INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 26 stycznia 2012 r. (data wpływu 1 lutego 2012 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków na zakup polisy ubezpieczeniowej zawartej na rzecz osoby trzeciej z cesją praw – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 1 lutego 2012 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków na zakup polisy ubezpieczeniowej zawartej na rzecz osoby trzeciej z cesją praw.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca jest wspólnikiem Spółki jawnej, zajmującej się m.in. sprzedażą płodów rolnych. Z dostawcami ww. płodów rolnych, Spółka Wnioskodawcy zawiera umowy kontraktacyjne, które stanowią zabezpieczenie dostaw pod umowy sprzedaży dla odbiorców Spółki. Umowy kontraktacyjne z dostawcami są podstawą dla Spółki do zawierania umów sprzedaży z odbiorcami, jeszcze przed fizycznym dysponowaniem przedmiotowymi towarami. Niewywiązanie się z umowy sprzedaży wobec odbiorców zagrożone jest karami umownymi. Spółka Wnioskodawcy podjęła więc działania zmierzające do zabezpieczenia się przed negatywnymi skutkami niewywiązania się z umów kontraktacyjnych zawieranych z dostawcami. Instrumentami tymi są również kary umowne oraz polisy ubezpieczeniowe na „obowiązkowe, dotowane, ubezpieczenie upraw rolnych” od ryzyka wystąpienia gradu, przymrozków, ujemnych skutków przezimowania itp., które Spółka Wnioskodawcy (ubezpieczający) na rzecz dostawcy (ubezpieczony), zawiera z zakładem ubezpieczeń. Jednocześnie z umową kontraktacyjną zawierana jest umowa cesji praw z polisy na rzecz Spółki. W przypadku wystąpienia ww. ryzyka i niewywiązania się dostawcy z umowy kontraktacyjnej, odszkodowanie pozwoli Spółce Wnioskodawcy na pokrycie kar umownych wobec Jej odbiorców.

Przedmiotowe polisy ubezpieczeniowe stanowią uzupełnienie zabezpieczeń jakimi są kary umowne, ponieważ te ostatnie okazują się często nieskuteczne. W przypadku wystąpienia niekorzystnych zjawisk atmosferycznych i pogodowych, powodujących znaczne zmniejszenie lub brak plonów, dostawca nie ma środków finansowych pozwalających mu na wywiązanie się z przedmiotowych kar.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy poniesione wydatki na „obowiązkowe, dotowane, ubezpieczenie upraw rolnych” od ryzyka wystąpienia gradu, przymrozków, ujemnych skutków przezimowania itp., które Spółka Wnioskodawcy (ubezpieczający) zawiera na rzecz dostawcy (ubezpieczony), na zabezpieczenie skutków niewywiązania się dostawcy z umowy kontraktacyjnej Wnioskodawca może zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów...

Zdaniem Wnioskodawcy, poniesione wydatki na obowiązkowe, dotowane, ubezpieczenie upraw rolnych od ryzyka wystąpienia gradu, przymrozków, ujemnych skutków przezimowania itp., które Spółka (ubezpieczający) zawiera na rzecz dostawcy (ubezpieczony) na zabezpieczenie skutków niewywiązania się dostawcy z umowy kontraktacyjnej, mogą zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodów jako mające ścisły związek z zachowaniem i zabezpieczeniem źródła przychodów.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 361 ze zm.), przychody z udziału w spółce niebędącej osobą prawną, ze wspólnej własności, wspólnego przedsięwzięcia, wspólnego posiadania lub wspólnego użytkowania rzeczy lub praw majątkowych u każdego podatnika określa się proporcjonalnie do jego prawa do udziału w zysku (udziału) oraz, z zastrzeżeniem ust. 1a, łączy się z pozostałymi przychodami ze źródeł, z których dochód podlega opodatkowaniu według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1. W przypadku braku przeciwnego dowodu przyjmuje się, że prawa do udziału w zysku (udziału) są równe.

