gospodarce nieruchomościami. Rzeczoznawca wycenił nieruchomości na kwotę 131.801,00 zł.

Zgodnie z art. 2 pkt 1 ustawy z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym (Dz. U. Nr 11, poz. 50, z późn. zm.) opodatkowaniu podlega sprzedaż towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Stosownie do art. 4 pkt 1 ww. ustawy ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o towarach – rozumie się przez to rzeczy ruchome, jak również wszelkie postacie energii, budynki, budowle lub ich części, będące przedmiotem czynności określonych w art. 2, które wymienione są w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce państwowej.

Z powyższych uregulowań wynika, że grunty w świetle przepisów ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym nie były objęte pojęciem towaru, w konsekwencji ich sprzedaż nie podlegała opodatkowaniu.

Bezspornym jest, że od dnia 1 maja 2004 r. grunt/nieruchomość spełnia definicję towaru z art. 2 pkt 6 ustawy, a przeniesienie z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienie z mocy prawa własności towaru (nieruchomości) w zamian za odszkodowanie jest objęte podatkiem od towarów i usług (art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy).

Z okoliczności sprawy wynika, że do przeniesienia z mocy prawa własności nieruchomości doszło pod rządami ustawy z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym – obowiązującej do dnia 30 kwietnia 2004 r., która to ustawa zakresem opodatkowania nie obejmowała czynności przeniesienia z mocy prawa własności gruntów w zamian za odszkodowanie.

Przedmiot opodatkowania musi wynikać z przepisów ustawowych. Art. 217 Konstytucji wyklucza bowiem nakładanie podatków, innych danin publicznych, określanie podmiotów, przedmiotów opodatkowania i stawek podatkowych, a także zasad przyznawania ulg i umorzeń oraz kategorii podmiotów zwolnionych od podatków w innej formie, niż w drodze ustawy. Opisane we wniosku zdarzenie nie mieściło się w zakresie opodatkowania wyznaczonym przez ustawę z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym.

W związku z faktem, że art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy, zgodnie z którym opodatkowaniu podlega przeniesienie z mocy prawa lub z nakazu organu władzy prawo własności towarów za odszkodowaniem, nie miał swojego odpowiednika w ustawie o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym z dnia 8 stycznia 1993 r., obowiązującej do dnia 30 kwietnia 2004 r., przejęcie z mocy prawa własności nieruchomości przed wejściem w życie ustawy z dnia 11 marca 2004 r. nie stanowi czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem VAT. Data ustalenia i wypłaty odszkodowania w późniejszym terminie nie ma wpływu na powstanie obowiązku podatkowego z racji przeniesienia własności, ponieważ samo otrzymanie odszkodowania nie stanowi w myśl ustawy czynności opodatkowanej. Zdarzeniem, z którym ustawa o podatku od towarów i usług wiąże obowiązek zapłaty tego podatku jest moment przeniesienia z mocy prawa własności towarów (gruntu), w tym przypadku dokonany w 1999 r.

Reasumując, otrzymane przez Gminę odszkodowanie z tytułu przeniesienia własności nieruchomości nie będzie podlegało pod przepisy ustawy o podatku od towarów i usług. Tym samym, otrzymane odszkodowanie nie będzie opodatkowane stawką podstawową podatku.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z treścią art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2017 r., poz. 1221), zwanej dalej „ustawą”, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Według art. 2 pkt 6 ustawy przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

W myśl art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy, przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również przeniesienie z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienie z mocy prawa prawa własności towarów w zamian za odszkodowanie.

Powołany wyżej przepis art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy, obowiązujący od dnia 1 maja 2004 r., określa szczególny przypadek dostawy towarów, który ma na celu wskazanie, że dostawą towarów jest nawet tak nietypowa sytuacja, jak władcze działanie organu lub samego przepisu prawa, w którym towar (także wbrew woli) zmienia właściciela za odszkodowaniem. Zgodnie z ww. przepisem, przeniesienie z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienie z mocy prawa prawa własności towarów (nieruchomości) w zamian za odszkodowanie jest objęte podatkiem od towarów i usług (a więc także wówczas, gdy nie jest ono następstwem decyzji właściciela, lecz wynika z nakazu organu władzy publicznej lub z mocy samego prawa).

Zatem, jeśli przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel następuje za odszkodowaniem, to wówczas stanowi ono odpłatną dostawę towarów i ze względu na przedmiot, czynność taka jest objęta opodatkowaniem. W tym przypadku odszkodowanie pełni funkcję wynagrodzenia, czyniąc tego rodzaju dostawę faktycznie odpłatną.

W niniejszej sprawie wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą ustalenia, czy odszkodowanie otrzymane wskutek przeniesienia własności nieruchomości z mocy prawa podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, a jeżeli tak to według jakiej stawki podatku VAT.

