Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie
1462-IPPP1.4512.902.2016.1.BS
z 18 stycznia 2017 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613, z późn. zm.) oraz § 6 pkt 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r., poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Rozwoju i Finansów stwierdza, że stanowisko Strony - przedstawione we wniosku z dnia 19 października 2016 r. (data wpływu 24 października 2016 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania wynagrodzenia za świadczoną pomoc prawną – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 24 października 2016 r. wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania wynagrodzenia za świadczoną pomoc prawną.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca jest Adwokatem prowadzącym działalność gospodarczą i płatnikiem VAT. Wnioskodawca w sprawie karnej dotyczącej pedofilii reprezentował pokrzywdzonego. Sąd odwoławczy zasądził od skazanego na rzecz mocodawcy Wnioskodawcy kwotę 8064 zł tytułem wynagrodzenia nieuiszczonego przez klienta a umówionego w zleceniu obrony. W postanowieniu rozstrzygającym zażalenie obrońcy na koszty wynagrodzenia za I instancję sąd okręgowy wyraźnie powiedział, że nie zasądził podatku VAT, klient złożył Wnioskodawcy pisemne oświadczenie, że przekazuje Wnioskodawcy zasądzoną kwotę.

Pracownik Urzędu Skarbowego z działu informacji powiedział Wnioskodawcy, że skoro sąd nie zasądził podatku VAT, klient i Wnioskodawca są zwolnieni od tego podatku.

W związku z powyższym Wnioskodawca wystawił fakturę nieobarczoną podatkiem VAT. Rozliczające Wnioskodawcę Biuro Rachunkowe ma wątpliwości, czy Wnioskodawca postąpił prawidłowo.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy nienaliczenie przez Wnioskodawcę podatku VAT było prawidłowe?

Zdaniem Wnioskodawcy:

Wnioskodawca postąpił prawidłowo, bo nie powinien płacić podatku, którego nie otrzymał od klienta i którego klient może nie być w stanie zrefundować go Wnioskodawcy.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2016 r., poz. 710, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.
   
   

Pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie, które nie jest dostawą w myśl art. 7 ustawy. Zauważyć jednak należy, że usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym. W związku z powyższym czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

Definicja świadczenia usług ma zatem charakter dopełniający definicję dostawy towarów i jest wyrazem realizacji powszechności opodatkowania podatkiem od towarów i usług transakcji wykonywanych przez podatnika w ramach działalności gospodarczej.

Na mocy art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Stosownie do ust. 2 ww. artykułu działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Zgodnie z art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 26 maja 1982 r. prawo o adwokaturze (Dz. U. z 2016 r. poz. 635 ze zm.), zawód adwokata polega na świadczeniu pomocy prawnej, a w szczególności na udzielaniu porad prawnych, sporządzaniu opinii prawnych, opracowywaniu projektów aktów prawnych oraz występowaniu przed sądami i urzędami.

W myśl art. 4 a ust. 1 tejże ustawy adwokat wykonuje zawód w kancelarii adwokackiej, w zespole adwokackim oraz w spółce cywilnej lub jawnej (…), partnerskiej (…), komandytowej lub komandytowo – akcyjnej (…), w której partnerami są adwokaci, radcowie prawni, rzecznicy patentowi, doradcy podatkowi lub prawnicy zagraniczni wykonujący stałą praktykę na podstawie przepisów ustawy z dnia 5 lipca 2002 r. o świadczeniu przez prawników zagranicznych pomocy prawnej w Rzeczypospolitej Polskiej.

Świadczenie przez adwokata usług przypisanych temu zawodowi a wymienionych w art. 4 ust. 1 ustawy o adwokaturze wpisuje się w działalność gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy o VAT.

Kwestię opłat z tytułu czynności adwokackich reguluje rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U. z 2015 r., poz. 1800), które określa stawki minimalne opłat za czynności adwokackie oraz wysokość opłat za czynności adwokackie przed organami wymiaru sprawiedliwości. Rozporządzenie to zastąpiło uchylone z dniem 1 stycznia 2016 r. rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz. U. z 2013 r., poz. 461, z późn. zm.).

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca jest Adwokatem prowadzącym działalność gospodarczą i płatnikiem VAT. Wnioskodawca w sprawie karnej dotyczącej pedofilii reprezentował pokrzywdzonego. Sąd odwoławczy zasądził od skazanego na rzecz mocodawcy Wnioskodawcy kwotę 8064 zł tytułem wynagrodzenia nieuiszczonego przez klienta a umówionego w zleceniu obrony. W postanowieniu rozstrzygającym zażalenie obrońcy na koszty wynagrodzenia za I instancję sąd okręgowy wyraźnie powiedział, że nie zasądził podatku VAT, klient złożył Wnioskodawcy pisemne oświadczenie, że przekazuje Wnioskodawcy zasądzoną kwotę.

W związku z powyższym Wnioskodawca wystawił fakturę nieobarczoną podatkiem VAT.

Wątpliwości Wnioskodawcy budzi, czy nienaliczenie przez Wnioskodawcę podatku VAT było prawidłowe.

