Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy
0461-ITPB2.4511.937.2016.1.ENB
z 13 stycznia 2017 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613 z późn. zm.) oraz § 5 pkt 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r., poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Rozwoju i Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 9 listopada 2016 r. (data wpływu 14 listopada 2016 r.) uzupełnionym pismem z dnia 28 grudnia 2016 r. (data wpływu 10 stycznia 2017 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania dochodów z tytułu pracy najemnej na pokładzie statku eksploatowanego przez przedsiębiorstwo z miejscem faktycznego zarządu w Niemczech - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 14 listopada 2016 r. został złożony ww. wniosek uzupełniony w dniu 10 stycznia 2017 r. o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania dochodów z tytułu pracy najemnej na pokładzie statku eksploatowanego przez przedsiębiorstwo z miejscem faktycznego zarządu w Niemczech.

We wniosku tym przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca w latach 2011 - 2016 był pracownikiem firmy zagranicznej mającej siedzibę w Republice Federalnej Niemiec, która zajmuje się przewozem towarów i cargo pomiędzy europejskimi portami. Firma ta, której faktyczny zarząd znajduje się w Republice Federalnej Niemiec jest równocześnie właścicielem statków oraz podmiotem eksploatującym te statki w transporcie międzynarodowym. Statki należące do powyższego przedsiębiorstwa podnoszą różne bandery, w tym liberyjską, bahamską czy portugalską. Wnioskodawca zatrudniony jest w tej firmie na stałe i nie pracował na terenie Polski oraz spędzał poza krajem ponad 183 dni w roku. Na kontraktach oraz przelewach bankowych widnieje adres pracodawcy mającego siedzibę w Republice Federalnej Niemiec. W kontrakcie wskazano, że pracodawca nie odprowadza za Wnioskodawcę podatku, pozostawiając powyższe Wnioskodawcy do uregulowania we własnym zakresie gdyby zachodziła taka konieczność. Wnioskodawca wskazuje, iż posiadał w latach 2011-2016 centrum interesów życiowych w Polsce.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

1. Czy Wnioskodawca jest zobowiązany do złożenia zeznania podatkowego w Polsce za lata 2011 -2016 ?
2. Czy do dochodów uzyskanych przez Wnioskodawcę z pracy najemnej na statku eksploatowanym przez przedsiębiorstwo z faktycznym zarządem w Niemczech znajdzie zastosowanie metoda wyłączenia z progresją ?

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swych dochodów bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy).

Należy podkreślić, iż przytoczony powyżej „nieograniczony obowiązek podatkowy” jest korygowany w oparciu o art. 4a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w którym stwierdza się, iż przepis art. 3 ust. 1 stosuje się z uwzględnieniem umów w sprawie zapobieżenia podwójnemu opodatkowaniu, których stroną jest Rzeczpospolita Polska.

Dla rozstrzygnięcia, jaką umowę międzynarodową należy zastosować do osoby wykonującej pracę na pokładzie statku morskiego - niezależnie od tego pod jaką banderą pływa - istotne jest więc - w jakim państwie znajduje się miejsce faktycznego zarządu przedsiębiorstwa eksploatującego ten statek (por. interpretacja indywidualna przepisów prawa podatkowego o sygn. ITPB2/415-215/10/IB).

Zgodnie natomiast z Komentarzem do Modelowej Konwencji OECD (pkt 9) w zakresie art. 15 ust. 3, do wynagrodzeń załóg statków morskich lub statków powietrznych eksploatowanych w transporcie międzynarodowym (...) stosuje się zasadę, która zgodna jest z zasadą odnoszącą się do dochodów z żeglugi morskiej, śródlądowej i transportu lotniczego, zatem podlegają one opodatkowaniu w państwie, w którym znajduje się faktyczny zarząd przedsiębiorstwa (Por. K. Bany, Komentarz do Modelowej Konwencji OECD w sprawie podatku od dochodu i majątku, Dom Wydawniczy ABC, Warszawa 2006 r. oraz B. Brzeziński [red:], Model Konwencji OECD Komentarz, Wydawnictwo Oficyna Prawa Polskiego, Warszawa 2010 r.).