Należy zauważyć, że zgodnie z art. 73 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. przepisy wprowadzające ustawy reformujące administrację publiczną (Dz. U. Nr 133, poz. 872, z późn. zm.), nieruchomości pozostające w dniu 31 grudnia 1998 r. we władaniu Skarbu Państwa lub jednostek samorządu terytorialnego, nie stanowiące ich własności, a zajęte pod drogi publiczne, z dniem 1 stycznia 1999 r. stają się z mocy prawa własnością Skarbu Państwa lub właściwych jednostek samorządu terytorialnego za odszkodowaniem.

W myśl ust. 4 powyższego artykułu, odszkodowanie, o którym mowa w ust. 1 i 2, będzie ustalane i wypłacane według zasad i trybu określonych w przepisach o odszkodowaniach za wywłaszczone nieruchomości, na wniosek właściciela nieruchomości złożony w okresie od dnia 1 stycznia 2001 r. do dnia 31 grudnia 2005 r. Po upływie tego okresu roszczenie wygasa.

Jak wynika z przedstawionego opisu sprawy, przeniesienie prawa własności działek, zaistniało z mocy prawa przed dniem 1 maja 2004 r., tj. przed wejściem w życie ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług. Do przeniesienia z mocy prawa własności działek doszło pod rządami ustawy z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym (Dz. U. Nr 11, poz. 50, z późn. zm.) – obowiązującej do dnia 30 kwietnia 2004 r.

Zgodnie z art. 2 pkt 1 ustawy z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym, opodatkowaniu podlega sprzedaż towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Stosownie do art. 4 pkt 1 ww. ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o towarach – rozumie się przez to rzeczy ruchome, jak również wszelkie postacie energii, budynki, budowle lub ich części, będące przedmiotem czynności określonych w art. 2, które wymienione są w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce państwowej.

Z powyższych uregulowań wynika, że grunty w świetle przepisów ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym nie były objęte pojęciem towaru, w konsekwencji ich sprzedaż nie podlegała opodatkowaniu.

Należy wskazać, że przedmiot opodatkowania musi wynikać z przepisów ustawowych. Art. 217 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej wyklucza bowiem nakładanie podatków, innych danin publicznych, określanie podmiotów, przedmiotów opodatkowania i stawek podatkowych, a także zasad przyznawania ulg i umorzeń oraz kategorii podmiotów zwolnionych od podatków w innej formie, niż w drodze ustawy. Tymczasem opisane we wniosku zdarzenie nie mieściło się w zakresie opodatkowania wyznaczonym przez ustawę z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym.

W związku z faktem, że art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy, zgodnie z którym opodatkowaniu podlega przeniesienie z mocy prawa lub z nakazu organu władzy prawo własności towarów za odszkodowaniem, nie miał swojego odpowiednika w ustawie o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym z dnia 8 stycznia 1993 r., obowiązującej do dnia 30 kwietnia 2004 r., przejście z mocy prawa własności opisanych we wniosku działek przed wejściem w życie ustawy z dnia 11 marca 2004 r. nie stanowi czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem VAT. Data ustalenia i wypłaty odszkodowania w późniejszym terminie nie ma wpływu na powstanie obowiązku podatkowego z racji przeniesienia własności tej nieruchomości, ponieważ samo otrzymanie odszkodowania nie stanowi w myśl ustawy czynności opodatkowanej. Zdarzeniem, z którym ustawa o podatku od towarów i usług wiąże obowiązek zapłaty tego podatku jest moment przeniesienia z mocy prawa własności towarów (gruntu), w tym przypadku dokonany w 1999 r.

Mając zatem na uwadze przedstawiony opis sprawy oraz powołane przepisy prawa wskazać należy, że czynność przeniesienia własności przedmiotowych nieruchomości nie podlega pod przepisy ustawy o podatku od towarów i usług. Tym samym, otrzymane przez Wnioskodawcę odszkodowanie nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem VAT.

Wobec powyższego stanowisko Gminy należało uznać za prawidłowe.

Jednocześnie wskazać należy, że w związku z udzieloną odpowiedzią na pytanie zadane jako pierwsze odpowiedź na pytanie Wnioskodawcy zadane jako drugie, dotyczące stawki podatku VAT, stała się bezprzedmiotowa.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Tut. Organ informuje, że wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania) Zainteresowanego. Inne kwestie przedstawione w opisie sprawy oraz własnym stanowisku, które nie zostały objęte pytaniem, nie mogą być – zgodnie z art. 14b § 1 – rozpatrzone.

Jednocześnie podkreślić należy, iż tut. Organ wydając interpretację przepisów prawa podatkowego na podstawie art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej nie prowadzi postępowania podatkowego w rozumieniu tej ustawy. Niniejsza interpretacja indywidualna ogranicza się wyłącznie do udzielenia pisemnej informacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w okolicznościach stanu faktycznego podanego przez Wnioskodawcę. Tut. Organ informuje, iż nie jest właściwy do przeprowadzenia postępowania dowodowego, które w przedmiotowej sprawie umożliwiłoby weryfikację opisanego stanu faktycznego.

Zaznacza się także, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k–14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.
   
   

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego ….., w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2016 r., poz. 718, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.