W myśl natomiast ust. 2 tego artykułu, zasady wyrażone w ust. 1 stosuje się odpowiednio do:

1. rozliczania kosztów uzyskania przychodów, wydatków niestanowiących kosztów uzyskania przychodów i strat;
2. ulg podatkowych związanych z prowadzoną działalnością w formie spółki niebędącej osobą prawną.
   
   

Zgodnie z art. 22 ust. 1 cyt. ustawy, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23.

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawiera wykazu wydatków, który przesądzałby o ich zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów, zatem przyjmuje się, że kosztami uzyskania przychodów są wszelkie racjonalnie uzasadnione wydatki związane z prowadzoną działalnością, których celem jest osiągnięcie, zabezpieczenie i zachowanie źródła przychodów.

W takim ujęciu, kosztami tymi będą zarówno koszty pozostające w bezpośrednim związku z uzyskanymi przychodami, jak i pozostające w związku pośrednim, jeżeli zostanie wykazane, że zostały w sposób racjonalny poniesione w celu uzyskania przychodów (w tym dla zagwarantowania funkcjonowania źródła przychodów), nawet wówczas, gdyby z obiektywnych powodów przychód nie został osiągnięty.

Zatem, aby wydatek mógł być uznany za koszt uzyskania przychodu, winien w myśl powołanego przepisu, spełniać łącznie następujące warunki:

• pozostawać w związku przyczynowym z przychodem lub źródłem przychodu i być poniesiony w celu osiągnięcia przychodu lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodu,

• nie znajdować się na liście wydatków nieuznawanych za koszty uzyskania przychodów, wymienionych w art. 23 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych,

• być właściwie udokumentowany.
  
  

Obowiązkiem podatnika, jako odnoszącego ewidentną korzyść z faktu zaliczenia określonych wydatków w poczet kosztów uzyskania przychodów, jest wykazanie związku pomiędzy poniesieniem kosztu, a uzyskaniem przychodu, zgodnie z dyspozycją powołanego art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Musi to być zatem taki wydatek, którego związek z prowadzoną działalnością nie budzi wątpliwości, a obowiązek wykazania tego związku należy do podatnika. Kwalifikacja wydatków do kosztów uzyskania przychodów, ze względu na kryterium celowości, leży bowiem w gestii podatnika. Należy jednak mieć na uwadze, że prawidłowość dokonanej kwalifikacji podlega ocenie organów podatkowych.

W katalogu ujętym w art. 23 ust. 1 ww. ustawy, nie zawarto ani zakazu, ani jakiegokolwiek ograniczenia co do możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów poniesionych wydatków na obowiązkowe, dotowane, ubezpieczenie upraw rolnych zawieranych na rzecz dostawcy.

Stosownie do art. 808 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.), ubezpieczający może zawrzeć umowę ubezpieczenia na cudzy rachunek. Ubezpieczony może nie być imiennie wskazany w umowie, chyba że jest to konieczne do określenia przedmiotu ubezpieczenia.

W myśl § 2 tego artykułu, roszczenie o zapłatę składki przysługuje ubezpieczycielowi wyłącznie przeciwko ubezpieczającemu. Zarzut mający wpływ na odpowiedzialność ubezpieczyciela może on podnieść również przeciwko ubezpieczonemu.

Natomiast zgodnie z treścią § 3 ww. art. 808 cyt. ustawy, ubezpieczony jest uprawniony do żądania należnego świadczenia bezpośrednio od ubezpieczyciela, chyba że strony uzgodniły inaczej; jednakże uzgodnienie takie nie może zostać dokonane, jeżeli wypadek już zaszedł.