W oparciu o treść normatywną art. 15 ust. 4 Konwencji wynagrodzenie otrzymywane z pracy najemnej, wykonywanej na pokładzie statku morskiego eksploatowanego w transporcie międzynarodowym albo na pokładzie statku eksploatowanego w żegludze śródlądowej, może być opodatkowane w tym Umawiającym się Państwie, w którym znajduje się miejsce faktycznego zarządu przedsiębiorstwa, a więc w tym przypadku w Niemczech. Należy przy tym podkreślić, że zgodnie z powyższą umową międzynarodową dochody uzyskane w kraju będącym stroną umowy „mogą” być opodatkowane w drugim państwie, co nie oznacza możliwości wyboru przez podatnika, w którym państwie ma być przedmiotowy dochód opodatkowany. „Sformułowanie to oznacza natomiast, że drugie państwo ma prawo opodatkować taki dochód, jeżeli na podstawie przepisów tego państwa ten dochód podlega w tym państwie opodatkowaniu” (post. Naczelnika Urzędu Skarbowego w Wejherowie z dnia 31 marca 2005 r. BI/415-0199/05 PB/PDW/415/215/05/DP).

Należy wskazać, że strony umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania posługują się tzw. „normą o otwartych skutkach prawnych”. Zgodnie z przywołaną normą dochód z pracy najemnej wykonywanej na pokładzie statku morskiego może być opodatkowany w miejscu faktycznego zarządu danym przedsiębiorstwem. Dzięki zastosowaniu tejże normy państwo miejsca zamieszkania podatnika zezwala drugiemu państwu na opodatkowanie dochodu uzyskanego przez swojego obywatela. Następstwem posłużenia się daną normą jest zastosowanie przez państwo rezydencji podatnika metody zapobiegającej podwójnemu opodatkowaniu. Odnosząc się do treści umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania zawartej pomiędzy Polską a RFN metodę tą wskazuje art. 24 ust. 2 lit. a) (wyłączenie z progresją). Art. 24 ust. 2 litera a) ww. umowy, stanowi, że jeżeli osoba mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w Polsce osiąga dochód lub posiada majątek, który zgodnie z postanowieniami niniejszej umowy może być opodatkowany w Republice Federalnej Niemiec, wówczas Rzeczpospolita Polska zwolni z uwzględnieniem postanowień litery b) taki dochód lub majątek od opodatkowania. Rzeczpospolita Polska może przy obliczaniu kwoty podatku od pozostałego dochodu lub majątku tej osoby zastosować stawkę podatkową, która byłaby zastosowana, gdyby dochód lub majątek zwolniony od opodatkowania nie podlegał takiemu zwolnieniu. Powyższe skutkuje brakiem obowiązku składania zeznań podatkowych w Polsce w związku z uzyskaniem dochodu tylko z Niemiec, bowiem ustanowiono korzystną dla podatników metodę wyłączenia z progresją.

Regulacja powyższa rodzi korzystne skutki podatkowe dla podatnika, gdyż nie ma on obowiązku, deklarowania w Polsce kwot, które zostały uzyskane z pracy najemnej na statku morskim eksploatowanym przez niemieckie przedsiębiorstwo, z wyjątkiem sytuacji, gdy uzyska jakiekolwiek dochody podlegające łączeniu z dochodem zagranicznym w Polsce w danym roku podatkowym.

Jednocześnie, w Polsce - w celu zapobieżenia podwójnemu opodatkowaniu - należy zastosować określoną w art. 22 ust. 2 umowy, metodę zapobiegania podwójnemu opodatkowaniu, tj. metodę wyłączenia z progresją. Ww. metodę stosuje się poprzez zwolnienie dochodu podlegającego opodatkowaniu w Republice Federalnej Niemiec, zachowując prawo przy obliczaniu podatku od pozostałej części dochodu lub majątku podatnika stosować stopę podatkową, która byłaby zastosowana w razie, gdyby zwolniona część dochodu lub majątku nie podlegała zwolnieniu.