W świetle zaprezentowanego we wniosku opisu stanu faktycznego oraz przytoczonych przepisów prawa podatkowego należy stwierdzić, że czynności wykonywane przez Wnioskodawcę na rzecz pokrzywdzonego – mocodawcy, polegające na reprezentowaniu pokrzywdzonego przed sądem mieszczą się w pojęciu usług, o której mowa w art. 8 ust. 1, w związku z czym, zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT. W opisywanej sprawie istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia – mocodawca, który zlecił wykonanie ww. czynności Wnioskodawcy, w zamian za – jak wskazał Wnioskodawca – umówione w zleceniu umowy wynagrodzenie.

Zgodnie z art. 29a ustawy, podstawą opodatkowania z zastrzeżeniem ust. 2-5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.

Jak stanowi art. 29a ust. 6 ustawy, podstawa opodatkowania obejmuje:

1. podatki, cła, opłaty i inne należności o podobnym charakterze, z wyjątkiem kwoty podatku;
2. koszty dodatkowe, takie jak prowizje, koszty opakowania, transportu i ubezpieczenia, pobierane przez dokonującego dostawy lub usługodawcę od nabywcy lub usługobiorcy.
   
   

Powyższa zasada, znajduje powszechne zastosowanie do wszelkich czynności wykonywanych na podstawie ustawy o podatku od towarów i usług przez podatników tego podatku.

Przepisy te są odpowiednikiem art. 73 oraz 78 lit. a) Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 s. 1, ze zm.). z art. 73 dyrektywy 2006/112/WE wynika, że w odniesieniu do dostaw towarów i świadczenia usług, podstawa opodatkowania obejmuje wszystko, co stanowi zapłatę otrzymaną lub którą dostawca lub usługodawca otrzyma w zamian za dostawę towarów lub świadczenie usług, od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z subwencjami związanymi bezpośrednio z ceną takiej dostawy lub świadczenia.

Powyższą regulację uzupełnia natomiast art. 78 lit. a) ww. dyrektywy VAT, który wymienia wprost pewne dodatkowe elementy, które powinny zostać uwzględnione w podstawie opodatkowania z tytułu dokonanej czynności, w tym podatki, cła, opłaty i inne należności, z wyjątkiem samego VAT.

Analiza powołanych powyżej przepisów prowadzi do wniosku, że generalnie, w otrzymanym od usługobiorcy wynagrodzeniu z tytułu świadczonej usługi mieści się kwota podatku VAT (wartość sprzedaży brutto).

Kwestia ta była przedmiotem rozważań Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE), który w wyroku z dnia 7 listopada 2013 r. w sprawach połączonych C‑249/12 i C‑250/12 wskazał, że dyrektywę VAT, a w szczególności jej art. 73 i 78 należy interpretować w ten sposób, że jeżeli cena towaru została ustalona przez strony, bez żadnej wzmianki dotyczącej podatku VAT, a dostawca tego towaru jest osobą zobowiązaną z tytułu podatku VAT należnego w związku z czynnością podlegającą opodatkowaniu, ustalona cena, w przypadku gdy dostawca nie może odzyskać od nabywcy podatku VAT, którego żąda organ podatkowy, powinna być uznana za cenę obejmującą już podatek VAT.

W przedmiotowej sprawie Wnioskodawca w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, świadczył na rzecz pokrzywdzonego – mocodawcy usługę polegającą na reprezentowaniu pokrzywdzonego przed sądem. Usługa ta, zgodnie z art. 5 ust. 1 w zw. z art. 8 ust. 1 podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Z tytułu wykonanej usługi Wnioskodawca otrzymał wynagrodzenie. Elementem składowym przekazanego Wnioskodawcy przez pokrzywdzonego – mocodawcę wynagrodzenia (elementem cenotwórczym) był także podatek od towarów i usług.

Ponieważ w rozpatrywanej sprawie wynagrodzenie obejmowało podatek od towarów i usług stanowisko Wnioskodawcy, zgodnie z którym Wnioskodawca nie powinien naliczyć i płacić podatku VAT, uznano za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Jednocześnie należy zaznaczyć, że zgodnie z art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej, wyczerpujący opis stanu faktycznego winien wynikać z wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej, a nie z załączonych do niego dokumentów, w związku z czym nie były one przedmiotem merytorycznej analizy.

Ponadto tut. Organ informuje, że zgodnie z art. 14na pkt 2 ustawy Ordynacja podatkowa, przepisów art. 14k-14n dotyczących ochrony prawnej wynikającej z zastosowania się Wnioskodawcy do otrzymanej interpretacji nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe przedstawione we wniosku stanowią element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy o podatku od towarów i usług, tj. czynności dokonanych w ramach transakcji, które pomimo spełnienia warunków formalnych ustanowionych w przepisach ustawy, miały zasadniczo na celu osiągnięcie korzyści podatkowych, których przyznanie byłoby sprzeczne z celem, któremu służą te przepisy.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art.52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2016 r., poz. 718, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Skarga powinna czynić zadość wymaganiom pisma w postępowaniu sądowym, a ponadto zawierać: wskazanie zaskarżonej decyzji, postanowienia innego aktu lub czynności, oznaczenie organu, którego działania, bezczynności lub przewlekłego prowadzenia postępowania skarga dotyczy, określenie naruszenia prawa lub interesu prawnego, w przypadkach, o których mowa w art. 52 § 3 i 4, dowód, że skarżący wezwał właściwy organ do usunięcia naruszenia prawa (art. 57 § 1 pkt 1 - 4 ww. ustawy).

Skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydana w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Administracji Skarbowej w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.