Z powyższego wynika, iż jest to tzw. konstrukcja umowy ubezpieczenia na rzecz osoby trzeciej. W takiej umowie kto inny występuje jako strona umowy (ubezpieczający), a kto inny jako ten, któremu przysługuje ochrona ubezpieczeniowa i komu w przypadku wystąpienia wypadku przysługuje odszkodowanie (ubezpieczony). Jednak obowiązki wynikające z umowy na rzecz osoby trzeciej obciążają ubezpieczającego. Dotyczy to przede wszystkim obowiązku zapłaty składki ubezpieczeniowej. Formalnie zobowiązanym do zapłaty składki jest wyłącznie ubezpieczający - nigdy zaś ubezpieczony, pomimo faktu, iż to jemu przysługuje ochrona i ewentualne odszkodowanie

Cesja wierzytelności (Umowa przelewu) natomiast uregulowana została w przepisach art. 509-518 ww. ustawy Kodeks cywilny. Stosownie do przepisu art. 509 § 1 tej ustawy, wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania.

Treść powyższych przepisów wskazuje, iż zbywca (cedent) przenosi przysługującą mu wierzytelność na nabywcę (cesjonariusza). Wraz z wierzytelnością na nabywcę przechodzą wszelkie związane z nią prawa.

Ze stanu faktycznego przedstawionego we wniosku wynika, iż Spółka jawna, w której Wnioskodawca jest wspólnikiem, zawiera z dostawcami płodów rolnych umowy kontraktacyjne, które stanowią zabezpieczenie dostaw pod umowy sprzedaży dla odbiorców Spółki. Umowy kontraktacyjne z dostawcami są podstawą dla Spółki do zawierania umów sprzedaży z odbiorcami, jeszcze przed fizycznym dysponowaniem przedmiotowymi towarami. Niewywiązanie się z umowy sprzedaży wobec odbiorców zagrożone jest karami umownymi. Spółka, w celu zabezpieczenia się przed negatywnymi skutkami niewywiązania się z umów kontraktacyjnych zawieranych z dostawcami, stosuje kary umowne oraz zawiera polisy ubezpieczeniowe na „obowiązkowe, dotowane, ubezpieczenie upraw rolnych” od ryzyka wystąpienia gradu, przymrozków, ujemnych skutków przezimowania itp., w których Spółka jest ubezpieczającym, na rzecz dostawcy - ubezpieczonego. Jednocześnie z umową kontraktacyjną zawierana jest umowa cesji praw z polisy na rzecz Spółki. W przypadku wystąpienia ww. ryzyka i niewywiązania się dostawcy z umowy kontraktacyjnej, odszkodowanie pozwala na pokrycie kar umownych wobec odbiorców.

Z powyższego wynika, że wydatki poniesione przez Spółkę Wnioskodawcy na zawarcie przedmiotowych polis, mają na celu zabezpieczenie źródła przychodów, spełniają więc kryteria określone w art. 22 ust. 1 ustawy o podatku od osób fizycznych.

Biorąc powyższe pod uwagę, stwierdzić należy, iż wydatki poniesione przez Spółkę Wnioskodawcy na obowiązkowe, dotowane ubezpieczenie upraw rolnych, zgodnie z art. 22 ust. 1 w związku z art. 23 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, mogą być zaliczone do kosztów uzyskania przychodu w momecie ich faktycznego poniesienia jako koszt pośrednio związany z uzyskanymi przychodami, natomiast Wnioskodawca może je uznać za koszty uzyskania przychodów, proporcjonalnie do Jego prawa do udziału w zysku.

Ponadto należy nadmienić, iż zgodnie z przepisem art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa, Minister właściwy do spraw finansów publicznych, na pisemny wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną). Zatem, interpretacje indywidualne prawa podatkowego wydawane są wyłącznie na pisemny wniosek zainteresowanego i tylko w jego indywidualnej sprawie. Zainteresowanym jest każdy, kto złoży wniosek w sprawie indywidualnej, która jego dotyczy.

W związku z tym, zaznacza się, że interpretacja odnosi się tylko i wyłącznie do Wnioskodawcy i nie ma zastosowania do pozostałych wspólników Spółki jawnej.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie wydania niniejszej interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Opolu, ul. Kośnego 70, 45-372 Opole po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 53, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.