Odnosząc się do polskich uregulowań, w myśl art. 27 ust. 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jeżeli podatnik, o którym mowa w art. 3 ust. 1, oprócz dochodów podlegających opodatkowaniu, zgodnie z ust. 1, osiągał również dochody z tytułu działalności wykonywanej poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub ze źródeł przychodów znajdujących się poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, zwolnione od podatku na podstawie umów o unikaniu podwójnego opodatkowania lub innych umów międzynarodowych - podatek określa się w następujący sposób:

1. do dochodów podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym dodaje się dochody zwolnione od tego podatku i od sumy tych dochodów oblicza się podatek według skali określonej w ust. 1;
2. ustala się stopę procentową tego podatku do tak obliczonej sumy dochodów;
3. ustaloną zgodnie z pkt 2 stopę procentową stosuje się do dochodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym.

Zasadę opodatkowania przedstawioną w wyżej powołanym art. 27 ust. 8 ustawy stosuje się wyłącznie w przypadku, jeżeli podatnik oprócz dochodów zwolnionych z opodatkowania na podstawie umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, osiągnął inne dochody podlegające opodatkowaniu w Polsce na ogólnych zasadach albo chciał skorzystać z preferencyjnego rozliczenia rocznego np. łącznie z małżonkiem, w przeciwnym razie, podatnik nie ma obowiązku składania zeznania podatkowego w Polsce.

W tym miejscu należy wskazać, że w przypadku uzyskiwania przez Wnioskodawcę dochodów tylko z tytułu pracy najemnej na statkach u pracodawców/armatorów z faktycznym zarządem w Niemczech w latach 2010 - 2016, na Wnioskodawcy nie spoczywał obowiązek podatkowy w Polsce, a zatem nie był on zobowiązany do składania zeznania podatkowego i rozliczania się z podatku dochodowego w Polsce w latach 2010-2016.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

W myśl art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2016 r., poz. 2032) osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy).

Zgodnie z art. 3 ust. 1a ww. ustawy, za osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej uważa się osobę fizyczną, która:

1. posiada na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych) lub
2. przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dłużej niż 183 dni w roku podatkowym.

Przepisy art. 3 ust. 1, 1a, 2a i 2b stosuje się z uwzględnieniem umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania, których stroną jest Rzeczpospolita Polska (art. 4a ww. ustawy).

Jak wynika z treści wniosku, Wnioskodawca w latach 2011 - 2016 był pracownikiem firmy zagranicznej mającej siedzibę w Republice Federalnej Niemiec, która zajmuje się przewozem towarów i cargo pomiędzy europejskimi portami. Wnioskodawca uzyskiwał dochody z pracy najemnej na statku eksploatowanym przez przedsiębiorstwo z faktycznym zarządem w Niemczech. Firma ta, której faktyczny zarząd znajduje się w Republice Federalnej Niemiec jest równocześnie właścicielem statków oraz podmiotem eksploatującym te statki w transporcie międzynarodowym. Statki należące do powyższego przedsiębiorstwa podnoszą różne bandery, w tym liberyjską, bahamską czy portugalską. Wnioskodawca zatrudniony jest w tej firmie na stałe i nie pracował na terenie Polski oraz spędzał poza krajem ponad 183 dni w roku. Na kontraktach oraz przelewach bankowych widnieje adres pracodawcy mającego siedzibę w Republice Federalnej Niemiec. W kontrakcie wskazano, że pracodawca nie odprowadza za Wnioskodawcę podatku, pozostawiając powyższe Wnioskodawcy do uregulowania we własnym zakresie gdyby zachodziła taka konieczność. Wnioskodawca wskazuje, iż posiadał w latach 2011-2016 centrum interesów życiowych w Polsce.

W celu ustalenia w którym kraju podlegały opodatkowaniu dochody uzyskane przez Wnioskodawcę w latach 2011-2016 z pracy najemnej na statku należy poddać analizie przepisy umowy z dnia 14 maja 2003 r. między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Federalną Niemiec w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i od majątku (Dz.U. z 2005 r., Nr 12, poz. 90).

Stosownie do treści art. 15 ust. 4 ww. umowy, bez względu na poprzednie postanowienia niniejszego artykułu, wynagrodzenie otrzymywane z pracy najemnej, wykonywanej na pokładzie statku morskiego lub statku powietrznego eksploatowanego w transporcie międzynarodowym albo na pokładzie statku eksploatowanego w żegludze śródlądowej, może być opodatkowane w tym Umawiającym się Państwie, w którym znajduje się miejsce faktycznego zarządu przedsiębiorstwa.

Określenie "transport międzynarodowy" oznacza wszelki transport statkiem morskim, statkiem powietrznym lub statkiem żeglugi śródlądowej eksploatowanym przez przedsiębiorstwo, którego miejsce faktycznego zarządu znajduje się w Umawiającym się Państwie, z wyjątkiem przypadku, gdy taki statek morski, statek powietrzny lub statek żeglugi śródlądowej jest eksploatowany wyłącznie między miejscami położonymi w drugim Umawiającym się Państwie (art. 3 ust. 1 lit. e) ww. umowy).

W konsekwencji, uwzględniając dyspozycję art. 15 ust. 4 ww. umowy między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Federalną Niemiec dochód Wnioskodawcy z tytułu pracy wykonywanej na pokładzie statku eksploatowanego w transporcie międzynarodowym przez przedsiębiorstwo mające faktyczny zarząd na terytorium Niemiec może być opodatkowany zarówno w Niemczech, jak i w Polsce.

Jednocześnie, jak stanowi art. 24 ust. 2 lit. a) ww. umowy jeżeli osoba mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w Rzeczypospolitej Polskiej osiąga dochód lub posiada majątek, który zgodnie z postanowieniami niniejszej umowy może być opodatkowany w Republice Federalnej Niemiec, wówczas Rzeczpospolita Polska zwolni z uwzględnieniem postanowień litery b) taki dochód lub majątek od opodatkowania. Rzeczpospolita Polska może przy obliczaniu kwoty podatku od pozostałego dochodu lub majątku tej osoby zastosować stawkę podatkową, która byłaby zastosowana, gdyby dochód lub majątek zwolniony od opodatkowania nie podlegał takiemu zwolnieniu.

Wobec powyższego, jeżeli osoba mająca miejsce zamieszkania w Polsce osiąga dochód, który zgodnie z postanowieniami ww. umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania może podlegać opodatkowaniu w Niemczech, to Polska może uwzględnić ten dochód przy obliczaniu podatku od pozostałego dochodu.

W myśl art. 27 ust. 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jeżeli podatnik, o którym mowa w art. 3 ust. 1, oprócz dochodów podlegających opodatkowaniu, zgodnie z ust. 1, osiągał również dochody z tytułu działalności wykonywanej poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub ze źródeł przychodów znajdujących się poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, zwolnione od podatku na podstawie umów o unikaniu podwójnego opodatkowania lub innych umów międzynarodowych - podatek określa się w następujący sposób:

1. do dochodów podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym dodaje się dochody zwolnione od tego podatku i od sumy tych dochodów oblicza się podatek według skali określonej w ust. 1;
2. ustala się stopę procentową tego podatku do tak obliczonej sumy dochodów;
3. ustaloną zgodnie z pkt 2 stopę procentową stosuje się do dochodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym.

Metodę opodatkowania przedstawioną w wyżej powołanym art. 27 ust. 8 ustawy stosuje się wyłącznie w przypadku, jeżeli podatnik oprócz dochodów zwolnionych z opodatkowania na podstawie umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, osiągnął inne dochody podlegające opodatkowaniu w Polsce na ogólnych zasadach albo chciał skorzystać z preferencyjnego rozliczenia rocznego np. łącznie z małżonkiem.

W przeciwnym razie, podatnik nie ma obowiązku składania zeznania podatkowego w Polsce.

Mając na uwadze powyższe, dochody uzyskane przez Wnioskodawcę z pracy wykonywanej na pokładzie statku eksploatowanego przez przedsiębiorstwo z faktycznym zarządem w Republice Federalnej Niemiec są zwolnione z opodatkowania w Polsce na podstawie art. 24 ust. 2 lit. a) umowy między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Federalną Niemiec w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i od majątku.

W konsekwencji, Wnioskodawca nie ma obowiązku zapłaty podatku od ww. dochodów oraz w przypadku osiągania wyłącznie ww. dochodów nie ma również obowiązku składania zeznań podatkowych za lata 2011-2016.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2016 r., poz. 718 z późn. zm.).

Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Administracji Skarbowej w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.